اختصاصی از یارا فایل
دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:59
فهرست مطالب:
نظریه گینزبرگ 2
تاریخچه ومقدمه: 2
مفاهیم بنیادی: 3
در نظریه گینزبرگ سه اصل وجوددارد: 5
اصل اول تئوری گینزبرگ شامل 6مرحله به شرح زیر می باشد: 6
عوامل موثر در تغییر ناپذیری انتخاب شغل از نظر گینزبرگ: 10
مراحل سیر تکاملی انتخاب شغل: 13
عوامل مؤثر برانتخاب 32
تغییرات د رانتخاب الگو: 37
مشکلات انتخاب 39
تجدیدنظر در عقاید گینزبرگ: 40
توصیه های مهم گینزبرگ جهت تدارک خدمات مشاوره ای: 41
نظرگینزبرگ دررابطه با راهنمایی و مشاوره حرفه ای : 41
تحقیقات گینزبرگ: 43
تحقیقات انجام شده: 43
ارزشیابی نظریه گینزبرگ: 50
محدودیتها: 55
کاربرد نظریه گینزبرگ: 55
نتیجه: 56
جمع بندی نظریه گینزبرگ 57
فهرست منابع 58
نظریه گینزبرگ
تاریخچه ومقدمه:
درسال 1951گینزبرگ (اقتصاددان) به همراه سه همکارش گینسبرگ (روان پزشک)اکسلارد(جامعه شناس)وهرما(روانشناس)برای اولین بار در دانشگاه کلمبیا کتاب انتخاب شغل را منتشر نمودندکه دو تاثیر فوری داشت:
- ارائه یک تئوری مشخص از تصمیم گیری شغلی
- معرفی انتخاب شغل به عنوان فرایندی رو به رشد ازسالهای اواخرکودکی تا اوائل جوانی(کرایتز1969)
گینزبرگ،گینسبرگ،اکسلاردو هرما(1951)یک بنیاد جدیدی را در نظریه روانشناسی رشدشغلی که مغایر با نظریه های ایستای خصیصه عامل بود عنوان نمودند و ادعا کردند که رشد حرفه ای ،فرایندی رشدی است که در طول زندگی بوجودمی آید.آنها هم چنین عنوان کردند که انتخابهای شغلی بوسیله سازش ها ، توصیف و توجیه می شوند.انتخاب شغل یکبارصورت می گیرد و دوره این انتخاب غیرقابل برگشت است .
گینزبرگ(1972)در سالهای بعد هردو قضایایی که مطرح کرد را تغییر داد . نظریه گینزبرگ تاثیر نسبا ثابتی را بر روی مدل خصیصه عامل گذاشت(براون2002).
زمانی که این نظریه برای اولین بار مطرح شد طرفداران و نیز مخالفان فراوانی را در بین مشاوران و متخصصان راهنمایی شغلی و حرفه ای بوجود آورد.گینزبرگ قبل از ارائه نظریه اش در دانشگاه کلمبیا به تحقیق درباره رفتارانسان مشغول بودو سعی داشت بین روانشناسی و علوم اجتماعی سازش و رابطه ای بوجودآورد.گینزبرگ درباره نقش کار در جامعه تحقیق می کرد که سرانجام پس از همکاری با سه محقق دیگرنظریه اش نظریه اش درباره سیر تکاملی انتخاب شغل و حرفه ارائه داد(اوسیپو 1968).
گینزبرگ قبل از ارائه نظریه اش درباره رفتار انسان تحقیق می کرد و سعی برایجادرابطه میان روانشناسی و علوم اجتماعی داشته و تحقیقش متمرکز بر نقش کار درجامعه بوده است(کرایتز1969).
مفاهیم بنیادی:
گینزبرگ و همکارانش تاکید زیادی یروی نقش عوامل احساسی و رشد شغلی اعمال می کند اگرچه تحقیق آنان به طور قابل ملاحظه ای در نشان دادن نقش بخصوصی که عوامل احساسی در انتخاب شغل بازی می کنند،موفق نبوده اند.در طرح تحقیق آنان راه درازی را برای بیرون آوردن مدارکی که از نظر احساسی بی ثبات بودند رفتند.علیرغم جداسازی موارد زیادی شواهدی از مشکلات احساسی در مصاحبه های فشرده نشان داده اند. مشاهده مواردی در نمونه که از نظر احساسی مشکل داشتند محققین را بر این داشت که نتیجه گیری کنند که مشکلات عاطفی ، عوامل مهمی در انحراف الگوهای انتخاب شغل که آنان گاهگاهی مشاهده کرده اند دارند.نویسندگان تئوری نتیجه گرفتند که 4 ترکیب مهم به فرد در عمل انتخاب در بزرگسالی کمک می کنند عبارتند از:آزمودن رشد ،یک دیدگاه زمانی مناسب،توانایی به تعویق انداختن لذت،توانایی پذیرش و انجام سازگاری در نقشه های شغلی خود.اگر بیشتر این ترکیبات برای رشدمناسب دچار شکست شوند،یک الگوی منحرف شغلی بوجود می آید. این باز هم منطقی به نظر می رسد که این چهارویژگی برای یک رشد شغلی مناسب به شکست بینجامد(اوسیپو1968).
