فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:55
فهرست مطالب:
1- پیشینه و زمینه
موقعیت نسبی
پیشینه تاریخی
نقشه شماره (1) موقعیت سیاسی روستا
جدول شماره (1) جایگاه روستا در طرح فرادست
نقشه شماره (2) جایگاه و نقش روستا در سلسله مراتب تقسیمات کالبدی طرح فرادست
تقسیمات کالبدی این طرح به شرح زیر ارائه شده است :
جدول شماره (2) نشانگر خدمات پیشبینی شده برای مرکزیت
نمودار شماره (1) سطحبندی مراکز خدماتی ناحیه گلستان
3-1 ارائه دیدگاه روستاییان شامل:
الف- روشهای اولویتبندی طرحها
ب- طبقهبندی طرحهای پیشنهادی بر اساس روشهای یاد شده
معرفی اولویتبندی پروژههای عمرانی
نمودار شماره (2) سطحبندی سلسله مراتبی فضاها و مراکز روستایی شهرستان گرگان
جدول شماره (3) الگوی مراجعه خدماتی روستای شیرعلیآباد با سطح فرادست خود
نقشه شماره (3) الگوی مراجعات خدماتی آبادیها در وضع موجود
شناسایی پایه در سطح روستا
نقشه شماره (4) محدودههای در معرض سوانح طبیعی روستا
دما
- میانگین حداقلهای دما
- میانگین ماهیانه دما
- حداقل مطلق دما
- حداکثر مطلق دما
جدول شماره (10) پارامترهای پنجگانه دما در ایستگاه گرگان (87- 63)
آب آشامیدنی
آب کشاورزی
جدول شماره (4) محاسبه میزان آب کشاورزی استحصالی از چاههای روستا
2- 2- 2 بررسیهای اجتماعی
جدول شماره (5) تحولات جمعیتی روستا در سرشماری سالهای 87- 1381جدول شماره (6) تعداد و بعد خانوار طی سالهای 85 و 87
جدول شماره (7) ترکیب سنی جمعیت روستای شیرعلیآباد سال 87
جدول شماره (8) توزیع درصد سنی روستای شیرعلیآباد نسبت به ضابطه جوانی جمعیت سال 87
جدول شماره (9) گروههای سنی 5 ساله جمعیت روستای شیرعلیآباد سال 87
نمودار شماره (7) هرم سنی جمعیت روستای شیرعلیآباد
ساختار جنسی
جدول شماره (10) درصد و نسبت جنسی در گروههای 3 گانه جمعیتی روستای شیرعلیآباد 87
جدول شماره (11) میزان مرگ و میر و موالید سالهای 87- 81
جدول شماره (12) نرخ رشد طبیعی روستای شیرعلیآباد سال 87- 1381
علل مهاجرت از روستا
آموزش و سواد
جدول شماره (13) نسبت جمعیت باسواد شیرعلیآباد به استان، شهرستان، دهستان سال 1385
اشتغال
جدول شماره (14) فعالیتهای عمده اقتصادی روستا در سال 1387
جمعیت فعال
جدول شماره (15) ویژگیهای جمعیت فعال اقتصادی روستا در سال 87
جمعیت شاغل
تعیین نقاط ضعف مشارکت روستاییان
نقاط قوت مشارکت روستاییان
3- 2- 2 بررسیهای اقتصادی
جدول شماره (16) سطح زیرکشت و میزان تولید و درآمد حاصل از محصولات کشاورزی روستای شیرعلیآباد، سال1387
نمودار شماره (12) وسعت و درآمد خالص هر یک از محصولات
جدول شماره (17) فعالیتهای عمده روستای شیرعلیآباد در سال 1387
جدول شماره (18) نحوه اشتغال در روستای شیرعلیآباد با تفکیک بخشهای مختلف اقتصادی
نقشه شماره (5) محدودههای همارزش اقتصادی زمین و ساختمان در روستا
همراه با جداول ،نمودار و نقشه ها
چکیده:
- پیشینه و زمینه
1-1 بررسی اجمالی موقعیت سیاسی و جغرافیایی روستا و پیشینه تاریخی آن
موقعیت جغرافیایی هر مکان را میتوان بر حسب دو عامل موقعیت نسبی و موقعیت ریاضی مورد بررسی قرار دارد.
موقعیت ریاضی
از نظر موقعیت ریاضی، روستای شیرعلیآباد در ارتفاع 110 متری از سطح آبهای آزاد جهان و 54 درجه و 22 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 53 دقیقه عرض شمالی واقع شده است. (فرهنگ آبادیها و مکانهای مذهبی کشور ، سال 1365)
موقعیت نسبی
موقعیت نسبی هر مکان عبارت است از ارتباط آن با سکونتگاههای اطراف و نحوه استقرار در پهنه شهرستان. روستای شیرعلیآباد در فاصله 6 کیلومتری شمال گرگان واقع شده که از نظر موقعیت نسبی در استان گلستان، شهرستان گرگان، بخش مرکزی و دهستان انجیراب قرار دارد. این روستا از سمت شمال به روستای سیستان محله با فاصله 3 کیلومتر و روستای قرنجیک با فاصله 7 کیلومتر، از شمال شرق به روستای مامایی با فاصله 2 کیلومتر، از شمال غرب به روستای قلعه محمود با فاصله 1 کیلومتر، از جنوب شرق به روستای اجابن با فاصله 5 کیلومتر و از جنوب به روستای زنگی محله با فاصله 5 کیلومتر و شهر گرگان با فاصله 6 کیلومتر محدود میشود. در سمت غرب و شرق روستا نیز زمینهای کشاورزی و رودخانه انجیراب (شرق) واقع شده است.
