بررسی تأثیر ابزارهای تأمین مالی بر ارزش شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران 1385-1391
چکیده
بنگاهها به منظور اجرای پروژههای سودآور و دستیابی به حداکثر بازدهی در جهت افزایش منافع سهامداران خود، از منابع مالی مختلف بهره میگیرند. به طور کلی هدف اصلی شرکتها و مؤسسات انتفاعی کسب سود بیشتر و به دنبال آن افزایش ثروت سهامداران، قیمت سهام و در نهایت ارزش شرکت میباشد. یکی از راههای کسب سود و ارزش برای شرکتها انتخاب روش مناسب تأمین مالی است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر ابزارهای تأمین مالی بر ارزش شرکت میباشد. تعداد فرضیههای مورد آزمون در این پژوهش 12 فرضیه است که در این بین 2 فرضیه اصلی و 10 فرضیه فرعی میباشد. این پژوهش از نظر نوع، همبستگی و پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی میباشد. روش نمونهگیری در این پژوهش تصادفی ساده و نمونهی آماری این پژوهش برای شش صنعت تجهیزات، صنایع غذایی، صنایع شیمیایی، محصولات غیر فلزی، نقلیهی موتوری و فلزات سنگین، انتخاب شده است. روش تجزیه و تحلیل در این پژوهش ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن و با استفاده از تحلیل رگرسیون چند متغیره میباشد. یافتههای این پژوهش حاکی از تأیید رایطهی تمام روشهای تأمین مالی کوتاهمدت و بلندمدت با ارزش شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بین سالهای 1385 تا 1391 میباشند.
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
چکیده .........................................................................................................................................................
1
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه.................................................................................................................................................
3
1-2- بیان مسأله .........................................................................................................................................
3
1-3- اهمیت موضوع .................................................................................................................................
4
1-4- اهداف تحقیق ...................................................................................................................................
5
1-4-1- هدف اصلی 1: شناخت رابطه بین روشهای تأمین مالی کوتاه مدت و ارزش شرکت
5
1-4-1-1- اهداف فرعی
5
1-4-2- هدف اصلی 2 : شناخت رابطه بین روشهای تأمین مالی میانمدت و بلندمدت و ارزش شرکت ..
6
1-4-2-1- اهداف فرعی ...........................................................................................................................
6
1-5- فرضیات تحقیق ................................................................................................................................
6
1-6- مدل مفهومی تحقیق .........................................................................................................................
8
1-7- قلمرو پژوهش ..................................................................................................................................
9
1-7-1- قلمرو موضوعی پژوهش .............................................................................................................
9
1-7-2- قلمرو زمانی انجام پژوهش ..........................................................................................................
9
1-7-3- قلمرو مکانی پژوهش ...................................................................................................................
9
1-8- تعریف متغیرها .................................................................................................................................
9
1-8-1- تعاریف مفهومی ...........................................................................................................................
9
1-8-2- تعاریف عملیاتی ..........................................................................................................................
10
فصل دوم: ادبیات نظری و پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه ................................................................................................................................................
15
2-2- منابع تأمین مالی کوتاه مدت .............................................................................................................
16
2-2-1- منابع اصلی تأمین مالی کوتاه مدت ..............................................................................................
16
2-2-1-1- اعتبار تجاری ...........................................................................................................................
16
2-2-1-2- وام بانکی .................................................................................................................................
17
2-2-1-3- وام های فصلی ........................................................................................................................
17
2-2-1-4- تأمین مالی مقدماتی .................................................................................................................
18
2-2-1-5- نرخ بهره وام های بانکی .........................................................................................................
18
2-2-2- اسناد تجاری ................................................................................................................................
20
2-2-3- هزینه تأمین مالی ..........................................................................................................................
24
2-2-4- عمل نوسانی (چرخشی) ..............................................................................................................
24
2-2-5- عمل تسویه حساب .....................................................................................................................
25
2-2-6- اهداف تأمین مالی کوتاه مدت .....................................................................................................
25
2-2-7- منابع بی بهره ................................................................................................................................
26
2-2-8- منابع سود دار بدون وثیقه ............................................................................................................
27
2-2-9- منابع کوتاه مدت بی وثیقه بانکی ................................................................................................
30
2-2-10 مؤسسات سرمایه دار ....................................................................................................................
33
2-2-11- تضمین تأمین مالی با صورت حسابهای قابل وصول .................................................................
34
2-3- تأمین مالی میان مدت .......................................................................................................................
37
2-3-1- قرارداد اعتباری مدور ...................................................................................................................
