پایان نامه
جهت اخذ مدرک کارشناسی جغرافیا
تحولات و ابداعات در دوره نو سنگی
در زیر به مختصری ازعناوین و چکیده آنچه شما در این فایل دریافت می کنید اشاره شده است
فهرست مطالب
22- نتیجه ..................................... 97
23- عکس....................................... 100
24- گاهنگاری.................................. 112
25- منابع..................................... 122
«پیشگفتار»
در اصطلاح نوسنگی یعنی دوره انتقال از گرد آوردی شکار به تولید غذا می باشد، دوره ای که بشر دچار تحول و دگرگونی در فناوری تولید غذا(کشاورزی) ، معماری ، تولید سفال، اهلی سازنده، شد ، که این روند را می توان در گستره هلال حاصلخیز جست.
به دلیل نامناسبی شرایط زیست محیطی منطقه، ناامنیتی را برای بقای زیست به وجود آورد که این عامل نیازی را می طلبید تا بشر این چالش ها را پر کند و در مضیقه قرار گرفتن محتیاجات زندگی، مسبب یکسری ابداعاتی شد که این تحولات را می توان از دوره فراپارینه سنگی پیدا کرد که با تجربه اندوزی که بشر کرده بود توانست زمینه یکسری از تحولات شود.با توجه به مطالعاتی که باستان شناسان بر روی گرده های دریاچه زریبار در کرمانشاه انجام داده اند شرایط دما و بارش نوسنگی را مطلوب عنوان کرده اند به طوری که شرایط برای کشاورزی اولیه فراهم بود و تمام محوطه های نو سنگی زاگرس در کنار منابع آب و زمینهای قابل کشت و دسترسی به حیوانات وحشی واقع شده اند که تعداد شان کم و پراکنده اند استقرار معمولی این دوره 50 تا 100 نفر ساکن را در بر می گیرد که یا در درون ارودگاه چوبی یا خانه های چاله ای و بعداً در خانه های چینه ای / خشتی زندگی می کردند.
در دوره نوسنگی آغازین 8500-9500 ق.م می توان محوطه های استقراری موقتی را بر فراز دامنه ها دید که با معماری حفره ای (کلبه ای ) یا پناهگاه چوبی با اقتصاد معیشتی کشاورزی دیمی و شکار و گرد آوری نباتات و حیوانات وحشی عنوان کرد که در این شرایط آب و هوا به صورت پر باران بوده که شرایط کشت و زرع را فراهم کرده بود.
از دوره نوسنگی قدیم و دوره های بعد آن می توان استقرارها را بر روی دشت ها رویت کرد خانه ها به صورت چهار گوش با مصالح چینه وحشت به صورت زاویه دارو با اندود کف و دیوارها، تقسیمات اتاق ها... را می توان دید و استفاده از سفال با فناوری ادغامی از خاک رس و آب و کاه بود و ابزارها را از جنس سنگه چخماتی و ابسیدین چوب، استخوان، می ساختند، و استفاده از ابزارهای مرتبط با غلات کشاورزان مثل سنگ آسیاب، هارون، دسته هاون و برک ساب... را از سنگ آهک می ساختند و پیکرک های خشن و تجریدی را از جنس گل به صورت حیوانی و انسانی می ساختند و استفاده از ابزارهای فرامعیشتی مانند آویزه ها و گردنبندها... را دید و نیز اجساد را در زیر کف اتاق ها یا دیوارخانه ها دفن می کردند. و نیز فعالیتهای برون مرزی چون تجارت ابسیدین از آناتولی و فیروزه را از افغانستان و صدف را از خلیج فارس در میان مناطق دید.
بیشترین داده اطلاعاتی نوسنگی در گستره هلال حاصلخیز می باشد چرا که شروع استقرار در سایت های نوسنگی در آسیای مرکزی و شمال شرقی ایران با یک وقفه هزار ساله شروع می شود. در نتیجه شروع نوسنگی را می بایست بر اساس مقتضیات زمانی و مکانی در هر منطقه مطالعه کرد.
