دانلود ادبیات شفاهی اشکذر

اختصاصی از یارا فایل دانلود ادبیات شفاهی اشکذر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دسته بندی : علوم انسانی - ادبیات ،

فرمت فایل:   ( قابلیت ویرایش و آماده چاپ ) 

فروشگاه کتاب : مرجع فایل 

---

 قسمتی از محتوای متن ...

تعداد صفحات : 39 صفحه

ادبیات شفاهی شهراشکذر در این تحقیق به بررسی و پژوهش درمورد ادبیات شفاهی شهراشکذر می پردازیم ابتدا دراین مقدمه به تعاریفی از ادبیات شفاهی وتعدادی ازموضوعات مورد بررسی آن می پردازیم .معادل ادبیات شفاهی درانگلیسی است که درزبان فارسی به فرهنگ عامه ، فرهنگ مردم ، دانش عوام ، فرهنگ توده و ......
ترجمه شده است اولین بار توسط ویلیام جان تانر انگلیسی عنوان شد از نظر وی این واژه ناظر بر پژوهش هایی بود که باید درزمینه عادات ، آداب و رسوم و مشاهدات وخرافات و ترانه ها که ازادوار قدیم باقی مانده صورت می گرفت . ادبیات عامه یا ادبیات توده یا فرهنگ عوام یا در مقابل ادبیات رسمی است که مخلوق ذهن مردم باسواد وتحصیل کرده است ومجموعه ای است از ترانه ها ، قصه های عامیانه ، نمایش نامه ها ، ضرب المثل ها ، سحرو جادو وعامیانه که در میان مردم ابتدایی و بی سواد اوج دارد.
بنابراین ادبیات شفاهی ، ادبیاتی است که به دفترنیامده است ودرسینه و یاد و حافظه هرقوم وملتی وجود دارد .
به گمان اززمانی که بشرخود را دربرابر طبیعت یافت وخود را چیزی جزآن اما درآن دید ، ادبیات شفاهی پیدایی یافت ، ادبیات شفاهی اززمانی که انسان به گپ درآمد وزبان رابطه او با جهان بیرونی و درونی اش شد، ازمغزبه مغز و ازسینه به سینه به امروزرسیده است زیبایی ادبیات شفاهی درناپیدایی سرایندگان و گویندگان آن است و ادبیات شفاهی را بدون تردید باید مادر ادبیات کتبی و زایندۀ آن دانست . موضوعات و مقوله هایی که مورد پژوهش ادبیات شفاهی ( ) است: دسته اول : شامل اساطیر- حکایات اسطوره ای – افسانه ها- قصه پهلوانی – حکایات واقعی – داستانهای امثال و لطیفه است. دسته دوم : شامل آوازها- ترانه ها – تصنیف ها – دوبیتی ها – تک بیتی ها – نوحه ها و اشعارسوگواری ولالایی ها. دسته سوم : شامل امثال وچیستان – لغزها – زبان زدها –زبان زرگری وتشبیهات عامیانه دسته چهارم : شامل آداب ورسوم مذهبی که درمیان مردم رواج دارد بدون آنکه درمذهب اسمی نشانی ازآن باشد مثل سفره ها- جشن های مذهبی و سوگواری ها. حال درمورد بعضی ازموضوعاتی که درادبیات شفاهی بررسی می شود تعاریفی ارائه می شود : قصه ها: قصه ها یکی ازدستاوردهای ماندگارادبیات شفاهی هستند.در واقع قصه،روایت خیالی ودرعین حال برگرفته ازواقعیت های اجتماعی مردمانی است که عمدتاً درزیریوغ حکام و زورمندان اسیرمانده و آمال وآرزوهای خود را درقالب روایت های تخیلی به نام قصه از نسلی به نسل دیگرمنتقل کرده است.
بیشترقصه ها و افسانه ها از روزگار طلایی گذشته و رویدادهای شیرینی که اتفاق افتاده است ، سخن می گویند .
این موضوع در بسیاری ادبیات ملت ها دیده می شود هرملتی قصه هایی دارد که معرف و بازگشت به دوره های خوش وراحت زمان کودکی می باشد این داستان به شیوه ای مؤثرتاریخ زندگی بشرراتعیین می کندوحاوی اساسی ترین و بزرگترین مفاهیم روانی است که به گونه کنایه و سمبل بیان شده است . ترانه ها: ترانه هااحساسات تجسم یافته روستاییان ساده دل وکوه نشینان پاک نهادی را می نمایانند که آدمی را در برابراین همه صفا وپاکی تحت تأثیر قرارمی دهد ومردم شناسی ترانه ها را می توان ازدو نگاه فرهنگ مادی و فرهنگ غیر مادی بررسی و پژوهش کرد. ضرب المثلها:مثل بخشی ازادبیات شفاهی است که برخی آن را کهن ترین اثرادبی می دانند که ازفکر

