این مقاله دارای 17 صفحه می باشد
چکیده
ضوابط مدیریت فنی در بهره برداری از جنگلهای ایران از طریق اقتباس الگوهای موجود درکشورهای دیگر، بویژه اروپایی تدوین شده اند. این عمل غیر متعارف نیست چون از فناوری های توسعه یافته در کشوری یا کشورهای دیگر استفاده می کنند تا از فراهم
آوردن اعتبارات پژوهشی و نیروهای متخصص لازم بی نیاز شوند و از اتلاف وقت هم پیشگیری شود. در زمینه های کشاورزی و منابع طبیعی (جنگلداری) چنین اقتباسی بدون اعمال اصلاحاتی برای تطبیق شرایط اکولوژیکی مبداء الگو با محل بکار گیری آن
ممکن است با توفیق همراه نباشند. تقویم اقتباسی مراحل نشانه گذاری، صدور پروانه قطع و مجوز استحصال در طرح های جنگلداری ایران، مثال بارزی دراین ارتباط است. وقتگیر بودن مرحله صدور پروانه قطع، سبب تعویق اجرای برنامه قطع به زمانی می شود که درختان فعالیت رشد سال بعد خودشان را آغاز کرده اند. پیامد این اجرا، افت کیفیت چوب استحصالی از درختان قطع شده ناشی از باختگی است. ماندن تنه های قطع شده در سطح پارسل ها تا عملیات تجدید حجم و استحصال عامل دیگر تشدید کننده افت کیفیت است. استحصال گروه های مقطوعات مورد مصرف صنایع ذیربط از درختان قطع شده، هدف پیشگیری از ضایعات قابل اجتناب چوب را دراین مرحله در دستور کارندارد. تبدیل گرده بینه های استحصالی به علت عدم کفایت شبکه حمل و نقل موتوری، در جنگل صورت می گیرد، آنهم با ابزاری که ضایعات آفرینی چشمگیری دارد و تولید اقلام چوب آلاتی که اندازه اسمی آن توجیه الگوی مصرف هیچک از صنایع مولد مصنوعات ماسیو چوب را ندارد و ضایعات تبعیت از این روند هم رقم بزرگی را تشکیل می دهد. ساز و کار نگهداری مقطوعات استحصال شده در سطح پارسل ها و دپوهای جنگلی، در انتظار حمل به خارج از جنگل، عوامل مهم ایجاد دور ریز است. عوامل عمده دیگر به دور ریز های چوب استحصالی از جنگل های تجاری کشور عدم استقرار صنعت فراوری چوب های تازه استحصالی و درجه بندی آنها قبل از توزیع بین واحدهای صنعتی، ربط دارند. در روند حاکم، چوب تر بین صنایع توزیع می شود که باتوجه به تفاوت چشمگیر شرایط آب و هوایی استان های شمال با دیگر نقاط خشک کشور و اندازه های درشت مقطوعات هدفی جز استقبال از رقم درشت دور ریز ندارند.
درارائه این نتایج مطالعه تعیین آماری حدود ضایعات چوب از منابع ملی ناشی از فرآیند تبدیل گرده بینه برش های ثانوی روی مقطوعات مستحصله ازبرش اولیه و ساز و کار تدوین اندازه اسمی چوب آلات برحسب نیازصنایع مصنوعات ماسیو چوب و برآورد آماری الگوی مصرف این مقوعات، تشریح می شود
8 ص
مقدمه
آمازون، نام جنگل بسیار بزرگی در امریکای جنوبی است. جنگلهای بارانی آمازون در تمام فصول سال دارای هوایی گرم با رطوبتی بسیار زیاد میباشند. متوسط درجه حرارت، در مرکز آمازون، در حدود ۳۰ درجه سانتیگراد (۸۶ درجه فارنهایت) غربیترین بخش این منطقه، در حدود ۲۵ درجه سانتیگراد (۷۶ درجه فارنهایت) میباشد. تقریباَ هر روزه باران سنگینی در سرتاسر آمازون میبارد.
