تاریخ اندلس در دوره فتح اسلامى و حکومت والیان عرب

اختصاصی از یارا فایل تاریخ اندلس در دوره فتح اسلامى و حکومت والیان عرب دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

24 ص

بعد از فتح مغرب، مسلمانان درپى فتوحات دیگرى بودند تا زمینه نشر اسلام را هرچه بیشتر فراهم آورند. آمادگى مسلمانان و بروز شرایط مناسب، زمینه فتح یکى از مناطق وسیع یعنى اندلس را ممکن ساخت و با فتح آن، اسلام تمام این منطقه را فرا گرفت. ابتدا سیاست‏هاى مسالمت‏آمیز حکام و اتحاد مسلمانان توانست مسلمانان را به عزت و افتخار برساند، ولى دیرى نپایید که بروز اختلافات قبیلگى و آشوب‏هاى سیاسى، سرزمین اندلس را در معرض تاخت‏وتاز اسپان، فرانک‏ها و ... قرار داد. مقاله حاضر با تکیه بر منابع اصیل به بررسى حوادث تاریخى فوق از سال 92- 138ه مى‏پردازد.

مقدمه

مسلمانان، شبه جزیره «ایبریا» واقع در جنوب غربى اروپا را «اندلس‏» مى‏نامیده‏اند و جغرافى‏دانان مسلمان آن سرزمین را از جنوب به مدیترانه، از شمال و مغرب به اقیانوس اطلس و از شرق به کوهسار پیرنه محدود دانسته‏اند. [1]از آن‏جا که ریشه‏یابى گسترش اسلام در این منطقه از ابتداى انتشار تا رسیدن به اوج اقتدار اهمیت‏بسیارى دارد در این مقاله مختصر، صفحه‏اى چند از تاریخ اندلس (دوره 46 ساله فتح اسلامى و حکومت والیان عرب) را با تکیه بر مطمئن‏ترین اسناد و مدارک، در سه بخش به ترتیب ذیل مورد پژوهش قرار مى‏دهیم:

1) از آغاز فتح تا ابتداى دوره والیان;

2) استقرار مبانى اجتماعى و اقتصادى تازه;

3) درگیرى‏هاى قبایل عرب و شورش بربرها.

1) از آغاز فتح تا ابتداى دوره والیان

آندلس، هنگامى که نیروهاى مسلمانان در کناره‏هاى نزدیک و جزیره‏هاى همسایه آن گسترش مى‏یافت تحت‏حکومت گوت‏ها بود. [2]

مسلمانان، مغرب دور را گشوده و بر شهر طنجه استیلا یافته بودند و براى سیطره کامل بر مغرب، کافى بود شهر سبته را که در مقابل طنجه و در سوى دیگر زبانه مغربى قرار داشت، به تصرف خود در آورند.

تصرف این شهر از آن جهت‏براى مسلمانان دشوار بود که فرمانرواى شهر، کنت جولیان، با تمام توان به دفاع از آن مى‏پرداخت و هرگونه حمله‏اى را که به منظور فتح آن‏جا رخ مى‏داد، دفع مى‏کرد. با این وصف، موسى، پسر نصیر، [3]مشتاق استیلا بر این شهر مستحکم شد و سرانجام به آن‏چه خواسته بود، رسید. [4]

[1] - قاضى ساعد، التعرف بطبقات الامم، به کوشش غلامرضا جمشیدنژاد اول (تهران، مرکز نشر میراث مکتوب، 1376) ص 236-238.

[2] - همان، ص 236. در این هنگام موسى ،پسر نصیر، جزیره سردانیه و شهرهاى آن را گشود و علاوه بر زر و سیم بسیار، سه‏هزار تن را به اسارت گرفت. نیز به گشودن سوس اقصى پرداخت و در جزیره میورقه پیاده شده، آن‏جا را گشود و طارق، غلام خود را که به فتح شهرها و دژهاى بربرها در افریقا مشغول بود، به فتح طنجه و اطراف آن فرستاد (ر.ک: ابن قتیبه، الامامة و السیاسة (مصر، 1328ه) ص 85-86).

[3] - موسى، فرزند نصیربن عبدالرحمان‏بن زید بکرى در سال 19ه/640م در خلافت عمربن‏خطاب زاده شد و در مدینه درگذشت (ابن الکرد بوس، تاریخ الاندلس (مادرید، معهدالدراسات الاسلامیة، 1971م) ص 44).

[4] - ابن قتیبه، همان، ص 85-86; عنان، دولة الاسلام فى الاندلس (چاپ سوم: قاهره، مؤسسة الخانجى، 1380ه/1960م) ج 1، ص 38 و مونس، فجر الاسلام (چاپ اول: قاهره، 1959م) ص 52.