دانلود مقاله اصول (قواعد) ورزشهای مقاومتی
اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله اصول (قواعد) ورزشهای مقاومتی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:30
فهرست مطالب:
سوخت و ساز گلوکز:
زمان عبور معده ای- روده ای:
فشار خون در حالت استراحت:
سطح لیپید خون:
ساختار فیبر ماهیچه ای:
تنظیم انقباض ماهیچه
واحد حرکت عضلانی : (Motor unit)
نیازهای واحد حرکت عضلانی:
زیربیشینه
منطقه قطع عرضی:
سرعت نیرو:
انواع فیبر ماهیچه ای:
تخصیص :
تمرین زیاد :
پیش بینی ها :
دستور العمل های بالینی : برنامه های تمرینی :
دستورالعمل های تمرین :
مرحله بندی :
مرحله آماده سازی (پیش از فصل )
قدرت / نیرو :
روش ها :
چشم اندازها :
توصیه های منابع مختلف بر حسب تمرین قدرت کودکان نسبتا ثابت شامل شرایط ذیل می شود :
اشتمال کشش
گرم کردن کافی قبل از تمرین
دستورالعملهای اساسی برای پیشرفت مقاومت در کودکان :
جدول 2-5 توصیه های برای تمرین آموزش مقاومت
جدول 3-5 توصیه های برای تمرین های گرم کردن
مرحله آماده سازی
قدرت / نیرو
مرحله رقابت
مرحله تغییر
اصول (قواعد) ورزشهای مقاومتی
مایلک ساندرز: دکترای آموزش و پرورش
باربارا ساندرز: دکتر
پیش زمینه:
آموزنده طب و جراحی بالینی غالبا روشهای قدرتی و مقاومتی را به خصوصیات کاری ماهیچه ها ارتباط می دهد.
قدرت بعنوان حداکثر نیروی ارادی که به وسیله سیستم عصبی، ماهیچه ای تولید می شود تعریف شده و معمولا با توانایی جابجایی حداکثر وزنه در لحظه که بعنوان یک حداکثر تکرار تشریح و توصیف می شود.
افزایش در قدرت در نتیجه تمرین های مقاومتی به وجود می آید (که با عنوان جابجایی وزنه های سنگین برای تکرار نسبتا کم برای انواع انقباضات توصیف می شود) و شامل مجموعه پیچیده ای از بر هم کنش های عصبی، ماهیچه ای، بیومکانیکی می باشد.
اهمیت یک پیش زمینه قوی در مورد تمرینات مقاومتی و قدرتی نه تنها منجر به درکی واحد و استاندارد از این کلمات می گردد بلکه سبب استفاده عملی از این تئوری ها نیز می گردد.
تحقیقات گواه بر این مدعاست که سلامتی و تناسب اندام نتیجه تمرینات ماهیچه ای بوده و از منافع آن می باشد.
چندین نویسنده اطلاعات در مورد پاسخ ها و عکس العمل های ثبت روانی به برنامه های تمرینی وزرشی را فراهم نموده اند.
مفاهیم ذیل که مورد بحث قرار خواهند گرفت یک پیش زمینه قوی در مورد پارامترهای روانی و سازش های عملی که در نتیجه تمرینات ماهیچه کسب می گردد را نشان خواهند داد.
آسیب ماهیچه ای:
بالغینی که تمرینات مقاومتی انجام نمی دهند بین 5 تا 7 پوند از ماهیچه هایشان را در هر دهه زندگی از دست می دهند. هر چند تمرینات استقامتی تناسب های قلبی- عروقی را به اثبات رسانده لیکن از از بین رفتن بافت ماهیچه ای جلوگیری نخواهد کرد.
تنها تمرینات ماهیچه ای سبب حفظ توده ماهیچه ای بدن در دوران میانسالی خواهد شد.
آهنگ متابولیکی (میزان متابولیسم):
به این سبب که ماهیچه ها بافت های فعال بدن می باشند. زوال ماهیچه ها همراه با کاهش سرعت متابولسیم همراه خواهد بود.
تحقیقات کیس و همکاران و ایوانز و روزبرگ ثابت می کند که بالغین به طور متوسط 2 الی 5% کاهش در میزان متابولیسم (سرعت متابولیسم) را در هر دهد دارند.
تمرینات منظیم ماهیچه ای از زوال ماهیچه ای و طبعا کاهش در آهنگ متابولیسم جلوگیری می کند.
درحقیقت، تحقیقات نشان می دهدکه 3 پوند اضافه شدن به توده ماهیچه ای، 7% افزایش در آهنگ متابولیکی و 15% افزایش در میزان کالری مورد نیاز روزانه را به همراه دارد.
هر 1 پوند ماهیچه به چیزی حدود 35 کالری در روز برای حفظ و نگهداری نیاز دارد و از طریق تمرینات ورزشی، مصرف انرژی ماهیچه ای به شدت افزایش می یابد.
بالغینی که ماهیچه از طریق تمرینات قدرتی، به توده ماهیچه خود اضافه می کنند در طول روز میزان کاری بیشتری مصرف می کنند در نتیجه احتمال افزایش چربی و چاق شدن در آنها کاهش می یابد.
توده ماهیچه ای:
به علت اینکه اکثر بالغین قبلا تمرینات استقامتی انجام نداده اند برای اینکار ابتداً نیازمند به جایگزینی بافت ماهیچه ای که در اثر عدم فعالیت از بین رفته است می باشند.
فلگ و لاکاها گزارش داده اند که یک برنامه ورزشی قدرتی استاندارد می تواند سطح کلی ماهیچه را تا 4/11% افزایش دهد البته این پاسخی به ورزش گفته شده در مردانی است که در 80% از 1RM خود برای سه روز در هفته تمرین می کنند.
ترکیب بدن:
مینسر و همکارانش گزارش داده اند که بالغینی که رژیم ثابت داده شده اند پس از 8 هفته قادر خواهند بود که درصد چربی بدن خود را کاهش دهند. تمرینات وزنه ای با تکرار کم، فعالیت وزنه ای تدریجی وزن بدون چربی را از طریق توسعه ماهیچه ها افزایش می دهد.
چگالی مواد معدنی استخوان:
تاثیرات تمرینات استقامتی تدریجی برای بافت ماهیچه ای و بافت استخوانی یکسان می باشد. تمرینات ماهیچه ای یکسان و یکنواخت سبب تحریک به افزایش چگالی مواد معدنی استخوانی بالایی ران پس از 4 ماه تمرین می شود.
کاربرد مناسب تمرینات استقامتی تدریجی کلید افزایش چگالی مواد معدنی استخوان و قدرت بافت رابط خواهد شد.
ادعای این کلام تحقیقاتی است که از مقایسه چگالی مواد معدنی در افراد ورزشکار و غیرورزشکار به دست آمده است. این تحقیقات نشان می دهد که تمرینات ورزشی که فقط برای تحریک رشد استخوانها برنامه ریزی شده اند باید به طور خاص وزنه زنی، افزایش وزنه تدریجی و تغییری در نظر گرفته شوند. تمرینها باید گروه های ماهیچه ای زیادی را شامل شوند، به طور مستقیم نیرو را از طریق اسکلت محوری منتقل کرده و اجازه دهند که وزنه های بیشتری مورد استفاده قرار گیرد.
