فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:34
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
چکیده...............................................................................................................................................5
مقدمه...............................................................................................................................................6
تعریف جرم سازمان یافته فراملی و ویژگی های آن............................................................................7
ویژگی های جنایت سازمان یافته فراملی............................................................................................8
قاچاق زنان در جهان معاصر..............................................................................................................10
پیشینه قاچاق زنان..............................................................................................................................11
وضعیت قاچاقچیان و قربانیان.............................................................................................................12
وضعیت قاچاق چیان و قربانیان در کشور های اسلامی.......................................................................15
چگونگی قاچاق زنان.......................................................................................................................16
عوامل و زمینه های قاچاق زنان و دختران..........................................................................................17
عوامل و پیامد های جرایم سازمان یافته فراملی .................................................................................21
عوامل توسعه جنایت سازمان یافته فراملی.........................................................................................24
علل حقوقی گسترش جرایم سازمان یافته.........................................................................................28
نتیجه گیری.....................................................................................................................................32
منابع...............................................................................................................................................34
چکیده:
جرایم سازمانیافته فراملّی به دلایل گوناگون رو به گسترش است. گروههای سازمانیافته به دلیل توانایی مالی، انسانی و شگردهای پیچیده برای نیل به اهداف مجرمانه خود، نظامهای سیاسی و جامعه بینالمللی را در معرض ناامنی و مخاطره قرار داده است. این گروهها گاهی، با استفاده از توان مالی و نفوذ در مراکز تصمیمگیری سیاسی و نظامی، روند انتخابات کشوری را تغییر میدهند و به سادگی دست به انجام اعمال مجرمانه میزنند.
این مقاله به روش تحلیل نظری و توصیفی، و با هدف شناسایی مصادیق جرایم سازمان یافته، جرم قاچاق زنان و دختران را از جمله این مصادیق برشمرده که بیش از همه، کرامت انسانی و حقوق بشر را مورد هدف قرار داده است. این گونه موضوعات، مسئولیت جدی کشورها و جامعه جهانی را بیش از بیش سنگین میکند تا با همکاری هم، راهکارهایی را برای مقابله با این پدیده بیندیشند.
کلیدواژه ها: جرایم سازمانیافته، فراملّی، قاچاق زنان و دختران، فقر فرهنگی، سودآوری کلان.
مقدّمه:
امروزه هنجارشکنیها و رفتارهای مجرمانه، به اقدام فردی و یا گروهی در قلمرو یک کشور محدود نمیشود و جامعه بشری با پدیده «جرایم سازمانیافته فراملّی» روبهروست که خاصیت گروهی و فرامرزی بودن آن، دلنگرانیها و دغدغههای جدی را برای جامعه جهانی به وجود آورده است. در این خصوص پژوهشهایی در قالب کتاب و مقاله انجام شده، زوایا و ابعاد پنهان و پیدایی جرم مزبور پژوهشهای بیشتری را میطلبد. با توجه به ویژگی گروهی و فرامرزی بودن این جرم، در عرصه بینالمللی به صورت مشکل جهانی و بشری ظهور پیدا کرده، از اینرو، ضرورت تحقیق در مورد آن روشن میشود و باید با نگاهی کارشناسانه عوامل و راهکارهای مبارزه با آن مورد بررسی علمی قرار بگیرد. برای جرمانگاری و شیوه مجازات مجرمان سازمانیافته در فقه میتوان قوّادی را در بخش قاچاق زنان در نظر گرفت. این نوشتار ضمن اشاره به مجازات مجرمان قاچاق زنان به حیث «قوّاد» میتواند گامی باشد برای پژوهش بعدی از منظر فقه.
موارد و مصادیق جنایت سازمانیافته گوناگون و متعدد است؛ از قبیل قاچاق مواد مخدّر، قاچاق اشیای عتیقه، قاچاق اسلحه و قاچاق زنان و... که هر کدام اینها پیامدها و نگرانیهای جدی را برای جامعه انسانی به وجود آورده است. این نوشتار تنها پدیده قاچاق زنان و دختران که توسط جنایت سازمانیافته فراملّی انجام میگیرد، به صورت موردی، مورد بررسی قرار میدهد و سپس به طور کلی به عوامل افزایش جرایم سازمانیافته میپردازد.
