گراندد تئوری
چکیده
این مقاله به بررسی عناصر کلیدی و مفروضات واقع در گراندد تئوری در تحقیق و عمل بر آموزش دانشگاهی می باشد مخاطب اصلی این مقاله دانشجویان تحصیلات تکمیلی و آن دسته از محققانی است که عملا درگیر انجام تجزیه و تحلیل گراندد تئوری می باشند و نیز اشخاصی که از متد یا روش برای حل و فصل مسائل و موضوعات آموزش دانشگاهی استفاده می کنند می باشد و منطق و فلسفه فراسوی این تحقیق در بررسی جامع تاریخچه و ادبیات مرتبط با تجارب دست اول در این متد می باشد که باید بعنوان محل و نکته بحث و تبادل نظر انتقادی در خصوص شیوه و عملی است که نشانگر اجرای گراندد تئوری در آن حوزه باشد .در مقاله حاضر مسائل اصلی مورد بحث گلیزر و استراوس شناسائی شده و بعنوان منبع اصلی برای توسعه و بدست آوردن معیارهای اصلی در نقد و بررسی گراندد تئوری در آموزش دانشگاهی و پیشنهادات بعدی در خصوص کاربرد این نظریه خواهد آمد . استدلال این مقاله حول این محور است که مدرسان دانشگاهی می توانند از درک کامل زوایای این بحث بسیار بهره مند شوند و سهمی در تلاشهای دیگر نظریه پردازان گراندد تئوری با انتخابهای که در طول فرایند تحقیق انجام می دهند از خود نشان دهند .
مقدمه
شرلک هولمز ( بزرگترین اشتباه این است که قبل از جمع آوری داده ها اقدام به نظریه پردازی کنیم ) .
گراندد تئوری یک روش تحقیق کیفی است که نام آن برگرفته از عمل استخراج نظریه از تحقیقی است که در داده ها نهادینه شده است این روش تحقیق که بطور رسمی توسط دو جامعه شناس گلیزر و استراوس در کتاب کشف گراندد تئوری 1967 معرفی گردیده است در واقع بعنوان استراتژی جایگزین رویکرد های سنتی در تحقیقات علمی ظهور کرد این رویکردهای سنتی شدیداً به تست فرضیه ها و تکنیک های تائیدی ، تصدیقی ، و اشکال کمی تحلیل ها متکی بوده اند . که در زمان خود در علوم اجتماعی این تکنیک ها از محبوبیت بالای برخوردار بودند این در حالی است که بیشتر اجزای اصلی تشکیل دهنده گراندد تئوری ها در کتاب مزبور تشریح شده اند ( مثل مقایسه پیوسته ، نمونه برداری نظری ، فرایند شیوه کدگذاری و غیره ) اما گلیزر و استراوس در ادامه آثار خود زوایایی جدید از تفاوتهای خود در نوع دیدگاهشان نسبت به گراندد تئوری و کاربرد آن آشکار کرده اند . از اینرو می توان اینطور استدلال کرد و روش شناسی متمایز مبتنی بر آثار و کارهای اولیه ظهور کرد که هر کدام دارای معرفت شناسی و ویژگیهای خاص خودشان می باشد هدف از بررسی حاضر تجزیه و تحلیل انتقادی و عناصر کلیدی گراندد تئوری بعنوان یک روش تحقیق کیفی معتبر برای استفاده در تحصیلات دانشگاهی است دیدگاه گلیزر و استراوس چهارچوبهای اصلی دیگر بحث های اصولی و بنیادی و ویژگیهای عملیاتی این روش را مشخص می کند در ادامه این بحث ما مروری خواهیم داشت بر گراندد تئوری و ادبیات و پیشینه تحقیق در خصوص عواملی که در بررسی مطالعات گراندد تئوری باید مد نظر قرار گیرند خواهد آمد و در نهایت پیشنهادات کاربردی و انتقاداتی ارائه خواهد شد و در نهایت در این مقاله تعدادی از تحقیقاتی که با استفاده از روش گراندد تئوری انجام گرفته خواهد آمد .
