نخ دندان (dental floss):
استفاده از نخ دندان بیش از سایر وسایل برداشت پلاک از سطوح بین دندانها توصیه میشود. نخ دندان یا دنتال فلاس (dental floss) بصورت الیاف نایلونی با رشته های متعدد است که ممکن است تابیده یا نتابیده، باند شده یا باند نشده، مومی یا غیر مومی و ضخیم یا نازک باشد. مجموعه ای از عوامل فردی در انتخاب نخ دندان تعیین کننده است از قبیل: میزان محکمی تماس دو دندان مجاور، زبری ناحیه و میزان تبحر فرد. ولی برتری یک نوع محصول خاص (سئوالی که زیاد پرسیده میشه) در این انتخاب نقشی ندارد. طبق تحقیقات تمام انواع نخ دندانها در برداشت پلاک مساوی و خوب عمل میکنند. البته منظور این نیست که میتونیم با نخ خیاطی یا نخ قالی! و مثل بعضی از افراد از یک تیکه پلاستیک فریزر و … برای این کار استفاده کنیم. در گذشته تصور میشد که موم روی نخ دندان روی سطح دندان باقی میماند که خود عاملی برای گیر پلاک و تحریک لثه میشود، ولی امروزه نشان داده شده است که موم نخ دندان بر روی سطح دندان باقی نمانده و همچنین بهبود در وضعیت سلامت لثه ارتباطی با نوع نخ دندان استفاده شده ندارد. بنابراین توصیه ارائه شده درباره نخ دندان مصرفی بیمار، باید بر اساس سهولت و علاقه شخصی وی باشد.
یک نخ دندان خوب، اولا باید در سطح مقطع خود حالت مستطیل و نواری باشد (نه مثل نخ خیاطی گرد) تا کاملا روی سطح دندان بخوابد. ثانیا نباید به راحتی پاره و ریش ریش شود و در آخر اینکه به مواد مومی، معطر (معمولا اسانس نعنا) و ترجیحا فلوراید (fluride) آغشته شده باشد.
پیشگفتار… ب
خلاصه. ج
مقدمه… د
عنوان صفحه
فصل اول (بهداشت دهان و دندان)
پوسیدگی دندان و عوامل مؤثر بر آن.. ۱
راه های پیشگیری از پوسیدگی دندان ۲
جرم دندان چیست؟… ۲
بهداشت لب. ۳
بهداشت لثه.. ۴
بهداشت زبان… ۴
خشکی دهان ۵
بوی بد دهان و علت های آن.. ۵
علل دهانی و دندانی.. ۶
علل عمومی. ۶
فصل دوم (مسواک وخمیردندان)
روش صحیح مسواک زدن .. ۷
روش های نگهداری از مسواک … ۸
مشخصات و عمل خمیر دندان. ۹
خمیردندان های درمانی… ۱۱
خصوصیات یک خمیردندان خوب ۱۱
دهان شویه ها ۱۲
فصل سوم (نقش مادران و مدارس)
نقش مراقبین بهداشت مدارس در حفظ سلامتی دندان های دانش آموزان ۱۳
نکات بسیا مهم بهداشتی برا ی حفظ سلامت دهان و دندان… ۱۴
فصل چهارم (حوادث دندان)
هیپروسمنتوز … ۱۷
دندانها با دودسیگارازبین می روند … ۱۷
حوادث دندانی و نحوه ی حفاظت از دندان آسیب دیده .. ۱۸
فصل پنجم (بهداشت نزد دندانپزشکان)
واکسیناسیون علیه هپاتیتB برای کارکنان دندان پزشکی.. ۲۱
استفاده از روپوش. ۲۱
استفاده ازدستکش. ۲۲
ضد عفونی.. ۲۲
تمیز کردن وسایل. ۲۳
استریلیزاسیون یا ضد عفونی شدید ۲۴
ضد عفونی کردن محیط کار و تجهیزات دندان پزشکی .. ۲۶
دفع مواد زاید دندان پزشکی.. ۲۷
