لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 5
انسان کامل
انسان در جهان بینی اسلامی تنها یک حیوان مستقیم القامه که ناخنی پهن دارد و با دو پا راه میرود و سخن میگوید نیست ، این موجود از نظر قرآن کریم ژرفتر و مرموزتر از این است کهبتوان آن را با چند کلمه تعریف کرد .قرآن انسان را مدحها و ستایشها کرده و هم مذمتها ونکوهشها نموده است . عالیترین مدحها و بزرگترین مذمتهای قرآن دربارهء انسان است ، اورا از آسمان و زمین و از فرشته برتر و در همان حال از دیو و چارپایان پستتر شمرده است . از نظر قرآن انسان موجودی است که توانایی دارد جهان را مسخر خویش سازد و فرشتگان را به خدمت خویش بگمارد ، و هم میتواند به اسفل سافلین " سقوط کند . این خود انسان است که باید در بارهء خود تصمیم بگیرد و سرنوشت نهایی خویش را تعیین نماید . آیا انسان یک موجود دو سرشتی است : نیمی از سرشتش نور است و نیمی ظلمت ؟ چگونه است که قرآن ، هم او را منتها درجه مدح میکند و هم منتها درجه مذمت ؟ ! حقیقت این است که این مدح و ذم ، از آن نیست که انسان یک موجود دو سرشتی است : نیمی از سرشتش ستودنی است و نیم دیگر نکوهیدنی ، نظر قرآن به این است که انسان همهء کمالات را بالقوه دارد و باید آنها را به فعلیت برساند ، و این خود اوست که باید سازنده و معمار خویشتن باشد . شرط اصلی وصول انسان به کمالاتی که بالقوه دارد " ایمان " است . از ایمان ، تقوا و عمل صالح و کوشش در راه خدا بر میخیزد ، به وسیلهء ایمان است که علم از صورت یک ابزار ناروا در دست نفس اماره خارج میشود و به صورت یک ابزار مفید در میآید . پس انسان حقیقی که خلیفة الله است ، مسجود ملائکه است ، همه چیز برای اوست و بالاخره دارندهء همهء کمالات انسانی است ، انسان بعلاوهء ایمان است ، نه انسان منهای ایمان . انسان منهای ایمان ، کاستی گرفته و ناقص است . چنین انسانی حریص است ، خونریز است ، بخیل و ممسک است ، کافر است ، از حیوان پستتر است . در قرآن آیاتی آمده است که روشن میکند انسان ممدوح چه انسانی است و انسان مذموم چه انسانی است . از این آیات استنباط میشود که انسان فاقد ایمان وجدا از خدا انسان واقعی نیست . انسان اگر به یگانه حقیقتی که با ایمان به او ویاد او آرام میگیرد بپیوندد ، دارندهء همهء کمالات است و اگر از آن حقیقت - یعنی خدا - جدا بماند ، درختی را ماند که از ریشهء خویشتن جدا شده است . مانند : «و العصر 0 إن الانسان لفی خسر 0 إلا الذین آمنوا و عملوا الصالحات و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر »( سوره عصر)سوگند به عصر ، همانا انسان در زیان است ، مگر آنان که ایمان آورده و شایسته عمل کرده و یکدیگر را به حق و صبر و مقاومت توصیه کردهاند« ولقد ذرأنا لجهنم کثیرا من الجن و الانس ، لهم قلوب لا یفقهون بها و لهم أعین لا یبصرون بها و لهم آذان لا یسمعون بها أولئک کالانعام بل هم أضل اعراف / . 