  متن بالا فقط تکه هایی از محتوی متن مقاله میباشد که به صورت نمونه در این صفحه درج شدهاست.شما بعد از پرداخت آنلاین ،فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود مقاله :  توجه فرمایید.

• در این مطلب،محتوی متن اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در ورد وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید.
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی مقاله یا تحقیق مورد نظر خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد.
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل متن میباشد ودر فایل اصلی این ورد،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد.
• در صورتی که محتوی متن ورد داری جدول و یا عکس باشند در متون ورد قرار نخواهند گرفت.
• هدف اصلی فروشگاه ، کمک به سیستم آموزشی میباشد.
• بانک ها از جمله بانک ملی اجازه خرید اینترنتی با مبلغ کمتر از 5000 تومان را نمی دهند، پس تحقیق ها و مقاله ها و ...  قیمت 5000 تومان به بالا میباشد.درصورتی که نیاز به تخفیف داشتید با پشتیبانی فروشگاه درارتباط باشید.

---

دانلود فایل   پرداخت آنلاین 

شهر اشکذر

اختصاصی از یارا فایل شهر اشکذر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

  فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات67

در مورد تاریخ سکونت گزینی در اشکذر همانطور که قبلاً گفته شد بنای اولیة شهر اشکذر به زمان اشکانیان باز میگردد. احمد بن حسین علی کاتب یزدی مولف کتاب تاریخ جدید یزد می نویسد: در زمان اشکانیان اشک بن زال ( اشکین زال) که از ملوک الطوایف بود اشکذر را ساخت. بنابراین با توجه به مطالب فوق اشکذر در زمان اشکانیان بوجود آمده است که قدمت آن به حدود 2 هزار سال می رسد، گرچه عده ای بر این باورند که اشکذر قدیمی تر از آنچه گفته شده است، می باشد و معتقدند بنای اولیة اشکذر بعلت هجوم شن های روان در دل خاک مدفون گردیده است.
قبل از بوجود آمدن اشکذر مردم در اسفنجریه که از اسکندریه گرفته شده است زندگی می کرده اند. این قریه در نزدیک اشکذر در سمت جنوب غربی آن، واقع شده است لیکن امروز به دلیل حرکت شن و طوفانهای شدید در زیر خاک مدفون گردیده بطوریکه امروز قابل شناسائی نیست.
در جامع مفیدی و جامع الخیرات نیز آمده است: این که در محلی در حدود یک فرسخی آثار آبادی قدیم تلهایی که بر آنها ساختمان بوده است وجود دارد که گفته می شود بنیان گذار آن اسکندر بوده است و مردم این محل را اسکندریه می نامند، که همان اسفنجرد مذکور در تواریخ یزد است.
از جمله ((جعفری)) در تاریخ جدید یزد آن را نزدیک مجومرد فعلی ذکر می کند ((اسفنجرد)) در عصر صفوی به کلی متروک و ویرانه گردیده است محمد مستوفی در کتاب جامع مفیدی اینگونه توضیح میدهد:
این محل واقع است در میان ریک عزآباد بوده و در نهایت آبادی و قلعه ای داشته است به غایت محکم. مجاهدان و هموطنانش در کمال صلاح و پرهیزگاری، حضرت شیخ ربانی و قطب همدانی، شیخ فخرالدین که آوازة کشف و کراماتش از شرق به غرب رسیده اسفنجردی الاصل بوده است. این محل بدلایلی خراب و مجاورانش متفرق گردیده اند. لذا زمانیکه اشکذر بنا شده از روستاهای همسایة آن همین اسفنجریه بوده است و دیگر محله های موجود مانند مجومرد و فیروزآباد و چرخاب هنوز تا آن موقع وجود نداشته اند.