فصل ششم (اختلالات دندان)
مراقبت از دندانها و لثه ها… ۲۸
آبسه دندان… ۲۸
تغییر رنگ دندانها. ۳۲
فصل هفتم (حوادث دندان)
بیماریهای لثه… ۳۵
التهاب لثه ها ۳۵
پریودنیت Periodontitis: .. ۳۸
پس روی لثه ها ۴۰
علل پسروس لثه ها… ۴۱
هیپرپلازی لثه Gingival hyperplasia.. ۴۳
خشکی حفره دندان Dry socket. ۴۴
فصل هشتم (سیستم ایمنی دهان)
سیستم ایمنی دهان ۴۶
غشاء مخاطی دهان ۴۷
بزاق Saliva . ۴۸
فصل نهم (دیابت و فسار خون)
ملاحظات دندان پزشکی در بیماران مبتلا به دیابت. ۴۹
ملاحظات دندانپزشکی در بیماران مبتلا به فشار خون. ۵۴
بیماران مبتلا به فشارخون در محیط دندانپزشکی ۵۹
منابع
ضمیمه۱
ضمیمه۲
بهداشت دهان و دندان……………………………………………………………………… مؤلف:دکتر محمد مشرف
راهنمای کنترل عفونت و دفع مواد زاید در دندانپزشکی…………………..مؤلف:دکتر خدیجه کاویان پور
دندان و لثه………………………………………………………………………………………مؤلف:دکتر وجیهه علیزاده
مجموع مقالات دندان پزشکی……………مؤلف:جهاد دانشگاهی دانشکده دندان پزشکی دانشگاه تهران
ایمونولوژی بیماری های دهان………………………….مؤلف:دکتر عبدالحسین کیهانی-دکتر شریعه فقیهی
بافت شناسی دهان و دندان………………………………………………………………….مؤلف:دکتر فریده اعتصام
یکی از بهترین نشانه های خدا در ساختمان بدن انسان دهان ، زبان و دندانهای اوست . از آن جا که بهداشت دهان و دندان ، یکی از مهمترین شاخه های بهداشت عمومی به شمار می آید ، رعایت کامل مسائل بهداشتی در این زمینه برای حفظ سلامت دهان و دندان ها نیازمند آگاهی و توجه دقیق به آموزشهای صحیح بهداشتی می باشد .
عوامل مهم و مؤثر برای به نتیجه رساندن این مطلب عبارتند از : عوامل محیطی ، تغذیه ای صحیح و هم چنین برخورداری از یک فرهنگ غنی بهداشتی که هر کدام به نوبه ی خود نقش بسزایی را ایفا می کنند .
بیشتر افراد جامعه از این مسائل اطلاع کافی ندارند . این نداشتن اطلاع از عوامل مؤثر برای به نتیجه رساندن مسائل بهداشتی با محدودیت های آموزش های صحیح بهداشت دهان و دندان و همچنین کمبود مقالاتی در این زمینه پدید می آید .
دهان نخستین قسمت لوله ی گوارش است. ین قسمت از لبها شروع و به حلق منتهی میشود.
در داخل این حفره دندان ها ، زبان و مجرای خروجی ترشحات غدد کوچک و بزرگ وابسته به حفره های دهان قرار دارند .
دندان ها عضوی سخت و سفید رنگ هستند که در فکّ بالا و پایین حفره های دهان جای گرفته اند .
ارائه ی مشکلات دندانی و نیز راههای پیشگیری و درمان آن از ویژگیهای بارز این اثر است .
رشد و گسترش علوم دندان پزشکی در رشته های تخصصی مختلف با سرعتی شگرف آن چنان پیش می رود که دندان پزشکان و دانشجویان این رشته جهت کسب آگاهی های علمی ملزم به استفاده از تحقیقات و مقالات جدید بوده تا بتوانند گره گشای مشکلات درمانی و بهداشتی در سطحی مطلوب و شایسته باشند.
