فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:83
فهرست مطالب :
مقدمه
تعریف دختر فراری
خصوصیات افراد فراری
عوامل زمینه ساز فرار دختران از خانه
دلایل فرار دختران
عوامل خانوادگی فرار
علل فرار
خانه های نا امن و دختران فراری
وضعیت کلی دختران فراری
ریشه یابی قرآنی فرار از خانه
مسئله شناسی فرار از خانه
ضعف نظارت اجتماعی
پیامدهای فرار دختران
تهدید بهداشت اخلاقی و روانی جامعه
چه تصوری از فرار دارند
بخشی از تقصیرها هم گردن خود دخترهای فراری نیست
چرا پسر فراری نداریم
چرا NGOها در زمینه دختران فراری فعال نیستند
دختران فراری در ایران
سن فرار دختران از خانه به 12 سالگی رسیده است
فیلم و سینمای زیر زمینی
روسپیگری
خشونت در روسپی گری
جنبه قانونی روسپیگری و انتقادات آن
مردان روسپی
روسپیگری از دید مذاهب
عوامل زمینه ساز تن دادن زنان به روسپیگری
بررسی عوامل گرایش به فحشا
روسپیگری در ایران
تغییر ویژگی های روسپیگری در تهران
گسترش دامنه فحشاء، و افزایش فرزندان نامشروع
یک سوم نوزادان فرانسوی حرامزاده اند
بحث و نتیجه گیری
منابع
مقدمه :
همه ما بارها و بارها در مورد مسئله دختران فراری یا خیابانی در روزنامه ها ، مجلات، سایتهای اینترنتی و سایر رسانه های داخلی و خارجی و یا از قول مسئولان سازمانهائی همچون بهزیستی، مطالب بسیاری را خوانده ، دیده و شنیده ایم . علل بسیار و متفاوتی برای فرار دختران به همراه آمار و سن و سال آنان بیان شده ، سازمانها، نهادها، دفاتر و اماکنی برای پیشگیری و برخورد با این مسئله ایجاد شده و…اما متأسفانه شاهدیم که تعداد دختران فراری روز به روز افزایش یافته و میانگین سنی آنها نیز هر روز پایین تر می آید.
دلایل اساسی و مهم فرار دختران که مطرح شده ، نشده و یا کمتر به آن پرداخته شده چیست ؟ نحوه برخورد و عملکرد سازمانها و ارگانهای دولتی، متولی این مسئله چگونه بوده و چه نتایجی داشته ؟ زندگی و عاقبت اکثر این دختران فراری چیست و به کجاها ختم میشود ؟ برای رفع و حل این آسیب و معضل اجتماعی دلخراش چه باید کرد ؟
تعریف دختر فراری
این واژه به دخترانی اطلاق می گردد که به هردلیلی خانه و خانواده را ترک کرده و به محیط های دیگری چون خیابان، پارک، باند و … روی می آورند.
خصوصیات افراد فراری:
افرادی که اقدام به فرار می کنند دارای ویژگی هایی چون عدم اعتماد به نفس، افسردگی، لجاجت، دارای شخصیت ضد اجتماعی، خیال پرداز و دروغ پرداز هستند.
مهمترین علل و عوامل فرار از منزل را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
الف – علل و انگیزه های روانی که شامل جنس، سن، میزان هوش، ناپختگی روانی، اخلاقی و اعتقادی، شرایط محیطی و اجتماعی و رفتار والدین و بی توجهی آنها می شود.
ب – علل و انگیزه های اجتماعی که شامل بد سرپرستی یا بی سرپرستی، اعتیاد والدین، خشنونت و سخت گیری والدین، تبعیض قائل شدن والدین بین بچه ها، ازدواج اجباری، وضعیت بد اقتصادی، دانستن انتظار و توقع بی جا از والدین، وجود عشق های کاذب خیابانی، سست بودن اعتقادات خانوادگی، رفاه و آسایش بیش از حد، جلب توجه و یا انتقام از دیگران و … است.
رابطه هوش با فرار چیست؟
اولاً هوش را باید تعریف کرد و اینکه هوش توانایی سازگاری با محیط است. افرادی هستند که باهوش هستند و قدرت سازگاری دارند و می توانند شرایط را تغییربدهند و افراد باهوش کمتر با محیط دچار تعارض می شوند. اما گاهی افراد بسیار تیزهوش دچار تضادهای زیاد با محیط می شوند در این شرایط هوش هیجانی مطرح می شود و اینکه این هوش هیجانی را چطور باید کنترل کرد.
عوامل زمینه ساز فرار دختران از خانه
محیط نامساعد و تشنج آفرین خانواده، طلاق و اعتیاد والدین بخصوص پدر، ارتباط با دوستان ناباب، روابط کنترل نشده خانواده ها با یکدیگر، اختلاف والدین و فرزندان، کنترل و سختگیری افراطی و غیرمنطقی والدین، مشکلات حاد اقتصادی، احساس ناامنی درخانه، اختلالات شخصیت و روابط عاشقانه، ترس از رسوایی پس ازتجاوز جنسی، مخالفت والدین با ازدواج دختران با شخص مورد نظر یا آزارناپدری و یا نامادری، آزارهای جسمی و جنسی از سوی نزدیکان بویژه محارم و … را می توان از جمله مهمترین عوامل زمینه ساز فرار دختران از خانه برشمرد.
دلایل فرار دختران
طیفها و جریان های سیاسی ، عقیدتی ، فکری، اجتماعی و فرهنگی جامعه دلایل بسیاری را ازقول کارشناسان و محققان خود در مورد فرار دختران ، این قربانیان خیابانی مطرح و اعلام کرده اند .
از دلایل اجتماعی و خانوادگی همچون : زیاده طلبی جوانان- تهاجم فرهنگی غرب ،اینترنت ، ماهواره ، مد ، فیلم های مبتذل، میهمانی و پارتی و جشن های آنچنانی، پوشش های نا مناسب ، عشق و عاشقی، روابط لجام گسیخته جنسی – عدم پایبندی به اصول دینی ، مذهبی و اعتقادی – ضعف در وابستگی به نهاد مقدس خانواده ، غفلت و بی توجهی وعدم پرورش صحیح ،توجه زیاد به فرزندان و آزادی بیش از حد دادن به آنان، بزه کاری و خلاف کاری و اعتیاد والدین ، دیگر اعضای خانواده وخود دختر- وجود افراد اغفال کننده و ارتباط با دوستان ناباب، گرفته تا
سوء استفاده و آزار و خشونت جنسی به وسیله اعضای خانواده، سخت گیری های والدین، محیط سرد و بیروح خانه وکمبود عاطفه والدین، ایجاد تبعیض بین فرزندان ، طلاق والدین ،بدسرپرستی و بی سرپرستی و مرگ والدین،آذر و اذیت از سوی ناپدری و نا مادری،خشونت و نزاع و عدم تفاهم در بین والدین ، بیسوادی والدین ،کتک زدن و فحاشی و رفتارهای غیر انسانی والدین،اختلاف با پدر و
فرار از کتک خوردن ، گوش ندادن به صحبت های فرزندان، حمایت نکردن از فرزندان در زمان بحران و تنهائی و شکست های درسی یا عشقی ، فراهم نبودن فرصت های مناسب برای فرزندان جهت یادگیری و تصمیم گیری های مثبت و سازنده ، انتقاد بیش از حد و تمسخر و تنبیه کردن ، تشویق نکردن فرزندان در کسب موفقیت، نداشتن صداقت در گفتار و رفتار با فرزندان ، نبود برنامه های جامع ،کامل و صحیح فرهنگی آموزشی ، پرورشی ، ورزشی، تفریحی، علمی ، سرگرم کننده و جذاب و توجه نکردن به اوقات فراغت آنان ، نگرانی از آینده و ناکامی ها، نهاد خانواده مقدس و خشک و دیکتاتور مآبانه ، شکست و ناکامی در عشق، مشکلات و شکستهای تحصیلی ، مخالفت خانواده با ازدواج دختر با شخص مورد علاقه، ازدواج اجباری، مشکلات در ازدواج نظیر تهیه جهیزیه ، مقدار مهریه ، خانه و ماشین و مدرک تحصیلی و کار نداشتن خواستگار ، ضعف و محدود بودن مراکز مشاوره ، فقر فرهنگی ، کمبود ها و عقده های شخصی، مشکلات روحی و روانی .
از دلایل اقتصادی همچون : شکاف و فاصله عمیق طبقاتی و اقتصادی، نبود عدالت اقتصادی، وضعیت نابسامان معیشتی و سطح پایین رفاه و اقتصاد خانواده ، فقر و تورم و بیکاری والدین، بی سرپناهی و آوارگی خود والدین گرفته تا
وجود تبعیض جنسی و شغلی و اقتصادی و قضایی و ارثی در سطح خانواده وجامعه برای زنان و دختران – فرار از تعصبات خشک، پدر سالارانه ، بی منطق ، متحجر و قوانین مذهبی ، سنتی، قضایی , اخلاقی ، عرفی و مفاهیمی همچون بکارت یعنی دختر بودن در چهار چوب نظام کهن مرد سالارانه ، مستبدانه و متعصب مذهبی ایران – برای خود بودن ، آزاد بودن ، کسب استقلال و آزادی فردی ، اجتماعی و اقتصادی – نبود استقلال واقعی وپذیرش دختران و زنان به عنوان افراد مستقل در سطح خانواده و جامعه – عدم شناخت ،بی توجهی ، بی برنامه گی وتحجر گرایی مسئولین در ارتباط با نسل جوان – خشونت علیه زنان و دختران با تعصبات مذهبی و قومی و سنتی و فرهنگی ، عدم احساس رضایت از جو حاکم بر خانه و جامعه و…،( بعدا به بررسی این دلایل خواهیم پرداخت) متولیان ،مسئولان و سازمانهای مرتبط با دختران فراری، خود اقرار می کنند:
شاید کمتر از 5% دخترانی که از خانه فرار میکنند ، از نظراقتصادی توانا باشند و یا در میان بستگان و آشنایان بتوانند حامی و سرپناه و شغلی پیدا کنند تا بتوانند به زندگی معمولی ادامه دهند، به استقلال نسبی دست یابند و دچار مشکلات و آسیبهای بعدی نشوند . و اما آنان که حامی ، سرپناه ، پول و کار ندارند ؛
یا توسط نیروی انتظامی و پلیس مبارزه با مفاسد اجتماعی ویا تیمهای تخصصی مداخله گرایانه در بحران اجتماعی ، تیمهای شناسائی دختران فراری و خدمات اجتماعی سیار سازمان بهزیستی در ترمینالها ، پارکها ، مراکز تفریحی ، خیابانهاو اماکن شهری شناسایی و دستگیر میشوند . که اگر شانس بیاورند و مورد تعرض و توهین و آزار و اذیت و تجاوز خود این مأمورین و یا روسا و مدیرانشان قرار نگیرند ! تحویل مراجع ، مجتمع های قضایی و دفاتر حمایت حقوقی از زنان و کودکان دادگستری ویا دفاتر بهزیستی امور آسیب دیدگان اجتماعی، مراکز نگهداری دختران فراری ، مراکز باز پروری و حمایتی بهزیستی، کمیته امداد امام خمینی ، انجمن های مدد کاران اجتماعی و…. شده ، که یا تحویل خانواده میشوند و یا مدتی را درخانه سلامت ، خانه ریحانه ، خانه زنان ، خانه اورژانس اجتماعی مراکز باز پروری زنان خیابانی می گذرانند و یا شلاق می خورند ، بازداشت و زندان می شوند و یا روانه کانون اصلاح و تربیت میگردند و یا حتی سنگسار و قصاص و اعدام میشوند . در مراکز بهزیستی و بازپروری هدف این است که هرچه زودتر دختران را تحویل خانواده دهند، میخواهند هرچه سریعتر محل تخلیه شود،تا هم هزینه ها و آمار بالا نرود و هم نیاز به تأسیس مکانهای جدید نباشد ، و هم مجتمع نباشند تا نمود عینی و بارزی در سطح جامعه ، رسانه ها و سازمان های جهانی پیدا نکنند، تا به ویترین نظام کمتر لطمه وارد شود و…
کارهای ریشه ای و اساسی و علت یابی و پیشگیری و آموزش اصلا در دستور کار قرار ندارد و یا خیلی بی رنگ و سطحی است .برای نمونه میبینیم که مثلا ،سرو صدای سرپرست مجتمع قضائی اطفال در می آید که بهزیستی در نگهداری دختران فراری احساس مسئولیت نمی کند، و یا در روزنامه ها میخوانیم: درگیری مأمورین انتظامی برای تخلیه برخی محلهای نگهداری دختران فراری ،تخلیه برخی مراکز نگهداری دختران فراری توسط مالک و یا دولت و یا نهادهائی چون شهرداری یا بنیاد جانبازان و یا بودجه نداشتن این مراکز و تعطیلی آنها و…
عاقبت و راهی که اکثر دختران فراری در پیش رو دارند :
اکثر دختران فراری با متولیان و سازمانهای فوق برخورد پیدا نمی کنند و قبل از شناسائی توسط مأمورین ، برای یک وعده غذا و رفع گرسنگی و یا پیدا کردن یک جای خواب و سرپناه به اصطلاح امن و راحت و بعد لباس و پول و رفاه ، به دزدی و تن فروشی رو می آورند و یا خواسته و ناخواسته اسیر و جذب باندهای مختلف، خانه های فساد و فحشا ، بزه کارو سارق ،قاچاقچیان مواد مخدر شده و یا توسط باندهای فحشا و فساد و قاچاق انسان شکار میشوند تا برای خوشگذرانی ثروتمندان عرب به قطر و امارات و کویت و دوبی و …. منتقل شوند . و متأسفانه اولین مرحله آشنایی و برقراری رابطه و برخورد این دختران فراری و خیابانی با ارازل و اوباش و باندها ی فوق الذکر، مورد تعرض و تجاوز جنسی قرار گرفتن آنهاست تا دیگر خانوادها آنان را نپذیرفته و یا خودشان از ترس والدین یا سرپرستشان ، دیگر هوای برگشتن به خانه را در سر نداشته باشند و در راهی که به آن کشیده شده اند بمانند و ادامه دهند . تا از این دختران قربانی، سارقین و اخاذان و فاحشه ها و حتی جانیان حرفه ای بسازند.عده ای از این قربانیان در اوایل این ماجراها به سبب آنچه بر سرشان آمده ، مبتلا به هراس و اظطراب و افسردگی می شوند و برخی دست به خودکشی میزنند و یا مبتلا به بیماری های پوستی ، جنسی ، مقاربتی و ایدز و هپاتیت و…. میشوند .
