پایان نامه ارشد بررسی فقهی و حقوقی ضروریات دین و احکام آن

اختصاصی از یارا فایل پایان نامه ارشد بررسی فقهی و حقوقی ضروریات دین و احکام آن دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

چکیده

بحث از کفر آور بودن انکار ضروری دین یا نبودن آن از مباحث مهم و تاثیر گذار در فقه اسلامی است. آیا میتوان مسلمانی که یکی از ضروریات دین را انکار کرده است ، محکوم به ارتداد دانست؟

آیا در انکار ضروری فرقی میان عالم و جاهل وجاهل قاصر و مقصر نیست؟ به طور کلی ، ملاک کفر و اسلام چیست؟ ارتداد به معنی خارج شدن از دین اسلام موجبات و اسباب متعددی دارد که اسامی آن انکار خدا و رسول یا رسالت پیغمبر و یا جسارت و اهانت به آنهاست. یکی از موجبات ارتداد که احکام ویژه ای در نظام کیفری اسلام بر آن مترتب می شود، انکار یکی از ضروریات دین است. بحث از این که آیا منکر ضروری دین کافر است یا نه ؟ از مباحث اختلافی در فقه شیعه است. اهمیت این بحث بویژه در حال حاضر ، با عنایت به مباحثی که از جانب بعضی از نویسندگان و نظریه پردازان درباره برخی از مسلمات و ضرورات دینی مطرح می شود بر کسی پوشیده نیست.

در پژوهش حاضر با بررسی موضوعات اختلافاتی " ضرورری دین" نتیجه گرفته است که انکار ضروری دین در صورتی موجب ارتداد می شود که علاوه بر ضروری بودن جزئیات مطلب انکار شده در دین، ترد منکر نیز ثابت و روشن باشد، بنا براین منکر در صورت جهل و نا آگاهی ، محکوم به ارتداد نیست مگر اینکه مستلزم انکار الوهیت خدا و نبوت پیغمبر باشد موجب ارتداد می شود .

واژه کلیدی : ضرورت، دین، مرتد، منکر، ایمان، فقه

بیان مسئله و سؤالهای اصلی تحقیق

مذهب یا دین بیانگر تلقی انسان از مفهوم زندگی، و رابطه انسان با جهان و ارتباط انسان با وجودی مقدس و متعالی، چون خداوند است. دین نه تنها در اندیشه و وجدان انسان، بلکه به اختلاف و متناسب با محتوای ادیان، در بیشتر و یا تمامی ارکان زندگی فردی و جمعی موثر است. هر چیزی که جمع مسلمانان آن را قبول دارند و جز دین به شمار میرود و حکمش برای همه آنان روشن است، ضروری دین نامیده میشود، ضروری دین یعنی حکم روشنی که اثبات آن نیاز به نظر و استدلال نداشته و هر مسلمانی آن را بداهه بداند مگر آنکه تازه مسلمان باشد به گونهای که علم و اطلاعی از احکام آن نداشته باشد و گستره ضروریات دین تمام احکام و عقاید را دربر میگیرد و هر فرد مسلمان بتدریج ضروریات دین را خواهد شناخت آنچه مهم است که فرد مسلمان منکر ضروری دین نشود و انسان مسلمان باید اجمالاً به هر چه در دین اسلام است. معتقد باشد اصل وجوب نماز، روزه، زکات و خمس و ... ضروری اسلام است. حکم ضروریات به صراحت در آیات و روایات ذکر میگوید: « گوهر مراد » در کتاب « فیاض لاهیجی » شده است الاقتصاد » در کتاب « شیخ طوسی » . ضروری دین لازمه دین است که مساوی با پذیرش دین است اصول فقه » در کتاب « مرحوم مظفر » . میگوید که ضروری دین باید در حدی از وضوح باشد میگوید: ضروریات دین را به اجماع جمیع است با تمام مذاهب و در تمام عصرها و زمانها میداره

مجلسی » . و به زکات و نماز مثال میزند بدان که علمای خاصه و عامه به طور مجمل گفتهاند که انکار ضروری دین اسلام موجب کفر است. و بدان که ضروری دین امری را گویند که وضوحش در آن دین به مرتبهای رسیده باشد که هر کسی در آن دین داخل شود داند مگر نادری که تازه به دین درآمدهاند. نکتهی قابل تأمل در این باره بحث نوع نگاه و به عبارت روشنتر نحوه تفسیر از دین و ضروریات آن است.

