فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:35
فهرست مطالب:
خلاصه
مقدمه
تاثیر ورزش بر قلب و عروق
تاثیر ورزش بر دستگاه تنفس
مهمترین اثرات ورزش بر دستگاه تنفس عبارتند از :
تاثیر ورزش بر دستگاه گوارش
تاثیر ورزش بر دستگاه حرکتی
تأثیر ورزش بر غدد داخلی
تاثیر ورزش بر دستگاه عصبی
اثرات ورزش بر سلامت روانی و اجتماعی
اثرات ورزش بر طول عمر
تاثیر ورزش در وضعیت جسمی زنان
نتیجهگیری و پیشنهاد
باورزش اندامی زیبا داشته باشیم :
فواید ورزش کردن :
چرا باید بعد از فعالیت ورزشی استراحت کرد ؟
ورزش های سبک :
ورزش های سبک :
نرمش های موزون :
حرکت شنا روی زمینبازانوا:
نرمش های موزون :
منابع و مآخد :
انواع ورزش :
اثر ورزش بر عضلات اسکلتی:
کنترل وزن با ورزش :
دید کلی
اثرات مفید ورزش بر بدن انسان
نقش ورزش در پیشگیری از پوکی استخوان
تاثیر ورزش بر دیابت
تاثیر ورزش بر بیماری های قلبی - عروقی
تاثیر ورزش بر سرطان
تاثیر ورزش بر تناسب فیزیکی و گذران عمر
آیا درمان غیر دارویی فشار خون ممکن است؟
چشم انداز بحث
تغذیه و اساس عملکرد انسان در ورزش
اثرات ورزش و فعالیت جسمانی بر سلامت جسم و روان
تمرینات ورزشی.
اهمیت ورزش
شهید دکتر سیدرضا پاک نژاد در کتاب اولین دانشگاه و آخرین پیامبر می نویسد:
در کتاب زن و ورزش نیز در باره فواید ورزش چنین آمده است:
تمرین ها به دستگاه هاضمه به دو طریق کمک می کنند:
چکیده:
اثرات ورزش و فعالیت جسمانی بر سلامت جسم و روان
اهداف مقاله
1- آشنایی فراگیران به اثرات مثبت جسمی و روحی روانی ورزش.
2- جدی گرفتن امر ورزش و تحرک به گونهای که افراد ورزش را جزئی از کارهای روزانه خود بدانند.
3- تاثیر به نگرش و عملکرد فراگیران و کمک به کاهش میزان بیماریها با اجرای تمرینات ورزشی.
خلاصه
ورزش و فعالیت جسمانی ، روشی برای ارتقاء سلامت و پیشگیری از بیماریهای جسمی و روانی است . افرادی که از آمادگی و توان جسمی خوبی برخوردار هستند ، در فعالیتهای اجتماعی و فردی موفقترند. زیرا این افراد از شادابی ، انرژی و سلامت بیشتری برخوردارند. در این مقاله به اختصار به اثرات ورزش در سلامت جسم و سلامت روانی اجتماعی اشاره شده است؛ توجه به نتایج مفید ورزش در نیروهای مسلح از اهمیت خاصی برخوردار است؛ زیرا علاوه بر کاهش هزینههای درمانی نیروهای مسلح ، آمادگی جسمی و رزمی نتیجه اصلی و مفید ورزش خواهد بود.
مقدمه
علم پزشکی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی که در مورد بیماریهای مختلف انجام میدهد، از ورزش نیز به عنوان وسیلهای در جهت بهب ود و سلامتی بیماران بهره میبرد. بعضی از پزشکان در مواردی مثل کمخوابی ، کم کردن وزن و ضعفهای عضلانی مثــــــل کمردرد، کسب هماهنگیهای عصبی و عضلانی در بعضی از انواع فلج ، توانبخشی ، نداشتن اشتها ، داشتن اضطراب یا هیجانات روحی ، بیقراریها ، افسردگیها ، احساس پوچی و بسیاری دیگر از موارد ، بیمار خود را به ورزش کردن تشویق مینمایند (1). در اسلام نیز به ورزش شنا ، تیراندازی ، سوارکاری و حتی پیادهروی سفارش شده است. پیامبر اکرم (صلیاله علیه و آله وسلم) پیادهروی را بهترین درمان برای بسیاری از بیماریها معرفی میکنند (2). انواع ورزش را میتوان بر حسب میزان فعالیت جسمانی و انرژی مصرفی در واحد زمان به ورزشهای سبک، نیمه سنگین و سنگین تقسیم کرد. به طور کلی ورزشهای سبک اثرات مفید0ی بر جسم و روان انسان دارد که در ذیل به شرح آن میپردازیم.
تاثیر ورزش بر قلب و عروق
قلب یکی از اعضاء حساس و مهم بدن حیوانات و انسان است. در انسان ، هر گونه اختلالی در عملکرد قلب ، موجب اختلال در فعالیتهای روزانه خواهد شد. یکی از راههای مراقبت از قلب ، انجام فعالیتهای جسمانی و ورزشهای مناسب - به تناسب وزن و سن است. تأثیرات مثبت ورزش بر سیستم قلبی عروقی عبارتند از:
1- تقویت عضله قلب و سایر عضلات بدن.
2- تسریع در جریان خون و انتقال بهتر اکسیژن به قسمتهای مختلف بدن.
3- پیشگیری از بروز بیماری فشار خون به دلیل کاهش کلسترول و باز شدن عروق (3).
4- به دلیل تقویت عضله قلب و افزایش قدرت انقباضی آن، تعداد ضربان قلب در حالت استراحت در هر دقیقه کمتر شده و در مقابل ، خون با نیروی بیشتری به جریان میافتد.
5- با انقباض عضلات پا در حین ورزش ، خون راحتتر به قلب باز میگردد و از بروز واریس در پاها جلوگیری میشــود (3).
تاثیر ورزش بر دستگاه تنفس
علاوه بر اثرات مثبت ورزش بر سیستم قلب و عروق و افزایش توانمندی عضلات بدن ، دستگاه تنفس نیز توانایی بیشتری پیدا میکند. در زمان انجام فعالیت جسمانی و ورزش ، مقدار مصرف اکسیژن اعضاء مختلف بدن افزایش پیدا میکند و حجم و سرعت جریان خون برای رساندن مواد مغذی و اکسیژن به اعضاء و بافتهای مختلف افزایش مییابد. در جدول «1» مقایسه مقدار جریان خون در حالت استراحت و تمرینات سنگین ورزشی را مشاهده میکنیم که بیانگر مقدار اکسیژن مصرفی و مورد نیاز اندامهای بدن است (4).
مهمترین اثرات ورزش بر دستگاه تنفس عبارتند از :
1- با ورزش کیسههای هوایی ششها بیشتر باز شده و بازدهی آنها افزایش مییابد.
2- افزایش حجم تنفسی در طول شبانهروز ، موجب دریافت اکسیژن بیشتر و رساندن آن به اندامهای بدن میشود.
