آشنایی با انواع گیرنده موجود در پوست انسان
پوست تقریباً دارای 6 نوع گیرنده می باشد که در سطوح مختلف پوست قرار دارند. برخی از حس ها توسط گیرنده های مشابه ای شناسایی می شوند. مثلاً: حس لمس، حس فشار و حس قلقلک دارای گیرنده های مشابه اند اما قرار گیری این گیرنده ها در پوست با هم متفاوت است.
این مقاله در قالب فایل Word و در7 صفحه ارائه شده است.
دانلود پایان نامه آماده
دانلود پایان نامه رشته پزشکی با موضوع پوست بدن و اثرات گاز خردل با فرمت ورد و قابل ویرایش تعدادصفحات 75
بیان مسئله
پوست بدن به عنوان وسیعترین و یکی از اولین اعضاء بدن که در معرض گاز خردل قرار می گیرد معمولاً بیشترین آسیب را نسبت به سایر اعضاء متحمل میشود (1). سولفورموستارد به عنوان یک عامل آلکیلان بر سلولهای پرولیفراتیو بدن مانند سلولهای بافت پوست ، لنفوئید و مغز استخوان تاثیر میگذارد (2)و باعث ایجاد عوارض حاد و مزمن میشود. از جمله عوارض حاد سولفورموستارد میتوان به اریتم و خارش اشاره کرد و از عوارض مزمن و گاهاً مقاوم به درمان این عامل میتوان خشکی پوست (xerosis) و خارش مزمن را نام برد(3و4)که بیشتر ناشی از اثر توکسیک مستقیم عامل میباشند. (5) در خصوص مکانیسمهای ایجاد کننده خارش ، اگر چه مدیاتورهای دقیق ایجاد کننده آن کاملاً مشخص نیست و پاتوژتر آن روشن نمی باشد ولکن در خصوص مدیاتورهای وازواکتیو مثل هیستامین اتفاق نظر بیشتری وجود دارد که بعنوان عامل اصلی ایجاد کننده خارش و التهاب باشد (6) و در این خصوص تحقیقات نشان داده است که افزایش ریلیز هیستامین از لکوسیت های محیطی و افزایش سطح هیستامین پلاسما و پوست در مرحله تشدید خارش و ضایعات اگزمائی پوست مشاهده گردیده است (7) و به همین دلیل آنتی هیستامین ها نیز بعنوان داروی استاندارد در پروتکل های درمانی توصیه میشود. از طرف دیگر، کورتیکو استروئیدهای موضعی پاسخ خوبی را در بهبود ضایعات خارش دار ایجاد کرده اند و هنوز هم جزو خط اول درمان محسوب میشوند ولکن در موارد خشکی شدید پوست و خارش متعاقب آن که گاهاً با التهاب شدید و خونریزی و آسیب های بافتی پوست همراه است، مصرف کورتیکو استروئید های موضعی سئوال برانگیز است.(6) بعلاوه اینکه با توجه مزمن بودن این مشکل در جانبازان شیمیایی و نیاز به درمان طولانی مدت با کورتیکوستروییدها، احتمال بروز عوارض جانبی این دارو بخصوص در نواحی پوستهای نازکتر وجود دارد.(8) آنچه که امروزه بیشتر در درمان این ضایعات خارش دار استفاده میشود آنتی هیستامین ها و بیحس کننده های موضعی بدلیل کاهش حساسیت گیرنده های درد و در نتیجه کاهش خارش میباشد و همینطور کورتیکواستروئیدها و نرم کنندهها جهت کاهش التهاب و کمتر کردن خشکی پوست میباشد که مورد توجه هستند. (9) از آنجا که ضایعات خارش دار اغلب مقاوم به درمان بوده و خشکی پوست و خارش های مداوم زخم های موضعی را نیز ایجاد میکند در این حالت مصرف کورتیکواستروئید ها و بیحس کننده های موضعی با پایه چرب نه تنها کمکی به درمان نمیکند بلکه ممکن است عوارض پوستی را به همراه داشته باشد و ضایعات را بدتر کند. به نظر میآید که ترکیب موضعی Unna`s boot که شامل زینک اکسید ، کالامین ، گلیسیرین و ژلاتین میباشد (10) احتمالاً بتواند در درمان خارش ، خشکی پوست و بهبود زخم های ایجاد شده در اثر خارش مؤثر باشد و بتواند جایگزین مناسبی برای کورتیکواستروئیدهای موضعی باشد . امروزه گزارشاتی در خصوص اثرات ضد خارش ترکیب زینک اکسید ، کالامین و گلیسرین که مواد موثر این دارو هستند وجود دارد (11) و برخی دیگر به طور خاص بر اثربخشی چشمگیر کالامین در درمان علامتی خارش تاکید دارند.