برای مثال دویدن ممکن است برای استخوان ران خوب و تحریک کننده باشد اما برای کمر مفید نخواهد بود.
سوخت و ساز گلوکز:
هارلی گزارش می دهد که 23% افزایش در میزان گلوکز پس از 4 ماه تمرین استقامتی رخ می دهد. سوخت و ساز ضعیف گلوکز با شروع دیابت وابسته بوده در نتیجه ثابت شده است که سوخت و ساز گلوکز مهم ترین صنعتی است که از تمرین های قدرتی منظم کسب می شود.
سرعت مصرف گلیکوژن ماهیچه، گلوکز ماهیچه و تولید گلوکز کبد به طور مستقیم با درجه و مدت تمرین ورزشی به همراه رژیم غذایی بستگی دارد.
برنامه های ورزشی مکانیسم سوخت و ساز کربوهیدرات ماهیچه های اسکلتی را تغییر داده عمل انسولین را افزایش داده و شاید جزو منافع تمرینات ورزش در مورد شرایط مقاومت انسولینی به حساب آید.
زمان عبور معده ای- روده ای:
مطالعه کفلر و همکاران نشان می دهد که پس از سه ماه تمرینات استقامتی 56% افزایش در زمان عبور مواد از معده رخ می دهد. این افزایش یک کشف مهم محسوب می شود چرا که تاخیر در زمان عبور مواد از معده و روده، ریسک بزرگی برای سرطان کلون محسوب می شود.
فشار خون در حالت استراحت:
تمرینات استقامتی به تنهایی نشان داده شده که کاهش چشمگیری در فشار خون در حالت استراحت پدید می آورد. یک تحقیق نشان می دهد که تمرینات هوازی و قدرتی به همراه یکدیگر برای بهبود فشار خون موثر می باشند. پس از دو ماه تمرینات هوازی و قدرتی به همراه هم، فشار خون سیتولیک به میزان 5 میلیمتر جیوه و فشار خون دیاستولیک به میزان 3 میلیمتر جیوه کاهش می یابد.
سطح لیپید خون:
هرچند بررسی اثر تمرینات استقامتی بر سطح لپید خون نیازمند تحقیقات بیشتری می باشد لیکن حداقل دو تحقیق در این زمینه نشان داده است که این سطح پس از چند هفته تمرینات قدرتی بهبود یافته است.
توجه کنید که بهبود در سطح لیپید خون برای هر دو نوع تمرینات قدرتی و استقامتی یکسان است.
اصول علمی
آناتومی ماهیچه ها
ساختار ماهیچه:
یک ماهیچه از هزاران سلول تشکیل شده که فیبر نامیده می شوند. هر فیبر ماهیچه ای یک بافت رابط نازک غلاف مانند دارد که آنرا می پوشاند که ایندومیوزیوم نامیده می شود. فیبرهای ماهیچه ای مجرا در دسته های به نام فاسیکولی جمع می شوند که به وسیله یک لایه ضخیمتر از بافت رابط نرمی به نام پریمیزیوم پوشیده می شوند. پریمیزیوم، قسمت های جدا کننده ای به نام ترابکول را به درون هر دسته می فرستد تا آنها را به قسمتهای کوچکتری تقسیم کند.
تعدادی که فاسیکولی ها با هم جمع شه و قسمت درونی ماهیچه را به وجود می آورند.
قسمت درونی ماهیچه توسط بافت پوششی نرمی به نام اپی میوزیوم یا فاسیای عمیق به صورت خارجی پوشیده شده است که با ادامه پریمیوزیوم در ارتباط است. در انتهای ماهیچه اپی میوزیوم با مواد بافت رابط تاندون پیوند می خورد.
هر فیبر ماهیچه ای در تمام طول ماهیچه یا فاسیکولی استاندارد یک فیبر ماهیچه ای می تواند از پوشش استخوانی شروع شده و به ماهیچه ختم شود یا از تاندون شروع شده و به ماهیچه ختم شود یا از ماهیچه شروع شده و به ماهیچه ختم شود به این خاطر که فیبر ماهیچه ای نمی تواند تمام طول ماهیچه را طی کند غلاف داخلی آن یعنی اندومیوزیوم در دور فیبر، دیگر و از فاسیکولی به نام فاسیکولی دیگر و از فاسیکولی به تاندون که باعث عمل استخوان می شود منتقل کنند.
دانلود تحقیق اصول سرپرستی منابع انسانی و اشتباهات مدیران منابع انسانی
اختصاصی از یارا فایل دانلود تحقیق اصول سرپرستی منابع انسانی و اشتباهات مدیران منابع انسانی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:69
فهرست مطالب:
مقدمه
اصول مدیریت و وظایف مدیران
اصول مدیریت از دیدگاه امام علی(ع)
1. صبر و تحمّل
2. صداقت
3. امانتداری
4. آگاهی و تخصص
5. پرهیزگاری
6. عدالت
7. دوری از بدرفتاری
8. مهربانی
9. برخورد منصفانه با فرودستان
10. توجّه به وضع معیشتی کارکنان
11. مصمم بودن در اجرا
12. توانایی انسجام دهی و حفظ جامعه
13. نظم
14. تعهد در برابر هدف
15. توانایی شناخت خویشتن
16. آگاهی از تحوّلات اجتماعی
17. آشنایی به تکلیف
18. پاک‌سازی محیط از چاپلوسان
19. رفتار ملایم
20. انتقادپذیری
21. رعایت اعتدال در امور
22. تشویق و تنبیه
23. حفظ اسرار
4. آینده‌نگری
وظایف مدیران از نگاه امام علی(ع)
1. برنامه ریزی
مزایای برنامه‌ریزی
عوامل شکست برنامه‌ریزی‌ها
به کارگیری افراد نامناسب
عدم آگاهی
تضاد و اختلاف نظر در برنامه
عدم مشارکت با دست اندرکاران برنامه
اسارت مدیر در چنگ افراد بانفوذ
2. سازمان دهی
فروع سازمان‌دهی
الف. تفویض اختیار
ب. ضرورت رعایت نظم در سازمان‌دهی
ج. رعایت سلسله مراتب در سازمان‌دهی
3. دقت در گزینش کارگزاران
4. مشورت
5. هماهنگی
6. کسب اطلاع از رفتار کارگزاران
7. امور مالی
8. نظارت
اصول برنامه ریزی توسعه برای یک واحد کاری
برنامه ریزی برای تأسیس یک واحد کاری کوچک
برنامه ریزی توسعه شغلی
برنامه ریزی برای کاهش هزینه ها
مدیریت زمان (مدیریت استفاده بهینه از وقت)
تقسیم کار و تفویض اختیار
اهمیت توجه به روحیه کارکنان
برنامه ریزی زمان بندی برای اجرای تصمیمات
برنامه ریزی امور مالی
به کار گماردن (انتصاب)
توجیه مقدماتی
اشتباهات مدیران منابع انسانی
1- مقدمه
2- ده اشتباه رایج ارزشیابی
3- اشتباهات رایج دپارتمان‌های منابع انسانی
3-1- تأکید و تمرکز بر کاغذ بازی
3-2- باور به این که فرم ارزشیابی بر مبنای نرخ می‌تواند از طر ح دعوی‌های حقوقی توسط کارکنان جلوگیری کند
3-3- به کار بردن یک سیستم خودکار
3-4- آموزش ناکافی یا ناصحیح مدیران پیرامون فرآیند ارزشیابی
3-5- آموزش ندادن کارکنان
3-6- باور به این که وادار ساختن مدیران به جمع آوری فرم‌ها سودمند است
3-7- استفاده از روش یکسان در ارزشیابی
3-8- ایفای نقش پلیس ارزشیابی
4- ماهیت و بهبود عملکرد
4-1- تشخیص مشکلات عملکرد
4-2- یک الگوی هفت عامله در ارزشیابی عملکرد
4-2-1- استعداد
4-2-2- سطح مهارت
4-2-3- درک وظیفه(کار)
4-2-4- اجتناب از تلاش
4-2-5- کاستن از سطح تلاش
4-2-6- عدم پایداری
4-2-7- عوامل بیرونی
5- نتیجه گیری
منابع
مقدمه:
به طور دقیق برای مدیریت نمی توان مبدأ مشخصی را تعیین کرد و بشر در طول تاریخ جهت ادامه ی زندگی خود به نحوی از مدیریت استمداد جسته است. جهش علمی و شکل پذیری اماکن صنعتی در اواخر قرن 19 زمینه را برای تشکیل نطفه ی مدیریت علمی مساعد ساخت. در اوایل قرن 20 فردریک تایلور که از او به نام پدر مدیریت علمی یاد می کنند با تجزیه و تحلیل مسائل و مشکلات مدیریت تولید، روش علمی تجزیه وتحلیل مطالب را به عرصه ی مدیریت عرضه داشت.