توجه به علل اساسی فرار دختران و چه باید کرد ها :
میبینیم که بجز چند مورد از دلایل ارتجاعی عنوان شده، ظاهرا اینها دلایل موجهی است که از ابعاد خانوادگی ، اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی ، روانشناختی و… مطرح شده( منظوردلایل فرار دختران در اول این نوشته است ) ، اما اگر در هر کدام از این دلایل دقیق شویم وکمی تأمل کنیم به وضوح میبینیم که اینها فقط در ظاهر دلایل فرار دختران هستند ، و خود در واقع معلول هستند . معلول دلایل اساسی و مهمتری همچون: وجود اسلام سیاسی سرا پا ارتجاعی ، رژیم آخوندی مذهبی ، سنتی و مستبد ولایت فقیه ، نظام سرمایه داری متحجر تجاری دلالی که با نظام سرمایه و سرمایه داری جهانی عجین و همراه شده ، می باشند .
بنا براین میبینیم که بجای یک حکومت متمدن و دمکرات با دموکراسی واقعی مردمی و شوراهایش، که بتواند عدالت سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و سوسیالیستی و آزادی و برابری را در سطح کل جامعه و توده های مردم گسترش دهد و ریشه فقر و بیکاری و بیحقوقی و فساد و فحشا و اعتیاد و دختران فراری و نابرابری و تبعیض و دیگرآسیبهای اجتماعی را بخشکاند و بزند؛
حکومت غیر سکولار ،خودکامه و پلیسی جمهوری اسلامی طالبانی با نهادها و ابزار غیر دموکراتیک و استبدادی ،رهبری وولایت مطلقه فقیه و شورای نگهبان و مجلس خبرگان و مجلس تشخیص مصلحت نظام و مجلس غیر مردمی اسلامی و ائمه جماعات و نمایندگان رهبری و گروه های فشار و ارعاب و افرادی جنگ طلب و قاتل، تروریست و وزرای ناتوان و نالایق و بیسواد ، و غیر پاسخگو ، با مسئولین و مدیران رده بالای رشوه گیر و دزد و فاسد و فاقد صلاحیت و شعور و انسانیت ، حاکم و بر سر کار است . که مملکت و منابع فراوانش و اداره اش و سرنوشت و زندگی مردمش و زنان و کودکان و همان دختران فراری و قربانی خیابانی اش را در دست دارد .
که درآمد نفت و بودجه مملکت را صرف خوش گذرانی ها و کاخ نشینی ها و سرمایه گذاریهای شخصی و ثروت اندوزی در بانکهای سوئیس میکنند ویا صرف تبلیغات برای اسلام سیاسی و حزب اله لبنان و حماس و انتفاضه فلسطین و…. یا صرف دست یابی به انرژی هسته ای و بمب اتمی و پروژه های نظامی و موشکی و اسلحه سازی و…میکنند ، برای بقای نظام و اسلام سیاسی و قدرت و ثروت و لذت و ماندشان .
بنا براین و قتی میبینیم که اساس این حکومت و ایدئولوژی اش بر مبنای بیحقوقی و بی توجهی شرعی و قانونی به انسانها و زنان و کودکان، با استناد به قوانین ضد انسانی و ضد زن و احادیث و روایات وآیات قرآنی چهارده قرن قبل ، همچون ،قصاص , سنگسار , دیه ، ارث ، قوانین ضد زن درمورد ازدواج و طلاق و شهادت زن و درجه دوم محسوب شدن زن و پوشش اجباری و …. بنا شده ، ایدئولوژی متحجری که در تضاد کامل با دموکراسی و حقوق بشرو آزادی بیان و اندیشه و عقیده وقلم و احزاب و سازمانها و تشکلات صنفی و سیاسی و اجتماعی و علمی و فرهنگی و مردمی است و همواره سعی دارد با تبلیغات مختلف وبا ارعاب و شکنجه وزندان و اعدام این قوانین و محدودیت های شرعی و اسلامی ضد زن و غیر انسانی و پدر سالارانه را اجرا کند و جا بیاندازد . آیا باز هم میتوان دلایل فرار دختران رامعلول حکومت سرمایه و ارتجاع مذهبی موجود ندانست ؟ بنا براین تا این رژیم و نظام کثیف و ضد انسانی و فاسد با قوانین مذهبی و ضد بشری اش وجوددارد ، پدیده دختران فراری و قربانیان خیابانی هم وجود خواهد داشت ومثل هزاران مشکل و معضل دیگر چون فقر و بیکاری و بی عدالتی و تبعیض و فساد و فحشا و …. از بین نخواهد رفت و تقلیل نخواهد یافت ممنوعیت و وتوی بوش و مخالفتش با پرداخت بودجه دولتی برای کار و تحقیق دانشمندان بر روی سلولهای بنیادی انسانی بدلیل به اصطلاح ضد اخلاقی و ضد مذهبی بودن این تحقیقات ، نشان میدهد که سرمایه داران و مرتجعان مذهبی و جنگ طلبان همه از یک قماش و همه ضد بشرند که در عین تضاد منافع ظاهری ، برای ماندن و قدرت اشتراک منافع باطنی دارند .
فرمت:word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:54
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
مقدمه........................................................................................................................ 1
برنامه ریزی استراتژیک.......................................................................................... 2
مدلهای برنامه ریزی استراتژیکی.......................................................................... 4
مجموعه اطلاعات.................................................................................................... 12
ابزار و ارزشیابی.................................................................................................... 14
مدل پیشنهاد شده................................................................................................... 17
ایده.......................................................................................................................... 21
ماموریت.................................................................................................................. 23
اهداف...................................................................................................................... 24
سیاست کیفیت و مداخله برنامه ریزی.................................................................. 33
ارزش مدیریت نتیجه طبیعی برای ارزش آگاهانه است....................................... 44
برنامه ریزی اجرایی............................................................................................... 46
ارزیابی و بازخورد................................................................................................. 47
نتیجه گیری............................................................................................................. 48
منابع ................................................................................................................... 51
مقدمه :
مدیریت کیفیت جامع TQM ، برای فرازیر(1997) پیوستگی پیشرفت کیفیت است .
(CQT) ، CQT صرفاً واژه فنی نیست .دلایل مهمی برای معنی کلی وجود دارد . اینجا تاکید در تداوم (پیوستگی) کوشش ها در پیشرفت کیفیت است ، بعلاوه کیفیت
مثل یک سفر بی پایان است . مثل یک موضوع تمرین شده کیفیت بطور قرار دادی
در لیست آیتم هایی که در موسسه آموزشی مدیریت می شود شکل نمی گیرد .
سطوح مدیریت کیفیت شبیه دلفین ها است مثلاً زمانیکه یک بحرانی یا یک
رانش ناگهانی که بستگی به تغییر در گارد نگهبان موسسه دارد یا چالش های خارجی و تهدید و غیره وجود دارد .
چالشی که از پس جهانی شدن می آید در یک مقایسه تند ، TQM فلسفه طرح شده توسعه را تشویق می کند . این دلالت بر این دارد که روش اینجا و حالا یا مدیریت وضع کننده مناسب نیست ، موسسه نیاز به ایده آتی جائیکه آن قصد رفتن به 5 سال یا 10 سال بعدی را دارند . ایده و پیش بینی درون اهداف و فعالیت ها تبدیل شده اند ، روشهای کامل کننده آنها به دقت توضیح داده شده بودند . از این رو برنامه ریزی یک عنصر سازنده ضروری در قبول TQM در موسسات آموزشی
می شود . تقریباً هر نویسنده ای عبارت «برنامه ریزی استراتژیک » را نسبت به برنامه ریزی به کار برده است . چرا برنامه ریزی استراتژیک ؟
آن چه معنی ای می دهد ؟
برنامه ریزی استراتژیک :
کلمه « استراتژی یک معنی ضمنی از روش های قبول مقدماتی در جنگ دارد. معنی هندی کلمه , استراتژی “ ران – نی تی است (ران برای جنگ و نی تی برای روش یا اصول ) . اما چه دلیلی باید برای ا همیت کلمه استراتژی از زبان میانجی جنگ درناحیه مدیریت کارخانه ای خدمات یا آموزش باشد ؟
در جنگ ، استراتژی تمرکز در یک هدف مفرد دارد : پیروزی و پیروزی ، نه برنامه ریزی برای شکست .
آن حتی تصور مفهوم یادگیری از شکست را ندارد . دومین و شرکت کننده
دستور برای پیروزی آخرین بهای زندگی انسان ،مجهز سازی و پول است
سومین ، جنگ باید در کوتاهترین زمان به پیروزی بیانجامد .
