7 صفحه
نقش دولت در توسعه از دیدگاه امام خمینی (ره)
مقدمه
تبیین رهنمودهای بنیانگذار انقلاب، یکی از گامهای اساسی در تداوم و تعمیق نظام اسلامی ایران به خصوص در شرایط امروز جهان است. در آستانه قرن بیست و یکم تحولات گستردهای را در زندگی بشر از جنبههای مختلف شاهد هستیم؛ یکی از مهمترین جنبههای این دگرگونی، تحولی است که در مورد نقش دولت در توسعه و توسعة اقتصادی پدید آمده است. بدین خاطر، بازبینی و ترسیم خطوط فکری سیاسی - اقتصادی امام راحل در شرایط کنونی دربارة نقش دولت اسلامی در توسعه و توسعة اقتصادی اگر چه کار آسانی نیست، اما قدمی مهم به شمار میرود. هدف دولت اسلامی از دیدگاه حضرت امام همان هدف نهایی ادیان آسمانی یعنی «توسعة معرفةا» است و قرار است انسان با همة ابعاد مادی و معنویاش ساخته شود، بنابراین، ماهیت دولت اسلامی با دولتهای دیگر اعم از استبدادی، لیبرال و سوسیالیست که هدفشان حداکثر کردن رفاه مسئولین و کارمندان عالیرتبة دولت یا حداکثر کردن رفاه مادی جامعه است، تفاوت اساسی دارد.
-1 چشمانداز تاریخی
دربارة نقش مناسب دولت برای اعتلای توسعه و توسعه اقتصادی، توافق زیادی بین مکاتب مختلف اقتصادی وجود ندارد. در واقع، تعیین حدود دخالت دولت در حوزة فعالیتهای اقتصادی مهمترین مسئلهای است که از بدو شکلگیری اندیشة اقتصادی جدید، مدنظر اقتصاددانان بوده است. در تاریخ اقتصادی غرب، بعد از رنسانس، از جهت میزان دخالت و نقش آفرینی دولت در حوزة اقتصادی چهار دوره را میتوان در نظر گرفت:
-1 از قرن شانزدهم تا اواخر قرن هجدهم که دولتهای مرکانتالیست اروپا در زمینة اقتصاد و تجارت نقش عمدهای ایفا کردند.
-2 قرن نوزدهم عصر دولتهای لیبرال بود که وظایف دولت را تأمین امنیت عمومی، دفاع از تمامیت ارضی کشور و سرمایهگذاری در بخشهایی میدانستند که به تولید کالاهای عمومی نظیر آموزش و پرورش میپردازد.