دانلود تحقیق تاریخچه پیدایش شهرداریها و ساختار مدیریت

اختصاصی از یارا فایل دانلود تحقیق تاریخچه پیدایش شهرداریها و ساختار مدیریت دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:65

فهرست مطالب:
1- مقدمه                                                                                  
2- شهر                                                                                    
3- شهرداری وتاریخجه آن در ایران                                                         
4- وظایف شهرداری                                                                          
5- قانون شهرداری                                                                            
6- امور مالی و تعاریف مربوطه                                                              
7- منابع درآمد شهرداریها                                                                    
8- امور اداری

مقدمه

درهر جامعه ای چه بزرگ و چه کوچک که قرار است در کنار هم زندگی نمایم ایجاب می نماید جهت خدمات وبهتر زیستن تحت هر عنوان وسیله ای یا دستگاهی یا سازمانی متشکل جهت این امر از طرف همان جامعه یا از طرف دستگاه حکومتی یا قوانین وصف شده که بتواند آرامش و آسایش دیگران را تامین نماید بوجود می آید .

شهر :

تاکنون تعریف جامعی برای شهر که در برگیرنده همه یا بیشتر ویژگیهای آریا شد بیان نشده است یا اگر هم بیان گردیده مورد خرده گیری جامعه شناسان شهری بوده است که جهت جلوگیری از اطاله کلام از ذکر تعاریفی که در فرهنگهای مختلف از شهر بعمل آمده خود داری میگردد.

بهر حال میتوان شهر را قطعه زمینی دانست که قسمتی از اجتماع بشری را در خود جای داده وهمانند ماشین عظیمی است که نیروهای گوناگونی آن را به فعالیت واداشته وبدان روح داده بنحویکه بعنوان واحدی اجتماعی – سیاسی واقتصادی با کار کرد عمومی غیر کشاورزی ( بازرگانی – صنعتی یاهر دو ) مطرح وبدلیل نقل وانتقال جمعیت مبادله وتبادل افکار واندیشه وایدها بین مردم شهر وروستا نشینان وتمرکز مراکز سیاسی واقتصادی مملکتی در شهرها زندگی مردم روستاها را بیش از حد تصور تحت تاثیر قرار میدهد که این خود بر اهمیت این واحد وطبعاً شهرداری بعنوان موسسه ای که اگر نگوئیم تمامی امور ، بخش مهمی از امور شهری را عهده دار است میافزاید.

در قانون تعاریف وضوابط تقسیمات کشوری مصوب 15 تیر 1362 مجلس شورای اسلامی شهر چنین تعریف شده است .

ماده 4 شهر محلی است با حدود قانونی که محدوده جغرافیایی بخش واقع شده واز نظر بافت ساختمانی ، اشتغال وسایر عوامل دارای سیمائی با ویژگیهای خاص خود بوده بطوریکه اکثریت ساکنان دائمی آن در مشاغل کسب ، تجارت صنعت ، کشاورزی ، خدمات وفعالیتهای اداری اشغال داشته ودر زمینه خدمات شهری از خود کفائی نسبی برخوردار وکانون مبادلات اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی سیاسی حوزه جذب نفوذ پیرامون خود بوده وحداقل دارای ده هزار نفر جمعیت میباشد .

شهرداری وتاریخچه آن در ایران :

الف = شهرداری

تحولات اجتماعی ، تغییرات اجتماعی و پدیده های ناشی از پیشرفت تکنولوژی عصر جدید مسائل ومشکلات در زندگی شهری واداره امور شهر ایجاد کرده که شهر نشینان و مسئولان اداره شهرها را ناچار نموده که بیشتر وقت و فکر خود را جهت چاره جوئی وحل وفصل مسائل شهر وشهر نشینی صرف نماید . وهمانطور یکه قبلاً اشاره شد تمرکز مراکز سیاسی – اجتماعی – اداری واقتصادی در شهرها تبادلات تجاری وافکار واندیشه ها بین مردم شهر وروستا نشینان نیز موجب مزید علت گردیده تا موسستاتی جهت پیگیری مسائل شهری وارائه خدمات عمومی شهرها در نظر گرفته شوند که این موسسات همان شهرداریها میباشد که هم اکنون بیش از 80 سال از فعالیت شهرداریها در ایران میگذرد .

ب = تاریخچه شهرداریها ی ایران

• اولین قانون شهرداری با عنوان : قانون بلدیه درتاریخ 30 ربیع الاخر سال 1325 هجری قمری مطابق با سال 1283 هجری شمسی در پنج فصل و 108 ماده به تصویت رسیده و میتوان گفت تا قبل از این تاریخ شهرداری به مفهوم امروزی درایران وجود نداشته است . طلیعه قانون مذکور چنین است .

مقصود اصلی تاسیس بلدیه حفظ شهرها وایفای حوائج اهالی شهر نشین است در آن زمان شهرداری موسوم به بلدیه وریاست آن بارئیس انجمن بلدیه وعنوان شهردار کلانتر بوده است .

• در سال 1309 هجری شمسی به روز 130 اردیبهشت قانون مصوب سال 1325 هجری قمری ملغی جانشین آن قانون دیگری باهمان نام در 8 ماده وسه تبصره شده است وماده سوم آن چنین است :

اداره کردن امور بلدی هر محل در حدود وظایفی که نظامنامه مذکور در ماده 5 مقرر خواهد شد بر عهده انجمن واداره بلدی همان محل است .

• در تاریخ 6 خردادماه سال 1309 هجری شمسی با تصویب نظامنامه بلدیه بر اساس ماده 5 قانون بلدیه مصوب 1309ریاست بلدیه از طرف وزارت داخله وزارت کشور معین و منصوب می گردد .

به نمایندگان انجمن بلدیه طبق مواد نظامنامه وکلای بلدی گفته می شود ودوره وکالت آ‎نها نیز در سال شمسی بوده است .

• قانون تشکیل شهرداریها وانجمن شهرها وقصاب مصوب 4 مرداد ماه 1328 در 7 فصل و 50 ماده جایگزین قوانین سابق گردد .

طبق ماده 4 قانون مزبور انجمن شهر بمدت 4 سال وانتخاب شهردار طبق ماده 29 به این ترتیب بوده :

انجمن شهر با رای مخفی سه نفر برای ریاست شهرداری بوسیله فرماندار به وزارت کشور پیشنهاد میگردد ووزارت کشور برای یکی از آنان که صلاح میدانست حکم ریاست شهرداری صادر مینمود.

• درتاریخ 11 آبان سال 1331 برطبق قانون اعطای اختیارات مصوب 30 مرداد 1331 قانون شهرداری با عنوان لایحه قانون شهرداری در 8 فصل و 90 ماده و 14 تبصره تصویب وابلاغ گردید طبق ماده 39 قانون مزبور انتخاب شهردار با انجمن شهر بوده که بمدت 2 سال منصوب میگشت وعمر هر انجمن شهر برابر ماده 3 قانون به مدت 4 سال بوده است .
• در تاریخ 11 تیر سال 1334 هجری شمسی قانون شهرداری در 9 فصل و 95 ماده از تصویب کمیسیون مشترک مجلس گذشته وموقتاً تا تصویب نهائ قابل اجرا گردید.

محتوای قانون مصوب سال 1334 با قوانین سال 331 در اغلب موارد یکسان است در این قانون نیز مدت انجمن شهر چهار سال وانتخاب شهردار برابر ماده 50 با انجمن شهر بوده .