دانلود تحقیق ادبیات شفاهی شهر اشکذر

اختصاصی از یارا فایل دانلود تحقیق ادبیات شفاهی شهر اشکذر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

در این تحقیق به بررسی و پژوهش درمورد ادبیات شفاهی شهراشکذر می پردازیم ابتدا دراین مقدمه به تعاریفی از ادبیات شفاهی وتعدادی ازموضوعات مورد بررسی آن می پردازیم .معادل ادبیات شفاهی درانگلیسی است که درزبان فارسی به فرهنگ عامه ، فرهنگ مردم ، دانش عوام ، فرهنگ توده و ...... ترجمه شده است اولین بار توسط ویلیام جان تانر انگلیسی عنوان شد از نظر وی این واژه ناظر بر پژوهش هایی بود که باید درزمینه عادات ، آداب و رسوم و مشاهدات وخرافات و ترانه ها که ازادوار قدیم باقی مانده  صورت می گرفت .
ادبیات عامه یا ادبیات توده یا فرهنگ عوام یا در مقابل ادبیات رسمی است که مخلوق ذهن مردم باسواد وتحصیل کرده است ومجموعه ای است از ترانه ها ، قصه های عامیانه ، نمایش نامه ها ، ضرب المثل ها ، سحرو جادو وعامیانه که در میان مردم ابتدایی و بی سواد اوج دارد.  
بنابراین ادبیات شفاهی ، ادبیاتی است که به دفترنیامده است ودرسینه و یاد و حافظه هرقوم وملتی وجود دارد . به گمان اززمانی که بشرخود را دربرابر طبیعت یافت وخود را چیزی جزآن اما درآن دید ، ادبیات شفاهی پیدایی یافت ، ادبیات شفاهی اززمانی که انسان به گپ درآمد وزبان رابطه او با جهان بیرونی و درونی اش شد، ازمغزبه مغز و ازسینه به سینه به امروزرسیده است زیبایی ادبیات شفاهی درناپیدایی سرایندگان و گویندگان آن است و ادبیات شفاهی را بدون تردید باید مادر ادبیات کتبی و زایندۀ آن دانست .
موضوعات و مقوله هایی که مورد پژوهش ادبیات شفاهی (       ) است:
دسته اول : شامل اساطیر- حکایات اسطوره ای – افسانه ها- قصه پهلوانی – حکایات واقعی – داستانهای امثال و لطیفه است.
دسته دوم : شامل آوازها- ترانه ها – تصنیف ها – دوبیتی ها – تک بیتی ها – نوحه ها و اشعارسوگواری ولالایی ها.
دسته سوم : شامل امثال وچیستان – لغزها – زبان زدها –زبان زرگری وتشبیهات عامیانه
دسته چهارم : شامل آداب ورسوم مذهبی که درمیان مردم رواج دارد بدون آنکه درمذهب اسمی نشانی ازآن باشد مثل سفره ها- جشن های مذهبی و سوگواری ها.
حال درمورد بعضی ازموضوعاتی که درادبیات شفاهی بررسی می شود تعاریفی ارائه می شود :
قصه ها: قصه ها یکی ازدستاوردهای ماندگارادبیات شفاهی هستند.در واقع قصه،روایت خیالی ودرعین حال برگرفته ازواقعیت های اجتماعی مردمانی است که عمدتاً درزیریوغ حکام و زورمندان اسیرمانده و آمال وآرزوهای خود را درقالب روایت های تخیلی به نام قصه از نسلی به نسل دیگرمنتقل کرده است. بیشترقصه ها و افسانه ها از روزگار طلایی گذشته و رویدادهای شیرینی که اتفاق افتاده است ، سخن می گویند . این موضوع در بسیاری ادبیات ملت ها دیده می شود هرملتی قصه هایی دارد که معرف و بازگشت به دوره های خوش وراحت زمان کودکی می باشد این داستان به شیوه ای مؤثرتاریخ زندگی بشرراتعیین می کندوحاوی اساسی ترین و بزرگترین مفاهیم روانی است که به گونه کنایه و سمبل بیان شده است .