این امر باعث ایجاد نزاعهای متعدد بین مسلمانان شده است. یکی از مهمترین و تراژدیترین درگیریها، واقعه عاشورا است. مسلماً واقعه عاشورا ناشی از اختلاف در تفسیر از ایمان و کفر است. نمونه قرائتهای مختلف از دین و ضروریات دین را میتوان در مسئله خوارج و یا در حال حاضر موضوع طالبان مشاهده نمود. در حوزه دینی مسئله ایمان و کفر، به عنوان یک پدیدهی مهم اجتماعی تلقی میگردد. از آن جهت که قهراً بین دینداران در مسائل دینی اختلاف تفسیر و دیدگاه وجود دارد.

لذا بین آنان مؤمنانه بودن آن تفسیر یا خروج آن تفسیر از دین موضعگیری متفاوت به وجود میآید. بدین جهت برای نظامند کردن ایمان به اسلام بحث ضروری دین مطرح شد. ولی نسبت به ضروری

دین نیز بحثها و تفسیرهای مختلفی به وجود آمد که در این پایاننامه به آن پرداخته میشود. ضمن آیا ضروری دین در اصول است یا در فروع دین و اینکه کدام ضروری » اینکه باید بررسی شود که محسوب میگردد

بیان سؤالهای اصلی تحقیق

-1 ضروریات دین و تعاریف آن کدام است؟

-2 احکام و معیار ضروریات دین و منکر آن چه حکمی دارد و مرز بین کفر و ایمان چیست؟

-3 اگر کسی بر اساس رأی اجتهادی بگوید این ضروری دین نیست آیا منکر ضروری دین است؟

-4 آیا گذشت زمان تغییری در ضروریات دین ایجاد میکند؟

-5 آرای فقها و قانون جزا در مورد ضروریات دین چیست؟

مطالب
عنوان صفحه
چکیده ........................................................................................................... 1
فصل اول ........................................................................................................ 2
-1-1 بیان مسئله و سؤالهای اصلی تحقیق ................................................................. 3
-2-1 سابقه و ضرورت انجام تحقیق ........................................................................ 4
-3-1 فرضیهها.................................................................................................. 7
-4-1 اهداف تحقیق ........................................................................................... 8
-5-1 کاربردهای متصور از تحقیق ........................................................................... 8
-6-1 روش انجام تحقیق...................................................................................... 8
-7-1 جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق در چیست؟..................................................... 9
-8-1 ماهیت ضرورت......................................................................................... 9
-1-8-1 معنای ضرورت در فقه............................................................................ 12
-2-8-1 معنای ضروری دین ............................................................................... 14
-9-1 اضطرار ................................................................................................. 17
-1-9-1 معنای لغوی اضطرار............................................................................... 17
-2-9-1 تعریف اصطلاحی اضطرار........................................................................ 18
-10-1 تعریف لغوی دین ................................................................................... 19
-1-10-1 تعریف اصطلاحی دین از منظر علوم مختلف ................................................ 20
-11-1 معیار قلمرو شناسی دین............................................................................ 24
ه
-12-1 دین و گمشده بشر .................................................................................. 27
-13-1 مذهب................................................................................................ 28
-1-13-1 معنی لغوی مذهب............................................................................... 28
-2-13-1 معنی اصطلاحی مذهب ......................................................................... 29
-14-1 علل پیدایش فرقههاى اسلامى ..................................................................... 30
-15-1 معرفی اجمالی مذاهب فقهی....................................................................... 32
-1-15-1 مذهب ظاهریه.................................................................................... 32
-2-15-1 زیدیه.............................................................................................. 34
-3-15-1 مذهب اباضیه..................................................................................... 36
-4-15-1 مذهب امامیه...................................................................................... 37
-5-15-1 مشخصات ابوحنیفه.............................................................................. 38
-6-15-1 مذهب مالکیه..................................................................................... 39
-7-15-1 مذهب شافعی .................................................................................... 40
-8-15-1 مذهب حنبلی..................................................................................... 41
-16-1 معرفترین مذاهب کلامی.......................................................................... 42
-1-16-1 اشاعره............................................................................................. 42
-2-16-1 معتزله ............................................................................................. 43
-3-16-1 فرقه کرامیه........................................................................................ 46
-4-16-1 امامیه .............................................................................................. 47
-17-1 ارتداد ................................................................................................. 49
و
-1-17-1 انواع ارتداد ....................................................................................... 49
-2-17-1 مرتد فطری ....................................................................................... 49
