فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:16
فهرست مطالب:
شهر تاریخی بخارا
تاریخچه
اماکن و ابنیه تاریخی
ازبکستان
بخارا و بناهای آجری
جامعه شناسی شهری و بخارا
مهاجرت اول
مهاجرت دوم
انقراض حکومت طاهریان
سامانیان
نصر اول مؤسس سلسله سامانی
زبان فارسی در دوره سامانیان
پادشاهان سلسله سامانی
منابع
چکیده:
شهر تاریخی بخارا
شهر بخارا، واقع در جاده ابریشم بیش از 2000 سال قدمت دارد . بخارا با بافت شهری خاصی که عمدتاً دست نخورده باقی مانده است، یکی از کامل ترین نمونه های شهرهای قرون وسطی در آسیای مرکزی به شمار می رود. از بناهای تاریخی این شهر، آرامگاه مشهور اسماعیل سامانی که شاهکار معماری اسلامی قرن دهم محسوب می شود و مدرسه های متعددی که از بقایای قرن هفدهم هستند را می توان نام برد.
شهر بُخارا یکی از کانونهای دانش و ادب ایران پس از اسلام است که امروز جزیی از قلمرو جمهوری ازبکستان است.
تاریخچه
بخارا پایتخت سامانیان بود، ۸۵٪ مردم آن تا امروز نیز به زبان فارسی با گویش ویژه آسیای مرکزی که امروزه به زبان فارسی تاجیکی معروف شده حرف میزنند.
در سالهای ۱۹۲۴ میلادی بخارا و سمرقند با سیاستهای شوروی پیشین از تاجیکستان جدا گشته و به ازبکستان پیوست. دولت ازبکستان با سیاست فارسیستیزی خود همچنان محدودیتهای آموزشی و رسانهای سختی بر ضد زبان فارسی پیاده کرده است.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:33
فهرست مطالب:
1)تاریخچه جوشکاری زیر آب
2) معرفی انواع جوشکاری زیر آب شامل جوشکاری خشک و جوشکاری مرطوب
3) نکاتی در مورد ویژگی ها و دوره های آموزشی غواص- جوشکار از لحاظ شرایط سنی و بدنی
4) معرفی انواع تجهیزات والکترودهای مخصوص جوشکاری زیر آب و نکاتی درمورد برشکاری زیرآب
5-معرفی واحدهای درسی دوره آموزشی و تکنولوژی جوشکاری
6)معرفی محافظت ازآتش در خلال جوشکاری و برشکاری
که دو مورد آنرا بنا به خواست شما استاد عزیز در داخل پروژه قرار دادم.
علت انتخاب موضوع برای من وجود سازه های عظیم دریایی درجنوب کشور وجالب بودن موضوع برای خودم بود.
روش کارم به این صورت بود که چند مقاله رااز اینترنت جمع آوری کردم وبا استفاده از چندکتاب پروژه خود را ارائه دادم.
Refrences:(مراجع)
1)مقاله هایی که از اینترنت گرفته شده است هر کدام خود مراجع رامعرفی کردند.
2)نویسنده مهندس شکری هراتی، تکنیک علمی و عملی جوشکاری، تهران، انتشارات علم صنعت 110 چاپ اول آبان 66 ص(161-145)
مقدمه:
اززمانیکه عملکرد قوس الکتریکی( شعله الکتریکی) شناخته شده است، بیش از صد سال می گذرد.اولین جوش کاری زیر آب توسط کارخانه کشتی سازی نیروی دریایی انگلستان برای مهر و موم کردن و محکم کردن قسمت هایی از کشتی که در زیر آب چکه می کرد، انجام شد. جوش کاری زیر آب وسیله مهمی برای کارهای ساختمانی زیر دریا محسوب می شود. در سال 1964 الکترودهای ضد آب ویژه ای توسط ون درویلینگین(van der Willingen) درهلند توسعه وگسترش یافت. در سالهای اخیر، تعدادی از ساختارها ویا ساختمان هایی که شامل لوازم حفاری نفتی، خط لوله و سکوها هستند، دوراز خشکی و دردریا به طور قابل ملاحظه ای نصب شده اند.بعضی از این ساختارها، خرابی و شکست اجزای تشکیل دهنده اشان رادر طول مدت استفاده های معمولی ویا به دلیل اتفاقات غیر منتظره وغیر قابل پیش بینی مثل طوفان و یاتصادف، تجربه خواهند کرد.