مقدمه:
قدیمی ترین نمونه های تحولات کشاورزی را در شرق مدیترانه (لوانت) جستجو کرد، چرا که شواهد وجودی از سایت دوره فراپارینه سنگی در حوالی 11000 سال را نشان می دهد که اولین قدم کشاورزی در آن تجربه شد.
آغاز نو سنگی در ایران در حدود 10000 سال پیش آغاز شد که کم کم با استقرار در دامنه ها و بعد در دشت ها فرآیند اهلی کردن گیاهان و نباتات را در این برهه زمانی جست که اهلی کردن بز و گوسفند را در شمال بین النهرین و مناطق زاگرس واهلی سازی خوک و سگ و گاو را در آناتولی و حوالی شمال بین النهرین صورت گرفت، و مهمترین اقتصاد معیشتی دوره نوسنگی را گیاهان چون گندم ، جو، عدس و حیواناتی چون بز، گوسفند ، خوک، گاو تشکیل می دادند. که این گستره کم کم در کل جهان شمول را دربر گرفت.
تحولات و ابداعات در دوره نوسنگی را می بایست بر پایه مقتضیات زمانی و مکانی مناطق مطالعه کرد زیرا هر منطقه دارای شرایط خاص خود است و این فرآیندهای آغازین نوسنگی را با توجه به تحولات و ابداعات مردمان آن منطقه مطالعه کرد.
حفریاتی که باستان شناسان خارجی و داخلی در محدوده هلال حاصلخیز انجام داده اند کم و محدود است وبا توجه به گزارشات و مقالات آنها یک شبهه ای در میان آنها وجود دارد که تحلیل کلی در آنها دیده نمی شود چرا که هر داده سایت ها در هر منطقه ای دارای شرایط خاص محیطی منطقه و مردمان آن وابسته است و با توجه به کمبود حفریات و شرایط خاص پراکندگی سایتها تحلیل درستی تا به امروز نشده است. و این هماهنگی بستگی به حفریات سایت های آتی و تحلیل بازنگری مجدد در آنها می بایست انجام داد و با مطالعه این فرآیند ها می توان به بعد معیشتی و فرامعیشتی دوره نو سنگی پی برد که تا حدودی از وضعیت ساختاری در سایت های بزمرده، گوران، آسیاب، جارمو، کریم شهیر، شانیدر، زاوی چمن بوده است(نقشه شماره 1)
طرح سوال:
با توجه به این کمیت ها این نگارنده سعی نموده با توجه به مطالعات کتابخانه ای و در ارتباط با اسناد و مدارک مقالات سعی در پایان از جناب دکتر روح الله یوسفی که این نگارنده رادر جهت نگرش به موضوع تحقیق یاری کرده است کمال تشکر را دارم و از مسئول کتابخانه موزه ملی و مسئول کتاب خانه پژوهشکده ومسئول کتابخانه بریتانیا که این نگارنده رادر جهت فراهم کردن و دردسترس قراردادن منابع تحقیق مطالعه آنها و عکاسی از طرح ها، و نقشه ها سپاسگزاری از آنها را برخورد لازم می دانم.
نکته: فایلی که دریافت میکنید جدیدترین و کاملترین نسخه موجود از پروژه پایان نامه می باشد.
این فایل شامل : صفحه نخست ، فهرست مطالب و متن اصلی می باشد که با فرمت ( word ) در اختیار شما قرار می گیرد.
