پایان نامه نبرد سلطان سنجر با ترکان غز

اختصاصی از یارا فایل پایان نامه نبرد سلطان سنجر با ترکان غز دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

بخشی از متن اصلی :

ترکان غز و درگیری با سنجر:

اوغوزهایی که در سال 548 ه.ق با سلطان سنجر درگیر شدند، قبل از آمدن به خراسان در ماوراءالنهر سکونت داشتند. مناطق سکونت آنها به احتمال قریب به یقین در مناطق شمال و شمال شرق بخارا بود. آنها به دو گروه قبیله ای تقسیم می شدند. در رأس «اوچ اوق ها» طوطی بگ بن اسحاق بن خضر تحت عنوان دادبگ و در رأس «بوزاوق ها» قورقوت بن عبدالحمید قرار داشت. آنها امیرانی هم به نام های دینار، بختیار، ارسلان چغری و محمود داشتند. که اینها بیگ های طایفه بودند علاوه بر اینها، بیگ هایی به نام های محمد، سنجر، بیگ داوود و سلمنجی نیز وجود داشتند که اشخاص ثروتمندی بودند. اوغوزها در ماوراءالنهر تحت حاکمیت قره خانیان (محمد ارسلان خان) بودند و مناسبات خوبی بین طرفین جریان داشت. آنها به حالت کوچ نشینی زندگی می کردند. اتسز به آنان اجازه داده بود که در مرزهای خوارزم قشلاق کنند و احشام خود را در آن حوالی بچرانند.

علت مهاجرت آنها و آمدنشان به خراسان در ارتباط با فشارهایی بود که از جانب قرلق ها به آنها وارد می شد. ابن اثیر نقل می کند که این دسته از غزان را قرلق ها از اوطانشان در ماوراءالنهر بیرون رانده بودند. همانطور که در فصل قبل اشاره شد. قرلق ها با قراختاییان همکاری کردند. آنها که در وجود قراختاییان برای خود پشتیبان نیرومندی را می دیدند در جنگی که در سال 536ه.ق/1141م که بین قراخانیان و سلطان سنجر روی داد، درشکست اردوی سنجر نقش مهم و مؤثری داشتند و پس از آن با پشتیبانی قره ختاییان اوغوزها را از ناحیه بیرون راندند. اوغوزها که به نوعی در ماوراءالنهر آواره شده بودند اجباراً به دعوت زنگی بن خلیفه شیبانی که امیر طخارستان بود. پاسخ مثبت دادند و به این سرزمین آمدند. و در ناحیه طخارستان واقع در شرق بلخ اسکان گزیدند.

بنابر اظهار راوندی و ظهیرالدین نیشابوری غزان در سرزمین «ختلان» یا «ختل» در همسایگی سرزمین چغانیان بین رودهای وخشاب و جیحون ساکن گردیدند. تعداد چادرهای آنها را در حدود چهل هزار ذکر کرده اند. که این رقم به نظر بسیار مبالغه آمیز می آید. اوغوزها از جانب سنجر به خدمت گرفته نشدند، بلکه مثل سایر رعایا با آنها رفتار شد. برای آنها مالیات مقرر شد که به خزانه شاه واریز می شد.این مالیات به میزان 24000گوسفند در سال بود. دستگاه اداری حاکم بلخ مساعی فراوانی مبذول می داشت تا رسوم مالیاتی معمول در نواحی اسکان یافتگان را در میان غزان نیز به کار بندد که این خود موجب مناقشه و مقاومت غزان شده بود.

میان زنگی بن خلیفه شیبانی امیر طخارستان و عمادالدین قماج که والی و نماینده سنجر در بلخ بود و بر طخارستان نیز که اقطاعات وسیعی در آنجا داشت حکومت می کرد، رقابت و اختلاف بود. و به نظر می رسد که زنگی بن خلیفه قصد داشت از نیروی جنگی این اوغوزها در درگیری با امیر قماج استفاده نماید و به همین جهت نیز از آنها دعوت کرد تا به ناحیه طخارستان بروند.