3- قابلیت دریافت و مصرف اکسیژن بیشتر ، موجب میگردد کارآیی جسمانی افزایش یافته و دیرتر خسته شویم (6).
تاثیر ورزش بر دستگاه گوارش
کارکرد صحیح دستگاه گوارش تا حدود زیادی بیانگر صحت و سلامت انسان است به گونهای که بسیاری از متخصصین داخلی معتقدند اکثر بیماریهای انسان مربوط به اختلال در دستگاه گوارش میباشد.
اثرات مثبت ورزش بر دستگاه گوارش عبارتند از :
1- تمرینات بدنی موجب تحریک اشتها و میل به غذا میشود. مخصوصاً در افرادی که دچار بی اشتهایی عصبی هستند ، این اثر بسیار مشهود است.
2- ورزش با تحریک دستگاه گوارش مانع ایجاد یبوست میشود (7).
تاثیر ورزش بر دستگاه حرکتی
اثرات مفید ورزش بر سلامت و کارکرد بسیار خوب دستگاه عضلانی اسکلتی بر کسی پوشیده نیست و اولین عضوی که با ورزش کردن ، تغییرات مطلوبی را در آن احساس میکنیم ، عضلات اندامهای حرکتی است.
مهمترین اثرات مفید ورزش بر دستگاه حرکتی عبارتند از :
1- عضلات بدن با انجام ورزش مناسب تقویت میشوند و قدرت کارآیی جسمی افزایش مییابد.
2- ورزش صحیح از آرتروز جلوگیری کرده موجب سلامت و استحکام مفاصل میشود و مقاومت مفاصل را در مقابل صدمات افزایش میدهد (8).
3- موجب کشش عضلات و انعطاف پذیری بیشتر بدن میشود.
4- ورزش موجب استحکام استخوانها شده و از پوکی آن جلوگیری میکند (9).
5- با تقویت عضلات ستون مهرهها از بروز کمر درد پیشگیری شود (8 و 10).
6- همچنین ورزش از شل شدن عضلات جلوگیری کرده و ذخیره انرژی عضلات را افزایش میدهد (7).
تأثیر ورزش بر غدد داخلی
با تمرینهای مناسب ورزشی ، ترشحات غدد داخلی تنظیم شده و در شرایط مختلف به مقدار لازم در بدن هورمون مورد نیاز ترشح میشود. در نتیجه ، ورزش تاثیرات مطلوبی بر جسم و روان انسان خواهد گذاشت (7). در بیماران دیابتی و افرادی که مستعد به دیابت هستند قند خون به شکل قابل توجهی کاهش مییابد.
تاثیر ورزش بر دستگاه عصبی
تمرینات مرتب ورزش موجب بهبود کار سیستم عصبی و هماهنگی لازم بین اعصاب و عضلات خواهد شد.
مهمترین اثرات مثبت ورزش بر دستگاه عصبی عبارتند از :
1- ورزش از فشارهای روانی و ناراحتیهای روحی میکاهد و راهی مناسب برای مقابله با افسردگی است.
2- با بهبود کار سیستم عصبی - عضلانی ، موجب چالاکی و افزایش کارآیی بدن میشود.
3- ورزش مؤثرترین راه برای درمان بیخوابی است (7و11).
اثرات ورزش بر سلامت روانی و اجتماعی
نتایج تحقیقات مختلف نشان داده است که انجام انواع مختلف نرمشها ، علاوه بر فواید جسمی فراوان ، بر مقابله با مشکلات عصبی و روانی نیز آثار مفیدی دارد. از میان این تحقیقات میتوان از کار یک ساله محققان دانشگاه استانفورد نام برد که کار تحقیق خود را روی 57 زن و مرد 50 تا 65 ساله ، با چهار نوع نرمش مختلف انجام دادهاند.
گروه اول هفتهای سه روز و روزی 60 دقیقه نرمشهایی را در یک مرکز ورزشی انجام میدادند که 40 دقیقه آن شامل تمریناتی از قبیل دو و پیاده روی سریع بود که میزان تنفس ، ضربان قلب و در نتیجه مصرف اکسیژن را افزایش میداد.
دسته دوم وضعیتی کاملاَ مشابه با دسته اول داشتند با این تفاوت که این کار را در منزل خویش انجام دادند.
سومین گروه ، هفتهای پنج بار به مدت 30 دقیقه به تمریناتی پرداختند که در مجموع میزان انرژی مصرف شده آنها با دو دسته اول یکسان بود.
به گروه چهارم توصیه شد که در نرمشهای معمول خود هیچ تغییری ایجاد نکنند ، فعالیتهای سه گروه آخر که در مراکز مخصوص انجام نمیشد و توسط مشاوران ویژه پیگیری میشد. نتیجه تحقیق نشان داد که با وجود تفاوت نرمش ، میزان فشارهای عصبی ، هیجان و افسردگی در تمام گروهها تقریباً 30 درصد کاهش یافته است.
مطلب دیگر اینکه با تحقیق در افراد سیگاری نشان داده شد که این تمرینها یکی از بهترین راههای ترک سیگار است. انجام نرمشها در منزل و تداوم آن بهترین نتیجه را در بردارد (11).
بارزترین اثرات مثبت ورزش در سلامت روح و روان و سلامت اجتماعی فرد:
1- ورزش ، طراوت و شادابی را به ارمغان آورده و افسردگی را از بین میبرد.
2- ورزش ، موجب احساس اعتماد به نفس ، احساس قدرت و تقویت اراده میشود.
3- ورزش ، باعث تقویت تمرکز فکر و افزایش دقت عمل میگردد.
4- ورزشِ متعادل ، موجب داشتن احساس خوب و افزایش قدرت خلاقیت میگردد.
5- ورزش ، احساس آرامش و راحتی روح را افزایش داده و انسان را در مقابل فشارهای روانی و اضطراب مقاوم میکند.
6- ورزش ، موجب تقویت قوای ذهنی و حافظه میشود.
7- با توجه به محاسن فوقالذکر افرادی که ورزش متعادلی دارند ، همیشه سالم هستند و در مقابل بیماریهای مختلف، مقاومند ؛ در نتیجه غالباً در فعالیتهای اجتماعی ، افرادی موفق هستند.
8- ورزش ، موجب پیشگیری از خستگی زودرس شده و کارمندان ورزشکار هیچگاه با کسالت به ارباب رجوع پاسخ نمیدهند.
9- افراد فعال ، توانایی خود را میشناسند و از آن حداکثر استفاده را میکنند.
10- احتیاجات اولیه خود را برطرف میکنند و با شناخت واقعیات ، واقع بنیانهتر با مشکلات زندگی ، مقابله مینمایند.
11- افراد فعال به دلیل اعتماد به خویش ، مسئولیت پذیرند ، از کسب تجربه لذت میبرند و همیشه برای بهترین نتیجه تلاش میکنند.
12- تربیت روح و روان در کنار تربیت بدنی موجب تقویت اراده شده و چنین شخصی هرگز به طرف اعتیاد نخواهد رفت (7 و 11).
