فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:119
موضوع : تعیین میزان آگاهی و نگرش دانشچویان دانشکده بهداشت و معماری دانشگاه شهید بهشتی در مورد اکستازی و عوارض ناشی از مصرف آن در سال 1387
فهرست مطالب:
چکیده 1
فصل اول 5
بیان مسأله 6
فصل دوم 11
- کلیات 12
تاریخچه 13
الگوی مصرف اکستازی 13
سیر مصرف اکستازی در ایران و جهان 15
بحران های بوجود آورنده توسط اکستازی 16
آسیبهای اجتماعی اکستازی 17
جوانان و اکستازی 18
علائم، اثرات و عوارض اکستازی 19
پیشگیری اکستازی 22
- مروری بر مطالعات انجام شده در ایران و جهان 23
مروری بر مطالعات انجام شده در ایران 23
مروری بر مطالعات انجام شده در جهان 27
فصل سوم 34
- اهداف پژوهش 35
هدف کلی 35
اهداف اختصاصی 35
- سوألات پژوهش 36
سوألات توصیفی پژوهش 36
فرضیات پژوهش 37
هدف کاربردی 38
تعریف مفاهیم و واژه های کلیدی 38
جدول متغیرها 40
مواد و روش ها 41
نوع مطالعه 41
تکنیک و روش جمع آوری اطلاعات 41
اعتبار و اعتماد پرسشنامه 41
ابزار گردآوری داده ها 42
جامعۀ مورد بررسی 43
روش نمونه گیری 43
روش تجزیه و تحلیل داده ها 43
نحوه اجرای پژوهش 44
رمزگذاری و امتیازبندی سوألات 44
ملاحظات اخلاقی 45
محدودیتهای پژوهش 46
فصل چهارم 47
– یافته های پژوهش 48
یافته های توصیفی پژوهش 48
یافته های تحلیلی پژوهش 61
بحث و نتیجه گیری 102
پیشنهادات 110
منابع و مأخذ 111
– پیوست 116
پرسشنامه 116
چکیده سابقه و هدف:
امروزه اعتیاد مشکل بزرگ جوامع است و معضلی است که خانوادهها از آن هراس دارند اما دیری نیست که بلای عظیمتری نازل شده و ناجی گولزننده با عنوان قرصهای شادیبخش وارد بازار شده است و این در حالی است که عموم جامعه خصوصاً جوانان از عوارض مصرف این قرصها که در اکثر موارد خطرآفرین نیز هست و گاه حتی یکبار مصرف آن باعث ایجاد عوارض بلندمدت میشود اطلاعی ندارند، همچنین سهولت دسترسی به این مواد و عدم آگاهی جوانان در این مورد آثار زیانبار آن را چندین برابر کرده است. لذا محققین این پژوهش با هدف ارائه آموزشهای لازم در این زمینه، سعی در تعیین میزان آگاهی و نگرش دانشجویان در قالب تحقیقی با عنوان تعیین میزان آگاهی و نگرش دانشجویان در مورد اکستازی و عوارض ناشی از مصرف آن دارند.
مواد و روشها:
در این مطالعه توصیفی – تحلیلی 254 دانشجوی مقطع کارشناسی از دانشکدههای بهداشت و معماری دانشگاه شهید بهشتی به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها شامل پرسشنامه مشتمل بر چهار بخش: مشخصات دموگرافیک، سؤالات سنجش آگاهی، سؤالات سنجش نگرش و سؤالات مربوط به برخی رفتارها و ویژگیهای جامعه مورد مطالعه بود. سؤالات مربوط به آگاهی و نگرش امتیازبندی گردید، همچنین روایی آن به روش اعتبار محتوا سنجیده شد، بدین صورت که پرسشنامه توسط متخصصین و اساتید مربوط به موضوع مورد ارزیابی و بازبینی قرار گرفت و پس از اعمال اصلاح و پایلوت پرسشنامه مورد استفاده قرار گرفت. پس از تکمیل پرسشنامهها، اطلاعات رمزگذاری شده و دادههای اصلی بوسیلهی برنامههای Excell و Spss و با آزمون آماری T.Test و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها:
از 254 نمونه مورد بررسی 116 نفر مرد و 138 نفر زن بودند، همچنین 122 نفر دانشجوی رشتهی بهداشت و 132 نفر در شتهی معماری تحصیل میکردند. 95% از دانشجویان اظهار کردند اکستازی مصرف نکردهاند و79% اعلام کردند احساس نیاز به برگزاری کلاس دارند و 62% مایل به شرکت در کلاس آموزشی بودند.