از تیر ماه سال 1334 تاکنون شهرداری بدفعات اصلاح گردیده وموادی بان الحاق شده است که در بحث قانون شهرداری آخرین اصلاحیه ها والحاقات در قانون شهرداری سال 1334 تلفیق والحاق گردیده است .

• با عنایت به دستورات قرآن کریم «وامرهم شوری بینهم » « وشاورهم فی الامر »

برمبنای اصل های 7 و 100 لغایت 106 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ یکم آذر ماه سال 1361 قانون تشکیلات شوراهای اسلامی کشوری در 53 ماده و 26 تبصره از تصویب مجلس شورای اسلامی گذشت .

ازجمله وظایف شورای اسلامی شهر طبق ماده 35 وضع عوارض با تنفیدولی امر نظارت بر اجرای وظایف شهرداری میباشد .

• با توجه به اینکه همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی انجمن های شهر و منحل وبا تصویب قانون تشکیلات شوراهای اسلامی کشوری برابر بند 18 ماده 19 قانون اخیر الذکر نصب وعزل شهردار از وظایف واختیارات کلی شورای اسلامی شهر میباشد .

وظایف شهرداری :

آنچه مسلم است فلسفه وجودی شهرداریها ارائه خدمات بمردم شهرهاوفراهم نمودن وسائل ورفع احتیاجات عمومی به منظور رفا حال ساکنین شهرها میباشد .

اهم وظایف شهرداریها در ماده 55 قانون شهرداری تشریح گردیده لیکن قسمتی از وظایف شهرداریها بمرور زمان از آنها منتزع وبه سازمانهای دولتی واگذار گردیده که این موضوع مدنظر بوده وسعی شده از ذکر اینگونه وظایف خود داری شود .

• ایجاد خیابانها و کوچه ها ومیدان ها وباغهای عمومی ومجاز آب و توسعه معابر درحدود قوانین موضوعه .
• تنظیف ونگاهداری وتسطیع معابروانها وعمومی ومجاری آبرا وفاضلاب وتنقیه قنوات مربوطه شهر
• اقدام در رفع سد معابر عمومی واشتغال پیاده روها وهر گونه استفاده از آنها و میدانها و پارکها و باغهای عمومی که برای کسب ویا هر عنوان دیگر مورد استفاده غیر قانونی قرار گرفته باشد .

شهرداری مکلف است در رفع موانع موجود و آزاد نمودن معابر واماکن مذکور فوق راساً اقدام نماید .

دانلود مقاله تاریخچه استان ایلام

اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله تاریخچه استان ایلام دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:56

فهرست مطالب:

فصل اول

نگرش تاریخی

پایتخت ایلام

دشت

سوزیانای

سالنامه های آشوربانیپال

مجمسه حیواناتی

معبد رب النوع ایشنی

قدیمترین مدارک

پادشاهی ایلامیها

معماری ایلام قدیم

سنگ نبشته های ایلام میانی

معماری ایلام مبانی

زیگورات چغازنبیل

شاه اونتاش گال

بزرگترین دروازه

دروازه شاهی

ابشنیکاراب

ساختمان مدوری

شونشرایرپی

الف )حیاط A واتاق شماره 6

آشوریها

مهر استوانه ای

تاریخ موزائیک وشیر

استخوانهای انسانی آهکی

ب) حیاط B ومتعلقات آن .

ج- خانه مستقل شاه دراطراف حیاطC .

د) بخش شمال غربی کاخ .

جشن اکتیو akitu

مجموعه شمالی – تاسیسات آبرسانی

مجموعه شمالی (لوح 59، لوح 97 شکلهای 36،37)

خانه ها وسکونتگاهها

تاسیسات آبرسانی (لوح های 55، 56، 57) شکلهای 38-39-40-41).

دیوار تمنوس

معابد وکاخهای

تیکنیTikni

– اینشوشیناک

حوض دیوار حصار

فصل اول
نگرش تاریخی
حدود اواسط قرن سیزدهم قبل از میلاد ، پشته وسیعی که بیش از 30 متر از رودخانه آب – دز ، یکی از شعبات کارون را از مسیر مستقیم خارج و به آن قوس می دهد ، توسط شاه ایلام اونتاش – گال انتخاب شد تا در آن شهرکی مذهبی بنیان گذاشته شود وتبدیل به مرکزی زیارتی برای مردم ایلام گردد ( لوح 1) . این شهرک دور – اونتاش نامیده شد که چنین نامی برگرفته از نام بنیانگذار آن بود .
بین شوش ، که در آن زمان پایتخت ایلام بود واین پدیده نوین که درجنوب شرقی آن قرار داشت ، حدود 30 کیلومتر ، یعنی یک روز کاروان رو ، فاصله است .مسیر مشابهی نیز دور – اونتاش  را به شهر هیدالو Hidalu که در نزدیکی شهر شوشتر امروز قرار داشت ، متصل می کرد . این شهر در کنار رود کارون ، اندکی پس از خروج این رود از کوهساران ، به طرف دشت سوزیانای قدیم بنا شده بود .
پشته ای که انتخاب شده ، قبلا خالی از سکنه وناحیه بکری بوده وفقط در دوره کوتاهی از هزاره چهارم قبل از میلاد مسکونی بوده است . در واقع در طول عملیات بررسی و کاووش ، چند قطعه سفال شکسته نقاشی شده از نوع شوش یک و هم  چنین چند قطعه سنگ چخماق برش داده شده درجاهای مختلف محوطه پیداشد ولی امکان تعیین مکان این روستای ماقبل تاریخ ممکن نگردید .
اگر فرضیه سلطنت بیست ساله ای ( 1245-1265) که به او نتاش – گال نسبت داده می شود صحیح باشد .  بدون این که چندان ره به خطا ببریم می‌توانیم بپذیریم که شروع عملیات ساختمانی دور – اونتاش دقیقاً بلافاصله پس از به قدرت رسیدن این شاهزاده بوده است .قطعاً در طول تمام این دوره بیست ساله روی این شهر کار شده ولی عملیات ساختمانی این بنا وشهرک هرگز به پایان نرسیده است . در چندین جا شاهد توقف ناگهانی کار هستیم : قطعه زمینی کفسازی { آجر فرش } شده ، نقشه معبدی را در روی زمین ترسیم ومشخص کرده ولی خود معبد هرگز ساخته نشده است . آجرهای کتیبه داری نیز دیده می شود که به دقت درکنار هم چیده شده اند . این آجرها در برگیرنده اسامی خدایانی هستند که باید نیایشگاههائی برای آنها بر پا می‌شده‌است‌،‌محله‌های فقیر نشین کارگران را نیز می بینیم که درکنار انبارهای
مصالح ساختمانی به حال خود رها شده  اند .
بااین همه ، کارهای عمده ساختمانی آن انجام شده ولی شواهد امر نشان می دهند که این عملیات ساختمانی فقط در زمان سلطنت اونتاش – گال پیگیری می شده است . پاره ای از این شواهد عبارتند از : هیچ یک از 6500 آجر کتیبه داری که ما یافتیم حاوی نام شاهزاده یا شاه دیگری نبود ، هیچ یک از صدها شی ء کتیبه دار خارج شده از دل خاک ، غیر از نام این شاه دارای نام دیگری نبود . البته یک مورد استثنائی نیز وجود دارد که در روی سریک گرز نام اتر – کیتاه    Ttar Kittah (1286-1295) نقر شده بود که نام برادر پاهیر – ایشان  pahir- Ishshan بنیانگذار این سلسله شاهی وپدر بزرگ اونتاش – گال است (لوح 57 شماره 11ولوح 81).
پس از مرگ اونتاش – گال ، شدت وحدت زندگی مذهبی در دور – اونتاش کاهش می یابد وبا خاموش شدن سلسله خاندان سلطنتی سریعا پیگیری می شود .جانشین او به نام کیدین – خوترانKidin -khutran   (1222-1242 ق – م) که در معبدایشنی کاراب - Ishnikarab یادگاری بیش از حد خاضعانه به شکل یک استوانه باقی می گذارد ، ظاهرا صلاح وفایده ای در پیگیری کار برادرش نمی بیند . سوزاندن وخاکستر کردن وی وخاکسپاری او دریکی از گورهای باشکوه ، که در زیر زمینهای قصر یافتیم ، می باید احتمالا نمایش مردمی بزرگی راکه شهرک مقدس با آن مانوس بود ، محدود کرده باشد . فقط به هنگام این جشنها ومراسم بزرگ مذهبی بود که شاه ودرباریانش به این شهرک می آمدند ودر آنجا اقامت می کردند .
چنین به نظر می رسد که هیچکدام از شاهان مربوط به سلسله درخشانی که در قرن دوازدهم قبل از میلاد بر ایلام حکومت می کردند ، وابستگی چندانی که جنبه خاصی داشته باشد از خود به شهر اونتاش – گال نشان نداده اند . می دانیم که شوتروک ناهونته  Shutruk Nahhunte  معابدی را در شهری مجاور بر پا کرد که بقایای این شهر هنوز هم در ساحل دیگر رود بر پا است . براساس شواهد قریب به یقین نام این شهر ناهوتیرما Nahutima ؟ بوده واحتمالا همان ده نو1  امروزی است . به علاوه همه شواهد این باور را درما تقویت می کند که همین پادشاه کتیبه ها یاستونهای زینتی ای را که در روی صحن های دور – اونتاش بر پا بوده ، از جای خود در آورده است تا آنها را به شوش حمل نماید .2