37
2-3-2- وام دوره ای .................................................................................................................................
38
2-3-3- اجاره ............................................................................................................................................
38
2-3-4- وام های بانک تجاری ..................................................................................................................
38
2-3-5- وام های شرکتهای بیمه ................................................................................................................
39
2-3-6- وام های شرکتهای مالی و سازندگان تجهیزات ............................................................................
39
2-3-7- وام دهی نقدینگی جاری در برابر بهای موجودی ........................................................................
40
2-4- ابزارهای ویژه تأمین مالی بلند مدت .................................................................................................
40
2-4-2- سهام ممتاز ...................................................................................................................................
42
2-4-3- اوراق قرضه .................................................................................................................................
43
2-4-4- اوراق مشارکت ............................................................................................................................
45
2-4-5- اوراق بهادار قابل تبدیل به اوراق مشارکت یا اوراق قرضه ..........................................................
48
2-5- روش های قرضی استقراضی ............................................................................................................
51
2-5-2- روش های غیر قرضی (سرمایه گذاری) ......................................................................................
55
2-5-2-1- سرمایه گذاری مستقیم خارجی ...............................................................................................
55
2-5-2-2- سرمایه گذاری غیرمستقیم خارجی ..........................................................................................
56
2-5-2-3- معاملات جبرانی ......................................................................................................................
56
2-5-2-4- صکوک ....................................................................................................................................
58
2-5-2-5- ویژگی های صکوک، تفاوتها و شباهت های آن با اوراق قرضه ............................................
58
2-6- تئوری سلسله مراتبی روشهای تأمین مالی ........................................................................................
63
2-7- حسابداری مخارج تأمین مالی ..........................................................................................................
63
2-8- پیشینه ی تحقیقات انجام شده .........................................................................................................
63
2-8-1- تحقیقات داخلی ...........................................................................................................................
63
2-8-2- پیشینه ی خارجی .........................................................................................................................
63
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1- مقدمه ................................................................................................................................................
72
3-2- روش تحقیق .....................................................................................................................................
72
3-3- جدول متغیرها ..................................................................................................................................
72
3-4- جامعه آماری ....................................................................................................................................
73
3-5- نمونه آماری و روش نمونه گیری ....................................................................................................
73
3-6- روش گردآوری داده ها ...................................................................................................................
74
3-7- روش تجزیه و تحلیل داده ها .........................................................................................................
74
3-7-1- روش محاسبه متغیرها .................................................................................................................
74
3-7-1-1- ارزش شرکت ..........................................................................................................................
74
3-7-1-2- ابزارهای تأمین مالی کوتاه مدت ..............................................................................................
75
3-7-1-3- میان مدت و بلند مدت ............................................................................................................
75
3-7-2- مدل رگرسیونی جهت آزمون فرضیات ........................................................................................
75
3-7-2-1- متغیر وابسته ............................................................................................................................
75
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها ..........................................................................................................
4-1- مقدمه ................................................................................................................................................
80
4-2- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق .........................................................................................................
80
4-3- آزمون فرضیات تحقیق ...................................................................................................................
81
4-3-1- معادلات ساختاری و معادلات رگرسیونی ..................................................................................
81
1) مدل اول ................................................................................................................................................
82
1-1) آزمون دوربین واتسون ......................................................................................................................
82
1-2) معادله ساختاری ...............................................................................................................................
83
1-3) معیارهای مناسبت مدل ......................................................................................................................
86
2) مدل دوم ................................................................................................................................................
92
2-1) آزمون دوربین واتسون ......................................................................................................................
92
2-2) معادله ساختاری ................................................................................................................................
94
2-3) معیارهای مناسبت مدل ......................................................................................................................
96
3) مدل سوم ...............................................................................................................................................
100
3-1) آزمون دوربین واتسون .....................................................................................................................
100
3-2) معادله ساختاری ...............................................................................................................................
102
3-3) معیارهای مناسبت مدل ......................................................................................................................
104
4) مدل اکتشافی ..........................................................................................................................................
105
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها .........................................................................................................
5-1- مقدمه ...............................................................................................................................................
109
5-2- نتیجه گیری و فرضیات پژوهش .......................................................................................................
109
5-3- پیشنهادها .........................................................................................................................................
113
5-4- موانع پژوهش ...................................................................................................................................
114
5-5- پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی ................................................................................................
115
منابع و مآخذ ...............................................................................................................................................
116
منابع فارسی ................................................................................................................................................
117
منابع لاتین ..................................................................................................................................................
119