پیشینه تاریخی
از قدمت تاریخی روستا اطلاعات مبسوطی در دست نیست، اما بر اساس گفتگویی که با دهیار و رئیس شورای اسلامی قلعه محمود صورت گرفته، عنوان شد که اولین فردی که به روستا وارد شده شیرعلی نام داشته و از سیستان مهاجرت کرده بود. به همین دلیل روستا شیرعلیآباد نامیده شد. این روستا قدمتی 50 ساله دارد.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:33
فهرست مطالب:
مقدمه. ۱
موقعیت جغرافیایی.. ۳
نام گذاری روستا : ۶
فعالیت اقتصادی ساکنان روستا : ۷
منابع آب : ۹
عروسی : ۱۱
شرح عروسی های( طولانی ). ۱۲
عزا : ۱۵
مراسم محرم و صفر (عزاداری) : ۱۷
خوراک : ۲۱
پوشش ظاهری : ۲۵
لهجه های محلی : ۲۷
مقدمه :
گرچه در عرف و سیاست و فرهنگ و مطبوعات معاصر مملکت ما یک ده در هیچ مورد بهیچ وجه حسابی نمی آید ولی بهر صورت هسته اصلی تشکیلات اجتماعی این سرزمین و زمینه اصلی قضاوت درباره تمدن آن همین دهات پراکنده است که نه کنجکاوی متتعبان را می انگیزد و نه حتی علاقمندی خریداران رای و سیاستمداران و صاحبان امر را .
چرا گاهی اتفاق افتاده است که مستشرفی یا لهجه شناسی بعنوان تحقیق در لهجه دور افتاده ای سری به دهات هم زده است و مجموعه ای نیز گردآورده است ولی غیر از آنچه مربوط بمورد علاقه اوست ، نه ازمردم این دهات و نه آداب و رسومشان و نه از وضع معیشتشان چیزی در اینگونه مجموعه ها نمی توان یافت .
یا اگر می توان یافت بسیار گذرا و سرسری است . تقصیر هم از کسی نیست .
ناشناخته های این سرزمین آنقدر فراوان است که کمتر کسی حوصله می کند به موضوع حقیری بپردازد و وقت خود را صرف تحقیق در مورد یک روستا کند .
این تحقیق در مورد یک روستا است که هسته اولیه تشکیل آن امامزاده است و در میان روستاهای مجاور اهمیت خاص خود را دارد .
موقعیت جغرافیایی
روستای دوز عنبه روی سراشیبی تپه ای که شیب آن از شمال به جنوب است واقع شده . در قسمت شمال این روستا روستایی به نام اسکول دره قرار دارد و در قسمت جنوب روستایی به نام آجین دوجین قرار دارد و در قسمت شرق روستایی به نام ولیان و در قسمت غرب تپه ای به نام قراول (نگهبان) قرار دارد ، دارای آب و هوای کوهستانی و سرد است و در گذشته تنها وسیله حمل و نقل قاطر و الاغ بود . و روستاییان در گذشته محصولات خود را به دیگر نقاط می بردند و لوازم مورد نیاز خود را از دیگر روستاها تهیه می کردند .
در بهار به کشت و کار و کشاورزی مشغول بودند و با فرا رسیدن زمستان به پذیرایی از گاوها و گوسفندان می پرداختند و در فصل پاییر اهالی ده برای غذای زمستانه حیوانات خود انبار می کردند و در زمستان از آنها استفاده می کردند .
شغل مردم کشاورزی ، دامداری و در کنار نگه داری گاو و گوسفند مرغ نیز پرورش می دادند و در گذشته که گاز وجود نداشت زنها مجبور بودند برای گرم کردن خانه و درست کردن غذا از آتش استفاده کنند به این اجاق ها که روی آنها غذا درست می کردند اصطلاحاً «کله» می گفتند «به فنحه کاو کسره ی» و ساعتها مجبور بودند که در سرما و یا گرما در کنار آتش غذا درست کنند ، برق هم نبود و از چراغ استفاده می کردند لوله کشی آب در خانه ها موجود نبود و برای تهیه آب باید به چشمه ها و آب انبارها می رفتند که بعداً به شرح آن می پردازیم .
بعد از تقیه امام جعفر صادق نوادگان و فرزندان آنها به خاطر فشار دشمنان هر کدام به طرفی مهاجرت کردند که از جمله آنان یحیی فرزند امام موسی کاظم به همراه مادر و خواهرش بودند که اینها به خاطر فشار دشمنان به سمت روستای دوزعنبر کشیده شدند . در آن زمان روستای دوزعنبه خالی از سکنه بود ولی روستای مجاور به نام ولیان که در آن اربابزادگان و زمین داران زندگی می کردند .
بین دو روستای دوزعنبه و ولیان کوهی قرار داشت که اربازادگان ولیان به خاطر تسلط داشتن بر نواحی فرد یا افرادی را به عنوان نگهبان به آنجا فرستاده بودند و نام آن کوه را به خاطر همان نگهبانان «قراول»
می گویند .
در مسیر آمدن این بزرگواران را که در آنجا مادر حضرت یحیی فرزند خود را سقط می کند و در همانجا برسر و صورت خود می زند و می گوید «حکم والی» یعنی بچه ام که مانند گل است از بین رفت این راه برا روستاییان دارای ارزش خاصی است .
از طرف دیگر گوهرتاج در مشهد به خاطر ارادت به امامان در هر روستا یاهر مکانی که می دید امازاده ای گمنام هستند برای آنها مقبره ای
می ساخت تا یاد و خاطره آنان از بین نرود و برای امازاده روستای دوزعنبه نیز مقبره ساختند . روستای ولیان سیدنی را به همراه همسرش برای خدمت این امامزاده (مثلاً روشن کردن چراغ و تمیز نگهداشتن امامزاده متعهد کرده بود) و این سید به آباد نمودن این امامزاده مشغول بود .
پنج پسر این سید برجای مانده به نامهای میرقاسم ، میرهاشم ، میرعمو ، میراکبر ، میر مظفر .
خان ها و اربا های ولیان برای جبران زحمات این سید زمینی واقع در روستای شنده به نام مزرعه دادن د این زمین نسل اندر نسل متعلق به سید ها و فرزندان و نوادگان آنها می باشد .
از طرفی دیگر افرادی به نام قنبر و ملی به این روستا آمدند و ازدواج کردند اینها نیز دارای فرزندانی شدند و در این روستا سکنی گزیدند و به این ترتیب روستا سه طایفه خانوادگی به نامهای حسینی قنبریها و قلی زاده به وجود آمدند .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:13
چکیده:
روستای لک لک آشیان
مطالعات طرح هادی
طرح هادی روستای لک لک آشیان
- خدمات تاسیساتی
غیر از روستای تقی آباد کلیه روستاها از خدمات برق رسانی و آبرسانی ا ستفاده می نمایند.روستای لکل ک آشیان از طریق جاده آسفالت به شهر نیشابور متصل می گردد.