در حال حاضر کشور ما که از هر نظر جزو کشورهای در حال توسعه می باشد و با برنامه ریزیهای دقیق قدم در راه توسعه ی پایدار گذاشته و با توجه به ایدئولوژی خاص حاکم بر کشور ما که نشأت گرفته از اسلام می باشد لازم دیده شد که ضمن استفاده ی بهینه از نظریات مدیریت علمی دانشمندان و نظریه پردازان بیگانه، مدیریت و عوامل آن از دیدگاه ایدئولوگ های بزرگ این مکتب نیز بررسی شود. چرا که خواه یا ناخواه این ایدئولوژی بر مدیریت حاکم در کشور ما تأثیرگذار می باشد لذا به بررسی مدیریت از دیدگاه بزرگ مرد تاریخ اسلام و بشریت امام علی ( ع ) پرداخته می شود.
اصول مدیریت و وظایف مدیران
مدیریت از دیدگاه اسلام امانتی است که به مدیران سپرده می‌شود و آنها باید به شدت از آن مراقبت کرده و آن را طبق معیارهای صحیح نگاه داشته و در نهایت به اهلش بسپارند.
از دیدگاه امام علی (ع)، مدیریت مسئولیتی سنگین و همراه با خدمت است و مدیر اسلامی هرگز منصب مدیریت را برای شخص خود نمی‌خواهد؛ زیرا نباید در پی تحقق آرزوهای خویش باشد.
اگر چنین اندیشه‌ای در ذهن مدیر پدید آید که او “حاکم” است و نه “خادم”، جامعه و مدیران به آسیب‌های جبران‌ناپذیری دچار خواهند شد. مدیریت اسلامی پیش از آنکه ریاست‌مداری باشد، خدمتگزاری است. مدیر در این منصب، با توجه به اصول مدیریت، در جهت خدمتگزاری، اقامه عدل و حق و رفع ستم و باطل عمل خواهد نمود.در این تحقیق که به بیان اصول مدیریت و ویژگی‌های مدیران از نگاه حضرت (ع) می‌پردازیم، به ویژگی هایی از قبیل:برنامه‌ریزی،سازمان‌دهی،دقت در گزینش کارگزاران،مشورت،هماهنگی،کسب اطلاع از رفتار کارگزاران،امور مالی و نظارت اشاره شده است.
اصول مدیریت از دیدگاه امام علی(ع)
مدیران برای هدایت نیروی انسانی به سمت اهداف از پیش تعیین شده،باید به یک سلسله اصول در مدیریت پایبند باشند. رعایت این اصول، افزایش‌کیفیت کاری آنان را در پی داشته، همچنان‌که بی‌توجّهی به آنها نیز سبب‌شکست مدیران در رسیدن به اهداف مورد نظر خواهد شد.
امام علی (ع) یکی از عوامل سقوط و تباهی هر تشکیلاتی را ضایع کردن‌اصول اساسی آن می‌داند. در هر رشته از علوم بشری به ویژه علوم انسانی‌اصولی را شاهدیم که مسائل مربوط به حوزه آن علم بر محور آنها می‌چرخد و با آنها معنا می‌یابد، این اصول خود شاخه‌هایی دارند که در گذر زمان ومکان دچار تغییر و تحوّل می‌شوند، بدون آن که اصول تغییر یابند. مدیریت‌چون سایر رشته‌های علوم، از این قاعده کلّی مستثنی نیست و در جایگاه یکی‌از رشته‌های علوم انسانی اصولی دارد که باید آنها را شناخت. با مراجعه به‌سخنان امام (ع) و روش و سیره عملی حضرت اصول متعددی برای مدیریت‌کارآمد به‌دست می‌آید که در این بخش به مواردی از آنها پرداخته می‌شود.
- صبر و تحمّل
تحمّل، از ارکان مدیریت اسلامی است. امام علی(ع) می‌فرماید:
ابزار مدیریت، سعه صدر است؛بردباری مهم‌ترین رکن مدیریت و سیاست است.
- صداقت
در بحث صداقت‌ِ مدیر، راستی در گفتار و رفتار با هم همراهند، ودراصطلاح امروز، صداقت به «قول و فعل» یا «عمل و گفتار» اطلاق می‌شود.این ویژگی از زیباترین جلوه‌های مدیریت است؛ چرا که عامل اصلی جلب‌اعتماد دیگران و ایجاد صمیمیت بین او و زیردستان به شمار می رود. بیش‌ترمدیران موفق، افزون بر سیاست و زیرکی و تدبیر، ویژگی صدق در گفتار وکردار را نیز دارند. خداوند در قرآن می‌فرماید:
یا أَیُّهَا الَّذین‌َ آمَنُوا اتَّقُوا اللّه‌َ وَ کُونُوا مَع‌َ الصّادِقین‌َ؛
ای اهل ایمان، خدا ترس بوده و همراه با راست‌گویان باشید.
امام علی(ع) نیز مکرر بر صداقت و راستی در گفتار و کردار تأکیدمی‌کنند و آن را عامل نجات و موجب کرامت و بزرگ‌منشی می‌دانند.چنانکه آن را پیروزمندترین راهنما در کارها نیز معرفی می‌کنند.