(12و13و14و15)در ارتباط با اثر بخشی این دارو و بخصوص اثرات مفید این دارو در بهبود زخم ها و بخصوص زخم های فشاری که در اثر بهبود وضعیت میکروسیرکولاسیون پوستی و زیر پوستی آن میباشد نیز گزارشهایی وجود دارد(16و17). از طرفی این ترکیب بدلیل داشتن گلیسیرین و ژلاتین می تواند اثرات مفیدی در خصوص برطرف کردن خشکی ناحیه خارش دار داشته باشند. مطابق آمار موجود در حال حاضر بیش از386653 جانباز جنگ تحمیلی در کشور ما وجود دارد که از این بین48420 نفر از ضایعات شیمیایی رنج میبرند. این تعداد جانبازان شیمیایی در حالی روزانه وارد دوره حاد بیماری و از دست دادن قوای خود میشوند که تا کنون فقط به تنها 35978 نفر از آنان استفاده از حق پرستاری تعلق گرفتهاست.(18) با احتساب تعداد جانبازان جنگ و اضافه شدن تعداد دیگری از آزادگان به خیل جانبازان و از آنجا که اکثر این بیماران در سنین میانسالی و فعالیت بسر میبرند، لزوم توجه به مشکلات در این بیماران بیش از پیش مطرح میشود.
گاز خردل :
با وجود اینکه بشر از راه حل مشکلات بهداشتی و درمانی و کنترل بیماریهای عفونی درسایه پیشرفت و تمدن کمک شایانی در بقا مادی خود نموده است اما همزمان به علت داشتن خلق و خوی حیوانی از دیدگاه و جنبه دیگری از این پیشرفت بهرهبرداری کرده و همواره در فکر برنامهای برای طراحی و گسترش شیوههایی بوده که از آنها بر علیه همنوعان خود استفاده کند. یکی از این شیوهها کاربرد سلاحهای شیمایی است. گازهای شیمیایی که در ابتدا به عنوان خدمت به بشر در آزمایشگاه سنتز گردید، بعداً تبدیل به سلاحهای مخرب شدند که باعث نابودی نسل بشر میگردند. به کارگیری این گازها و مواد شیمیایی در جنگها به حدود 2 هزار سال قبل از میلاد، قرون وسطی و عهد باستان برمیگردد به طوری که در آن زمان مدفوع اجسادی که به وسیلة بیماری مسری میمردند را در چاه آب آشامیدنی طرف مقابل میریختند و آنها را مسموم میکردند.(18) پس از آن استفاده از مواد شیمایی در جنگ جهانی اول صورت گرفت که تلفات بسیاری را ایجاد کرد. در طی هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نیز بارها و بارها شواهد به کارگیری سلاحهای شیمیایی از طرف رژیم بعثی عراق بودیم که اولین بار در سال 1359 بود و بیشترین مورد استفاده آن در سال 1366 در منطقه سردشت بود که تلفات جانی و مالی بسیاری را در برداشت و هنوز هم پس از گذشت 19 سال از اتمام جنگ مسائل و مشکلات مصدومین شیمیایی گریبانگیر جامعه ما میباشد. (19)از جمله ضایعاتی که باعث مراجعه مصدومین شیمیایی به کلینیک میشود مشکلات پوستی میباشد که یکی از مهمترین آنها خارش مزمن است که واقعا برای بیماران طاقتفرسا میباشد. خارش شایعترین احساس نامطلوبی است که ما در پوستمان تجربه میکنیم، از درد شایعتر است، بیشترین تشویش را ایجاد میکند و درمان آن مشکلتر است. حس خارش میتواند در اثر طیف وسیعی از اختلالات پوستی و عفونت و یا در اثر تحریک خارجی از قبیل تغییر درجة حرارت، ضربه یا قرار گرفتن در معرض مواد زیانآور ایجاد شود.