چهارمین جنگ برای حمله کردن بیشترین درجه جراحت پذیر ی
در مخالفت با بزرگترین قدرت برنامه ریزی می شود .
پنجمین زمانبندی حمله بینهایت برای استراتژی جنگ مهم است .
ششمین صف آرایی ماهرانه ارتش ، نیروی دریایی و نیرویی هوایی تعیین
کننده است بنابر این آنها همدیگر را کامل می کنند و جمع افزایی را در
مقابل جنگ بوجود می آورند . اینجا می تواند تعداد جزئیات دیگری
از استراتژی جنگ باشد . اما چطور آنها برای آموزش و مدیریت کیفیت مهم هستند ؟ در نتیجه ما با عبارات زیر آنرا تعبیر می کنیم :
آغاز کردن استراتژیک TQM مثل یک حمله به کیفیت ضعیف است .
حمایت یک تلاش ابتکار ی شبیهه TQM از شکست است .
موفقیت مجمع کیفیتی در آخر ارزش دارد .
بهتر کردن کیفیت در زمان کوتاه ، کاهش دوره رشد نهفته و
آغاز کردن زمان .
پیدا کردن یک موضوع ثبت شد ه امن ، بکار گیری اصول کازین برای شناسایی یک منطقه جائیکه موفقیت می تواند حتمی شود و تلاش آتی و موفقیت ساخته شود .
زمانبندی وتربیت وقایع در TQM برای بدست آوردن بهترین فواید
تضمین جایگیری از بهترین منابع انسانی و کارتیمی برای تضمین اصلاح مداوم .
پس برنامه ریزی استراتژیکی باید برای توسعه دادن برنامه ریزی طولانی
مدت با برنامه ریزی های داخلی متوسط و کوتاه مدت برای کسب
ماموریت ها و اهداف سازمانی در زمانی درزمان کوتاه با آخرین بها توسط جایگزین منابع در دسترس و به حد کمال رساند ن قابلیت های انسانی دلالت داشته باشد در این فصل ، ما تعداد ی مدل های موجود از برنامه ریزی استراتژیکی را که توسط مدل در نظر گرفته شده در موسسات هندی پیروی شده است را تجدید نظر خواهیم کرد.
مدل های برنامه ریزی استراتژیکی :
چندین مدل های برنامه ریزی استراتژیکی وجود دارد . مورگاتورید و
مور گا ن (1993) یک کالبد جالب بر آنچه که پارامتر های برنامه ریزی می تواند مناسب باشد را پیشنهاد کردند . آنها چهار مدل کلی بر پایه دو پارامتر – دسترسی و خدمات توسط تقسیم شدن هر دو دسترس و خدمات درون دسترسی با ز و موقعیت خوب ، و به ترتیب خدمات اصلی و افزودنی ساختند . موسسات دسترسی باز نظیر موسسات جائیکه هر شخصی می تواند در آن قدم بزند و بدست آوردن پذیرش اگر اویکمرد یا او یکزن کیفیت های معلوماتی ضروری را تکمیل کند .
محدودیتی در اساس شایستگی ، طبقه ، عقیده ، مذهب ، جنس ، زبان ، کلاس اقتصادی و غیره نیست .
موسسات با دسترسی موقعیت خوب اینها جائی هستند که ورود دانشجویان در آن ضوابط از پیش تعریف شده کنترل شده است .
درصورتیکه میانگین اهداف مدارس دولتی و کمک دولتی موسسات با دسترسی باز هستند ، دستمزد مدارس خصوصی ، مدارس دختران و مدارس فرقه ای موسسات با دستر س موقعیت خوب هستند .
مدارسی که پیشنهاد کردن که دوره های معمولی را در طول تحصیل
با فعالیت های با هم برنامه درسی معمولی می تواند مثل موسسات گسترده یا خدمات اصلی طبقه بندی می شوند مدارسی که ویژه اند حرفی در
ورزش ها یا هنر های خلاق یا علوم آموزشی دارند مثل موسسات
با خدمات افزونی دسته بندی می شوند تا آنها هم خدمات اصلی را مهیا کنند . نویسندگان چهار مدل کلی را در شکلی به صورت یک ایده ارائه دارند.
فرمت:word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:145
فهرست مطالب:
قالی بافی
فصل اول _ تاریخچه فرشبافی
قالی بافی در ادوار پیشین
قالی بافی در عصر صفویه
طرح ترنج دار
قالی اردبیل (قالی شیخ صفی)
قالی موج دریا
فرش چلسی
فرش ترنجدار منظره حیوانات موزه میلان
طرح گلدانی
طرح شکارگاه
طرح درخت و بوته
طرح گلدار هراتی
طرح باغی
طرح فرش های لهستانی
قالی بافی ایران از پایان دوره صفویه تا سال 1300 هجری شمسی
وضعیت قالی بافی ایران در سالهای معاصر
سازمان صنایع دستی ایران
وزارت جهاد کشاورزی
فصل دوم _ مواد اولیه مورد نیاز قالی بافی
پشم
کرک
پنبه
ابریشم
تکنیک گره زنی
گره
جفت ایلیمه یا گره جفتی
فشردگی گر ها
بافت و ابزارهای آن
ابزار کار
انواع دار قالی
حاشیه دو سر قالی
گره ها
پود
تراشیدن و یا قیچی کردن
نقش
واگیره
اندازه ها
قالی
کلگلی یاکله ای
کناره
دوزرع ، پرده ، سجاده
نماز یا جانماز
زرع و نیم
یاستیک
نقش های و نمادها
آرایش و نقش طبیعی
نقش هندسی و منظم
نمادها
مرغ مذهب زرتشت
بته
چلیپا (صلیب)
نمادهای چینی
حیوانات
فصل چهارم _ نقش قالی
طبقه بندی طرحهای قالی
طرح های شهری
طرحهای ایلیاتی
اصطلاح لچک و ترنج
طرح شاه عباسی
طرح گلدانی
طرح هراتی
طرح درختی
طرح بته ای
طرح خشتی
طرح مناظر طبیعی _ شخصیت ها و اثار تاریخی
طرحهای ذهن بافت ایلی
طرح محرابی
طرح افشان
طرحهای بندی
فصل پنجم _ طبقه بندی فرش ها
فرشهای ایلیاتی
فرش های روستائی و شهری
توضیحی درباره شناخت و ساختار قالیچه های تصویری
1_ موضوع
2_ محل بافت
3_ تاریخ بافت
4_ اندازه
5_ ریسیدن
6_ تابیدن
7_ تار
8_ پود
9_ گره
موضوعهای مذهبی و داستانهای قرآن
پادشاهان
کرمان و قالیچه های تصویری
قالی تصویری شاهپور دوم
طرح و نقشه
طرح و نقشه
راور و قالیچه های تصویری
قالیچه شکارگاه بهرام گور
قم و قالیچه های تصویری
آذربایجان و قالیچه های تصویری
تبریز و قالیچه های تصویری
تنظیم و بافت : نگارخانه استاد موسوی سیرت
تهران و قالیچه های تصویری
چهار محال بختیاری و قالیچه های تصویری
شهر کرد
چالشتر
سامان
شلمزار
شاه عباس اول
نهاوند و قالیچه های تصویری
قالیچه تصویری نور علیشاه
عشایر و قالیچه های تصویری
ایلات ایرانی الاصل ( فارسی زبان)
الف _ لر و بختیاری
ب _ لرهای بویر احمدی
ج _ کردهای قوچان
د_ بلوچها
2_ عشایر ترک زبان
الف _ قشقاییها
قالی بافی
مقدمه ذوق و خلاقیت هنری هر جامعه ای از سنن زندگی و سوابق تاریخی و محیط زیست آحاد آن قوم ریشه و الهام می گیرد و غالبا این ذوق و استعداد در یک و یا چند رشته خاص بگونه ای متبلور می شود که رقابت جوامع دیگر با آن ملتها و اقوام در آن رشته ها بدلایل متعدد تا حدودی دشوار و شاید عبث می گردد.
از جمله هنرهائی که در این سرزمین درمرور زمان به ذروه کمال و استادی رسیده و ذوق هنرمند ایرانی در پهنه آن فرصت تجلی وافر یافته هنر قالی بافی است. و دلیل این شکوفائی و اولیه مناسب برای تولید فرش از قبیل پشمهای مرغوب و انواع گیاهان رنگدار دانست .
بافت قالی و قالیچه در روستاها و یا درمیان ایالات بیشتر به عهده زنان و دختران است و در کارگاههای شهری حرفه ای است که بافندگان زن و مرد به آن می پردازند. کار پسران و انگشتان هنر مند خود در دل تارهای فرش جای داده و سرانجام در حالیکه دهها و صدها اثر زیبا و دل انگیز را با سرانگشت ماهر خویش آفریدند با مقراض اجل تارهای بستگی آنان از بهداشتی کارگاهها به بیماری فلج ، کوری ، رماتیسم و جهاز تنفس مبتلا میشوند. شاید به لحاظ تداعی محنت و محرومیت بافنده فرش و یا به خاطر تفکر در چگونگی آفرینش و طبیعت بی جان و زیبای آن باشد که رابطه ای که اساس آن بر زیبا پرستی و معنویت است با فرش و بافنده ناشناس و محروم آن برقرار شده و موانست با آنرا چنین تفکر آمیز و مشغول کننده می نماید .
علاقه و پیوند عاطفی مردم ایران به این میراث هنری خود و نیازی که بداشتن آن در مسکن و ماوای خود احساس می کنند زاید الوصف است و شاید به جرات بتوان گفت کمتر خانه شهری در ایران است که مفروش به تخته فرشی نباشد و در هیچ گوشه ای از جهان خرید و فروش فرش به آن مقیاسی که در ایران معمول است رایج باشد .
در سالهای اخیر فرصت های گرانبهایی برای کشورهای رقیب ایران فراهم آمد تا رکود کوتاه مدتی که در عرصه رقابت های جهانی برای فرش ایران بوجود آمده بود برای خود جای پای مستحکم تری باز کنند. در این سالها کشورهای پاکستان ، هندوستان ،چین و برخی از کشورهای اروپای شرقی چون رومانی و آلبانی با تقلید از نقشه ها و طرحهای ایران به منابع بزرگی از صادرات فرش دست یافتند و در مقیاسی وسیع برای آینده تجارت فرش ایران خطر ساز شدند ولی این حقیقتی مسلم است که قالی ایران به لحاظ بافت استادانه ، طرحها و رنگ های دلپسند و جالب همچنان در صدر باقی مانده ، روشن تر آنکه گویا قالی نفیس ایران بر تارک زیباترین و گرانبهاتین فرش گیتی درخششی دائمی دارد و این قولی است که جملگی برآنند.
