14 ص
اهمیت رنگهای گیاهی
مسلم است که رنگ آمیزی در میان مردم فلات ایران سابقة دیرینه دارد، هر چند که از نقطة آغاز بی خبریم و قادر نیستیم به دقت نخستین جماعتی را که در این فلات به کار رنگ آمیزی پرداختند مشخص کنیم.
اما می توان گفت اقوام اولیه در برخورد با گیاهانی که دارای مواد و مایعات رنگین بوده اند توانسته اند وسایل خاصی از لوازم زندگی را رنگ آمیزی کنند. به علاوه، با توجه به مدارک باستان شناسی و مردم شناسی در خودآرایی نیز این رنگها را به کار می برده اند. این مردمان تن و روی مردگان خود را نیز با رنگ زینت می بخشیدند تا آنان را هر چه با شکوهتر به جهان دیگر روانه کنند و این رسم دیرزمانی پیش، تا هزاره سوم ق.م.، در ایران، خاصه در نواحی « سیلک » کاشان، معمول بود.
بدیهی است که رغبت خاص جماعات بدوی به رنگ آمیزی لوازم زندگی و همچنین خودآرایی، آنان را به تلاش برای بدست آوردن مواد رنگین برانگیخته است، ولی مشخص نیست چه مدت طول کشید تا برخورد تصادفی با مادة رنگین گیاهی و طبیعی به شناخت رنگها و استفاده مداوم از آنها منتهی شود.
با گذشت زمان و رسیدن به عصر حاضر پای رنگهای شیمیایی به ایران بازشد و این تجربه نخستین بار با استفاده از رنگهای جوهری و گروهی از رنگهای اسیدی قوی، که در برابر نور و شستشو دوام زیادی ندارند، به کار گرفته شد و در نتیجه برای همگان این باور پدید آمد که کیفیت رنگهای گیاهی از رنگهای شیمیایی بهتر و مناسب تر است، هر چند که تهیة رنگهای گیاهی دشوارتر است.
بنابراین، بسیاری از صاحب نظران و دست اندرکاران فرش بر این باورند که رنگهای شیمیایی دارای ثبات خوبی در برابر نور و شستشو و سایش نیستند، در صورتی که رنگهای طبیعی و گیاهی از این ثبات برخوردارند.
14 صفحه
جامعه شناسی اعتیاد در ایران
اعتیاد به مواد مخدر، مشکل اجتماعی است که اکثر جوامع به آن مبتلا هستند. اطلاعات و آمار جدیدی که درباره موضوع مواد مخدر و اعتیاد در جامعه ما منتشر می شود، حاکی از مسأله بودن این پدیده اجتماعی است. دبیر جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران در گزارشی اعلام کرده است سالانه ۵ درصد به جمع معتادان کشور افزوده می شود، در حالی که سازمان بهزیستی کشور تنها توان مداوای ۲ درصد معتادان را دارد. بر اساس گزارش سمینار پیشگیری از اعتیاد در تابستان ۱۳۸۰و ۷۰ درصد معتادان ایران متأهل هستند و علاوه بر این روزانه ۶۰۰ نفر در رابطه با مواد مخدر در کشور دستگیر می شوند و ماهانه ۱۰۰نفر به دلیل سوء مصرف مواد مخدر می میرند. بنا به گزارش روابط عمومی سازمان بهزیستی هر روز ۵۰۰ نفر از جوانان کشور معتاد می شوند و بررسی به عمل آمده نشان داده که جمعیت معتادان در ایران هر ۱۰ سال ۲ برابر می شود و خسارت های ناشی از اعتیاد سالانه بیش از ۱۵ هزار میلیارد ریال می رسد(بهادران، ۱۳۸۰ :۷). رئیس مرکز مبارزه با مواد مخدر نیروی انتظامی گفته است که در سال ۱۳۸۱ بیش از ۱۳۰ تن مواد مخدر در کشور کشف شده است و نسبت به سال گذشته ۳/۱۶ درصد میزان کشفیات رشد داشته است. جانشین مرکز مبارزه با مواد مخدر کشور اعلام کرده است که به طور متوسط روزانه دو تن انواع مواد مخدر در کشور مصرف می شود. وی می گوید: آمارهای به دست آمده نشان می دهد، هم اکنون ۳ درصد نوجوانان کشور به مواد مخدر اعتیاد دارند.