- بررسی موقعیت و عشایر در حوزه نفوذ و تاثیرات ناشی از آنها
با توجه به بررسی هلای انجام شده در سطح حوزه نفوذ جمنعیت عشایری وجود ندارد.
- تعیین محدوده اراضی کشاورزی و منابع طبیعی
- اراضی زراعی و باغی روستا عموما در جنوب و جنوب غرب روستا واقع شده است. وسعت اراضی زراعی روستا حدود چهار هکتار می باشد ولی وسعت کل عرصه منابع طبیعی به دلیل عدم وجود ممیزی مراتع مشخص نمی باشد.
- بررسی منابع آب
بطور کلی آب شرب روستای لک لک آشیان از طریق یک حلقه چاه با ظرفیت 6اینچ تامین می شود آب کشاورزی علاوه برچاه عمیق از طریق آب قنات تامین می شود لازم به ذکر است دبی قنات به دلیل عدم لایروبی بسیار کم می باشد بطوری که مقدار متر مربع زمین کشاورزی آبیاری شده در هر 24ساعت توسط آب قنات 1000متر مربع می باشد.
ویژگیهای جمعیتی
- تعداد جمعیت وبعد خانوار
- تعداد جمعیت روستای خوجان در سال 1383،164نفر گزارش شده است که با توجه به 42خانوار است .بر اساس اطلاعات فوق در طی 30سال جمعیت روستای لک لک آشیان رشدی معادل 1/2داشته است بیشترین رشدجمعیتی در بین سالهای 55تا65دیده می شود در واقع در یان مدت جمعیت روستا تقریبا دو برابر شده است ولی زا سال 65تا83از شدت رشد جمعیت کاسته شده است و علت آن شاید وجود جمعیت زیر 25سال بوده است .در طی دوره 45تا75با توجهبه بعد خانوار بار تکفل افزایش داشته است.
- ترکیب جنسی و سنی
با توجه به اطلاعات بدست آمده از ترکیب جنسی رسنی روستای لک لک آشیان 7/38در صد در گروه سنی کودک و نوجوان (14-0سال) ،1،34درصد در گروه سنی جوانان (34-15سال) ،21درصد درگروه سنی بزرگسالان (64-35سال) 2/6درصد گروه سنی سالخوردگان (65+سال) قرار دارند.
اگر گروههای سنی 14-0سال و65+سال را جزو گروههای سنی غیر فعال در نظر گرفته شدود بنابراین 1/55درصد جمعیت روستا ر ا گروه سنی فعال تشکیل می دهد . نسبت جنسی (تعداد جمعیت زن به تعداد جمعیت مرد) روستای لک لک آشیان حدود 9/97نفر محاسبه شده است. با توجه به هرم سنی جمعیت روستای لکل ک آشیان جوان می باشد. ولی با توجه به سیاستهای کنترل جمعیت در سالهای اخیر از میزان زاد ولد کاسته شده است.
- بررسی تحولات جمعیتی وروند مهاجرت
براساس اطلاعات جمعیتی روستای لک لکآشیان طی دوره 30ساله تحولات جمعیتی مثبت می باشد برهمین اساس متوسط رشد سالانه جم عیت این روستا در این مدت 1/0 محاسبه شده است نرخ رشد جمعیت در دهه های مختلف فرق می کند بگونه ای که بیشتر ین نرخ رشد در سالهای 65/1355مشاهده می گردد .نرخ رشد جمعیت در طی دوره 30سال 1/3درصد و از سال 1375تا1383 8/2درصد بوده است به نظر می رسد با توجه به کمی مسافت این روستا تا مرکز شهرستان مهاجرت دائمی از روستا کم بوده است لذا احتمالا رشد جمعیتی مربوط به زاد وولد باشد.
- ویژگیهای اقتصادی
- وضعیت اقتصادی روسا در سه بخش کشاورزی ،صنعت و خدمات به رشح زیر مورد بررسی قرار گرفته است:
- کشاورزی
- زراعت و باغداری
- سطح زیر کشت
بر اساس اطلاعات گروه تحقیقات و بررسی مسایل روستایی جهاد کشاورزی زمین های زیر کشت محصولات زراعی و باغی روستای لک لک آشیان 3/65 هکتار گزارش گرددیه است که از این مقدار حدود 97درصد آن مربوط به محصولات زراعی و بقیه حدود 3درصد مربوط به اراضی باغی است . در مجموئع سهم کشاورزی به صورت دیم از کل زمینهای کشاورزی حدود 22درصد می باشد.
- محصولات عم ده زراعی وب اغی
عمده محصولات زرای و باغی روستای لک لک آشیان عبارتند از:گندمجو ،چغندر قند،پنبه ،یونجه ،حبوبات ،دانه خشک ،انگور،سیب،گوجه فرنگی ،ذرت ،گندم آبی با 36درصد سطح زیر کشت محصولات زراعی بیشترین و ینجه واسپرس آبی با 35/0درصد کمترین سهم را به خود اختصاص داده اند .در زمینه محصولات باغی بیشترین سطح زیر کشت به انگور اختصاص دارد.
شیوه کشت در روستای لک لک آشیان نیمه سنتی می باشد ولی استفاده از کودهای شیمیایی وآیش زمین رواج دارد درآبیاری مزراع وباغات از مکانیزم های جدید آبیاری استفاده نمی شود ولی در انجام مراحل کاشت،داشت وبرداشت استفاده از تراکتور ،کمباین ،دروگر،دیسک ،ماشین خرمنکوب و متورآب استفاده می شود در بخش دام ،پرورش دام وطیور به دو صورت سنتی وجدید انجام می شود.
- دامداری
دامداری در روستای لک لک آشیان به شویه سنتی می باشد.دامداری از نظر فعالیت اقتصادی روستا از اهمیت بالایی برخوردار است از بین دام های موجود گوسفند وبره بیشترین سهم را به خود اختصاص داده در حالی که بزوبزغاله سهم کمی را دارند .
- صنعت
- در روستای لک لک آشیان بیشترین فعالیت در زمینه صنایع دستی می باشد برهمین اساس در این روستا حدود 8تا10واحد قالی بافی دارد. این صنایع از جمله منابع مهم درآمد روستائیان محسوب می شود.