(20) همچنین خارش میتواند تظاهری از یک بیماری سیستمیک باشد. اکثر واکنشهای آلرژیک جلدی و سیستمیک باعث خارش میشوند و اغلب یک مشکل شدید تشخیصی ایجاد میکنند.(20) در سطح مولکولی، هیستامین بهترین واسطه شیمیایی شناخته شدة خارش است اگرچه مواد شیمیایی دیگری مثل (پاپائین، تریپسین و ... ) نیز واسطههای شیمیایی شناخته شدة خارش هستند(20) در وسیعترین سطح، خارش میتواند به عنوان یک پاسخ همسان به طیف وسیعی از تحریکات فیزیکی و شیمیایی منظور شود. پوست خشک، علل متابولیک و عللی از جمله بیماریهای انسدادی صفراوی، اورمی، بیماری تیروئید، پرکاری پاراتیروئید، دیابت، نقرس و بدخیمیها،پارازیتوزیس، واکنشهای دارویی و علل متفرقة دیگر میتوانند علل مهم بیماریهای داخلی همراه با خارش باشند.(20) هنوز تحقیقاتی در مورد درمان خارش در جانبازان شیمیایی ادامه دارد و ما در این مطالعه بر آن شدیم تا تأثیر داروی unna’s boot را در درمان خارش مشخص نمائیم.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:20
مقدمه:
مفهوم بهداشت عمومی عبارت است از علم و فن پیشگیری از بیماریها و طولانی کردن عمر و بالابردن سطح سلامت و قدرت بشری که از راه کوششهای دسته جمعی افراد و نیروهای متشکل اجتماعی انجام می گیرد . یکی از ابعاد بهداشت عمومی که نقش مهمی در حفظ و ارتقای سطح سلامت و تندرستی دارد بهداشت فردی است.
در بهداشت فردی مسئولیت بهداشتی هر فرد به عهدة خود او خواهد بود و هر کس با مراعات آن خواهد توانست از لحاظ جسمانی ، روانی و اجتماعی در وضع مناسبی قرار گیرد و وظیفه ای را که نسبت به خود افراد خانواده و جامعة خود دارد به خوبی ادا کند.
از طرف دیگر عمل به اصول بهداشت فردی در نحوة قضاوت دیگران نسبت به ما بسیار مؤثر است زیرا قضاوتهای دیگران دربارة ما به دلیل عدم امکان معاشرت طولانی و نشان دادن خوی ذاتی خود به دیگران از روی ظاهر صورت می گیرد .
بهداشت پوست
پوست از وسیع ترین و مهمترین اندامهای بدن است و مو و اعصاب غدد و عروق خونی فراوانی را در بر می گیرد . پوست سالم محکم و نرم است و حالت فنری دارد.
وظایف پوست عبارتند از : جلوگیری از ورود میکروبها به بدن تنظیم درجه حرارت بدن ، دفع مواد زاید بدن و تولید ویتامین D در اثر تابش اشعة ماورای بنفش به آن .
نشانه های بیماری در رنگ پوست :
تغییر رنگ مثال
سرخی پوست تب ، آفتاب سوختگی
کبودی پوست ذات الریه
رنگ پریدگی کم خونی
زردی مایل به سبزی یرقان
خاکستری مسمومیت تدریجی با فلزاتی مانند نقره و طلا
مراقبت از پوست
هدف اساسی بهداشت پوست زیبایی و داشتن پوست سالم است . حتی اگر پوست کثیف نباشد حمام کردن روزانه برای پاک کردن مواد زایدی که روی پوست جمع شده است لازم است علاوه بر آن آب نیمگرم باعث تسکین و آرامش اعصاب می شود و انسان احساس شادی می کند . صابون تاثیر آب را زیادتر می کند و چربی و کثافت پوست بدن را به خوبی از بین می برد. در اثر مالیدن صابون به پوست بدن سلولهای قسمت شاخی پوست به راحتی از لایه های زیرین آن جدا می شود. آب این سلولها را می شوید و از بین می برد. از طرف دیگر چربی های موجود در روی پوست اغلب با گرد و غبار مخلوط می شود و به صورت چرک در می آید و منافذ و سوراخ های پوست را می پوشاند. در نتیجه بدن نمی تواند از راه پوست تنفس کند و عرق و نمک بدن نیز دفع نمی شود.
