506 اسلاید
آشنایی با زندگی عطار، کتاب منطق الطیر و تمثیل
عطّار نیشابوری حدود سال 540 ولادت یافت و در سال 618 در قتل عام مغولان در نیشابور کشته شد. آرامگاه او در نیشابور است. شغل او - که از پدر به ارث برده بود – عطاری یعنی داروفروشی و طبابت بوده است. عطار با مجد الدین بغدادی صوفی معروف از شاگردان نجم الدین کبری رابطه داشت و به قولی مرید او بوده است.
««
آثار معروف عطار عبارتند از مثنوی های مصیبت نامه، الهی نامه، منطق الطیر، خسرو نامه، مختار نامه (مجموعۀ رباعی)، دیوان غزلیات و کتاب منثور تذکره الاولیا.
منطق الطیر: منطق الطیر را خود عطار مقامات طیور هم گفته است و بعید نیست که نام کامل آن منطق الطیر و مقامات طیور باشد چنان که عطار در اواخر منطق الطیر گفته است.
منطق الطیر در بحر رمل مسدس محذوف و در حدود 4600 بیت است.
برای دانلود متن کامل این تحقیق به لینک زیر مراجعه کنید.
پاورپوینت منطق الطیر عطار
506 اسلاید
در زیر به مختصری ازعناوین و چکیده آنچه شما در این فایل دریافت می کنید اشاره شده است
منطق الطیر عطار
نظم 4 بخش 3
رشته زبان و ادبیات فارسی
2 واحد درسی
نام منبع و مؤلف: منطق الطیر عطار، دکتر سیروس شمیسا، انتشارات دانشگاه پیام نور 1383
تهیه کنندۀ اسلایدها: محمد شکرائی ( استادیار گروۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور )
هدف کلی کتاب
آشنایی با کتاب عرفانی منطق الطیر که از شاهکارهای ادبیات فارسی است.
جایگاه درس
درس منطق الطیر عطار ( نظم 4 بخش 3 ) از دروس پایۀ دوره کارشناسی زبان و ادبیات فارسی است.
هدف های رفتاری
آشنایی با زندگی عطار، کتاب منطق الطیر و تمثیل
شرح ابیات مشکل فصل های دوم تا هشتم
آشنایی با عذرهای پرندگانی که هر کدام ممثل طبقه یی از مردم هستند.
آشنایی با بی پایه بودن عذرها در راه شناخت حقیقت
آشنایی با داستان شیخ صنعان
آشنایی با هفت وادی سیر و سلوک یا شناخت حق
آشنا شدن با تفکر و اصطلاحات عرفانی
آشنایی با زندگی عطار، کتاب منطق الطیر و تمثیل
عطّار نیشابوری حدود سال 540 ولادت یافت و در سال 618 در قتل عام مغولان در نیشابور کشته شد. آرامگاه او در نیشابور است. شغل او - که از پدر به ارث برده بود – عطاری یعنی داروفروشی و طبابت بوده است. عطار با مجد الدین بغدادی صوفی معروف از شاگردان نجم الدین کبری رابطه داشت و به قولی مرید او بوده است.
آثار معروف عطار عبارتند از مثنوی های مصیبت نامه، الهی نامه، منطق الطیر، خسرو نامه، مختار نامه (مجموعۀ رباعی)، دیوان غزلیات و کتاب منثور تذکره الاولیا.
منطق الطیر: منطق الطیر را خود عطار مقامات طیور هم گفته است و بعید نیست که نام کامل آن منطق الطیر و مقامات طیور باشد چنان که عطار در اواخر منطق الطیر گفته است.
منطق الطیر در بحر رمل مسدس محذوف و در حدود 4600 بیت است.
پرندگان (ممثل اصناف بشری و مخصوصاً سالکان طریقت عرفان) می خواهند به هدایت هدهد (ممثل شیخ و رهبر) به حضور سیمرغ (ممثل ذات احدیت) راه یابند. برخی به سبب صعوبت راه و مشکلات دیگر عذرهائی می آورند و منصرف می شوند و سرانجام سی مرغ بال و پر سوخته پس از طی هفت وادی خطیر به درگاه می رسند و غرق در فنا می شوند و پس از گذشت قرن های بی زمان به بقا می رسند.
قبل از عطار کسانی چون ابوعلی سینا و امام محمد غزالی «رساله الطیر» نگاشته اند اما هیچکدام جذابیت و سادگی منطق الطیر عطار را ندارند.
