تعداد صفحات : 35 صفحه -
قالب بندی : word
آنچه باید درمورد شیر بدانیم :
مقدمه:
ضرورت مصرف روزانه شیر برای تمامی گروههای سنی همواره از سوی متخصصان علم تغذیه و سازمان های بهداشتی بین المللی از WHO و FAO توصیه شده است .
امروزه میزان مصرف شیر و فرآورده های آن در هر جامعه, یکی از مهمترین شاخص های توسعه فرهنگی به شمار می آید . بر اساس آخرین یافته های علمی در بررسی ارزش غذایی شیر و فرآورده های آن مصرف سالیانه 200 لیتر از این ماده غذایی ارزشمند , علاوه بر افزایش رشد و تضمین سلامت جسمی افراد , موجب ارتقای هوش و قدرت فراگیری آنان میشود .
افزایش توان کاری , طول عمر و پیشگیری از کار افتادگی زود هنگام , از دیگر مزایای مصرف روزانه آن است .
این ویژگی ها زمانی تحقق خواهد یافت که مصرف شیر در تمام طول زندگی تداوم داشته باشد و مصرف آن در هیچ مقطع سنی قطع نشود. برای اینکه فردی به طور مداوم بتواند از شیر استفاده کند و نسبت به مصرف آن دچار عدم تحمل نشود, لازم است بعد از دوران شیر خوارگی نیز نوشیدن آن را ادامه دهد. در غیر این صورت , تولید آنزیم هضم کننده قند شیر یا لاکتاز در بدن قطع شده و در نتیجه فرد نسبت به مصرف آن در میانسالی و یا کهنسالی , دچار عدم تحمل ویا عوارض گوارشی ناشی از آن ,از جمله نفخ معده , دلپیچه و حتی اسهال خواهد شد.
بررسی های انجام شده در زمینه پذیرش شیر و یا عدم پذیرش آن نشان می دهد که مردم کشورهای اروپای غربی 2درصد و ساکنان آفریقایی و آسیایی بیش از90 درصد نسبت به شیرعدم پذیرش دارند.این میزان عدم پذیرش صرفاً نشانگر قطع مصرف شیر پس ازدوران شیرخوارگی در میان مردم کشور های آفریقایی و آسیایی است.
اگر چه تولید شیر در کشور ایران طی سال 1380 بالغ بر 6/5 میلیون تن بوده , اما بر اساس آمار موجود , مصرف سرانه شیر و فرآورده های آن , با توجه به هدر رفتن بخش عمده ای از شیر در تولید به صورت آب و پنیر ویا ضایعات غیر قابل اجتناب , 75 کیلوگرم ویا کمتر از آن است.
رژیم غذایی
برنامه ریزی برای رژیم غذایی صحیح , بیش از هر چیز , نیازمند آگاهی از میزان مواد ضروری مورد نیاز بدن ازجمله پروتئین ها , املاح و ویتامین هاست.
شیر و فرآورده های شیری به دلیل تنوع و تعدد ترکیبات موجود در آن , ارزش غذایی فراوانی دارد که به اختصار در جدول شماره دو ارائه شده است.
با مقایسه مقادیر توصیه شده از سوی کارشناسان و متخصصان و همچنین ترکیبات شیر و فرآورده های آن , می توان در یافت که سهم این مواد غذایی ارزشمند در تامین نیاز بدن تا چه اندازه مهم و قابل توجه است . میزان درصد تامین این مواد در سنین مختلف با مصرف نیم لیتر شیر در جدول شماره سه برای بهره گیری بیشتر فراهم شده است .
یادآوری:
کشورهای مختلف از جمله آمریکا ، کانادا و کشور های اروپایی با توجه به شرایط اقتصادی و اقلیمی ، هر کدام الگوی غذایی خاصی را پیشنهاد کرده اند که به میزان قابل ملاحظه ای با الگوی پیشنهادی WHOوFAO متفاوت است و بویژه از نظر پروتئین ، املاح و ویتامین ها ، مصرف مقدار بیشتری از آن توصیه شده است.
