تحقیق پیامد های اجتماعی –فرهنگی ناباروری زنان مطالعه موردی تهران

اختصاصی از یارا فایل تحقیق پیامد های اجتماعی –فرهنگی ناباروری زنان مطالعه موردی تهران دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:118

فهرست مطالب:
عنوان                                                                                                  صفحه

فصل اول:   کلیات تحقیق    2
1-1- بیان مسأله    2
2-1- اهمیت و ضرورت مساله    5
3-1- هدف تحقیق    7
4-1- تعریف مفاهیم:    7
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق    10
1-2- مقدمه    10
2-2- نظریه های مرتبط با ناباروری    10
1-2-2- نظریه روانکاوی    10
2-2-2- نظریه روان شناسی خود و من    11
3-2-2- نظریه رشد و بحران    11
4-2-2- نظریه سیستمی خانواده    12
5-2-2- نظریه های مبتنی بر جنسیت    13
6-2-2- جمع بندی رویکردها    14
3-2- بررسی مطالعات پیشین    15
1-3-2- تأثیرات ناباروری    16
2-3-2- درک افراد از علت ناباروری    19
3-3-2- عوامل اجتماعی مؤثر در ناباروری    20
4-3-2- مذهب و ناباروری    21
5-3-2- روشهای درمان ناباروری    22
5-2 - مطالعات انجام گرفته در ایران    26
6-2- جمع بندی    28
فصل سوم: روش تحقیق    30
1-3- مقدمه    30
2-3- روش تحقیق کمی    30
1-2-3-  جامعه و نمونه تحقیق در روش کمی    30
2-2-3- موضوعات مورد بررسی    31
3-3-  روش تحقیق کیفی    32
1-3-3- جامعه و نمونه تحقیق در مطالعه کیفی    34
2-3-3- مشکلات جمع‌آوری داده‌های کیفی    36
4-3- ملاحظات اخلاقی    36
5-3- محدودیتهای تحقیق    37
فصل چهارم: تحلیل داده های کمی    39
1-4-  مقدمه    39
2-4- موضوعات مورد بررسی    39
1-2-4- ویژگیهای جمعیتی نمونه مورد بررسی    40
2-2-4- روش درمان سنتی در درمان ناباروری    42
3-2-4- اهداء گامت و جنین در درمان ناباروری    45
3-4- جمع بندی    50
فصل پنجم: تحلیل داده های کیفی    53
1-5- مقدمه    53
2-5- سؤالات تحقیق    53
3-5-  ویژگی‌های جمعیتی نمونه مورد بررسی    54
4-5-  درک افراد از ناباروری و دلایل آن    57
5-5-  انگیزه درمان    61
1-5-5-  حمایتهای اقتصادی و روحی ـ روانی و مراقبت در دوران پیری    62
2-5-5-  تداوم زندگی    63
3-5-5-  دسترسی به پرستیژ و موقعیت اجتماعی برتر    65
4-5-5- نیاز عاطفی به مادر شدن و احساس کمبود داشتن    66
5-5-5- اهمیت تلاش و جستجوی راههای درمانی به عنوان ارزش مذهبی    67
6-5- روشهای درمانی    68
1-6-5-  روشهای درمانی سنتی    70
2-6-5-  روشهای درمانی مدرن    74
1-2-6-5-  اهداء تخمک    77
2-2-6-5- اهداء تخمک و انگ اجتماعی    80
7-5-  شبکه‌های ارتباطی    83
8-5-  احتمال درمان ناباروری از نظر پاسخگویان    85
9-5-  تأثیرات ناباروری    86
1-9-5- تأثیرات ناباروری بر روی فرد    86
2-9- 5-  تأثیرات ناباروری بر روابط متقابل زوجین و رضایت از ازدواج    87
3-9-5-   تاثیر ناباروری بر روابط جنسی    91
4-9-5-  تاثیر ناباروری بر روابط فرد با خانواده    91
5-9-5-  تاثیر ناباروری بر فعالیتهای اجتماعی زنان نابارور    94
10-5- عکس العمل افراد جامعه    96
11-5- آینده نگری    98
12-5- جمع بندی    102
فصل ششم: خلاصه و نتیجه گیری    104
پیشنهادات    110
منابع لاتین    115



فصل اول:   کلیات تحقیق
1-1- بیان مسأله
فرزندآوری در بسیاری از فرهنگها به عنوان یکی از کارکردهای خانواده و ناباروری یک امر ناخوشایندی محسوب می شود. اگر چه باروری تحت عنوان قدرت و توان فرزند آوری بیان می‌شود، ناباروری تعریف جهانی مشخصی ندارد و در فرهنگ‌های مختلف تعابیر مختلفی از آن می‌شود.
