فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:24
فهرست مطالب:
پردازش
مخابرات
نمایش
فشرده سازی تصویر
مبانی
مدلهای فشرده سازی تصویر
رمزگزار ورمزبردار منبع
رمزگذارورمزبردار کانال
فشرده سازی بدون خطا
رمزنگاری طول متغیر
رمزنگاری هافمن
رمزگذاری حسابی
رمز نگاری بیت-صفحه ای
رمزنگاری ناحیه ثابت
استانداردهای فشرده سازی تصویر
فشرده سازی یک بعدی
فشرده سازی دوبعدی
فشرده سازی تصاویر تکرنگ و رنگی دنباله ای
پردازش تصویر رنگی
مبانی رنگ
مدلهای رنگ
مدل رنگRGB
مدل رنگ CMY
مدل رنگ YIQ
مدل رنگ HIS
پردازش تصویر تمام رنگی
ارتقا با استفاده ازمدلHSI
پردازش
در پردازش تصاویر رقمی معمولا“از شیوه های که به شکل الگوریتم بیان می شود استفاده می گرددبنابراین غیر از تصویربرداری و نمایش تصویر می توان اغلب عملیات پردازش تصویر را با نرم افزار اجرا کرد تنها علت استفاده از سخت افزار ویژه پردازش تصویر نیاز به سرعت بالا دربعضی کاربردها و یا غلبه بر بعضی محدودیت های اساسی رایانه است.مثلا“یک کاربرد مهم از تصویربرداری رقمی ؛ریزبینی درنورکم است برای کاهش نویز تصویر باید چند متوسط گیری روی تصاویر متوالی با نرخ قالب(غالبا“30قاب در ثانیه)انجام شود.شاختار بزرگراه در غالب رایانه ها جز چند رایانه بسیار کارآمد نمی تواند به سرعت داده مورد نیازبرای اجرای این عمل دست یابد بنابراین سامانه های پردازش تصویر امروزی ترکیبی از رایانه های متداول و سخت افزارهای ویژه پردازش تصویر است که کارهمه آنها به وسیله نرم افزار در حال اجرا روی رایانه اصلی هدایت می شود./
مدلهای متعدد سامانه های پردازش تصویر که در حدود نیمه دهه 80در سراسر دنیا به فروش رسید وسایل جانبی نسبتا“بزرگی بود که به رایانه های میزبان با همان بزرگی متصل می شد.درانتهای دهه 80و ابتدای دهه 90سخت افزارهای تجاری پردازش تصویر به شکل بردهای تکی که برای سازگاری با بزرگراه های استاندارد صنعتی و انطباق با کارگاه های کوچک مهندسی و رایانه های شخصی طراحی شده بود تغییر یافت .این تغییر علاوه برکاهش هزینه ها یکی از عوامل تاسیس شرکت های زیادی با تخصص تولید نرم افزار پردازش تصویر بود.
گرچه هنوز هم سامانه های پردازش تصویر بزرگ برای کاربردهای نظیر پردازش تصاویر ماهواره ای به فروش می رسندحرکت به سوی کوچک سازی وایجاد رایانه های کوچک همه منظوره که به سخت افزار پردازش تصویر مجهز است همچنان ادامه دارد.سخت افزار لصلی تصویربرداری که به این رایانه ها افزوده می شود ترکیبی از یک ((رقمی ساز و بافرقاب ))برای رقمی سازی و ذخیره موقت تصویر یک ((واحد محاسبه و منطق))(ALU)برای اجرای عملیات حسابی ومنطقی درنرخ قاب و یک یا چند((بافرقاب))برای دستیابی سریع به داده های تصویر در طول پردازش است.امروزه می توان نرم افزارهای پردازش تصویرفراهم می شود وسایل نمایش و نرم افزارهای کارآمد پردازش کلمه و تولید گزارش ارائه نتایج را تسهیل می کند اغلب نتایج به دست آمده با چنین سامانه هایی به بردهای پردازش تصویر سریع و خاصی که بابزرگراه مورد استفاده سازگارند انتقال می یابد.