مقاله تئاتر چیست ؟(بررسی تاریخچه تئاتر در ایران)

اختصاصی از یارا فایل مقاله تئاتر چیست ؟(بررسی تاریخچه تئاتر در ایران) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:83

فهرست مطالب:

تئاتر چیست؟۵
پیشینه تئاتر۵
تاریخچه تئاتر۶
آیین ها، نوروز و تئاتر ما۸
معرکه۱۰
تعزیه در ایران۱۲
مهرپرستان ایرانی۱۲
نقالی۱۳
سوگواری های ایرانی۱۵
سووشون۱۵
مقتل نویسی۱۶
سخنوری۱۸
خیالی سازی (نقاشی قهوه خانه ای)۱۹
موسیقی۲۱
تکیه دولت۲۴
تعزیه نامه ها و تحولات محتوایی آنها۲۸
دعوای مقلدان و تعزیه خوانان۲۹
زنان و تعزیه۳۰
جایگاه اقتصادی و اجتماعی تعزیه خوانان۳۱
تعزیه ناصرالدین شاه۳۳
تقلید۳۵
روحوضی یا «تخت حوضی»۳۸
تقلید و انتقاد سیاسی۴۱
سویلیزاسیون۴۳
نمایش عروسکی یا خیمه شب بازی :۴۶
خیمه شب بازی در ایران۴۶
خیمه شب بازی و پیشینه‌ی آن۴۷
نوآوری در تئاتر ایران۶۵
سوسمارالدوله۷۱
تئاتری بسیار کوچک با نامی بسیار بزرگ۷۶
تب تماشاخانه سازی۷۶
گوشه هایی از یک نمایشنامه۷۹
نقاشی شعله ها بر پردة تئاتر۸۰
جنازة ایران۸۱
گزارش خان ملک ساسانی دربارة تئاتر ایران۸۲

تئاتر چیست؟

تئاتر آن شاخه از هنرهای نمایشی است که به بازنمودن داستان ها در برابر مخاطبان یا تماشاگران می پردازد “تئاتر” یک هنر دراماتیک است و پنج قرن قبل از میلاد مسیح در آتن و روم به وجود آمد و سپس در آثار قرون وسطی، رنسانس و بعد در عصر جدید اروپا ادامه یافت. منظور از تئاتر یک مجموعه هنری یا یک نظام سازمان یافته هنری است که پیش از هر چیزبه متن یا نمایشنامه و سپس به کارگردان نیاز دارد و شامل بازیگری، صحنه آرایی، مجسمه آرایی، موسیقی، سخنوری، نورپردازی، نقاشی، معماری است. “میعاد سلیمانی راد”

پیشینه تئاتر

پیشینه تئاتر به رقص اولیه بشر به هنگام جادوی طبیعت و حیوانات باز می گردد. بشر با انجام این حرکات نمایشی سعی در تسخیر نیروهایی داشت که هدایتشان در دست او نبود.

در تئاتر از همکردی (ترکیبی) از سخن، حرکات، موسیقی، رقص، صدا و نور برای اجرای بهره گرفته می شود.

به جز سبک معیار گفتار داستانی، تئاتر گونه های دیگری نیز دارد مانند اپرا، کابولی، خیمه شب بازی و پانتومیم.

هنر تئاتر در ایران پیشینه ای دراز دارد و سبکی از آن در نمایش های تعزیه نمود یافته است.

تاریخچه تئاتر

تئاتر یکی از هنرهای هفتگانه است. کسانی که درباره به وجود آمدن تئاتر جستجو کرده اند، می گویند سرچشمه آن از آیین هاست. آیین به مراسم مذهبی و اجتماعی می گویند، مثل مراسم عروسی یا مراسم سینه زنی در ماه محرم در ایران و مراسم رقص های مخصوصدر کشورهای دیگر انسان همیشه دوست داشته است به اتفاقاتی که خارج از اراده و میل اوست تسلط داشته باشد و این ویژگی اصلی تئاتر است.

تئاتر در مقایسه با هنرهای دیگر امکانات زیادی دارد برای اینکه از هنرهای دیگر مثل نقاشی، ادبیات، معماری، موسیقی و… در آن استفاده می شود. کلمه تئاتر (theater) در اصل از کلمه تآترون (theater on) است که قسمت اول آن تیه (thea) تماشاگران و یا محله تماشا است.

در زمان های قدیم، تماشا گران در سرازیری تپه ها می نشستند و مراسم مذهبی را که با آداب و تشریفات مخصوص در پایین همان تپه یا کناره معبد که محل عبادت بوده، تماشا می کردند.

در این قسمت درباره آیین و ارتباط آن با تئاتر می خوانید. آئین ها و تئاتر از عوامل اساس مشابهی استاده می کنند.

موسیقی، رقص، گفتار، صورتک، لباس، اجرا کنندگان، تماشاگر و صحنه

در اجرای آیین آرایش توسط رنگ، خاکستر یا جوهر که سطح بدن را می پوشاند برای کامل کردن صورتک و لباس به کار می رود، آنطور که گریم در تئاتر این کار را انجام می‌دهد.

بازیگران آیین باید بسیار ماهر و با انضباط باشند مثل بازیگران تئاتر.

برای اجرایی آیینی یکی پیشکسوتان یا سالمندان آشنا به آیین تمرین سختی را برای اداره‌‌ی اجرای خوب آیین به کار می گیرد که کاملاً با کارگردانی تئاتر قابل مقایسه است.

با اینکه سرچشمه آیینی امروز پذیرفته ترین نظریه درباره ی به وجود آمدن تئاتر است اما جستجوگرانی هم اعتقاد دارند، سرچشمه تئاتر  داستان سرایی است. آنها می گویند که گوش کردن و رابطه برقرار گردن با قصه ها، جزو بزرگترین خصوصیات انسان است.

