خرما گیاهی است که در بسیاری از نقاط دنیا بویژه نواحی بیابانی کشورهای خاورمیانه رشد می کند و نقش موثری در بقاء اکثر تمدن های قدیمی در این مناطق داشته است . قدمت استفاده از محصول درخت خرما ، بعنوان یک ماده غذایی با ارزش به شش هزار سال پیش از میلاد مسیح باز می گردد . در حالیکه
قدمت رویش این گیاه به دوران قبل از تاریخ برگشته و مناطق اصلی رویش آن در ناحیه 29 تا 39 درجه عرض شمالی بوده است . زادگاه اصلی درخت خرما براساس نظریه " داوسون " 2 کارشناس برجسته خرما و مدارک مستدل عراق وناحیه غربی و جنوبی ایران است ، بطوریکه هم اکنون بیش از نیمی از تولید
جهانی خرما در جلگه خوزستان و بین النهرین ، سواحل کارون و اروند رود در کشورهای ایران و عراق متمرکز است.
بر مبنای آمار منتشره توسط سازمان "FAO" خواروبار و کشاورزی و دفتر آمار و فن آوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی جمهوری اسلامی ایران، میزان تولید خرما در دنیا در سال 1386 بالغ بر 6681 هزار تن بوده که از این مقدار سهم قارة آسیا بالغ بر4225 هزار تن و ایران 997 هزار تن بوده است. بر این اساس ایران 24 درصد تولید خرما در آسیا و 15 % تولید جهانی آن را در اختیار داشته است . علی رغم اینکه تاکنون مطالعات زیادی در مورد خواص تغذیه ای و بیولوژیکی میوه خرما صورت گرفته است. اطلاعات محدودی در رابطه با ترکیب شیمیایی ، کیفیت تغذیه ای وکاربردهای بالقوه هسته خرما در دسترس است.
بنابراین با توجه به آمار و ارقام فوق و با عنایت به اینکه هسته خرما بطور متوسط حدود 10 درصد وزنی خرما را تشکیل می دهد و مقادیر انبوه آن از طریق ضایعات خرما در حین برداشت ، حمل ونقل ، انبارداری ، بسته بندی و تهیه شیره خرما قابل دستیابی است و از طرف دیگر احتمال هسته گیری از درصد بالایی ازخرماهای صادراتی وجود دارد و با در نظر گرفتن این نکته که درحال حاضر اطلاعات چندانی در رابطه با ترکیب شیمیایی ارقام مختلف خرمای ایرانی در دسترس نیست در این تحقیق بر آن هستیم تا ابتدا ترکیب شیمیایی دو رقم خرمای ایرانی کبکاب و مرداسنگ که از تولید وپراکندگی نسبتاً بالایی برخوردارند را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم .وسپس باعنایت به اینکه استان خراسان رضوی در سال1384 با سطح زیر کشت 15 هزار هکتار باغات سیب دارای مقام سوم کاشت این محصول و تولید 104 هزار تن مقام ششم تولید سیب بوده است. و از سوی دیگر سالانه مقدار زیادی سیب به خصوص سیب های پادرختی و درجه 2 و 3 به صورت ضایعات از بین می رود که می توان از آنها محصولات با ارزش افزوده نظیر سرکه سیب تهیه نمود.و این نکته که گزارش هایی در رابطه با اثر تحرک کنندگی هسته خرما بر سرعت رشد برخی میکروبها موجود است.
در نظر است ابتدا بهترین شرایط از نظر PH جهت تولید بیشترین مقدار الکل در فاز الکلی تولید سرکه سیب تعیین وسپس تاثیر مقادیر مختلف پودر هسته خرما بر روند تولید الکل در شرایط PH بهینه مشخص می گردد.
مشخصات گیاهشناسی خرما:
از نظر گیاه شناسی خرما، گیاهی تک لپه ای متعلق به خانواده نخل هاست . این خانواده دارای حدود 200 و 1500 گونه است . جنس phoenix
دارای 12 گونه است که همگی از جمله جنس phoenix dactylifera بومی نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری آفریقا یا آسیای جنوبی هستند.
بر مبنای طبقه بندی Uhl و Dransfield(1986) جایگاه تاکسونومیک خرما به صورت ذیل است :
گروه
Spadiciflora
راسته
Palma
خانواده
Palmaceae
زیر خانواده
Coryphyoideae
رده
Phoeniceae
جنس
Phoenix
گونه
Dactylifera
مراحل رشد و نمو میوه خرما:
رشد و نمو میوه خرما با چندین تغییر خارجی و داخلی همراه است . این تغییرات اغلب بر مبنای تغییررنگ و ترکیب شیمیایی میوه به پنج مرحله مجزا تقسیم می شود.
1- مرحله حبابوک :
این مرحله بلافاصله پس از گرده افشانی شروع شده و تا آغاز مرحله کیمری 2 ادامه می یابد معمولاً این مرحله پس از چهار تا پنج هفته کامل می شود . از مشخصه های این مرحله می توان به افتادن دو برچه تلقیح نشده و سرعت رشد پایین آن اشاره نمود . میوه در این مرحله نارس بوده و بطور کامل بوسیله غلاف گل پوشیده و تنها انتهای نوک تیز تخمدان مشهود است وزن متوسط میوه حدود یک گرم و اندازه آن در حد یک نخود است .
2- مرحله کیمری:
در این مرحله میوه کاملاً سفت و به رنگ سبز بوده و قابل خوردن نمی باشد . طولانی ترین مرحله رشد و رسیدن میوه است و بسته به رقم خرما از نه تا چهارده هفته طول می کشد . متوسط رشد هفتگی در 5-4هفته اول تقریباً 90 % است در حالیکه طی مرحله دوم این رشد تقریباً حدود 22 % می باشد. در فاز اول این مرحله افزایش سریعی در وزن و حجم میوه و تجمع قندهای احیا کننده اتفاق می افتد ولی سرعت افزایش
قند کل و مواد جامد کل کند است. در این مرحله اسیدیته میوه به حداکثر رسیده و مقدار رطوبت آن بالااست .
3- مرحله خلال:
در این مرحله میوه از نظر فیزیولوژیکی بالغ بوده و بسته به رقم خرما رنگ آن از سبز به زرد مایل به سبز ، زرد ، صورتی ، قرمز یا قرمز مایل به زرد تغییر می کند . این مرحله بسته به رقم خرما 3 تا 5 هفته زمان می برد . میانگین افزایش وزن هفتگی میوه نسبتاً پایین و حدود 3 تا 4 درصد است . در انتهای این مرحله میوه خرما به حداکثر وزن و اندازه خود رسیده و مقدار ساکارز ، قند کل و اسیدیته بدلیل کاهش رطوبت به سرعت افزایش می یابد . حداکثر انباشت ساکارز و قندهای احیا کننده در این مرحله اتفاق می افتد . درانتهای این مرحله رنگ هسته خرما از سفید به قهوه ای تغییر می یابد .
شامل 47 صفحه فایل WORD قابل ویرایش
دانلود مقاله خرما و محصولات جانبی