تقسیم بندی: جوشکاری زیر آب را می توان این چنین تقسیم بندی کرد:1-جوشکاری مرطوب(در تماس با آب) 2-جوشکاری خشک (بدون تماس با آب)
درجوشکاری مرطوب، جوشکاری در زیر آب انجام می شود، که مستقیما درتماس با محیط مرطوب خواهد بود. درجوشکاری خشک، یک حفره یا محفظه خشک در نزدیکی منطقه ای که قرار است جوشکاری شود، قرار داده می شود وجوشکار کار خود را با قرار گرفتن در این حفره انجام می دهد.
جوشکاری مرطوب: درشکل نشان داده شده است :
که این نوع جوشکاری در زیر آب انجام می شود و مستقیما در مجاورت محیط مرطوب است. دراین نوع جوشکاری ،الکترود ویژه ای استفاده می شود وجوشکاری به صورت دسق کنترل واجرا می شود، به همان صورت که یک جوشکار در شرایط معمولی ودر فضای باز این کار را انجام می دهد.آنچه که باعث می شود جوشکاری مرطوب بیش از پیش موثر، سودمند واقتصادی باشد، افزایش آزادی درحرکت است. مخزن انرژی برای جوشکاری، بر روی سطح آب قرار داده شده است که با استفاده از کابل ها و لوله هایی به غواص جوشکار متصل است. در جوشکاری مرطوب MMA که مخفف (شعله الکتریکی جوش دستی) است استفاده می شود. منبع انرژی استفاده شده:DC( برق باطری) قطب های مثبت و منفی: ve
زمانیکه برق باطری با قطب مثبت استفاده می شود، نوعی تحلیل الکتریکی( فساد شیمیایی) اتفاق خواهد افتاد که موجب تخریب سریع هرشی فلزی که در تماس بادسته الکترود است، می شود. به دلیل امنیت وایمنی الکتریکی و مشکلاتی که در نگهداری دوام شعله جوش در زیر آب وجود دارد، نمی توان از برق شهری برای جوشکاری در زیر آب استفاده کرد. منبع انرژی می بایست یک دستگاه جریان مستقیم باقدرت 300یا400 آمپر باشد. موتورهای تولید نیرو(ژنراتورها) مخصوص ماشین های جوشکاری، اغلب برای جوشکاری های زیر آب مرطوب استفاده می شوند. دستگاه ماشین جوشکاری،می بایست بر روی کشتی متصل شده باشد. مدار جوش باید دارای نوعی از جریان مثبت باشد که معمولا یک کلید قطع و وصل است که بر روی سطح عمل می کند و توسط جوشکار- غواص کنترل می شود. این کلید در مدار الکترودهای مثبت می بایست قادر به قطع کامل جریان جوش باشد و به دلایل ایمنی مورد استفاده قرار می گیرد. نیروی جوش کاری فقط در طول جوشکاری می بایست به دسته الکترودها متصل باشد. جریان مستقیم باالکترودهای منفی(قطب های مستقیم) استفاده می شود. دسته های الکترود جوشکاری مخصوصی که دارای عایقی اضافی برای محافظت در برابر آب است،استفاده می شود. دراین دسته های الکترود جوشکاری زیر آب، یک نوع سرپیچ خورده برای گرفتن الکترودها، استفاده می شود. این دسته، الکترودها را در دواندازه آماده می کند. این دو نوع الکترود مورد استفاده درجوشکاری مطابق بادسته بندی ها واستانداردهای6613 AWS E است.
الکترودها باید ضد آب باشند. تمام قسمت های متصل کننده باید کاملا عایق بندی شده باشند تا از ورود آب به قسمت های فلزی جلوگیری کند. در صورتیکه قسمتی از این عایق از بین برود، آب دریا با قسمت هایی که هادی فلز (مسیر انتقال فلز) هستند،در تماس قرار خواهد گرفت و مقداری از جریان انرژی که برای جوش کاری استفاده می شود، هدر می رود ودر شعله جوش مورد استفاده قرار نخواهد گرفت. به علاوه، درمحلی که عایق از بین رفته، آب رخنه می کند، سیم (کابل)مسی به سرعت زنگ خواهد زد واز بین خواهد رفت.جوشکاری خشک (جوشکاری هایپربریک):جوشکاری خشک در یک محفظه عایق بندی شده در برابر آب که در اطراف قسمتی که قرار است جوشکاری بر روی آن انجام شود، قرارگرفته است. انجام می شود. محفظه دریک فشار متداول با نوعی گاز پر شده است که این گاز حاوی هلیوم و (0/5bar) اکسیژن است.
مکان اصلی درون خط لوله چسبیده است و باگاز قابل تنفسی که مخلوطی از هلیوم واکسیژن است ،پر شده است. که فشارش کمی بالاتر از فشار محیطی است که قرار است در آن جوش کاری اتفاق بیافتد. این روش، اتصالات جوش کاری را باکیفیت بالایی تولید می کند که می تواند کیفیتی قابل مقایسه با جوش کاری با اشعه ایکس واستفاده از رمزها داشته باشد.