یکی از مشخصه های علم پردازش تصویرعدم استفاده از یک راه حل برای کاربردهای متفاوت است بنابراین فنونی که دریک مورد خوب کار می کنند ممکن است در دیگری کاملا“ضعیف باشند تنها فایده وجود سخت افزار قوی ونرم افزارپایه درحال حاضر این است که نقطه شروع کار نسبت به یک دهه پیش بسیار پیشرفته تر (وبازار صرفا“کسری از هزینه آن موقع)می باشد.به طورکلی هنوز هم پیدا کردن راه حل واقعی برای یک مساله خاص نیازمند تحقیق و توسعه فراوان است مباحثی که درفصول بعدی مطرح می شود فقط برای این نوع فعالیت ها ابزارهایی را ارائه می کند.
استفاده ازمخابرات در پردازش تصویر رقمی معمولا“درمورد ارسال داده های تصویری است و اغلب شامل مخابره محلی بین رسانه های پردازش تصویر ومخابره را دور از یک نقطه به نقطه دیگر می باشدبرای اغلب رایانه ها سخت افزار ونرم افزار مخابره محلی به آسانی در دسترس است بیشتر کتب راجع به شبکه های رایانه ای به روشنی توافق های مخابره استاندارد را توضیح می دهند.
اگرداده های تصویری فشرده نشده در فواصل طولانی مخابره شوند مشکل جدی تری ایجاد می شود تاکنون باید این موضوع روشن شده باشد که تصاویر رقمی حاوی مقادیر بزرگی از داده ها هستند اما یک خط تلفن صوتی حداکثر می تواند9600بیت بر ثانیه را انتقال دهد؛بنابراین ارسال یک تصویر 8بیتی 512×512با این نرخ بیت تقریبا“پنج دقیقه طول می کشد.ارتباط بیسیم با استفاده از ایستگاه های میانی نظیر ماهواره ها بسیار سریعتر است گرچه هزینه بیشتری دارد نکته این است که دربسیاری مواقع ارسال تصاویر کامل درفواصل طولانی مورد نیاز است درفصل 6نشان خواهیم داد که فشرده سازی وافشرده سازی و (انبساط)داده ها نقش اصلی را در حل این مشکل بر عهده دارد.
نمایشگرهای تک رنگ و رنگی تلویزیونی ابزار اصلی نمایش درسیستم های پردازش تصویر امروزی است نمایشگرها با خروجی های واحد سخت افزاری نمایش تصویر که در برد اصلی رایانه میزبان قرارداد ویابخشی از سخت افزارپردازشگر تصویری می باشد راه اندازی می شود همچنین می توان سیگنالهای خروجی ازواحد نمایش رابه یک وسیله ثبت تصویر داد تاتصویری چاپی (اسلاید؛عکس یاورق شفاف)ازآنچه روی نمایشگر دیده می شود تولید کند لامپ های اشعه کاتدی (CRT)بادستیابی تصادفی و دستگاه های چاپ نیز به عنوان وسایل نمایش استفاده می شود.
درنمایشگر های CRTرایانه با تولید سیگنال های راه انداز مورد نیاز محل اشعه الکترونی را در هر لحظه معین می کند تاتصویر ایجاد شود.درهرنقطه یک ولتاژکه متناسب با مقدار روشنایی نقطه متناظر درآرایه عددی است شدت پرتو رامدوله می کند مقدار شدت پرتو حاصل بین صفر برای نقاط سیاه تا مقدار بیشینه برای نقاط سفید متغیر است یک دوربین عکاسی که روی صفحه CRTمتمرکز است الگوی نوری باشدت متغیر حاصل را ظبط می کند.
وسایل چاپ تصویر اغلب برای پردازش تصویر با تفکیک پایین مفید است یک روش ساده برای تولید تصاویر خاکستری روی کاغذ استفاده از قابلیت چند ضربه ای چاپگر خطی استاندارد است.