برخی می گویند تئاتر از رقص و حرکات ضربی و ژیمناستیک و یا تقلید حرکات و صدای حیوانات آغاز شده است.

اما نه خصوصیت داستان سرایی انسان و نه علاقه ی او به تقلید، هیچ کدام نمی تواند او را به سوی آفریدن هنر تئاتر راهنمایی کرده باشد، چرا که اسطوره ها و داستان ها هم در اطراف آیین ها به وجود آمده اند و تقلید از حیواناتی که اندیشه و عقل ندارند هم نمی توانسته سرچشمه تئاتر باشد چرا که آیین ها از اندیشه و اعتقادات و میزان شناخت انسان شکل گرفته است.

دانلود تحقیق تاریخچه طراحی معماری مساجد

اختصاصی از یارا فایل دانلود تحقیق تاریخچه طراحی معماری مساجد دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:165

فهرست مطالب:

فصل نخست:
مقدمه 

 فصل دوم:
  شناخت هندسه در معماری

فصل سوم:
 هندسه در معماری مسجد

فصل چهارم:
 بررسی¬طرح¬های مختلف مسجد و هندسه مساجد اصیل اصفهان
 
فصل پنجم:
  طراحی مسجد محله "ملک¬شهر" اصفهان
 
5.8.    طرح نهایی
منابع

همراه با تصاویر و جداول

چکیده:

فصل نخست:
مقدمه 

 
1-1)    مقدمه

مسجد کانون تجلی هویت معنوی مسلمانان و فضای انس و الفت با معبود آفریننده جهانی بر پایه حکمت و نظم و وحدت، از صدر اسلام تا کنون مهم¬ترین عنصر شهری و معماری و کانون تبلور عالی¬ترین اشکال برآمده از باورهای عمیق اعتقادی، خلاقیت، ذوق و سلیقه معماران مسلمان بوده است و مساجد دوره اسلامی کشورمان، میراث گرانبهای این سرزمین¬اند که آوازه آنها در سراسر گیتی پراکنده است.
 بی شک حال و هوای معنوی حاکم بر مساجد تاریخی و سنتی این سرزمین، هر بیننده¬ای را مسحور خود کرده و به راستی که این مساجد بازتابی از عالم معقولات به عالم محسوسات اند تا گوشه¬ای از آن عالم مقدس را با «معماری قدسی»  خود بر انسان عاجز از درک ماوراء بنمایانند. گرچه ابعاد مختلف فرهنگی، اقلیمی، سیاسی، اقتصادی، دانش فنی و ... حاکم بر جامعه در طول تاریخ بر تحولات ظاهری مساجد تأثیر گذاشته¬اند، اما روح معنوی حاکم بر مساجد ـ فضای راز و نیاز انسان با خالق یکتا ـ که از منبعی مشترک سرچشمه می¬گیرد، سبب ایجاد انسجام و پیوندی بین مساجد صدر اسلام تا پیش از دوره¬های متأخر شده است، گویی هر یک با زبان حال خود قصه واحدی می¬سرایند و "عجب آنکه این قصه را از هر زبانی که می¬شنوی نامکرر است.3 "
   اما متأسفانه در مساجد معاصر کشورمان بیشترین تغییر و گسستگی را در مقایسه با سیر منسجم تحولات ظاهری مساجد گذشته شاهدیم که به دلیل عدم پیوند محکم میان صورت و معنا در این بناها، طبعاً فاقد کیفیت¬های فضایی و حال و هوای مساجد گذشته می¬باشند. بررسی علت یا علل این انقطاع و کم مایگی مساجد اخیر گرچه در محدوده این پژوهش نمی¬گنجد، اما بی تردید نمی¬توان آن را صرفاً حمل بر روح معماری حاکم بر زمانه و تفاوت نگرش و نیاز انسان امروزی دانست. چرا که آن معبود لایزال و فطرت و نیازهای معنوی آدمی همواره ثابت و تغییر ناپذیرند و بنابراین معماری مساجد،  باید کالبد و روحی مشترک و پایدار در همه اعصار داشته باشد که سوای از مقتضیات معماری زمانه باشد. سید حسین نصر با انتقاد بر پیروان تحول کالبدی معماری مسجد بر اساس شرایط زمان و بدون توجه با ماهیت معنوی پایدار این مکان می¬گوید: قدری تأمل و تعمق فاش خواهد ساخت که غالباً انگیزه ایجاد تحول در سبک معماری مسجد، زائیده به اصطلاح «مقتضیات زمانه» نیست، بلکه از این واقعیت نتیجه می¬شود که طرفداران اینگونه تحولات، خود از سنت اسلامی دور مانده¬اند و حتی نسبت به نبوغ قومی ایرانیان بیگانه شده¬اند. صدق و امانت اقتضا می¬کند که شخص نقایص و نقاط ضعف فردی خویش را -با القاب و عناوینی چون «ضروریات زمانه» نپوشاند و آنگاه که خود صورت و معنای مذهبی را که مادرِ این سبک معماری است در نمی¬یابد، و حتی ریشه های فرهنگی عمیق-تر مردم خود را، که این معماری طی اعصار در دامان ایشان پرورش یافته و شکوفا شده، نمی¬شناسد، بی پروا به جعل دیگری از معماری قدسی دست نزند. زوال هنر قدسی برای دین همانقدر مصیبت زاست که تضعیف تعالیم روحانی و اخلاقی یا انکار احکام تشریعی آن.  
 بی ¬شک، تلاش در جهت یافتن ویژگی¬های کالبدی و ظاهری مساجد غنی این سرزمین، یکی از مقدمات مسیر دستیابی به آن جان¬مایه مقدس، مشترک، پایدار و انکار ناپذیر مساجد خواهد بود و ازآنجا که «هندسه مسجد» به عنوان یکی از مهمترین شاخصه¬های کالبدی آن، با نقش انتظام بخشی فضا و سازه، ایجاد تعادل و توازن، قرینگی و ... در ابعاد کمی و کیفی مسجد، عنصری واسط بین صورت و معنای آن می¬باشد، می¬توان آن غنای از دست رفته را از این منظر در محضر «هندسه» جستجو کرد. هندسه¬ای که مفاهیم متعالی را برای تجلی در این عالم، در «اشکال» متبلور می¬کند، هندسه¬ای شایسته مسجد!
 پس از تقرب به این الگو و مبنا¬ قرار¬دادن آن، می-توان با توجه به فن و تکنولوژی ساخت زمان، شرایط مکان طرح، فرهنگ و اعتقادات مردم و ذوق و خلاقیت طراح، به طراحی مسجدی دست یافت که برای عبادت کننده مسلمان تا حد امکان شایسته¬ترین ¬فضای راز و نیاز با معبود و در عین حال پیوند با سایر مسلمین به دور از دنیای پر هیاهوی امروزی را فراهم کند.  
رساله حاضر در پنج فصل ارائه می¬شود. ساختار و فصول رساله در تصویر(2) نشان داده شده است. خلاصه فصول رساله عبارتند از:
•    فصل نخست با عنوان «مقدمه»، ابتدا به آشنا شدن با مسأله مورد مطالعه در پژوهش، یعنی هندسه در معماری مسجد می¬پردازد. پس از آن اهمیت پژوهش، زمینه-های پژوهش، پرسش¬ها و فرضیه¬های مطرح شده در پژوهش، اهداف پژوهش و روش تحقیق بیان می¬شود. مهم¬ترین اصطلاحات به¬کار رفته در متن پژوهش نیز در این فصل معرفی و شرح داده شده است.    
•    فصل دوم با عنوان «شناخت هندسه در معماری»، به تعریف مفهوم و معنای هندسه پرداخته و با بررسی واژه هندسه در معنای لغوی، معنای قدر و اندازه از دیدگاه قرآن و معانی شکل و نظم و ارتباط آنها با هندسه به ویژه در معماری، به معرفی هندسه می¬پردازد. سپس با بیان جایگاه هندسه در معماری جوامع مختلف و به ویژه معماری ایرانی و اسلامی و آشنایی با اشکال اصلی هندسی و مفاهیم آنها، اهمیت و جایگاه هندسه در معماری معرفی می¬شود.
•    فصل سوم با عنوان «هندسه در معماری مسجد»، ابتدا با معرفی مهمترین فضاها در معماری مسجد شامل: ورودی، هشتی، حیاط، ایوان، گنبدخانه و شبستان¬ها و سرانجام محراب، و بررسی هندسه متناسب آنها، به بیان سلسله مراتب حرکت و ورود به مسجد تا رسیدن به سرمنزل مقصود و دیاگرام هندسی ناظر به آن می¬پردازد. علاوه بر آن، سلسله مراتب آماده شدن نمازگزار قبل از برپایی نماز و سلسله مراتب نمازگزاری نیز در دیاگرام¬های هندسی متناظری بیان می¬شود. این دیاگرام¬های هندسی در طراحی مساجد به کار می¬روند.
•    فصل چهارم با عنوان «بررسی طرح¬¬های مختلف مساجد و هندسه مساجد اصیل اصفهان¬»، در ابتدا به بررسی طرح¬-های مختلف مساجد در معماری گذشته و معماری معاصر و بیان هندسه کلی حاکم بر آنها می¬پردازد. نتایج بررسی طرح¬های این مساجد، کهن الگوی هندسی حیاط¬دار شبستانی را به عنوان الگوی مناسب و دیرینه در معماری مساجد ایرانی معرفی می¬کند. پس از آن، با انتخاب چهار مسجد اصیل و غنی در شهر اصفهان و معرفی آنها، هندسه این مساجد در حوزه¬های عملکرد، سازه، تقارن و تعادل و نظام پر و خالی، با توجه به پلان¬ها، نماها و مقاطع هریک، بررسی می¬شود. نتایج بررسی هندسی این چهار مسجد، سبب تقرب به الگوی هندسی مناسب طراحی مسجدی در شهر اصفهان خواهد شد.
•    فصل پنجم با عنوان «طراحی مسجد محله "ملک¬شهر" اصفهان»، درابتدا به بیان علل انتخاب شهر اصفهان برای طراحی مسجد می¬پردازد. سپس با معرفی سایت انتخابی طراحی و تحلیل ویژگی¬های آن، با مبنا قرار دادن الگوها و نتایج هندسی به دست آمده از فصول قبل و با در نظر داشتن ضوابط و اصول ساخت مسجد، به طراحی مسجدی در محله "ملک¬شهر" اصفهان می¬پردازد.