پوسیدگی یا همان کرم خوردگی دندان،انهدام انساج سخت دندان که معمولا با درد همراه است می باشد.
کرم خوردگی یا پوسیدگی دندان برای تمام افراد بشر رخ می دهد.
به طور کلی عواملی که در ایجاد پوسیدگی دندان دخالت دارند عبارتند از:
کمبودویتامین های («آ»،«ث»،«د»وکلسیم وفسفر)عوامل ارثی،بهداشتی،شکل فیزیکی دندان (چاله های عمیق Deep pitsوشکاف های عمیقDeep fissure)،عوامل تغذیه ای وبالاخره ترکیب بزاق و مقدار ایمونوگلبولین آن (IGA).
درهنگام پوسیدگی،آب سرد و خوردن شیرینی باعث احساس درد در دندان می گردد و در غیر این صورت دندان بدون درد است.
وقتی که دندانی در اصطلاح می پوسد،نسبت به گرما وتماس با شیرینی جات حساس می شود و بر روی آن نقاطی تیره رنگ پدید می آید.
پوسیدگی دندان در طفولیت و جوانی بیشتر از سایر سنین است. بنابراین سن یکی از عوامل مؤثر بر پوسیدگی دندان های ماست.در کسانی که شیرینی پز هستند و یا با مواد مختلف شیمیایی به خصوص اسیدها سر و کار دارند پوسیدگی دندان دیده می شود.
افزودن فلوئوربه آب آشامیدنی و رساندن آن به حد استاندارد.
مسواک زدن بعد از خوردن غذا و همچنین قبل از خوابیدن.
پرکردن دندان یا ترمیم آنها،برداشتن قسمت های پوسیده و ترمیم آن ها با مواد پرکردنی مختلف.
استفاده ی کمتر از تنقلات و شیرینی جات.
در صورت این که مدتی مسواک نزنیم و پلاک[۱] را به طور کامل از روی دندان هایمان پاک نکنیم به مرور زمان تبدیل به جرم میشود.
ما خود قادر به برداشتن جرم از روی دندان نیستیم،زیرا جرم چنان محکم به دندان ها چسبیده است که تنها دندان پزشک قادر به برداشتن آن است.
جرم گیری دندان به سلامت لثه کمک می کند جرم هایی که در بالای لثه بر روی دندان ها تشکیل میشوند قابل رؤیت هستند.این جرم ها به صورت رسوب هایی به رنگ قهوهای و یا سیاه در اطراف طوق دندان ها دیده می شوند.
سطح خشن جرم یکی از محل های شایع تجمع پلاک است.
حتی اگر یک روز در مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان کوتاهی شود،بلافاصله مراحل اولیه ی تشکیل جرم آغاز خواهد شد.
«توکسینهای پلاک[۲] باعث التهاب لثه و نیز تخریب و تحلیل استخوان نگهدارنده دندان می شوند.
پس از تخریب استخوان دندان ها هالق می شوند و در این هنگام سرعت تخریب استخوان اطراف آن بیشتر میشود،سرانجام وقتی که قسمت عمده از استخوان نگهدارنده ی دندان دچار تخریب شد،دندان آن چنان لق میشود که یا خودش به زودی ازجا کنده می شود و یا باید کشیده شود. پس از کشیده شدن دندان باید مراقبت هایی برای جلوگیری از آسیب صورت پذیرد.
لب ها نیز مانند لثه ها و دندان ها در زیبایی صورت نقش بسیار مهمی را ایفا می کند.
گاز گرفتن لب هنگام صحبت کردن بسیار مضر است،زیرا هم موجب ضخیم تر شدن آن ها و هم چنین ایجاد خراش هایی بر روی لب می شود که گاهی درمان آن بسیار مشکل است. برای جلوگیری از خشک شدن دندان،ایجاد حساسیت و ترکیدگی لب ها و نیز محافظت در برابر بادهای خشک و گرم استفاده از کرم های مرطوب کننده بسیار توصیه می شود.