اثرات ورزش بر طول عمر
به طور کلی طول عمر افرادی که تمرینات ورزشی مناسبی دارند ، بیشتر از افراد غیر ورزشکار است. سن بیولوژیکی افراد ورزشکار (در ورزشهای سبک) کمتر از افراد غیر ورزشکار است. بنابراین اینگونه افراد از نظر ظاهری نیز افرادی شاداب و جوانند. یک علت طول عمر ورزشکاران ، مقاومت بدنی آنان در مقابل بیماریهای عفونی است.
تاثیر ورزش در وضعیت جسمی زنان
علاوه بر اثرات مفید ذکر شده که به طور مشترک در زنان و مردان ورزشکار وجود دارد ، اثرات اختصاصی برای زنان ورزشکار به شرح ذیل است:
1- زنان ورزشکار در مقایسه با زنان غیر ورزشکار کمتر دچار دردهای دوره قاعدگی میشوند.
2- سرطان سینه در زنان فعال کمتر از زنان غیر فعال است.
3- زنان فعال (با ورزشهای مناسب) به دلیل فعالیت جسمانی و آمادگی اسکلتی عضلانی کمتر دچار کمردرد میشوند.
4- زنان ورزشکار دچار نرمی و پوکی استخوان نمیشوند (7 و 1).
چه افرادی نباید ورزش کنند؟
1- بیمارانی که نارسایی قلبی درمان نشده دارند.
2- بیمارانی که آریتمی (بی نظمی ضربان قلب) کنترل نشده دارند.
3- بیمارانی که درد قفسه سینه (آنژین) شدید و ناپایداری دارند.
همه بیماران قلبی برای شروع ورزش باید با پزشک خود مشورت نموده و در صورت تجویز پزشک به طور مستقل یا با مانیتورینگ قلبی ورزش کنند (6).
نتیجهگیری و پیشنهاد
با توجه به اثرات مثبت ورزش بر سلامت و تندرستی انسان فرهنگ ورزشی بیشتر پرداخته شود. از طرف دیگر برای رسیدن به توسعه پایدار در هر جامعهای علاوه بر برنامهریزی ، مدیریت صحیح و استفاده از فن آوری مناسب ، استفاده از منابع انسانی کارآمد اهمیت بسیاری دارد. جامعهای که نیروی انسانی سالم و شادابی داشته باشد ، این امکان را خواهد داشت که در جهت توسعه واقعی ، سریعتر گام بردارد. همچنین جامعهای که دارای افرادی توانمند و قدرتمند باشد، دشمنانش هوس تجاوز به آن جامعه را نخواهد داشت.
باورزش اندامی زیبا داشته باشیم :
ورزش نه تنها زیبایی اندام می شود ، بلکه بر سلامت و طول عمر شما نیز می شود. اولین فایده ای که ورزش کردن برای شما دارد این است که شما با جسم خود در تماس بیشتری خواهید بود و بیش از هر زمان دیگری به نواقصی که ممکن است در بعضی از قسمت های اندامتان وجود داشته باشد می خواهید برد .
برای برخورداری از اندامی زیبا و متناسب لازم است عضلاتی قوی و پوستی با طراوت داشته باشید و این خواسته بدون ورزش کردن صحیح امکان پذیر نیست . در اثر ورزش حرکت های بدن منظم و هماهنگ می شود ، در نتیجه خستگی دیرتر بروز می کند، عضلات و اندام خوش حالت دور زیره می گردد و همراه با افزایش نیروی عضلاتی ، مقاومت بدن زیادتر می شود .
در ضمن ورزش های شادی آور مانند رقص علاوه بر فعالیت بدنی ، خستگی روحی و فشارهای عصبی را از بین می برد ، هیجان را کنترل و یک آرام کننده طبیعی و بدون ضررمی باشد ورزش مرتّب باعث طولانی شدن عمر می شود ، به افراد این امکان را می دهد که از زندگی لذت ببرند و احساس طراوت و شادابی کنند دیگر مزیت بسیار با ارزش ورزش این است که بهترین وسیله پیشگیری در برابر اعتیاد و بیمار های عصبی شناخته شده است .
فواید ورزش کردن :
1) گلبول های قرمز بیشتری در مغز استخوان ساخته می شود و این خود منجر به افزایش هموگلوبین می گردد .
2) قدرت ماهیچه های قلب افزایش یافته و بدن خیلی دیرتر از زمان معمولی خسته می شود .
3) پوست بدن در اثر عتا کردننرم می شود و حالت خشکیدگی وز بری خود را از دست می دهد .
4) حرکات دودی معده بیشتر می شود ،5) در نتیجه هضم غذا را آسان می کند .
6) باعث تقویت عضلات شکم شده و عمل گوارش بهتر انجام می شود .
7) باعث جلوگیری از چاقی ،8) نقرس ،9) برخی از بیماریهای قلبی – عروقی و ماهیچه ای – فصلی می شود.
10) در ایجاد نشاط ،11) پرورش فکری ،12) قدرت تصمیم گیری و لذت اززندگی اهمیت زیادی دارد .
13) به جریان سریع خون کمک می کند،14) در نتیجه ضربان قلب زیاد می شود . در اثر ورزش می توانضربان قلب را از 75 ضربه به 150 ضربه در دقیقه رساند .
چرا باید بعد از فعالیت ورزشی استراحت کرد ؟
پس از ورزش ، انجام کار و فعالیت بدنی ، ماهیچه های بدن دچار خستگی و کوفتگی می شود ، این خستگی به علت سوخت و ساز و تولید اسید لاکتیک است در هنگام خستگی ، استراحت موجب بهبودی ماهیچه های می شو د، به این معنی که اسید لاکتیک به تدریج دفع شده ، سوخت و ساز حالت طبیعی خود را بدست می آورد ماساژ و گرم کردن ماهیچه ها خستگی را زودتر بر طرف می کند .
در شکل (1) طریقه صحیح استراحت کردن را نشان است :
ابتدا به پشت روی زمین بخوابید ، پاها و دست ها در کنار بدن قرار دهید به مدت 10 دقیقه بعد به انجام حرکت بعد بپردازید .
ورزش های سبک :
شنا : شنا یک از بهترین ورزش های انتخابی برای زیبایی اندام و تقویت عضلات به شمار می رود زیرا علاوه بر بالا بردن توانایی بدن ،دارای اثر آرام بخشی نیز می باشد شنا باعث می شود تنفس عمیق گردد ، عضلات تمام قسمت های بدن را به حرکت در آورده و آن را تقویت می نماید ، در عین حال به هیچ نقطه از بدن نیز فشار وارد نمی آ ورد و جریان گردش خون را در تمام بدن سرعت می بخشد .
پیاده روی : یکی از ورزش هایی است که انجام آن بسیار مفید است یکی از فواید این است که کارایی فیزیکی بدن را به گونه ای بالا می برد که قادر است به تمام نسوخ اکسیژن کافی برساند.