1.    ترانه ها: ترانه هااحساسات تجسم یافته روستاییان ساده دل وکوه نشینان پاک نهادی را می نمایانند که آدمی را در برابراین همه صفا وپاکی تحت تأثیر قرارمی دهد ومردم شناسی ترانه ها را می توان ازدو نگاه فرهنگ مادی و فرهنگ غیر مادی بررسی و پژوهش کرد.
2.    ضرب المثلها:مثل بخشی ازادبیات شفاهی است که برخی آن را کهن ترین اثرادبی می دانند که ازفکرانسان تراویده است آنها براین باورند که انسان پیش ازآنکه خط بنویسد مثل را اختراع کرده و درمحاورات خود به کار برده است مثل جمله کوتاهی است که از تجربه دراز تولد می یابد خاستگاه مثل ها به کلی مجهول و پدید آورندگان آنها نامعلومندونمی توان زمان و مکان پیدایی آنها را مشخص کرد .
3.    لالایی : یکی ازشایع ترین ودرعین حال دیرپاترین بخش ترانه های کودکان درفرهنگ عامه لالایی است .هدف اصلی وظاهری لالایی ها ، خواب کردن کودک است اما هدف های دیگری نیز دارد :
1-    بیان آرمانها و آرزوهای مادر برای فرزند است .
2-    ستایش کودک و تشبیه او به      و همه موجودات خوب و زیبا.
3-    بیان دردها ورنجهای مادراست.
«ادبیات شفاهی مجموعه ای ازاطلاعات احساسی وادراکی انسانهاست که درطول تاریخ پدید آمده وبه صورت قالبهای مختلفی جلوه گر شده است.
این احساس واطلاعات به وسیله گفتار سینه به سینه منتقل می گردد ومهمترین عامل وتنها محل آن هم زبان می باشند وبه صورت داستانها – مثلها- چیستانها -دوبیتی ها و ترانه ها واشعارعامیانه جلوه گرشده است .ادبیات شفاهی را می توان اندوخته ذهنی مدرسه نرفته ها دانست وزبان مصلحت ها وحکمت ها وچکیده حقایق واقعیتهای زندگی گذشته که درزمان حال نیز مصداق پیدا می کند.»
(آقا محمدی (1374) ص11)
«تقسیم بندی ادبیات به دو گروه شفاهی ومکتوب امروزه نیز به قوت خود باقی است زیرا ازیک سوسنت های ادبی نوین مانند رمانها وداستانها وفیلمهای سینمایی به وجود می آیند و از سوی دیگر داستانهای کهن که به وسیله نقالان در جوامع کوچک نقل می شوند هنوزبه حیات خود ادامه می دهند.»
(محمد طیب عثمان (1371) ص12)
«ادبیات شفاهی وکلاً هنرعوام برای کم کردن بار فشارزندگی وبه وسیله مردم عادی پدید می آیداین ادبیات داری تاریخی بسیارکهن بوده ووارث آفرینشی در خورتحسین وارزشمنداست که اززمانهای بسیاردورهمراه با کاروفعالیت انسانهای ابتدایی شروع شده و بار شد و پیشرفت آنها ارزش و اعتبار کسب کرده است .»