ابن اثیر می نویسد که قماج وقتی وضع را چنین دید، توانست با وعده و وعید غزان را فریب دهد. در جنگی که بین امیرقماج و امیر زنگی بن خلیفه روی داد. غزان، زنگی بن خلیفه را رها کرده و جانب امیرقماج را گرفتند. در نتیجه همین امر امیر زنگی شکست خورد و امیر قماج توانست او و پسرش را اسیر کند. او ابتدا پسرش را کشته و گوشت فرزند را به خورد پدرش (زنگی بن خلیفه) داد و گویا بعد هم وی را به قتل رسانید. بعد از این واقعه امیرقماج در مقابل خدمتی که غزان به او کرده بودند چراگاه هایی را در حدود بلخ به غزان واگذار نمود.

غزان مدتی بدون درگیری و زد وخورد در ناحیه خود سکونت داشتند. تا اینکه فرمانروای غوری حسین بن حسین غوری معروف به جهانسوز قصد تصرف بلخ را نمود. امیرقماج همراه با غزان به مقابله او رفت. در نبردی که روی داد غزان در میانه جنگ، جانب حسین غوری را گرفتند و امیر قماج را تنها گذاشتند در نتیجه امیرقماج شکست خورد و بلخ به تصرف حسین غوری درآمد. امیر قماج از سنجر کمک خواست و سنجر توانست در سال 547 ه.ق در جنگی که در ناحیه هریرود رخ داد، حسین غوری را شکست دهد.

به قول جوزجانی در اثنای جنگ اوغوزها، خلج ها و ترک هایی که در جناح راست اردوی غور حضور داشتند به سپاه سلطان سنجر پیوستند. امیر قماج بدین ترتیب کینه غزان را در دل گرفت. در این زمان قبایل دیگری نیز به غزان پیوسته و آنها ارسلان بوغا را به سرداری خود برگزیدند. البته از منابع تنها ابن اثیر این نکته را آورده است و در منابع دیگر به نام های دیگری از سرداران غز چون بختیاربیگ، دیناریگ، طوطی بیگ، و... برخورد می کنیم. بعد از شکست و مطیع شدن حسین غوری، امیر قماج از غزان خواست که چراگاههای خود را در ختلان و حوالی بلخ ترک کنند و از منطقه او بیرون بروند.

فهرست مطالب

کلیات                                                                                         1-25

مقدمه                                                                                               1

طرح موضوع                                                                                     4

طرح مسئله                                                                                        5

طرح مفروضات                                                                                 5

روش تحقیق                                                                                     6

ضرورت انجام تحقیق                                                                           7

قلمرو تحقیق                                                                                     7

کلمات کلیدی و مفاهیم                                                                        8

نقد و بررسی منابع                                                                             10

بخش اول: ترکان غزتا دوره سلجوقی                                                 26-71

1-         اوضاع جغرافیایی آسیای مرکزی و ساکنان آن                              26

     1-1- جغرافیای آسیای مرکزی                                             26

     2-1-ساکنین آسیای مرکزی                                                 28

2           -اصل و منشا اولیه ترکان غز                                                 31

     1-2-منشا نام غز                                                             31

     2-2-نژاد غزان                                                               32

     3-2-مساکن غزان                                                            33

     4-2-مهاجرت غزان                                                         36

3-ویژگی های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی غزان                 40

   1-3-اوضاع سیاسی غزان                                                    40

   2-3-اعتقادات دینی غزان                                                     41

   3-3-آداب و رسوم غزان                                                     44

     4-3-زندگی اقتصادی                                                       40

4-گذشته تاریخی غزان                                                             46