(فایل قابل ویرایش است )
تعداد صفحات : 106
218 صفحه
چکیده
عملیات حفظ صلح یکی از ابزارهای سازمان ملل متحد جهت کنترل منازعات داخلی و بین المللی و حفظ صلح و امنیت بین المللی میباشد. این عملیات در ابتدا با ویژگیهای بیطرفی، عدم توسل به زور مگر در دفاع مشروع و با کسب رضایت طرفین درگیر، در صحنه انجام میشد. ولی به تدریج وظایفی غیر از حفظ صلح بر عهده نیروهای حافظ صلح قرار گرفت. وظایفی همچون تحکیم صلح و بنای صلح. تحول عظیم در عملیات حفظ صلح ورود عنصر مداخلات بشردوستانه بوده که سبب گردید عملیات حفظ صلح وظایف اجرا و تحمیل صلح را نیز دربرگیرد. مداخلات بشردوستانه با وجود ریشههای تاریخی و نیز گسترش استفاده از آن در قرن بیستم، هنوز نظام حقوقی مدونی نیافته است. ایده مداخله بشردوستانه تلاش دارد به توسل به زور در جهت حفاظت از بشریت صورتی مشروع بخشد. شورای امنیت نیز با تفسیر موسع از اصطلاح حفظ صلح و امنیت بینالمللی جنایات بشری را از مصادیق تهدید یا نقض صلح و امنیت دانسته و فرمان توسل به زور را صادر نموده است. در این مسیر اجرای تصمیمات شورای امنیت، گاهی بر عهده نیروهای حافظ صلح بوده است. با توجه به سوابق تاریخی به نظر میرسد استفاده از نیروهای حافظ صلح در مداخلات بشردوستانه برای حفظ حقوق اساسی افراد در قبال جرائم خطیر بین المللی، گامی جهت حفظ صلح و امنیت بین المللی میباشد
تعداد صفحات:15
اهمیت موضوع :
یکی از مسایل بسیاردقیق حقوق جزا، مسئله اجرای قانون جزا درمکان وتعیین دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی بجرم را دارد . برای درک اهمیت مسئله باید توجه داشته باشیم که دربعضی موارد کلیه عناصر متشکله پارهء ازجرائم دریک مکان معین اتفاق نمی افتدبلکه هرقسمت ازآنها دریک شهر ویا حتی یک مملکت واقع میشوند، مثلا یک جزء جرم کلاهبرداری که (( توسل بوسائل متقلبانه)) باشد درتهران صورت میگیرد وجزءدیگر آنکه (( بردن مال غیر)) باشددرشیراز به نتیجه برسد . دراین مورد باید دید کدامیک ازدادگاههای تهران ویا شیراز صلاحیت رسیدگی باین جرم را دارند.
رفع تعارض بین دومجکمه وقفی که هردو دادگاه دریک مملکت واقع شده اند چندان مشکل نیست چه صرفنظر ازاینکه قانون آئین دادرسی کیفری موضوع را تاحدی روشن نموده است، اصولا دراین قبیل موارد دادگاههای بالاتر ودست آخر دیوان عالی کشور به رفع تعارض درصلاحیت اقدام مینمایند.
لیکن وقتی قسمتی از جرم درداخل یک مملکت وقسمت دیگر آن درخارج از مملکت اتفاق افتد وبعبارت دیگر دادگاههای کشورهای مختلف خودرا صالح برای رسیدگی بدانند رفع اختلاف بمراتب مشکل ترخواهد شد ذکر چند مثال برای تبین موضوع ضروریست .
فرض کنیم شخصی ازداخل خاک مملکت بشخصی که درآنسوی مرز است عمدا تیراندازی واورا مجروح کند، مجتی علیه پس ازمداواهای اولیه درمملکت خود، برای معالجه به مملکت ثالثی میرود ودرآنجا دراثر جراحات وارده فوت مینماید . اکنون باید دید دادگاه کدامیک ازاین سه مملکت صلاحیت رسیدگی را داشته وقانون چه کشوری قابلیت اجرا دارد؟
باآنکه فرض کنیم درداخل هواپیمائی که برفراز خاک مملکت درحال پرواز است جرمی اتفاق افتد ویا اینکه عده ای با اجبار وتهدید خلبان را مجبور نمایند که از مسیر خنود منحرف گردیده وهواپیما را درفرودگاه دیگری غیر از فرودگاه مقصد مجبور بفرود نمایند . درچنین صورتی کدام قانون قابل اگراست وچه دادگاهی صلاحیت اتخاذ تصمیم را دارد؟ دادگاه کشوری که هواپیما متعلق به اوست ، یا دادگاه کشوری که جرم بر فراز آن اتفاق افتاده ویا بالاخره دادگاه کشوری که هواپیمادرخاک آن فرود آمده است ؟
الف – اصل سرزمینی بودن قوانین کیفری –
مهمترین اصلی که دراجرای قوانین کیفری وجوددارد همان اصل سرزمینی بودن قوانین کیفری یا – Principe de la territo rialite de droit penal است که تقریبا بدون استثناء مورد قبول همه کشورها قرارگرفته است .