صابون به دلیل داشتن خاصیت قلیایی با چربیها ترکیب می شود و آنها را از پوست بدن جدا می کند.
هنگام رفتن به حمام باید از حوله ، کیسه و لیف شخصی استفاده کنید. زیرا تعدادی از بیماریهای واگیردار از راه این وسایل سرایت می کنند بعد از حمام حوله، کیسه و لیف خود را در برابر آفتاب قرار دهید تا خشک شوند. اگر این وسایل در حمام بمانند ممکن است به دلیل وجود رطوبت، بعضی از انواع قارچها روی آنها رشد کند و شما را به ناراحتی های پوستی دچار کند پس یکی از مهمترین نکات در بهداشت فردی حمام رفتن است . هر چه فاصله حمامها کمتر باشد سلامت انسان بهتر است.
در روزهایی که حمام نمی کنید بهتر است دستها ، پاها ، صورت و پشت گوشهای خود را با آب و صابون بشویید. اگر امکان دارد سر خود را هم با آب گرم و صابون شستشو دهید کسانی که ناراحتی قلبی دارند نباید خود را با آب خیلی گرم بشویند. بعد از رفتن به دستشویی و پیش از خوردن غـذا حتماً دستها را با آب و صابون بشویید.
بهداشت مو
برای تمیز نگاهداشتن موهای خو از صابون و شامپو استفاده کنید . این مواد پاک کننده باید با توجه به خصوصیات مو (چرب ، معمولی و خشک ) انتخاب شود برس زدن روزانة موها و ماساژ مرتب آنها به مدت چند دقیقه باعث تشدید سرعت جریان خون می شود همین کار نیز جلو جمع شدن گرد و غبار را در سر می گیرد در نتیجه هوا بهتر به ریشة مو می رسد و به سبب انتشار چربی طبیعی جلای خاصی پیدا می کنند و منظرة ظاهری موها بهتر می شود. بعلاوه در اثر برس زدن جریان خون سر زیاد می شود و تغذیه و نمو مو بهتر انجام می گیرد . موهای سر را بطور مرتب کوتاه کنید در ضمن وسایل آرایشگاه باید تمیز باشد تا از انتقال میکروبها جلوگیری شود بلافاصله بعد از اصلاح مو ، موهای خود را با آب و صابون بشویید تا وسایل آلودة آرایشگاه تاثیر بدی بر موها نگذارند. پس از شستشو برای خشک کردن موها از مالش شدید با حوله خودداری کنید زیرا موی تر دارای قدرت کشش کمتری است و به آسانی می شکند.
بعضی از افراد دچار پوسته و شوره سر می شوند . شورة سر از سلولهای مردة پوست سر که در اثر کم کاری غدد به وجود می آید تشکیل شده است چربی کنار مو ، بدی جریان خون در پوست سر استفاده از موادی که چربی پوست سر را از بین می برد ، نوع غـذا ، مقدار خواب و ناراحتی های عصبی نیز در بروز آن موثر است. بطور معمول برس زدن ، شانه کردن و شستن مرتب موها ، شوره سر را کنترل می کند اما حالات شدیدتر شوره مانند پوسته بستن و خارش را باید درمان کرد برای بهداشت موها و پوست بدن به برنامة غذایی خود توجه کنید . ویتامینها بخصوص ویتامین A و کلسیم در سلامت موها تاثیر دارند . مصرف مقدار زیاد سبزیها و میوه های تازه و نوشیدن آب به مقدار کافی سلامت پوست را تامین می کند.