شامل 39 صفحه word

مقاله شهر اشکذر (از توابع استان یزد)

اختصاصی از یارا فایل مقاله شهر اشکذر (از توابع استان یزد) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:69

چکیده:

در مورد تاریخ سکونت گزینی در اشکذر همانطور که قبلاً گفته شد بنای اولیة شهر اشکذر به زمان اشکانیان باز میگردد. احمد بن حسین علی کاتب یزدی مولف کتاب تاریخ جدید یزد می نویسد: در زمان اشکانیان اشک بن زال ( اشکین زال) که از ملوک الطوایف بود اشکذر را ساخت. بنابراین با توجه به مطالب فوق اشکذر در زمان اشکانیان بوجود آمده است که قدمت آن به حدود 2 هزار سال می رسد، گرچه عده ای بر این باورند که اشکذر قدیمی تر از آنچه گفته شده است، می باشد و معتقدند بنای اولیة اشکذر بعلت هجوم شن های روان در دل خاک مدفون گردیده است.
قبل از بوجود آمدن اشکذر مردم در اسفنجریه که از اسکندریه گرفته شده است زندگی می کرده اند. این قریه در نزدیک اشکذر در سمت جنوب غربی آن، واقع شده است لیکن امروز به دلیل حرکت شن و طوفانهای شدید در زیر خاک مدفون گردیده بطوریکه امروز قابل شناسائی نیست.
در جامع مفیدی و جامع الخیرات نیز آمده است: این که در محلی در حدود یک فرسخی آثار آبادی قدیم تلهایی که بر آنها ساختمان بوده است وجود دارد که گفته می شود بنیان گذار آن اسکندر بوده است و مردم این محل را اسکندریه می نامند، که همان اسفنجرد مذکور در تواریخ یزد است.
از جمله ((جعفری)) در تاریخ جدید یزد آن را نزدیک مجومرد فعلی ذکر می کند ((اسفنجرد)) در عصر صفوی به کلی متروک و ویرانه گردیده است محمد مستوفی در کتاب جامع مفیدی اینگونه توضیح میدهد:
این محل واقع است در میان ریک عزآباد بوده و در نهایت آبادی و قلعه ای داشته است به غایت محکم. مجاهدان و هموطنانش در کمال صلاح و پرهیزگاری، حضرت شیخ ربانی و قطب همدانی، شیخ فخرالدین که آوازة کشف و کراماتش از شرق به غرب رسیده اسفنجردی الاصل بوده است. این محل بدلایلی خراب و مجاورانش متفرق گردیده اند. لذا زمانیکه اشکذر بنا شده از روستاهای همسایة آن همین اسفنجریه بوده است و دیگر محله های موجود مانند مجومرد و فیروزآباد و چرخاب هنوز تا آن موقع وجود نداشته اند.
بنای وجودی اشکذر با احداث قناب کبیر بدست اشک بن زال آغاز و شروع به رشد می نماید و مردم آن در آمال خوشی و آبادانی به کشاورزی می پردازند، این قنات از زمان احداث حدود 120 قفیر آب داشته و اراضی بسیاری را به زیر کشت می برده است.
حملة شنهای روان به اشکذر موجب ترک محل توسط مردم و مهاجرت به سایر نقاط
( در صورت توانائی)  و در غیر اینصورت به ساخت خانه ای در همان نزدیکی اقدام کرده اند. امروز اگر کسی مسجد جامع ( جمعه) اشکذر را در میان جنگلهای تاغ و کز بنگرد تعجب خواهد کرد که چرا اینجا محل اصلی و مرکز اشکذر بوده با وجود سابقة زیاد آن و وجود مزارع کشاورزی کمتر از مناطق اطراف توسعه یافته است.
1- سیر تحول شهر اشکذر
همانگونه که قبلاً گفته شد حرکت شنهای روان موجب تخلیة اسفنجریه و زیر خاک رفتن آن می گردد. همچنین ناامنی نیز موجب مهاجرت روستائیان به سایر مناطق و بافت اشکذر نیز در جهت شمال شرق درست در جهت باد توسعه می یابد. در همین زمان مردم  مسجد جمعه را در حاشیة جادة موسوم به شاهی می سازند که محل ساختمان آن و ورودی آن طوری بوده که از روستاهای دیگر نیز به این محل می آمده اند و علائق مذهبی آنها به این مسجد سبب کشش آنها جهت ادای نماز جمعه و مراسم مذهبی در این مسجد می گردیده است که ضمن ادای مراسم مذهبی خرید و فروش و تجارت توسط مردم در این محل رونق می گیرد. در دورة صفویه بدلیل رقابت مومنین، ساخت مساجد و سایر اماکن مذهبی مانند حسینیه ها تجلی بیشتری می یابد، لذا در سمت شرق روستا، حسینیة سفید، مسجد خواجه در فاصلة 150 متری مسجد و حسینیة حاج رجیعلی ساخته می شود که قدمت آن به همان اندازه است. ساخته شدن مساجد در شرق روستا نشاندهندة هدایت روستا از غرب به شرق بوده بطوریکه عملاً سمت غربی کم کم به زیر شن می رود. امروزه قلعه و مسجد جمعه به کلی از اشکذر جدا شده و مسجد جمعه کاملاً آسیب دیده و قلعة آن نیز در حال نابودی است. حرکت شنهای روان در مرحلة بعد سبب حرکت طبیعی جمعیت از شمال غربی به طرف شرق می گردد. بدین معنی که مردم خانه ای مورد هجوم شن را کم کم رها نموده و به طرف باغات روی می آورند. در این دور محلات پشت باغ شکل می گیرد.
 در 35 سال اخیر فشار شنهای روان سبب ترک محل زندگی از سوی مردم و مهاجرت آنان به طرف شهرهای دیگر و یا انتقال از توده و اطراف مسجد جمعه به باغ بالا و حکیم آباد گردیده است. اما قسمت محلة پشت باغ کاج و حسینیة آب و حسینیة بخشداری (17 شهریور) به رشد خود ادامه میدهد. بدنبال این وضعیت کم کم بیشترین قسمت محله ((توده)) در زیر شن مدفون گردیده بطوریه فقط بامها از خارج نمایان می باشد. تا اینکه با اقدامات بیابان زدائی و تثبیت شن های روان مهاجرین کم کم به محل خود بر می گردند. و شنهای داخل قسمتی از محله را تخلیه و زندگی دوباره در «توده» را از سر می گیرند بطوریکه جمعیت آن در حال حاضر قابل توجه است.
در مرحلة بعد پس از جابجائی جادة موسوم به سنتو و نزدیک تر شدن جاده به اشکذر راه به جادة اصلی گشوده می گردد و در حاشیة مسیر تا جادة اصلی خیابان احداث می شود و مردم به صورت پراکنده در حاشیة خیابان خانه و مغازه می سازند.
 