- امانتداری
از ویژگی‌های پیامبر اکرم(ص)، حتی پیش از بعثت و زمامداری و مدیریت‌رسمی و الاهی‌اش بر جامعه اسلامی، صفت امانتداری است. او امین بود و این‌زیور و صفت را تا ابد در جایگاه رهبر و مدیر بزرگ الاهی با خود خواهدداشت. تأسی به این صفت، و نزدیکی به این حالت، تکلیفی بزرگ برای‌مدیران جوامع امروز، به ویژه جوامع اسلامی است.
حضرت موسی(ع) وقتی خواست برای حضرت شعیب(ع) عهده‌دارکاری شود، دختر حضرت شعیب(ع) درباره او به پدر چنین گفت:
یا اَبَت‌ِ اسْتَاجِرْه‌ُ اِن‌َّ خَیْرَ مَن‌ِ اسْتَاجَرْت‌َ القَوِی‌ُّ الاَمین‌ُ.
پدر این جوان را برای خدمت اجیر کن، زیرا بهترین کارگزار کسی‌است که در کارش توانمند و امین باشد.
مدیر در دنیای امروز، حافظ اموال، دارایی‌ها، سرمایه‌ها، ابزار و متعلقات‌سازمان تحت مدیریتش است. حفظ اسرار، پوشش عیوب، رازداری ونهانداری نیز از رموز توفیق مدیر است. ویژگی امانتداری از دیدگاه‌حضرت‌امیر(ع) تا بدان حد مهم است که اصل پُست مدیریت را نیز امانت‌می‌داند. آن حضرت به یکی از کارگزارانش می‌نویسد:
پست فرمانداری برای تو وسیله آب و نان نیست بلکه امانتی است که‌در گردن توست.
و لذا یکی از اصول مهم مدیریت و وظایف اصلی مدیر را امانتداری وامین بودن می‌داند و می‌فرماید:
در به کارگیری کارمندان و مدیرانی که باید زیر نظر تو کار کنند،هیچ‌گونه واسطه و شفاعتی را نپذیر، مگر شفاعت «کفایت» و «امانت»را.
- آگاهی و تخصص
از ویژگی‌های مهم مدیر کارآمد، آگاهی لازم از مسائل مربوط به‌مسؤولیت او است که شرط کام‌یابی او نیز به شمار می‌رود. داشتن آگاهی ومهارت لازم، ضامن پیشرفت سازمان به سمت و سوی اهداف مورد نظر است.امام علی (ع) می‌فرماید:
ای مردم، همانا سزاوارترین فرد به این امر ]خلافت و مدیریت[، کسی‌است که در اجرای امور تواناترین، و در فهم مسائل داناترین به فرمان‌خداوند باشد.
از این روست که حضرت یکی از آفات جدی مدیریت را برکناری وواپس نهادن انسان‌های آگاه و بافضیلت می‌داند.
- پرهیزگاری
پرهیزگاری، عامل بازدارنده از خطا و مصونیت از لغزش به شمار می‌رود و از شرایط مهم مدیریت و زمامداری در نظرگاه امیرمؤمنان (ع) است. البته‌در قرآن نیز به این مهم اشاره شده است:
وَ مَن‌ْ یَتَّق‌ِ اللّه‌َ یَجْعَل‌َ لَه‌ُ مِن‌ْ أمْرِه‌ِ یُسْراً؛
کسی که تقوا پیشه کند، خداوند سختی‌هایی را که برای او پیش می آید،آسان می‌کند.
امام علی (ع) می‌فرماید:
هر کس به دامن تقوا چنگ زند، سختی‌ها و شدایدی که به او نزدیک‌شوند، از او دور گشته و کارهایی که بر ذائقه او تلخ آمدند، شیرین‌می‌گردند و موج‌های متراکمی که می‌خواهند او را به کام خود بکشند،از جلوی او کنار رفته و امور مشقت‌آفرین بر او آسان می‌شود.
- عدالت
عدالت، مجموعه‌ای از رفتار، گفتار و کردار است که لازمه مدیریت‌کارآمد و پویا به شمار می‌رود. مدیری که در مؤلفه‌هایی چون گفتار، رفتار وپندار خویش، عدالت و انصاف را رعایت کند، در حقیقت، افزایش وفاداری‌به سازمان را به ارمغان آورده، و افراد با مشاهده این روحیات، به تحقق‌اهداف سازمان وفادارتر و پایبندتر می‌شوند. امام علی(ع) رعایت عدالت رامایه روشنی چشم کارگزاران دانسته و می‌فرماید:
برترین روشنی چشم والیان، برقراری عدل در مملکت است.
ایشان همچنین در اهمیت عدالت یادآور می‌شوند که:
کسی که پس از من، سرپرستی را به عهده بگیرد، در روز قیامت در کنارصراط نگاه داشته می‌شود و فرشتگان مقرب الاهی نامه اعمال او رامی‌گشایند. اگر در میان مردم با عدالت رفتار کرده باشد، پس عدلش اورا نجات می‌دهد.
- دوری از بدرفتاری
اخلاق تند و طلب‌کارانه، فضای مدیریت را به جهنم رفتاری تبدیل‌می‌کند. او باید بسترسازی کند و سازمان را به سمت فرهنگ متعادل رفتاری‌سوق دهد، نه این که خود پرخاش‌گر و تندخو باشد. امام می‌فرماید:
بدرفتاری، آفت زمامداران[مدیران جامعه ] است.
- مهربانی
همان طور که خشونت برای مدیر زیبنده نیست، قاطعیت، اصل مسلّم برای‌بالا بردن کیفیت کار و بهینه سازی رفتارها در سازمان است. در کنار قاطعیت،عطوفت و مهربانی بجا و مناسب، بسیار مؤثر و مفید است. مدیر با به کار بردن‌مهر و عطوفت، از دریچه قلب‌ها وارد شده و سازمان را مالامال از تعهد وفداکاری می‌کند. امیرمؤمنان (ع) در این باره می فرماید:
مهم‌ترین رکن سیاست، مهربانی است.
امام علی(ع) در عهدنامه مالک اشتر بر این نکته تأکید فراوان دارند که:
مهربانی با مردم را پوشش دل خویش قرار ده و با همه دوست و مهربان باش.
- برخورد منصفانه با فرودستان
از ویژگی‌های مدیریت کارآمد، رعایت حقوق فرودستان است. چرا که‌این امر عامل ثبات سازمانی و مانع تشکیل گروه‌های غیررسمی معارض‌به‌شمار می‌رود و موجب بالا بردن انگیزش در بین نیروها است. برخوردمنصفانه، عین عدل است، و عدل، به تعبیر امیر مؤمنان (ع)، قرار دادن هر چیزدر جای خود است. امام علی(ع) می‌فرماید:
حاکم اسلامی پاسدار الاهی در زمین است.
چرا که قرآن انسان را خلیفه خدا در زمین، و دادگری و انصاف را ازویژگی‌های ذات لایزال خداوند می‌داند. پس جانشین خدا نیز بایدمرزبندی‌های عدالت را رعایت کند. امام در جای دیگری می‌فرماید:
دستور و حکم منصف و عادل، نافذ است.