بهداشت دست
دستها باید روزانه چندین بار با آب تمیز و صابون شسته شوند تا از انتشار میکروبهای بیماری زا به وسیلة آنها جلوگیری شود و خصوصاً بعد از رفتن به توالت و قبل از خوردن غـذا شستن دستها از اهمیت بیشتری برخوردار است. ضمناً ناخنهای دست و پا باید همیشه کوتاه نگاهداری شوند تا از جمع شدن میکرب در زیر آنها جلوگیری شود.
بهداشت پا
از آنجایی که در پا غده های عرق زای زیادی وجود دارد که توام با حرارت می تواند باعث بروز قارچهای خاصی در پا و خصوصاً لای انگشتان پا شود لذا شستشوی روزانه پاها حتماً توصیه می شود چنانکه پای فردی زیاد عرق کند باید روزانه چندین بار آنها را شسته و لای انگشتان پای خود را به خوبی خشک کند. تعویض مرتب جورابها و قراردادن مرتب کفشها در معرض جریان هوا نیز یکی از نکات مهمی است که باید رعایت شود. پوشیدن کفش تنگ موجب فشار در پا و اصطکاک شدید پوست پا با کفش . ایجاد پینه در انگشتان یا کف پا می شود و به مرور ایجاد میخچه در پا می کند. وجود پینه و میخچه در پا با درد و ناراحتی همراه است لذا برای جلوگیری از آن باید همیشه از کفشهای راحت و مناسب استفاده شود.
چند بیماری که از راه پوست منتقل می شود :
الف ـ آلودگی به شپش
شپش به عنوان انگل خارجی پوست هزاران سال است که شناخته شده و در مومیایی های مصر هم کالبد شپش مشاهده شده است .
مخزن بیماری : مخزن بیماری همیشه انسان آلوده به شپش است زیرا شپش حیوانات در بدن انسان مستقر نمی شود .
چگونگی انتقال آلودگی
تماس نزدیک با افراد آلوده به صورت مستقیم و استفاده از لباس ، رختخواب و شانة آنها به صورت غیر مستقیم موجب انتقال شپش سر و تن می شود. شپش در انتشار تیفوس و تب راجعه نقش واسط را دارد.
دورة آلودگی
تا موقعی که شپش ، رشک و نوزاد شپش در بدن وجود دارد احتمال انتقال بیماری هم هست.
اقدامات پیشگیری کننده
1 ـ خودداری از تماس نزدیک با افراد آلوده به شپش و اشیاء و لباسهای او.
2 ـ آموزش بهداشت دربارة فواید تمیز بودن و شستشوی مرتب تن با آب داغ و صابون و اهمیت دادن به استفاده از آب داغ و یا ترجیحاً ماشین های لباسشویی و خشکشویی برای شستن لباسها زیرا حرارت حاصله موجب از بین رفتن شپش و رشک می شود.
3 ـ اطو کردن موجب از بین رفتن رشک و شپش می شود قراردادن لباس های آلوده در هوای سرد در مناطق روستایی سرد سیر روش ساده ای برای از بین شپش و رشک است.
4 ـ بزرگترهای خانواده و مسئولین شبانه روزی های کودکان در شرایط مشکوک باید لباسها ، به خصوص درز آنها را بازرسی کنند.
5 ـ درمان بیماری با بی اچ سی یا لیندان یا مالاتیون 1% سه نوبت متوالی به فواصل یک هفته ، شامپوی ضد شپش هم در صورت در دسترس بودن وسیلة مناسب و راحتی است.
6 ـ ضد عفونی کردن لباسها و وسایل با حرارت یا آب بسیار داغ.
ب ـ گال یا جرب
جرب یک نوع عفونت پوستی است که اغلب آن را خارش هفت ساله می نامند و فعالیت این انگل به ویژه در شب که شخص آلوده در رختخواب گرم می خوابد بیشتر شده و باعث خارش طاقت فرسای شبانه می شود.