- شناخت علل پیدایش روستا وبررسی عوامل تاثیرگذار در شکل گیری بافت آن
در نوشته های برخی مورخین نام لک لک آشیان به عنوان قضیه ای از نیشابور آورده شده است .درپرسشگری های انجام شده علت پیدایش روستا دقیقا معلوم نیست ولی از شواهد امر برمی آید علت پیدایش روستا وجود قنات وخاک مناسب کشاورزی بوده است در عین حال محلی برای استراحت مسافرین شهر نیشابور نیز بوده است .نهر آب قنات درگذشته دور وراه ارتباطی به نیشابور در بعد زا انقلاب در شکل گیری بافت روستا موثر بوده اند. هسته اولیه روستا در محل استخر آب و در مجاورت زمینهای کشاورزی قرار دارد. با گذشت زمان گسترش فیزیکی روستا در حاشیه نهر آب قنات به دلیل دستیابی به آب مصرفی انجام شده است تا سال 1342گسترش فیزیکی روستا در ح.اشی نهرآب در جهات شمالی و جنوبی نهر بوده است. بخش جدید روستا مربوط به سالهای بعد از انقلب در قمست شمالغرب روست ا در جهت جاده نیشابور می باشد .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:77
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
مقدمه 1
1- مشخصات عمومی محل 4
وسعت و موقعیت 5
وجه تسمیه 4
2- موقعیت طبیعی روستا 4
الف) آب و هوا (اقلیم) 5
ب) بادها 6
ج) رطوبت هوا 7
الف) آبهای سطحی 10
ب) رودهای مهم طالقان 10
ج) دبی رودخانه طالقان 14
د) آبهای زیرزمینی 14
و) تغذیه آبهای زیرزمینی 15
4- نوع خاک و خاک شناسی روستا 18
5- مسائل اقتصادی روستا: 24
الف) نحوه بهره برداری از زمین 24
ج) بذر 25
د) کودهای افزودنی به خاک 25
و) ماشین آلات کشاورزی 26
ه) سیستم آبیاری 26
ی) مشکلات رساندن آب 27
6- باغداری 28
کاشته های جنبی 28
7- دامداری و دامپروری 28
8- مشخصات جمعیت: 30
الف) حجم و رشد جمعیت: 30
ب) ساختار سنی و جنسی جمعیت 31
ج) بررسی سواد و آموزش 32
د) بررسی عوامل موثربررشدجمعیت (مهاجرت – زاد و ولد – مرگ و میر) 33
ه) علل مهاجرت 34
و) مشخصات جمعیت روستای سنگ بن در سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1375 35
ی) بررسی سواد و آموزش روستا: 36
9- وضع فیزیکی و انسانی روستا 36
الف) مشکل عمومی ده و خانه های روستا: 37
ب) کیفیت ابنیه روستا (مرتعی – تخریبی – نوساز) 37
ج) مواد و مصالح ساختمانی 37
د) جهت ساختمان ها از نظر اقلیم 38
و) انواع و مشکلات منازل روستایی 40
ه) وسایل روشنایی و گرمایشی 40
10- بررسی شبکه راه های ارتباطی 40
11- فرهنگ روستا 41
الف) زبان و لهجه روستا 41
ب) مراسم ازدواج 42
ج) مراسم مرگ و میر 45
د) چهارشنبه سوری 46
و) وضع مذهب 48
ه) مراسم مذهبی 49
ی) ضرب المثل ها 52
بازی ها 52
12- نتیجه گیری 54
فهرست جداول
جدول شماره 1 شاخص رطوبت نسبی هوا
جدول شماره 2 تغییرات بارندگی ایستگاه
جدول شماره 3 منحنی رژیم دمایی ایستگاه
جدول شماره 4 منحنی آمبرومتریک ایستگاه
جدول شماره 5 هرم سنی جمعیت نقاط روستایی
جدول شماره 6 تغییرات جمعیت طالقان
جدول شماره 7 گروه های عمده سنی جمعیت
مقدمه:
یادمان طالقان
طالقان (زادگاه مردان خدا)
منطقه سردسیر و کوهستانی طالقان واقع در شمال غربی تهران بزرگ با قدمت تاریخی بیش از هزار سال، علاوه بر داشتن تشکیلات اداری و حکومتی، دارای قوانین و مقررات اجتماعی خاص منطقه ای بوده که بر اساس آن امور اجتماعی در هر روستا توسط اشخاص مورد تائید و انتخاب مردم اداره و اجراء می شد. اغلب روستاهای بزرگ علاوه بر داشتن مسئولانی از قبیل: کدخدا یا دهبان، پاکار، دشتبان، میرآب و چوپان که امور اجتماعی و اداری و کشاورزی و دامداری را اجراء می نمودند، یک شخصیت علمی و مذهبی برای اجرا و انجام امور تبلیغات دینی و احکام شرعی معاملات و عقود اسلامی، و برنامه های مذهبی در ماه های رمضان المبارک، محرم الحرام، ایام سوگواری، اعیاد و میلاد چهارده معصوم علیهم اسلام و نیز مراسم نماز میت و مجالس ختم از دنیا رفتگان وجود داشت و بعضی از این روحانیون بزرگ دارای شاگردان علوم دینی نیز بودند.
منطقه طالقان علیرغم کوهستانی و سردسیر بودن و کمبود اراضی کشاورزی آبی مردمانی سخت کوش داشته و با کشاورزی و دامداری مایحتاج زندگی خود را تامین مینمودند.
زنان زحمتکش هر روستا علاوه بر انجام امور خانه داری در کنار همسران خود در فصل بهار و تابستان در کار کشاورزی یاور مردان خود بودند و در سایر فصول و اوقات فراغت به بافتن قالی و قالیچه و گلیم و جاجیم و چادر شب و پارچه کرباسی و دستکش و جوراب و شال گردن پشمی ضمن تامین نیاز خانواده با فروش مازاد آن قسمتی از نیازهای دیگر خود و خانواده خود را فراهم می نمودند، در حقیقت هر زنی بازوی کارآمد همسرش بود.