با راهپیمایی رگ های موئین چدید رشد پیدا می کنند در نتیجه گردش خون بهتر انجام گرفته و خون کافی به تمام عضلات بدن می دسد این نوع گردش خون بوسیله رگ های موئین جدید، گردش خون جنبی یا سیز کالاسیون کولاترال نامیده می شود و قلب را قادر می سازدکه در هر ضربان خون بیشتری را به تمام عضلات بدن برساند علاوه بر این گلبول های قرمز خون در تمام بدن افزایش می یابد .پیاده روی باعث افزایش مقاومت بدن می شود که از این طریق می توان به ناراحتی ها و فشارهای زندگی فایق آمد .در اثر پیاده روی از تخییر شکل استخوان های بدن جلوگیری به عمل آمده و از پوکی استخوان پیشگیری می نماید.
ورزش های سبک :
دویدن : عده ای از مردم تصور می کنند که دویدن یک ورزش مردانه است و فقط آقایان باید به انجام این ورزش مبادرت وررنه فا در حالی که هیچ دلیلی وجود ندارد که خانم ها را از انجام دادن این ورزش محروم بمانند ، دویدن یکی از مفید ترین ورزش ها ست و در همه سن ها امکان انجام وجود دارد بهتر است ابتدا با پیاده روی و بعد با قدم های کوچک ولی سریع شروع کنیم .
دوچرخه سواری : این ورزش عضلات ÷ارا قوی می کندو اگر با سرعت انجام شود ، بنیه بدنی را نیز افزایش می دهد بهتر است این ورزش با حرکات کششی همراه باشد زیرا، عضلات پا ها در اثر دوچرخه سواری سخت و سفت می شود این ورزش برای زیبا و تقویت ران ها وساق پا موثر است. تنفیس : این ورزش جهت تقویت ماهیچه های دست و پا می گردد بهتر است با این ورزش تمرین های کششی را نیز انجام شود
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:60
فهرست مطالب:
مقدمه
کشش در چه اوقات؟
چرا تمرین های کششی؟
کشش مقدماتی
کشش پیشرفته
تنفس
واکنش در برابر کشش
آغاز
تمرین های اصلی کششی
تمرین های آرامش بخش برای کمر
تمین های آرامش بخش برای پا و مفاصل آن
تمرین های آرامش بخش برای پا
تمرین های آرام بخش
برای ناحیه پائین کمر، باسن ، پائین تنه و ران
تمرین های آرامش بخش برای کمر و ستون فقرات
تمرین های آرامش بخش برای پاها
تمرین های آرامش بخش برای پاها، کمر و باسن
مقدمه:
دردنیای پیشرفته و صنعتی شده امروز، عدم تحرک را می توان هدیه تمدن نوین بشمار آورد. نتیجه این بی تحرکی تنبل شدن عضلات و گرفتگی آنها و خشک شدن مفاصل است. و پنداری جسم انسان از اجزاء سازنده خویش جدا شده و اجزاء با یکدیگر بیگانه هستند. اینگونه جدایی منجر به پیدایش تنش، ترس، نگرانی و فشارهای عصبی می شود که در نهایت امراض گوناگون جسمی و روانی را بوجود می آورد.
تمرین های کششی می تواند بری همگان، زمینه ای را بسازند که بدن از این جدایی و امراض دور بماند. این تمرین ها عضلات و مفاصل را شاداب و متحرک نگهداشته، هم آهنگی بهینه ای را بین تحرک و تنفس پدید می آورند.
هدف از اجرای تمرین های کششی فقط این نیست که بدن برای انوا ورزش های دیگر آمادگی پیدا کند. یک هدف مهم این است که انسان جسم خویش را بشناسد. به نیازهایش توجه نماید، جریان انرژی را در بدن لمس کند، تنش و تنش زدایی از بدن را فرا گیرد. روش های آرام سازی بدن را با تمرکز فراوان در اجرای تمرین ها دریابد و در نهایت صبور بدن و با قاعده زندگی کردن را بیاموزد، خوب تنفس کند و تغذیه ای متناسب داشته باشد.
تمرین های کششی عملی با قاعده هستند و برای اجرای آنها همیشه وقت هست. در منزل، در دفتر، در کنار تلویزیون و هرجایی که انسان باشد. هر آینه انسان به انجام این تمرین ها عادت کرد و از نظام و روش تنش زدایی جسم خویش آگاهی یافت. آنگاه رفته رفته آرامش روحی دایمی خواهد داشت و با منطق و ملایمت با درخواست ها و آنچه که در اطرافش می گذرند و گفته و پیدا می شوند برخورد می کند.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:27
چکیده:
از دهة هفتاد میلادی مطالعات در زمینة نابرابریهای موجود در مورد شاخصهای سلامت و بیماری و بهویژه تفاوت در مورد سلامت زنان و مردان در سطوح ملی و بینالمللی در غرب آغاز شده است (Hunt & Annandale, 1999). از آنجا که دامنة مطالعات فوقالذکر عمدتاً به جوامع غربی محدود شده است، جای خالی تحقیق در این زمینه در ارتباط با جوامع دیگر در عرصة بینالمللی به خصوص جوامع جهان سوم یا جوامعی که دارای فرهنگی متفاوت با جوامع غربی هستند، احساس شده است(Khlat et al. 2000). در کشوری چون ایران، که در منطقة خاورمیانه قرار گرفته، مطالعات در زمینة سلامت زنان و عوامل مرتبط با آن در مراحل ابتدایی خود قرار دارد. تحقیقی(Ahmad-Nia, 2000)
که در این مقاله به بخشی از نتایج آن اشاره میشود، تلاشی در راستای از میان بردن خلا موجود در زمینة مطالعة تفاوتهای سلامت و بیماری در مورد مادران شاغل و غیرشاغل در سطح شهر تهران است که در چارچوب جامعهشناسی پزشکی و بهداشت به انجام رسیده است.
کلید واژهها: اشتغال، تهران، زنان، سلامت
مقدمه:
مطالعات انجام شده در کشورهای غربی حکایت از برتری نسبی وضعیت سلامت زنان شاغل در مقایسه با زنان غیرشاغل یا به عبارت دیگر زنانی دارد که صرفاً به ایفای نقش زن خانهدار محدود شدهاند
در مطالعات انجام شده بر اهمیت تکثر نقشها و تاثیر مثبت آن در ارتقای وضعیت سلامت روحی و جسمانی زنان تأکید شده است. سوالی که مطرح میشود این است که آیا ایفای نقشهای متعدد ـ و به ویژه در مورد زنان گسترش فعالیتهای اجتماعی و شغلی ـ در شرایط متفاوت فرهنگی بهعنوان مثال در شرایط فرهنگی جامعة در حال گذار ایران نیز میتواند همان آثار مثبت مورد انتظار را در مقایسة زنان شاغل و خانهدار به همراه داشته باشد.
1) مروری بر سوابق نظری و تجربی
در چارچوب مدلهای نظری تحلیل نقش در غرب دو رویکرد عمده ـ یکی با دید مثبت و دیگری با دیدگاهی منفی ـ به مسئلة رابطة نقش اشتغال و سلامت در مورد زنان پرداخته است که در اینجا به اختصار به فرضیههای عمدة هریک از دو دیدگاه اشاره میشود.