     1-4- غزان در دوره گوک ترکها                                             46

     2-4- غزان در دوره اویغورها                                                52

     3-4- ترکان غز و جهان اسلام                                               54

   4-4- غزها در دوره سامانیان                                                   56

   5-4- غزها در دوره غزنویان                                                  59

         1-5-4-سلطان محمود غزنوی                                           61

         2-5-4-سلطان مسعود غزنوی                                           67

بخش دوم: وضعیت ترکان غز در دوره سلجوقیان                                 72-112

1-         نقش غزان در تشکیل دولت سلجوقیان                                     72

2-روابط غزان با سلاطین بزرگ سلجوقی                                       87

1           -2- اوضاع سیاسی حکومت سلاجقه بزرگ                                87

2-2- سلاجقه بزرگ و غزان                                                       94

بخش سوم: وضعیت ترکان غز در دوره سلطان سنجر                           113-153

1-         اوضاع سیاسی حکومت سنجر                                               113

2-روابط غزان با سنجر                                                             119

3-درگیری غزان با سنجر                                                         129

بخش چهارم: اوضاع خراسان پس از اسارت سنجر                             152-175

       1-غزها در خراسان                                                                   152

       1-1-سلطان سلیمان سلجوقی                                                       156

       2-1-سلطان محمود                                                                  162

       3-1-فرار سنجر از اسارت و مرگ او                                             167

       4-1-خراسان پس از مرگ سنجر                                                   171

بخش پنجم: نتایج و پیامدهای حمله غزان                                               176

       1-نتایج سیاسی                                                                   176

           1-1-تشکیل حکومت خوارزمشاهیان                                     176

                 2-1-زوال حکومت سلجوقیان در خراسان                             177

                 3-1-بروز هرج و مرج در خراسان                                       180

           2-نتایج اجتماعی                                                                 182

             1-2-قتل و غارت مردم                                                       182

             2-2-از بین رفتن امنیت                                                       184

         3-نتایج اقتصادی                                                                   187

         4-نتایج فرهنگی                                                                   189

           1-4-کشته شدن علما و بزرگان                                               189

             2-4-ویرانی مراکز و اماکن فرهنگی                                         197

نتیجه گیری                                                                                   198

منابع و ماخذ                                                                                 202

این فایل به همراه چکیده، فهرست مطالب، متن اصلی و منابع تحقیق با فرمت word و قابل ویرایش در اختیار شما قرار

می گیرد.

تعداد صفحات : 202

پایان نامه نبرد سلطان سنجر با ترکان غز (word+PDF)

اختصاصی از یارا فایل پایان نامه نبرد سلطان سنجر با ترکان غز (word+PDF) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)+PDF فایل

تعداد صفحات:202

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته تاریخ

فهرست مطالب:

عنوان                                                                                        صفحه

کلیات                                                                                         ۱-۲۵

مقدمه                                                                                               ۱

طرح موضوع                                                                                      ۴

طرح مسئله                                                                                        ۵

طرح مفروضات                                                                                  ۵

روش تحقیق                                                                                      ۶

ضرورت انجام تحقیق                                                                           ۷

قلمرو تحقیق                                                                                     ۷

کلمات کلیدی و مفاهیم                                                                         ۸

نقد و بررسی منابع                                                                             ۱۰

بخش اول: ترکان غزتا دوره سلجوقی                                                 ۲۶-۷۱

۱-   اوضاع جغرافیایی آسیای مرکزی و ساکنان آن                               ۲۶

      ۱-۱- جغرافیای آسیای مرکزی                                              ۲۶

      ۲-۱-ساکنین آسیای مرکزی                                                  ۲۸

۲            -اصل و منشا اولیه ترکان غز                                                  ۳۱

      ۱-۲-منشا نام غز                                                              ۳۱

      ۲-۲-نژاد غزان                                                                ۳۲

      ۳-۲-مساکن غزان                                                            ۳۳

      ۴-۲-مهاجرت غزان                                                          ۳۶

۳-ویژگی های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی غزان                 ۴۰