جدول(1): فصل بندی پژوهش
1.1.    طرح موضوع
مسجد نماد حضرت حق و پیشگاه ربوبیت است و نماز، راز و نیاز انسان با خدا و در میان عبادات، پر رمز و راز¬ترین آنهاست، بنابراین معماری مسجدی که در آن نماز  برپا می¬شود باید صورتی بیآفریند درخور معنای آن. معماری این بنا باید کیفیت فضایی و روح معنوی لازم را بیآفریند تا بستری مناسب برای نیایش و رامش در برابر مبداء آفرینش انسان فراهم شود و قرب به خدا در عالی¬ترین شرایط صورت پذیرد. پس بنای مسجد باید تجلی گاه مفاهیم متعالی ماورائی در این عالم خاکی باشد. اما از آنجا که فهم حقیقی آن مفاهیم از محدوده ادراک آدمی خارج است، برای انعکاس در این عالم ناگزیر به تنزل مرتبه هستند. ابزار بیان معنویت در عالم ماده نیز باید در محدوده حواس آدمی قرار گرفته و مادی باشد، ماده¬ای که با زبانی رمز آلود اشاراتی لطیف با آن عالم داشته باشد. می توان گفت طراحی یک مسجد زمانی موفق¬تر است که بین قابلیت¬های ماده (صورت و کالبد بنا) و مفاهیم تجلی یافته از طریق آن (معنا و محتوای بنا) تعادل برقرار کند.
یکی از این ابزار مادی و ویژگی¬های کالبدی مسجد، «هندسه» آن است. هندسه¬ای که از دیرباز بر اساس نظامات عددی حاکم بر جهان قرار داشته و در دست معمار مسلمان ابزاری برای مفهوم ساختن وحدانیت، کثرت، نظم و هنجار حاکم بر هستی، یعنی همان مفاهیم اسلامی بوده است. معمار مسلمان که معماری مسجد را دستمایه ظهور احساس معنوی خویش می¬کند، باید که ماده را معنا و هندسه را مفهوم داده و از روح معنوی خویش نیز در کالبد مادی بدمد.
در طول تاریخ نیز اندیشمندان، فلاسفه و معماران نقش معنایی هندسه را دریافته و به آن اشاراتی داشته-اند. از آن جمله افلاطون که هندسه را متعلق به عالم مثال و پیوند دهنده عالم معقولات و محسوسات دانسته است و از آنجا که بنای مسجد به عنوان نمادی از بهشت بر روی زمین نیز نقشی واسط بین این دو عالم ایفا می کند، بررسی «هندسه مسجد» اهمیتی دوچندان می¬یابد.
سید حسین نصر در پیشگفتار کتاب «حس وحدت» اشاره می¬کند که در معماری سنتی ایران، هندسه شکل¬ها تنها ابزار فنی نبوده بلکه نقشی مهم¬تر نیز داشته و با حالات درونی انسان هماهنگی دارند. او به ارزش¬های غیر کمی هندسه اشاره کرده و بر وجود مفاهیم در شکل به طور واضح تأکید دارد. شکل مربع کعبه تنها یک مربع نیست بلکه همچنین نمادی از ثبات و کمال گرایی است و نشانی از قصر چهار وجه بهشتی است که کعبه، تصوری دنیایی از آن است.  اشکال مورد استفاده در معماری مساجد اصیل  از مفهوم سنتی ریاضیات و به ویژه هندسه و صورت¬های هندسی جدایی ناپذیرند. شکل¬های هندسی چیزی بیش از ابزار تکنیکی صرف هستند. هرچند به این معنا در معماری نیز عمل می¬کنند ولی ورای این عملکرد مادی، دارای وظیفه مهم¬تری هستند و آن یادآوری انسان است با زبانی لطیف و پنهانی.
از سوی دیگر، در مساجد امروزی چه بسا معمار مسلمان، در تمام مراحل ساخت مسجد به آن هدف غایی نمی¬اندیشد که به درستی و وسواس ابزار بیان آن هدف را نیز به کار بندد. بنابراین سیر تدریجی رو به تکامل اندیشه¬ها و اهداف معماران گذشته نیز، در مقایسه با معماران معاصر انقطاع یافته و همین امر در گسست کمی و کیفی مساجد اخیر از مساجد اصیل گذشته بی¬تأثیر نبوده است.
 از دیدگاه این پژوهش می¬توان با دستیابی به هندسه مناسب مساجد که از یک سو وابسته به شرایط ساخت هر مسجد بوده از سوی دیگر کلیتی پایدار و ازلی دارد، به الگوی مناسب جایگاه معنوی-کالبدی مساجد دست یافت.