تمثیل چیست؟
نوع ادبی کتاب منطق الطیر تمثیل است. تمثیل در ادبیات دو نوع بحث دارد یکی بحث بیانی یعنی تشبیه تمثیلی و استعارۀ تمثیلی و دوم تمثیل در داستان سرائی.
تشبیه تمثیل: تشبیه تمثیل تشبیهی است که مشبّه به آن جنبۀ مثل یا حکایت داشته باشد. همواره مشبه امری معقول و مرکب است که برای توضیح و تبین آن مشبّهٌ بهی مرکب و محسوس ذکر می کنند......
نکته: فایلی که دریافت میکنید جدیدترین و کاملترین نسخه موجود از پاورپوینت می باشد.
(فایل قابل ویرایش است )
فرمت PowerPoint
تعداد صفحات :506 اسلاید
هدف کلی کتاب
آشنایی با کتاب عرفانی منطق الطیر که از شاهکارهای ادبیات فارسی است.
جایگاه درس
درس منطق الطیر عطار ( نظم 4 بخش 3 ) از دروس پایۀ دوره کارشناسی زبان و ادبیات فارسی است.
هدف های رفتاری
آشنایی با زندگی عطار، کتاب منطق الطیر و تمثیل
شرح ابیات مشکل فصل های دوم تا هشتم
آشنایی با عذرهای پرندگانی که هر کدام ممثل طبقه یی از مردم هستند.
آشنایی با بی پایه بودن عذرها در راه شناخت حقیقت
آشنایی با داستان شیخ صنعان
آشنایی با هفت وادی سیر و سلوک یا شناخت حق
آشنا شدن با تفکر و اصطلاحات عرفانی
آشنایی با زندگی عطار، کتاب منطق الطیر و تمثیل
عطّار نیشابوری حدود سال 540 ولادت یافت و در سال 618 در قتل عام مغولان در نیشابور کشته شد. آرامگاه او در نیشابور است. شغل او - که از پدر به ارث برده بود – عطاری یعنی داروفروشی و طبابت بوده است. عطار با مجد الدین بغدادی صوفی معروف از شاگردان نجم الدین کبری رابطه داشت و به قولی مرید او بوده است.
فصل دوم
توحید و نعت
هدف کلی: شرح ابیات مشکل و کلیدی این فصل
فصل سوم
عذر مرغان
فصل چهارم
حکایت شیخ صنعان
فصل پنجم
سؤال دیگر – صفحۀ 98
فصل ششم
وادی معرفت
فصل هفتم
به سوی سیمرغ – سی مرغ با سیمرغ
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:15
چکیده:
پرندگان در منطق الطیر
پرندگان منظومه منطق الطیر عطار
منطق الطیر
: مأخوذ است از آیه شریفه: «و ورث سلیمان داود و قال یا ایها الناس علمنا منطق الطیر واوتینا من کل شی ء ان هذا لهو الفضل المبین» (سوره نمل آیه ۱۶)- در تفاسیر قرآن کریم از مرغان مختلفی که با سلیمان (ع) سخن گفته اند و او گفتار آنان را برای پیروان خود ترجمه فرموده است. اسم برده اند و جهت مزید اطلاع ر. ک. : تفاسیر فخررازی ج ۶ ص ۵۵۶ و بیضاوی ج ۲ ص ۱۹۴ و کشف الاسرار ج ۷ ص ۱۸۹ و ابوالفتوح ج ۴ص ۱۵۳- این کلمه را شعرای فارسی زبان به همین معنی در اشعار خود بسیار آورده اند.
هدهد
: در فارسی پویک و شانه سر را گویند. (برهان) – مرغیست بدبو که بر زباله آشیان سازد، بر بدنش خطوط و رنگهای فراوان است و کنیه او ابوالاخبار و ابوثمامه و ابوالربیع و ابوروح و ابوسجاد و ابوعیاد است. گویند که از بالای آسمان آب را در زیر زمین ببیند همانطور که آدمی آنرا در شیشه ببیند. (دمیری) – گفته اند که هدهد راهنمای سلیمان بود بر آب و آن چنان بود که سلیمان هرگاه که خواستی نماز گزارد هدهد او را ره نمودی به آب و در بیابان زمین را می کندند و به آب می رسیدند تا سلیمان با آن غسل می کرد یا وضو می ساخت. (جهت مزید اطلاع ر. ک. : قصص انبیا ذیل قصه سلیمان و بلقیس و حیاة الحیوان جا حظ ج ۴ ص ۷۷ و حیاةالقوب ج۱ ص۲۶۴)
بلبل
: نمونه مردمان جمال پرست وعاشق پیشه است.