فصل اول _ تاریخچه فرشبافی
قالی بافی در ادوار پیشین
با وجود آنکه در مورد اولین منسوجات دست بافت بشر اطلاعاتی نسبتا مکفی وجود دارد ولی درباره نخستین فرش های گره دار جهان و تاریخ و محل بافت آنها دانسته های ما اندک بوده و بیشتر در حدود حدس و فرضیه باقی مانده است در ردیابی معکوس مسیر توسعه و پیشرفت فن قالی بافی و رسیدن به نقطه مبدا و مهد این پیشه مفید که پیدایش آن صرفا بر اساس رفع احتیاج و توسط چادرنشینان قبایل صحراگرد صورت گرفته است پژوهشگران اروپائی در گذشته در اثر تحقیقات خود با این نتیجه رسیده بودند که تمدن های باستانی مصر و اشور گهواره فرشبافی جهان بوده اند و شواهد نسبتا معتبری نیز در حصت این مدعا در اختیار داشتند از جمله مندرجات تورات به هنگامیکه در فصل هجرت قوم بنی اسرائیل در باب آرایش خیمه ها و استفاده از قالی سخن میراند و همچنین ستون یادبودی از شلمانصر دوم آشوری که در آن نقش دو تخته فرش با ریشه های بلند حکاکی شده است. فرضیه این محققین که قدمت بیشتر و اصالت کمتری داشته و بیشتر بر مبنای گفتاری استوار بوده وی ا اشاره بر نمونه ای غیر از فرش حقیقی چون نقش سنگی آن دارد باکشفیات باستان شناس معروف روسی بنام (ردنکو) که در نیمه اول قرن اخیر در میان توده های یخی موفق به کشف یک تخته فرش گرده دار می گردد بکلی دگرگون شده و در نتیجه مهد قالی بافی از سواحل نیل و رودخانه های دجله و فرات به آسیای مرکزی تغییر مکان می دهد . باشرح کامل تر این حفاری و تفاسیری که بر نتیجه این کشف با اهمیت نوشته شده مسئله را در زیر نور تابان تری می بریم .
در سال 1949 میلادی پروفسور ردنکو قطعه فرش گره داری را که در اصل به عنوان پوشش اسب بکار می رفته است در قبرهای مستور از یخ چادرنشینان صحرا گرد در محلی بنام پازیریک واقع در هشتاد کیلومتری مرز مغولستان در میان کوههای آلتائی کشف می نماید این فرش که قدمت آن به 2500 سال قبل می رسد در اندازه های 83/1×2 متر و با 360 گره در دسیمتر مربع و در رنگ قهوه ای مسی و سبز روشن بافته شده است. تصاویر حاشیه آن با اشکال متداول در دوره هخامنشی و نقوش تخت جمشید مشابهت فراوان و بلاتردیدی دارند و در زمینه مرکزی آن تصاویر ستاره های چهار پره ای عینا مشابه اشکال منعکس شده بر روی اشیا مکشوفه در لرستان مربوطه به این دوره در درون مجموعه ای از قابها محصور شده اند .
درباره سوابق تاریخی این فرش با اهمیت که در موزه (آرمیتاژ) لنینگراد نگهداری می شود پروفسور ردنکو معتقد است که در زمان مادها و یا پارتهای قدیمی بافته شده است بنابر نظریقه یکی از پژوهشگران معروف بنام (دیماند) در فرش پازیریک ترکیبی از طرحهای آشوری و هخامنشی و سکائی بکار رفته است او نیز مانند ردنکو عقیده دارد که مبدا این فرش از ایران است یکی دیگر از صاحب نظران فن بنام (اولریخ شورمان) پارا از این فراتر نهاده و عقیده دارد که این فرش در آذربایجان بافته شده است در حالیکه (یان بنت) معتقد است که با وجود فاصله ای متجاور از 3500 کیلومتر از کوههای آلتائی تا مرزهای کنونی ایران ، احتمال آنکه این فرش کار بافندگان ایرانی باشد بسیار ضعیف است. نامبرده در تاریخچه فرش پازیریک در کتابی تحت عنوان (قالیچه ها و قالی های جهان) است نامبرده در تاریخچه فرش پازیریک در کتابی تحت عنوان (قالیچه ها و قالی های جهان) منجزا تاکید می کند که مهد هنر و فن قالی بافی در شرق آسیا و در میان اقوام مغول بوده و از آنجا به نقاط غربی اسیا و از جمله ایران رسیده است.
قرائن تاریخی موید این نکته این است که قالی بافی در زمان ساسانیان رونق داشته است و در ارتباط با این مطلب ، سالنامه چینی (سوئی) مربوط به سالهای 590 تا 617 میلادی یعنی اندکی پیش از انقراض سلسله سالانی در میان کالاهای ایران از قالی نام می برد.
باقی مانده فرش معروف پازیریک در اندازه های 83/1×2 متر که در موزه آرمیتاژ لنینگراد (سن پتیرزبورک) نگهداری می شود.
سفیر جمهوریو نیز (جوزپه باربارو) در دربار (اوزن حسن) از حکام آق قویونلو بارها از قالیهای گرانبهایی که درکاخ او دیده سخن گفته است . متاسفانه امروزه از این قالیهای نفیس هیچگونه اثری باقی نمانده است .
قالی بافی در عصر صفویه
در دوره صفویه هنرهای معماری ، کاشیکاری ، نقاشی ، خطاطی ، تذهیب و قلی بافی بحد کمال و درخشش خود رسیدند در این دوره هنرمندان ایرانی به خلق آثاری انچنان دل انگیز و زیبا می پرداختند که هرگز همتایی نمی یابند طرحهای قالی از خلاقیت و نبوغ هنرمندان این عصر چنان بارور می شود که پس از گذشت چند صد سال هنوز مورد تقلید بوده و با همه کوشش که برای گشودن راهی به فراسوی چهار چوبه هنری این دوران معمول گردیده جز در تعدادی معدود توفیق چندانی نصیب طراحان نقش قالی نگردیده ، گویی تمام نگاره ها و نقوش ممکن قبلا بدست این هنرمندان چیزه دست طرحه و تکمیل شده است . قالی بافان این دوره با استفاده از این طرحهادر حدود یک هزار و پانصد تخته قالی و قالیچه از خود باقیمی گذارند که برخی از آنها بصورت شاهکارهای مسلم قالی بافی دنیا ثبت می شوند در این دوره قالی بافی از حالت یک پیشه روستایی و چادر نشینی به مقام یک حرفه با اهمیت در کارگاههای شهری تغییر موضع داده و تجارت و صدور آن به کشورهای اروپائی شروع می شود .
در سفرنامه های (تاورنیه) و (شاردن) و سایر کسانی که در آن موقع از ایران بازدید کرده اند به پیشرفت قالی بافی و مراکز متعدد بافت فرش در شهرهای اصفهان ، کاشان ، تبریز و کرمان اشارات فراوان شده است .
فرش های بافته شده در این دوره را بر اساس طرحهای آن در گروههای زیر طبقه بندی می کنند، ترنج دار، گلدانی، شکارگاه، گلدار هراتی ، درخت و بوته ، باغی ، لهستان .
طرح ترنج دار
طرح ترنج دار از اولین طرحهائی است که بر روی فرش های این دوره منعکس گردیده است و ما برای آشنایی بیشتر چهار تخته فرش معروف را که در این زمان در این سبک بافته شده اند انتخاب کرده و آنها را مورد مطالعه قرار می دهیم .
قالی اردبیل (قالی شیخ صفی)
قالی اردبیل یکی از زیباترین فرش هایی است که در بیست سال اولیه دوره صفویه بافته شده است. تار و پود این فرش از ابریشم و پرز آن از پشم بوده و کار بافت آن در سال 946 هجری قمری پایان گرفته است. نام بافنده آن (مقصود کاشانی)همراه با مطلع یکی از اشعار حافظ :
جز آستان توام در جهان پناهی نیست
سر مرا بجز این در حواله گاهی نیست
در قسمت بالای فرش دیده می شود.
این قالی نفیس را شرکت ( زیگلر) که از سال 1883 میلادی در ایران در زمینه تولید و تجارت فرش فعالیت می نمود از ایران خارج نموده و به مبلغ 2000 لیره استرلینگ به موزه (ویکتوریا و البرت) لندن فروخته شده است .
در هر متر مربع این قالی 517000 گره از نوع سنه بکار رفته است . این فرش که مدت سه سال و نیم کار بافت آن به طول کشییده است 1152 سانتیمتر طول و 534 سانتیمتر عرض دارد طرح این قالی بسیار جالب است در وسط آن ترنج زیبائیی قرار دارد که شانزده کلاله دور آنرا احاطه نموده است نقش یک چهارم از این ترنج با کلاله های مربوط در چهار گوشه زمینه فرش تکرار شده و لچکهای چهارگانه قالی را می سازند:
زمینه فرش به رنگ آبی سیر است و تمامی آن با گلهای بسیار شکیل و ظریف تزئین شده است در داخل حاشیه بزرگ که با سه نوار حاشیه ای باریک محصور شده نقش کتیبه ها و گلوله هایی به صورت یک در میان دیده می شود.
در روایات چنین ست که این قالی برای آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیل جد خاندان صفویه بافته شده است. اما در این مورد بین محققین اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. عده ای از آنان انتساب این قالی را به مقبره مزبور به دلایل متعددی مردود می دانند یکی از آنها به نام ترنج طلائی رنگ فرش تاریخی اردبیل پوشیده شده از ترکه های ظریف اسلیمی با 16 کلاله جانبی محصور شده است. این ترکیب جالب در متن به رنگ سرمه ای مملو از شاخ های گل اناری که در جرگه طراحان نقش قالی به نام گلهای شاه عباسی معروفیت دارند جای گرفته است. این قالی بی نظیر هم اکنون زینت بخش موزه ویکتور و البرت لندن است.
(رکسفورد استید) رساله ای در این مورد نوشته و ادعا می کند اصولا در این آرامگاه ابعاد مناسبی برای پهن کردن این قالی وجود نداشته است. و همچنین بنا بگفته او در صورت اموال موقوفه این آرامگاه براساس تایید متولی آن در حدود 230 سال پیش فرشی با مشخصات این قالی وجود نداشته است. محقق نامبرده به نقل قول از شخصی بنام (جاکسون) که در سال 1919 میلادی با کارکنان شرکت (زیگلر)در مورد سوابق تاریخی این قالی مذاکراتی داشته است مینویسد: با وجود آنکه این فرش در تبریز خریداری شده است معهذا از مجموعه فرش های متعلق به استان حضرت رضا (ع) بوده است .
در مورد محل بافت این فرش نیز در بین اهل فن اختلاف است . عده ای بافت آنرا در تبریز می دانند، برخی در قزوین و بالاخره عده زیادتری آن را کار بافندگان کاشان که در کار بافت فرش های ابریشمی و نفیس مهارت وسابقه زیادی داشته اند دانسته و شاهد این مدعا را نیز اهلیت کاشی بافنده و نوع گره های فرش (گره های فارسی) می آورند.
بهرحال هیچیک از مسائل مطروحه و شک و تردیدهای موجود درباره سابقه تاریخی این فرش ، محل تردیدی در زیبایی و نفاست این اثر پر نام و نشان باقی نمی گذارد و این فرش بهر محل که وابسته باشد و توسط هر بافنده و با هر نوع گره ای بافته شده باشد درمجموعه فرشی است زیبا و شکیل و در خور هر گونه توجه و تحسین.
نمونه دیگری مشابه با این قالی که بافت ظریف تری داشته و فقط شامل قسمت بزرگی از زمینه فرش می باشد نیز در موزه (لوس آنجلس) در کالیفرنیا نگهداری می شود.
در سال 1314 شمسی کپیه ای از طرح این قالی با اندازه های کوچکتر (407 × 628 سانتیمتر) برای باشگاه افسران تهران در کارگاه قالی بافی ( عمو اوغلی) مشهد بافته شد.
قالی موج دریا
قالی معروف موج دریا که در موزه (وین) نگهداری می شود از نظر طرح و نقشه کاملا متمایز از سایر قالیهای ایرانی است بدین گونه که در قسمت های بالا و پائین ترنج بسیار بزرگ آن تصاویر کشتی و دریانورد بافته شده است این فرش و سایر فرش های مشابه آن که تا کنون فرش ترنج دار معروف به (موج دریا) از مجموعه فرش های موزه هنرهای دستی وین (اطریش)
این قالی جالب و غیر متعارف از نظر نقشه به اندازه های 72/3×77/6 متر با تار و پود پشمی و پانصد هزار گره در متر مربع به احتمال زیاد توسط هنرمندان کرمانی بافته شده است هشت تخته از آنها شناخته شده است بنابر سفارش بازرگانان پرتغالی که در این دوره در بنادر جنوب ایران مخصوصا بندر عباس در رفت و آمده بوده اند بافته شده اند و شاید به همین دلیل است که برخی از محققین فرض آنها را درگروه فرش های پرتغالی طبقه بندی نموده اند .