شیوع این بیماری نه تنها در شرایط فقر و جهل بلکه گاهی در پیشرفته ترین کشورها نیز همه گیری های وسیعی را ایجاد می کند. دو سوم سوراخها و نقبهای ایجاد شده توسط انگل در دستها و به ویژه لای انگشتان و سطح عضلات خم کننده مچ ها یافت می شود. در آلودگی های سنگین سایر نواحی نیز آلوده می گردد. این نواحی شامل سطح پشتی زانو، چینهای زیر بغل، سینه زنان، نواحی دور ناف و… است. در بیماران بستری، زخمها اغلب روی نقاط سخت فشار متمرکز می شود. صورت، سر، کف پاها و کف دستها در افراد بالغ بندرت آلوده می شوند. حساس شدن نسبت به انگل معمولاً یک ماه بعد از آلودگی شروع می شود و به علت بروز واکنش پاپولی یا اگزماتور در محل آلودگی می گردد. خاراندن غالباً سبب ایجاد عفونت ثانویه می شود.
بهداشت جمعیت و محیط زیست
مهمترین وجه تمایز انسان با سایر جانداران قدرت تفکر و پیداکردن راه حل مناسب برای دفع مشکلات و موانعی است که در راه نیل به اهداف از پیش تعیین شده او بوجود می آیند.
ازدیاد جمعیت و گسترش شهرنشینی، صنعتی شدن و کاربرد نامناسب و استفاده بی رویه از زمین مسایل زیست محیطی متعددی را برای اقتصاد بوجود می آورد، اگرچه تا دو دهه قبل، آلودگی های آب و هوا به کشورهای صنعتی اختصاص داشته است ولی امروزه کشورهای در حال توسعه در معرض این تهدید قراردارند، در بسیاری از ممالک فاضلابهای تولید شده بدون تصفیه به محیط و منابع آب ریخته می شوند نمونه بارز این آلودگی ها و خطرات مربوط به آن در ایران نیز مشهود است.
کودهای شیمیایی و سموم کشاورزی در سطح کشور دارای مصرف روز افزون بوده و عملاً تهدید دیگری برای محیط دریاچه ها و رودخانه ها به شمار می روند.
ازدیاد مصرف و بالنتیجه تولید زباله بیشتر به دلیل رشد بالای جمعیت، همواره مشکلات خاص خود را دربردارد که مقابله با آن منحصراً با برنامه ریزی مناسب امکان پذیر است.
اثرات آلودگیها نه تنها موجب بروز بیماریهای مختلف جسمی و روانی شده و نسل آینده را تهدید می کند، بلکه استفاده گسترده از گازوئیل در مناطق پرجمعیت شهری و سوخت حاصل از چوب در مناطق روستایی در نتیجه تخریب جنگلها، آلودگیهای محیط زیست را افزایش و اثرات مخرب را برای جمعیت فراهم می نماید. کاهش رشد جمعیت اثرات زودرسی را در بهبود محیط زیست و زندگی سالم در شهری سالم به دنبال خواهد داشت.
بهداشت هوا
تا اواسط قرن حاضر، انسان آلودگی هوا را تحمل کرده و آن را فقط عامل ناراحت کننده و تحریک کننده می شناخت و چیزی که بعنوان رابط هوا با سلامت و زندگی انسان اهمیت داشت وجود باکتریها و ویروسها و اثرات بیماریزایی آنها بود.
لیکن به تدریج اهمیت هوا بعنوان ناقل ذرات، گازها و آئروسل های موجود مسمومیت و حساسیت مورد توجه قرار گرفت و امروزه یکی از مهمترین عوامل مخرب محیط زیست شناخته شده که چنانچه اقدامات عاجلی در رفع آن انجام نگیرد، فرا رسیدن پایان زندگی برای همه جانداران (انسان و گیاه) حتمی خواهد بود.
آلودگی هوا
آلودگی هوا عارضه ای است مزمن که غالباً گریبان گر جوامع مرفه، متراکم، انبوه با درجه پیشرفت صنعتی در سطح بسیار بالاست و در نتیجه فعالیتهای بشر که ازدیاد روز افزون جمعیت یکی از عوامل بالقوه مهم و تشدید آلودگی محیط انسانی است به وجود می آید.