1.2.    ضرورت یا اهمیت پژوهش
نیاز به انجام این پژوهش با توجه به موضوعات زیر اهمیت می¬یابد:
•    جایگاه و شأن مسجد به عنوان تجلی گاه عالم معنا در عالم ماده، در معماری اسلامی.
•    نقش کالبد معماری در بیان معنای آن.
•    اهمیت هندسه به عنوان یکی از بنیادی¬ترین ابزار کالبدی بنا.
•    نقش پیوند دهنده هندسه میان عالم معنا و عالم ماده و درنتیجه افزایش اهمیت بررسی هندسه در معماری مسجد.
•    قابلیت بررسی هندسه در ابعاد مختلف معماری؛ هندسه اشکال، نقوش، عملکردها، کیفیت¬ها، روابط فضایی، سازه و ... .
•    انحطاط و جدایی کالبدی و محتوایی مساجد معاصر از مساجد غنی گذشته.
•    وجود  مساجد غنی در شهر اصفهان.

1.3.    زمینه های پژوهش
زیرساخت و خمیر مایه عالم و مبنا و اساس و پایه جهان هستی، زائیده هندسه و قدر است  و همین امر سبب توجه همیشگی انسان به موضوع هندسه شده است. هر آنچه در هستی قدر و اندازه و هندسه یافته، ترسیم جهان بالاتری است در محدوده ادراک آدمی و هندسه، واسطی میان این دو عالم است که همین امر آن را واجد هر دو ویژگی صوری و معنایی کرده است. «علم هندسه» به عنوان دانشی تخصصی و کلیدی، از دیر باز به مفاهیم کمی و عددی و نیز معانی کیفی و رمزی هندسه می¬پردازد.
اشکال هندسی همواره مورد توجه طراحان، معماران، ریاضیدانان و فلاسفه بوده¬اند. نخستین بار اقلیدس 300سال قبل از میلاد مسیح، تمام اصول هندسی را جمع آوری کرد که این اصول تا به امروز نیز محور کار معماران و طراحان قرار دارند. اشکال پایه مربع، دایره و مثلث مهمترین اشکالی بوده¬اند که اقلیدس به بررسی آنها پرداخته¬است. اشکال دیگر چون اشکال افلاطونی و بوزجانی  نیز از اشکال مهم مطرح شده در معماری¬اند که در واقع بر¬گرفته از همان سه شکل پایه اقلیدسی می¬باشند.   
ابن خلدون (808-732 ه.ق) بنیانگذار جامعه شناسی تجربی، فلسفی و تاریخی نیز به بررسی دقیق هندسه در ریاضیات و معماری و شهرسازی پرداخته است. وی در باب تأثیر هندسه بر تفکر و اندیشه می¬گوید: باید دانست که هندسه ذهن را روشن و فکر را مستقیم می¬سازد. جمله براهین آن بس روشن و بسامان است. بعید است که به استدلال هندسی خطا راه یابد، زیرا که سخت متقن و منظم است. لذا فکری که پیوسته خود را به هندسه وا می¬دارد، بعید است که به خطا در¬افتد.  
مطالعه در معماری مسجد از دیدگاه¬های تاریخی، جغرافیایی و نیز عملکردهای فضایی، تزئینات و نقوش، رنگ و نور و ... در ایران و سایر کشورها انجام شده است. از آن جمله می¬توان به سلسله همایش¬های معماری مسجد در ایران اشاره کرد که با نگاهی به گذشته، حال و آینده مساجد، مطالعات و دیدگاه¬های متنوعی را در باب معماری مسجد گردآوری می¬کند. اما نگاه به معماری بنایی واسط میان دو عالم ماده و معنا، آن هم با کمک ابزار واسطی چون هندسه بحث مفصل و حساسی است که تعدادی از اندیشمندان و صاحب نظران برجسته معماری به آن پرداخته¬اند. ¬سید حسین نصر، استاد ایرانی دانشگاه جورج واشنگتن آمریکا و پیرو فلسفه سنت¬گرایی، در آثار مختلف خود به تناسب از جایگاه هندسه در معماری اسلامی و به طور خاص در مساجد سخن گفته است. وی با تأکید بر اینکه زبان هندسه شیوه مناسب بیان توحید است چنین می¬گوید: هنر اسلامی بر عکس آنچه در وهله اول به نظر می¬رسد، فقط استدلالی نیست بلکه از تمثیلات انتزاعی هندسی برای «تجسم» توحید مدد می¬طلبد، از آنجا که فقط با توسل به احکام سلبیه و از طریق طرح¬های منتظم هندسی می¬توان در عالم مادی به توحید اشاره کرد.  دکتر کیت کریچلو(Keith Crithchlow) استاد ممتاز بخش هنرهای تجسمی اسلامی و سنتی انستیتوی معماری prince of wales در کتاب خود به نام"The Use of Geometry in Islamic Lands" اهمیت هندسه را در میراث هنر اسلامی و چگونگی کاربرد آن را در حال حاضر توضیح می¬دهد.¬¬ مهندس کامبیز حاجی¬قاسمی، استاد معماری دانشکده معماری و شهر¬سازی دانشگاه شهید بهشتی تهران، سه نوع هندسه برای معماری در نظر می-گیرد: اول؛ هندسه اشکال ظاهری در معماری مسجد مانند مربع، مستطیل، دایره و... که محور پژوهش حاضر است. دوم؛ هندسه پنهان که در اصول ترسیمات هندسی در لایه¬های پنهان معماری نهفته است. سوم؛ هندسه نقوش و تزئینات معماری. ایشان با مطالعه بر روی هندسه پنهان مساجد مختلف در حال گردآوری مجموعه¬ای به نام "نظم بلورین" می¬باشند.  در میان مطالعات و تحقیقات دانشجویان در این زمینه، یکی از شاخص¬ترین و موفق¬ترین آثار، رساله کارشناسی ارشد آقای علی عمادی استرآبادی، تحت عنوان "هندسه، هستی، هنر؛ نگرشی بر معماری عالم"  می¬باشد که به درک اتصال دقیق میان هندسه و مبانی و اصول جهان¬بینی و هستی¬شناسی اسلامی می¬پردازد. وی هندسه را زیرساخت و خمیر مایه عالم و مبنا و اساس و پایه جهان هستی دانسته و آن را در هنرهای مختلف از جمله معماری بررسی می¬کند.  
در یک نگاه کلی می¬توان چنین بیان کرد که در طول تاریخ اصول و مبانی اسلامی به زبان هندسه -که با خود مفاهیم نظم، تقارن، وحدت، زیبایی، تعادل، سلسله مراتب و... را به همراه دارد- به صورت آثار معماری در آمده و بررسی شده¬است، چه بسا که این مفاهیم خود برآمده از مبانی اسلامی¬اند. نگاه خاص به معماری مسجد به عنوان شاخص¬ترین بنای اسلامی و تدقیق در اشکال هندسی آن، موضوعی است که کمتر به آن پرداخته شده است و پژوهش حاضر بر آن است تا حد توان به این مهم بپردازد.