همچنین بنا به اظهار پاسخگویان با توجه به میانگین امتیازات کل دانشجویان و رتبهبندی انجامشده، میزان حساسیت و میزان مقاومت به مصرف اکستازی در محدوده بین (تا حدودی موافق) و (موافق) میباشد، همچنین 75% دانشجویان معتقد بودند پایبندی به مسائل دینی یقیناً در کاهش مصرف اکستازی تأثیر دارد و یا ممکن است تأثیر داشته باشد. اولویت اول منبع کسب اطلاعات دانشجویان تلویزیون و رادیو اعلام شد. (54%)
یافتهها نشان میدهد رابطهی معناداری بین میانگین امتیاز آگاهی و نگرش با رشتهی تحصیلی، جنسیت و محل اقامت مشاهده نشد. بین میانگین امتیاز آگاهی و وضعیت تأهل رابطهی معنیداری بدست نیامد ولی بین میانگین امتیاز نگرش و وضعیت تأهل رابطهی معنیداری وجود داشت (0001/0 = p). بین میانگین امتیاز آگاهی و نگرش با حساسیت به مصرف اکستازی رابطه معنیداری مشاهد شد (002/0 = p) ، (0001/0 = p). رابطهی معنیداری بین میانگین امتیاز آگاهی و نگرش با مقاومت به مصرف اکستازی مشاهده نشد. بین میانگین امتیاز آگاهی و مصرف مواد رابطهی معنیداری مشاهده نشد ولی بین میانگین امتیاز نگرش و مصرف مواد رابطهی معنیداری وجود داشت (017/0 = p). رابطهی معنیداری بین میانگین امتیاز آگاهی و میزان پایبندی به مسائل دینی وجود ندارد ولی بین میانگین امتیاز نگرش با میزان پایبندی به مسائل دینی رابطه معنیداری مشاهده شد (0001/0 = p). بین میانگین امتیاز آگاهی و احساس نیاز به برگزاری کلاس آموزشی رابطه معنیداری بدست نیامد ولی بین میانگین امتیاز نگرش و احساس نیاز به برگزاری کلاس رابطهی معنیداری مشاهد شد (0001/0 = p).
رابطهی معنی داری بین میانگین امتیاز آگاهی و تمایل به شرکت در کلاس آموزشی مشاهده نشد ولی بین میانگین امتیاز نگرش و تمایل به شرکت در کلاس آموزشی رابطهی معنیداری مشاهده شد (0001/0 = p). با توجه به نتایج بدستآمده 4/50% دانشجویان امتیاز آگاهی متوسط، 9/29% امتیاز آگاهی ضعیف، 8/13% امتیاز آگاهی خیلی ضعیف و تنها 9/5% آنها امتیاز آگاهی خوب کسب کردند و هیچکس موفق به کسب امتیاز آگاهی خیلی خوب نشد. همچنین 6/23% دانشجویان امتیاز نگرش خیلیخوب، 3/67% امتیاز نگرش خوب، 7/8% امتیاز نگرش متوسط و 4/0% امتیاز نگرش ضعیف کسب کردند و هیچ دانشجویی امتیاز نگرش خیلی ضعیف نگرفت.
بحث و نتیجه گیری:
بر طبق یافتههای ین تحقیق، میزان آگاهی دانشجویان در حد متوسط بوده و مطلوب نمیباشد و از آنجا که تعداد زیادی از دانشجویان خود را حساس به مصرف اکستازی میدانند و احساس نیاز به برگزاری کلاس آموزشی و تمایل به شرکت در کلاس دارند و با توجه به اینکه جامعهی مورد بررسی دانشجویان بودند، بنظر میرسد میزان آگاهی در عموم مردم در این زمینه پائینتر باشد، همچنین با در نظر گرفتن اینکه امتیاز نگرش دانشجویان در حد خوب و قابل قبولی بنظر میرسد لذا پیشنهاد میشود که اقدامات لازم جهت ارتقاء سطح آگاهی و نگرش دانشجویان و عموم مردم صورت گیرد و همچنین با توجه به اینکه 54% دانشجویان تلویزیون و رادیو را بعنوان اولویت اول منبع کسب اطلاعات خود عنوان کردند، بنظر میرسد که نقش صدا و سیما در این زمینه میتواند مؤثرتر و پررنگتر باشد و با توجه به اینکه امتیاز نگرش دانشجویانی که متعقد بودند پایبندی به مسائل دینی نقش کاهنده در مصرف اکستازی دارد قابل قبول می باشد. بنظر میرسد ارائه مطالب آموزشی همراه با آموزههای مذهبی میتواند تأثیر آن را بیشتر کند.
