فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:60
فهرست مطالب:
مقدمه
اهمیت و ضرورت ورزش
چگونگی تجویز ورزش به سالمندان
مدت تمرین و تواتر آن
آیا ورزش برای سالمندان بی خطر است
چگونه ورزش را آغاز کنیم
چه زمانی باید با پزشک خود مشورت کنید
ورزش سالمندان
مقدمه
ورزش در هر شرایطی موجب افزایش قدرت فکر میشود. حتی اگر در دوران جوانی و میانسالی به دست فراموشی سپرده شده باشد. انجام ورزش و تمرین بدنی برای افراد تنبل و سالمند، هیچگاه دیر نیست. مطالعات اخیر نشان داده است که فعالیتهای فیزیکی که حتی برای اولین بار در دوران کهنسالی آغاز میشود، میتواند از کاهش میزان هوش جلوگیری کند. اگرچه پیوند بین ورزش کردن و حفظ ضریب هوشی متناسب در دوران سالهای طلایی شناخته شده است، اما به درستی نتیجه گیری نشده است. به نظر میرسد که ورزش، رشد نرونهای جدید را در بخشهای خاصی از مغز، تحریک میکند. حیوانهایی که از نظر فیزیکی فعال هستند (به علاوه انسانها) در مقایسه با همتایان غیر فعال خود، آزمایشهای هوشی و ادراکی را بهتر انجام میدهند. فرضیه این است که در برخی موارد، این فعالیت موجب نجات انسانها شده است. شاید فرضیه مذکور چندان صحیح نباشد. گروهی از کارشناسان بر روی موشهای کهنسال و جوان مطالعاتی انجام دادهاند. نیمی از موشها بر روی چرخهای گردان قرار داده شدند. این موشها به راحتی پنج یا شش کیلومتر را در روز پیمودند. اما نیمی دیگر از انجام تمرین سرباز زدند. 15 روز بعد موشها را در یک وان حاوی آب شیری انداختند که در آن، یک پناهگاه به صورت مخفی در زیر آب در نظر گرفته شده بود و موشها به راحتی میتوانستند بر روی آن بایستند. موشها از شنا کردن متنفر هستند. از این رو سریعاً با استفاده از نشانهها و راهنماهای بصری دریافتند که محل جایگاه را دریابند (حتی زمانی که دانشمندان محل جایگاه و علائم راهنما را چند بار تغییر دادند). این تست میزان سرعت یادگیری موشها و یادآوری محل جایگاه را مورد آزمایش قرار میداد. با این اقدام میتوان در زمینه ارزیابی سرعت فراگیری و یادآوری در دوران سالمندی و ارتباط مستحکم آن با فعالیتهای تمرینی قبلی نتیجه گیری کرد. هر دو گروه موشهای پیر با گامهای یکسان مسیر را پیمودند. از این رو مدت زمان یافتن پناهگاه سرعت شنا کردن را بهبود بخشید. موشهای کهنه کار در این اقدام در طول 15 ثانیه و موشهای پیر در مدت 30 ثانیه جایگاه را پیدا کردند. تفاوت در بین چگونگی عملکرد میتواند در آنچه که در مغز موشها جریان دارد، کاهش یابد. حدد یک هفته پس از تست آب، موشها، کشته شده و محققان با انجام بررسی مغزهایشان تعداد نرونهای جدیدرا مورد شمارش قرار دادند. در ورزشکاران پیر حدود 26 درصد از سلولهای مغزی جدید به صورت نرون، نه به بزرگی نرون موشهای جوان، بلکه به طور قابل توجهی بیش از 5/9 درصد نسبت به همتایان غیر فعال خود، در حال توسعه بودند. کارشناسان همچنین دریافتند که نرونها،در زیر میکروسکوپ، مشابهت زیادی با نرونهای در حال توسعه در مغز موشهای جوان دارند و این امر نشان داد که این نرونها کاملاً فعال هستند. احتمالاً مغزهای کهنسال به سادگی توانایی خود را در زمینه تولید بافت عصبی از دست میدهند. اما در این عین حال اظهارات دیگر، خلاف این امر را ثابت میکند. اگرچه در این راستا کاملاً شفاف نیست که نرونها مسئولیت اجرا و عملکرد بهتر را به عهده دارند. اگرچه این اقدام بر روی موشها انجام شد، اما نشان داد که انسان همانند سایر حیوانات قادر به رشد نرونها حتی به عنوان یک فرد سالمند است (در حقیقت این اولین مورد ثابت شده در آزمایشگاه است.) از این رو پی آمدهای این امر ثابت کرد که موضوع در مورد انسان نیز میتواند صادق باشد. بنابراین ورزش و تمرین میتواند با ویرانی ناشی از افزایش سن در اندامها، افکار و بنیه عمومی و نیز با کاهش هوش مقابله و از آن جلوگیری کند.