نظریه گینزبرگ از نظریه های رشدی بوده و مبتنی براین فرض اصلی که رشد و تکامل انتخاب شغل فرایندی است که در طول عمرصورت پذیرفته لیکن سیر تکاملی شغل درسراسرعمربایدموردبررسی قرار گیرد(زونکر1994).
گینزبرگ وهمکارانش با تاکید بر مبانی روانشناسی رشد در انتخاب شغل اضافه نمودند که با عواملی مثل ارزشهای فردی ،عوامل عاطفی ،واقعیات محیطی و فرصتهای تربیتی بستگی کامل دارد.انتخاب شغل بعنوان یک فرایند در طی دوره ای معین مستلزم سازش و توافق بین انتظارات ،امکانات و خصوصیات فردی است(شفیع آبادی 1381).
تئوری عمومی این گروه این است که :
- انتخاب شغل فرایندی است که (10-6سال یابیشتر)از کودکی تا جوانی به طول می انجامد.
- چون هر تصمیمی در طول دوره نوجوانی منوط به تجربه فرد تا آن سطح سنی است ود رعوض تاثیر را در آینده می گذارد،فرایند تصمیم گیری معمولا تغییر ناپذیراست.
- چون انتخاب شغل ماحصل ایجادهماهنگی و توازن کامل میان گروهی از عوامل ذهنی،موقعیتهاومحدودیتهای زندگی واقعی است،تبلورانتخاب شغل هم ناچارأیک کیفیت توافقی دارد(گینزبرگ1966).
آنها معتقدند که هرفرد نه تنها از روی تصادف یک حرفه را انتخاب نمی کند بلکه از طریق طرحهای در حال رشد فعالیتهایی که در حد وسیع تغییر ناپذیر هستند و در سالهای شکل پذیری زندگی بچه رخ می دهند حرفه مورد نظر را انتخاب می کند آنها در انتخاب حرفه روش مبتنی بر رشد را د رنظر می گیرند(حسینی 1371).
اصول مطرح شده در نظریه
در نظریه گینزبرگ سه اصل وجوددارد:
- برخلاف نظریه قدیمی که انتخاب را به عنوان یک رویداددر یک زمان خاص می دانستند،داده های آنها نشان داد که این جریانی است که کل دوره بلوغ را احاطه می کند.(تقریبا ازسن 10تا 21سالگی)
- این فرایند غیر قابل تغییر است .شخص تغییر اهدافش را در گذر زمان بسیار دشوار می بیند.
- فرایند انتخاب شغل در یک توافق بین نیازهای شخص و واقعیتهایی که برای او وجوددارد صورت می پذیرد.
گینزبرگ بیان می کند که انتخاب شغل شامل برخی عناصر مصالحه و پذیرش محدودیتهای شرایط محیطی است(کرایتز1969).
بتدریج که افراد بالغ می شوند نیروهای بالقوه و هدفهای آنها می بایست برحسب موقعیتهای موجود سنجیده شوند.وقتی نوجوانان مدرسه را پشت سرگذاشته و وارد دنیای کار می شوندباید ازبین موقعیتها و یا راه حلهای موجود گزینش هایی را انجام دهندو ناگزیر از برخی از اهداف خود جهت رسیدن به بعضی دیگر که برایشان ارزش بیشتری قائلند صرف نظرکنند. در چنین مراحل سازش و مصالحه به منظور حداکثرنمودن احتمال انتخاب راه حلی که رضایت بخش تر است گینزبرگ و دیگران متذکر می شوند که فرد لازم است هدفها و نیروهای بالقوه خویش را بشناسد(چالرزترجمه زندی پور،1375).