    ۱-۳-اوضاع سیاسی غزان                                                     ۴۰

    ۲-۳-اعتقادات دینی غزان                                                     ۴۱

    ۳-۳-آداب و رسوم غزان                                                      ۴۴

     ۴-۳-زندگی اقتصادی                                                        ۴۰

۴-گذشته تاریخی غزان                                                              ۴۶

     ۱-۴- غزان در دوره گوک ترکها                                              ۴۶

     ۲-۴- غزان در دوره اویغورها                                                 ۵۲

     ۳-۴- ترکان غز و جهان اسلام                                                ۵۴

    ۴-۴- غزها در دوره سامانیان                                                   ۵۶

    ۵-۴- غزها در دوره غزنویان                                                   ۵۹

          ۱-۵-۴-سلطان محمود غزنوی                                           ۶۱

          ۲-۵-۴-سلطان مسعود غزنوی                                           ۶۷

بخش دوم: وضعیت ترکان غز در دوره سلجوقیان                                 ۷۲-۱۱۲

۱-   نقش غزان در تشکیل دولت سلجوقیان                                      ۷۲

۲-روابط غزان با سلاطین بزرگ سلجوقی                                        ۸۷

۱            -۲- اوضاع سیاسی حکومت سلاجقه بزرگ                                ۸۷

۲-۲- سلاجقه بزرگ و غزان                                                       ۹۴

بخش سوم: وضعیت ترکان غز در دوره سلطان سنجر                           ۱۱۳-۱۵۳

۱-   اوضاع سیاسی حکومت سنجر                                                ۱۱۳

۲-روابط غزان با سنجر                                                             ۱۱۹

۳-درگیری غزان با سنجر                                                          ۱۲۹

بخش چهارم: اوضاع خراسان پس از اسارت سنجر                              ۱۵۲-۱۷۵

       ۱-غزها در خراسان                                                                   ۱۵۲

       ۱-۱-سلطان سلیمان سلجوقی                                                       ۱۵۶

       ۲-۱-سلطان محمود                                                                   ۱۶۲

       ۳-۱-فرار سنجر از اسارت و مرگ او                                              ۱۶۷

       ۴-۱-خراسان پس از مرگ سنجر                                                   ۱۷۱

بخش پنجم: نتایج و پیامدهای حمله غزان                                               ۱۷۶

       ۱-نتایج سیاسی                                                                   ۱۷۶

           ۱-۱-تشکیل حکومت خوارزمشاهیان                                     ۱۷۶

                 ۲-۱-زوال حکومت  سلجوقیان در خراسان                             ۱۷۷

                 ۳-۱-بروز هرج و مرج در خراسان                                       ۱۸۰

            ۲-نتایج اجتماعی                                                                 ۱۸۲

              ۱-۲-قتل و غارت مردم                                                       ۱۸۲

              ۲-۲-از بین رفتن امنیت                                                       ۱۸۴

          ۳-نتایج اقتصادی                                                                   ۱۸۷

          ۴-نتایج فرهنگی                                                                    ۱۸۹

            ۱-۴-کشته شدن علما و بزرگان                                                ۱۸۹

             ۲-۴-ویرانی مراکز و اماکن فرهنگی                                          ۱۹۷

نتیجه گیری                                                                                    ۱۹۸

منابع و ماخذ                                                                                  ۲۰۲

چکیده:

اغوزها از زمان ورود سلجوقیان به ایران عنصری پایدار در ترکیب جمعیتی جامعه خراسان شدند. و از نیمه دوم حکومت سنجر بر شمار قبایل غز به واسطه فشار ناشی ازجابجایی اقوام در دشت قبچاق و قدرت رو به رشد قراختاییان افزوده شد. از این رو برقراری نظارت بر اغوزها وتسلط بر آنان یکی از مهمترین مسائلی بود که سنجر با آن درگیر بود.