در چارچوب رویکرد منفی، گذشته از نظریة پارسونز در مورد تفکیک کارکردی نقش زنان و مردان و تاکید وی بر لزوم عدم اشتغال زنان خانهدار، میتوان از فرضیههای تکثر نقش Multiple) (roles تضاد نقش (role conflict(Martikainen, 1995فشار بار اضافی نقش (role overloadWaldron et al. 1998فرضیه تقارب (convergence hypothesisفرضیة کمیابیscarcity hypothesis (Barnett, 1993)، و فرضیة فشار نقش (role strain hypothesisWaldron et al. 1998نام برد. هریک از این فرضیهها به نوعی حکایت از این دارند زنانی که به کار در ازای دستمزد میپردازند، بیشتر احتمال دارد به دلایلی چون حجم بیشتر کار، افزایش انتظارات و مسئولیتهای بیشتر و استرش ناشی از ایفای چند نقش توأمان، از نظر سلامت در وضعیت نامطلوبتری نسبت به زنانی که صرفاً به نقشهای سنتی همسری و مادری میپردازند، قرار گیرند.
در مقابل، در چارچوب مدلهای رویکرد مثبت، به
فرضیة اعتلای نقش (role enhancement) (Bartley, 1992)،
نظریة بسط نقش (role expansion) (Sorensen & Verbrugge, 1987)
و فرضیة تجمع نقش (role accumulation) (Waldron et al. 1998)
میتوان استناد نمود که طی آن نقش اشتغال که بهعنوان نقش جدیدی به نقشهای سنتی زنان اضافه شده، بهعنوان یک امر مثبت و پرفایده در نظر گرفته میشود. در اینجا مکانیزم تأثیرگذاری مثبت نقش اشتغال از طریق عزت نفس افزایش یافته، درآمد بیشتر، کسب حمایت اجتماعی گستردهتر ـ که با اشتغال در ازای درآمد همبسته است ـ در جهت ارتقای سلامت زنان مورد تاکید قرار میگیرد.
آربر (1991) یادآور میشود که «اشتغال به کار زنان را میبایست هم بهعنوان «نقشی دیگر» و هم بهعنوان «متغیری ساختاری» در نظر گرفت. اشتغال ـ بهعنوان نقشی اضافه شده ـ میتواند دربردارندهی تعهدات و مسئولیتهای بیشتر باشد، اما از سوی دیگر، زنان با جایگاهی که در بازار کار احراز میکنند، پاداش میگیرند و این امر حاکمیت بیشتر آنها را بر منابع مالی در پی دارد و به آنها این فرصت را اعطا میکند که بتوانند به نحو مثبتی بر شرایط زندگی خود و خانوادة خود تأثیرگذار باشند.»
بارتلی و دیگران (1992: 313) نیز معتقدند: «هرچند به تدریج ما در ادبیات نظری شاهد ظهور سنتزی از این دو رویکرد (مثبت و منفی) به رابطة اشتغال ـ سلامت زنان، هستیم، برخی از عوامل درگیر در این رابطه همچنان مورد غفلت واقع شدهاند». ایشان به ضرورت در نظر گرفتن ماهیت و میزان یا حجم کار، چه در مورد کار خانگی و کار زنان در بازار رسمی اشتغال اشاره داشته و تفاوتهای موجود از نظر وضعیت سلامت را در مورد انواع مشاغل موجود مورد تاکید قرار میدهند. ایشان همچنین این مسئله که وضعیت سلامت خود تعیینکننده ورود افراد به مشاغل خاص است، یعنی نظریة انتخاب سلامت ((health selection را متذکر میشوند. لی (1998) نیز به برخی از تحقیقات در سطح کشورهای مختلف اشاره نموده که در آنها فرضیات بار اضافی نقش و اعتلای نقش با یکدیگر انسجام یافتهاند. شایان توجه است که بررسیهای متاخر در دهة نود میلادی از پرداختن صرف به مسئلة احراز نقش فراتر رفته و مسئلة کیفیت و تجربة نقش را نیز شامل شده است. آنندال و هانت (2000) با مروری بر تحقیقات دهة مذکور، نتایج این تحقیقات را که حکایت از اهمیت یافتن کیفیت ایفای هر نقش به تنهایی، در عین اهمیت ترکیب نقشهای متعدد ـ به عنوان عوامل تعیینکننده یا پیشبینیکنندة سلامت زنان دارد ـ مورد تاکید قرار دادهاند.
2) چارچوب نظری تحقیق
بهنظر میرسد برای شناخت رابطة سلامت ـ کار زنان میبایستی گروههایی از عوامل درگیر که در چارچوب دستهبندی کلیتری گروهبندی و تشخیص داده میشود، طی مدل نظری راهنمای تحقیق مورد توجه و تجزیه تحلیل قرارگیرد. نگارنده این گروههای عمده را در قالب نمودار شمارة یک معرفی مینماید.
در این مدل، گروه متغیرهای اجتماعی ـ جمعیتشناختی یا به عبارتی متغیرهای زمینهای شامل متغیرهایی چون سن، وضعیت تحصیلات، میزان تحصیلات همسر، درآمد خانواده، امکانات مالی خانوار، و پایگاه اقتصادی اجتماعی آن، شغل همسر، بعد خانواده، سن فرزندان، و اینکه زن بهطور دائم به امر مراقبت از کسی (سالمند یا بیمار) اشتغال دارد، میشود.
نمودار 1 ـ مدل نظری عوامل موثر بر سلامت زنان
گروه دوم از متغیرها که به متغیرهای حیطة کار و فعالیت مربوط میشود مشتمل بر متغیرهایی چون اشتغال/ عدم اشتغال و برخی از ویژگیهای اشتغال زنان نظیر نوع کار از لحاظ پارهوقت یا تمام وقت بودن، درآمد، طبقهبندی شغلی،سابقة کار در ازای درآمد، و تصور زنان از شرایط فیزیکی و روانی ـ اجتماعی کار بیرون و کار خانگی میشود.