علاوه بر کشاورزی، دامداری و پرورش گاو و گوسفند در روستاها از اهمیت زیادی برخوردار بود، این کار به دو صورت انجام می گرفت یکی نگهداری گاو و گوسفند به صورت محدود در روستا در تمام فصول سال و دیگری به صورت کلی و سپردن آنها به شبان یا چوپان در طول نه ماه.
نگهداری گوسفندان نیز به دو روش انجام می شد، یکی چوپان محلی که در مقابل دریافت مزد در ازاء تعداد گوسفندان هر روستائی و چرای آنها در طول روز در مراتع و تپه های اطراف روستا و تحویل گوسفندان به صاحبان آنها در غروب هر روز و روش دیگر سپردن گوسفندان به چوپانان حرفه ای و بزرگ برای سه فصل شبانه روزی بهار و تابستان و پائیز در قبال پنیر نسبت به تعداد دام های شیری و چرای آنها در دامنه کوه های سرسبز دور دست آبادی.
علاوه بر امور کشاورزی و دامداری عده ای از اهالی هر روستا به کارهالیی از قبیل داد و ستد و خرید و فروش مواد غذائی و ملزومات زندگی و گاو و گوسفند و اسب و قاطر و چهارپا و عده ای دیگر نیز به حرفه های فنی مانند بنایی ، نجاری، خیاطی، آهنگری، مسگری و رنگرزی اشتغال داشتند.
رویهم رفته در گذشته نه چندان دور بیش از نود درصد نیازمندیهای زندگی در هر روستا توسط خود آنها تامین می شد. از جمله فعالیت های در خور توجه و ارزنده مردم طالقان کسب علم و دانش متداول و علوم دینی و نیز آموزش آن به فرزندان پسر و دختر خود در سه ماه زمستان و اوائل بهار در مکتب خانه ها بود.
در مکتب خانه ها علاوه بر آموزش مقدماتی مانند نماز و تعلیمات دینی به تدریج آموزش قرائت قرآن مجید و سپس کتاب های رایج آن زمان و دیوان اشعار شاعران معروف و آنگاه نوشتن تدریس می شد. پس از طی این مراحل جوانانی که دارای استعداد بالقوه ذاتی و دارای امکانات مالی خانوادگی بودند جهت تکمیل تحصیلات دانشگاهی حوزوی به شهرهای تهران، قم و نجف اشرف جهت کسب علوم و معارف اسلامی می رفتند و عده ای دیگر که توانائی مالی نداشتند به شهرهای استان مازندران و گیلان رهسپار می شوند و در طول سه فصل پائیز و زمستان و بهار با دائر نمودن مکتب خانه به شغل شریف معلمی اشتغال می ورزیدند، بنحوی که این اشخاص سهم بزرگی در امر آموزش فرزندان اهالی این منطقه داشته اند.
یکی دیگر از مشاغل پر ارزش و جاودان هنری مردم طالقان کتابت قرآن مجید، دواوین شعراء، رسائل و مراثی بزرگان شعر و ادب و نیز ساختن قلمدان های بسیار نفیس با طرح نقاشی و تذهیب بر روی قلمدان بوده و در حال حاضر به تعداد زیادی از این کارهای هنری در موزه های تهران و آستان قدس رضوی و یا نزد بازماندگان این هنرمندان موجود می باشد. پس از جنگ جهانی دوم و تحولات اجتماعی و علمی جدید در اروپا و سپس کشورهای آسیائی از جمله کشور ما ایران و تاسیس مراکز علمی دانشگاهی به خصوص در شهر تهران، به علت نزدیکی منطقه طالقان به تهران و نیز علاقه مندی وافر مردم این خطه عده زیادی از جوانان پس از کسب تعلیمات مقدماتی به این شهر عزیمت نموده و به تحصیلات عالی اشتغال ورزیدند، ما حصل این برنامه ها ظهور شخصیت های بزرگی در مشغل استادی دانشگاه و کرسی وزارت، قضاوت و مقامات عالی فرهنگی و در زمینه علوم اسلامی در مقام مقدس مجتهد واعظ، خطیب و نویسنده در خدمت جامعه دینی و علمی ایران بوده است.
1- مشخصات عمومی محل:
استان تهران – شهرستان ساوجبلاغ در فاصله 80 کیلومتری مرکز شهرستان ساوجبلاغ بخش طالقان و دهستان پائین طالقان و ده سنگ بن
وجه تسمیه آن: چون در دامنه کوه واقع شده است و بر روی سنگ بنا شده است این روستا به نام سنگ بن خوانده می شود که در گذشته با همین وجه تسمیه و در حال حاضر نیز با همین وجه تسمیه یعنی چون بر روی دامنه کوه بنا شده است به نام سنگ بن خوانده می شود.
تعیین فاصله روستا تا روستاهای مجاور که عبارتند از : فاصله روستای سنگ بن تا کماکان 5 کیلومتر. تا کلانک 15 کیلومتر. تا شهراسر 20 کیلومتر و تا رشنا بدر 24 کیلومتر. تا مرکز استان فاصله روستای سنگ بن 120 کیلومتر می باشد و تا شهر نیز 135 کیلومتر می باشد و تا بخش طالقان 10 کیلومتر است.
2- موقعیت طبیعی روستا: منطقه کوهستانی طالقان به صورت دره ای بزرگ از شرق به غرب و دره های کوچک متعدد شمالی و جنوبی در میانه جنوبی و رشته جبال سر به فلک کشیده البرز مرکزی در شمال غربی تهران قرار گرفته است. طالقان از سمت شمال مجاور روستاهای تنکابن و رودبار و از سمت جنوب به روستاهی شمالی شهرستان ساوجبلاغ محدود و منتهی می شود. جاده اصلی و آسفالته طالقان از طریق تهران، کرج، هشتگرد، آبیک، و زیاران به سمت شمال شرقی به مرکز طالقان به نام شهرک به طول 140 کیلومتر و امتداد آن به روستاهای دیگر که اکثراً آسفالته بوده و فاصله آنها تا شهرک از سه الی سی کیلومتر می باشد. در سال 1379 جاده جدید و میان بر طالقان از شهر جدید هشتگرد به سمت شمال و با احداث یک تونل به مرکز طالقان در حال اجراء و انجام استکه در حدود پنجاه کیلومتر مسیر آن کوتاه تر خواهد شد و به تکمیل و بهره برداری این جاده تاثیر عمیقی بر پیشرفت اقتصادی منطقه خواهد داشت.
