وجه تسمیه گاوخونی

اختصاصی از یارا فایل وجه تسمیه گاوخونی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 2

وجه تسمیه گاوخونی

از تالاب گاوخونی در نوشته‌های مختلف گذشته و حتی حال به صورت‌های گوناگونی یاد شده است، از جمله: تالاب گاوخونی، گود خونی، گورخونی، گاوخانه، گاوخانی، گاوخوانی و آخر آب. از بین این واژه‌ها حالت متداول امروزی آن بیشتر تالاب گاوخونی است که در زبان محلی (ساکنین شهر ورزنه) این واژه با کمی تغییر به تالاب گاخونی معروف شده است. همچنین به نظر می‌رسد از بین واژه‌های مذکور کلمه گاوخوانی از بقیه نامتجانس‌تر بوده و حتی برخی نوشته و به کاربردن آن را جایز نمی‌دانند. در فرهنگ آنندراج، جل پنجم، صفحه‌ی 3539، ذیل لغت گاوخونی چنین می‌نویسد : «در بلوک موسوم به روی دشت اصفهان، زمینی است که آب‌های زنده‌رود در آن جمع شده به چاهی فرو می‌ریزد که آن را گاوخانی گویند. بعضی با واو گاوخونی نویسند، خطاست، چه معنی لغت را ندانسته‌اند، خانی به معنی چاه و گاو به معنی بزرگ است و این مرکباً افاده معنی چاه بزرگ کند». در فرهنگ دهخدا در توضیح واژه گاوخونی آمده است: گاوخونی یعنی خانه گاو، چه در گذشته رسم بر ای بوده که روستاییان گاوهای خود را جهت چرا در اطراف باتلاق‌ها رها می‌کردند و این رسم از دیرزمان به یادگار مانده است. شاید بر همین نظر باشد که گاوخونی را در برخی‌ نوشته‌ها به صورت گاوخانه ذکر کرده‌اند. در تعریف دیگری از واژه گاوخونی، یکی از مورخین اصفهان احتمال می‌دهد که واژه گاوخونی مرکب از «گاو» ( = گا به Gabae یا cavae) باشد که استرابو در جغرافیای مشهور خویش اصفهان را به آن نامیده است و این واژه بعداً به گبی، گی و جی تبدیل شده است و کلمه «خانی» ( = خانیک xanik پهلوی) که به معنی چشمه و حوضه و آبگیر است، می‌باشد . در یک حکایت افسانه‌ای دیگر از گاوخونی با نام گودخونی یا گورخونی یاد کرده‌اند . بر این اساس برخی معتقدند در گذشته گورخرهای بسیاری در این تالاب زندگی می‌کردند که موجب جذب شکارچیان بسیاری شده است. برخی از شکارچیان در حین شکار در دام این تالاب گیر افتاده و جان خود را از دست داده‌اند. حتی در برخی از نوشته‌ها حکایت بهرام گور را نیز به این منطقه منسوب می‌دانند و می‌نویسند که بهرام گور در حین شکار گورخر در این باتلاق فرو رفته و جان خود را بر سر بی‌رحمی‌اش از دست داده است، از این رو درباره وی سروده‌اند: بهرام که گور می‌گرفتی همه عمر دیدی که چگونه گور بهرام گرفت

گاوخونی : چشمه یا چاه بزرگ ، گاوه یا گابه نام قدیم اصفهان بوده و گاوخونی به معنی چاه بزرگ جی یا اصفهان است . همچنین از نامهای قدیم اصفهان گابیان ، گابیدوان بوده که بعدها به جی ، اسپاهان ، سپاهان و اصفهان رسیده است و برخی می گویند ریشه گاوخونی از آن است ، گاوه در پارسی به معنی بزرگ است و خانی چاه ، گاوخونی یعنی آبگیر بزرگ ، گودال بزرگ ، چاله بزرگ ، خان یعنی چشمه محل آب ، (مثلا خوانسار= چشمه سرا) ، گاوخانی به معنی حوض بزرگ ، برکه بزرگ ، تالاب آبگیر ، جائی که آب رودخانه یا باران جمع شود .