اهمیت و ضرورت ورزش:
ورزش جز جدایی ناپذیر از زندگی بشر میباشد. میلیون ها نفر از مردم جهان به تناسب شرایط و ویژگیهای خاص و با توجه به وقت آزاد به ورزش میپردازند.
ورزش نه تنها یک امر حیاتی برای رفع خستگی ناشی از زندگی میباشد. از نظر روابط اجتماعی و تربیتی نیز مهم میباشد و در کمک به بهداشت جسمی و روانی جامعه سهم بسزایی را میتواند ایجاد کند.
ورزش میتواند به عنوان یکی از راههای موثر جهت پیشگیری از بیماریها، درمان بیماریها و بهبود وضع جسمی بیماران و سلامتی عمر انسانها مورد استفاده قرار گیرد. به گونههایی که «ویکتور پوشه» از بزرگان جهان طب پیشنهاد کرده است که در مدارس به جای تدریس دروس غیر ضروری از ورزش استفاده شود.
ورزش منحصر به نیروی جسم نیست بلکه بطور مستقیم و غیر مستقیم در سلامت روح و روان و تعادل شخصیت روانی و آمادگی برای تکامل فرهنگی شهر موثر میباشد.
پیشرفت امکانات ماشینی از یکسو زندگی مرفه تر و اوقات فراغت بیشتری را فراهم ساخته و از سوی دیگر از فعالیتهای جسمی کاسته است. بنابر این انسانی که از فعالیتهای بدنی و ورزش منظم خودداری و اجتناب نماید نه تنها نمی تواند در مقابل کار و فعالیتهای بدنی بخوبی مقاومت نماید بلکه در انجام کارهای معمولی روزانه خویش نیز دچار خستگی و ناراحتی میگردد.
خلاصه اینکه ورزش از سویی یک عمل تفریحی و نشاط آور است و از سویی دیگر وسیله ای موثر در حفاظت سلامت بدن و نیرومندی جسم میباشد. امروزه ممکن است این اشتباه در افکار و اذهان بعضیها باشد که تربیت بدنی و ورزش مختص جوانان و نوجوانان است.
ضرورت انجام فعالیتهای بدنی و ورزش برای سالمندان اگر بیشتر از جوانان و نوجوانان نباشد کمتر از آنها نیست.
با توجه به تغییرات فیزیولوژیکی که در افراد سالمند صورت میگیرد در صورت عدم انجام فعالیتهای بدنی و ورزش ممکن است این تغییرات کاهنده توانایی جسمانی شدید گردد و خیلی زود انسان را از پای در آورد.
اما انجام هرگونه فعالیت ورزشی برای سالمندان مناسب نیست. در انجام و انتخاب فعالیتهای ورزشی باید احتیاط لازم را مبذول داشت، از مهمترین فعالیتهای بدنی که برای سالمندان مناسب است، انجام فعالیتهای هوازی جهت ایجاد آمادگی سیستم قلبی- عروقی و تنفسی است.