ژان ژاک روسو فیلسوف ونویسنده شهیر فرانسوی که خود یکی از طرفداران پروپا قرص این اصل بوده درکتاب معروف عقد قرارداد اجتماعی مینویسد آنچه که مردم را با یکدیگر ویا دولت پیوند میدهد . همان انعقاد قرارداد اجتماعی است . او میگفت که چون افراد به تنهائی درعالم طبیعت قادر بدفاع ازخود نیستند لذا با انعقاد قراردادفرضی بنام(( قرارداد اجتماعی)) بایکدیگر متحد میشوند ودولتی را بنمایندگی از خود تعیین مینمایند- درانعقاد این قرارداد عامل سرزمین یکی از مهمترین عوامل است . وقتی افراد دو سرزمین معینی اقامت مینمایند ومسکن انتخاب مینمایند ، اصل برآنست که بااین اقامت اطاعت خود را از قوانین آنجا اعلام داشته اند والا میتوانستند با ترک آن سرززمین خود را از قید آن برهانند وچون ازاین حق استفاده نمیکنند لذا بطوع ورغبت قبول میکنند که از قوانین محلی اطاعت نموده واین قوانین حاکم براعمال آنان باشد. بنابراین درصورت وقوع جرم وتخلف از قرارداد اجتماعی بایستی همین قانون که فرد حاکمیت آنرا قبول کرده براعمال ارتکابی وجرائم وی قابل تطبیق باشد .
این نظریه موردقبول بکاریا بنیان گذار حقوق جزای مدرن نیز قرارگرفته است ، او سخت طرفدار اصل سرزمینی بودن قوانین کیفری بوده ومیگفت هدف قانون جزا حفظ نظم وانتظامات مملکتی است وچون حد سیاسی هرمملکت به مرزهای آن مملکت ختم میشود لذا قوانین کیفری باید درداخل یک مملکت ونسبت به جرائم ارتکابی درآن مملکت صلاحیت اعمال را داشته باشد.
دانلود گزارش کارآموزی رشته مهندسی صنایع تحولات ماشینها بافرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 70
گزارش کارآموزی آماده,دانلود کارآموزی,گزارش کارآموزی,گزارش کارورزی
این پروژه کارآموزی بسیار دقیق و کامل طراحی شده و جهت ارائه واحد درسی کارآموزی است
مقدمه:
تکنولوژی صنعتی از زمانهای قدیم که همه چیز بصورت دستی ساخته می شده آغاز و تا زمان حال که تولید به روشهای تمام اتوماتیک انجام می شود ادامه دارد.در این تحولات ماشینهای ابزار نقش مهمی ایفا کرده اند. بدون وجود ماشینهای ابزار هیچ هواپیمایی، خودرو، تلویزیون وکامپیوتر وجود نداشت.بسیاری از محصولات دیگر صنعتی پزشکی، تفریحی، خانگی نیز بدون استفاده از ماشینهای ابزار قابل ساخت نیستند.مثلا اگر ماشینهای ابزار نبود کشاورزان در عوض تراکتور باید با استفاده از گاوآهن دست ساز ماشین زراعی را شخم می زدند. به سختی می توان محصولی را یافت که برای تولید آن بصورت مستقیم یا غیرمستقیم نیاز به یک ماشین ابزار وجود نداشته باشد.