دانلود تحقیق ادبیات شفاهی شهر اشکذر

اختصاصی از یارا فایل دانلود تحقیق ادبیات شفاهی شهر اشکذر دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:35

فهرست مطالب:

ادبیات شفاهی شهراشکذر. ۲

ترانه ها ۶

ترانه ها ۷

لالایی ها ۸

اشعار متفرقه. ۱۴

شعرچوپانی.. ۱۶

قصه (کتک تو تنور افتاده ). ۱۶

ضرب المثل ها ۱۹

واژه ها و اصطلاحات محلی.. ۲۸

چکیده:

در این تحقیق به بررسی و پژوهش درمورد ادبیات شفاهی شهراشکذر می پردازیم ابتدا دراین مقدمه به تعاریفی از ادبیات شفاهی وتعدادی ازموضوعات مورد بررسی آن می پردازیم .معادل ادبیات شفاهی درانگلیسی است که درزبان فارسی به فرهنگ عامه ، فرهنگ مردم ، دانش عوام ، فرهنگ توده و ...... ترجمه شده است اولین بار توسط ویلیام جان تانر انگلیسی عنوان شد از نظر وی این واژه ناظر بر پژوهش هایی بود که باید درزمینه عادات ، آداب و رسوم و مشاهدات وخرافات و ترانه ها که ازادوار قدیم باقی مانده صورت می گرفت .