در بعضی از فرهنگ‌ها ناباروری به معنی «ناتوانی برای داشتن تعداد بچه‌هایی که فرهنگ آن جامعه به آنها دیکته می‌کند و در مناطق دیگر به معنی نداشتن فرزند پسر می‌باشد» (ایونز ،2004: 5).
 ناباروری از نظر پزشکی عبارتست از«بارور نشدن یک زوج پس از یکسال تماس جنسی منظم بدون استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری» (لاننفلد  و دیگران، 2004: 318؛ لارسن ، 2000: 285).
ناباروری به دو صورت اولیه و ثانویه می‌باشد. الف) ناباروری اولیه اصطلاحی است در مورد کسانی که اصلاً حامله نشده‌اند. ب) ناباروری ثانویه در مورد کسانی به کار می‌رود که قبلاً باروری را چه به صورت سقط و چه داشتن فرزند تجربه کرده‌اند، اما مجدداً باردار نشده‌اند.
ناباروری ثانویه می تواند عموماً نتیجه عفونت‌های ناشی از زایمان و سقط جنین و تا حدی انتقال بیماریهای مقاربتی باشد. به طور کلی از هر ده زوج، یک زوج ناباروری اولیه یا ثانویه را تجربه می‌ کنند. اکثریت این افراد در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند (سازمان بهداشت جهانی، 2003). ناباروری به مقدار زیادی از شرایط و وضعیت افراد و سبک زندگی آنها تأثیر می‌پذیرد. در بعضی کشورها مانند آفریقای مرکزی و جنوبی که به قطب ناباروری معروف هستند بیش از یک سوم از افراد جامعه قادر نیستند که بعد از یک سال تلاش منظم، باردار شوند در این کشورها این میزان از 5% تا 30% در کشورهای آفریقایی در نوسان است (لارسن، 1994: 285؛ اریکسن ، برانت ، 1996: 220-209؛ ایونز، 2004: 6).
 « درکشورهای در حال توسعه ناباروری ثانویه بیش از اولیه می باشد. در23-14 کشور از آفریقای مرکزی درصد زوجین با ناباروری ثانویه بیش از 25 % است. این درصد در زیمباوه در بین زنان 49-25 ساله 62 % بوده است و مهمترین عاملی که باعث شده ناباروری ثانویه در این کشورها بالا باشد، نبود امکانات بهداشتی و انتقال عفونتها از طریق تماس جنسی است» (لاننفلد و دیگران، 2004: 318).
در حال حاضر میزان ناباروری درکشورهای پیشرفته مانند ایالات متحده آمریکا، نیز رو به افزایش است تعداد زوجین نابارور در سال 1965، نیم میلیون نفر بود که در سال 1982 به یک میلیون زوج بدون فرزند افزایش یافت (یه ، یه ، 1991: 8).  طبق مطالعه‌ای که استفان و همکاران بر روی 10847 زن 44- 15ساله انجام دادند  مشخص شد که آمار نازائی در ایالات متحده آمریکا  از 8% در سال 1980 به رقمی حدود 2/10 در سال 1995 افزایش یافته است (بولتن تولید مثل و نازایی، 1377). آخوندی یکی از علل افزایش ناباروری را در سالهای اخیر اپیدمی شدن بیماریهای مقاربتی می داند (آخوندی، 1378: 2).