-3-17-1 مرتد ملی.......................................................................................... 50
-4-17-1 ارتداد و آزادی ................................................................................... 52
-5-17-1 مباحث فقهی و کلامی ارتداد................................................................... 54
-6-17-1 حکم کلامی مرتد ................................................................................ 54
-7-17-1 یقین معتبر در ارتداد............................................................................. 54
-8-17-1 حکم شاک متفحصدر موضوع ارتداد........................................................ 55
-18-1 کفر.................................................................................................... 60
-1-18-1 معنای لغوی کفر ................................................................................. 60
-2-18-1 معنای اصطلاحی کفر............................................................................ 60
-3-18-1 تعریف جامع کفر ................................................................................ 60
-4-18-1 معنای قرآنی کفر................................................................................. 60
-5-18-1 اقسام کفر از منظر متکلمان ..................................................................... 61
-6-18-1 اقسام کفر در کلام امام صادق(ع) .............................................................. 61
-1 -19-1 فقه در لغت....................................................................................... 62
-2-19-1 فقه در اصطلاح .................................................................................. 62
-3-19-1 فقه در اصطلاح علما ............................................................................ 63
-4-19-1 فقه در قرآن و روایات........................................................................... 63
-5-19-1 واژهشناسی فقه ................................................................................... 63
ز
-6-19-1 منابع فقه .......................................................................................... 64
-7-19-1 احکام فقهی....................................................................................... 64
-20-1 تاریخ فقه............................................................................................. 65
فصل دوم چگونگی شناخت ضروریات دین .............................................................. 67
-1-2 مفهوم ضروری دین................................................................................... 68
-1-1-2 مفهوم ضروریات دین در قرآن و روایات....................................................... 68
-2-1-2 تعریف ضروری دین در کلام فقها............................................................... 72
-3-1-2 موضوع وفاق در تعریف ضروری دین.......................................................... 74
از روایات و سخنان فقها ......................... 75 « ضروری دین » -4-1-2 برداشتی از منظور دین در
-5-1-2 اجماع راهی برای شناخت ضروریات دین ..................................................... 77
-6-1-2 نقد علماء درطریقت اجماع جهت شناخت ضروریات دین .................................. 77
1-6-1-2 - اجماع در دیدگاه اهل سنت................................................................... 77
2-6-1-2 - اجماع در دیدگاه شیعه......................................................................... 78
-7-1-2 محل اثبات ضروریات دین....................................................................... 79
-8-1-2 قلمرو ضروری دین ............................................................................... 80
-2-2 اقسام مسائل اعتقادی................................................................................. 80
-1-2-2 اصول دین.......................................................................................... 80
1-1-2-2 - ملاک ایمان و کفر در مسائل اعتقادی........................................................ 81
-2-2-2 فرعیات اصول دین ................................................................................ 85
-3-2 گستره ضروریات دین................................................................................ 86
ح
-4-2 حصر ضروریات دین................................................................................. 87
-5-2 منکر ضروری مذهب................................................................................. 94
فصل سوم منشاء ضروری دین در فقه از سه زاویه بررسی میشود.................................... 101
-1-3 بخش اول............................................................................................. 102
-1-1-3 در آمدی بر تکفیر ................................................................................ 102
-2-1-3 تکفیر در لغت..................................................................................... 103
-3-1-3 تکفیر در اصطلاح ................................................................................ 103
-4-1-3 پیشینه تکفیر....................................................................................... 105
-5-1-3 انگیزههای تکفیر .................................................................................. 106
-6-1-3 چگونگی شکلگیری وحدت و ریشه کن شدن تکفیر ....................................... 107
-7-1-3 ملاکهای تکفیر از نظر مسلمانان............................................................... 111
-8-1-3 حربه تکفیر........................................................................................ 114
-9-1-3 آثار سوء تکفیر.................................................................................... 116
-10-1-3 نمونههای تاریخی تکفیر ....................................................................... 122