وسعت و موقعیت: موقعیت روستای سنگ بن نسبت به روستاهای مجاور این چنین است که در شرق زیدشت و کلانک در غرب نساء، در شمال شهراسر، رشنابدر، سوهان، کماکان و در جنوب هیچ روستایی به علت قرار گرفتن کوهستان وجود ندارد می باشد. در شنال شرقی روستای سنگ بن، روستای آرموت قرار دارد و آردکان، دنبلید. در شمال غربی روستا، روستای کش، کشه رو، لوهران، تکه نوبد، خوران، خورانک، موچان قرار دارد. جنوب غربی روستای سنگ بن روستای نساء قرار دارد.
در جنوب شرقی روستای سنگ بن، روستاهای فشندک، زیدشت قرار دارد.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:122
فهرست مطالب:
مقدمه 4
تعریف بهداشت کشاورزی 6
مهمترین عوامل زیان آور کشاورزی 6
گوجه فرنگی 8
منشا گوجه فرنگی 8
تولید نشاء در مزرعه 9
تولید نشا در کانتینر 14
محیطهای کشت 15
کانتینرها 16
کاشت بذر 16
مقاوم سازی 19
عملیات پس از تولید 20
عملیات زراعی 20
آماده کردن مزرعه و بستر کاشت 21
آبیاری و زهکشی 22
روشهای کاشت 25
فاصله کاشت 32
رسیدن میوه 36
مدیریت علفهای هرز و گیاهان انگلی 37
برداشت ، عملیات پس از برداشت ، انبارداری و بازاریابی 38
درجه بندی و بسته بندی 41
انبارداری 42
آفات و بیماریهای مهم گوجه فرنگی 43
1- لکه موجی گوجه فرنگی 43
شرایط مناسب برای توسعه 44
2- لکه برگی گوجه فرنگی 45
شرایط مناسب برای توسعه 45
3- ورتیسیلیوم گوجه فرنگی 47
5- لکه سیاه برگ گوجه فرنگی 49
6- پوسیدگی گوجه فرنگی 50
7- ویروس موزائیک توتون ( TMV ) 52
8- ویروس پیچیدگی زرد برگ ( TYLCV ) 53
9- شانکر باکتریایی گوجه فرنگی 54
10- لکه باکتریایی گوجه فرنگی 57
11- لکه گرد گوجه فرنگی 58
ب) آفات گوجه فرنگی 60
1- مگس سفید گلخانه ( Trialeurodes vaporariorum ) 60
2- کنه حنایی گوجه فرنگی ( Aculops Lycopersici) 60
سیستم کشت کف گلخانه 70
سیستم کشت در کیسه 70
ناهنجاریهای فیزیولوژیک 76
لکه های ( خال های ) طلایی ( Gold specks ) 79
آبکی شدن میوه ( Watery fruit ) 79
پوسیدگی گلگاه ( BER ) 80
5) پفی یا تو خالی شدن میوه 82
محتوای منیزیم برگها 105
عوامل زیان آور شیمیایی محیط کار 111
توصیه های بهداشتی درمانی در هنگام بروز مسمومیت حاد 114
علائم مسمومیت مزمن 114
مواد شیمیایی 116
انواع عوامل زیان آور شیمیایی 117
مسمومیت ناشی ازسموم در کشاورزی 117
عوارض فیزیولوژیکی ناشی از تماس با سموم دفع آفات 118
بیماری های غیر سرطانی ناشی از آفت کش ها 119
گرد و غبارها 120
حوادث ناشی از وسایل مورد استفاده در کشاورزی 122
منابع : 126
مقدمه:
با توجه به افزایش بی رویه جمعیت و پیش بینی های انجام شده در خصوص رسیدن جمعیت دنیا به مرز 15 میلیارد نفر در 2020 ضروری است نسبت به تامین غذا و انرژی برای آنها فکر شود و از آنجائیکه درصد زیادی از این غذا و انرژی از محصولات کشاورزی و دامی و فراورده های آنها تامین می گردد لازم است اولاً خود کشاورزان از سلامتی کامل برخوردار بوده و از طرفی دیگر محصولات غذایی سالم و بهداشتی به جامعه عرضه گردد . بخش کشاورزی نسبت به گذشته تغییرات وسیعی داشته و این تغییرات بهداشت و ایمنی کشاورزان را از دست خوش تغییر کرده .
از بعضی جنبه ها به دلیل پیشرفت تکنولوژی حفاظت فردی و آگاهی از خطرات ، ایمنی و بهداشت کارکنان کشاورزی ارتقاء یافته ( در این راستا NOISH مرکز ایمنی و بهداشت کشاورزی را تاسیس کرده است ) و همچنین به دلیل به کارگیری موادی مانند انواع آفت کشها ایمنی و بهداشت کشاورزان به مخاطره افتاده است در دنیای امروزی تقریباً نیمی از نیروی کار در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند (حدود 3/1 میلیارد نفر) . با ابن وجود بخش کشاورزی به دلیل تمرکز نیروهای بهداشت حرفه ای بر روی صنایع مورد غفلت واقع شده است ، بیشتر قربانیان بخش کشاورزی ، کشاورزان کشورهای در حال توسعه می باشند طبق برآورد ILO سالانه 170000 نفر از کشاورزان به دلیل انجام کار کشته می شدند (حوادث در اثر ماشین آلات کشاورزی و مسمومیت ها است ) این بدان معناست که ریسک مرگ در کشاورزی دو برابر سایر مشاغل است . بعلاوه به دلیل عدم گزارش مرگ و میرها ، آسیب ها و بیماریهای ناشی از کشاورزی وضعیت ایمنی و بهداشت کشاورزان از آنچه مقامات رسمی بیان می کنند بدتر است .