پرسش اصلی تحقیق از این قرار است که عوامل جرایم سازمانیافته فراملّی و بخصوص قاچاق زنان چیست؟
زنان و دختران چگونه به دام قاچاقچیان میافتند؟
عوامل قاچاق و قاچاقشونده زنان کدامند؟
تاکنون چه تدابیر و اقداماتی جهت مقابله با آن اندیشیده شده و انجام گرفته است؟
این نوشتار پاسخ پرسشهای مزبور را در طی چند گفتار با توجه به گزارشهای خبرگزاریها، قضات و تحلیل و بررسی اندیشمندان مربوط پی میگیرد.
تعریف جرم سازمانیافته فراملّی و ویژگیهای آن
برای جرم سازمانیافته تعریفهای زیادی شده است که با وجود تفاوتهایی که دارند، همه از حیث مفهوم مشترکند. در یک تعریف کوتاه آمده است: «جنایت سازمانیافته، ارتکاب برنامهریزی شده جنایاتی قابل توجه برای تحصیل منفعت یا قدرت است. در صورتی که بیش از دو شریک در مدت زمانی طولانی یا نامحدود سهمی از طریق تجارت یا ساختارهای شبهتجارتی یا استفاده از خشونت یا دیگر وسایل تهدید یا از طریق نفوذ در سیاست یا رسانهها یا اداره عمومی، سیستم دادگستری یا اقتصاد ایفا نموده و با یکدیگر همکاری کنند.»
به دلیل مقایسهای که بین تعریفهای انجام شده و مفاد کنوانسیون پالرمو و ویژگیهای جرم مزبور انجام گرفت، این تعریف، جامعتر و گویاتر و مختصر به نظر میرسد: «فعالیتهای غیرقانونی و هماهنگ گروهی منسجم از اشخاص است که با تبانی با هم و برای تحصیل منافع مادی و قدرت، به ارتکاب مستمر مجرمانه شدید میپردازند و برای رسیدن به هدف از هر نوع ابزار مجرمانه نیز استفاده میکنند.»
در کنوانسیون پالرمو جنایت سازمانیافته تعریف نشده، اما به برخی ویژگیهای آن اشاره شده است: در بند الف ماده 2 میگوید: «گروه مجرم سازمانیافته به گروه تشکلیافته از سه نفر یا بیشتر اطلاق میشود که برای یک دوره زمانی مشخص وجود داشته و با هدف ارتکاب یک یا چند جرم یا تخلف شدید مندرج در این کنوانسیون به منظور تحصیل مستقیم یا غیرمستقیم منفعت مالی یا سایر منافع مادی به صورت هماهنگ فعالیت میکند» و در بند ب به «شدید بودن جرم» و در بند پ به «تشکیل و سازمانی عمل کردن گروه» اشاره دارد. بنابراین، با توجه به تعریف و کنوانسیون مربوط به جرم سازمانیافته، میتوان ویژگیهای ذیل را برای این جنایت برشمرد.
ویژگیهای جنایت سازمانیافته فراملّی
1. تشکیلاتی و شبکهای عمل کردن گروههای جنایی، به گونهای که ارتباط دائم و برنامهریزی شده میان گروه برقرار است و این ارتباط تصادفی نیست.
2. ارتباط فراملّی و فعالیت در چند کشور که دستکم بین سه نفر یا بیشتر انجام میشود، این ویژگی این قبیل جرم را از جرایم داخلی متمایز میکند.
3. یکی از ویژگیهای این نوع جنایات، شدت است.
4. اقتصادی بودن، که جزو اهداف اصلی است و نمیتوان آن را جزو ماهیت جرم به شمار آورد.
تعریف قاچاق زنان
قاچاق انسان پدیده بسیار گسترده جهانی است. اکنون این نوع قاچاق شامل مبادله افراد جهت کار در کارگاههای سخت، کار خانگی یا کشاورزی، ازدواج اجباری یا فریبانگیز به صورت پُستی و سفارشی و خرید و فروش زنان برای روسپیگری خانهها و کلوپهای رقص برهنه میباشد.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 1994 قاچاق زنان را چنین تعریف کرد: «انتقال غیرقانونی و مخفیانه اشخاص به طور غالب از کشورهای در حال توسعه و دارای اقتصاد در حال گذار، برای بهرهبری ستمگرانه جنسی و اقتصادی از زنان و دختران توسط قاچاقچیان و سندیکاهای جنایتکار به منظور دستیابی به
سود کلان اقتصادی و فعالیتهای مرتبط با قاچاق، مانند کار خانگی اجباری، ازدواج دروغین، استخدام مخفیانه و فرزندخواندگی دروغین.»