179» همانا بسیاری از جنیان و آدمیان را برای جهنم آفریدهایم ( پایان کارشان جهنم است ، زیرا دلها دارند و با آنها فهم نمیکنند ، چشمها دارند و با آنها نمیبینند ، گوشها دارند و با آنها نمیشنوند . اینها مانند چهار پایان بلکه راه گم کردهترند. از نظر معیارهای اسلامی ، انسان کسی است که درد خدا را داشته باشد و چون درد خدا را دارد درد انسانهای دیگر را هم دارد . قرآن راجع به پیغمبر اکرم ( ص ) میفرماید : " «فلعلک باخع نفسک علی اثارهم ان لم یؤمنوا بهذا الحدیث اسفا »" (سوره کهف ، آیه . 6) پیغمبر آنچنان برای هدایت و سعادت مردم ونجات آنان از اسارتها و گرفتاریهای دنیا و آخرت حریص است که میخواهد خود را هلاک کند . خطاب میرسد که چه خبر است ؟ مثل اینکه تو میخواهی خودت را به خاطر مردم تلف کنی .« طه 0 ما انزلنا علیک القران لتشقی 0 الا تذکرة لمن یخشی »: ما قرآن را بر تو نازل نکردیم که به مشقت افتی . مگر پنداری برای آن کس که از خدا می ترسد (سوره طه ، آیات 1 تا . 3 ). انسان دو چیز دارد : شخصی " دارد وشخصیتی ، تنی دارد و روحی ، جسمی دارد و روانی . حساب روان از حساب جسم جداست . مقصود از انسان کامل و ناقص عیب و سلامت مربوط به جسم نیست ، ممکن است انسان از نظر روانی ، بیمار و معیوب باشد ، همچنانکه ممکن است از این نظر سالم باشد . قرآن این اصل را پذیرفته است ، میفرماید : « فی قلوبهم مرض فزادهم الله مرضا »" (بقره ،10 ) در دل و روحشان بیماری است ، نمیفرماید مثلا چشمشان بیمار است . قلبی که قرآن میگوید غیر از قلب پزشکیای است که [ برای درمان آن ] لازم است به طبیب قلب مراجعه کنیم . " قلب " در قرآن یعنی همان روح و روان انسان . .درباره قرآن میفرماید : " « و ننزل من القران ما هو شفاء و رحمة للمؤمنین »" ( اسراء ،82 ) ما قرآن را برای شفا و رحمت ، برای مؤمنین فرستادیم . قرآن ، شفای مؤمنین است . یکی از برنامههای قرآن ، ساختن انسان سالم است و ماقبل از آنکه بخواهیم توقع این را داشته باشیم که انسان کامل باشیم یا به انسان کامل نزدیک باشیم ، باید خود را از این نظر که اساسا " انسان سالم " یا " انسان معیوب " هستیم ، به خوبی بشناسیم کامل در هر موجودی ، با موجود دیگر متفاوت است . مثلا " انسان کامل غیر از فرشته کامل است . اگر فرشتهای در فرشته بودن خودش به حد اعلی و به آخرین حد کمال ممکن برسد ، غیر از این است که انسان در عالم انسان بودن خودش ، به حد اعلای از کمال برسد . فرشتگان موجوداتی هستند که از عقل محض آفریده شدهاند ، از اندیشه و فکر محض آفریده شدهاند ، یعنی در آنها هیچ جنبه خاکی ، مادی ، شهوانی ، غضبی و مانند اینها وجود ندارد ، همچنانکه حیوانات ، صرفا خاکی هستند و از آنچه قرآن ، آن را روح خدایی معرفی میکند ، بیبهرهاند و این انسان است که موجودی است مرکب از آنچه در فرشتگان وجود دارد و از آنچه در خاکیان موجود است ، هم ملکوتی است و هم ملکی ، هم علوی است و هم سفلی . یک گروه از نور مطلق آفریده شدهاند و یک گروه دیگر که مقصود حیوانات است از خشم و شهوت آفریده شده اند و خدا انسان را مرکب آفرید . پس انسان کامل همچنانکه با یک حیوان کامل متفاوت است ( مثلا با یک اسب در حد اعلی و ایدهآل و به حد کمال رسیده متفاوت است ) ، با یک فرشته کامل نیز متفاوت است . تفاوت انسان با فرشته یا حیوان به دلیل همان ترکیب ذاتش است که در قرآن آمده است : « انا خلقنا الانسان من نطفة امشاج نبتلیه » سوره انسان ، آیه . 