می توان با تعداد و چگالی نویسه های روی هم چاپ شده درهرنقطه تصویر سطح خاکستری آن نقطه را تنظیم نمود.باانتخاب مناسب مجموعه نویسه ها می توان با یک برنامه رایانه ای ساده و نویسه های نسبتا“کم به توزیع های خوب سطح خاکستری دست یافت.ضمیمه الف حاوی مثالهایی از این روش است چند وسیله متداول دیگر برای ثبت تصویر روی کاغذ چاپگرهای لیزری وسایل دارای کاغذ حساس به حرارت و دستگاه های جوهر افشان است.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:16
فهرست مطالب:
آشنایی با سیستمهای سوخت رسانی کاربراتوری و انژکتوری
کاربراتور چیست؟
کاربراتور چگونه کار می کند؟
انواع کاربراتور:
کاربراتور ها دو وظیفه اصلی به عهده دارند:
دلکو نیز دو وظیفه اصلی به عهده دارد:
معایب عمده و ذاتی کاربراتور:
معایب عمده و ذاتی دلکو:
• سیستم تزریق سوخت الکترونیکی EFI چیست؟
تفاوت عمده سیستم های انژکتوری در موتورهای بنزینی و گازوئیلی :
سیستم های پاشش سوخت تکی یا Single Point Fuel Injection :
سیستم های پاشش سوخت چند گانه یا Multi Point Fuel Injection :
سیستم های پاشش مستقیم سوخت یا Gasoline Direct Injection :
آشنایی با سیستم های CLOSE LOOP و OPEN LOOP :
مزایای استفاده از سیستم های انژکتوری نسبت به سیستم های کاربراتوری:
معایب سیستم های سوخت رسانی انژکتوری نسبت به کاربراتوری :
منبع
آشنایی با سیستمهای سوخت رسانی کاربراتوری و انژکتوری
سیستم سوخت رسانی برای خودرو به مانند دستگاه گوارش و دستگاه تنفسی برای بدن انسان ضروری و بسیار حساس است که بایستی انرژی لازم برای استفاده و کار خودرو را فراهم سازد . اما این سیستم های سوخت رسانی چگونه چنین کاری را انجام میدهند؟ بر چند نوع هستند؟ مزایا و معایب این نوع سیستم ها چیست؟ چه نوع سیستمی برای خودرو اقتصادی تر و مناسب تر است؟ و . . . ده ها سئوال دیگر که ممکن است برای همه ی کسانی که به نوعی با خودرو سر و کار دارند پیش آید . از سال 1383 ساخت خودرو های سواری کاربراتوری تقریبا به حالت تعلیق در آمده است و شرکت ها تنها مجازند از سیستم های انژکتوری برای محصولات خود استفاده کنند . حال آنکه تعدادی از رانندگان قدیمی خودرو همچنان بر استفاده از خودروهای کاربراتوری اصرار می ورزند . اصلا کاربراتور و انژکتور چه تفاوتی با هم دارند ؟ چه کاری انجام می دهند ؟ و کدامیک بر دیگری ارجحیت دارد ؟ و . . . سئوالات مشابه دیگر . در این نوشتار سعی داریم به صورت اختصار با هر دو نوع سیستم سوخت رسانی آشنا شویم و در نهایت با مزایا و معایب هر دو آشنایی پیدا کرده تا بتوانیم به درستی در خصوص استفاده از این سیستم ها در خودرو تصمیم گیری نماییم .