امروزه هیچ کشوری در جهان بدون استفاده از ماشینهای ابزار پیشرفته نخواهد توانست در بازار رقابت اقتصادی موفق باشد. یک نکته مهم در رابطه با تکنولوژی تولید مدرن وجود دارد که باید برآن تاکید نمود،کارهای ماهرانه صنعتی نظیر قالبسازی، ابزارسازی وماشینکاری دقیق را باید هم ارزش با تحصیلات دانشگاهی در نظر گرفت در صنایع مدرن امروزی تقریبا از کارهای عادی و غیرماهرانه خبری نیست. ماشینکار به کارگر ماهر مرد یا زن گفته می شود که با استفاده از نقشه های فنی، ابزارهای دستی، لوازم اندازه گیری دقیق و بکارگیری ماشینهای درل، سنگ، تراش، فرزودیگر ماشینهای ابزار بتواند قطعات فلزی و یا غیر فلزی را براده برداری کرده و شکل دهد . یک ماشین کار باید درک کافی از تکنیکهای ابتدایی و پیشرفته ماشینکاری بشرح ذیل داشته باشد: 1- بکارگیری ماهرانه وایمن انواع مختلف ماشینهای ابزار 2- دانش کافی درباره خواص و کاربردهای فلزات و غیر فلزات 3- علوم آکادمیک مورد نیاز برای رسم نقشه های فنی وانجام تنظیمات ماشین آلات ایمنی کارگاهی ایمنی کارگاهی را نباید یک درس ساده فرض کرد که در دوره های آموزشی ارائه می شود و پس از مدتی فراموش می شود اغلب حوادث در اثر بی دقتی و بی توجهی به این دستورات اتفاق می افتد هنگامی که سرپرست یک کارگاه برای اجرای دستورات ایمنی اصرار می کنند باید به این دستورات عمل کرد اگر یک ماشین کار به دقت این دستورات را انجام دهد عملیات ماشین کاری ایمن و لذت بخش خواهد بود.اجرای دستورات ایمنی باید به صورت یک عادت اجباری درآید. روشها و دستورات ایمنی کلی هستند.نمی توان تمام اصول ایمنی را به تفصیل بیان کرد. ایمنی در کارگاه کارگاه را تمیز نگه دارید ضایعات فلزی وبراده را باید در ظرف مناسبی جمع کرد.هرگز براده ها را روی زمین، ماشین یا روی میزکار باقی نگذارید هنگام ماشینکاری مواد ناشناخته نهایت وقت را به کارگیرید.تنفس گازها و غبار حاصل از ماشینکاری مواد ناشناخته وآلیاژهای جدید می توانند ناراحتیهای تنفسی جدی بدنبال داشته باشند.بنابراین ماشینکاری یک ماده جدید را قبل از شناسایی دقیق آن و این که روش ماشینکاری درست آن چیست آغاز نکنید. برای ماشینکاری بعضی مواد خاص لازم است از از ماسکهای تنفسی تایید شده و لباسهای محافظ مناسب استفاده کرد در صورت نیاز باید ماشین را به سیستم مکنده غبار و گازها مجهز کرد. کارگاه محلی برای کار کردن است نه بازی کردن.اگر یک ماشین کار بیمار است و دارو مصرف می کند لازم است با پزشک خود مشورت کند که آیا کارکردن با ماشین ابزار برای او مشکلی ایجاد می کند یا خیر.مثلا هنگام مصرف بسیاری از داروهای سرماخوردگی توصیه شده که پس از مصرف دارو از انجام کارهایی که احتیاج به هشیاری کامل دارند بدلیل احتمال خواب آلودگی پرهیز شود. نباید برای تمیز کردن ماشین ابزار از براده وروغن از هوای فشرده استفاده نمود براده هایی که پرتاب می شوند می توانند آسیبهای جدی به چشم وارد کنند همچنین روغن در تماس با هوای فشرده تبخیر شده و ممکن است آتش بگیرد. پارچه های روغنی را باید در ظرفهای فلزی در پوش دار ریخت پارچه ها و نخ پنبه های آلوده و دور ریخته شده را تخلیه کرد بدین ترتیب از آتش گرفتن خودبخودی پارچه های آغشته به روغن که گاهی بدون هیچگونه منبع حرارت خارجی شعله ور می شوند نیز جلوگیری خواهد شد.