2ما انسان را از نطفهای آفریدیم که در آن مخلوطهای زیادی وجود دارد.مقصود این است که استعدادهای زیادی به تعبیر امروز در ژنهای او هست . بعد میفرماید : انسان به مرحلهای رسیده است که ما او را مورد آزمایش قرار میدهیم این خیلی حرف مهمی است یعنی به حدی از کمال رسیده که او را آزاد و مختار آفریدیم و لایق و شایسته تکلیف و آزمایش و امتحان و نمره دادن ، قرار دادیم . « انا خلقنا الانسان من نطفة امشاج » انسان را از ] نطفهای که مجموعی از مشجها یعنی استعدادهای گوناگون و ترکیبات گوناگون است ، خلق کردیم و به همین دلیل او را در معرض امتحان و آزمایش و پاداش و کیفر و نمره دادن قرار دادیم ، ولی موجودهای دیگر چنین شایستگی را ندارند . « فجعلناه سمیعا بصیرا . انا هدیناه السبیل اما شاکرا و اما کفورا » " (سوره انسان ، آیات 2 و . 3) . از این بهتر و زیباتر ، آزادی و اختیار انسان و ریشه و مبنای آن را نمیشود بیان کرد : او را مورد آزمایش قرار دادیم ، راه را به او نمایاندیم ، آن وقت این خود اوست که باید راه خویشتن را انتخاب کند . بنابراین ، از این بیان قرآن معلوم میشود که " کامل انسان به دلیل همین امشاج بودن ، با کامل فرشته " فرق میکند . کمال انسان در تعادل و توازن اوست ، یعنی انسان با داشتن این همه استعدادهای گوناگون هر استعدادی که میخواهد باشد آن وقت انسان کامل است که فقط به سوی یک استعداد گرایش پیدا نکند و استعدادهای دیگرش را مهمل و معطل نگذارد و همه را در یک وضع متعادل و متوازن ، همراه هم رشد دهد که علما میگویند اساسا حقیقت عدل به " توازن " و " هماهنگی " برمیگردد . مقصود از هماهنگی این است که در عین اینکه همه استعدادهای انسان رشد میکند ، رشدش رشد هماهنگ باشد . انسان کامل آن انسانی است که همه ارزشهای انسانی در او رشد کنند و هیچکدام بیرشد نمانند و به علاوه همه ، هماهنگ با یکدیگر رشد کنند و رشد هر کدام از این ارزشها به حد اعلی برسد ، آن وقت این انسان میشود انسان کامل ، انسانی که قرآن از او تعبیر به امام میکند : و اذ ابتلی ابراهیم ربه بکلمات فاتمهن قال انی جاعلک للناس اماما، بقره ، 124 »: ( و هنگامی که خدا ابراهیم را با کلماتی بیازمود و او همه را به تمام رسانید گفت من تو را امام و پیشوای مردم قرار دادم) ابراهیم بعد از آنکه از امتحانهای گوناگون و بزرگ الهی بیرون آمد و همه را به انتها رسانید و در همه آن امتحانها نمره عالی و بیست گرفت ، به مقام امام یعنی " انسان کامل " رسید . یکی از امتحانهای بزرگ ابراهیم ( ع ) آماده شدن او برای بریدن سر فرزند خودش با دست خود در راه خدا بود ، او تا این حد تسلیم بود که وقتی فهمید خداست که به او امر میکند ، بدون چون و چرا حاضر شد . "«فلما اسلما و تله للجبین» سوره الصافات ، آیه . 103 ) ابراهیم آماده کامل برای سر بریدن و اسماعیل هم آماده کامل برای ذبح شدن بود " « و نادیناه ان یا ابراهیم 0 قد صدقت الرؤیا »" (سوره الصافات ، آیات 104 و . 105) آنچه ما میخواستیم تا همینجا بود ، ما واقعا از تو نمیخواستیم سر فرزندت را ببری ، میخواستیم ببینیم که مقام تسلیم تو در مقابل امر ما و رضای ما تا چه حد ظهور و بروز میکند .
دانلود مقاله کامل درباره انسان