جنگل هاى بارانى آمازون در خطرند
طرفداران محیط زیست رفع ممنوعیت فروش محصولات اصلاح ژنتیکى شده در برزیل را تهدید جدى براى جنگل هاى بارانى آمازون مى دانند. در قانون جدید، عرضه و کشت محصولات اصلاح ژنتیکى شده به ویژه سویا براى صادرات تایید شده است. شرکت هاى بیوتکنولوژى و کشاورزان بزرگ برندگان این قانون جدید محسوب مى شوند. هرچند این اقدام و همچنین قانونى شدن تحقیقات بر روى سلول هاى بنیادى جنین انسان از دید مردم برزیل حرکتى به سوى برزیل نوین است، اما طرفداران محیط زیست مى گویند جنگل هاى بارانى و کشاورزان کوچک بازنده ماجرا هستند. طرفداران محیط زیست نگران هستند محصولات اصلاح ژنتیکى شده، گونه هاى بومى را نابود کند، در زنجیره غذایى اختلال به وجود آورد و امکان ورود این محصولات به مناطق جدید مانند جنگل هاى پاکسازى شده آمازون را فراهم سازد. تخریب بزرگترین جنگل بارانى جهان طى دو سال گذشته براى دومین بار به بالاترین حد خود رسید. سال گذشته بخشى از جنگل آمازون به وسعت ۲۳ هزار کیلومتر مربع نابود شد. طرفداران محیط زیست مى گویند دامداران و چوب برها درختان جنگل هاى بارانى و علفزارهاى استوایى را نابود مى کنند و کشاورزان زمین هاى خالى شده از درخت را به کشتزار تبدیل مى کنند.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:16
چکیده:
جنگلهای شمال
1- ذخیره گاه جنگلی سفید پلت صَفرابسته
این جنگل یکی از معدود رویشگاه های گونه کمیاب سفید پلت (Populus caspica Bornm) است و با مساحت 198 هکتار در کنار جاده آسفالته به بندر کیاشهر انشعابی از کیلومتر 12 جاده رشت – لاهیجان، درداخل پارک جنگلی صفرابسته همراه با مجموعه متنوعی از تالاب ها و گونه های گیاهی رطوبت پسند قرار دارد.
2- ذخیره گاه جنگلی شمشاد گیسُم
برای محافظت از گونه شمشاد (Buxus hyrcana Pojark) این ذخیره گاه 171 هکتاری در داخل پارک جنگلی گیسُم انتخاب شده است.
جنگل گیسُم
۳- ذخیره گاه جنگلی فندق پشته
این ذخیره گاه با مساحت 100 هکتار برای حفظ گونه فندق (Corylus Avellana L) ایجاد شده است.
۴- ذخیره گاه جنگلی اُرس عَمّارلُو
با مساحت 1270 هکتار برای محافظت گونه اُرس(Juniperus polycarpos C.koch).
۵- ذخیره گاه جنگلی زربین سیدان
برای حفظ گونه زربین این ذخیره گاه 363 هکتاری در کیلومتر 15 جاده رستم آباد به بلوکات (شرق رودخانه سفیدرود) در حاشیه دره سیدان، در حوزه آبخیز 21 و در خارج از طرح جنگلداری در نظر گرفته شده است. در حدود 185 هکتار آن که تراکم درخت بالایی دارد، منطقه مرکزی ذخیره گاه است.دامنه ارتفاعی این ذخیره گاه 250-700 متر است و رودهای سیدان و شیرکوه رودخان (با نام محلی سیاه رود) در آن جریان دارد.سنگ مادر آن ماسه سنگ آهکی، آهکی، دولومیت، و تیپ خاک آن Rendolls (نام قدیمی: راندزین) است و کمی هم خاک قهوه ای آهکی دارد. خاک آن کم عمق تا نیمه عمیق است.پوشش طبیعی عرصه، اغلب شامل زربین همراه با تک پایه های سیاه تلو و پوشش علفی آن اغلب شامل گندمیان، چمن، پنیرک و گیاهانی از تیره نیام داران(Leguminosae) است. البته در داخل دره ها، انجیلی، ممرز، آلوچه جنگلی، سیاه ولیک، نیز وجود دارد. گونه ازملک نیز در این ذخیره گاه دیده می شود.
۶- ذخیره گاه جنگلی سرخدار قلعه رُودخان
این ذخیره گاه 100 هکتاری برای محافظت از گونه سرخدار (Taxus baccata L) در داخل پارک جنگلی «قلعه رودخان» ایجاد شد.
7- ذخیره گاه جنگلی شاه بلوط امام زاده ابراهیم
هدف از احداث این ذخیره گاه 450 هکتاری حفظ گونه شاه بلوط (Castanea sativa Mill) است.
8- ذخیره گاه جنگلی گلابی عَمّارلو
به مساحت 20 هکتار برای حفظ گونه گلابی خزری (Pyrus hyrcana Fedor) در نظر گرفته شده است.