رعایت بهداشت لثه همانند دندان ها ضروری است.لثه ها قسمتی از مخاط دهان می باشند که به طوق دندان ها می چسبند واستخوان نگهدارنده ی دندان را هم می پوشاند.
از ویژگی های بارزی که باید در یک لثه سالم وجود داشته باشد:صورتی رنگ بودن،محکم بودن و پر خون نبودن آنها است.لثه ها ممکن است بر اثر نا مساعد بودن حالت عمومی بدن:رنگ پریده،خون آلود،نرم وشل ،متورم و یا تحلیل رفته باشند. ناراحتی های مذکور ممکن است بر اثر کم خونی،وضع بد دهان ومعده و رویش دندان ها و بارداری و بعضی از تب ها وپیری باشد.
زبان هم مانند سایر قسمت های دهان باید تحت مواظبت قرار داشته باشد به طریقی که از عفونت جلوگیری کامل به عمل آید.لازم است در روز چند بار ترشحاتی را که بر روی زبان ایجاد میشوند پاک کرد.
رنگ طبیعی زبان مانند لثه ها،صورتی می باشد.به محض اینکه تغیری در این رنگ ایجاد شد این نشان را دارد که اختلالاتی کم و بیش جدی در آن روی داده است.
عمل بزاق مرطوب نگه داشتن دهان،تمیزوسفید کرن دندان ها و از بین بردن اسیدهای حاصل از پلاک دندانی می باشد.
در خشکی دهان عواملی چون:داروهای آرام بخش،آنتی هیستامین ها و پرتودرمانی سر و گردن مؤثرمی باشند.
خوردن نعنا و همچنین استفاده از محلولی که خود مخلوتی از آب و کمی گلیسیرین و چند قطره آب لیمو است می تواند تا حدودی در رفع خشکی دهان مؤثر واقع شوند.
برای اکثر مردم جالب است که بدانند بوی بد دهان نزد افراد سالم،نه تنها بد نیست بلکه خوش آیند هم می باشد.
بوی بد در دهان هنگامی به وجود می آید که بیماری در بدن شخص وجود داشته باشد.یعنی فقط اشخاص بیمار بوی بد در دهانشان شکل می گیرد.
علل دهانی و دندان و دهانی
علل عمومی
کسی که بهداشت دهان و دندان ره رعایت نکند بوی بد در دهانش ایجاد می شود،این چنین شخص با تمیز نکردن دندان های خود فضا را برای رشد و تکثیر میکروب ها فراهم می کند.
دندان های پوسیده هم می توانند عاملی برای این عارضه باشند.هر عاملی که باعث شود در ترشح بزاق اختلالی به وجود آید از دیگر عوامل مؤثر می باشد.
تمامی بیمارهای مجاری تنفسی،حنجره،ریه،گلو و معده،دیابت،مسمومیت های غذایی و دارویی،بیماری سیل و… می توانندباعث بوی بد دهان شوند.
از جمله بوی های بد دهانی که به محض باز شدن دهان فرد بیمار می توان تشخیص داد عبارت اند از:
بوی سولفر و استیفرم که ناشی از پوسیدگی دندان است.
بوی فکالوئد یا مدفوع که از ناراختی های بخصوص معده می باشد.
بوی ترشیدگی ناشی از حاملگی.
بوی زعفران ناشی از مرض قند.
بوی نزدیک به بوی سیر ناشی از مسمومیت با جیوه.
چکیده:
برای پیشگیری از ایجاد هر بیماری ابتدا باید علل ایجادکننده آن بیماری را بشناسیم ، اگر از کسانی که دندان های پوسیده دارند پرسیده شود چرا دندانهایتان خراب شده است ؟ اغلب به مسئله ارث و جنس دندان اشاره می کنند . ولی آیا همین یک نکته کافی است یا این که عوامل دیگری هم دخالت دارند ؟
عواملی که در کتاب های مختلف مورد بحث قرار می گیرد در این جا نقل می کنیم این عوامل عبارتند از :
میکروب ها ، مواد قندی ، اسیدها ، پلاک دندانی ، جنس ، شکل و وضع قرارگیری دندان ها ، کمیت و کیفیت بزاق ، انواع غذاها و ارث .