طوطی
: حیوانیست ثاقب الفهم ونرم خو که قوه تقلید اصوات و قبول تلقین را بسیار داراست. ارسطا طالیس گوید برای تعلیم طوطی او را جلوی آینه نهید و از پس آن صحبت کنید تا او خوب تقلید کند (دمیری ذیل ببغاء)- در اینجا نمونه آن دسته از مردمان اهل ظاهر و تقلید است که به دنیای باقی و حیات جاوید اعتقاد دارند و به آن سخت پابندند.
طاوس
: پرنده ایست عزیز و جمیل و عفیف الطبع و اهل ناز و تبختر است و بر خویش سخت معجب است (دمیری)- در مثنوی نمونه ای از مردم منافق و دو رنگ است که برای نام و ننگ جلوه گری می کند و همّ خود را صرف صید خلق و شکار آنها می نماید و از نتیجه عمل خود نیز بی خبر است (ر. ک. ج ۵ نی ص ۲۸). ولی در این جا نموه اهل ظاهر است که تکالیف مذهب را به امید مزد یعنی به آرزوی بهشت و رهایی از عذاب دوزخ انجام می دهد.
بط
: مرغابیست و این کلمه عربی محض نیست (جوالیقی ص ۶۴) و مُعرّب بت است (آنندراج) – در تفاسیر قرآن (ذیل آیه ۱۲۰ واقع در سوره بقره راجع به مرغ خلیل الله (ع) آنرا ضمن چهار مرغ خلیل نام برده اند (ابوالفتوح ج ۱ص ۴۵۸)- و در مثنوی کنایه است از حرص و آز که یکی از عوامل شیطان رجیم و نفس عاقبت سوز است (ج ۵ نی س ۳۷)- در اینجا نمونه مردمان عابد و زاهد است که همه عمر گرفتار وسواس طهارت و شستشواند.
کبک
: نمونه مردم جواهر دوست که همه عمر خود را صرف جمع آوری انواع جواهرات و احجار کریمه و یا اشیاء قیمتی و عتیق می نمایند.
همای
: مرغیست افسانه ای که گویند استخوان خورد و جانوری نیازارد و بر سر هر کس سایه افکند پادشاه شود (انندراج)- و در افسانه ها بسیار از او نام برده اند از جمله باین صورت که در شهرها و ممالک هنگام انتخاب پادشاه این مرغ را به پرواز می آورده اند و بر هر کس که می نشست او را شاه می کردند- در اینجا نمونه ایست از مردان جاه طلب که از زهد و عبادت برای جلب حطام دنیوی استفاده می کنند و از راه عزلت و عبادت ظاهری درصدد بر می آیند که ارباب مملکت و سیاست را بخود جلب نمایند و برای خود دستگاهی داشته باشند. خواجه حافظ اینگونه زهاد را “واعظ شحنه شناس” اصطلاح کرده است:
و اعظ شحنه شناس این عظمت گو مفروش زانکه منزلگه سلطان دل مسکین من است (حافظ قزوینی ص ۳۷)
کوف
: پرنده ایست بنحوست مشهور و آن دو قسم می باشد کوچک و بزرگ؛ کوچک را جغد و بزرگ را بوم خوانند (برهان) –این پرنده را که به نامهای جغد و بوم و کوف و بوف و مانند آن خوانند در ادبیات زرتشتی بهمن مرغ نامیده شده است و مرغیست اهورایی و بدون نحوست (ر. ک: ح- برهان ص ۳۱۸)- کنیه او در عربی ام الخراب و ام الصیبان و غراب اللیل است. مرغیست که شب نمی خوابد و پرهایش بد پوست. طائریست منزوی و منفرد و حرام گوشت (دمیری ذیل بوم)- قدما برای این مرغ احکام و خواصی ذکر کرده اند که شرح آنهمه در اینجا میسر نیست (ر. ک. نفائس الفنون ج۲ ص ۱۵۱ و حیاة الحیوان جاحظ و دمیری ذیل کلمه بوم)- در اینجا کنایه است از مردم زاهد و منزوی که گنج مقصود را در انزوا و خلوت وانعزال (گوشه گیری و عزلت نشینی) و گوشه گیری و بریدن از خلق و اجتماع می جویند.