در بیشتر کشورها تنها عده کمی از کشاورزان توسط قوانین ملی و بیمه پوشش داده می شوند و بیشتر کشاورزان از هرگونه حفاظت اجتماعی محروم می باشند همچنین هیچگونه استاندارد بین المللی که به طور کامل ایمنی و بهداشت کشاورزان را مورد توجه قرار دهد وجود ندارد . برای دست یافتن به توسعه پایدار در بخش کشاورزی باید به وضعیت بهداشتی و رفاهی کشاورزان توجه کافی شود و همزمان با رشد کشاورزی ، حفاظت کشاورزان در برابر مخاطرات محیط کار افزایش یابد و در سطوح ملی و بین المللی بهداشت حرفه ای کشاورزان مورد توجه قرار گیرد .
به منظور حفظ کشاورزان در برابر مخاطرات محیط کار اولین قدم شناخت مخاطرات و بیماریها و عوارضی است که ممکن است سلامتی کشاورزان را تهدید کند .
تعریف بهداشت کشاورزی
بهداشت کشاورزی عملی است که با شناسایی ، ارزیابی و کنترل عوامل و شرایط زیان آور محیط کار و انجام مراقبت های بهداشتی ، درمانی حافظ سلامت کشاورزان کشور می باشد.
هدف
عبارت است از نگهداری و بهبود سلامت جسمی و روانی کشاورزان و افراد وابسته به آنها و رسانیدن آنها به حداکثر ممکن می باشد. که برای رسیدن به آن اقدامات زیر قابل انجام است.امید است با آموزش این گروه و رعایت اصول ایمنی و بهداشتی توسط کشاورزان گامی موثر در جهت ارتقاء سلامت جامعه و تولید بیشتر بر داریم.
مهمترین عوامل زیان آور کشاورزی
عوامل زیان آور فیزیکی
الف. صدا
ب. ارتعاش
ج. ماشین آلات کشاورزی
د. اشعه های ماوراء بنفش و مادون قرمز
ه. گرما
و. سرما
ی. رطوبت
ن. الکتریسیته و .......
2.عوامل زیان آور کشاورزی
الف. انواع سموم مورد استفاده (بصورت اسپری و گرد و غبار)
ب. آفت کشها
ج. گرد گلها و گیاهان (گرد و غبار)
د. مواد سوختنی ( بصورت گاز و یا بخار )
3.عوامل زیان آور مکانیکی و ارگونومیکی
الف. استفاده از ابزار آلات نامناسب
ب. وضعیت نامناسب بدن در حین کار
ج. بلند نمودن و حمل بار به روش نادرست
4.عوامل زیان آور بیولوژیکی
الف. از طریق تماس با حیوانات مختلف
ب. تماس با ضایعات و آلاینده های بیو لوژیکی
ج. تماس با انگل ، باکتری و ویروس های موجود در آب ، خاک و هوا
5 . عوامل زیان آور روانی
الف. استرسها و فشارهای روانی ناشی از حرفه کشاورزی ب. خستگی
گوجه فرنگی
معرفی
گوجه فرنگی زراعی یکی از محصولاتی است که به تازگی به لیست محصولات غذایی مهم جهان اضافه شده و در طی قرن گذشته با تولید سالانه حدود 50 میلیون تن ، یکی از محبوب ترین سبزی ها محسوب می گردد.
وجود حالت تازه خوری و قابلیت فراوری این محصول ، نقش به سزایی در پذیرش سریع و همگانی آن به عنوان یک محصول غذایی مهم داشته است.
گوجه فرنگی گیاهی است چند ساله که اکثرا در تمام جهان به صورت یک ساله کشت می گردد. این گیاه حساس به سرمای اول پاییز بوده و می توان آن را با موفقیت از خط استوا تا مدارات بالا ، کشت کرد. امروزه ارقام مختلفی برای محیطها ، روش های تولید و استفاده غذایی متفاوت تولید شده است. انطباق بسیار خوب این محصول به موارد استفاده و محیطهای متنوع ، از تنوع ژنتیکی بسیار زیاد موجود در جنس و سهولت نسبی استفاده از این تنوع در برنامه های اصلاحی مربوط می شود.
منشا گوجه فرنگی
تعداد زیادی از خویشاوندان زراعی و وحشی گوجه فرنگی در سلسله جبال آنددرپرو ، اکوادور و بولیوی ( مرکز تنوع گوجه فرنگی ) یافت می شود. این خویشاوندان اولیه گوجه فرنگی خوراکی ، محیطهای متنوعی را در طول و عرض جغرافیایی اشغال می کنند و خزانه ژنی پایان ناپذیری را برای اصلاح گونه ها فراهم می کنند.
بر طبق نظر جنگینز ، مکزیک مرکز تنوع و اهلی سازی گوجه فرنگی محسوب می گردد و چنین به نظر می رسد که انواع زراعی آمریکای جنوبی از کزیک معرفی شده باشند. بنابراین سواحل شرقی آمریکای جنوبی و مکزیک ، مراکز اولیه پیدایش گوجه فرنگی محسوب می شوند. احتمالا جدّ ارقام زراعی گوجه فرنگی است که در مکزیک به طور گسترده ای کشت می شود.
تولید نشاء در مزرعه
جنوب شرقی ایالات متحده منبع اصلی نشاء گوجه فرنگی برای شمال شرقی ایالات متحد و جنوب کاناداست . اکثر نشاء ها در مزرعه ، در خاکهای جلگه ساحلی تولید می شوند . بذر گوجه فرنگی از اواسط فوریه تا اواخر آوریل کشت می شود و گیاهان ، بر حسب رقم ، تاریخ کاشت ، شرایط محیطی ، و عملیات مدیریتی ، در مدت 65 روز برای حمل و نقل آماده می شوند .
نشاء ها معمولاً بعد از گیاه پوششی زمستانی چاودار ، که هرس زده شده و با گاوآهن برگردان دار به زیر خاک برده شده است کاشته میشوند . برای کاهش خسارت ناشی از شن های باد رانده ، ردیف های چاودار به عنوان بادشکن باقی می ماند در کذشته اکثر نشاء ها در زمین جدید کاشته می شد ، اما اکنون چندین سال در یک زمین به صورت ردیفی کاشته می شود تا بتوان از مزیت سیستم های فعلی آبیاری بارانی ثابت یا عقربه ای (سنتر پیوت) پایورت بهره برد . زمین با ایجاد پشته به وسیله یک کولتیواتور دوّار و پشته ساز آماده می شود ، طوری که عرض پشته ها m 2-5 ر 1 باشد .