1.4.    پرسش¬ها و فرضیه¬های پژوهش
این پژوهش به بررسی هندسه در مسجد می¬پردازد. با توجه به اهداف پژوهش، پرسش¬های پژوهش عبارتند از:
•    شأن و جایگاه حقیقی مسجد کدام است؟
•    مفهوم هندسه در معماری چیست؟ مفاهیم وابسته به آن کدام است؟
•    رابطه هندسه به عنوان یکی از مهمترین ابعاد کالبدی بنا با معنای آن چگونه است؟ تا چه میزان می¬توان معنا و محتوای هر بنا را به زبان هندسه بیان کرد؟
•    نقش هندسه در طراحی مسجدی به مفهوم حقیقی چگونه است؟
با توجه به اهمیت شناخت جایگاه هندسه در طراحی هر اثر معماری، این پژوهش به مطالعه هندسه تعدادی از مساجد غنی گذشته می¬پردازد که ضمن داشتن اعتبار درونی، استفاده از نتایج تحقیق موردی در حوزه¬های مشابه قابل تکرار و تا حدودی قابل تعمیم می¬باشد. با توجه به پرسش¬های مطرح شده، فرضیه¬های زیر مورد توجه این پژوهش می¬باشند:
•    یکی از مهمترین عواملی که به «¬معماری مسجد» غنای کمی و کیفی می¬بخشد، مفاهیمی است که به صورت کالبد ـ به ویژه در بعد هندسی آن ـ در آمده است.
•    با شناخت هندسه متناسب معماری مسجد، که برآمده از معنای مسجد و عالم ماوراء است، می توان به الگوی معنوی پایداری برای تمامی مساجد دست یافت و آن را با توجه به موقعیت مکانی- زمانی مساجد مختلف به کار برد.

1.5.    اهداف پژوهش
هدف اصلی این تحقیق طراحی مسجدی در شهر اصفهان بر اساس شناخت هندسه در معماری و بررسی هندسه تعدادی از مساجد غنی شهر اصفهان می¬باشد. اهداف کلی پژوهش عبارتند از:
•    شناخت روش سنجش مناسب برای طراحی مسجدی با جایگاهی حقیقی.
•    دستیابی به الگویی شکلی در کالبد مسجد که متناسب با محتوا و معنای ماورائی آن باشد، جهت استفاده در طراحی¬های امروزی.
•    بررسی مفهوم هندسه مسجد در مطالعه موردی مساجد اصیلی از شهر اصفهان با کاربرد منطقه¬ای و شهری.
•    بررسی نقشه¬های مساجد شامل پلان¬ها، نما¬ها، مقاطع و احجام، به عنوان مدلی برای تعریف هندسه شکلی آنها.
•    شناخت هندسه مسجد در ارتباط با سازه، عملکرد، تقارن و تعادل فضایی آن.
•    استفاده از شیوه مطالعات هندسی مساجد در سایر ابنیه جهت رسیدن به الگوی هندسی مناسب آنها.

1.6.    روش تحقیق
در این پژوهش با انتخاب تعدادی از مساجد غنی و ارزشمند گذشته در شهر اصفهان، به مطالعه و بررسی هندسه آنها پرداخته می¬شود. این کار با بررسی هندسه پلان¬ها، نما¬ها، مقاطع و احجام مساجد انجام می¬شود تا به الگوی هندسی متناسب مسجد تقرب یابیم. بنابراین روش تحقیق کیفی، تحلیلی و استقرایی می¬باشد. الگوی به دست آمده، در طراحی مسجدی در محله "ملک شهر" اصفهان، مبنای طراحی قرار می¬گیرد.
روش انجام پژوهش به دو صورت کتابخانه¬ای و میدانی می¬باشد. مطالعات تاریخی در زمینه پژوهش¬ها و نظریه¬های مرتبط با موضوع این تحقیق، مستلزم پژوهش کتابخانه¬ای، و بررسی نمونه¬های انتخابی مستلزم پژوهش میدانی است.



1.7.    تعریف اصطلاحات
•    هندسه: هندسه مطالعه انواع مختلف اشکال و خصوصیات آنهاست. همچنین مطالعه ارتباط میان اشکال، زوایا و فواصل است. از نقطه، خط، سطح و حجم برای¬ ترسیم اشکال استفاده می¬شود.

•    مقدس: مقدس در فرهنگ لغت معین به مفهوم پاک و پاکیزه و منزه آمده است.  امر قدسی از تجلی اعجاز گونه امر روحانی در اثر مادی و آسمان در زمین حکایت می¬کند. طنینی غیبی است که انسان خاکی را به منشاء الهی خویش متذکر می¬شود.

•    هندسه مقدس: هندسه مقدس مقدمه¬ای است بر هندسه¬ای که قدما آموزش می¬دادند و امروز نیز در دانش نو، ساخت جهان بر آن استوار است. متفکران مصری، یونانی و هندی از ازمنه گذشته دریافته بودند که کلیه اعداد و اشکال بر آنچه که در جهان خود نظاره می¬کردند تأثیر فوق العاده می¬گذاشتند.

•    رمزSymbol : معنایی که در حجاب صورت عرضه می¬گردد، خویشتن را به گونه رمز جلوه¬گر می¬نماید. ... صورت رمز تجلی معنای باطنی آن است. ... صورت عالم، پائین¬ترین رمز عوالم بالاتر است و بدین ترتیب این صورت، معنایی عمیق¬تر و گسترده¬تر از سعه وجودی خویش را جلوه¬گر می¬سازد. ... پس رمز به صورت یک نردبان معنایی عمل می¬نماید که پله پله ادراک انسان را به حقیقت وجود عروج می¬دهد. اگر این توسعه تدریجی و رمزی در معنا نبود، وجود محدود نمی¬توانست امکان ادراک دفعی نا¬محدود را داشته باشد.

•    کهن الگو Architype: میراثی که به صورت ناخودآگاه جمعی از گذشته بسیار دور به انسان می¬رسد، کلیت فراگیری دارد، به طوریکه خاصیت الگو را پیدا کرده و به دلیل قدمت بسیار کهنی که دارد «کهن الگو» نامیده می¬شود.
•    مساجد اصیل: در مسجد اصیل که در واقع الگوی اصلی یا پیش الگوی (Prototype)مسجد ایرانی است، بانی و معمار مشخص بوده و یک دوره مشخص طراحی و بنیان گذاری دارد. مصالح سازنده این مساجد، یک واحد سازنده مانند خشت یا آجر است که با چیدمان¬های متفاوت عناصری مثل دیوار و سقف، فضاهایی را می¬سازد که در الگوی خرد فضاهای کوچک، در الگوی میانه فضاهای متوسط و در الگوی درشت و همجواری فضاها، فضاهای درشت را به وجود می¬آورند. در این مساجد، عناصر شاخصی مثل گنبد، مناره، سردر ورودی و ایوان وجود دارد که در یک ارتباط فضایی به صورت حیاط مرکزی با یکدیگر و با بیرون ارتباط برقرار می¬کنند.

دانلود تحقیق تاریخچه تصفیه فاضلاب

اختصاصی از یارا فایل دانلود تحقیق تاریخچه تصفیه فاضلاب دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:67

فهرست مطالب:

مقدمه ۴
تصفیه فاضلاب در ایران ۵
هدف از تصفیه ی فاضلاب ۶
مراحل تصفیه فاضلاب ۸
کیفیت فاضلاب در طرح تصفیه خانه ۱۰
انواع و خواص فاضلاب ها ۱۲
فاضلاب های خانگی ۱۲
فاضلاب های صنعتی ۱۵
فاضلاب های سطحی ( آب های سطحی ) ۱۷
آزمایش فاضلاب ۱۸
آلودگی فاضلاب های شهری در ایران ۲۷
اصول تصفیه‌ی فاضلاب ( پالایش فاضلاب) ۳۱
تصفیة مکانیکی یا تصفیة فیزیکی ۳۲
صاف کردن فاضلاب ۳۳
ته‌نشین کردن مواد معلق ۳۴
شناورسازی مواد معلق ۴۱
تصفیة زیستی یا تصفیة بیولوژیکی ۴۲
تصفیه زیستی با کمک باکتری‌های هوازی ۴۶
تصفیه زیستی باکمک باکتری های بی هوازی ۵۲
نیترات سازی و نیترات زدائی ۵۶
تصفیه شیمیایی ۶۰
استفاده از مواد شیمیایی برای تأثیر روی مواد خارجی محلول در فاضلاب ۶۱
استفاده از مواد شیمیایی برای تأثیر روی مواد خارجی نامحلول در فاضلاب ۶۲
گندزدائی ۶۴