گروه سوم از متغیرها که بهعنوان متغیرهای بینابینی در این مدل تلقی گردیده است، با عنوان کلی متغیرهای زمینهی شرایط فردی/ اجتماعی زندگی زنان بهطور قراردادی تعریف شده و شامل برخی از متغیرهای دیدگاه منفی نظیر تضاد نقش، و استرس و همچنین برخی از متغیرهای دیدگاه مثبت نظیر عزت نفس، حمایت اجتماعی، استقلال اقتصادی و رضایت (از نقش خانهداری، رضایت از زناشویی، و رضایت از زندگی در کل) میشود. متغیرهای دیگری مانند حمایت و پشتیبانی همسر، تقسیم کار خانگی، و موافقت همسر با کار بیرون از منزل زن، نیز در این گروه قرار دارند. در این گروه از متغیرها به منظور اندازهگیری عزت نفس از مقیاس سنجش روزنبرگ (1965) استفاده شده است و حمایت اجتماعی به تعداد دوستان صمیمی فرد ـ کسی که فرد بتواند در هر شرایطی بدون اطلاع قبلی به منزل وی مراجعه و درد دل خود را با او در میان بگذارد ـ بازمیگردد. همچنین، رضایت از زندگی در ابعاد مختلف رضایت از کار، زندگی زناشویی، خانهداری و رضامندی کلی از زندگی در قالب طیف لیکرت مورد سنجش قرار گرفته است. در مورد متغیر استرس از پاسخگو پرسیده شد تا چه حد در یک ماه گذشته احساس کرده که فشارها و استرس زندگی او را تحت تأثیر قرار داده است. این شکل عملیاتی کردن از تحقیقات مشابه در پژوهشهای انگلستان اخذ گردیده است. (کالیان و پرسکات ـ کلارک، 1996)
به منظور سنجش شرایط روانی ـ اجتماعی کار و یا خانهداری نیز طیفی مرکب از آیتمهای قراردادی به کار گرفته شد. برای مثال میتوان به میزان تنوع کاری، کنترل کار، یکنواختی کار و ... اشاره کرد.
در نهایت متغیر سلامت که هر دو بعد سلامت جسمانی و روانی را دربرمیگیرد، بهعنوان متغیر وابستة اصلی در این مدل قرار داده شده است. برای سنجش متغیر سلامت با دو بعد جسمانی و روانی در تحقیق اصلی (Ahmad-Nia, 2000)نگارنده از متغیرهای مختلفی که در بررسیهای سلامت سنجی غربی متداول است، استفاده کرده، که برخی از آنها در این مقاله گزارش داده میشود (نک به جدول شمارة 2). در این جا به منظور تحلیلهای آماری چندمتغیری رابطة کار ـ سلامت مادران در مورد سلامت جسمانی از معرف «ارزیابی شخص از سلامت خویش با توجه سن و سال خود» و برای سلامت روانی از معرف «مقیاس سلامت گولدبرگ» (1972) بهره گرفته شده است.
3) روش تحقیق
این بررسی با روش پیمایش (surver)در چارچوب روشهای کمی تحقیق (quantitative research)در مورد مادران بهعنوان واحد تحلیل و مشاهده در سطح شهر تهران به انجام رسیده است. تکنیک جمعآوری دادهها پرسشنامة دارای پرسشهای باز و بسته و انواع گویه از نوع لیکرت بوده است. اطلاعات 1065 پرسشنامة معتبر که در نتیجة انجام مراحل نمونهگیری در مورد زنان شاغل و غیرشاغل در سطح شهر تهران جمعآوری شد، پس از استخراج دستی و کامپیوتری (سوالات بسته اسکن scan شد) از طریق کاربرد بستة نرمافزای SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت
پاسخگویان تحقیق از میان زنان در سنین 18 تا 60 سالگی، متاهل و دارای حداقل یک فرزند انتخاب شدند. افراد شاغل زنان دارای مشاغل تمام وقت و پاره وقت را دربرمیگرفت.
از آنجا که دسترسی به فهرست مشخصی از زنان شاغل در تهران و در کشور امکانپذیر نبود تا به نحو ایدهآل و دقیقی مبنای چارچوب نمونهگیری تحقیق قرار گیرد، محقق ناگزیر از کاربرد روشهای جبرانی جهت دستیابی به افراد نمونة تحقیق شد. بدین ترتیب جهت دستیابی به نمونهای نسبتاً معرف از زنان شاغل، جدول توزیع نسبی زنان در مشاغل مختلف شغلی در جمعیت نمونة مادران شاغل قرار گرفت. باتوجه به تمرکز زنان شاغل در مشاغلی که تحت عنوان «زنانه» دستهبندی میشود و با تمرکز تعداد زیادی از زنان در نهادهای عمدهای چون وزارت آموزش و پرورش و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کارخانجات، دسترسی به عمدة زنان نمونة تحقیق با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای میسر شد. در مورد پاسخگویان گروه زنان غیرشاغل نیز با مشورتی که با مشاورین مرکز آمار ایران انجام شد، دستیابی به ایشان از طریق مناطق آموزش و پرورش تهران و با بهرهگیری از روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای از طریق مراجعه به مدارس و مهدکودکهای تهران و به واسطة فرزندان ایشان صورت گرفت. پرسشنامههای تحقیقی به صورت خود ـ تکمیلی طراحی شده بود و در صورت بیسوادی یا کمسوادی پاسخگو از پرسشگران آموزشدیده جهت تکمیل پرسشنامه کمک گرفته میشد. روایی Reliobilityمقیاسهای به کار رفته در این تحقیق از طریق کاربرد سازگاری درونیInternal Consistency(Litwin, 1995مورد سنجش قرار گرفت. این شیوة سنجش روایی مبتنی بر محاسبة ضریب آلفای کرونباخ است که براساس میزان همبستگی تکتک آیتمهای تشکیلدهندة مقیاس با کل مجموعه محاسبه میشود. در این تحقیق ضرایب بالای 70 درصد به عنوان حداقل ارزش مورد پذیرش قرار گرفته است
مقیاسهای به کار رفته در این تحقیق قبلاً در ایران در چارچوب تحقیقات روانشناختی به کار رفته و مشکل عمدهای از نظر هماهنگی با شرایط بومی ملاحظه نمیشد. با این حال، در زمینة کاربرد مقیاسهای غربی به مسئلة معادل مفهومی conceptual equivalence)و ترجمة مفاهیم اهمیت ویژهای داده شد و تلاش شد دقت کافی در زمینة ترجمة مقیاسها به عنوان مثال مقیاس عزتنفس روزنبرگ و پرسشنامة سلامت روانی گولدبرگ به عمل آید. برای این منظور محقق علاوه بر تلاش خویش در زمینة رعایت نکات ترجمه، از همکاری افراد دیگری نیز که هم بر فارسی و هم بر زبان انگلیسی تسلط نسبی خوبی داشتند بهره گرفت. علاوه بر این، انجام دو مرحلة تحقیق مقدماتیpilot studyکه به منظور اصلاح و تجدید نظر در ابزار تحقیق صورت گرفت محقق را در دستیابی به این هدف یاری رساند. به این ترتیب، روش تعیین حجم نمونه همچنان که در بررسیهای پیمایشی متداول است، مبتنی بر نتایج محاسبات آماری یافتههای آزمونهای مقدماتی (پایلوت اول و دوم) و پس از مشخص کردن الگوهای معنادار آماری در رابطة همبستگی متغیرهای مستقل نظیر سن و طبقة شغلی زنان و متغیرهای وابسته نظیر متغیرهای اصلی سلامت سنجی در مورد سلامت جسمانی و روانی به تفکیک بوده است. بر این مبنا حجم نمونهای برآورد شده تا بتواند به کسب نتایج معنیدار آماری در مورد مهمترین همبستگیهای پیشبینی شده در طرح نظری تحقیق منجر شود. به این ترتیب حجم نمونة مورد نیاز بین 800 تا 1200 تخمین زده شد. نرخ پاسخ در مورد مادران شاغل 5/84 درصد و در مورد مادران غیرشاغل 1/88 درصد بوده و
در نهایت 710 پرسشنامه در مورد شاغلین و 355 پرسشنامه در مورد مادران غیرشاغل استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:60
چکیده:
مقالهی حاضر به بررسی رابطهی شیوههای فرزندپروری با خود کارآمدی و سلامت روانی دانشآموزان پایهی دوم دبیرستانهای شهرستان مهاباد در سال تحصیلی 84-1383 پرداخته است. این تحقیق از نوع پیمایشی ـ همبستگی است. حجم نمونه موردمطالعه شامل 360 نفر، که 193 پسر و 167 دختر و از نوع نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای میباشد. جمعآوری اطلاعات به وسیلهی پرسشنامه شیوههای فرزندپروری شیفر، خود کارآمدی شرز و همکاران و سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر انجام شده است. یافتهها نشان داد که: بین خود کارآمدی دانشآموزانی که والدین آنها شیوههای فرزندپروری متفاوتی داشتهاند، تفاوت معنیداری وجود دارد. سلامت روانی دانشآموزانی که شیوههای فرزندپروری متفاوتی را تجربه کردهاند، بصورت معنیداری باهم تفاوت دارد. بین سلامت روانی و خود کارآمدی رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. بین سلامت روانی دانشآموزان دختر و پسر تفاوت معنیداری وجود ندارد. شیوه فرزندپروری دانشآموزان با توجه به رشته تحصیلی آنها متفاوت است. خود کارآمدی دانشآموزان در رشتههای مختلف متفاوت نمیباشد. دانشآموزانی که در رشتههای مختلف تحصیل میکنند از نظر سلامت روانی تفاوت معنیداری باهم ندارند. بین دانشآموزان دختر و پسر از نظر خود کارآمدی تفاوت معنیداری وجود ندارد.