14 ص
موانع مشارکت زنان در فعالیتهای سیاسی ـ اقتصادی ایران پس از انقلاب
نویسنده کوشیده است مجموعهای از عوامل ساختاری (سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، قانونی و...) و غیر ساختاری (فیزیولوژیکی و شخصیتی) را که در کاهش مشارکت اقتصادی و سیاسی زنان در ایران پس از انقلاب دخالت داشتهاند، شناسایی و تحلیل کند.
موانع مشارکت زنان در فعالیتهای سیاسی ـ اقتصادی ایران پس از انقلاب، کتابی است در حوزه جامعه شناسی (شاخه جامعه شناسی جنسیت) که نویسنده در خلال آن کوشیده است مجموعهای از عوامل ساختاری (سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، قانونی و...) و غیر ساختاری (فیزیولوژیکی و شخصیتی) را که در کاهش مشارکت اقتصادی و سیاسی زنان در ایران پس از انقلاب دخالت داشتهاند، شناسایی و تحلیل کند. به باور نویسنده « امروز برنامهریزان در سطح خرد و کلان (فروملی، ملی، فراملی) به اهمیت نقش زنان درپیشبرد اهداف جامعه واقف شدهاند و به تدریج و به طور فزایندهای به نقش چندگانه زنان در اجتماع به عنوان همسر، مادر، مدیر، کارگر، کشاورز، و... توجه نمودهاند. اما مشارکت سیاسی ـ اقتصادی زنان در ایران با موانع ساختاری و غیرساختاری مواجه است، به طوری که از استعدادها و پتانسیل و تواناییهای بالقوه زنان که تقریباً نیمی از جمعیت کشور را تشکیل میدهند، استفاده بهینه نمیشود و همین امر اثرات نامطلوبی را در توسعه و نوسازی کشور برجای گذاشته است، در حالی که پتانسیل مذکور در کشورهای پیشرفته غربی اثرات گسترده مثبتی را برجای گذاشته است.»
این کتاب از چهار فصل تشکیل شده است. فصل اول به کلیات بحث ( شامل تعریف موضوع، بیان اهداف و تعریف مفاهیم اصلی ) اختصاص یافته است. فصل دوم به بررسی پیشینه نظری بحث میپردازد. در این فصل ابتدا به مهمترین نظریههای فمینیستی در مورد نابرابری و ستمگری جنسی شامل نظریههای روانکاوانه، لیبرال، رادیکال، مارکسیستی و سوسیالیستی پرداخته میشود و دیدگاههای فمینیستی درباره آموزش، خانواده و سیاست مطرح میگردد. سپس در بخش دوم این فصل، دیدگاههای نظری اندیشمندان و نویسندگان داخلی در مورد نهضت اجتماعی زنان در ایران پس از انقلاب مورد بحث قرار میگیرد.
14 ص
اقتصاد ایران در دوران قاجاریه
در این شماره به فرایند جریان تجزیه اقتصاد ایران و بند از بند گسستگی آن از دوران صفوی تا آخر دوران قاجار و تا کودتای رضا شاهی میپردازیم . از زمان سلطنت صفوی و پیدایش قدرتهای جدید اقتصادی و سیاسی در اروپا و برخاستن قدرتهای جدید در مرزهای کشور ، انعکاس رابطه قدرتهای جدید و نیروهای اجتماعی حاکم بر کشورهای عضو حوزه بصورت برخوردهای شدید بینابین که به متلاشی شدن حوزه می انجامید ، اقتصاد ایران را از بازار گسترده و طبیعی خود محروم کرد. اما سنگینی بار وظائف هنوز بردوش ملت بود و بودجه دولتی بر اثر فشار نظامی در مرزها افزایش میافت و بار مالیاتها و بهره مالکانه را سنگین تر میکرد. پول همان مدارسابق خود را داشت ولی جهت عمل خویش را تغییر میداد. نقش پول ایران این بود که مازادهای اقتصادی های دیگررا می مکید و به اقتصاد مسلط ایران منتقل میکرد. اما پس از آنکه اقتصاد ایران با بقیه حوزه فرهنگی قطع رابطه کرد و بتدریج که در عصر قاجار تجزیه شد و زیر سلطه اقتصاد تازه توان غرب در می آمد، پول ایران خود ابزار انتقال ثروتها و سرمایه های ایران به خارج می شد. تا 1266 هجری پول ایران هنوز از بغداد تا مرز چین و از هندوستان تا حدود روسیه وسیله مبادله بود.( تاریخچه سی ساله بانک ملی ا یران .شهریور 1338) ولی جریانی عکس جریان اول بصورت صدور مسکوک و سرمایه بوجود می آمد.