ابزارهای دستی را باید در شرایط خوبی نگهداری کرد.محل نگهداری این گونه ابزارها (تابلو یا جعبه ابزار) باید به گونه ای باشد که اشخاص به هنگام برداشتن آنها آسیب نبینند. بهنگام جابه جا کردن پروفیلها یا میلگردهای فلزی طویل مراقب باشید تا با ادوات برقی برخورد نکنند.زیرا ممکن است باعث برق گرفتگی شخص گردد.برای جابه جا کردن تجهیزات سنگین ماشین آلات یا قطعات سنگین دیگر همیشه از دیگران کمک بگیریدیا از وسایل مناسب استفاده کنید ناراحتیهای ناحیه پشت و کمر که در اثر بلند کردن اشیا سنگین به روش غلط بوجود می آیند معمولا تا مدتهای طولانی شخص را آزار خواهد داد. یک صدمه جدی که ماشینکاران را تهدید می کند گیر کردن لباس مو وزیورآلات شخص به قسمتهای متحرک ماشین است که ممکن است حتی منجر به مرگ وی شود.پوشیدن لباسهای گشاد این خطر را افزایش می دهد.برای محافظت از لباس می توان از پیش بند های راحت ومناسب استفاده کرد.آستینها را بالا بزنید و قبل از شروع ماشینکاری انگشتر و دیگر زیور آلات خود را بردارید اگر موی بلندی دارید با پوشش مناسب بپوشانید. در مورد کارهایی که در آنها گازها و غبارهای خطرناک تولید می شوند حتما باید تهویه مناسب وجود داشته باشد پس از استفاده از مایعات حلال و روغنها باید اضافه آنرا به ظرف مناسبی تخلیه کرد روغن و مایعات تخلیه شده را باید بخوبی تمیز نمود.اگر سطح آلوده شده به روغن وسیع است بهتراست از مواد جاذب روغن استفاده کرد.در محلهای پر سر وصدا لازم است از گوشیهای محافظ استفاده نمود.دستکشهای پلاستیکی یکبار مصرف دستان کارگر را در مقابل روغن مایعات برش یا حلالها محافظت می کنند بهنگام ماشینکاری قطعاتی که تولید غبار می کنند نظیر قطعات ریخته گری شده، پلاستیکها و یا در عملیات سنگ زنی باید از ماسک تنفسی استفاده کرد. استفاده از ماسکهای تنفسی یکبار مصرف کاغذی برای عملیاتی که تولید بخارات روغن یا دیگر مایعات می کنند مناسب نیست در این گونه موارد لازم است از ماسکهای تنفسی مخصوص استفاده نمود در موقع جابه جا کردن قطعات با لبه های تیز، داغ یا ساخته شده از مواد الوده باید از تجهیزات وپوشش مناسب استفاده کرد. بهتر است پس از ورود به کارگاه و یا در هر موقعیتی که ایجاب می کند از عینک محافظ استفاده کرد و بنابراین لازم است یک اپراتور یا ماشین کار همیشه این وسیله حفاظت فردی را بهمراه اشته باشد.کار خود را بشناسید، کار کردن با یک ماشین صنعتی بدون مطالعه کافی دستورالعمل آن یک عمل احمقانه و خطرناک است اگر مطمئن نیستید که چه باید بکنید یا یک کار چگونه باید انجام شود حتما از یک شخص مطلع کمک بگیرید.