چکیده:

بر خلاف فن های آب رسانی شهری و جمع آوری فاضلاب که تاریخچه نسبتاً طولانی و چند هزار ساله دارند  پالایش و تصفیه فاضلاب بصورت امروزی خود، دارای سابقه ی تاریخی کوتاهی می باشد. تنها در نوشته های تاریخی از گفته و فرمانهائی که در پرهیز از آلوده سازی منابع طبیعی آب و به ویژه رودخانه یاد شده است نتیجه گیری می شود که نیاکان ما بجز آگاهی از بدی های آلوده نمودن منابع طبیعی آب، از برخی روش های تصفیه ی طبیعی نیز به طور تجربی و محدود آگاهی داشته اند.
نخست از حدود یکصد سال پیش که رابطه ای میان اثر باکتری ها و میکروب های بیماری زا در واگیری و شیوع بیماری آشکار گشت، انسان بفکر پاکسازی آب های آلوده افتاد. به عبارت دیگر فن تصفیه ی آب و فاضلاب در روند امروزی خود بیشتر در اثر پیشرفت علم زیست شناسی و پزشکی بوجود آمده است. پرداختن و توجه به این فن از آنجا آغاز گشت که به تدریج برای جلوگیری از آلوده شدن منابع طبیعی آب و به ویژه رودخانه ، ورود فاضلاب به این منابع ممنوع اعلام گردید. این جلوگیری ها نیاز به تصفیه فاضلاب و تکامل روش های آنرا ایجاب نمود. با گذشت زمان و به ویژه پس تر جنگ جهانی دوم، در نتیجه ی توسعه شهرها و صنایع، خطر آلودگی محیط زیست و درنتیجه نیاز به تصفیه ی فاضلاب با شدت بی سابقه ایافزایش یافت و همزمان با آن روش های بسیاری برای تصفیه ی فاضلاب بررسی، پیشنهاد و بکار گرفته شد.
در تکامل فن تصفیه ی فاضلاب از نظر زمانی، روش های طبیعی جزو قدیمی ترین روش هائی هستند که برای تصفیه بکار گرفته شده اند. به ویژه استفاده از فاضلاب برای آبیاری در کشاورزی به علت خاصیت کودی آن از یکصد سال پیش تاکنون در کشورهای اروپائی متدوال بوده است.
از دهها سال پیش تاکنون دریاچه های تثبیت و تصفیه ی فاضلاب در کشورهای اروپائی مورد استفاده قرار گرفته اند.
تصفیه فاضلاب در ایران
در ایران از زمانهای بسیار دوری لجن بدست آمده از چاههای جب کننده ی فاضلاب به عنوان کود کشاورزی بکار گرفته می شده است. ولی در تمام این روش ها بیشتر تکیه بر بازیابی از مواد کودی فاضلاب بوده است و نه تصفیه ی آن.در ایران امروز تصفیه خانه های فاضلاب به صورت پیشرفته ی خود سابقه ی تاریخی طولانی ندارند و محدودند به چند تصفیه خانه ی محلی در نواحی شمال تهران که قدیمی ترین آنها تصفیه خانه ی صاحبقرانیه می باشد که در سال 1340 شروع بکار کرده است. از نظر بزرگی مهمترین تصفیه خانه ها، تصفیه خانه های اصفهان می باشند که قدیمی ترین آنها در سال 1345 شروع بکار کرده است. جدول شماره ی (0-1) نام برخی از تصفیه خانه های فاضلابی که درسال 1376 مشغول بکار بوده اند را در شهرهای ایران نشان می دهد. با توجه به اعداد این جدول، جمعیت زیر پوشش تصفیه خانه های فعال در سال نامبرده در اصفهان حدود 70% و در تهران کمتر از 3% بوده است.
هدف از تصفیه ی فاضلاب
در تصفیه ی فاضلاب هدف های زیر مد نظر می باشند:
الف- تامین شرایط بهداشتی برای زندگی مردم- فاضلاب های شهری همیشه دارای میکروب های گوناگونی می باشند که قسمتی از آنها را میکروب بیماری زا  تشکیل می دهند ورود فاضلاب تصفیه نشده به محیط زیست و منبع زیست و منبع های طبیعی آب، چه آنهائی که در زیر زمین قرار دارند، موجب آلوده شدن این منبع ها به میکروبهای بیماری زا می گردد و در اثر تماس انسان با این منبع ها خطر گشترش بیماری ها میان مردم به وجود می آید:
ب- پاک نگهداری محیط زیست- وارد نمودن فاضلاب های تصفیه نشده به محیط زیست موجب آلودگی این محیط شده که بجز خطرهای مستقیمی که برای بهداشت مردم دارد، نتایجی دیگر از قبیل ایجاد مناظر زشت، بوهای ناخوشایند و سرانجام تولید حشرات بخصوص مگس و پشه را بهمراه دارد. این حشرات خود وسیله ای برای جابجا شدن میکروب های بیماری زا و آلوده سازی محیط زیست با این میکروب ها می باشند.
ج- بازیابی فاضلاب- با توجه به اینکه مقدار نمک های معدنی محلول در فاضلاب به مراتب کم تر از آب دریاهای آزاد می باشد و فاضلاب جزو آب های شیرین ولی آلوده به حساب می آید، استفاده دوباره از فاضلاب تصفیه شده به جای آب شیرین جهت آبیاری کشاورزی به مراتب ارزان تر از شیرین سازی آب دریاهای شور می باشد. این مسئله در ایران که در بسیاری از نقاط آن مردم با کمبود آب شیرین مواجه هستند، می تواند در مصرف آب شیرین مورد استفاده در آبیاری کشاورزی رفه جوئی نماید.
کاربرد دوباره فاضلاب تصفیه شده جهت آبیاری کشاورزی بجز صرفه جوئی در مصرف آب شیرین به علت وجود مواد کودی در فاضلاب تصفیه شده می تواند منبع غذائی خوبی برای گیاهان تقویت کشتزارها گردد.
در اینجا لازم به تذکر است که بکار بردن فاضلاب خام و تصفیه نشده جهت آبیاری کشاورزی مشکلات زیادی در بر دارد، تا جائی که غالباً استفاده از این گونه فاضلاب ها را غیر ممکن می سازد. در هر صورت برای رسیدن به نتایج خوب در کاربرد دوباره فاضلاب در کشاورزی نیاز به مطالعه بررسی و برنامه ریزی کاملی هست.
د- تولید کود طبیعی- لجنی که از تصفیه زیستی فاضلاب بدست می آید دارای مقداری زیاد ترکیبات شیمیایی نظیر نیتراتها، سولفات ها و فسفات ها می باشد که ارزش کودی برای رشد گیاهان دارند. برای افزایش قابلیت جذب این لجن آنرا در یک سلسله عملیاتی با کودهای گیاهی که از باقی مانده برگ و ساقه درختان تشکیل شده اند و یا با کود های حیوانی مانند مدفوع حیواناتی هم چون گاو گوسفند بهم آمیخته و مدتی آنرا بحالت خود می گذارند و سپس به صورت کود طبیعی بکار می برند.