اما باید این اصل را در نظر داشته باشیم که قبل از شروع هر برنامه ورزشی یک معاینه بدنی ضروری و لازم است. این امر بخصوص در مورد افرادی که بیش از 30 سال سن داشته و زندگی غیرفعال و کم تحرکی را پشت سرگذارده اند صدق میکند. معاینات پزشکی روی دوچرخه کارسنج و یا نوارگردان اطلاعات بر اهمیتی در مورد الکتروکاردیوگرام و فشار خون فرد بدست میدهد. این اطلاعات ازآن جهت دارای اهمیت است که در بسیاری موارد در حالت غیرعادی در الکترو کاردیوگرام (علامت بیماری شریان کرونری) به هنگام استراحت مشخص نمی شود و احتمال تشخیص آن در هنگام ورزش بیشتر است.
حال قبل از اینکه در مورد تمرینات مناسب سالمندان مطلبی گفته شود. لازم است در مورد مهمترین تغییرات فیزیولوژی سالمندان مواردی بیان شود.
مهمترین تغییرات فیزیولوژی سالمندان عبارت از:
کاهش در قطر عضله، قدرت عضلانی، حداکثر ضربان قلب، اندازه قلب (بخصوص بطن چپ)، قدرت عضله قلب، حداکثر حجم ضربه ای، حداکثر برون ده قلبی، انعطاف پذیری و افزایش درصد چربی بدن و فشار خون میباشد.
تمرینات مناسب برای سالمندان:
امروزه بیش از پیش آشکار شده است که افراد مسن میتوانند با تمرینات ورزشی سازگاری حاصل کرده و ظرفیت کار بدنی خود را توسعه یا بهبود بخشند و در بعضی موارد از این لحاظ با جوانان قابل مقایسه هستند.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
مقدمه :
حضرت رسول اکرم (ص) میفرمایند : وجود سالمندان در میان شما باعث برکت و نعمت الهی است.
بی تردید سالمندان هر جامعه به دلیل تجارب و اندوختههای زندگی ، از پشتوانه های فرهنگی آن جامعه به شمار میآیند و در همه ادیان ، مکاتب و فرهنگها بویژه مشرق زمین احترام به سالمندان همواره مورد توجه بوده است. نگاهی گذرا بر تعالیم پیرامون روش علمی رهبران و نخبگان ملل ، بر این سخن گواهی راسخ دارد.
با عنایت بر این که سلامت جسم و روان بر سلامتی اندیشه آدمی تأثیرگذار است ، جامعهای که بخواهد اندوخته ها و دانسته های سالمندان خود را پشتوانه رشد و تعالی فرهنگی و اجتماعیاش قرار دهد ، ناگزیر از توجه خاص به سلامتی جسم و مراقبت این دسته از افراد جامعه خواهد شد.
در این راستا بسی شایسته و بجاست در عصری که فرآیند توسعه همه جانبه جهانی با حضور ابررایانهها به پیش میتازد ما هم به قدر سهم و سعی خود در ارائه خدمات مراقبتی بهداشتی و درمانی به سالمندان خود کوشش نماییم.
امروزه به دلایل مهمی از جمله کاهش میزان مرگ و میر ناشی از پیشرفتهای دانش پزشکی ، بهداشت ، آموزش و پرورش افزایش نرخ امید به زندگی و طول عمر انسانها و رشد فزاینده نسبت افراد مسن تر از 60 سال را در جهان شاهد میباشیم به طوری که حدود 580 میلیون نفر از جمعیت جهان را افراد سالمند بالای 60 سال تشکیل میدهند که این رقم تا سال 2020 به یک میلیارد نفر خواهد رسید. همچنین طبق سرشماری عمومی جمعیت جمهوری اسلامی ایران در سال 1375 ، حدود6/6% کل جمعیت 65 میلیون نفری کشور را سالمندان 60 سال به بالا تشکیل میدهند. در بررسی آماری سال 1379 این رقم به 8/7 درصد رسید و برآورد میشود که در سال 1400 بیش از 10% از جمعیت کشور ما بالای سن 60 سال باشند که این به معنای انفجار جمعیت سالمند در کشور خواهد بود.