فهرست
عنوان صفحه
مقدمه .........................................................................................................1
ایمنی کارگاهی .......................................................................................... 3
روش های ایجاد ایمنی ............................................................................. 7
کلیات ایمنی در ماشین آلات .....................................................................7
ایمنی در برابر آتش................................................................................... 9
قسمتهاس اصلی ماشین تراش................................................................ 11
مهار قطعه کار و به گردش در آوردن آن..............................................13
آماده سازی ماشین تراش برای تراشکاری ........................................ 18
تمیز کردن ماشین تراش......................................................................... 20
ایمنی در ماشین های تراش.................................................................. 22
ابزارهای دستی...................................................................................... 26
آچارهای قابل تنظیم............................................................................. 33
ایمنی در استفاده از آچارها ................................................................ 37
ایمنی در کاربرد چکشها ...................................................................... 42
ایمنی در کاربرد اسکنه ها ................................................................... 45
پایان برشکاری.................................................................................... 49
سوهان.................................................................................................. 52
ایمنی در سوهانکاری.......................................................................... 59
تعداد صفحات:13
محدوده حقوق جزا درمکان و تحولات نوین درقانون جزای عمومی
ازدکتر مرتضی محسنی
رئیس اداره حقوقی وزارت دادگستری
اهمیت موضوع – یکی از مسایل بسیاردقیق حقوق جزا، مسئله اجرای قانون جزا درمکان وتعیین دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی بجرم را دارد . برای درک اهمیت مسئله باید توجه داشته باشیم که دربعضی موارد کلیه عناصر متشکله پارهء ازجرائم دریک مکان معین اتفاق نمی افتدبلکه هرقسمت ازآنها دریک شهر ویا حتی یک مملکت واقع میشوند، مثلا یک جزء جرم کلاهبرداری که (( توسل بوسائل متقلبانه)) باشد درتهران صورت میگیرد وجزءدیگر آنکه (( بردن مال غیر)) باشددرشیراز به نتیجه برسد . دراین مورد باید دید کدامیک ازدادگاههای تهران ویا شیراز صلاحیت رسیدگی باین جرم را دارند.
رفع تعارض بین دومجکمه وقفی که هردو دادگاه دریک مملکت واقع شده اند چندان مشکل نیست چه صرفنظر ازاینکه قانون آئین دادرسی کیفری موضوع را تاحدی روشن نموده است، اصولا دراین قبیل موارد دادگاههای بالاتر ودست آخر دیوان عالی کشور به رفع تعارض درصلاحیت اقدام مینمایند.
لیکن وقتی قسمتی از جرم درداخل یک مملکت وقسمت دیگر آن درخارج از مملکت اتفاق افتد وبعبارت دیگر دادگاههای کشورهای مختلف خودرا صالح برای رسیدگی بدانند رفع اختلاف بمراتب مشکل ترخواهد شد ذکر چند مثال برای تبین موضوع ضروریست .
فرض کنیم شخصی ازداخل خاک مملکت بشخصی که درآنسوی مرز است عمدا تیراندازی واورا مجروح کند، مجتی علیه پس ازمداواهای اولیه درمملکت خود، برای معالجه به مملکت ثالثی میرود ودرآنجا دراثر جراحات وارده فوت مینماید . اکنون باید دید دادگاه کدامیک ازاین سه مملکت صلاحیت رسیدگی را داشته وقانون چه کشوری قابلیت اجرا دارد؟
باآنکه فرض کنیم درداخل هواپیمائی که برفراز خاک مملکت درحال پرواز است جرمی اتفاق افتد ویا اینکه عده ای با اجبار وتهدید خلبان را مجبور نمایند که از مسیر خنود منحرف گردیده وهواپیما را درفرودگاه دیگری غیر از فرودگاه مقصد مجبور بفرود نمایند . درچنین صورتی کدام قانون قابل اگراست وچه دادگاهی صلاحیت اتخاذ تصمیم را دارد؟ دادگاه کشوری که هواپیما متعلق به اوست ، یا دادگاه کشوری که جرم بر فراز آن اتفاق افتاده ویا بالاخره دادگاه کشوری که هواپیمادرخاک آن فرود آمده است ؟
ارآن گذشته ازدیاد وسائل حمل ونقل وفراوانی بعضی از کالاهای ممنوعه دربرخی ازممالک واحتیاج به استعمال این کالاها با وجود ممنوعیت دربعضی کشورهای دیگر ووجود استفاده های سرشار وهنگفت موجب پیدایش باندهاودسته های عظیم جنایتکاران وقاچاق چیان بین المللی گردیده وموجب شده که کانگسترهای بین المللی به قاچاق وتجارت نامشروع مواد مخدره، تریاک، هروئین، حشیش، وزنان بپردازند. برای این قبیل قاچاقچیان بین المللی مرزها وحدود سیاسی یک کشورنه تنهامانع ورد ادعی نیست بلکه موجب میگردد که آنان درپناه این مرزها بهتر بتوانند باعمال ننگین خود بپردازند، حال باید دید که دراین قبیل جرائم که هرقسمت جرم درمملکت جداگانه اتفاق افتاده است چه قانونی صلاحیت اجراء را دارد.