اثرات آلودگی هوا
بیماریهای غیر اختصاصی قسمت فوقانی دستگاه تنفس
برونشیت مزمن
بیماری مزمن منقبض کننده برونش
امفیزم ریوی
آسم برنشیک
سرطان ریه
مهمترین آلوده کننده های هوا
1ـ اکسیدهای گوگرد (SOX ): ترکیبات مضر، برای کلیه موجودات زنده، با خاصیت خورندگی شدید بر روی فلزات و ساختمانها.
2ـ اکسیدهای ازت (Nox): موجود در دیگهای بخار و کوره ها و موتورهای وسائط نقلیه ناراحت کننده دستگاه تنفسی و مضر برای گیاهان و تولید اسموک در هوای آلوده.
3ـ هیدرو کربورها : عامل اصلی آلودگی هوا در شهرهاست. در نتیجه فرار بودن مواد نفتی در پالایشگاهها و مخازن ذخیره و توزیع و همچنین از سوخت وسایط نقلیه و موتور و آنهم با احتراق ناقص بوجود آمده و در نتیجه ترکیب با اکسید ازت ماده آلوده کننده بسیار مضر را تشکیل می دهند و نقش مهمی در بوجود آوردن اسموک را دارد.
4ـ منو اکسید کربن (Co): در نتیجه احتراق ناقص سوختهای متعارفی است که سهم وسایط نقلیه موتوری بیش از سایر موارد است.
منو اکسید کربن قابلیت ترکیب فوری و شدیدی با هموگلوبین خون دارد که باعث تشکیل کربوکسی هموگلوبین (CoHb) می شود « مسمومیت شدید»
5ـ اکسیدهای فتو شیمیایی: در نتیجه ترکیب هیدروکربورهای فعال و اکسیدهای ازت در مجاورت نور ماوراء بنفش اشعه خورشید در سطح فوقانی جو بوجود می آیند و موجب امراض گوناگون ریوی می شوند و برای گیاهان و نباتات بسیار مضرند.
6ـ گرد و غبار و ذرات: شامل مواد مایع و جامد معلق در هوا (آئروسل)، اثرات سوئی بر دستگاه تنفسی جانداران و گیاهان دارد.
بنزپیرین : حاصل از احتراق مواد سوختی و موجود در دود سیگار و زغال سنگ که عامل تولید سرطان ریه می باشد.
آلدئید فرمیک، آلدئیک استیک، اکرولین، ترکیبات رادیواکتیو: موجود در هوا و موجب آلودگی هوا می شوند.
آلوده کننده های بیولوژیک: گرده نباتات و اسپور و قارچ های میکروسکپی که بوسیله حشرات و باد منتقل شده و خاصیت آلرژیکی فراوانی دارند.
آمار بین المللی حاکی است که هر ساله حدود بیش از 5/5میلیارد تن کربن از طریق سوختهای فسیلی (نفت، زغال سنگ، بنزین و غیره)وارد جو می شود و هر ساله حدود 500میلیون تن زباله در سطح زمین ریخته می شود و 700میلیارد گالن فاضلاب به رودخانه ها و آبهای سطحی وارد می گردد. آلودگیهای صوتی، افزایش درجه حرارت زمین، تخریب لایه ازن، نابودی مراتع و جنگلها، از مهمترین عوامل آلودگی هوا و محیط زیست می باشند.
بهداشت آب
انسان بطور کلی به سه طریق با مواد شیمیایی مضر تماس پیدا می کند! تنفس، خوردن و آشامیدن و تماس بدن با این مواد. مهمترین راه تماس انسان با این مواد سمی توسط دهان است که با خوردن و آشامیدن آنها خود را آلوده می سازد. برخی از سم شناسان معتقدند که پیدایش انواع مختلف سرطان و بروز بیماریهای روانی و عصبی، ناراحتی های هورمونی، غددی و ژنتیکی بستگی مستقیم یا غیرمستقیم به وجود اینگونه مواد سمی دارند که در محیط زیست ما یافت می شوند.
با توجه به مسایل فوق باید سعی مسئولین در کنترل مواد زیان آور موجود در محیط زیست برای انسان باشد. از آنجاییکه آب آشامیدنی یکی از مهمترین عوامل انتقال این مواد می باشد، باید توجه بیشتری به آلودگی آن نمود.
فرمت:word