اصل اول تئوری گینزبرگ شامل 6مرحله به شرح زیر می باشد:
1-مرحله همانندسازی :
در این مرحله کودک با کسانی که برسر مشاغل مختلف می باشند همانندسازی می کند. این دوره که بین 5تا 10سالگی است بچه با مشاغل مختلف از طریق افرادی که برسر آن مشاغل قرار دارند،آشنا می شود. او می کوشد با صاحبان حرفی که تماس دارد مثل پلیس ،دکتر و یا فروشنده دوره گرد همانند سازی می نماید.در این مرحله کودک بیشتر از شغل بستگان و سایر صاحبان مشاغلی که در دسترس وی می باشد متاثر می گردد.مثلا بچه ای ممکن است خود را با راننده تاکسی همانند ساخته و اظهار دارندوقتی بزرگ شدم می خواهم راننده تاکسی شوم. این تصورات کودکانه واقعی نیست ولی به هرحال زمینه ای برای انتخاب شغل در آینده است.در این سن کودکان به مفهوم کارآیی شغلی پی می برند و درحین بازی مشاغلی را نشان می دهند و دنیای کودکانه آنها وسیع ترمی شود.در این مرحله رشد حرفه ای سینما و تلویزیون اهمیت زیادی دارد . کودکی که تلویزیون در اختیار داردبا مشاغل و امکانات بیشتری روبرو می شود .وی با مشاغل و یا پیشرفتهای تکنولوژی از این طریق آشنا می شود . همانندسازی با هنرپیشگان ،فضانوردان و نظایر آنها اغلب از طریق تلویزیون و فیلمهای سینمایی انجام می گیرد.
2-مرحله کسب عادات کار:
در این مرحله که بین 10 تا 15 سالگی اس کودک وقت خود را طوری تنظیم می کند که بتواند کاری را که پدر ، مادر یا معلم از او خواسته اند انجام دهد.والدین و مدرسه اهمیت زیادی در رشد این مرحله دارند.پدر و مادر در خانه کارهایی به کودک محول می کنند و او به خاطر نتایج فرحبخش آنها سعی می کندآنها را انجام دهد . در این مرحله غالبا کودکان می آموزند که در موارد بسیاری کار را بربازی مقدم دارند و نیز متوجه شوندکه کار تنها وسیله بدست آوردن پول نیست بلکه متضمن فواید ومزایای بسیاری است . ولی در فرهنگهای مختلف نحوه تریبیت متفاوت است.مثلا در امریکا اگر بچه دوچرخه ای ازپدرومادر بخواهد آنها به او پاسخ می دهند که اگر فلان کار را انجام دهد پول می گیرد و می تواند دوچرخه خرد.این مطلب به کودکان کمک می کند که بفهمند کار وسیله بهتر زیستن است.البته نقش پدرو مادرر باید این باشد که فرزندانشان به همه مزایای کار آشنا شوندنه این که تنها کار رابرای بدست آوردن پول انجام دهند.ازجمله آن که می توانند فرصتهایی برای آنها ایجاد کنند که در انجام کار رضایت خاطر به دست آورند. در مدرسه نیز کودکان می اموزند که اگر کار خود را انجام دهند تشویق می شوند.در این مرحله کودک روابط اجتماعی را یاد می گیرد و با اینکه به بعضی کارها علاقه مند است ولی بطور کلی انجام کاربرایش تحمیلی است.
3-کسب نخستین تجارب کار:
در این مرحله فرد خود را به عنوان کسی که برسر کار است می شناسد یا به عبارت دیگردر این مرحله فرد اولین تجارب مربوط به کار را کسب می کندو در ازای انجام کار پول می گیرد.این مرحله از لحاظ سن ارتباط با فرهنگ و وضع اقتصادی خانواده دارد. در خانواده ها ی فقیر یا جوامع روستایی این مرحله از 12-10 سالگی شروع می شود و اطفال این خانواده ها غالبا از ده سالگی شروع به کار می کنند. در حالی که بچه های خانواده های مرفه خیلی دیرتر این مرحله را شروع می نمایند.طی مراحل رشدحرفه ای این مرحله اهمیت زیادی داردو فردی که مرحله سوم را نگذرانداز تجارب اولیه مربوط به کار محروم می شود.
این مرحله متضمن دوفایده است:
1-تجارب مربوط به کار را کسب می کند .این تجارب اساس و پایه انتخابهای بعدی است.
2-از استقلال مالی برخوردار می شود.
در این مرحله است که جوان تمام امکانات و کارها را برای خودش سبک و سنگین و ارزشیابی می کند.در اوایل این دوره فرد می کوشد مشاغل مختلفی را انتخاب نماید. این انتخابها نه به خاطر علاقه ، بلکه به منظور آزمایش و ارزیابی پیشه ها ی مختلف است. تغییر انتخابهای اولیه متاثر از محیطی است که فرد در آن کار می کندمثلا جوانی که تازه دبیرستان را تمام کرده است امکان دارد شغلی را انتخاب نماید و در آن پولی را کسب کند.به همین علت و یا به خاطر روابط رضایت بخشی که با همکاران خود برقرار کرده است مدتها به آن شغل ادامه دهد.در حالی که اگر همین جوان از کارش ناراضی و روابط خوبی با همکارانش نداشته باشد ممکن است بلافاصله درصدد ترک آن کار و انتخاب شغل دیگر و یا ادامه تحصیل برآید.