واژههای کلیدی: شیوههای فرزندپروری، خود کارآمدی، سلامت روانی
مقدمه:
ارتباط والدین و فرزندان از جمله موارد مهمی است که سالها نظر صاحبنظران و متخصصان تعلیم و تربیت را به خود جلب کرده است. خانواده نخستین پایگاهی است که پیوند بین کودک و محیط اطراف او را به وجود میآورد. کودک در خانواده پندارهای اولیه را دربارهی جهان فرا میگیرد، از لحاظ جسمی و ذهنی رشد مییابد، شیوههای سخن گفتن را میآموزد، هنجارهای اساسی رفتار را یاد میگیرد و سرانجام نگرشها، اخلاق و روحیاتش شکل میگیرد و به عبارتی اجتماعی میشود (اقلیدس؛ نقل از هیبتی، 1381).
هر خانوادهای شیوههای خاصی را در تربیت فردی و اجتماعی فرزندان خویش به کار میگیرد این شیوهها که شیوههای فرزندپروری نامیده میشوند متأثر از عوامل مختلف از جمله عوامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و غیره میباشد (هاردی و همکاران، 1993).
شیوههای فرزندپروری به عنوان مجموعه یا منظومهای از رفتارها که تعاملات والد ـ کودک را در طول دامنهی گستردهای از موقعیتها توصیف میکند و فرض شده است که یک جو تعاملی تأثیرگذار را به وجود میآورد. شیوههای فرزندپروری یک عامل تعیینکننده و اثرگذار است که نقش مهمی در آسیبشناسی روانی و رشد کودکان بازی میکند. بحث در مورد هریک از مشکلات فرزندان بدون در نظر گرفتن نگرشها، رفتارها و شیوههای فرزندپروری تقریباً غیرممکن است. هرچند روانشناسان و نظریهپردازان بر نقش والدین و شیوههای فرزندپروری تأکید میکنند، تحقیقات خیلی کمی در مورد شیوههای فرزندپروری و آسیبشناسی روانی کودک به عمل آمده است (علیزاده و آندرایس؛ نقل از محرابی، 1383).
تأثیر محیط خانواده بر رشد کودک اغلب به وسیلهی مشاهده تعامل والد ـ فرزند مورد بررسی قرار گرفته است. در این مشاهدات معمولاً ویژگیهای رفتاری والدین به وسیلهی دو بعد ارزیابی شده است: الف) پذیرش (گرمی)، شامل حمایت و پرورش عاطفهی مثبت بین والدین و کودک میباشد. ب) کنترل، شامل آن دسته از رفتارهای والدین است که رفتار کودک خود را هدایت میکنند مانند: راهنمایی و کنترل، بازدارنده یا تسهیلکننده (پل کنین و همکاران؛ نقل محرابی، 1383).
نظریههای روانشناختی متعددی در خلال سالها سعی کردند تا رفتار آدمی را تبیین کنند. نظریهی شناختی اجتماعی نیز یکی از این نظریههاست. در سال 1986 بندورا این نظریه را در مورد عملکرد آدمیان مطرح کرد که در آن نقش باورهای خود را در شناخت، انگیزش، عاطفه و رفتار آدمی برجسته نمود. بندورا معتقد است که افراد یک نظم «خود» را میپرورانند که آنها را قادر میسازد تا بر تفکرات، احساسات و اعمالشان مهار داشته باشند (نقل از علی نیا کروثی، 1382).
بندورا با دیدگاههایی که به عوامل درونی موثر بر رفتار توجه میکنند و عوامل محیطی را نادیده میگیرند، مخالفت میکند و از دیدگاههایی که انسان را پاسخدهنده منفعل به رویدادهای محیطی میدانند نیز انتقاد میکند.
از نظر بندورا شخص، محیط و رفتار شخص برهم تأثیر و تأثر متقابل دارند و هیچ کدام از این سه جزء را نمیتوان جدا از اجزای دیگر به عنوان تعیینکنندهی رفتار انسان به حساب آورد. بندورا این تعامل سهجانبه را جبر متقابل یا تعیینگری متقابل نامیده است (نقل از سیف، 1380).
B
E P
شکل (1) ـ تعامل سهجانبه شخص P، محیط E و رفتار B بر یکدیگر (اقتباس از هرگنهان، 1382)
بطور کلی، پژوهشها نشان میدهند که روشهای تربیتی والدین اثرات طولانی بر رفتار، عملکرد، انتظارات و در نهایت بر شخصیت افراد در آینده دارند. مثلاً والدین سختگیر و دیکتاتور مانع پیشرفت و خلاقیت کودک میشوند. والدینی که اجازه نمیدهند کودک ابراز وجود کند مانع بروز استعدادهای بالقوه او میشوند و در نتیجه این قبیل کودکان در آینده افرادی روان آزرده و پرخاشگر خواهند شد (نقل از مهرابیزاده هنرمند و همکاران، 1379). با توجه به اینکه شیوههای فرزندپروری والدین، نحوة تربیت والدین را به کودکان منتقل میکنند و این امر در شکلگیری شخصیت فرد مؤثر است و نیز نظر فرد نسبت به خود میتواند بر سلامت روان تأثیر زیادی داشته باشد این پژوهش به بررسی شیوههای فرزندپروری، خود کارآمدی و سلامت روانی دانشآموزان شهرستان مهاباد پرداخته تا به سوالات و فرضیههای تحقیق پاسخ دهد.