فرش چلسی
فرش چلسی که در نوع خود از فرش های زیبای جهان است از یکی از تجار خیابان کینگز در چلسی واقع در لندن خریداری شده و به این جهت بدین نام معروفیت یافته است این فرش هم اکنون در مجموعه فرش های موزه ویکتروریا و آلبرت لندن جای دارد تار و پود آن از ابریشم و پرز آن از پشم و به اندازه های 540×360 سانتیمتر و گره های آن از نوع فارسی و تعداد آن 7387 گره در دسیمتر مربع شمارش شده است این فرش دارای دو ترنج کامل با کلاله های جانبی و دو نیم ترنج متصل به حاشیه و لچکهائی به نقش یک چهارم ترنج است و در زمینه لاکی رنگ آن حیوانات شکار مانند آهو و گوزن و وحوشی مانند شیر و پلنگ و همچنین جانوران افسانه ای مانند اژدها در میان درختان و شاخسارهای گلدار دیده می شوند .
در حاشیه بزرگ فرش دو سری ختانی به هم پیوسته و یک شکل و معکوس با یکدیگر در دو رنگ قرمز لاکی و سرمه ای بافته شده اند که در مجموع نقش دلپذیری را به این فرش می دهند .
فرش ترنجدار منظره حیوانات موزه میلان
مشخصات فرش منظره حیوانات موزه میلان چنین ست :
فرش است در زمینه قرمز رنگ بدون لچک که فقط ترنج میانی دارد. نقش پر از حیوان این قالی با آن مشابهتی مطابق با فرش چلسی می دهد. تار و پود این فرش از ابریشم و پرز از پشم می باشد اندازه های آن 692×360 سانتیمتر و گره های آن از نوع سنه و تعداد آن 568800 گره در متر مربع شماره شده است. در بخش داخلی این فرش بر روی زمینه آبی رنگی که مانند قابی متن قرمز رنگ فرش را احاطه کرده است اشعاری نوشته شده است .
فرمت:word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:50
فهرست مطالب:
هنر و معماری اسلامی صفحه 4
_ خواستگاه ها و ویژگی ها صفحه 4
_ سیر تاریخی صفحه 5
_ معماری صفحه7
_مساجد صفحه8
_ محراب / صحن صفحه9
_ مناره صفحه11
_ گنبدصفحه12
_ ایوان / طاق محرابی / منبر و مقصوره صفحه13
_ مدرسه صفحه14
_ معماری غیر مذهبی صفحه15
_ حرم ها و آرامگاه هاصفحه18
_ تزیینات معماری صفحه19
صنعا، شهر و پایتخت یمن صفحه21
مسجد جامع الکبیر صفحه24
طرح ترمیم و بازسازی مسجد بزرگ صنعاصفحه32
بررسی ویژگی های معماری مسجد جامع صنعا صفحه33
بررسی ویژگی های معماری مسجد جامع صنعا
فهرست منابع 40
چکیده:
منظور از هنر و معماری اسلامی، همان هنر و معماری سرزمینهای – خاورمـــیانه، آفریقای شمالی، هند شمالی و اسپانیا – است که از آغاز قرن هفتم میلادی تحت حاکـمیت مسلمانان قرار گرفتند. اهمیت تزیینات خوشنویسی و شکل مسجد، دو ویژگی اصلی هنر و معماری اسلامی هستند که عمیقاً با ایمان اسلامی ارتباط دارند و در همان روزگار آغازین دین پیشرفت کردند. پیامبر اسلام، حضرت محمد، تاجــری ثروتمند در مـــکه بود که در حدود 40 سالــگی مجموعه عمیقی از وحی را دریافت کرد و شروع به تبلیغ دین جدیدی نمود. این وحیها که مسلمانان آنها را پیام الهی میانگارند، در قرآن – کتاب مـــقدس مسلمانان – جـمعآوری شده است. میراث غنی زبانی و ادبیات عرب در احــساس احـــترام عمیق نسبت به قرآن نقش داشت.
مرکزیت قرآن در فــرهنگ اسلامی و جذابیت ویژه شکل خــط عـربی سبب شد از کــلام نوشـــتاری، به ویژه آیات قرآنی به عــــنوان کتیبههای مساجد استفاده گردد و نیز تزیینات خطاطی و شیوههای آن در تمام شاخههای هنر اسلامی پیشرفت نماید.
در سال 622 پس از میلاد، همان سالی که مبدأ تاریخ اسلامی قرار گرفت، حضرت مــحمد به شهر یثرب – که بعداً مدینه نام گرفت، هــجرت نمود. در آنجا جامعهای از مومنان که در پیرامون خانه محمد به عبادت مشــغول بودند، گردهم آمدند. نمازگزاران عادی جامعه جدید در این مکان ساده، شکل مسـجد را پایهگذاری کردند که عبارت بود از محوطهای محصور و مستطیلی با آلونکهایی ( خانههای همسران حضرت محمد ) که در طـول یک ضلع آن قرار گرفـته بودند و یک ایوان ناهموار (سایهبانی که در اصل برای استفاده از سایه بوده است) که در یک طرف برای مسلمــین فقیرتر در نظر گرفته شده بود. از این رو، تقریباً تمام مــساجد نقــشه خانه حضرت محمد را تکــرار میکردند و عــبارت بودند از یک محــوطه محصور (صـــحن)، ساختمانی در یک طـــرف برای نماز و طـاقهایی قوسی (رواقها) در اطـراف محوطه.
اولین پیروان حضرت مـــحمد[ص] که از شبه جــزیره عربســـتان بودند در مـــقایسه با امپراطـــوریهایی که بعداً فــتح کرده و سبکهای هـــنری آن را به عــنوان سرمشق خود گرفتند، هیچگونه سبک هنری بومی و مخصوص به خود نداشتند. با گسترش اسلام، متناسب با شرایط متفاوت اقلیمی و مــصالح در دسترس در فتوحات اسلامی و با جذب و اقتباس از شیوههای هنرهای بومی، انواع هنری آن بالیدن گرفت و نقشهایی که در یک ناحیه باب بود، به زودی جهان بزرگ اسلام را فرا گرفت.
بنابراین هنر اسلامی از منابع فراوانی گسـترش یافته است. شیوههای رومی، مسیحیت باستان و بیزانسی در مــعماری پیشین اسلامی مورد اقتباس قرار گرفت.
تاثیر هنر ساسانی _ هنر مــعماری و تزییـــنی ایرانِ پیـش از اسلام در دوران حـــکومت ساسانیان _بر هنر اسلامیبالاترین اهمیت را داشت. شــــیوههای آسیای مرکزی با تاخت و تازهای تاتار و مغول به هنر اســـلامی نفوذ کرد و هنر چــینی تأثیر تکوینگری بر نقاشی، سفالگری و پارچهبافی اسلامی گذاشت.
سیر تاریخی
سیر تــحول هــــنر اسلامی – از قرن هفتم تا هجدهـــم میلادی – را در سه دوره میتوان طبقهبندی کرد. دوره شـکلگیری هنر اسلامی، کمابیش با حاکمیت اولین حاکمان اسلامی یا خلفای بنی امیه (661الی 750م) که اسلام را از دمشق در سوریه تا اسپانیا گسترش دادند، همزمان بود.
دوره میانی، عصر خلفای عباسی (750م الی 1258م) که از بغداد در عراق خلافت اسلامی را بر عهده داشتند تا زمان استیلای مغول را در بر میگیرد.
دوران خــــلافت عباسی که در ترویـــج آمــوزش و فرهنگ پرآوازه است، تاریخ اسلامی درخشانترین است. در همین دوره میانی است که تأثیر نماهای هنر ایرانی چشــمگیر شد.
از اســتیلای مغول تا قرن هجدهم میلادی را میتوان برای سهولت، دوره پسین هنر اسلامی نامید.
در این دوره سبکهای متمایز هنر در بخشهای مختلف جهان اسلام قابل شناسایی است که با سلسلههای گوناگون حاکمان ارتباط دارند.
سبکهای گفته شده در این مقاله در کنار هنر اموی و عباسی، هنرهای ترکان سلجوقی که از اواسط قرن یازدهم میلادی تا 1157م بر ایران حکم راندند، هنر ایلخانیان که مغول تبار بوده و شــرق ایران را از از سال 1256م تا 11349 م در تسـلط خود داشتند، هنر تیموریان که به عـــنوان بزرگترین حامیان فرهـــنگ ایرانی از سال 1378م تا 1502م بر شـرق ایران حکومت کردند و هنر صــفویه که حاکمان تمامی ایران سال 1502م تا1736م بودند را نیز شامل میشود.
هنر، تحت حکمرانی ترکان عثمانی که ازسال 1299م تا 1922م حاکمان ترکیه بودند و در قرن 16م امپراطوری خود را تا مصر و سوریه گسترش دادند نیز شکوفا شد.
پیشتر در مصر (و سوریه)، ســــبکهای خاصی به وجـود آمد که با حـــکومت فاطمیین (1171م-909م) و مـــمالیک که سلطه خود را در1250 پی افــــکندند ارتباط داشت.
معماری
مسجد سلیمانیه در سال 1550 در استامبول ساخـــته شد. معمار این بنا که سنان نام داشت طـــرح خود را بر اساس کلیساهای بیزانسی و به گــونهای ویژه بر اساس ایاصوفیه بنا نهاد.
گنبد بزرگ مرکزی که بر فراز یک چهار پر بنا شده، مــشرف است بر فضاهایی مشابه که به وسیله نیمه گنبدهایی که خود، پشت بندِ گنبد اصلیاند، طاق دار شدهاند. منارههای مخروطی چهارگانه بالکن دار، ویژگی معماری مساجد بعدی است.
مراسم عبادی اندک و نسبتاً ساده آیین اسلامی باعث رشد یک مــعماری مذهبی منحصر به فرد شامل مسجد، محلی برای نماز و گردهمایی امت، و مدرسه مذهبی شد.
در میان نماهای گوناگون و شاخص معماری غیر دینی اسلامی اماکن، کاروانسراها و شهرها دارای اهمیتاند که با طرحریزی پیچیده خود بیانگر وجود دغدغهای برای مسأله بسیار مهم دسترسی به آب و تأمین پناهگاهی در برابر گرما هستند.
آرامگاهها نوع سوم ساختمان هستند که در جهان اسلام اهمیت دارند و هم به عنوان مرقدی حقیقی برای یک حاکم یا شخصیتی مقدس و هم به عنوان مظهری از قدرت سیاسی ایفای نقش میکنند. تمام این بناها چه دینی و چه غیر دینی در بسیاری از ویژگیها چه بنیادی و چه تزیینی با یکدیکر مشترک هستند.
فرمت:word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:157
عنوان : بررسی رابطه بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منابع قدرت مدیران-ادارات هفتگانه آموزش و پرورش مشهد- سال تحصیلی 85-84.