متجاوز از 3/2 جمعیت سالخورده دنیا تا سال 2020 در کشورهای در حال توسعه زندگی خواهند کرد کشورهای توسعه یافته به دلیل دارا بودن سابقه دیرینه در پدیده سالمندی و پیر شدن ملتها ، تدابیر لازم را برای مقابله با آن اندیشیدهاند و آمادگی لازم را دارا هستند. مشکل عمده پدیده سالمندی مربوط به کشورهای در حال رشد است چرا که در این کشورها ، این امر پدیدة تقریباً جدید میباشد. ضمن اینکه روند به جود آمدن این پدیده در این کشورها ، بسیار سریعتر و غیر مترقبه تر از کشورهای توسعه یافته است. لذا کشورهای در حال رشد وظیفه دارند که هر چه زودتر برای مقابله با این پدیده که هنوز در این کشورها به صورت حاد در نیامده است تدابیر لازم را بیندیشند چرا که به زودی این گروه سنی مهمترین و بیشترین متقاضیان خدمات بهداشتی و درمانی خواهند بود.
لذا هر گونه برنامه ریزی جهت ادغام خدمات بهداشت سالمندان در مراقبتهای اولیه بهداشتی بدون توجه و آموزش کارکنان بهداشت خانواده که در جبهه مقدم ارائه خدمات بهداشتی درمانی هستند امکان پذیر نخواهد بود.
نظام مراقبتهای اولیه بهداشتی در بسیاری از موارد ، تنها تسهیلاتی است که در اغلب کشورهای در حال رشد به سالمندان مراقبتهای بهداشتی ارائه میکند. خدماتی که از نظام انتظار می رود انجام دهد ، اغلب به شکل انتقال اطلاعات به سالمندان و مراقبین آنها است.
پیامی که باید به آنان انتقال یابد ، این است که بالا رفتن سن یک پدیده حیاتی است نه یک بیماری و میتوان با پیروی از شیوه های صحیح زندگی آنرا تا حد زیادی به تأخیر انداخت. با توجه به روند طبیعی پیری، با بالا رفتن سن تغییراتی در بدن انسان بوجود میآید که شیوه های زندگی را که فرد در سالهای پیش از آن داشته است محدود میکند.
نکات مهم در خصوص نیاز مراقبتهای بهداشتی سالمندان :
1- نیازهای بهداشتی سالمندان با نیازهای سایر گروههای سنی متفاوت است.
2- وضعیت بدنی ، کاری ، روحی و روانی افراد سالمند نیز متفاوت است.
الگوی بیماری در سالمندان :
بسیاری از بیماریهای سالمندان به شکل مزمن میباشد. مانند ورم مفاصل ، اختلالات روانی ، کاهش و یا فقدان شنوایی ، بینایی و بیاختیاری ادرار ، افراد سالمند باید آگاه شوند که آنها مجبورند با این اختلالات بسازند. با وجود این اگر این اختلالها زود تشخیص داده شوند از بروز بسیاری از معلولیتها میتوان جلوگیری نمود.
پدیده بیماری در افراد سالمند از نظر شکل متعدد است ، یک خانم سالمند میتواند ورم مفاصل ، زیادی فشارخون و بیاختیاری ادرار را با هم داشته باشد ، علائم و نشانههای بیماری گاهی آنقدر گمراه کننده است که تشخیص را مشکل میسازد.
زمانی که بیماری در فرد سالمند شروع میشود ( مثلاً برونشیت ) آغاز آن بی سر و صدا است ولی پیامد آن میتواند جدی باشد. در بسیاری موارد بخاطر همراه بودن اختلالات بالینی خفیف بعنوان بخشی از پدیده پیری ، بروز بیماریها در آنان فراموش میشود.
بیماریهای بدون تشخیص و گزارش نشده بین افراد مسن فراوانند در بسیاری موارد آنان کسی را ندارند که مواظبشان باشد. لذا شروع بیماری گزارش نمیشود و زمانی که آنها نزد پزشک میآیند در وضعیت پیشرفته بیماری قرار دارند.