فصل اول: بیان مسأله
بیان مسأله:
امروزه اعتیاد مشکل بزرگ جوامع است و خساراتی که این معضل یا بلای خانمانسوز به جای میگذارد بسیار زیانبار است، زیرا نیروی جوان جامعه را از چرخهی تولید خارج میکند، اعتیاد وابستگی جسمی یا روانی به چیزی است. ]1[ اعتیاد معضلی است که خانوادهها از آن هراس دارند و سعی میکنند فرزندانشان از این بلای خانمانسوز محفوظ بمانند، اما دیری نیست که بلای عظیم تری نازل شده و ناجی گولزننده با عنوان قرصهای شادیبخش وارد بازار شده است. ]2[ در حقیقت امروزه مشکل مصرف زیانآور مواد مخدر به نحو فزایندهای از مواد گیاهی مانند کوکائین، هروئین و شاهدانه بسوی مواد مخدر صناعی در حال چرخش است و در بین طیف گسترده مواد صناعی، گروههای محرک اعصاب که در ساختار شیمیایی (پایه آمفتامین) مشترکند، بیشتر مشکل ساز شدهاند [3] طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت مواد روانگردان به موادی اطلاق میشوند که زمانی که مصرف یا تجویز میشوند بر پروسههای ذهنی، به عنوان مثال شناخت، تاثیر بگذارد [4].
آدم یا اکستاسی نام مرسوم داروی غیرقانونی MDMA[1] میباشد (4) اکثر مردم فکر میکنند که اکستازی یک ماده مخدر جدید است، ولی باید گفت که این ماده برای اولین بار در آلمان به عنوان داروی ضداشتها و لاغری تهیه و به ثبت رسید ولی هیچگاه وارد بازار نشد [5]. در اواخر سال 1970 گروهی از روانپزشگان آمریکا، اکستازی را به عنوان دارویی برای درمان بیماریهای روانی تجویز کردند ولی در سال 1985 از سوی مراجع عمده پزشکی جهانی به عنوان داروی غیرمجاز شناخته شد و تا کنون هیچگونه کاربردی به عنوان دارو، مورد پذیرش مجامع علمی قرار نگرفته است [6].
اکستازی به دلیل ایجاد احساس نشاط فراوان امروز در میان محافل جوانان جذابیتی خاص پیدا کرده است، بیشتر محبوبیت آن در جوامع بر پایه گسترش سوء آگاهی مردم و خودآگاهی افراد بر پایه اینکه اکستازی برای فعالیتهای اجتماعی بیضرر است و بعضی هم حتی فکر میکنند که این دارو جایگزینی برای دیگر داروهای مضر است. آنان میگویند که اکستازی حس مهربانی و خوب بودن را ایجاد میکند که کمک میکند فرد واضحتر و روشنتر فکر کند هر چند سوء مصرف این دارو میتواند خطرناک باشد. مصرف این قرصها در ایران بخصوص در یکسال اخیر در پارتیهای (مهمانیهای) شبانه به شدت افزایش یافته است، طبق آمارهای غیررسمی بیشتر مصرفکنندگان اکستازی در ایران جوانان تحصیلکرده و مرفه هستند، این جوانان عمدتاً در خانوادههای از هم پاشیده رشد کرده یا به تنهایی زندگی میکنند و علت گرایش آنان به این ماده تمایل به افزایش انرژی و احساس شادی است و این در حالی است که عموم جامعه از عوارض مصرف این قرصها که در اکثر موارد خطرآفرین نیز هست و گاهی حتی یکبار مصرف آن باعث ایجاد عوارض بلندمدت میشود اطلاعی ندارند. طبق اطلاعات به دست آمده، نزول قیمت به دلیل ساخت دستساز این داروها در لابراتورهای غیرمجاز داخلی است و همین امر سبب شده است ناخالصیهای موجود در این داروها افزایش پیدا کرده و در نتیجه باعث بالا رفتن خطرات و عوارض ناشی از آن میشود، به عنوان عوامل دیگر میتوان از سهولت دسترسی و همچنین آشنایی جوانان با این ماده مخدر بدون اطلاع صحیح از آثار و عوارض مخرب آن نام برد [7].
بر اساس آمارهای تخمینی 8/2 میلیون جوان در سراسر دنیا حداقل یکبار در طول عمر خود از این ماده استفاده کردند [8] در حال حاضر 95% مصرفکنندگان اکستازی در سراسر جهان زیر 20 سال هستند و هماکنون به رغم اینکه استفاده از آن در سرتاسر دنیا ممنوع است اما همچنان مصرف آن گسترش یافته و به کشورهای در حال توسعه راه یافته است [9].