تئوری ها :
فهرست مطالب:
مقدمه علل پوسیدگی دندان
تئوری ها درباره علل پوسیدگی دندان
کرم خوردگی دندان
مزاج
Vital theory پوسیدگی دندان
Chemical theoey پوسیدگی دندان
Parasitic or septic theory پوسیدگی دندان
theroy – Chemo یا Acidogenic پوسیدگی دندان
proteolytic theory پوسیدگی دندان
proteolysis – chelation theory پوسیدگی دندان
نوع فایل: Word
تعداد صفحات: 8 صفحه
مقاله با عنوان مروری بر مراقبت از دهان و دندان (بهداشت دهان و دندان) در فرمت ورد در 16 صفحه و شامل مطالب زیر می باشد:
مقدمه
دهان و ساختمان دندان
نقش دهان
هر انسان در زندگی خود دو نوع دندان در می آورد
دندانهای شیری
دندانهای دایمی
پوسیدگی دندان
بوی بد دهان
علت پوسیدگی دندان
لثه وبیماریهای آن
روش درست مسواک کردن دندانها واستفاده از نخ دندان
استفاده از نخ دندان
روش معاینه دهان و دندان
مراقبت از دهان ودندان زنان باردار
توجه مهم
روش مراقبت دهان و دندان در زنان باردار
مراقبت از دهان ودندان کودکان زیر ۲ سال
نکات مهم
مراقبت از دهان ودندان کودکان ۲ تا ۶ سال
توجه مهم
نخ کشیدن دندان
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:67
رئوس مطالب:
• عوامل تغذیه ای در رشد دندان
• پوسیدگی دندان
• بیماری دور دندانی
• پوسیدگی دندان کودک Baby Bottle tooth Decay (BBTD)
• از دست دادن دندان و دندان مصنوعی
• تظاهرات دهانی بیماری سیستمیک
اصطلاحات کلیدی:
پوسیدگی دندان در اثر شیشة شیر کودک الگوی پوسیدگی در دندانهای جلوی کودکان دو ساله به بعد که پوسیدگی شیشة شیر پرستاری نیز نامیده میشود از مجاورت بیش از حد مایعات حاوی قند در زمان خواب ناشی می گردد.
سنگریزه calculus - یک سفت شدگی سخت سنگ مانند که در روی دندانها و بوسیلة آهکی شدن پلاک دندانی تشکیل می گردد.
چگونگی و کیفیت پوسیدگی (خاصیت ایجاد پوسیدگی)- خواص پیش برندة پوسیدگی یک غذا
پوسیدگی دندانی- بیماری که در آن اسید تولید شده توسط متابولیسم قندی میکروارگانیسم ها به حملة باکتریها منجر گردیده و باعث کم شدن مواد معدنی مینای دندان و تخریب ساختمان دندان میشود.
عاج دندان- مهم ترین و اصلی ترین بافت آلی دندان که مغز آن را می پوشاند و در تاج توسط مینای دندان و در ریشه ها توسط سیمان پوشیده میشود.
بی دندانی (فقدان دندان)- از دست دادن قسمتی یا کامل دندانهای طبیعی
مینای دندان- ماده ای بسیار سخت غیرآلی سفید، بلورین و متراکم که عاج دندان (دنتین) را پوشانده و محافظت می نماید.
آپاتیت فلوراید- شکلی از یون فلوئور که در عاج و مینای دندان همراه با کلسیم و فسفر تشکیل می گردد.