در ایران نیز بیش از یک میلیون زوج نابارور زندگی می کنند. با این حال شیوع ناباروری در مناطق مختلف کشور یکسان نیست. محمد بیگی مطالعه ای تحت عنوان « شیوع ناباروری در شهر سنندج» در سال 1381 بر روی 902 زن ازدواج کرده در سنین باروری انجام داد. نمونه مورد نظر از طریق نمونه گیری خوشه ای از مناطق مختلف شهر سنندج انتخاب گردید. نتایج مطالعه نشان داد که 166 نفر از زنان مورد مطالعه نازا بودند. محمد بیگی شیوع ناباروری را 4/ 18% گزارش کرد که از این تعداد 3/78% ناباروری اولیه و 7/21% نابارور ثانویه بودند. محمد بیگی به این نتیجه رسید که شیوع نازایی در شهر سنندج از بسیاری از مناطق دنیا و همچنین مطالعات داخل کشور بیشتر است (محمد بیگی، 1381: 23-22). باروتی و همکاران در سال  1377شیوع ناباروری اولیه را در تهران 9/21% گزارش کردند. پارسا نژاد و همکاران نیز  شیوع ناباروری را در سال 1377 در شیراز 2/11% اعلام کردند که2/52 % موارد، ناباروری اولیه و 8/47 % ناباروری ثانویه بوده است (همان).
 کرمی نوری و همکاران (1383) در تحقیق خود تحت عنوان«جنبه های روانی و اجتماعی در ایران» به این نتیجه رسیدند که در جامعه مورد مطالعه (تهران، شیراز، اصفهان، مشهد، تبریز) 65 % از ناباروریها از نوع اولیه و 27 % ثانویه می باشد.
البته آمار دقیقی از تعداد نابارورها در ایران موجود نیست و هیچ مطالعه ای در سطح ملی به این پدیده نپرداخته است و صرفاً مطالعات در سطح محدودی از یک شهر انجام شده، که نمی تواند الگویی از شیوع ناباروری را در ایران ترسیم کند. با توجه به اینکه موارد زیادی از ناباروریها تحت تأثیر شرایط بهداشتی و محیطی می باشد بنابراین باید مطالعه همه جانبه ای در سطوح مختلف توسعه انسانی، اقتصادی و بهداشتی در کشور انجام شود تا بتواند بیانگر میزان ناباروری در ایران باشد. همچنین در مورد تفاوت شیوع ناباروری اولیه و ثانویه باید گفت که مطالعه مقدماتی که مرتبط با موضوع این رساله انجام گرفت نشان داد که بسیاری از افرادی که نابارور ثانویه می باشند خود را به عنوان فرد بارور معرفی می  کنند. این عامل باعث اختلاف نسبتاً بالایی در میزان نازایی اولیه و ثانویه می شود.
اگر چه ناباروری زنان بیشتر مورد توجه و بررسی بوده است، اما زنان و مردان به طور مساوی تحت تأثیر آن قرار دارند. و بطور کلی 35 %  ناباروریها مربوط به مردان، 35 % مربوط به زنان، 20% به عوامل ناشناخته‌ای که می‌تواند از زن یا مرد ناشی شود و 10 %  به عوامل قابل پیشگیری از جمله سن ازدواج، عفونت‌ها، بیماریهای مانند سل و مالاریا، نوع شغل و عوامل محیطی مربوط می‌باشد.
  « ناباروری چه بواسطه نقصی در سیستم تناسلی زن باشد و چه نقصی در سیستم تناسلی مرد و چه نقصانی در هر دو، تأثیرات عمده‌ای بر روی زندگی مشترک زوجین دارد و عمده فعالیتهای فرد متوجه دغدغه و رویای داشتن فرزند می‌شود. مطالعه بر روی زوجهای نازا نشان داده است که این زوجها تحت تأثیر فشار روانی بسیار زیادی هستند.  تقریباً 80 %  از زوجین نابارور ناتوانی در داشتن فرزند را اولین مشکل زندگی‌خود ذکر کرده‌اند و تنها 20% بعد از مشکل‌ مالی، مسئله نازایی را به عنوان دومین مشکل پیچیده زندگی خود معرفی کردند» (آخوندی، 1378: 1).