باز
: قدما باز را حیوانی متکبر و تنگ خُـلق تصور می کردند (دمیری ذیل البازی)- در اینجا نمونه مردم درباری و اهل قلم است که بعلت نزدیکی به شاه همیشه بر دیگران فخر و مباهات می نمایند و تکبر می فروشند و از سپهداری و کله داری خویش سوء استفاده می نمایند.
بوتیمار
: نام مرغیست که بر لب آب نشیند و آب نخورد و گویند تشنه است و آب نخورد مبادا آب تمام شود آنرا مرغ «غم خوراک» گفته اند (آنندراج)- آنرا بعربی یمام گویند (برهان)- و حال آنکه «یمام» در عربی به کبوتر دشتی (منتهی الارب) یا کبوتر وحشی اطلاق می شود (دمیری) – در اینجا نمونه ای از آندسته از مردم خسیس است که مواهب زندگانی را از خود و دیگران دریغ می دارند، نه خود از آن متمتع می شوند و نه می توانند از تمتع دیگران لذت برند.
منطق الطیر با ستایش آفریننده ی جان بلند پرواز آسمانی آغاز می شود، و از سر ستایش و شگفتی، آفرین می گوید بر آن که آسمان را در زبر دستی، در برابر زمین به غایت پست برافراشته و چونان خیمه ای بی ستونش بر زمین استوار ساخته ، سپس مرغ جان آدمی را آفریده که چونان پرنده ای سبکبال و بلند اوج بر فراز گنبد سپهرین هستی در طیران و پرواز است:
آفرین جان آفرین پاک را
آن که جان بخشید و ایمان خاک را
آسمان را در زبر دستی بداشت
خاک را در غایت پستی بداشت
آسمان چون خیمه ای بر پای کرد
بی ستون کرد و زمینش جای کرد
دام تن را مختلف احوال کرد
مرغ جان را خاک پر و بال کرد
از دیدگاه منطق الطیر، جان آدمی آشیانه و فرازگاه هزاران مرغ آشنا و ناشناس است که از عالم علوی بر آن فرود آمده، چند صباحی آنجا را مقامگاه خویش ساخته، تا پس از لختی آسودن و دانه چیدن، و نفسی تازه کردن، دوباره از آن قفس تنگ به پرواز درآیند و اوج گیرند، و آفاق رفیع وجود را یکی از پی دیگری به زیر پرو بال کشند و آنگاه، به آشیان نخستین خود، در ملکوت اعلا باز گردند.
این پرندگان آشیان گزیده در گلشن جان آدمی، از همه دست و همه گونه اند و هرکدام قدرت پرواز معینی دارند،صعود را تا ارتفاع معینی تاب می آورند، اوجشان سقفی دارد و پروازشان دارای بردی ویژه است، و وقتی خوب در رفتار و کردارشان دقیق می شویم، ملاحظه می کنیم، که هر کدام از این پرندگان نماینده و نماد روحیه ای خاص و منشی ویژه از روحیات و منش های گوناگون نهفته در جان آدمی هستند.
در آغاز داستان، برخی از مهم ترین این پرندگان معرفی می شوند و شرحی مختصر در باره مهم ترین جنبه های شخصیت جذاب و رنگارنگشان داده می شود تا خواننده با این مرغان پران در صحن جان آدمی آشنایی مختصر و موجزی پیدا کند.
هدهد هادی مقام، رهبر مرغان و رهنمای دیگران است. او به دلیل هم نشینی با سلیمان و هم کلامی با او، به مقام راز داری سلیمان و صاحب اسراری او رسیده، به همین سبب مقامش والا تر و منزلتش شامخ تر از سایر پرندگان است. او مرغی ست ممتاز،صاحب رفعت و مرتبت، و در حقیقت شخصیت شاخص داستان عطار است، و رهنمای مرغان دیگر در سفر روحانی به سوی آسمان جان و زیارت سیمرغ والامقام، برفراز قاف حقیقت.
موسیچه موسی صفت است و موسیقار نواز بزم معرفت. او جانی نوا شناس دارد و لحن موسیقی را از آهنگ خلقت اقتباس کرده است.