حضرت درباره برخورد منصفانه مدیر می‌فرماید:
با آنان فروتن و نرمخو، و همواره گشاده‌رو باش، و به همگان به یک‌چشم بنگر؛ خواه به گوشه چشم نگری و خواه به آنان خیره شوی.
- توجّه به وضع معیشتی کارکنان
امیرمؤمنان (ع) در این باره می‌فرماید:
در وضع معیشتی آنان گشایشی پدید آور؛ زیرا این روش آنان را دراصلاح خود نیرو بخشیده و برای پاک‌سازی خود تشویق می‌کند و آنان‌را از دست درازی به اموالی که در اختیار دارند، بی‌نیاز می‌سازد.
- مصمم بودن در اجرا
رفق و مدارا از ویژگی‌های مهم در ارتباطات مدیر کارکنان به شمارمی‌رود که با قاطعیت منافات ندارد. قاطعیت از ریشه «قَطَع‌َ» و به معنای‌برش‌داشتن است. مدیر شایسته کسی است که کمتر دچار تردید و ضعف‌شود. البته ممکن است بعضی تصمیم‌ها درست نباشد؛ زیرا انسانها از خطامصون نیستند؛ امّا آن چه با کوشش و صلاح‌اندیشی حاصل می‌شود، باید باقاطعیت انجام گیرد، زیرا تزلزل مدیر، موجب سستی و کاهش نیروی زیردست‌وی خواهد شد.
- توانایی انسجام دهی و حفظ جامعه
حفظ جامعه و سازمان، از ویژگی‌های مدیریت کارآمد است. امام علی(ع)می‌فرماید:
باید از تفرقه پرهیز کرد؛ چه این که افراد تک‌رو و جدا شده، دستخوش‌امیال شیطانی می‌شوند؛ همان طور که گوسفند تک افتاده، طعمه گرگ‌می‌شود.
- نظم
آراستگی و پیراستگی را که شامل نظم، پاکیزگی، زیبایی، ایمنی، بهداشت‌و انضباط است، در محیط کار اعمال کنید. زیرا این کار موجب بالا رفتن‌روحیه، و در نتیجه افزایش بهره‌وری و کیفیت می‌شود. سازمان را از اساس،یک رشته روابط منظم و عقلایی بین افراد دانسته‌اند و فراگرد منظم آن رامی‌توان جریان منظم و متوالی فعالیت بشری برای انجام کاری یا شغلی از ابتداتا انتها بیان کرد. امام علی(ع) درباره اهمیت نظم می‌فرماید:
شما را به تقوای الاهی و نظم در کارهایتان سفارش می‌کنم.
دستور ویژه آن حضرت درباره رعایت نظم در مدیریت، فرازی ازعهدنامه مالک اشتر است که امام فرموده‌اند:
کار هر روز را در همان روز انجام ده زیرا هر روزی کاری مخصوص به‌خود دارد.
- تعهد در برابر هدف
برای گردش کار سازمان و امور آن، باید هدف گذاری و برنامه‌ریزی سنجیده‌و سازمان‌دهی عاقلانه داشته باشیم و به آن متعهد باشیم. امام‌علی(ع) می‌فرماید:
کسی که در طریق یک هدف نباشد، حیله‌های دیگران او را شکست‌میدهد.
حضرت در جای دیگر می‌فرماید:
جان خویش را در راه این مسؤولیت که خداوند بر عهده تو نهاده است،نثار کن.
- توانایی شناخت خویشتن
از مهم‌ترین عوامل توفیق در اداره سازمان و ارائه مدیریت کارآمد،خودشناسی است. امام علی (ع) در این باره می‌فرماید:
خدا رحمت کند کسی را که از خود شناخت دارد و قدر خود رامی‌شناسد و پا را از گلیم خود بیرون نمی‌گذارد.
کسی که به شناخت واقعی خود نایل نشود، مرده متحرک است و نمی‌تواندبه دیگران سودی برساند. امام می‌فرماید:
کسی که به خودشناسی و ارزش و مقدار خویش آگاهی نداشته باشد،نابود می‌شود.
حضرت در اهمیت و ضرورت شناخت خویش، برای مدیر واقعی،مرزبندی جدیدی برای شناخت افراد عالم و جاهل قائل می‌شود و می‌فرماید:
دانا کسی است که قدر خود را بشناسد، و در نادانی مرد همین بس که‌ارزش خویش را نشناسد.
- آگاهی از تحوّلات اجتماعی
امروزه ضرورت آگاهی از تحوّلات اجتماعی برای مدیران، به ویژه برای‌مدیران رأس هرم سازمان، امری حیاتی و تعیین‌کننده است. امام می فرماید:
به خدا سوگند، از اخبار و تحوّلات جاری کشور بی‌اطلاع نیستم تا مراغافلگیر کنند چون کفتار نیستم که با ضربات آرام و ملایم بر درلانه‌اش، او را بخوابانند و ناگهان به دامش اندازند؛ من به طور کامل‌مراقب مخالفان هستم.
نباید فراموش کنیم که عدم هوشیاری، به عدم دقت در پیش‌بینی برنامه‌منجر خواهد شد. در بُعد هوشیاری مدیر، سه افق وجود دارد: الف: باز؛ ب:دور؛ج: روشن. اگر این سه افق در مدیری جمع شد، هوشیاری او بالا است؛ امّا اگردر این ابعاد، ضعف و فتور داشته باشد، محیط خود را به خوبی نخواهد شناخت.
دانلود تحقیق اصول سرپرستی روابط عمومی (پرورش مهارتهای سرپرستی)
اختصاصی از یارا فایل دانلود تحقیق اصول سرپرستی روابط عمومی (پرورش مهارتهای سرپرستی) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:25
فهرست مطالب:
اصول سرپرستی روابط عمومی (پرورش مهارتهای سرپرستی)
رشد و رهبری در اسلام
رشد و رهبری
تعریف رشد
رشد ملی
رشد فردی و اخلاقی
مدیریت حافظه
رشد در عبادت
فوق نبوت و امامت
اصول ضرورت رهبری
رهبری رسول اکرم (ص)
ضرورت مطالعة سیرة انبیاء
وظایف خاص رهبر
دستورهای اسلام در مورد رهبری
مقدمه :
مدیران در تمامی سطوح سازمانی و در کلیة سازمانها وظیفة بنیادی طراحی و پویا نگهداشتن محیطی را بر عهده دارند که در آن ، افراد با همکاری همدیگر ، بتوانند مأموریت ها و هدفهای معنی را به اجرا درآورند .
اجرای این مهم ، نیاز به توانایی ها ، مهارتها و دانشهایی دارد . هدف از تهیه این جزوه تلاش به منظور اشنایی هر چه بیشتر اینجانب با اصول سرپرستی می باشد لذا با راهنمایی استاد ارجمند جناب آقای افشار تلاش گردیده تا با مفهوم رشد و رهبری از دیدگاه اسلام آشنا شده و بر اهمیت جلب همکاری روانها و حرکت درآوردن آنها به سوی هدفی مقدس و عالی تأکید گردد .