ادبیات عامه یا ادبیات توده یا فرهنگ عوام یا در مقابل ادبیات رسمی است که مخلوق ذهن مردم باسواد وتحصیل کرده است ومجموعه ای است از ترانه ها ، قصه های عامیانه ، نمایش نامه ها ، ضرب المثل ها ، سحرو جادو وعامیانه که در میان مردم ابتدایی و بی سواد اوج دارد.

بنابراین ادبیات شفاهی ، ادبیاتی است که به دفترنیامده است ودرسینه و یاد و حافظه هرقوم وملتی وجود دارد . به گمان اززمانی که بشرخود را دربرابر طبیعت یافت وخود را چیزی جزآن اما درآن دید ، ادبیات شفاهی پیدایی یافت ، ادبیات شفاهی اززمانی که انسان به گپ درآمد وزبان رابطه او با جهان بیرونی و درونی اش شد، ازمغزبه مغز و ازسینه به سینه به امروزرسیده است زیبایی ادبیات شفاهی درناپیدایی سرایندگان و گویندگان آن است و ادبیات شفاهی را بدون تردید باید مادر ادبیات کتبی و زایندۀ آن دانست .

موضوعات و مقوله هایی که مورد پژوهش ادبیات شفاهی (       ) است:

دسته اول : شامل اساطیر- حکایات اسطوره ای – افسانه ها- قصه پهلوانی – حکایات واقعی – داستانهای امثال و لطیفه است.

دسته دوم : شامل آوازها- ترانه ها – تصنیف ها – دوبیتی ها – تک بیتی ها – نوحه ها و اشعارسوگواری ولالایی ها.

دسته سوم : شامل امثال وچیستان – لغزها – زبان زدها –زبان زرگری وتشبیهات عامیانه

دسته چهارم : شامل آداب ورسوم مذهبی که درمیان مردم رواج دارد بدون آنکه درمذهب اسمی نشانی ازآن باشد مثل سفره ها- جشن های مذهبی و سوگواری ها.

حال درمورد بعضی ازموضوعاتی که درادبیات شفاهی بررسی می شود تعاریفی ارائه می شود :

قصه ها: قصه ها یکی ازدستاوردهای ماندگارادبیات شفاهی هستند.در واقع قصه،روایت خیالی ودرعین حال برگرفته ازواقعیت های اجتماعی مردمانی است که عمدتاً درزیریوغ حکام و زورمندان اسیرمانده و آمال وآرزوهای خود را درقالب روایت های تخیلی به نام قصه از نسلی به نسل دیگرمنتقل کرده است. بیشترقصه ها و افسانه ها از روزگار طلایی گذشته و رویدادهای شیرینی که اتفاق افتاده است ، سخن می گویند . این موضوع در بسیاری ادبیات ملت ها دیده می شود هرملتی قصه هایی دارد که معرف و بازگشت به دوره های خوش وراحت زمان کودکی می باشد این داستان به شیوه ای مؤثرتاریخ زندگی بشرراتعیین می کندوحاوی اساسی ترین و بزرگترین مفاهیم روانی است که به گونه کنایه و سمبل بیان شده است .

1. ترانه ها: ترانه هااحساسات تجسم یافته روستاییان ساده دل وکوه نشینان پاک نهادی را می نمایانند که آدمی را در برابراین همه صفا وپاکی تحت تأثیر قرارمی دهد ومردم شناسی ترانه ها را می توان ازدو نگاه فرهنگ مادی و فرهنگ غیر مادی بررسی و پژوهش کرد.
2. ضرب المثلها:مثل بخشی ازادبیات شفاهی است که برخی آن را کهن ترین اثرادبی می دانند که ازفکرانسان تراویده است آنها براین باورند که انسان پیش ازآنکه خط بنویسد مثل را اختراع کرده و درمحاورات خود به کار برده است مثل جمله کوتاهی است که از تجربه دراز تولد می یابد خاستگاه مثل ها به کلی مجهول و پدید آورندگان آنها نامعلومندونمی توان زمان و مکان پیدایی آنها را مشخص کرد .
3. لالایی : یکی ازشایع ترین ودرعین حال دیرپاترین بخش ترانه های کودکان درفرهنگ عامه لالایی است .هدف اصلی وظاهری لالایی ها ، خواب کردن کودک است اما هدف های دیگری نیز دارد :