-1-10-1-3 تکفیر در صدر اسلام........................................................................ 122
-2-10-1-3 تکفیرهای مربوط به اختلافات فکری ..................................................... 123
-11-1-3 راه حلها برای مقابله با تکفیر قسمت اول................................................... 126
-12-1-3 راه حلها قسمت دوم .......................................................................... 126
-13-1-3 دفاع از تکفیر شدگان به ناحق................................................................. 127
-14-1-3 ریشهها و انگیزههای تکفیر .................................................................... 127
ط
-15-1-3 نظر علمای شیعه در تکفیر ..................................................................... 129
-16-1-3 علماء تسنن در تکفیر........................................................................... 130
-17-1-3 شیعه هرگز صحابه را تکفیر نکرده است..................................................... 131
-18-1-3 کسانی را که میشود تکفیر کرد ............................................................... 132
-2-3 بخش دوم............................................................................................. 133
-1-2-3 درآمدی بر اجتهاد ................................................................................ 133
-2-2-3 معنای لغوی اجتهاد............................................................................... 134
-3-2-3 معنای اصطلاحی اجتهاد ......................................................................... 135
-4-2-3 شرایط اجتهاد ..................................................................................... 136
-5-2-3 سیر اجتهاد در جهان اسلام...................................................................... 136
-6-2-3 نقش اجتهاد و ضرورت آن در عصر حاضر ................................................... 137
-7-2-3 نتیجه اینکه ........................................................................................ 139
-3-3 بخش سوم ایمان..................................................................................... 140
-1-3-3 معنای لغوی ایمان ................................................................................ 140
-2-3-3 معنای اصطلاحی.................................................................................. 141
-3-3-3 ایمان و کفر........................................................................................ 142
-4-3-3 واژهشناسی ایمان ................................................................................. 142
-5-3-3 مرجئه، ایمان بدون عمل......................................................................... 143
-6-3-3 معنی ایمان در قرآن .............................................................................. 144
-7-3-3 ضرورت سخن گفتن از ایمان................................................................... 144
ی
-8-3-3 مفهوم ایمان ....................................................................................... 145
-10-3-3 ویژگیهای ایمان از نگاه قرآن................................................................. 145
-11-3-3 معنی ایمان در قرآن............................................................................. 146
-12-3-3 رابطه اسلام و ایمان............................................................................. 146
-13-3-3 قلب قرارگاه ایمان .............................................................................. 147
-14-3-3 ایمان و شناخت................................................................................. 147
-15-3-3 نوسان ایمان و کفر.............................................................................. 148
-16-3-3 ایمان و عمل..................................................................................... 148
-17-3-3 فطری بودن ایمان ............................................................................... 148
-18-3-3 متعلق ایمان...................................................................................... 149
-19-3-3 درجات ایمان.................................................................................... 149
-20-3-3 قابل تبدیل بودن ایمان.......................................................................... 150
-21-3-3 موانع ایمان ...................................................................................... 150
-22-3-3 ایمان کامل ....................................................................................... 151
-23-3-3 عوامل از بین برنده ایمان....................................................................... 151
فصل چهارم پیامدهای انکار ضروری دین و بررسی دیدگاهها ......................................... 152
-1-4 محل نزاع در انکار ضروری دین ................................................................... 153
-1-1-4 دیدگاه یکم........................................................................................ 153
1-1-1-4 - دلایل دیدگاه یکم ............................................................................. 154
1- - پاسخ تفضیلی از دلایل نقلی.............................................................. 157 1-1-1-4
ک
2- - اشکال یا پاسخ اشکال..................................................................... 167 1-1-1-4
2-1-1-4 - دیدگاه دوم..................................................................................... 168
1- - ادعای شبهه................................................................................. 169 2-1-1-4
2- - طرفداران دیدگاه دوم...................................................................... 172 2-1-1-4
3- - شبهه......................................................................................... 176 2-1-1-4