• کاربراتور چیست؟
کاربراتور مهمترین قطعه در سیستم های سوخت رسانی کاربراتوری است . وظیفه ی اصلی کاربراتور تهیه مخلوط مناسبی از هوا و سوخت برای شرایط مختلف کار موتور می باشد . یک کاربراتور بایستی خواسته های زیر را برآورده سازد :
1-تهیه مخلوط صحیح هوا و سوخت برای شرایط مختلف کار موتور در زمانی بسیارکوتاه
2- مصرف کم سوخت در وضعیت کار عادی موتور
3- امکان تامین حداکثر قدرت در حالت بار کامل
4- روشن شدن موتور در هر درجه حرارت و کارکرد منظم آن در حالت دور آرام
5- پایداری تنظیم های انجام یافته بر روی کاربراتور برای یک مدت طولانی و امکان تنظیم ها با توجه به شرایط کاری موتور
6-سادگی ، قابلیت اطمینان و دوام
7-سهولت تعمیر و نگهداری
کاربراتور چگونه کار می کند؟
عامل اصلی کار کاربراتور ایجاد مکش ( خلاء ) در روی مجرای خروج سوخت ( ژیگلور ) می باشد .این کار توسط قسمتی از بدنه کاربراتور به نام ونتوری یا گلوگاه انجام می گیرد . ونتوری در حقیقت مقطع کاهش بدنه کاربراتور می باشد . با باز شدن صفحه گاز هوا توسط سیلندر موتور مکیده شده و به داخل کاربراتور جریان می یابد . در هنگام عبور از ونتوری به علت کاهش مقطع عبور ، سرعت هوا افزایش یافته و فشار محفظه ونتوری کاهش می یابد و مکشی ایجاد می نماید که به مراتب از سایر مقاطع کاربراتور بیشتر است . بنابراین چنانچه مجرای سوخت به این قیمت متصل شود ، سوخت مکیده شده و پس از مخلوط شدن با هوا به داخل سیلندر وارد می شود .
انواع کاربراتور: کاربراتور ها از نظر جریان هوا به سه دسته تقسیم می شوند :
1-کاربراتور با جریان هوا از بالا به پایین : در این کاربراتور نیروی جاذبه به جریان مخلوط سوخت و هوا به داخل موتور کمک می کند و در نتیجه تغذیه موتور بهتر انجام میشود . علاوه بر آن دسترسی به کاربراتور از نظر فضای تعمیراتی نیز بهتر می باشد . به همین دلیل این نوع کاربراتور برروی اکثر خودروها به کار می رود که می توانند شامل کاربراتورهای یک مرحله ای یا دو مرحله ای باشند . کاربراتور خودروهای نیسان ، پراید ، پژو از این نوع می باشند .
2-کاربراتور با جریان هوا از پایین به بالا : این نوع کاربراتور بیشتر در گذشته به کار گرفته می شده است و علت آن جلوگیری از ورود سوخت به صورت مایع به موتور بود . در حال حاضر با توجه به اینکه این کاربراتور از نظر فضای تعمیراتی از قابلیت دسترسی خوبی برخوردار نیست و علاوه برآن روشن شدن موتور در هوای سرد نیز به خوبی انجام نمی شود ، کاربردی ندارد . کاربراتور خودروهای قدیمی دهه ی 60 19 معمولا از این نوع می باشد .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:12
فهرست مطالب :
مقدمه
محیط های کشاورزی
الگوهای محیطهای کشاورزی
تجزیه و تحلیل محیطهای کشاورزی
مدیریت در سطح محیطهای کشاورزی
اصل بنیادی در مدیریت محیطهای کشاورزی
تنوع در سطح مزرعه
مناطقی که برای اکو سیستم کشاورزی حاصل می شود
حفاظت از اکو سیستم های طبیعی مجاور
اکولوژی لکه بودن زمینهای کشاورزی
نقش کشاورزی در حفاظت تنوع زیستی منطقه ای و جهانی
چکیده:
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:16
فهرست مطالب:
آشنایی با سیستمهای سوخت رسانی کاربراتوری و انژکتوری
کاربراتور چیست؟
کاربراتور چگونه کار می کند؟
انواع کاربراتور:
کاربراتور ها دو وظیفه اصلی به عهده دارند:
دلکو نیز دو وظیفه اصلی به عهده دارد:
معایب عمده و ذاتی کاربراتور:
معایب عمده و ذاتی دلکو:
• سیستم تزریق سوخت الکترونیکی EFI چیست؟
تفاوت عمده سیستم های انژکتوری در موتورهای بنزینی و گازوئیلی :
سیستم های پاشش سوخت تکی یا Single Point Fuel Injection :
سیستم های پاشش سوخت چند گانه یا Multi Point Fuel Injection :
سیستم های پاشش مستقیم سوخت یا Gasoline Direct Injection :
آشنایی با سیستم های CLOSE LOOP و OPEN LOOP :
مزایای استفاده از سیستم های انژکتوری نسبت به سیستم های کاربراتوری:
معایب سیستم های سوخت رسانی انژکتوری نسبت به کاربراتوری :
منبع
آشنایی با سیستمهای سوخت رسانی کاربراتوری و انژکتوری
سیستم سوخت رسانی برای خودرو به مانند دستگاه گوارش و دستگاه تنفسی برای بدن انسان ضروری و بسیار حساس است که بایستی انرژی لازم برای استفاده و کار خودرو را فراهم سازد . اما این سیستم های سوخت رسانی چگونه چنین کاری را انجام میدهند؟ بر چند نوع هستند؟ مزایا و معایب این نوع سیستم ها چیست؟ چه نوع سیستمی برای خودرو اقتصادی تر و مناسب تر است؟ و . . . ده ها سئوال دیگر که ممکن است برای همه ی کسانی که به نوعی با خودرو سر و کار دارند پیش آید . از سال 1383 ساخت خودرو های سواری کاربراتوری تقریبا به حالت تعلیق در آمده است و شرکت ها تنها مجازند از سیستم های انژکتوری برای محصولات خود استفاده کنند . حال آنکه تعدادی از رانندگان قدیمی خودرو همچنان بر استفاده از خودروهای کاربراتوری اصرار می ورزند . اصلا کاربراتور و انژکتور چه تفاوتی با هم دارند ؟ چه کاری انجام می دهند ؟ و کدامیک بر دیگری ارجحیت دارد ؟ و . . . سئوالات مشابه دیگر . در این نوشتار سعی داریم به صورت اختصار با هر دو نوع سیستم سوخت رسانی آشنا شویم و در نهایت با مزایا و معایب هر دو آشنایی پیدا کرده تا بتوانیم به درستی در خصوص استفاده از این سیستم ها در خودرو تصمیم گیری نماییم .
• کاربراتور چیست؟
کاربراتور مهمترین قطعه در سیستم های سوخت رسانی کاربراتوری است . وظیفه ی اصلی کاربراتور تهیه مخلوط مناسبی از هوا و سوخت برای شرایط مختلف کار موتور می باشد . یک کاربراتور بایستی خواسته های زیر را برآورده سازد :
1-تهیه مخلوط صحیح هوا و سوخت برای شرایط مختلف کار موتور در زمانی بسیارکوتاه
2- مصرف کم سوخت در وضعیت کار عادی موتور
3- امکان تامین حداکثر قدرت در حالت بار کامل
4- روشن شدن موتور در هر درجه حرارت و کارکرد منظم آن در حالت دور آرام
5- پایداری تنظیم های انجام یافته بر روی کاربراتور برای یک مدت طولانی و امکان تنظیم ها با توجه به شرایط کاری موتور
6-سادگی ، قابلیت اطمینان و دوام
7-سهولت تعمیر و نگهداری
کاربراتور چگونه کار می کند؟
عامل اصلی کار کاربراتور ایجاد مکش ( خلاء ) در روی مجرای خروج سوخت ( ژیگلور ) می باشد .این کار توسط قسمتی از بدنه کاربراتور به نام ونتوری یا گلوگاه انجام می گیرد . ونتوری در حقیقت مقطع کاهش بدنه کاربراتور می باشد . با باز شدن صفحه گاز هوا توسط سیلندر موتور مکیده شده و به داخل کاربراتور جریان می یابد . در هنگام عبور از ونتوری به علت کاهش مقطع عبور ، سرعت هوا افزایش یافته و فشار محفظه ونتوری کاهش می یابد و مکشی ایجاد می نماید که به مراتب از سایر مقاطع کاربراتور بیشتر است . بنابراین چنانچه مجرای سوخت به این قیمت متصل شود ، سوخت مکیده شده و پس از مخلوط شدن با هوا به داخل سیلندر وارد می شود .