با توجه به اینکه حدود 15-10 درصد از زوجین در ایران نابارور هستند، و ایران نیز از جمله کشورهایی است که از نظر فرهنگی، مذهبی و... اهمیت زیادی به فرزندآوری می دهد و ناباروری برای افراد جامعه امر ناخوشایندی شمرده می شود، افراد نابارور در خانواده و جامعه با مشکلات زیادی روبرو هستند. یک سؤال مهم این است که چطور می‌توان شدت مشکلات اجتماعی افراد نابارور را در سطح جامعه کاهش داد؟
مطالعه بررسیها در ایران نشان داد که تاکنون مطالعات مختلف در مورد ناباروری، جنبه های فرهنگی و اجتماعی ناباروری را مورد توجه قرار نداده اند و بیشتر مطالعات در حیطه مباحث روانشناختی بوده است. عدم وجود اطلاعات کامل در خصوص فاکتورهای اجتماعی و تأثیرات ناباروری  مانعی برای بهبود وضعیت افراد نابارور محسوب می‌شود. بنابراین در این تحقیق سعی داریم که برخی از ویژگیهای جمعیتی و اجتماعی افراد نابارور را به تصویر بکشیم و موقعیت این افراد و تاثیرات ناباروری را بر جنبه های مختلف زندگی آنها بررسی کنیم. بررسی شرایطی که زنان نابارور دارند منجر به شناخت بیشتر وضعیت زندگی آنها و نگرش آنها در مورد روشهای مختلف درمان و موانع و محدودیتهای مرتبط با آن می شود. از طریق درک و شناختی که این تحقیق از ابعاد اجتماعی ناباروری و وضعیت زنان نابارور ارائه می دهد، برنامه ریزان می توانند راهکارهایی برای شکل‌گیری سیاست جامعه در جهت بهبود وضعیت افراد نابارور ارائه نمایند.
2-1- اهمیت و ضرورت مساله
نیاز غریزی، عاطفی و طبیعی انسانها حکم می کند که زوجین پس از ازدواج صاحب فرزند شوند، و در واقع برای اکثر افراد، مفهوم خانواده با تولد فرزند شکل می گیرد. ناباروری بیشتر در حوزه علوم پزشکی و درمانی مطرح است و عوامل ایجاد کننده و راههای درمان آن نیز جزء مسائل پزشکی است. با این حال ناباروری به عنوان یک توقع اجتماعی برآورده نشده نیز محسوب می شود.
اینهورن (b2003) در رابطه با ناباروری بیان می کند که پارادوکس اصلی ناباروری این است که عمومیت آن بیشتر در جوامعی است که باروری نیز بالاست و افراد جامعه برای فرزندآوری اهمیت خاصی قائل هستند. اینهورن از این وضعیت به عنوان «دیالکتیک باروری و ناباروری» ذکر می کند. در این جوامع ناباروری برای سیاستگذاران مسئله بی‌اهمیتی می‌باشد و کمتر برنامه ای از سیاستهای بهداشت باروری بر ابزارها و وسایل پیشگیری خدمات درمان ناباروری تاکید دارد.
در سال 1994 در کنفرانس بین المللی «جمعیت و توسعه » در قاهره این موضوع به عنوان یکی از جنبه های بهداشت باروری که می تواند بر زندگی و سلامت افراد تاثیر داشته باشد مورد توجه قرار گرفت. «کنفرانس جمعیت و توسعه» تغییر جهت صریحی به تعریف بهداشت باروری داد. بهداشت باروری به عنوان وضعیتی از رفاه فیزیکی، روانی، اجتماعی کامل و نه فقط نبود بیماری یا ناتوانی معرفی شد. همچنین این کنفرانس اعلام کرد بهداشت باروری باید برای همه افراد و در همه سنین تا سال 2015 فراهم شود و همه کشورها تلاش کنند تا سیستم مراقبتهای بهداشتی اولیه قابل حصول را فراهم کنند و در متن مراقبتهای بهداشتی اولیه، موارد زیر را در نظر بگیرند:
« مشاوره های تنظیم خانواده، ارائه اطلاعات و آموزش به همه افراد در زمینه بهداشت باروری، ارائه خدمات برای مراقبتهای قبل و بعد از زایمان و وضع حمل مطمئن، تغذیه با شیر مادر، پیشگیری و درمان مناسب ناباروری، جلوگیری از سقط و ارائه اطلاعاتی در خصوص پیامدهای سقط و بیماریهای منتقله جنسی و درمان عفونتهای دستگاه تناسلی. در این کنفرانس ناباروری به عنوان یک اولویت بهداشتی و یکی از جریانهای بهداشت عمومی معرفی شد. بنابراین برای اولین بار جمعیت نابارور نادیده گرفته شده نظیر زنان یائسه، دختران و زنان نابارور موضوع مورد بحث بهداشت باروری بودند» (کنفرانس جمعیت و توسعه، 1994: 6/7).