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
چکیده
فصل یکم : مقدمه پژوهش
1-1- عنوان تحقیق: ……………………………… 1
1-2- مقدمه ……………………………………. 1
1-3- بیان مساله: ………………………………. 2
1-4- اهمیت و ضرورت پژوهش ……………………….. 7
1-5- اهداف پژوهش: ……………………………… 9
الف- هدف کلی: …………………………………. 9
ب – اهداف جزئی:………………………………… 9
1-6- پرسشهای پژوهش: …………………………… 9
الف- اصلی:…………………………………….. 9
ب- فرعی:………………………………………. 9
1-7- متغیرهای پژوهش: …………………………… 10
متغیر پیش بین:…………………………………. 10
متغیر ملاک:……………………………………. 10
متغیر تعدیل کننده ……………………………… 10
متغیر کنترل …………………………………… 10
1-8- تعاریف علمی واژه ها:……………………….. 10
1-9- تعاریف عملیاتی واژه ها: ……………………. 14
فصل دوم : بررسی پیشینه پژوهش
مقدمــه……………………………………….. 16
الف- بررسی نظریهها……………………………… 19
2-1- ارتباطات………………………………….. 19
2-1-1- اهمیت ارتباطات…………………………… 19
2-1-2- تعاریف ارتباطات………………………….. 22
2-1-3- فرآیند ارتباط……………………………. 26
2-1-3-1- منبع …………………………………. 26
2-1-3-2- رمزگذاری………………………………. 27
2-1-3-3- وسیله…………………………………. 27
2-1-3-4- رمزگشایی………………………………. 28
2-1-3-5- دریافت کننده…………………………… 28
2-1-3-6- بازخورد……………………………….. 29
2-1-4- مسیر ارتباطات……………………………. 29
2-1-4-1- ارتباطات عمودی…………………………. 29
الف- مسیر رو به پایین…………………………… 29
ب- ارتباطات رو به بالا…………………………… 30
2-1-4-2- ارتباطات در سطح افقی……………………. 31
2-1-5- مدل ارتباطات…………………………….. 32
2-1-6- اصول ارتباطات……………………………. 35
2-1-7- ارتباطات سازمانی از دیدگاه مکاتب مختلف مدیریت.. 38
2-1-7-1- دیدگاه کلاسیکها در مورد ارتباطات:…………. 38
2-1-7-2- نظریه نئوکلاسیکها و ارتباطات……………… 40
2-1-7-3- دیدگاه سیستمی در مورد ارتباطات…………… 40
2-1-7-4- دیدگاه اقتضایی و ارتباطات……………….. 41
2-1-7-5- دیدگاه مراودهای یا تعاملی در مورد ارتباطات… 41
2-1-8- اثربخشی در ارتباطات میان فردی …………….. 42
2-1-9- ویژگیهای اثربخشی…………………………. 43
2-1-9-1- گشودگی………………………………… 43
2-1-9-2- همدلی…………………………………. 45
2-1-9-3- حمایتگری………………………………. 46
2-1-9-4- مثبت گرایی…………………………….. 46
2-1-9-5- تساوی…………………………………. 47
2-1-9-6- همانندی «تشابه با هم» و «تخالف با هم»…….. 47
2-1-10- موانع ارتباطی ………………………….. 48
2-2- قدرت …………………………………….. 61
2-2-1- اهمیت قدرت………………………………. 61
2-2-2- تعاریف قدرت……………………………… 62
2-2-3- قدرت در سطوح مختلف سازمان ………………… 65
2-2-3-1- قدرت در سطح عمودی………………………. 65
2-2-3-1-1- منابع قدرت مدیران ردهی عالی سازمان……… 66
2-2-3-1-2- منابع قدرت مدیران رده میانی سازمان……… 69
2-2-3-1-3- منابع قدرت مدیران ردهی پایین سازمان…….. 69
2-2-3-2 – قدرت در سطح افقی………………………. 71
2-2-4- روابط قدرت………………………………. 72
2-2-4-1- رابطه صف و ستاد……………………….. 73
2-2-4-2- تشکیل دستهها و ائتلاف……………………. 74
2-2-5- منابع قدرت بر اساس پژوهشهای فرنچ و راون…….. 75
2-2-6- انواع رویکردها به قدرت …………………… 77
2-2-6-1- راسل و قدرت:…………………………… 78
2-2-6-2- هیکس، گولت و قدرت: …………………….. 79
2-2-6-3- گالبرایت و قدرت: ………………………. 81
2-2-6-4- اتزیونی و قدرت:………………………… 83
ب- پیشینه پژوهشهای انجام شده ……………………. 85
2-3- پژوهشهای پیرامون ارتباطات سازمانی……………. 85
2-3-1- پژوهشهای انجام شده در داخل کشور:…………… 85
2-3-2- پژوهشهای انجام شده در خارج از کشور:………… 89
2-4- پژوهشهای پیرامون منابع قدرت ………………… 99
2-4-1- پژوهشهای انجام شده در داخل کشور…………… 99
2-4-2- پژوهشهای انجام شده و در خارج از کشور…….. 108
نتیجه گیری کلی ……………………………….. 121
فصل سوم: روش پژوهش
3-1- جامعه آماری………………………………. 123
3-2- گروه نمونه ………………………………. 123
3-3- روش و طرح نمونهبرداری……………………… 124
3-4- حجم نمونه………………………………… 124
3-5- ابزار گردآوری دادهها………………………. 125
3-5-1- پرسشنامه اثر بخشی ارتباطات سازمانی………… 126
3-5-2- پرسشنامه منابع قدرت «شرایخیم و هینکین»…….. 127
3-6- تعیین روایی و اعتبار پرسشنامه………………. 128
3-6-1- روایی………………………………….. 128
3-6-2- اعتبار…………………………………. 128
3-7- نوع مطالعه (روش گردآوری دادهها-…………….. 131
3-8- طرح پژوهش و روش تجزیه و تحلیل دادهها………… 131
فصل چهارم : یافتههای پژوهش
مقدمــه………………………………………. 133
تبدیلهای انجام شده بر روی متغیرها جهت تغییر مقیاس:… 134
4-1- توصیف دادهها:…………………………….. 135
4-1-1- توصیف مولفه های منابع قدرت:………………. 135
توصیف منابع قدرت بر حسب قدرت غالب مدیران:………… 138
4-1-2- توصیف مؤلفههای اثربخشی ارتباطات سازمانی……. 126
4-1-3- توصیف سایر دادهها……………………….. 154
4-2- تجزیه و تحلیل دادهها بررسی فرضیات…………… 158
4-2-1- نتایج و یافتههای سوالهای پژوهشی ………….. 158
فصل پنجم: تفسیر و استنتاج نتایج پژوهش
5-1- تجزیه و تحلیل نتایج پژوهش………………….. 178
5-2- محدودیتهای پژوهش …………………………. 191
5-3- پیشنهادها………………………………… 192
5-3-1- پیشنهاد به برنامهریزان:………………….. 192
5-3-2- پیشنهاد به پژوهشگران :…………………… 193
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2-1: منابع قدرت مدیران ردهی پایین سازمان…….. 70
جدول 2-2- اولویت شایستگیهای مورد نیاز مدیران تربیت بدنی 92
جدول شماره 2-2-: مقایسه شایستگیهای مورد نیاز مدیران و کارآموزان تربیت بدنی…………………………………………….. 96
جدول شماره 2-3- مقایسه شایستگیهای مدیران باشگاههای ورزشی 97
جدول شماره 3-1: امتیاز گزینههای مختلف در روش پنج گزینهای 126
جدول شماره 3-2: امتیاز گزینههای مختلف در روش پنج گزینهای 127
جدول 3-3 : دستهبندی سوالهای پرسشنامه منابع قدرت…… 127
جدول 4-1-1- میانگین و انحراف معیار منبع قدرت پاداش… 135
جدول 4-1-2- میانگین و انحراف معیار منبع قدرت اجبار… 136
جدول 4-1-3- میانگین و انحراف معیار منبع قدرت قدرت قانون 136
جدول 4-1-4- میانگین و انحراف معیار منبع قدرت تخصص…. 137
جدول 4-1-5- میانگین و انحراف معیار منبع قدرت مرجعیت.. 138
جدول 4-1-6- جدول توزیع فراوانی منابع قدرت سازمانی…. 139
جدول 4-1-7- جدول توزیع فراوانی منبع قدرت پاداش……. 141
جدول 4-1-8- جدول توزیع فراوانی منبع قدرت اجبار……. 142
جدول 4-1-9- جدول توزیع فراوانی منبع قدرت قانون……. 143
جدول 4-1-10- جدول توزیع فراوانی منبع قدرت مرجعیت….. 144
جدول 4-1-11- جدول توزیع فراوانی منبع قدرت تخصص……. 145
جدول 4-1-12- میانگین و انحراف معیار ارتباطات اثر بخش. 146
جدول 4-1-13- میانگین و انحراف معیار بازخورد………. 147
جدول 4-1-14- میانگین و انحراف معیار تعدد کانالهای ارتباطی 147
جدول 4-1-15- میانگین و انحراف معیار اثربخشی ارتباطات سازمانی 148
جدول 4-1-16- جدول توزیع فراوانی ارتباط اثربخش…….. 149
جدول 4-1-17- جدول توزیع فراوانی بازخور…………… 150
جدول 4-1-18 جدول توزیع فراوانی تعدد کانالهای ارتباطی. 151
جدول 4-1-19- جدول توزیع فراوانی اثربخشی ارتباطات سازمانی 152
جدول 4-1-20 جدول توزیع فراوانی مولفه اثر بخشی غالب… 153
جدول 4-1-21- جدول توزیع فراوانی رشته تحصیلی………. 154
جدول 4-1-22 میانگین و انحراف معیار سنوات خدمت…….. 155
جدول 4-1-23- میانگین و انحراف معیار سابقه مدیریت….. 156
جدول 4-1-24- جدول توزیع فراوانی مدرک تحصیلی………. 156
جدول 4-2-1- ضریب همبستگی بین منبع قدرت پاداش و اثر بخشی ارتباطات سازمانی 158
جدول 4-2-2- ضریب همبستگی بین منبع قدرت اجبار و اثر بخشی ارتباطات سازمانی 159
جدول 4-2-3- ضریب همبستگی بین منبع قدرت مرجعیت و اثر بخشی ارتباطات سازمانی160
جدول 4-2-4- ضریب همبستگی بین منبع قدرت تخصص و اثر بخشی ارتباطات 160
جدول 4-2-5- ضریب همبستگی بین منبع قدرت قانون و اثر بخشی ارتباطات سازمانی 161
جدول 4-2-6- آزمون من ویتنی برای مقایسه منبع قدرت پاداش به تفکیک رشته تحصیلی162
جدول 4-2-7- آزمون من ویتنی برای مقایسه منبع قدرت اجبار به تفکیک رشته تحصیلی…………………………………………….. 163
جدول 4-2-8- آزمون من ویتنی برای مقایسه منبع قدرت قانون به تفکیک رشته تحصیلی164
جدول 4-2-9- آزمون من ویتنی برای مقایسه منبع قدرت مرجعیت به تفکیک رشته تحصیلی164
جدول 4-2-10- آزمون من ویتنی برای مقایسه منبع قدرت تخصص به تفکیک رشته تحصیلی165
جدول 4-2-11 – ضریب همبستگی بین منابع قدرت و سابقه مدیریت 168
جدول 4-2-12- ضریب همبستگی بین منابع قدرت و سنوات خدمت 170
جدول 4-2-13- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه یک 171
جدول 4-2-14- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه دو 172
جدول 4-2-15- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه سه 173
جدول 4-2-16- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه چهار 174
جدول 4-2-17- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه پنج 175
جدول 4-2-18- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه شش 176
جدول 4-2-19- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه هفت 177
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 4-1-1- نمودار میلهای منابع قدرت سازمانی……. 139
نمودار 4-1-2- نمودار میلهای منبع قدرت پاداش………. 141
نمودار 4-1-3 نمودار میلهای منبع قدرت اجبار……….. 142
نمودار 4-1-4- نمودار میله ای منبع قدرت قانون……… 143
نمودار 4-1-5- نمودار میلهای منبع قدرت مرجعیت …….. 144
نمودار 4-1-6- نمودار میلهای منبع قدرت تخصص……….. 145
نمودار 4-1-7- نمودار میلهایارتباطات اثربخش……….. 149
نمودار 4-1-8- نمودار میلهای بازخور………………. 150
نمودار 4-1-9- نمودار میلهایتعدد کانالهای ارتباطی …. 151
نمودار 4-1-10- نمودار میلهای اثربخشی ارتباطات سازمانی 152
نمودار 4-1-11- نمودار میلهای مولفه اثربخشی غالب…… 153
نمودار 4-1-12- نمودار میلهای رشته تحصیلی…………. 154
نمودار 4-1-13- نمودار میلهای مدرک تحصیلی…………. 157
2-1) مقدمه
دنیایی را تصور کنید که در آن «ارتباط«وجود ندارد؛ در این دنیا انسان،تنها و انفرادی زندگی می کند و هرگز مشارکتی در تجربه اندوزی و علم ورزی ندارد! هرگز نمی تواند برای فائق آمدن بر مشکلات و محدودیتهای شخصی،از اتحاد و یکپارچگی برخوردار شود! هرگز سهمی در اختراعات نداشته و از شانس و فرصت زیادی بهره مند نخواهد شد! در چنین جهانی انسان نمی تواند از دیگران تاثیر بپذیرد و به گونه ای متقابل بر آنان تاثیر بگذارد. در یک کلام:تصور چنین جهانی اگر ناممکن نباشد،دشوار است.