تعریف اصطلاحات : گراندد تئوری ، حساسیت نظری ، نمونه گیری نظری ، اشباع نظری ، کد گذاری باز ، محوری و گزینشی
معادل های فارسی گراندد تئوری
نظریه بنیادی، نظریه داده بنیاد، نظریةپایه، نظریه زمینه ای، نظریه میدان ،نظریه مبنایی، نظریه بازکاوی، تئوری مبتنی بر دادهها، تئوری حاصل از مید ان،نظریه پدیدار شده از واقعیت، تئوری مفهوم سازی، نظریه خاکی
تعریف گراندد تئوری
گلیزر و استراوس :
روش تحلیل تطبیقی مداوم، مبتنی بر اندیشهِ امکان شکل گیری نظریه علوم اجتماعی بر پایه اطلاعات نظام مند برگرفته از زمینه اجتماعی؛ روش منظم و منطقی برای گردآوری وتحلیل دادهها و بدست آوردن یک چارچوب نظری از طریق آنها .
استراوس و کربین :
نوعی پژوهش کیفی است که مجموعه منظمی ازتکنیکهای کیفی را برای دستیابی به نظریه ا ی در مورد یک پدیده به شیوه استقرایی مورد استفاده قرارمیدهند . گراندد تئوری، یک روش تحقیق کیفی برای تولید نظریه است .گراندد تئوری، نظریه برگرفته از داده هایی است که درطی فرآیند پژوهش به صورت روشمند ( نظام مند )گردآوری و تحلیل شده اند .
پاول :
گراندد تئوری : روشی است که مفاهیم ،قضایا و نظریه ها را به جای استنتاج از پیش فرضهای قبلی، سایر پژوهشها ی چارچوبهای نظری موجود، به طور مستقیم از دادهها کشف میکند .
ارل ببی :
یکی از زمینه های مشترک علم جامعه شناسی و بهداشت بررسی در خصوص پدیدههای اجتماعی و معضلات بهداشت عمومی میباشد. به عبارتی بهتر در صورتی که ما بخواهیم برنامه ریزی در خصوص مسائل بهداشت عمومی یا مسائل فرهنگی داشته باشیم مبنای آن تحقیق توصیفی میباشد. در بعضی مواقع ما باید عوامل مرتبط با مشکلات سلامت و معضلات اجتماعی را مشخص نماییم. در اینجا نیز محتاج پژوهشهای تحلیلی خواهیم بود. تحقیقات تجربی و نیمه تجربی نیز در زمانی که باید مداخلهای در جامعه صورت گیرد تا میزان موفقیت برنامه تعیین گردد و به تمام جامعه تعمیم داده شود باید اقدام به پژوهشهای مداخلهای گردد. بالاخره نوع چهارم تحقیقاتی هستند که منجر به پیشبینی مسائل آینده جامعه یا مسائل آینده سلامت میگردند که تا کنون این نوع پژوهشها کمتر صورت گرفته است.
تحقیق از نظر لغوی به معنای درست کردن، راست گردانیدن، پیدا کردن حقیقت، پژوهیدن، بررسی و رسیدگی است و از نظر علمی روشهایی توام با طرح و اندیشه که برای کشف حقیقت به کار میرود. تحقیق عبارت است از جستجو برای کسب آگاهی های جدید حقیقی با روش علمی. به عبارتی میتوان گفت تحقیق تلاشی است که انسان برای پی بردن به یک حقیقت و کشف یک مجهول و یا یافتن پاسخ یک سوال انجام میدهد و بسته به اینکه سوال یا مجهول از چه مقولهای باشد باید روش متناسب را برای رسیدن به نتیجه انتخاب کرد. سازمان جهانی بهداشت مینویسد: تحقیق عبارت است از فرآیند سیستماتیک حل یک مسأله. در واقع تحقیق و کنجکاوی از تمایلات طبیعی هر انسان است، کودک از اوایل زندگی کنجکاو است. میل به شناخت امور دارد و سعی در درک واقعیتها از امر فطری و غریزی است. تحقیق در سنین بالاتر امر اکتسابی است. هدف حل مسأله و کوشش در پاسخ به سوال یا مشخص نمودن رابطه بین متغیرهاست. تحقیق در پی کشف نتایجی است که به حقایق جدید برسد و در جمعبندی میتوان گفت که پژوهش عبارت از تجزیه و تحلیل دقیق و منظم و عالمانه یک پدیده یا یک مسأله از مسائل بشری است که نتیجه آن به دست آوردن آگاهیهای جدید و گامبرداری در راه افزایش اطلاعات و معلومات بشری و کشف حقایق مکتوم و حل مسائل ناگشوده است.
برای دانلود کل مطلب به لینک زیر مراجعه کنید.
ابعاد و سوالات مربوط در فایل مشخص است و نحوه تحلیل و تفسیر داده ها آمده است.