مسئله اعمال قوانین کیفری درمکان اززمینه بسیارقدیم تا بحال مورد بحث بوده وراه حل های مختلفی هم ارائه شده است واما این امر درنیمه آخر قرن بیستم دارای اهمیت بیشتری شده است . افزایش روز افزون مسئله توریسم ومهاجرت ترقی وسائل فنی وتکنیکی ، تسهیل وسائل ارتباط دسته جمعی وحمل ونقل بین المللی موجب گردیده که اولا جرائم بسیاری درسطح بین المللی بوجود آید ثانیا باعث شده که مجرمین بلافاصله پس از ارتکاب جرم کشورمحل وقوع جرم را ترک کرده وبه کشور دیگر ی بروند. همه این امور باعث شده که مسئله اجرای قوانین کیفری درمکان رنگ دیگری بخود بگیرد.
تاقبل از تصویب قانون جزای عمومی مورخ 11/2/52 تکلیف این مسائل بطور صریح وروشن معلوم نبود، گرچه دربعضی قوانین خاص از جمله قانون هواپیمائی کشوری برای جرائمی که درهواپیما اتفاق میافتد تعیین تکلیف شده بود اما این امر کافی نبوده ونمیتوانست قابل سرایت به کلیه موارد باشد ، همچنین ماده 200 قانون آئین دادرسی کیفری هم که درمورد بیان صلاحیت مقررداشته بود : ** هرگاه یکی از اتباع ایران درخارجه مرتکب جنحه یا جنایتی شده ودرایران بدست بیاید درمحکمه ای محاکمه میشود که درحوزه او مقصر را یافته اند ** نیزکافی برای پیش بینی تمام موارد نبود .چه اولا فقط بجرائم ارتکابی ایرانیان درخارج ازمملکت آنهم بدون توجه باهمیت آنها اشاره کرده بود ثانیا شرایط تعقیب وهم چنین موانع آنرامعلوم نکرده بود. بهمین علت مقامات قضائی دربسیاری از موارد با اشکالات فراوان مواجه بودند مثلا نمیدانستند که اگر عملی طبق قانون ایران جرم باشد لیکن طبق قوانین محل ارتکاب فاقد جنبه کیفری باشد آیا باید چنین امری راتعقیب نمود یا خیر؟ ویا اینکه اگر شخصی بعلت ارتکاب همان جرم درخارج از مملکت تعقیب شده ومحکوم هم شده وحکم هم درباره وی اجرا شده باشد آیا بازهم میتوان ویرا تعقیب نمود یا خیر وبهمین جهت ازغالب دادسراهای کشور به اداره حقوقی دراین خصوص استعلاماتی واصل میگردید واداره حقوقی با توسل باصول مسلم قضائی به پاسخ گوئی مبادرت مینمود وقضات را دراین قبیل موارد راهنمائی وارشاد میکرد.
قانون اخیرالتصویب این اشکالات را مرتفع نموده است . فروض مختلف قضیه را پیش بینی نموده وبا استفاده از نظریه ها وتئوریهای مختلفی که درکشورهای راقیه وجوددارد برای این اشکالات هم راه حلهای منطقی درنظر گرفته است .
چون راه حل های پیش بینی شده مستند به نظریات وتئوریهای مختلف است لذا ما ترجیح میدهیم که اصول تئوریهای مختلف را به ترتیب بیان نموده وآنها را با پیش بینی هنای قانونی تطبیق نمائیم.
الف – اصل سرزمینی بودن قوانین کیفری –
مهمترین اصلی که دراجرای قوانین کیفری وجوددارد همان اصل سرزمینی بودن قوانین کیفری یا – Principe de la territo rialite de droit penal است که تقریبا بدون استثناء مورد قبول همه کشورها قرارگرفته است .