در واقع، آن زمان پایه یول ایران نقره بود وریال ( نظیر نام " شاهی " که ترجمه " ریال " به فارسی بود ) از اسپانیاییها به وام گرفته شده بود . و در قرن 13 هجری ( 19 میلادی ) به سکه نقره رایج بدل شد . ریال در ابتدا معادل یک هشتم تومان بود . اما از سال 1195 ( 1816 میلادی ) که دوباره به نام سکه صاحب قرانی یا قران ضرب شد ، ارزش آن به یک دهم تومان کاهش یافت . این کاهش ارزش پول در طول قرن به دو شکل صورت می گرفت :
1 - کاهش رسمی وزن سکه و2- تنزل " غیر رسمی " مرغوبیت اوزان سکه ها عامل دوم کاهش ارزش درونی پول ، صرفا به حساب سوء عمل گذارده شد و به تمرکز ضرابخانه در اواخر قرن انجامید .
سعید نفیسی در تاریخ اجتماعی و اقتصادی ایران در قرون معاصر می نویسد : " قران در آغاز ( هنگام ضرب در 1205 - 1242 ) معادل بود با دو مثقال ( 2/9 گرم ) نقره و پس از اندک مدتی در زمان فتحعلیشاه مقدار نقره آن به یک مثقال و نیم ( 9/6 گرم ) و سپس در زمان محمد شاه 30 نخود ( 75/5 گرم ) شد . در آغاز سلطنت ناصرالدین شاه ، وزن آن به 28 نخود ( 37/5 گرم ) تنزل یافت و سپس برای آنکه نقره ایران را به روسیه و هندوستان نبرند وزن آن را 26 نخود ( 983/4 گرم ) کردند ... در 1289 - 1327 هجری یک قران 54/4 گرم نقره داشت ". این روند نشان می دهد که طی یک قرن عیار نقره پول کشور بطور رسمی نزدیک به 50 درصد کاهش یافته است . قریب به چهار پنجم این کاهش در دوره اول قرن و حدود یک پنجم آن در نیمه دوم قرن روی داده بود . در اقتصاد های ما قبل صنعتی کاهش عیار مسکوکات شیوه معمول برای افزایش دلبخواه حجم پول بوده است و این اقدام بر توان مالی حکومتها می افزود و- بر فرض ثابت ماندن کل عرضه کالاها و خدمات و سرعت گردش پول - موجب افزایش بهای کالاهای داخلی میشد و از این رو به مثابه مالیات نامشهودی بر توده مردم تحمیل میشد. زیرا پی آمد آن انتقال منابع واقعی از دست آنها به حکومت بود . و علاوه بر آن کاهش رسمی عیار پول کشور به کاهش نسبی ارزش آن در مقایسه با پولهای خارجی نیز می انجامید. در طول قرن 19 میلادی ارزش برابری پول ایران 41 در صد کاهش یافت . طی دوره1250/ 1180 هجری= 1870/ 1800 میلادی، تنزل سالانه نرخ برابری ارز نزدیک به 6/1 در صد و در سی سال آخر قرن به2/8 درصد میرسد.