ارتقای سلامت سالمندان :
آنچه باید مورد توجه قرار گیرد ، تنها طولانی کردن دوران زندگی نیست بلکه باید به این نکته بسیار مهم توجه داشت که این سالهای اضافی عمر انسان در نهایت آرامش ، سلامت جسمانی ، روانی و اجتماعی سپری گردد و در صورتی که چنین شرایطی بوجود نیاید ، پیشرفتهای علمی برای تأمین زندگی طولانیتر بینتیجه و مخاطره آمیز خواهد بود.
اصولاً پیشگیری از دوران سالمندی اجتناب ناپذیر است و این دوره یکی از مراحل زندگی است ، اما میتوان با استفاده از برخی دستورات بهداشتی از عوارض و مشکلات آن کاست و آنرا به دورهای مطلوب ، بدون دغدغه و لذت بخش تبدیل نمود.
گذشت عمر چیست ؟
گذشت عمر یک فرآیند زیستی است که از بدو تولد آغاز و نمیتوان آن را متوقف و یا معکوس نمود ولی میتوان با مراقبتهای مناسب آن را به تأخیر انداخت. اختلالات و معلولیتهای سنین پیری میتوانند با بکارگیری روشها و مراقبتهای مناسب ، پیشگیری و تقلیل یابند. در بدن انسان تغییرات مداومی صورت میگیرد که بدنبال آن ساختمان و فعالیت بدن به تدریج تغییر میکند و همچنین ساختار روانی و عاطفی انسان نیز دچار تغییر میشود.
فعالیت زیستی بدن با افزایش سن بتدریج کندتر میشود بنابراین قدرت عضلانی یک فرد مسن به مراتب از یک جوان کمتر است. به همین ترتیب فعالیتهای کلیه ارگانهای حیاتی ( قلب ، ریه ، کلیه و … ) به تدریج کاهش مییابد. بسیار مشکل است که بگوئیم این تغییرات در چه سنی اتفاق میافتد. همچنین این زمان از هر فرد تا فرد دیگر متفاوت است.
چه کسانی پیر هستند ؟
از آنجا که طول عمر در زندگی انسان یک فرآیند مداوم است. پس در چه زمانی به یک فرد پیر گفته میشود؟
باور عمومی اینست که حالات عمر انسان میتواند متفاوت باشد. بعضی در سنین نسبتاً جوانی پیر میشوند و برخی تا سالهای آخر زندگی جوان میمانند. سن تقویمی شاخص برای طول عمر زیستی وجود ندارد.
نقطه شروع :
در بسیاری از جوامع صنعتی نقطه قراردادی 60 سالگی نشانه شروع پیری است و این زمانی است که فرد از خدمت بازنشسته میشود و بهمین علت است که در این کشورها به افراد 60 ساله و بالاتر جمعیت سالمند میگویند. در بسیاری از پیش بینیهای آماری با توجه به افزایش امید به زندگی و طول عمر در سالهای اخیر سن 65 سالگی به عنوان شروع پیری در نظر گرفته شده است.
آیا تمام افراد مسن یکسان هستند ؟
پاسخ منفی است علیرغم تفاوتهای فردی ، جمعیت سالمندان را میتوان به دو دسته تقسیم کرد :
1- پیران جوان : این افراد معمولاً در سنین 60-75 سالگی از نظر جسمی و روانی فعال و هوشیارند و میتوانند از نظر اقتصادی مولد باشند. نیازهای بهداشتی آنها با افراد میانسال زیاد متفاوت نیست.
2- پیران پیر : این افراد که معمولاً بالای 75 سال هستند از نظر جسمی شکننده بود و مبتلا به اختلالهای بینایی ، شنوایی ، حرکتی و انواع اختلالهای روانی میباشند. این بخش از جمعیت سالمند نیازمند مراقبتهای ویژه میباشند که باید توسط نظام مراقبتهای بهداشتی برای آنان فراهم گردد.
تغییرات دوران سالمندی :
با بالا رفتن سن تغییرات زیستی چندی در بدن انسان بوجود میآید که مرضی نبوده و نشانه بیماری نیستند بلکه تغییرات طبیعی هستند که در اثر گذر عمر بوجود میآیند مثلاً چروکیدگی پوست در سالمندان اما این تغییرات فعالیت کامل را محدود ساخته و در افراد متفاوت است.