التهاب فلوراید (fluorosis) - حالتی که از مجاورت مینای دندان با مقادیر فراوان فلوراید ناشی می گردد که با خالهای گچی سفید سطح مینا مشخص می گردد که تا رنگهای قهوه ای پیش روی می نماید و در نهایت بصورت خال خالی تظاهر می نمایند.
لثه- قسمتی از مخاط دهان که تاج های بیرون نزدة دندانها را می پوشاند و دور تا دور گردن آنهایی که بیرون آمده اند را در بر میگیرد:
لثه ها (gums) :
شیار لثه ای- فضای V شکل کم عمق و سطحی اطراف دندان که توسط سطح دندان در یک سمت و در سوی دیگر امتداد اپیتلیوم لثه پیوند خورده است.
رویهم قرار گرفتن دندانهای بالا و پائین در موقع بسته بودن دهان (جفت شدگی)- ارتباط دندانهای متضاد در آرواره های بالا و پایین: جفت شدگی کامل زمانی است که دندانهای جلو و عقب فک بالا و پائین کنار هم قرار می گیرند.
بیماری دور دندانی- التهاب بافت لثه ای با پیامد تخریب ساختارهای استخوانی پایه و سرانجام از دست دادن دندان
پلاک- لایة نازک (Film) بیرنگ و چسبناک میکروارگانیسم ها، پروتئینهای بزاقی، اجزای معدنی و پلی ساکاریدهایی که به دندانها و لثه ها می چسبند.
استرپتوکوک موتانس- یک باکتری دهانی درگیر در تشکیل پوسیدگی دندانی
خشکی دهان ناشی از فقدان ترشح طبیعی- خشکی دهان ثانویه بر ناکافی بودن یا فقدان بزاق
رژیم غذایی و تغذیه نقش مهمی در رشد دندان، استحکام بافت دهان و لثه، قدرت استخوان و پیشگیری و مهار بیماریهای حفرة دهان ایفا می نمایند. رژیم غذائی براساس موارد زیر از تغذیه تمایز یافته است: رژیم غذایی اثری موضعی بر استحکام دندان دارد که نوع، شکل و تکرار غذاها و نوشیدنیهای مصرفی تاثیری مستقیم روی دندانها دارند. تغذیه اثری عمومی و سیستمیک دارد. تأثیر ماده غذائی وارد شده بطور عمومی بر رشد و حفظ حفره دهان اثر می گذارد. بدلیل سرعت آن در میزان برداشت، مخاط دهان بویژه به تغییرات وضعیت مادة مغذی حساس میباشد.
زمانیکه رژیم غذائی و تغذیه بر حفرة دهانی تأثیر می نمایند، تأثیر معکوس آن یعنی اثر حفرة دهانی بر مواد غذایی و تغذیه قوت می گیرد، وضعیت حفرة دهانی بر توانانی آن بر رژیم غذائی کافی و متعاقب آن تعادل ماده غذایی تأثیر می گذارد. بیماریهای دندانی به فراتر از پوسیدگی دندان گسترش می یابند. از دست دادن دندان یا ادنتولیسم (edentulism) در حدود 40% افراد بالای 65 سال روی میدهد و میتواند تأثیر مهمی بر ورود غذا بگذارد. بیماری اطراف دندانی شایع در بزرگسالان، لثه ها را تخریب نموده و ممکن است بر استحکام و ثبات دندان اثر نماید. پوسیدگی دندان با الگوهای متفاوتی در گروههای سنی مختلف روی میدهد. در حالیکه مجموع شیوع تخریب در ایالات متحده از 60 به 40% کاهش یافته است، انهدام ریشه و تاجی در جمعیت بزرگسال و سالخورده افزایش یافته است.
سرطان دهان که اغلب به طور ثانویه با ورود توتون و الکل روی می دهد، میتواند اثری مهم و قابل توجه بر توانایی خوردن داشته باشد. سرطان دهان با نیاز افزایش یافته به کالری (انرژی) و مادة غذایی با کار سینومای دهانی ترکیب شده است.