انواع کاربراتور: کاربراتور ها از نظر جریان هوا به سه دسته تقسیم می شوند :
1-کاربراتور با جریان هوا از بالا به پایین : در این کاربراتور نیروی جاذبه به جریان مخلوط سوخت و هوا به داخل موتور کمک می کند و در نتیجه تغذیه موتور بهتر انجام میشود . علاوه بر آن دسترسی به کاربراتور از نظر فضای تعمیراتی نیز بهتر می باشد . به همین دلیل این نوع کاربراتور برروی اکثر خودروها به کار می رود که می توانند شامل کاربراتورهای یک مرحله ای یا دو مرحله ای باشند . کاربراتور خودروهای نیسان ، پراید ، پژو از این نوع می باشند .
2-کاربراتور با جریان هوا از پایین به بالا : این نوع کاربراتور بیشتر در گذشته به کار گرفته می شده است و علت آن جلوگیری از ورود سوخت به صورت مایع به موتور بود . در حال حاضر با توجه به اینکه این کاربراتور از نظر فضای تعمیراتی از قابلیت دسترسی خوبی برخوردار نیست و علاوه برآن روشن شدن موتور در هوای سرد نیز به خوبی انجام نمی شود ، کاربردی ندارد . کاربراتور خودروهای قدیمی دهه ی 60 19 معمولا از این نوع می باشد .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:28
فهرست مطالب:
مقدمه
2-1- اجزاء سیستم نیوماتیک
1-2-1- انواع شیرهای نیوماتیک
الف) شیر 2*2(دو در دو به معنای دو پورت ورودی- خروجی و دو وضعیتی)
ب) شیر 2*3(سه ورودی- خروجی، دو وضعیتی)
پ) شیر کنترل وضعیت 2*4 یا 3*4
ت) شیر کنترل وضعیت 2*5 یا 3*5
2-2-1- نحوه فعال سازی شیرهای کنترلی
الف) تحریک دستی
ب) تحریک مکانیکی
پ) تحریک نیوماتیکی یا پیلوت
ت) تحریک الکتریکی
3-2-1- عملگرهای نیوماتیکی
الف) جکهای یک محوره- یک طرفه
ب) جکهای دیافراگمی یک طرفه
پ) بالشتک هوائی(Air Bellows)
ت) جکهای دو طرفه
ث) محرکهای نیم دورانی(مولدهای گشتاور)
ج) محرکهای دورانی
3-1- کنترل وضعیت جکهای نیوماتیک
1-3-1- کنترل حرکت یک جک یک طرفه
2-3-1- کنترل حرکت یک جک دو طرفه
3-3-1- کنترل شیر با استفاده از فشار پیلوت
4-3-1- کنترل اتوماتیک عملیات
4-1- کنترل حرکت ترتیبی چند جک نیوماتیک
1-4-1- حرکت ترتیبی دو جک
2-4-1- ایجاد دو حرکت همزمان
5-1- مدارهای موازی
1-5-1- طراحی مدار موازی
2-5-1- ترتیب طراحی شیرهای مدار موازی
6-1- جمع بندی
فاقد اشکال
مقدمه:
در این فصل به معرفی سیستمهای نتوماتیک مورد استفاده در خطوط تولیدی اتوماتیک می پردازیم. در این نگارش تنها به اصول کلی طراحی و اجزاء مهم سیستمهای نتوماتیک پرداخته خواهد شد که مقدمه لازم جهت آشنائی تخصصی با این سیستمها را برای یک مهندس کنترل فراهم می آورد.