1-1-2-4 - حلّ شبهه....................................................................................... 181
-3-4 نظریه سوم در انکار ضروری دین.................................................................. 183
-1-3-4 فرق نظریه سوم و دوم........................................................................... 183
-2-3-4 بررسی نظریه سوم................................................................................ 184
-4-4 نظریه چهارم در منکر ضروری ..................................................................... 185
-1-4-4 بررسی نظریه چهارم ............................................................................. 186
-1-5-4 ارتداد در لغت و اصطلاح ....................................................................... 187
-2-5-4 فرق ارتداد و کفر اصلی.......................................................................... 192
نتیجه .......................................................................................................... 194
پیشنهادها ..................................................................................................... 195
منابع...........................................................................................................

این پایان نامه به فرمت Pdf می باشد

برای دریافت فرمت ورد(word) با قیمت 30000 تومان

 به [e-mail]  ایمیل بزنید

دانلود مقاله ضروریات عقد وقف

اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله ضروریات عقد وقف دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:60

پیش گفتار:

انسان زندگی جاودانه و ابدی ندارد. به همین جهت مایل است پس از مرگ، یادگارهایی از خود به جای گذارد. این یادبودها می توانند خیرات و مبرات، عمل صالح هبه و وقف باشند.

وقف در لغت به معنی ایستادن و حبس کردن است و در اصطلاح حقوقی عبارت از آن است که شخص به منظور یک هدف انسانی و اخلاقی و با نیبت مشروع، تمام و یا قسمتی از مال یا اموال خود را برای جلوگیری از نقل و انتقال حبس کند تا دیگران از منافع آن مال استفاده نمایند. مثلا شخصی تمام یا قسمتی از اموال خود را وقف می نماید تا از منافع آن برای دختران بی‌بضاعت جهیزیه تهیه گردد.

وقف ریشه در تاریخ دینی و مذهبی ما دارد و از عقودی است که ضمن جلوگیری از مال‌اندوزی و تکاثر، موجب تعادل و توازن ثروت در جوامع بشری می شود. نیاکان ما اعتقاد وافری به وقف مال و اموال داشته‌اند و وقف نامه‌هایی که از گذشته‌ها به جای مانده حکایت از این اعتقاد راسخ دارد ولی متأسفانه این رسم بسیار با ارزش به تدریج و در طول زمان به فراموشی سپرده شده است.

پیامبر اسلام می فرمایند: وقتی انسان 3 سه چیز نام او را جاودانه می سازد:

1) فرزند صالح   2) علمی که دیگران از آن بهره مند گردند.

3) صدقه جاریه (وقف)

امیدواریم با آشنایی با مبانی حقوقی «عقد وقف» شاهد رواج روزافزون این عمل خیر باشیم تا همگان از منافع آن بهره مند گردند.

«خلاصه ای بر وقف»

«ضروریات عقد وقف»

1) مال وقف باید از دارایی شخص خارج شود یعنی حبس گردد تا مورد نقل و انتقال قرار نگیرد.