در پروتکل پیشگیری سرکوب و مجازات قاچاق اشخاص، به ویژه زنان و کودکان مصوب سال 2000 در ماده سوم قاچاق زنان بدینگونه تعریف شده است: «استخدام، انتقال، حمل و نقل، پناه دادن یا دریافت اشخاص به وسیله تهدید یا به کارگیری زور، یا دیگر اشکال تحمیل، آدمربایی، تقلب، فریب، سوء استفاده از قدرت یا موقعیت آسیبپذیری یا دادن یا دریافت پرداختها یا منافع جهت کسب رضایت فردی که بر شخص دیگری کنترل دارد به منظور بهرهکشی. بهرهکشی باید حداقل بهرهکشی از روسپیگری دیگران یا دیگر اشکال بهرهکشی جنسی، کار یا خدمات اجباری، بردگی یا رویههای مشابه بردگی یا برداشتن اندامهای بدن را دربر بگیرد.» همچنین رضایت قربانی قاچاق اشخاص، برای بهرهکشی مورد نظر هیچ مناسبت و اهمیتی ندارد و سازمانهای غیرحکومتی استدلال میکنند که قاچاق نباید برحسب تحمیل یا فقدان رضایت تعریف شود، به ویژه در چارچوب صنعت سکس؛ زیرا کار جنسی در ذات خود بهرهکشانه است. بنابراین، رضایت یا کنترل زن بر وضعیت خویش هیچ اهمیتی ندارد.
به دلیل جامعیت تعریف پروتکل پیشگیری مصوب 2000 میلادی در مورد قاچاق زنان، در این نوشتار براساس همین تعریف بحث و بررسی موضوع را پیمیگیریم؛ زیرا این تعریف کاملتر به نظر میرسد و در این تعریف روشن میکند که تمام افراد ربودهشده، مجذوب قولهای دروغین قاچاقچیان نمیشوند، بلکه برخی اشخاص از روی تمایل نزد قاچاقچیان میروند و به خواست آنان تن میدهند.
قاچاقچی زنان به کسانی گفته میشود که از راه اعمال زور، باجخواهی، فریبکاری یا به شیوه دیگر به بهرهبرداری جنسی، کاری و اقتصادی اقدام میکند.
قاچاق زنان در جهان معاصر
1. بیان مسئله
امروزه، قاچاق انسان پدیده بسیار شومی است که در گستره جهانی نمود یافته است. این پدیده غیرانسانی به هدف استفاده از نیروی کار در کارگاههای سخت، کار خانگی یا کشاورزی، خرید و فروش زنان برای روسپیگری و کلوپهای رقص برهنه و هرگونه بهرهکشی ستمگرانه از حیث جنسی و اقتصادی صورت میگیرد. پدیده شوم قاچاق انسان، دامنگیر قاچاق زنان نیز شده و جامعه بشری از قاچاق وحشیانه و حیلهگرانه دختران و زنان، با معضل جدی روبهروست.
با نگاه به گذشتههای دور درمییابیم که پدیده قاچاق و خرید و فروش زنان در گذشتههای دور نیز کم و بیش رواج داشته و آموزههای دینی نشاندهنده مخالفت جدی با چنین پدیده غیرانسانی است. سیاست اسلام، مقابله و تلاش جدی برای براندازی و پاک کردن جامعه از شر این پدیده شوم است. قرآن کریم از وادار کردن دختران جوان به بزه جنسی نهی کرده است7 و اعلام میکند: کسی که به فروختن زن اقدام نماید، مجازات شدید در انتظار اوست.8 اما علیرغم مخالفت شدید و تعیین مجازات سخت نسبت به مرتکبان این بزه، امروزه ـ با کمال تأسف ـ این عمل شنیع در کشورهای اسلامی دیده میشود و گروههای تبهکار همانند زنان قواد، بدنام و فاسد با صید دختران جوان و زنان، آنان را به کشورهای همسایه یا کشورهای غربی ارسال میکنند. همچنین گروه فعال دیگر، جوانان شرور هستند که با زور و حیله به ربایش دختران جوان اقدام میکنند و در نهایت دختران را به دلالان این امر تحویل میدهند.
به دلیل آنکه لبه تیز قاچاقچیان، جمعیت جوان کشورهاست و از سوی دیگر، حیثیت ناموسی از موضوعات بنیادی در اندیشه و آموزههای اسلامی است، توجه و پژوهش در این امر ضروری مینماید.