14 ص
استاندارد تولید کنسرو رب گوجه فرنگی
درتولید کنسرو رب گوجه فرنگی ، اصول ساخت خوب (GMP) وپیاده سازی مقررات مندرج دراستانداردهای ملی ایران به شماره 1836، ( رعایت اصول بهداشتی درواحدهای تولیدکننده موادغذایی) و5489، (آیین کارتولیدکنسرورب گوجه فرنگی ) ازبرنامه های پیش نیازضروری محسوب می شود.
شرح استقرارسیستمHACCP درتولیدکنسرورب گوجه فرنگیتشکیل تیم
بمنظور استقرار سیستم HACCP می بایست تیمی متشکل از افراد خبره با تخصصهای مختلف (مانندکارشناس صنایع غذایی،کارشناس میکروبیولوژی، مهندس صنایع ،کارشناس آماروتخصصهای مرتبط با هربخش ازفرآیندکه موردبررسی قرارمی گیرد) تشکیل شوند وبا رهبری فردی واجدشرایط مراحل مطالعاتی اجرایی واستقرارسیستم راانجام دهند.
اطلاعات محصول
اطلاعات محصول موردنظربایدمطابق جدول زیر باشد.
این محصول بطورمعمول بعنوان چاشنی توسط عموم مردم استفاده می شود.
رسم نمودار جریان کارمواد ، نقشه موقعیت واستقرار تجهیزات
از آنجائیکه مراحل تولید درهرکارخانه شرایط و ویژگیهای خاص خودرا داردضمن درنظرگرفتن اصول کلی ومعمول درتولیداین محصول نمودار جریان کارباتوجه به استانداردملی ایران 5489: سال 1379 " آیین کارتولیدکنسرورب گوجه فرنگی " رسم گردیده است .درنقشه های استقرار، مواردی مانند تجهیزات ،دستگاهها ،فضاهای نگهداری مواد ومحصولات میانی،سرویسهای بهداشتی ،انبارهاوحتی مناطق تله گذاری ،آفات انباری بایدبدرستی مشخص گردند.
شایان ذکر است که تعیین فضاها ،استقرار تجهیزات ودیگرعوامل تولیدباید به گونه ای باشند که ازبروزهرگونه آلودگی متقاطع اجتناب گردد .همچنین مناطقی که ازسطوح بهداشتی متفاوتی برخوردارهستند باید کاملا"مجزا گردند.
نمودارجریان کارونقشه درموقعیت واستقرارتجهیزات بایددرمحل ودرتمام شیفت های کاری باآنچه درعمل انجام می شودمطابقت داده شده وموردارزیابی قرارگیرند.
فهرست کردن تمام خطرات بالقؤه مربوط به هرمرحله ،تجزیه وتحلیل خطرات ، تعیین اقدامات لازم برای کنترل خطرات شناسایی نشده (اصل1)
تیم HACCP درکارخانه تولید کنسرو رب گوجه فرنگی بر اساس استاندارد ملی ایران به شماره 4557 :سال1377 بند4-1-6این استاندارد،باید تمام خطراتی را که منطقا"احتمال بروزآنها درهرمرحله ازعملیات ازابتداتاانتهای جریان کارمی باشد، فهرست نماید.
عنوان صفحه
استاندارد تولید کنسرو رب گوجه فرنگی.. 3
شرح استقرارسیستمHACCP درتولیدکنسرورب گوجه فرنگی.. 3
رسم نمودار جریان کارمواد ، نقشه موقعیت واستقرار تجهیزات... 5
فهرست کردن تمام خطرات بالقؤه مربوط به هرمرحله ،تجزیه وتحلیل خطرات ، تعیین.. 5
تعیین نقاط کنترل بحرانی(اصل2) ،تعیین حدودبحرانی(اصل3)،برقراری یک سیستم. 5
جمع آوری وذخیره سازی عصاره گوجه فرنگی.. 7
فرآیندحرارتی رب گوجه فرنگی.. 8
دریافت ، انبارش ، حمل ، توزین ، آماده سازی وافزودن نمک به محصول. 8
تحویل ، انبارداری وحمل قوطی به خط تولید. 9
درج تاریخ تولیدوسپری شدن قابلیت مصرف... 10
کنترل بدنه داخلی تجهیزات تولید. 11