لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"
فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات:32
تعریف قرآن
در فـرهـنـگ اسلام و تشیع قرآن را همواره با صفت کریم به صورت قرآن کریم ( اهل سنت ) با صفت مجید , به صورت قرآن مجید ( اهل تشیع ) مى نامند و این دو صفت منشا قرآنى دارد. از قرآن مجید دوگونه تعریف مى توان به دست داد. نـخـسـت تـعریف ساده و عرفى که قرآن را کتاب مقدس و آسمانى اسلام و وحى الهى بر حضرت محمد (ص ) مى داند. دوم تـعریف علمى که قرآن را وحى نامه اعجازآمیز الهى مى داند که به زبان عربى , به عین الفاظ توسط فرشته امین وحى , جبرئیل , از جانب خداوند و از لوح محفوظ , بر قلب و زبان پیامبر اسلام (ص ) هـم اجمالا یکباره و هم تفصیلا در مدت بیست و سه سال نازل شده و حضرت (ص ) آن را بر گـروهـى از اصـحـاب خـود خوانده و کاتبان وحى ( از میان اصحاب ) آن را با نظارت مستقیم و مـسـتـمر حضرت (ع ) نوشته اند و حافظان بسیار , هم از میان اصحاب , آن را حفظ و به تواتر نقل کـرده انـد و در عـصـر پـیامبر (ص ) هم مکتوب بوده ولى مدون نبوده است , و در عصر عثمان با نظارت او طى چند سال , منتهى به حدود سال 28 هجرى , مدون بین الدفتین ,از سوره فاتحه تا ناس , در 114 سوره , مى گردد. و متن آن مقدس و متواتر و قطعى الصدور است و تلاوت آن مستحب مؤکد است . ایـمـان بـه قـرآن مـجـید به توصیفى که گفته شد و نیز معجزه الهى و سند نبوت دانستن آن و مـحـفوظ بودنش از خطا و هرگونه افزود و کاست ( تحریف ) , از ضروریات اسلام و مذهب تشیع است . قـرآن به زبان عربى بسیار شیوایى که مایه اعجاب فصحاى عرب ( و بعدها اقوام دیگر ) گردیده و در تـاریـخ زبـان عـربى , سابقه و همانندى نداشته , در طى مدت بیست و سه سال , یعنى سراسر زمـانـى کـه حـضـرت رسـول (ص ) به وظیفه رسالت و ابلاغ پیام الهى و دعوت به اسلام اشتغال داشـتـه انـد , بـه صورت بخش بخش ( منجما یا نجوما ) بر حضرت رسول (ص ) وحى شده است و چنانچه اشاره شد حافظان , حفظش کرده و کاتبان با نوشت افزارهاى بسیار ابتدایى , با خطى که هـنـوز نـقـطـه و نـشان و علائم اعراب نداشته است , و کوفى نام داشته است , در چندین نسخه بازنویس شده است .
اندازه و حجم و تقسیمات قرآن
قرآن کتابى است که در مقایسه با سایر کتابها , کتابى است متوسط الحجم و مى توان گفت حجم آن برابر است با عهد جدید یا دیوان حافظ. طبق دقیقترین آمار تعداد کل کلمات قرآن 77807 کلمه است. قرآن داراى 114 سوره و کلا 30 جزء است . هر جزئى چهار ( یا دو ) حزب است . نیز هر پنج آیه را خمس [ خ ] و هر ده آیه را عشر [ ع , و این عمل را تعشیر ] نامیده اند تقسیم درونى و تفصیلى دیگر قرآن , تقسیم آن به رکوعات است . منظور از رکوع , بخشى و گروهى از آیات است که در یک موضوع آمده و اتحاد مضمونى دارد که با شروع آن موضوع , رکوع آغاز مى گردد و با تغییر و تحول کلام به موضوعى دیگر , ختم مى شود. پیداست که شماره آیات مندرج در هر رکوع , کم و زیاد است , به خلاف جزوها و حزبها که به طور مساوى تقسیم شده است . وجـه تـسـمیه رکوع را مى توان از آنجا دانست که در نمازهاى شبانه روزى , پس از خواندن سوره حمد در رکعت اول و دوم , مى توان به خواندن سوره هاى دیگر , یا لااقل چند آیه اکتفا کرد. پیرو این عقیده , بعضى که قرآن شناس بوده اند , اوایل هر چند آیه اى را که یک عنوان و موضوع را تـشـکـیـل مـى دهد , معین ساختند و از آن جهت که بعد از قرائت آن بخش , نمازگزار به رکوع مى رود , نام هر بخش را رکوع گذارده اند. عدد رکوعات قرآن طبق مشهور 540 رکوع است ( به طور متوسط و تقریبى هر صفحه از قرآن یک رکـوع دارد ) .گفتنى است که در قرون جدید , ابتدا خوشنویسان قرآن نویس در امپراتورى عثمانى و سپس در مـصـر و لبنان و سوریه , کوشیده اند و توانسته اند که قرآن مجید را با رعایت قواعدى از جمله آغاز هـر صـفحه با اول آیه , و پایان صفحه به پایان یک آیه , بنویسند و هر جزء را در بیست صفحه و لذا کل قرآن را در 604 کتابت کنند .در ایـن شیوه کتابت که در معتبرترین قرآن جهان اسلام ( مصحف المدینة , به کتابت عثمان طه , خـطاط هنرمند سورى و طبع دارالقرآن عربستان سعودى در مدینه , و متن مبناى همین ترجمه هم هست نیر رعایت شده , هر صفحه داراى 15 سطر است . بـعضى از غرابت گرایان قرآن را در 30 صفحه عادى ( هر جزء در یک صفحه ) به خط بسیار ریز یا غبار , کتابت کرده اند. و کـسـانى که غرابت گراتر بوده اند , کل قرآن را در یک صفحه - که ابعاد آن از سراسر یک صفحه روزنـامه عادى فراتر نیست - کتابت و چاپ کرده اند که طبعا براى قرائت نیست , و براى به همراه داشتن از جهت حفظ و تعویذ به قرآن است , و حتى با ذره بین نیز قابل خواندن نیست . همچنین قرآن را با تعداد صفحات عادى , فى المثل همان 604 صفحه , ولى با ابعاد بسیار کوچک در حـدود یـک - دو سـانـتـیمتر , بر روى کاغذى بسیار نازک ( حتى نازکتر از کاغذ خاص کتاب مقدس ) به طبع رسانده اند , که آن نیز فایده هاى غیر قرائتى دارد. از سوى دیگر و نقطه مقابل این ابعاد کوچک , قرآن را در ابعاد بسیار بزرگ نیز کتابت کرده اند که یـکـى از مشهورترین نمونه هاى تاریخى آن , قرآن مکتوب به خط محقق ( ولو معروف به ثلث ) به قلم شاهزاده هنرمند تیمورى , بایسنقر میرزا ( 802 - 838 ق ) است که اوراق پراکنده آن , به ابعاد تقریبا بیش از یک متر در نیم متر , در موزه ها و کتابخانه ها , از جمله در موزه قرآن کتابخانه آستان قدس رضوى , محفوظ است . کتیبه هاى مساجد در جهان اسلام نیز نمونه اى از درشت نویسى آیات قرآن مجید است .
مقاله قرآن و قرآن پژوهى