این تصور بسیار مشکل است؛ زیرا ارتباط طرح چنین سوالی را درزندگی بشری از میان برده و غیر قابل بحث نموده است. دنیایی که ما در آن بسر می بریم بسیار مبهم و پیچیده است. در جهانی بدون وجود ارتباط، تمدن- به مفهومی که امروز می شناسیم- امکان وجود و ظهور نداشته است. ما به وسیله ارتباط،موفق شده ایم علوم و آموخته ها و تلاشهایمان راتجزیه و ترکیب کنیم. تواناییها و تلاشها و آموخته های علمی ما را قادر ساخته است تا ظرفیت علمی،تکنولوژی و فرهنگی مان توسعه یافته و رو به تکامل و تعالی بروند بدون وجود یک زمینه مناسب برای ایجاد ارتباط با یکدیگر در سطحی قابل قبول انسان هرگز نمی توانست موقعیت ما قبل تاریخ را پشت سر گذاشته و به پیشرفتهای کنونی دست یابد.
ارتباط از این جهت مهم است که سازماندهی را امکان پذیر می سازد و سازمانها نیز به نوبه خود افراد را قادر می سازند تا در روش زندگی به سیستمهای سازمان یافته موجود دسترسی پیدا کنند. در هر حال اهمیت و مفهوم واقعی یک ارتباط خوب می تواند از دیدگاه ها و جنبه های گوناگون مورد توجه قرار گیرد.
بنا به تعریف، سازمانها برای بقای خود به کنش و واکنش متقابل و یا ارتباط نیاز دارند بنابراین منطقی است اگر بگوئیم درک و شناخت بهتری از ارتباط موجب ارتقای سازمانها می شود.
از طرف دیگر قدرت به عنوان یک عامل و عنصر بسیار مهم در اداره امور جوامع و سازمانها همواره دلمشغولی دولتمردان و مدیران بوده است. مدیران،قدرت را به عنوان جزئی بسیار سازنده در ساختار سازمان و وسیله اجرای تــعهــــدات آن می دانند.
قدرت به عنوان مهمترین و نافذترین پدیده اجتماعی جوامع انسانی شناخته شده است. نتایج نفوذ قدرت در کلیه سطوح سازمانهای اجتماعی تجربه شده است. چون قدرت بخشی مهم و تاثیر گذار در حیات سازمانی می باشد،محققین تلاش زیادی برای توضیح مسائل سازمانی در اصطلاح «روابط قدرت» مطرح کرده اند، اول اینکه، واحدهای تابعه سازمان را متاثر می سازد،و دوم، در سطوح سازمانی و روابط بین افراد سازمان تاثیر قابل توجه می گذارد. (فخیمی،1379).
3-1)بیان مساله:
فرایند ارتباطات یکی از فرایندهای مهمی است که بر روی اثر بخشی سازمانها و موفقیت مدیر نقشی اساسی ایفا می کند. تحقیق وبررسی در محیط سازمانها و حیات کاری نشان می دهد که بطور متوسط مدیران سطوح مختلف بین 75% تا 95% از اوقات خود را صرف ارتباطات و پیام رسانی می کنند.
مکالمات تلفنی،جلسات،بررسی گزارشها،دادن دستور و تعلیمات، نوشتن نامه، بررسی اطلاعات فاکس و تلکس، و فعالیتهایی از این قبیل مثالهایی بر فرایند ارتباطات می باشد. سیستم گردش خون در اعضای بدن چه نقش مهمی را ایفا می کند.ا رتباطات نیز در سازمانها همان نقش را ایفا می کند (امیر کبیری،1377).
ارتباطات به عنوان یکی از مهمترین عناصر فرایند مدیریتی محسوب می شود. وجود ارتباطات موثر و صحیح در سازمان همواره یکی از اجزای مهم در توفیق مدیریت به شمار آمده است. به تجربه ثابت شده است که، اگر ارتباطات صحیحی در سازمان بر قرار نباشد،گردش امور مختل شده و کارها آشفته می شوند. هماهنگی، برنامه ریزی، سازماندهی، کنترل و سایر وظایف بدون وجود سیستم ارتباطی موثر در سازمان قابل تحقق نبوده و امکان اداره سازمان مهیا نخواهد بود. (میرابی،1380).
طی مطالعاتی که گری بینسون1 توسط سوالاتی که برای 175 نفر از مدیران شرکتهای بزرگ ایالتهای غربی آمریکا فرستاد، روشن ساخت که مهارتهای ارتباطی چه شفاهی و چه کتبی نه تنها در احراز شغل بلکه در انجام موثر امور محوله تاثیر بسزایی دارد. سوالات مطروحه در زمینه فاکتورها و مهارتهای مهم و حیاتی که در استخدام دانشجویان فارغ التحصیل موثر بوده، در این بررسی و تحقیق به عمل آمده مشخص گردید که ارتباطات شفاهی (Oral commuinction ) به عنوان اولین و مهمترین مهارت و ارتباط کتبی (Write communication) دومین مهارت محسوب می گردند. ( همان منبع).
با توجه به اندازه یا بزرگی سازمان، تکنولوژی پیچیده، میزان پیچیدگی و رسمی بودن امور، ساختار طرح ریزی می شود و بر این اساس سیستم اطلاعاتی به وجود می آید. تعیین ساختار سازمانی خود نشانه ای از مسیر خاصی است که تعیین کننده نوع ارتباط در سازمان است. قدرت، رهبری و تصمیم گیری (علنی و یا غیر علنی) به فرایند ارتباطات وابسته اند زیرا بدون وجود اطلاعات این فرایندها بی معنی خواهند شد.
تحلیلگران سازمانی درجات متفاوتی از اهمیت برای فرایند ارتباطات قائل شده اند برای مثال بارنارد2 چنین ابراز میکند:
«در تئوری فراگیر سازمان،ارتباطات در کانون یا مرکز قرار می گیرد، زیرا ساختار،گستره و حدود سازمان تقریبا به وسیله شیوه های ارتبـــاطی تعیـــین می شوند. از این دیدگاه که به موضوع نگاه کنیم ارتباطات در قلب سازمان جای می گیرد. دو پژوهشگر دیگر به نامهای کتزوکان1 چنین می گویند: ارتباطات- مبادله اطلاعات و انتقال مقصود- روح و اساس سیستم اجتماعی سازمان را تشکیل می دهد. به تازگی نویسنده ای به نام استینچ کامب2 نیز در بررسی سازمانها،ارتباطات را در کانون یا مرکز سازمان قرار داد. به هر حال ســـایر نظریه پردازان به اندازه های متفاوت به این موضوع توجه کرده اند. (پارسائیان واعرابی،1376).
از طرف دیگر، قدرت ویژگی اساسی نقش یک مدیر بوده و زمینه اثر بخشی او را در سازمان فراهم می سازد. در واقع یک پدیده اجتناب ناپذیر در سازمان است که البته در سازمانها مدیران به آن به عنوان یک پدیده منفی می نگرند. ولی حقیقت این است که این جریان ذاتا یک پدیده منفی نیست، بلکه منفی و مثبت بودن آن بستگی به قضاوت و نوع کاربرد آن دارد. یقینا اگر هدف از قدرت، اهداف سازمانی باشد می تواند پدیده ای مثبت و کارکردی محسوب گردد و باعث پویایی سیستم و سازمان شود، اما اگر هدف از آن دستیابی به اهداف شخصی و فردی باشد، مطمئنا یک پدیده منفی وناپسند خواهد بود.(پارسائیان واعرابی،1375).
دیوید مک کللند3 دو روی سکه قدرت را نشان داده است. یک رویه را روی مثبت و طرف دیگر را روی منفی نامیده است. طرف منفی را معمولا با جملات، کلمات و عبارتهایی که بیانگر رییس و مرئوسی،فرماندهی و فرمانبری،دستور دادن و تسلیم بودن است،بیان می کند. یعنی اگر من سیرم،شما باید ببازید. آن نوع رهبری که بر پایه و اساس جنبه های منفی قرار گرفته باشد،افراد را چیزی بیش از بازیچه یا آلت دست خود نمی داند و به هنگامی که ایجاب کند آنها را استثمار یا فدای مقاصد خود می نماید.
روی دیگر سکه یا جنبه مثبت قدرت را می توان در توجهی که به هدفهای گروه می شود توجیه کرد زیرا،با استفاده از قدرت فرد،درصدد تعیین هدف و تامین آن بر می آید،چون از این دیدگاه به قدرت نگاه کنیم،دارای مفهوم متفاوتی می گردد،یعنی اعمال قدرت از جانب دیگران و نه بر ان مدیرانی که می خواهند قدرت خود را به صورت مثبت اعمال کنند. اعضای گروه را تشویق و تقویت می نمایند تا بر صلاحیت و شایستگی خود بیفزایند تا در نتیجه بتوانند به عنوان فرد و عضو سازمان، در کارها موفق گردند.(پارسائیان و اعرابی،1375).
دو پژوهشگر به نامهای مک کللند و دیوید برن هام1 بر این باورند،مدیران موفق کسانی هستند که به نفع سازمان،(ونه برای فخر فروشی)،بر دیگران اعمال نفوذ نمایند وقدرت خود را در آن راه به کار برند آنان که با تسلط کامل بر نفس سرکش خویش (تنها جهت تامین منافع سازمان)بر دیگران اعمال قدرت می نمایند (در مقایسه با آنان که از قدرت برای تامین منافع شخصی سوء استفاده می کنند یا می کوشند تا با تکیه بر آن محبوب القلوب شوند)موثرتر و موفق تر خواهند بود مک کللند چنین نتیجه گرفت که مدیران قدرتمند و توانا در اوج قدرت خویشتن دار هستند. چنین مدیرانی روح همکاری را تقویت می کنند،زیر دستان را تایید می نمایند و پاداش می دهند،بدین وسیله باعث بهبود روحیه افراد در سازمان می گردند. جان کاتر چنین استدلال می کند که مدیران موفق از روشها و متون ثابت شده و معینی استفاده میکنند و قدرت خود را در راه بهبود بهره وری اعمال می کنند.