رشد و رهبری در اسلام
هنگامی که صحبت از جامعه است و اجتماع انسانی ، به دلیل ماهیت موجوی انسان که مخلوقی است جامعه زی ، مباحثی به میان می آید که به چگونگی ادارة اجتماع انسانی مربوط می شود . اسلام دینی است جاودانی و فراگیر و برای همة شئون زندگی مردم ، در مورد رهبری و مسئولیت هایش سرشار از ایات و احادیث است و سیره زندگی پیامبر (ص) و معصومین (ع) نیز خود ،نمونه هایی (الگوهایی) در این زمینه خواهند بود . اسلام همة توجه خود را به رهبران معطوف ننموده ، بلکه فرد فرد مسلمانان را نیز مسئول می داند و با این نگرش وسیع و عمیق ، نه گرفتار اصالت فرد شده ونه اصالت اجتماع ، بلکه به هر دو وجه امعان نظر داشته است ولی مسئولیت رهبران را بیش از شهروندان می داند . روایتی از پیامبران (ص) نقل شده که فرمودند : « دو گروه هستند که هر گاه صالح باشند ، امت نیز صالح خواهد بود و اگر فاسد شوند ، امت فاسد خواهد شد و آن دو گروه علما و امیران جامعه اند . » از این روایط چنین استنباط می شود که مسئولیت کسانی که رهبری فکری مردم را به عهده دارند (علما و دانشمندان ) و نیز افرادی که مسئولیت های نظام ، اعم از اجرایی و غیر آن را پذیرا شده اند ، بسیار سنگین و در چگونگی ادارة جامعه و حتی روش زندگی مردم تعیین کننده است .
شاید این سوال پیش بیاید که در اسلام چرا ، هم «افراد» مسئول هستند و هم «گردانندگاه حکومت»؟ در پاسخ باید خلقت انسان را یاد آور شد که گونه ای است که «اختیار و اراده» از خصوصیات بارز او و یکی از شاخه های تعیین کنندة تفاوت این مخلوق برتر عالم خلقت و حیوانات خواهد بود . بنابراین خداوند آفریننده ، با افزایش چنین موجودی هرگز او را عبث نیافریده و او را رها نکرده تا از این خصلت خود ، یعن اختیار اراده ، هر طور که مایل است استفاده کند . در مقابل از او مسئولیت خواسته است ، مسئولیت در قبال خود و مسئولیت در قبال جامعه که در آن زندگی می کند و حتی جامعه جهانی . در اسلام هیچ کس حق ندارد حتی به خودش ضرر بزند . مسئولیت تا به این حد است و اینچنین ، اختیار او مهار و در مسیر بهبود ، رشد و تکامل جهت دار شده است . خداوند برای این صیرورت و این شدن و به سوی تعالی رفتن ، مجموعه دستورهایی را در کتابی جاودانی به نام قرآن بر مردم عرضه نموده و خود می فرماید : «ولیکن افرادی ربانی باشید به واسطه آنکه کتاب خدا را پیوسته آموزش می دهید و به واسطه آنکه پیوسته انس و رجوع دایمی به قرآن دارید . » (آیه 79 ، سوره آل عمران) خداوند با بیان این آیه به مسلمانان می فرماید که به این کتاب باید همچون یک کتاب درسی نگاه کرد . باید از آن چیز یاد گرفت و آن را آموزش داد و از طریق انس دایمی با ان ، به انسانهایی ربانی – کمال یافته در روح و روان شخصیت – تبدیل شد .
اسلام با وجود همة تأکیدها برفرد و مسئولیت های او ، مدیران نظام اسلامی را نیز مسئول ایجاد جامعه ای می داند که در آن زمینه های رشد شعور و آگاهی مردم فراهم باشد . در چنین فضایی مردم بصیرت و بهره گیری از خرد ، اختیار و اراده خویش ، در جهت بهبود و رفاه مادی و معنوی خود استفاده خواهند برد . در قرآن کریم چنین آمده :
1- خداوند آگاه و بصیر است . (آیه 1 ، سوره مجادله)
2- نظام طبیعت بر اساس آگاهی خلق شده و بر همین اساس نیز اداره می گردد (آیه 41،سوره نور)
3- قرآن و سایر کتابهای آسمانی بر اساس تنظیم شده اند که بصیرت آور و آگاه کننده اند . (آیه 104 ، سوره انعام )
4- بصیرت و آگاهی ، از صفات بارز انسانی و جدا کنندة او از حیوان است .
تأمل در ایم واقعیات ، مسئولیت افراد را در جهت رشد و تکامل فردی و همچنین مسئولیتهای رهبری و مدیریت ، در ایجاد جامعه ای آگاه و بصیر مشخص می سازد .
با ذکر این مقدمه تلخیصی از گفتار استاد شهید مطهری با عنوان «رشد و رهبری در اسلام» ارائه گردد .
رشد و رهبری
استاد شهید مطهری
الف- رشد (قدرت میریت)
رشد ، کلمه ای است که از قرآن مجید گرفته شده است . قرآن مجید در مورد کودکان بی سرپرست که دارای ثروت هستند این اصزلاح را به کار برده است . در مورد یتیمان می فرماید : یتیمانی که سرپرست خود را از دست داده اند و مملوک و ثروتی دارند تا زمانی بلوغ بر آنها قیمومت کنید و ثروتشان را در اختیارشان قرار ندهید . البته بلوغ ، شرط لازم لازم است ولی کافی نیست زیرا علاوه بر بلوغ ، «رشد» لازم است . به تغییر قرآن : برای آنکه ثروتشان را در اختیارشان قرار دهید ، رسیدن به حد بلوف طبیعی یعنی بلوغ جنسی کافی نیست ، زمانی که رشد در آنها احساس شد ، می توان ثروت را در اختیارشان قرار دارد . در فقه و سنت اسلامی نظیر همین مطلب در مورد ازدواج آمده است . در فقه اسلامی محرز و مسلم است که برای ازدواج ، تنها عقل و بلوغ ، کافی نیست یعنی یک پسر به صرف اینکه عاقل و بالغ است نمی تواند با دختری ازدواج کند. چنانکه برای دختر نیز عاقله بودن و رسیدن به سن بلوغ دلیل کافی برای ازدواج نیست ، علاوه بر بلوغ و علاوه بر عقل ، رشد لازم است . عقل غیر از رشد است و مسئله دیگری است . افراد یا عاقل اند یا مجنون . عاقل ها به دو دسته تقسیم می شوند : یا رشیدنده یا غیر رشیدنده . یعنی انسان عاقل و بالغ ممکن است رشید باشد و ممکن است غیر رشید باشد .