2) حبس مال باید دایمی باشد تا با گذشت زمان وضعیت ثابتی داشته باشد.

3) مالی که وقف شد، به خودی خود اداره آن ممکن نیست بنابراین سازمان یاشخصی باید مسئولیت اداره آن را بر عهده گیرد.

4) وقف باید برای امور مشروع و با نیت خیرخواهانه باشد.

«خصوصیات واقف»

1) «واقف» کسی است که مالی را که در مالکیت دارد وقف می کند. همان طور که برای انجام معامله، اهلیت طرفین معامله (رشد، عقل، بلوغ) ضروری است برای وقف اموال نیز برخورداری از این خصوصیت الزامی می باشد. در عقد وقف پس از آن که مال به تصرف موقوف علیهم (کسانی که وقف به نفع آنها می شود) داده شد، عمل وقف تمام و کامل می گردد.

شاید علت آن که تصرف موقوف علیهم موجب کامل شدن این عمل حقوقی می شود، آن است که واقف فرصتی داشته باشد تا عملاً خروج رایگان مال خود را به چشم خود ببیند تا چنان چه به عللی منصرف شد، بتواند از آن انصراف نماید.

2) واقف باید مالک مالی باشد که آن را وقف  می کند (لا وقف الا فی ملک) زیرا به موجب وقف، مال از دارایی شخص خارج می شود. هم چنین واقف می تواند مالی از اموال خود را که دیگری به طور موقت از منافع آن استفاده می کند مانند ملک اجاره‌ای خود یا ملکی که مالک هم جواز در آن حق ارتفاق دارد را هم وقف  نماید (مشروط بر آن که با وقف به حق هم جوار آسیبی نرسد).

3) واقف باید مالی را وقف کند که با استفاده از منافع، عین مال از بین نرود، بنابراین وقف مواد غذایی که با مصرف آن عینی باقی نمی‌ماند، صحیح نمی‌باشند.

«اقسام وقف»

کسی که مال برای استفاده او وقف می گردد (موقوف علیه) یا خاص است یا عام.

1) موقوف علیه خاص: یعنی تنها اشخاص معینی و محصوری که در وقف  نامه از آن‌ها نام برده شده می توانند از منافع وقف استفاده نمایند مانند: وقف  بر اولاد، بستگان، خدمه و غیره.

2) موقوف علیه عام: در وقف عام همه یا بخشی از افراد جامعه موضوع وقف  هستند و از منافع آن استفاده می کنند مانند وقف مساجد، معابر، مدارس، پل، بیمارستان و غیره. در وقف  عام خود واقف هم می تواند به عنوان یکی از افراد جامعه از منافع وقف استفاده نماید.

برای وقف  نمی‌توان ما به ازاء تعیین کرد بدین معنی که واقف مالی را وقف کند مشروط بر آن که موقوف علیه در مقابل آن مالی را ببخشد یا مخارج او را بدهد.

وقف اموال با نیت نامشروع نافذ نیست چون همان طور که قبلا بیان گردید، وقف باید با نیت خیر و مشروع باشد. چنان چه کسی برای فرار از دین مال خود را وقف  نماید، نافذ نیست مگر آن که طلبکار با وقف موافقت نماید که در این صورت وقف دارای اعتبار حقوقی خواهد شد.

«متولی و ناظر»

اداره وقف بر عهده «متولی» و «ناظر» است. وظیفه متولی تصمیم گیری و اجرا است اما ناظر همان طور که از نامش پیداست، نقش بازرسی و نظارتی دارد.

متولی:

متولی در جریان وقف  اموال از طرف واقف تعیین می شود بنابراین پس از تحقق وقفف واقف حق تعیین متولی را ندارد.

واقف می تواند خود را متولی قرار دهد ولی در هر صورت تولیت متولی باید از طرف اداره اوقاف گواهی شود. در صورت اختلالات در این مورد، مراتب در دادگاه مطرح و قابل رسیدگی خواهد بودد.