ساختمان و ترکیب بدن - تغییرات آن در اثر طول عمر :
ترکیب بدن از چهار بخش عمده تشکیل شده است.
1- استخوان
2- توده سلولی بدن از جمله عضلات
3- چربی
4- آب
تمام این چهار جزء با بالا رفتن سن از راههای مختلف متأثر میشوند و این تغییرات از فردی تا فرد دیگر تا حد زیادی متفاوت خواهد بود. با وجود این برای این تغییرات یک الگوی کلی وجود دارد که در زیر شرح داده میشود.
استخوان :
با افزایش سن کیفیت استخوان به تدریج دگرگون میشود. ماده اصلی که به استخوان شکل مطلوب و قوام میبخشد ماده معدنی کلسیم است. این ماده حتی قبل از تولد در استخوان ذخیره میشود.
در سن 30 سالگی استخوانهای یک انسان سالم از حداکثر قوام برخوردار است که نشانه بیشترین ذخیره کلسیم در استخوان است که به آن قدرت و استقامت مطلوب میبخشد. طول عمر موجب کاهش تراکم استخوانها شده و آنها را شکننده میسازد. به این وضعیت استئوپروز یا پوکی استخوان میگویند. این واقعه نزد زنان پس از دوره یائسگی شایعتر است. در وضعیت استئوپروز حتی یک سقوط کوچک میتواند موجب شکستگی استخوان گردد. شکستگی گردن و تنه استخوان ران یکی از شایعترین شکستگیها نزد سالمندان است.
اگر سالمندان و خانوادههایشان به این ضعف در استخوانها آگاه شوند میتوان از بسیاری از شکستگیها که موجب زمینگیر شدن دائمی آنان میگردد پیشگیری نمود.
توده سلولی و عضلانی بدن :
عضله ها و اعضای بدن از سلولهای بیشماری ساخته شدهاند. این سلولها دائمی نبوده ولی رشد میکنند ، مدتی زنده هستند و وظایف خود را انجام داده و بعد میمیرند و بلافاصله جای آنها را سلولهای تازه میگیرند.
این فرایند زایش و میرش تدریجی در سلولهای خاص با افزایش سن کند میشود. تعداد سلولها در یک عضو فرد سالمند بمراتب از تعداد سلولها در همان عضو در یک فرد جوان کمتر است. این فرآیند در تمام اعضای بدن از جمله قلب ، کبد ، طحال ، کبد و غیره اتفاق میافتد.
نتیجه قطعی این فرآیند کاهش وظیفه عملی بدن در ارتباط با این اعضاء خواهد بود.
کاهش توده عضلانی در افراد سالمند یک فرآیند طبیعی است و این کاهش در عضلاتی که درگیر حرکات سریع میباشند واضحتر است. از سوی دیگر عضلاتی که بکار حرکات سنگین میآیند نسبتاً کمتر متأثر میشوند با این وجود با افزایش سن و کاهش فعالیتهای جسمی ، عضلات بدن لاغر میشوند.
چربی بدن :
توزیع مجدد چربی بدن با بالا رفتن سن شایعترین تظاهرات فرآیند پیری است.
انتشار چربی در میان سالی ( ذخیره شدن چربی در قسمت پایین شکم و بالای ران و باسن ) در زنان و مردان در تمام جوامع در جهان شایع میباشد.
با این وجود در این ارتباط باید چندین نکته را در نظر داشت.
1- مقدار چربی بدن با افزایش سن بالا میرود. انتشار چربی در قسمت میانی بدن در سالمندان همیشه بعلت افزایش دریافت مواد غذایی نمیباشد. کاهش مصرف انرژی در افراد سالمند بعلت کاهش فعالیتهای جسمی بدون کاهش درد دریافت غذا موجب افزایش چربی بدن میگردد.
حتی متابولیسم پایه یعنی حداقل انرژی لازم بدن در زمان استراحت برای فعالیتهای اساسی مانند ضربان قلب و یا تنفس ، با بالا رفتن سن کاهش مییابد. معمولاً در متابولیسم پایه 1300 کیلو کالری انرژی در روز نیاز می باشد. با افزایش سن از متابولیسم پایه کاسته شده که این خود در بسیاری از (( پیران جوان )) موجب چاقی میگردد.