لغت نیوماتیک(Pneumatic)( که به صورت پنوماتیک مطابق با برداشت از تلفظ این لغت به زبان آلمانی نیز در صنایع کشور مصطلح می باشد) از ریشه یونانی(Pneumos) به معنی تنفس گرفته شده است. استفاده از هوا فشرده در سیستمهای صنعتی به ابتدای انقلاب صنعتی به ابتدای انقلاب صنعتی بر می گردد و در ابتدای قرن بیستم به عنوان ابزار اصلی اتوماسیون سیستمهای تولیدی مورد استفاده قرار گرفته است. یک سیستم نیوماتیک شامل عملگرها یا جکهای نیوماتیک، شیرهای نتوماتیک یا الکترونیوماتیک، سنسورهای نیوماتیک، سیستم های انتقال نیوماتیک و سیستم تولید فشار هوا می باشد. در ابتدای این فصل به توضیحی مختصر درباره برخی از این اجزاء پرداخته و سپس طرحهای اتوماسیون توسط سیستمهای نیوماتیک را بررسی می نمائیم.
2-1- اجزاء سیستم نیوماتیک
1-2-1- انواع شیرهای نیوماتیک
شیرهای استفاده شده در سیستمهای نیوماتیک بمنظور کنترل سه کمیت فیزیکی زیر بکار می روند.
1- کنترل وضعیت جریان 2- کنترل فشار هوا 3- کنترل میزان جریان هوا
شیر کنترل وضعیت(directional valve) وسیله ای است که متناظر با دریافت یک سیگنال ورودی به صورت نیوماتیکی یا الکتریکی جهت عبور هوای فشرده را تغییر
می دهد و یا جریان یافتن یا متوقف شدن هوای فشرده در یک مسیر را کنترل می کند. این شیر کنترلی مهمترین جزء سیستم نیوماتیک در طراحی منطق سیستم های اتوماسیون
می باشد. این نوع از شیرهای کنترلی توسط کمیات زیر طبقه بندی می گردند:
1- تعداد پورتهای نیوماتیک ورودی و خروجی(2، 3، 4 یا 5)
2- تعداد وضعیتهای کنترل شونده حرکتی شیر(1، 2 یا 3)
3- نحوه تحریک شیر(دستی، نیوماتیکی یا برقی)
4- مشخصات طراحی شیر همانند ابعاد پورتهای ورودی و خروجی، دبی شیر و...
شکل زیر اجزاء داخلی یک شیر کنترلی و نحوه آب بندی آن توسط O-ring را نشان می دهد. عضو اصلی شیر که وظیفه کنترل جهت حرکت جریان را به عهده دارد سوزن شیر یا Spool نام دارد.
در اینجا می توانیم تعدادی از شیرهای کنترل وضعیت مورد استفاده متداوب در سیستمهای اتوماسیون را با توجه به وظیفه ای که انجام می دهند( و نه با تکیه به اصول طراحی شیر) طبقه بندی کنیم.
الف) شیر 2*2(دو در دو به معنای دو پورت ورودی- خروجی و دو وضعیتی)
همانگونه که در شکل 2-1 ملاحظه می شود ساختار داخلی این شیر به گونه است که در صورت عدم تحریک آن جریان ورودی هوا(پورت 1) نسبت به پورت خروجی(2) کاملا مسدود می باشد و لذا این شیر در حالت نرمال قطع یا(NC) می باشد. در صورت تحریک شیر، جریان هوا بین پورت ورودی(1) و خروجی(2) برقرار می شود. نمایش این شیر در مدارهای نیوماتیک به فرم زیر می باشد:
ب) شیر 2*3(سه ورودی- خروجی، دو وضعیتی)
انواع این نوع شیر کنترل وضعیت به فرم سوزنی(spool) و کفشکی(Poppet) در شکل زیر نمایش داده شده اند. همانگونه که در شکل ملاحظه می شود ورودی هوای فشرده از پورت(1) یا مسدود بوده(N.C.) و یا با تغییرات وضعیت Spool به خروجی پورت(2) در شکل آورده شده است.