• بیان آرمانها و آرزوهای مادر برای فرزند است .
• ستایش کودک و تشبیه او به     و همه موجودات خوب و زیبا.
• بیان دردها ورنجهای مادراست.

«ادبیات شفاهی مجموعه ای ازاطلاعات احساسی وادراکی انسانهاست که درطول تاریخ پدید آمده وبه صورت قالبهای مختلفی جلوه گر شده است.

این احساس واطلاعات به وسیله گفتار سینه به سینه منتقل می گردد ومهمترین عامل وتنها محل آن هم زبان می باشند وبه صورت داستانها – مثلها- چیستانها -دوبیتی ها و ترانه ها واشعارعامیانه جلوه گرشده است .ادبیات شفاهی را می توان اندوخته ذهنی مدرسه نرفته ها دانست وزبان مصلحت ها وحکمت ها وچکیده حقایق واقعیتهای زندگی گذشته که درزمان حال نیز مصداق پیدا می کند.»

(آقا محمدی (1374) ص11)

«تقسیم بندی ادبیات به دو گروه شفاهی ومکتوب امروزه نیز به قوت خود باقی است زیرا ازیک سوسنت های ادبی نوین مانند رمانها وداستانها وفیلمهای سینمایی به وجود می آیند و از سوی دیگر داستانهای کهن که به وسیله نقالان در جوامع کوچک نقل می شوند هنوزبه حیات خود ادامه می دهند.»

(محمد طیب عثمان (1371) ص12)

«ادبیات شفاهی وکلاً هنرعوام برای کم کردن بار فشارزندگی وبه وسیله مردم عادی پدید می آیداین ادبیات داری تاریخی بسیارکهن بوده ووارث آفرینشی در خورتحسین وارزشمنداست که اززمانهای بسیاردورهمراه با کاروفعالیت انسانهای ابتدایی شروع شده و بار شد و پیشرفت آنها ارزش و اعتبار کسب کرده است .»

ترانه ها

ترانه خوانی ، آوازخوانی وخوانندگی را درقدیم تشکیل می دهد که هنوزهم در بین عده ای ازسالمندان رواج دارد.

دربین زنان ومردان ابیاتی رواج دارد که سراینده آنها مشخص نیست وگاهی نیزآنان به صورت بدیهه ابیاتی را می خوانند . زنان در مجلس شبانه چرخ ریسی که به کارنخ ریسی می پرداختند شعروترانه هایی را می خواندند . بسیاری از این ترانه ها شرح احوالات وزندگی مردم است . گاهی این ترانه ها جنبه مذهبی داشتند که درآنها ازائمه معصومین نام برده شده و به آنها توسل می جستند . گاهی در آنها برای خود و خانواده شان دعا می کردند .ترانه های عاشقانه دربین این ابیات به وفور یافت می شود ، شرح فراق و هجران نیز دراین ترانه ها دیده می شود .

مردان نیزدرطی کار روزانه روی زمین و بخصوص وقتی برای جمع آوری هیزم به کوه می رفتند شب هنگام به وقت استراحت بدور آتش یا درراه رفت وبرگشت ترانه هایی را با آهنگ دلنشین می خواندند .

ترانه ها

       عزیزم گل به جایت گل به جایت           طلا و نقره گیرم سر تا پایـت

      طـــلا و نقـــره ام قــربی نــداره          سرو جانـم فـدای خاک پایـت

       درخانـه گــل نــارم گــذر کــرد         شلنگ بردرزدوقلیان طلب کرد