جدول 1 _ جیره پیشنهادی غذایی FAO ، WHO (مرجع 1)
سن سال
وزن کیلوگرم
انرژی کیلوکالری
پروتئین
گرم
مواد معدنی
ویتامین ها
کلسیم
فسفر
آهن
A
میلی
گرم
D
میلی
گرم
گروه B
C میلی
گرم
B1
B2
نیاسین
اسیدفولیک
B12
3_1
13
1360
16
500_400
500_400
10_5
25/0
01/0
5/0
8/0
9
100
9/0
20
6_4
20
1830
20
500_400
500_400
10_5
3/0
01/0
7/0
1/1
12
100
5/1
20
9_7
28
2190
25
600_500
600_500
10_5
4/0
0025/
9/0
3/1
5/14
100
2
20
12_10
38_36
3600_2400
30
700_600
700_600
10_5
6/0
0025/
1
6/1_4/1
17_15
100
2
20
15_13
51_49
2900_2500
37_30
700_600
700_600
24_10
8/0
0025/
2/1
7/1_5/1
19_16
200
2
30
19_16
62_54
3000_2300
38_30
600_500
600_500
28_10
1
0025/
2/1_1
8/1_4/1
20_15
200
2
30
بالغین
65_55
3000_2200
36_30
500_400
500_400
28_10
1
0025/
2/1_1
8/1_3/1
19_13
1200
2
30
زن آبستن
_
350+
38
1200_1000
1200_1000
28
1
01/0
01/0+
2/0+
3/2+
400
3
30
زن شیرده
_
550+
46
1200_1000
1200_1000
34
5/1
01/0
2/0+
4/0+
7/3+
300
2
30
(شیر پاستوریزه به تنهایی غذایی کامل، با ارزش و سرشار ازمواد قندی است.)
(شیر پاستوریزه ، منبع بسیار غنی از ویتامین های گروهB است.)
(مصرف روزانه نیم لیتر شیر 50 درصد پروتئین مورد نیاز افراد بالغ را تامین می کند.)
کمبود کلسیم = پوکی استخوان
(با مصرف روزانه 50 گرم پنیر پاستوریزه 50% کلسیم و فسفر مورد نیاز بدن تامین می شود.)
جدول 2_ترکیبات اصلی صد گرم شیر و فرآورده های آن
(مرجع 1و2)
نام فرآورده
انرژی
کیلو کالری
کربوهیدرات
پروتئن
چربی
مواد معدنی
ویتامین ها
کلسیم
فسفر
پتاسیم
سدیم
آهن
A
D
B1
B2
نیاسین
اسیدفولیک
B12
C
شیر کامل
62
6/4
3/3
3/3
120
94
140
50
049/
2/0_02/0
0002/
04/
17/
1/0
61/0
257/0
2_5/0
شیر کم چربی
42
8/4
3/3
1
123
96
145
52
049/
-
_
04/
18/
1/0
_
4/0
1
ماست کامل
62
9/4
4/3
4/3
111
87
132
47
ت
2/-03/
_
03/
16/
1/0
_
11/0
1
ماست کم چربی
60
4/5
¾
4/2
160
136
132
47
05/
02/0
-
03/
16/
1/0
_
11/0
1
شیر کاکائو
63
5/10
2/3
1
115
102
145
52
24/
-
-
04/
18/
1/0
_
4/0
1
پنیر فتا
264
4
15
20
490
338
98
1549
64/
2/0
-
07/
86/
40/
_
_
_
پنیر خامه ای
352
7/2
6/7
35
182
107
121
299
2/1
5/0
-
_
_
_
_
_
_
خامه صبحانه
300
6/3
5/2
31
85
67
102
36
ت
4/0
-
02/
12/
1/0
_
_
1
بستنی وانیلی
215
22
4
13
131
115
112
40
21/
2/0
-
04/
19/
1/0
_
_
1
کره بدون نمک
720
04/0
85/0
82
4/23
8/22
26
_
16/
2-1
-
_
_
_
_
_
_
(ارزش غذایی شیر جوشانده بسیار کمتر از شیر پاستوریزه است .)
(با مصرف روزانه 2 لیوان شیر ، استحکام استخوان بندی و سلامت دندان ها تضمین میشود . )
( شیر استریلیزه فاقد مواد نگهدارنده و ارزش غذایی آن معادل شیر پاستوریزه است . )
شیر یعنی زندگی
جدول 3_ جیره پیشنهادی FAO و WHO با مصرف روزانه نیم لیتر شیر کامل (دو لیوان) وتامین درصد مواد مورد نیاز افراد در سنین مختلف
سن
سال
وزن
کیلو گرم
انرژی
پروتئین
موادمعدنی
ویتامین ها
کلسیم
فسفر
آهن
A
D
B1
B2
نیاسین
اسیدفولیک
B12
C
3-1
13
8/22%
100%
100%
100-94%
5-5/2%
40%
10%
30%
100%
5/5%
3%
100%
25%
6-4
20
16%
82%
100%
100-94%
5-5/2%
33%
10%
21%
77%
4%
3%
100%
25%
9-7
28
14%
66%
100-99%
94-78%
5-5/2%
25%
دانلود تحقیق شیر