رزابت کنتر1 چنین استدلال کرده است که قدرت می تواند به راحتی جنبه نهادی به خود بگیرد کسانی که دیگران به قدرتشان ایمان و اعتقاد دارند و پذیرفته اند که آنان دارای قدرت هستند راحت تر می توانند بر مردم اطراف خود اعمال نفوذ نمایند وبدین طریق صاحب قدرت اصیلتری می گردند از همین دیدگاه کنتر استدلال می کند که «فقدان قدرت،از جمله شرایطی است که به زحمت می توان بر آن فائق آمد.(همان منبع).
ما در تحقیق حاضر قصد داریم بر اساس یافته های تحقیق،به پاسخ سوال زیر دست یابیم:
آیا بین منابع مختلف قدرت مدیران بر اساس تقسیم بندی جان فرنچ2و برت رام3 و راون شامل:قدرت مبتنی بر پاداش4،قدرت مبتنی بر زور5،قدرت قانونی6، قدرت مرجع7،قدرت تخصصی8،با اثر بخشی ارتباطات9 سازمانی رابطه وجود دارد؟
اهمیت و ضرورت پژوهش
اگر تمدن راه تسلط بر طبیعت را تعریف کنیم،تغییراتی را که تکنولوژی ارتباطات در شئون مختلف زندگی بشر پدید می آورد میتوان موجد تحولی عظیم در مسیر تمدن و انقلابی در «ارتباطات» به شمار آورد.
یکی از مسائل مهم اداری،ارتباطات و چگونگی تاثیرآن در روند پیشرفت و توسعه و ترقی سازمان می باشد وبه این دلیل است که دانشمندان و محققان علوم اداری،ارتباطات را به منزله سلسله اعصاب سازمان و از ارکان مهم و اساسی آن شمرده اند. به عقیده ایشان،همانگونه که انسان بدون صحبت کردن و به کار گرفتن حرکات و اشارات چشم،دست ویا سایر اندام ها نمی تواند با محیط خارج و افراد ارتباط بر قرار نموده و به عبارتی دیگر پیامی را منتقل کند و یا دریافت نماید،سازمان نیز بدون استقرار ارتباط درون و برون سازمانی نمی تواند ماموریت و تکالیف محول را به انجام برساند در واقع انسان و سازمان با محیط پیرامون خود از طریق اعمال و حرکاتی که آن را ارتباطات می نامند شکل می گیرد. به بیانی دیگر ارتباطات مبین نحوه و چگونگی توزیع وتبادل عقاید،افکار و اطلاعات از طریق کتبی،شفاهی،علامات و حرکات به منظور راهنمایی و هدایت رفتار کارکنان سازمان در مبادله پیام می باشد.
ارتباطات در سازمان موجود قدرت و وسیله ای برای به کار گرفتن بهینه اختیارات قانونی و اداری و اعمال آن در طول سلسله مراتب سازمانی می باشد.ارتباطات اغلب به صورت موازی در کنار مجاری اختیارات رسمی قرار دارد و عامل تسهیل جریان کار در سازمان می باشد وادامه فعالیتها به گونه ای مثبت ومفید،بدون وجود شبکه های ارتباطی کارآمد امکان چندانی ندارد. همچنین به عنوان ضروری ترین نیاز جریان امور اداری،بدون داشتن سیستم ارتباطات کارآمد،چرخ های اجرایی سازمان به گردش در نمی آیند و فعالیتها راکد و در صورت حرکت به گونه ای ناقص اجرا شد،و فاقد کیفیت و بازدهی لازم خواهند بود. (فخیمی،1379).
ارتباطات در سازمان به عنوان «وسیله» اعمال قدرت ومجاری شبکه های سازمانی و قوانین مربوط مسیری برای جریان آن می باشند.قدرت در سازمان از مجاری ارتباطی حرکت کرده و از طریق موقعیتهای فراهم شده ناشی از جریانات ارتباطی،بدوا اعمال شده،سپس گسترش یافته و نهایتا به متن سازمان اضافه و حفظ می شود. ارتباطات موجب پیوستگی واحدهای مختلف سازمان و همبستگی مثبت1 افراد آن شده عامل تقویت روحیه و مسئولیت پذیری و وفاداری آنها به سازمان می باشد که کلیه شبکه های سازمانی را پوشش می دهد. (همان منبع)
از سوی دیگر،قدرت به عنوان یک عامل و عنصر بسیار مهم در اداره امور جوامع و سازمان ما همواره دلمشغولی دولتمردان ومدیران بوده است. قدرت به عنوان مهم ترین و نافذترین پدیده اجتماعی جوامع انسانی شناخته شده است. نتایج نفوذ قدرت در کلیه سطوح سازمان های اجتماعی تجربه شده ولی بیشتر و در وسعت گسترده تر و در نوع سازمان رسمی و سلسله مراتب سازمانی تجربه شده است چون قدرت بخشی مهم وتاثیر گذار در حیات سازمانی می باشد،محققین تلاش زیادی برای توضیح مسائل سازمانی در اصطلاح «روابط قدرت» مطرح کرده اند، اول اینکه،واحدهای تابعه سازمان را متاثر می سازد،و دوم؛در سطوح سازمانی و روابط بین افراد سازمان تاثیر قابل توجه می گذارد.
قدرت تنها در رابطه بین دو نفر یا تعداد بیشتری از افراد وجود دارد و می تواند در جهت های عمودی یا افقی اعمال شود. اغلب منبع قدرت در آن پست سازمانی وجود دارد که صاحب منابع کمیاب یا ارزشمند است، و سایر دوایر سازمانی، از این جهت،به آن وابسته اند. هنگامی که یک نفر به شخص دیگری وابسته باشد قدرت در رابطه ای پایدار می گردد که شخص صاحب، آن را داراست و از این رو دارای قدرت بیشتری خواهد بود. هنگامی که قدرت وجود داشته باشد (یعنی چنین رابطه ای بین دو نفر بوجود آید)،صاحب قدرت می تواند خواسته های خود را بر دیگری تحمیل کند.
اهداف پژوهش:
الف- هدف کلی:تعیین رابطه بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منبع قدرت مدیران
ب:اهداف جزئی:
تعیین رابطه بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منبع قدرت پاداش مدیران
تعیین رابطه بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منبع قدرت اجبار مدیران
تعیین رابطه بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منبع قدرت مرجعیت مدیران
تعیین رابطه بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منبع قدرت تخصص مدیران
تعیین رابطه بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منبع قدرت قانونی مدیران
تعیین تفاوت بین منابع مختلف قدرت مدیران بر حسب تخصص مدیریت و غیر مدیریت
تعیین تفاوت بین منابع مختلف قدرت مدیران بر حسب سابقه مدیریت مدیران
تعیین تفاوت بین منابع مختلف قدرت مدیران بر حسب سنوات خدمتی مدیران
پرسشهای پژوهش:
الف- اصلی: آیا بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منابع قدرت مدیران رابطه وجود دارد؟
ب- فرعی:
آیا بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منبع قدرت پاداش مدیران رابطه وجود دارد؟
آیا بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منبع قدرت اجبار مدیران رابطه وجود دارد؟
آیا بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منبع قدرت مرجعیت مدیران رابطه وجود دارد؟
آیا بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منبع قدرت تخصص مدیران رابطه وجود دارد؟
آیا بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منبع قدرت قانونی مدیران رابطه وجود دارد؟
آیا بین هر یک از منابع قدرت مدیران بر حسب تخصص مدیریت و غیر مدیریت تفاوت وجود دارد؟
آیا بین هر یک از منابع قدرت مدیران بر حسب سابقه مدیریت تفاوت وجود دارد؟
آیا بین هر یک از منابع قدرت مدیران بر حسب سنوات خدمتی تفاوت وجود دارد؟
متغیرهای پژوهش:
متغیر پیش بین:
منابع قدرت مدیران شامل:قدرت پاداش،قدرت اجبار،قدرت مرجعیت،قدرت تخصص؛و قدرت قانونی.( براساس تقسیم بندی فرنچ و راون)
متغیر ملاک: اثر بخشی ارتباطات سازمانی
متغیر تعدیل کننده:مدرک تحصیلی،سابقه خدمت،رضایت شغلی،جذابیت و گیرایی مدیر،قوانین و مقررات.
متغیر کنترل:پست سازمانی (مدیران):تقسیمات منابع قدرت،حوزه تحقیق،جنسیت.
تعاریف علمی واژه ها:
ارتباطات:بنا به تعریف ارائه شده در فرهنگستان جامع انگلیسی آکسفورد،ارتباطات1عبارت می باشد از فرستادن،انتقال دادن و تبادل عقاید، دانش و غیره.(فخیمی،1379،ص408).
به زعم ولنس و مک ویلیام2:«ارتباطات پایه کلیه روابط مراوده ای می باشد. از طریق ارتباطات با یکدیگر به تفاهم می رسیم و دوست داشتن همدیگر را می آموزیم،در یکدیگر نفوذ می نمائیم،به هم اعتماد می کنیم،راجع به خودمان چیزی آموخته و به دیگران که چگونه ما را می بینند توجه می نمائیم.»
(فخیمی،1379،ص408).
ارتباطات سازمانی3:ارتباطات در سازمان موجد قدرت ووسیله ای برای به کارگرفتن بهینه اختیارات قانونی و اداری و اعمال آن در طول سلسله مراتب سازمانی می باشد. ارتباطات اغلب به صورت موازی ودر کنار مجاری اختیارات رسمی قرار داد و عامل تسهیل جریان کار در سازمان می باشد و ادامه فعالیتها به گونه ای مثبت و مفید،بدون وجود شبکه های ارتباطی کارآمد امکان چندانی ندارد. (فخیمی،1379،ص409).
اثر بخشی ارتباطات4: اثر بخشی ارتباطات میان فردی شامل دو بعد اساسی است اول،بعد عمل گرایانه5 که در اینجا اثر بخشی ارتباطات متوجه دستاورد و موفقیت رسیدن به اهداف و خواسته های ارتباط گیرنده یا فرستنده پیام است. دوم،بعد خشنودی شخص1 است که دراین مورد،اثر بخشی کنش ارتباطی به لذت و شعفی که از آن برای برای دست اندر کاران ارتباط حاصل می شود مرتبط می شود. (فرهنگی،1373،ص111).
قدرت2:قدرت را بدین گونه تعریف کرده اند: توان الف در اعمال نفوذ بر رفتارب،به گونه ای که ب کاری را انجام دهد،که اگر چنین قدرتی اعمال نمی شو، آن را به گونه دیگری انجام می داد. این تعریف بر سه رکن گذارده شده است:1)توان بالقوه ای که الزاما نباید بالفعل شود،2)یک رابطه وابسته،و3)این که ب در رفتار خود صاحب اختیار است.(پارسائیان و اعرابی،1376،ص 244).
منابع قدرت رهبری3
1-Gary Benson
2 – Barnard
1 -Katz and kahn 2- stinchcombe 3-David Mecleland
1-David Burnham
1- Rosabeth Kanter
2- John French
3-Bertram Reven
4-Reward power
5-Coerive power
6-Legitimate power
7-Refernt power
8-Expertise power
9-Efficiency communication
1-Positive corrletion
1-Communication
2-Valenc and mc William
3-Drganization communication
4- Efficiency communication
5-Pragmatic dimension
1-Persond satisfaction
2-power
3-