دانلود مقاله اصول علم مواد
اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله اصول علم مواد دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:16
فهرست مطالب:
مقدمه:
معرفی:
جنس قطعات:
لبه برنده قطعه:
فولاد ابزار:
بدنه قطعه:
فولاد با کربن متوسط:
قطعات دندانه ای:
فولاد با درصد کربن بالا:
پیچ و مهره:
فولاد کم آلیاژی:
اهرم:
فولاد با کربن متوسط:
مراحل ساخت:
ثطعه شماره 1 :
قطعه شماره 2 :
قطعه شماره (3-4-5-6-7
قطعه شماره 8:
قطعه شماره 9:
تذکر:
مرحله جوشکاری و سنگ زنی:
مقدمه:
برای ادامه حیات و زندگی هر چه بیشتر انسانها ابتدا باید به تولیدات فرآورده های زندگی از قبیل انواع مواد غذایی و پوشاک و لزوم درمانی و از همه مهمتر برای بر حذز بودن از خطرات جانی بایستی به ایجاد پناهگاه پرداخت. آنگاه می توان برای تولید سایر ملزومات جهت برتر کردن زندگی کمک کرد.
به همین منظور شرکت ها و کارخانه هایی برای تولید مایحتاج زندگی هر چه بیشتر افراد، بطور استاندارد ایجاد شده و و مواد تولید شده را در اختیار جامعه قرار خواهند داد. البته تولید کالاها می بایستی براساس و پایه مشخصی صورت گیرد و از طرفی چون رشد فکری افراد جامعه روز به روز رو به تکامل می باشد در این صورت سعی می شود که از مواهب زندگی بهتری برخوردار بوده و کوشش می کنند که از بهترین مواد و لوازم زندگی استفاده کنند و نیز انجمن ها و شرکت های اقتصادی بر مبنای تعداد افراد هر جامعه تولیدات خود را از نظر کمیت و کیفیت گسترش داده و این عمل نیز بستگی به دستگاههای صنعتی و ابزارآلات بکار برده شده خواهد داشت و برای بهتر کردن کیفیت مواد و کالا به دستگاههای تولیدی کاملتری نیاز خواهد بود. بطور کلی ماشین های ابزار در ساخت دستگاههای صنعتی که در تولید لوازم زندگی انسانها کمک شایانی می کنند، اهمیت بسزایی دارند.
معرفی:
یک ماشین ساده بریا برش میلگرد در کمترین زمان و با هزینه کم و با یک نیروی بسیار کمتر می توان برای برش میلگرد استفاده نمود که بیشتر در ساخت کارهای سری به کار رفته و بسیار با صرفه بودن و می توان سرعت در انجام کار را بالا برد و علاوه بر این دارای این خاصیت نیز می باشد که هیچی آسیبی به قطعه نمی رساند و باعث پیچش و تنش در طول قطعه نمی شود.
جنس قطعات:
لبه برنده قطعه:
فولاد ابزار:
انتخاب فولاد ابزار به کاربرد ابزار بستگی دارد. سختی پذیری، مقاومت سایشی و درجه حساسیت در مقابل انقباض و مقاومت در مقابل درجه حرارت بازپخت از جمله خواص مهم برای فولاد ابزار هستند. انقباض در اغلب فولادها می تواند در حین عملیات سخت کردن صورت گیرد. اما فولادهایی وجود دارد که این انقباض در آنها به اندازه ای جزئی است که ابعاد قطعه قبل از عملیات سخت کردن می تواند همان اندازه ابعاد نهایی در نظر گرفته شود. از چنین فولادهای بدون انقباض می توان برای تولید قطعات پرسی پیچیده استفاده کرد.
به منظور تولید فولادهای ابزار تمیز و عاری از ناخالصیهای غیر فلزی امروزه اغلب از کوره های قوس الکتریکی استفاده می شود. همچنین با تغییر شکل گرم خاص و عملیات سطحی ویژه اظ ظاهر گشتن عیوب داخلی و خارجی جلوگیری خواهد شد، به طوری که از این طریق در عملیات حرارتی ابزار پیچیده، خطر ایجاد ترک را بتوان به شدت کاهش داد.
عملیات حرارتی اغلب فولادهای ابزار، که در درجه حرارتهای معمولی انجام می گیرد، تفاوت عمده ای با عملیات حرارتی ذکر شده در فولادهای غیر آلیاژی و کم آلیاژی ندارد. اما با این وجود به دلیل امکان ظهر شدن تردی حرارتی در این فولادها، عملیات حرارتی باید با دقت فراوانی انجام گیرد. فولادهای ابزار سریع سرد شده باید در درجه حرارتهای نسبتا پایینی تحت عملیات بازپخت قرار گیرند، زیرا در غیر این صورت سختی به دست آمده کاهش قابل ملاحظه ای می یابد ولی در عوض سفتی (تافنس) به اندازه قابل توجهی افزایش خواهد یافت. فولادی که طبق استاندارد آلمان (DIN) مشخص شده در مقایسه با فولاد طبق استاندارد آمریکایی (AISI) تا حدودی در آنالیز شمییایی با یکدیگر تفاوت دارند.
یک گروه خاص از فولادهای ابزار، فولادهای تندبر (خوش تراش) هستند که علاوه بر سختی بالا دارای مقاومت فوق العاده بالایی در مقابل درجه حرارت بازپخت نیز می باشند. این فولادها در ابزار ماشین های تراش، فرز و مته به کار می روند و می توانند سختی و توان برشی خود را تا دمای حدود C600 به طور کامل حفظ کنند. برای دست یافتن به مقاومت در مقابل دمای بازپخت در فولادهای پر آلیاژی باید عملیات حرارتی ویژه ای بر روی آنها انجام گیرد.
درجه حرارت لازم برای آستنیتی کردن فولاد تندبر حدود C1300 است. بدین جهت قبل از اینکه ابزار در داخل کوره ای که دارای درجه حرارت بالا است گرم شود، معمولا تا حدود C800 پیش گرم می شود و پس از آتنیتی شدن اغلب در وانهایی حاوی روغن یا نمک محلول و یا در هوای معمولی سریع سرد می شود. برای جلوگیری از ترک برداشتن (در اثر سختی بالا) باید این گونه فولادها بلافاصله بعد از سریع خنک کردن در دمای حدود C100 تحت عمل بازپخت قرار گیرند.
دانلود مقاله اصول شیمیایی حیات
اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله اصول شیمیایی حیات دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:17
فهرست مطالب:
اصول شیمیایی حیات
کربوهیدرات ها :
لیپیـدها :
پروتئین ها
ساختار چهارم
اسیدهای نوکلئیک
دی نوکلئوتیدها
اصول شیمیایی حیات
ترکیب شیمیایی انواع گیاهان، جانوران و میکروب ها بسیار مشابه است. از 92 عنصر موجود در طبیعت فقط تعداد معدودی در ماده زنده یافت می شود. عنصرهای هیدروژن (H)، اکسیژن (O)، کربن (C) و نیتروژن (N) روی هم 99 درصد جرم سلول ها را تشکیل می دهند در حالی که سه عنصر هیدوژن، کربن و نیتروژن کمتر از یک درصد جرم پوسته زمین را شامل می شوند.
علاوه بر عناصر فوق، کلسیم (Ca)، گوگرد (S) و فسفر (P) نیز در ماده زنده به مقادیر قابل ملاحظه یافت می شوند.
تنوع و ثبات ترکیبات کربن دار در موجودات زنده به ویژگی های اتم کربن ارتباط دارد.