دستگاه اداری سلجوقیان و سنجر همواره می کوشید تا با گرفتن مالیات از احشام و یا چادرهای منفرد بر صحراگردانی که در درون امپراتوری به سر می بردند نظارت کرده وآنها را مطیع و فرمانبردار نگه دارد. با این وجود اغوزها در سال 548 ه.ق شورش نمودند و موجب سقوط حکومت سنجر شدند. شورش اغوزها به اسارت و حبس سلطان سنجر، استیلای صحراگردان بر شهرهای عمده خراسان و زوال قدرت سلجوقیان در شمال شرقی ایران انجامید.

محور پژوهش حاضر بررسی مناسبات و روابط قبایل ترک با حکومت سلجوقیان و به ویژه سلطان سنجر است که در نهایت به نبرد سنجر با غزان انجامید. این واقعه یکی از مهم ترین رویدادهای مربوط به حضور قبایل ترک در دوره سلجوقیان است که در اینجا به طور کامل به آن پرداخته می شود. مسأله اصلی پزوهش عبارت از این است که چرا با وجودی که سلجوقیان خود از قبایل غز بودند و با اتکا بر آنان به قدرت رسیدند و در دوره طولانی حکومت سلاجقه بزرگ قبایل غز با ساختار سیاسی- اجتماعی سلجوقیان همکاری داشتند، بین ترکان غز و حکومت مرکزی مشکلات و بحران تازه بروز کرد و موجب بحران بین ترکان غز و حکومت مرکزی شد و این بحران از نظر سیاسی و اجتماعی چه پیامدهایی در خراسان بوجود آورد.

برای بررسی این مسأله سؤالات پژوهش به صورت زیر مطرح می شود:

1- وضعیت قبایل غز در دوره سلجوقیان و روابط آنها با سلجوقیان بزرگ چگونه بود؟

2- علل بروز و استمرار ستیز بین ترکان غز و حکومت سنجر در خراسان چه بود؟

3- عملکرد غزان در دوره بروز بحران معطوف به چه اهداف و عواملی بود؟

4- نتایج سیاسی- اجتماعی ناشی از تسلط غزان بر خراسان و بحران به وجود آمده چه بود؟

برای سؤالات پژوهش، فرضیاتی در نظر گرفته شده که عبارتند از:

1- شمار اندکی از قبایل ترک کوچ رو در دوره سلجوقیان در ساختار اجتماعی ایران ادغام می شدند، در حالی که به دلیل ورود مستمر آنان به ایران شمار کثیری از آنان پیوسته در شرایط ناسازگاری و عدم انطباق با ساختاری متمرکز اجتماعی ایران قرار داشتند.

2- در دوره حکومت سنجر ورود قبایل ترک به قلمرو سلجوقیان مشکلات دائمی اداره آنان توسط حکومت سنجر را آشکار ساخته و مسائل ادغام آنان در ساختارهای اجتماعی موجب بروز مشکلات می شود از سوی دیگر غزها یکی از منابع تامین درآمد حکومت سنجر محسوب می شدند که افزایش پرداخت مالی به نارضایتی و عدم تحمل آنان انجامید.

3- بحران پس از شکست سنجر در خراسان بنا به فقدان رهبری واحد در نزد غزان، مبدل به بحرانی فراگیر در خراسان گردید زیرا ترکان غز بنا به تمایلات زندگی صحراگردی خود رفتارهای در جهت تخریب ساختار سیاسی اجتماعی خراسان در پبش گرفتند.

4- از نظر سیاسی حذف حکومت سنجر با جایگزینی ساختار سیاسی کارآمدی توسط غزان همراه نبود، از نظر اجتماعی نیز بیشتر شهرهای خراسان ویران شد و مردم زیادی به قتل رسیدند، که در نتیجه آن تسلط مناسبات کوچ روی بر روابط و مناسبات یکجانشینی شدت گرفت.