پیشینه پژوهش
با توجه به سه متغیر مهم تحقیق یعنی شیوههای فرزندپروری، خود کارآمدی و سلامت روان در این قسمت به بررسی نظرات ارائه شده و تحقیقات انجام یافته میپردازیم:
تحقیقات معاصر در شیوههای فرزندپروری از مطالعات «بامریند» روی کودکان و خانوادههای آنان نشأت گرفته است. استنباط بامریند از شیوههای فرزندپروری بر روی یک رویکرد تیپشناسی بنا شده است که بر روی ترکیب اعمال فرزندپروری متفاوت، متمرکز است. تفاوت در ترکیب عناصر اصلی فرزندپروری (مانند گرم بودن، درگیر بودن، درخواستهای بالغانه، نظارت و سرپرستی) تغییراتی در چگونگی پاسخهای کودک به تاثیر والدین ایجاد میکند (دارلینگ و استینبرگ؛ به نقل از گلاسکو، 1997).
شیفر از جمله کسانی است که در این زمینه پژوهشهایی انجام داده است. او براساس مشاهداتی که از تعامل کودکان 1 تا 3 ساله با مادرانشان انجام داد، طرح یک طبقهبندی براساس دو جنبه رفتار والدینی یعنی آزادی ـ کنترل (سهلگیری در مقابل سختگیری) و سردی ـ گرمی (پذیرش در مقابل طرد) ارائه نمود. او نتیجه گرفت که مادران پذیرنده یا طردکننده میتوانند سختگیر یا آسانگیر باشند. این دو بعد اساساً اشاره به سطوح حمایت عاطفی دارد که والدین در مورد کودکانشان به کار میبرند و نیز اشاره به کنترلی دارد که والدین در مورد کودکان خود اعمال میکنند. بدین ترتیب از ترکیب این دو بعد، الگوهای مختلف رفتار والدین شکل میگیرند. به طور کلی بسیاری از رفتارهای والدین میتوانند در چنین مدل چهاربعدی قرار گیرند (یعقوبخانی غیاثوندی، 1372).
یاری کننده با فاصله
بیاعتنا
دموکراتیک طردکننده
گرمی (پذیرش) سردی (طرد)
بیش از حد بخشنده متوقع
حامی و بخشنده متخاصم
افراد در حمایت مستبد و دیکتاتور
سختگیری
شکل (2) ـ شیوههای فرزندپروری شیفر (اقتباس از ماسن، 1377)
زیگلمن روشهای ارتباطی والدین و فرزندان را به چهار قسمت کلی تقسیم کرده است:
1- والدین مقتدر 2- والدین مستبد 3- والدین سهلگیر 4- والدین مسامحهگر یا بیاعتنا.
با اندکی تأمل متوجه میشویم که دیدگاه زیگلمن با دیدگاه شیفر تفاوت چندانی ندارد و تفاوت بیشتر در الفاظ است. در واقع باید گفت دیدگاه ارائه شده به وسیله شیفر علیرغم گذشت سالیان زیاد همچنان ثابت باقی مانده است، زیرا والدین مقتدر زیگلمن همان والدین گرم و کنترلکنندة شیفر، والدین مستبد زیگلمن همان والدین سرد و کنترلکننده شیفر، والدین سهلگیر زیگلمن همان والدین گرم و آزادگذار شیفر، و والدین مسامحهگر زیگلمن همان خانواده سرد و آزادگذار شیفر میباشند (دهقانی، 1379).
بامریند طی مطالعات خود در مورد ابعاد رفتاری والدین و تأثیر آن بر کودکان دریافت، والدین مستبد و قدرتطلب دارای فرزندانی هستند که از نظر خویشتنداری در سطح متوسط قرار دارند ولی تا حدود زیادی گوشهگیر و به دیگران بیاعتنایی میکنند (نقل از ماسن، 1377). شیک (1999) در تحقیقی تأثیر والدین را بر سلامت روانی نوجوانان مورد مطالعه قرار داد. او در تحقیق خود به این نتیجه رسید که ویژگیهای والدین بصورت همزمان و طولی با سلامت روانی نوجوانان همبستگی دارد، ولی بطور کلی ویژگیهای پدر تأثیر بیشتری بر سلامت نوجوانان داشت.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:60
فهرست مطالب:
مقدمه
کشش در چه اوقات؟
چرا تمرین های کششی؟
کشش مقدماتی
کشش پیشرفته
تنفس
واکنش در برابر کشش
آغاز
تمرین های اصلی کششی
تمرین های آرامش بخش برای کمر
تمین های آرامش بخش برای پا و مفاصل آن
تمرین های آرامش بخش برای پا
تمرین های آرام بخش
برای ناحیه پائین کمر، باسن ، پائین تنه و ران
تمرین های آرامش بخش برای کمر و ستون فقرات
تمرین های آرامش بخش برای پاها
تمرین های آرامش بخش برای پاها، کمر و باسن
مقدمه:
دردنیای پیشرفته و صنعتی شده امروز، عدم تحرک را می توان هدیه تمدن نوین بشمار آورد. نتیجه این بی تحرکی تنبل شدن عضلات و گرفتگی آنها و خشک شدن مفاصل است. و پنداری جسم انسان از اجزاء سازنده خویش جدا شده و اجزاء با یکدیگر بیگانه هستند. اینگونه جدایی منجر به پیدایش تنش، ترس، نگرانی و فشارهای عصبی می شود که در نهایت امراض گوناگون جسمی و روانی را بوجود می آورد.
تمرین های کششی می تواند بری همگان، زمینه ای را بسازند که بدن از این جدایی و امراض دور بماند. این تمرین ها عضلات و مفاصل را شاداب و متحرک نگهداشته، هم آهنگی بهینه ای را بین تحرک و تنفس پدید می آورند.
هدف از اجرای تمرین های کششی فقط این نیست که بدن برای انوا ورزش های دیگر آمادگی پیدا کند. یک هدف مهم این است که انسان جسم خویش را بشناسد. به نیازهایش توجه نماید، جریان انرژی را در بدن لمس کند، تنش و تنش زدایی از بدن را فرا گیرد. روش های آرام سازی بدن را با تمرکز فراوان در اجرای تمرین ها دریابد و در نهایت صبور بدن و با قاعده زندگی کردن را بیاموزد، خوب تنفس کند و تغذیه ای متناسب داشته باشد.
تمرین های کششی عملی با قاعده هستند و برای اجرای آنها همیشه وقت هست. در منزل، در دفتر، در کنار تلویزیون و هرجایی که انسان باشد. هر آینه انسان به انجام این تمرین ها عادت کرد و از نظام و روش تنش زدایی جسم خویش آگاهی یافت. آنگاه رفته رفته آرامش روحی دایمی خواهد داشت و با منطق و ملایمت با درخواست ها و آنچه که در اطرافش می گذرند و گفته و پیدا می شوند برخورد می کند.