2- چربی بدن در سنین خیلی بالا کاهش مییابد افراد بسیار پیر و بالاتر از 75 سال بعلت کاهش دریافت مواد غذایی در نتیجه مشکل جویدن ، کمبود اشتها و محدودیت فعالیتهای جسمی بندرت چاق میشوند.
3- با افزایش سن ، به ویژه در دسته (( پیران جوان )) فرآیند تدریجی توزیع مجدد چربی صورت میگیرد و چربی از اندامها به تنه منتقل میشود. شکل بدن انسان در زن و مرد با افزایش سن شروع به تغییر میکند. الگوی عمومی بدن شامل بازوان و رانهای لاغر و تنه گرد است و این ظاهراً بدان معناست که فرد چاق شده است در حالیکه در واقع این تغییرات بدون تغییر در وزن بدن صورت میگیرد. این یک روند طبیعی است و نباید جهت جلوگیری از افزایش وزن رژیم غذایی را محدود کرد.
4- تغییر دیگری که با افزایش سن رخ میدهد عبارتست از کاهش تدریجی چربی زیر پوستی و نسج همبندی آن که به پوست ظاهری خشک و لاغر میدهد و بعلت از بین رفتن چربی و نسج بینابینی زیر پوستی و عضلات لاغر از زیر آن نمایان است. این پوست خشک علائم متعددی مانند خارش و احساس سوزش ایحاد میکند.
آب بدن :
درصد عمدهای از بدن انسان را آب تشکیل میدهد. 90 درصد جنین ، 80 درصد نوزاد و 70 درصد بدن شخص بالغ از آب تشکیل شده است. 60 درصد وزن بدن یک فرد سالمند 70-60 ساله آب است و بعد از سن 70 سالگی 50 درصد وزن بدن سالمند را آب تشکیل میدهد.
آشامیدن آب برای تعادل آب بدن ضروری است. افراد سالمند به آسانی با کم آبی بدن مواجهه میشوند که بسیار خطرناک است مخصوصاً افراد مسن کمتر تشنه میشوند ، کمتر آب میآشامند و آب بدن خود را از دست میدهند. لذا آنها باید آب فراوان بنوشند.
علم و آشنایی با تغییراتی که در فرآیند طول عمر بوجود میآید موجب خواهد شد که برای سالمندان مراقبتهای بهتری فراهم شود و سالمندان را نیز از این تغییرات و نیازهای بهداشتی که دارند آگاه سازند.
ارتباط با سالمند :
( قبل از هر گونه ارائه خدمت به سالمندان باید نحوه ارتباط صحیح با آنها را شناخت )
فرآیند تبادل اطلاعات را ارتباط میگویند. به عبارت دیگر ارتباط فرآیندی است که از طریق آن پیامهایی توسط افراد یا گروهها ارسال و پاسخ آن دریافت میشود. مشکلات و سوء تفاهم هایی که میان افراد ، خانوادهها ، گروهها ، محیط کار یا اجتماع بروز میکند اغلب نتیجه ارتباط ناکافی است. فردی که در فرآیند ارتباط شرکت میکند موجودی بیهمتاست که ارزشها ، باورها ، تصورات ، فرهنگ و جهانبینی خاص خود را دارد و این نکتهای است که در ارتباط با سالمندان هرگز نباید فراموش کرد. لازمه ارتباط مؤثر خواست هر یک از طرفین برای سهیم کردن دیگری در دانستههایش است. از این رو شاید نخستین اصلی که در ارتباط با سالمند باید رعایت شود ارزش و احترام به گفتههای اوست.
برای برقراری ارتباط مؤثر با سالمند مراقب بهداشت باید یاد بگیرد که موانع موجود در تبادل اطلاعات را شناسایی کرده و روشهایی را برای مقابله با آنها بیابد. این کار ساده نیست و به تلاش آگاهانه و مستمر نیاز دارد.