چنانکه می دانید ظرفیت هر اتم به تعداد الکترون هایی که برای تکمیل کردن مدار خارجی باید به دست آورد یا از دست بدهد، بستگی دارد. اتم کربن در مدار خارجی خود چهار الکترون دارد و برای تکمیل این مدار به چهار الکترون دیگر نیازمند است؛ بنابراین کربن چهار ظرفیتی است. کربن هم چون سایر اتم ها تمایل دارد مدار خارجی خود را تکمیل کند تا پایدارتر شود. اتم کربن برای رسیدن به این هدف، با اتم های دیگر که آنها نیز برای کامل کردن مدار خارجی خود به الکترون نیازمندند، پیوند تشکیل می دهد. گرایش به تشکیل این پیوندها منشأ تنوع ساختاری مولکول های کربن دار است. یک اتم کربن به علت چهار ظرفیتی بودن، می تواند با چهار یا تعداد کمتری اتم دیگر پیوند تشکیل دهد به نحوی که در نهایت چهار پیوند تشکیل شود.
درشت مولکول های زیستی
سلول ها علاوه بر آب و مولکول های کوچک دیگر، مولکول های بزرگی نیز دارند که درشت مولکول یا ماکرومولکول نامیده می شوند. یک درشت مولکول پلی مری است که از به هم پیوستن تعدادی مولکول کوچک و مشابه به نام تک واحد یا مونومر ساخته شده است.
تک واحدها در درشت مولکول ها به صورت خطی یا منشعب به یکدیگر می پیوندند.
جرم مولکولی تک واحدها چند صد دُلتن و جرم مولکولی درشت مولکول های زیستی بین چندهزار و یک میلیون دُلتن است. مهم ترین درشت مولکول های زیستی عبارتند از : پلی ساکاریدها، پروتئین ها و اسیدهای نوکلئیک که به ترتیب از به هم پیوستن منوساکاریدها، اسیدهای آمینه و نوکلئوتیدها بدست می آیند. لیپیدها معمولاً جزء درشت مولکول ها طبقه بندی نمی شوند.
اما در اینجا همراه با آنها بررسی می شوند زیرا هم چون درشت مولکول ها نقش هایی عمده و مهم در سلول ایفا می کنند. لیپیدها از نظر اندازه بین مولکول های کوچک و درشت-مولکول ها قرار می گیرند.
برای فهمیدن بیوشیمی سلول، باید درشت مولکول ها را شناخت. باید دانست که آنها چه نوع ترکیباتی هستند، چگونه ساخته می شوند، چگونه تجمع می یابند و چگونه عمل می کنند.
ابتدا با کربوهیدرات ها که ساده ترین درشت مولکول های زیستی هستند آشنا می شوید، پس از آن لیپیدها و پروتئین ها و سپس اسیدهای نوکلئیک به ترتیب مورد بحث قرار می گیرند.
کربوهیدرات ها :
کربوهیدرات ها ساده ترین درشت مولکول های زیستی هستند که از سه عنصر اصلی کربن، هیدروژن و اکسیژن ساخته شده اند. در کربوهیدرات ها پیوندهای کووالان متعددی وجود دارند که کربن در آنها شرکت می کند و درنتیجه شکسته شدن آنها مقدار زیادی انرژی تولید می شود، بنابراین کربوهیدرات ها جزء ترکیبات انرژی زای سلول هستند.
مونوساکاریدها ساده ترین کربوهیدرات ها هستند. همه مونوساکاریدها از فرمول کلی (CH2O)n تبعیت می کنند. عدد n در فرمول بین 3 تا 7 متغیر است.
1CHO
H – 2C – OH
3CH2OH
مونوساکاریدها سه تا هفت کربن دارند و آلدوز یا کتوز هستند. آلدوزها در کربن شماره 1 عامل آلدهیدی (-CHO) و کتوزها عامل کتونی (-C=O) دارند. قندهای سه، چهار، پنج، شش و هفت کربنی را به ترتیب تری یوز، تتروز، پنتوز، هگزوز و هپتوز می نامند.
گلیسر آلدهید یک قند 3 کربنی است و فرمول شیمیایی آن چنین است :
در این ترکیب کربن شماره 2 نامتقارن است زیرا با 4 گروه مختلف پیوند تشکیل داده است.
چنین کربنی می تواند دو ایزومر L,D داشته باشد. بطور کلی برای یک مولکول قند با n کربن اگر گروه –OH متصل به کربن شماره 1 – n آن دست راست و –H دست چپ رسم شود، ایزومر D و برعکس آن L نامیده می شود.
قندهای پنج کربنی و شش کربنی اهمیت ویژه ای دارند زیرا علاوه بر این که در راه های متابولیسمی شرکت دارند، در ساختار برخی درشت مولکول ها نیز بکار می روند. ریبوز و مشتقات آن که در ساختار اسیدهای نوکلئیک شرکت دارند، از مهم ترین قندهای پنج کربنی هستند. قند شش کربنی گلوکز با فرمول C6H12O6 واحد سازنده نشاسته، گلیکوژن و سلولز است.
الیگوساکاریدها ترکیباتی هستند که بین دو و ده واحد منوساکاریدی دارند. الیگوساکاریدها بر حسب تعداد واحدهای تشکیل دهنده آنها طبقه بندی می شوند مثلا اگر دو مولکول منوساکارید به هم متصل شوند دی ساکارید و در صورت اتصال سه مولکول منوساکارید، یک تری ساکارید ایجاد می شود. ساکاروز دی ساکاریدی است که از اتصال گلوکز با فروکتوز بدست می آید. لاکتوز دی ساکارید دیگری است که از اتصال گلوکز و گالاکتوز حاصل می شود.
کربوهیدرات هایی با بیش از ده واحد مونوساکاریدی در گروه پلی ساکاریدها قرار می گیرند.
نشاسته، گلیکوژن و سلولز از مهم ترین پلی ساکاریدهای زیستی اند که هر سه از واحدهای گلوکز ساخته شده اند.
نشاسته پلی ساکارید ذخیره ای در گیاهان است. شکل خطی آن آمیلوز و شکل شاخه دار آن آمیلوپکتین نام دارد.
گلیکوژن پلی ساکارید ذخیره ای در جانوران است و در سلول های کبد و ماهیچه به مقدار زیاد وجود دارد. جرم مولکولی گلیکوژن بیشتر از نشاسته است.
سلولز در دیواره سلول های گیاهی یافت می شود و ساختاری مشابه آمیلوز دارد. این پلی- ساکارید برای اغلب جانداران غذا محسوب نمی شود زیرا جانوران توانایی شکستن پیوندهای بین واحدهای گلوکز موجود در سلولز را ندارند. نشخوارکنندگان بدلیل داشتن باکتری های تجزیه کننده سلولز در دستگاه گوارش خود قادر به هضم سلولز هستند و لذا از آن به عنوان منبع غذایی استفاده می کنند.
کیتین یک پلی ساکارید ذخیره ای است که در پوشش خارجی بدن بسیاری از حشرات و سخت پوستان وجود دارد.