علف کشهای توصیه شده پیش از کاشت برای کنترل گیاهان هرز با خاک مخلوط می شوند . برای کنترل مرگ گیاهچه ای میتوان قارچ کشها را با خاک مخلوط کرد .
بذرهای پوشش داده شده گوجه فرنگی با یک بذر کار دقیق کاشته می شوند بطوری که با فاصله تقریبی cm 1 از یکدیگر در ردیفهای جفت زیگزاکی ، با چهار یا پنج ردیف جفت در هر پشته، قرار گیرند .عمق کاشت بذر فقط چند میلی متر است . مزارع را میتوان بر حسب شرایط سه یا چهار بار در روز آبیاری کرد تا قشر خاک مرطوب شود و سبز شدن یکنواخت گیاهچه ها تضمین شود . کودهای شیمیایی به شیوه توصیه شده با خاک مخلوط می شوند .
بوته ها زمانی برداشت می شوندکه اندازه آنها به حد قابل عرضه به بازار برسد ، اما برای رسیدن به حداکثر محصول و کاهش هزینه های کارگر ، چندین بار در طی فصل رشد بوته ها را می چینند تا بوته رشد یک نواخت داشته باشد. به این ترتیب به جای چند بار برداشت می توان گوجه فرنگی را در یک زمان برداشت کرد. چیدن سر بوته ها به منظور افزایش یکنواختی اندازه نشاء ، محصول میوه را نیز در مزارع تولید بالا می برد ، یکنواختی بیشتر اجازه می دهد که حداکثر محصول از مزارعی که ماشین برداشت فقط یک بار در آنها حرکت می کند به دست آید. این کار سبب تولید گیاهان مقاومتر ودارای ساقه های کلفتر و قویتر می شود و در نتیجه در مقابل شوک وارد شده به نشاء بهتر از گیاهان سرچینی نشده می توانند دوام بیاورند. عللاوه بر این ، اگر در مناطق شمالی ، به علت نامساعد بودن آب و هوا تاخیری رخ دهد ، می توان با سرچینی نشاها را مدت طولانیتری نگهداری کرد. سرچینی همچنین سبب عدم شکوفه دهی گیاهان زود گل خواهد شد و شاخه دهی جانبی را که باز هم سبب بهبود یکنواختی گیاه و افزایش محصول می شود ، تحریک خواهد کرد. بوته های سرچینی شده با جعبه بسته بندی تناسب کافی دارند ، از این رو شکستن ساقه به حداقل می رسد. عیب عمده سرچینی ، انتشار پاتوژن های گیاهی است. این مسئله بخصوص در مورد تعدادی از پاتوژن های باکتریایی جدی است. به طور کلی سرچینی هنگامی آغاز می شود که گیاهان به ارتفاع cm20-19 رسیده باشند.در صورت امکان ، باید حداقل 4-3روز بین سرچینی ها و سرچینی و برداشت فاصله باشد. در طی هر بار چیدن متوالی ، ارتفاع تیغه های برش زیاد می شود.
نشاها را باید زمانی برداشت کرد که برگها خشک باشند و خاک زیاد مرطوب نباشد. قبل از برداشت ، برای شل کردن ریشه ها پشته ها را باید با یک میله فولادی از زیر نرم کرد. نشاها با دست از زمین کنده می شوند و خاک اطراف ریشه ها معمولا با محکم تکان دادن نشاها یا با زدن ریشه ها به پا جدا می شود. این نشاها با ریشه های برهنه در جعبه های چوبی آزاد و گشاد بسته بندی می شوند. دسته کردن نشاها و پیچیدن ریشه ها در خزه مرطوب منسوخ شده است زیرا نشاهایی که آزاد و گشاد بسته بندی شده اند به آسانی جدا می شوند و خوب زنده می مانند. در اغلب موارد ، جعبه های بسته بندی شده ، توزین و تعداد نشاها شمارش می شود. به این ترتیب برای در اختیار داشتن شمارش دقیق در حمل ونقل می توان تعداد نشاهای یک جعبه را از روی وزن جعبه تخمین زد. به طور کلی در هر جعبه ، 1000 نشا بسته بندی می شود. جعبه ها به قسمت بسته بندی می روند و در آنجا به تریلی کامیونهایی که عوامل محیطی در آنها قابل کنترل است منتقل و به بازارهای شمالی حمل می شوند.
به طور کلی ، روشهای مورد استفاده برای کنترل آفات در بستر نشاها مانند روشهایی است که در کشت عادی گوجه فرنگی به کار می روند. برای کنترل آفات از باکتری کش ها ، قارچ کش ها ، حشره کش ها و نماتدکش های توصیه شده استاندارد استفاده می شود. در صورت امکان ، تناوب زراعی توصیه می شود ، اما اغلب عملی نیست0
جورجیا دارای یک برنامه گواهی گیاه ، تحت نظارت وزارت کشاورزی جورجیا است که از یک شیوه منحصر به فرد کنترل آفات در تولید نشا استفاده می کند. تمام نشاهای تولید شده در این برنامه باید از بذری کاشته شوند که عاری بودن آن از پاتوژن های گیاهی ، مورد آزمایش قرار گرفته و گواهی شده باشد. علاوه بر این ، نمی توان نشاها را در مزرعه بعد از محصولی که میزبان نماتد کیست سویا بوده است تولید کرد.
به هر توده بذری به محض کاشته شدن ، یک کارت که مشخص کننده موقعیت آن در مزرعه است اختصاص می یابد.به محض سبز شدن بذر ، هر بستر گیاهی به طور منظم توسط یک بازرس ایالتی تا زمان برداشت محصول مورد آزمایش قرار می گیرد. به طور کلی ، بازرسها کیفیت نهایی و خصوصیات باغبانی گیاه ( از جمله هویت رقم ) را آزمایش می کنند و دنبال همه گونه علائم بیماری می گردند.اگر علائم بیماری مشاهده شود ولی نتوان آن را در مزرعه تشخیص داد ، نمونه ها را به آزمایشگاه می آورند و در آنجا تشخیص توسط کارکنان آموزش دیده انجام می شود. اگر گمان می رود که گیاهان به یم بیماری مبتلا یا آلوده به نماتدها هستند ، از برنامه گواهی سازی حذف می شوند.