1- ذخیره گاه جنگلی زربین حسن آباد
این جنگل ها در کیلومتر 5/14تا 5/19 جاده چالوس – تهران در طرفین جاده به طول تقریبی 5 کیلومتر و همچنین دریال های طرفین رودخانه حسن آباد و جاده دوآب - گلندرود و در طول تقریبی 12 کیلومتر با مساحت 7397 هکتار پراکنش دارد. از آنجایی که گونه زربین (Cupressus sempervirens L. var. horizontalis) در ایران ایستگاه های محدودی دارد و گونه ای در حال انقراض محسوب می شود این جنگل به عنوان آخرین بقایای گونه زربین از ارزش فوق العاده برخوردار است. طرح ذخیرهگاه زربین با مساحت کل 7397 هکتار، دارای حدود 2375 هکتار جنگل پهن برگ، 2266 هکتار زربین طبیعی، 700 هکتار فضای باز، 631 هکتار جنگل کاری کاج سیاه و کاج الدار وکاج بروسیا، 877 هکتار جنگل کاری زربین، 418 هکتار زمین های کشاورزی و باغی و آبادی ها، 70 هکتار جنگل کاری آمیخته سرو نقره ای و زربین و 60 هکتار حریم رودخانه چالوس است.از مجموع 7397 هکتار با توجه به دامنه انتشار زربین طبیعی و توپوگرافی و راه دسترسی، مقدار 2712 هکتار منطقه مرکزی (core zone) و بقیه به مساحت 4685 هکتار در قالب منطقه ضربه گیر(buffer zone) معین گردد.
محدوده ارتفاعی ذخیرهگاه زربین حسن آباد بین 300 تا 1700 متر از سطح دریاست که منطقه مرکزی در محدوده ارتفاعی 300 تا 1100 متر از سطح دریا قرار دارد. ارتفاع متوسط کل ذخیرهگاه 853 متر از سطح دریا محاسبه گردید.
2- ذخیره گاه جنگلی شمشاد سی سَنگان
این ذخیره گاه، با مساحت 400 هکتار در داخل پارک جنگلی سی سَنگان در 27 کیلومتری شرق نوشهر واقع است.
3- ذخیره گاه جنگلی شمشاد جیسا
در جوار قریه جیسا منطقه اسبچین و ساقی کلایه حوزه جنگلداری کلارآباد مازندران به وسعت 97 هکتار و گونه همراه آن بلندمازو (Quercus castaneaefolia C. A. Mey.) است.
4- ذخیره گاه جنگلی شمشاد توسکاتک
برای حفاظت از گونه شمشاد، این ذخیره گاه 104 هکتاری در روستای توسکاتک در 26 کیلومتری شرق نوشهر ایجاد شده است.
5- ذخیره گاه جنگلی توس سیاه بیشه
ذخیره گاه سیه بیشه، در جاده کندوان برای حفظ گونه توس (Betula pendula Roth.) در نظر گرفته شده و مساحت آن 50 هکتار است.
6- ذخیره گاه جنگلی توسکای قشلاقی مرداب
این ذخیره گاه 12 هکتاری با هدف محافظت از گونۀ توسکای قشلاقی (Alnus glutinosa L.) احداث شده است.
شناسایی و مدیریت ذخیره گاه های جنگلی
ذخیره گاه جنگلی، قسمتی از جنگل است که به دلیل داشتن گونه های گیاهی نادر یا در خطر انقراض یا داشتن رویشگاه خاص، با سیم خاردار یا فنس (fence) یا نظایر آن محصور و محافظت شده است. به عبارت دیگر، رویشگاه طبیعی گونه های گیاهی در حال انقراض، گونه های نادر گیاهی، گونه های گیاهی مورد تهدید و رویشگاه طبیعی منتخب از تمامی گونه های درختی بومی کشور که دارای ارزش ژنتیکی بالا هستند در گستره ای قابل توجه با نام ذخیره گاه جنگلی تحت مدیریت در می آید. برنامه های اجرایی این گونه مناطق ظرافت و پیچیدگی خاصی دارد و چه بسا که هزینه نگهداری و مدیریت خیلی بیشتر ازجنگل تجارتی باشد زیرا نوعی مدیریت حفاظتی در این جنگل ها اعمال می شود. ذخیرهگاه جنگلی عرصه ای جنگلی است که به دلایل بوم شناختی (اکولوژیک) و یا دخالتهای انسانی دچار آسیب شده و با خطر انقراض یک یا چند گونه جنگلی روبه رو است. با توجه به این که چنین پدیدهای نابودی تنوع زیستی را در زیست کره به دنبال خواهد داشت لازم است با هدف جلوگیری از چنین اتفاقی، برنامهای را برای حفاظت از این مناطق و به منظور استمرار زادآوری اجرا کرد. این برنامه در دو محور می تواند سازماندهی گردد:1- پایش (کنترل) حفاظتی و حمایتی 2- مدیریت عملیات اجرایی