متولی حق دارد که این سمت را قبول یا رد کند اما چنان چه سمت تولیت را پذیرفت، دیگر حق ندارد استعفا دهد.

واقف و حاکم نمی‌توانند متولی را عزل نمایند یعنی عزل متولی امکانپذیر نمی‌باشد و چنان چه متولی در عمل و مدیریت وقف مرتکب خیانت در امانت گردد و از صفت عدالت خارج شود، از طرف دادگاه امینی به او ضمیمه می گردد. البته در یک صورت عزل متولی ممکن است و آن در صورتی است که در وقف نامه قید شده باشد که در صورت عدم عدالت یا خیانت در امانت متولی، واقف یا حاکم حق عزل او را دارد. هم چنین ممکن است واقف در وقف نامه، وصف خاصی را در مورد متولی شرط کرده باشد. پس چنان چه آن وصف از بین برود، سمت متولی نیز خود به خود از او سلب خواهد شد. مثلا ممکن است واقف در وقف نامه قید نماید که متولی حتماً باید متاهل باشد پس چنان چه متولی همسرش را طلاق دهدف وصف خاص مورد نظر واقف دیگر وجود ندارد و متولی خود به خود از سمت خود عزل خواهد شد.

تولیت سمتی است که واقف به متولی می دهد بنابراین متولی نمی‌تواند از خود سلب تکلیف و مسئولیت نموده و آن را به دیگری واگذار کند؛ البته متولی برای اداره‌ امور می تواند در یک صورت وکیل بگیرد و آن در حالتی است که در وقف  نام «شرط مباشرت» نیامده باشد یعنی چنان چه واقف در وقف نامه صرفاً متولی را مقید به انجام و اداره امور وقف نکرده باشد، او می تواند برای اداره امور وکیلی انتخاب نماید و البته وکیلی که متولی انتخاب می کند، باید توانایی انجام امور را داشته باشد، چنانچه اداره اوقاف تشخیص دهد که وکیل تواناییهای لازم را ندارد، به متولی تکیف می کند که وکیل را تعویض نماید.

متولی برای اداره موقوفه مستحق گرفتن اجرت است بنابراین چنان چه واقف در وقف نامه خود اجرتی برای متولی تعیین کرده باشد، همان میزان چه کم باشد و چه زیاد به او پرداخت می گردد اما چنان چه دستمزدی تعیین نکرده باشد، متولی مستحق دریافت اجرت المثل می باشد. البته واقف می تواند خودش متولی وقف باشد و برای اداره موقوفه برای خود اجرتی تعیین نماید ولی نباید میزان اجرت آن قدر زیاد باشد که این تصور را ایجاد نماید که واقف برای فرار از دین یا مالیات، مال خود را وقف نموده تا به این وسیله ضمن حفظ مالکیت خود از منافع آن استفاده نماید که در این صورت چنین وقفی را باید باطل دانست.

واقف می تواند یک یا چند نفر را برای اداره موقوفه تعیین نماید که به طور مستقل یا دسته جمعی موقوفه را اداره نمایند یا متولی ای تعیین نماید که همراه خودش یا بدون او موقوفه را اداره نماید. چنانچه واقف چند متولی تعیین نمود که هر یک به طور مستقل موقوفه را اداره نمایند، اقدام هر یک از متولیان اعتبار دارد و هر یک از آن‌ها که زودتر اقدامی انجام دهد، آن عمل معتبر است. در این حالت فوت یا جنون هر یک از آن‌ها در تولیت بقیه خلل وارد نمی‌کند.

چنانچه وظیفه متولیان به صورت مشترک باشد، هیچ یک به تنهایی نمی‌توانند اقدامی انجام دهد چرا که انجام این کار اقدامی فضولی محسوب می شود. بنابراین کلیه امور باید به صورت مشترک و توسط همه آن‌ها صورت گیرد و چنانچه یکی از آن‌ها فوت نماید یا محجور گردد، در صلاحیت دیگران تأثیرگذار خواهد بود.