برای پیشبرد روند جوشکاری از گاز تنگستن برای شعله الکتریکی جوش استفاده می شود قسمت کف این مکان درمجاورت با آب است. بنابراین کار جوشکاری در یک مکان خشک اما در فشارایستایی آب دریایی که دور تا دور این محفظه را گرفته است انجام می شود.
خطرهای جانبی: برای جوشکار- غواص خطر شوک الکتریکی وجود دارد. احتیاط های لازم که می بایست رعایت شود. شامل به وجود آوردن عایق کافی و مناسب الکتریکی برای تجهیزات جوشکاری، خاموش کردن منبع الکتریسیته به محض خاموش شدن دستگاه جوش، و محدود کردن ولتاژ مدار باز دردستگاه های جوشکاری MMA(SMA) است. در مرحله بعد هیدروژن واکسیژن توسط شعله دستگاه جوش در جوشکاری مرطوب تولید می شوند و برای جلوگیری از تشکیل شدن مداوم این گازها وتجمع آنهاکه به صورت بالقوه ای خاصیت منفجر شدن را دارند،می بایست احتیاط لازم در نظرگرفته شود. خطر بزرگ دیگری که زندگی و سلامتی جوشکار-غواص راتهدید می کند، از نیتروژنی است که در طول مدتی که شخص در معرض هوا در فشار بالا(دراین محفظه) قرار می گیرد، درجریان خونش تولید می شود. دراین مورداحتیاط های لازم شامل تدارک دیدن و پیش بینی کردن هوا یا منبع گاز فوری،غواصان آماده باش،ومحفظه های بدون فشار برای جلوگیری از بی هوشی ناشی از این نیتروژن است که بعد از اشباع غواصی اتفاق می افتد، درنظرگرفته می شود. روش بازرسی و بررسی قسمت های جوش کاری شده با روش مرطوب، برای سازه هایی که توسط جوشکاری زیر آب انجام می شود، ممکن است بسیار سخت تر از بررسی کارهای جوشکاری شده ای باشد که در شرایط عادی و در هوای آزاد انجام می شود.
مزایای جوشکاری خشک :
1-ایمنی غواص- جوشکار،دراین نوع جوشکاری، جوشکاری در یک محفظه انجام می شود که:
نسبت به جریان آب دریا و یا اقیانوس و حیوانات دریایی ایمنی دارد. مکان خشک وگرم محفظه
خوب روشن می شودو سیستم کنترل محیطی دارد(ECS)
2-کیفیت خوب جوش کاری –این روش توانایی تولید کردن جوشکاریهایی با کیفیتی قابل مقایسه با همان کیفیت جوشکاری در هوای آزاد را دارد، چرا که دراین روش جوشکاری، آبی وجود ندارد که باعث خاموش شدن شعله جوش شود و میزان H2 بسیار پایین تر از روش جوشکاری مرطوب است.
-3شرایط کار جوشکاری در سطح آب توسط یک مونیتور کنترل می شود، آماده سازی اتصالات،مسیر لوله ها،بررسی NDT آزمایش ایمن وغیره به صورت بصری دیده می شود.
4-آزمایشات بی ضرر یاایمنی (NDT) این آزمایشات توسط محیط خشک این محفظه سهولت بخشیده می شود.
نواقص روش جوشکاری خشک:
1-مکان جوشکاری دراین روش نیازمند تجهیزات پیچیده با کیفیت بالا و وسایل وتجهیزات پشتیبانی بیشتر در سطح آب است. محفظه بسیارپیچیده است.
2-قیمت مکان جوشکاری بسیار بالا است و با افزایش عمق، قیمت آن هم بالا می رود. کار در عمق زیاد بر روی مکان جوشکاری تاثیر می گذارد.
دراعماق بیشتر،شعله جوشکاری به هم فشرده ومنقبض می شود و برای داشتن نتیجه بهتر و داشتن شعله جوشکاری موردنیاز،ولتاژ بالایی لازم است. روند این کار هزینه بالایی دارد،تقریبا برای یک کارجوش هشت هزار دلار هزینه می برد. اگر پروژه بعدی بااولی تفاوت داشته باشد نمی توان از این محفظه یا اتاقک جوشکاری برای کار جوشکاری مشابه استفاده کرد.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:18
چکیده:
شهرسازی نوین
به دو خانه زیر نگاه کنید. هر دو از نظر شکل، اندازه و کاربرد یکسان هستند. هر دو محل زندگی قشر متوسط جامعه است. اما از خود بپرسید کدامیک مناسب تر است.
خانه ای که در سمت چپ مشاهده می کنید اثری منزوی از سبک مدرنیسم در دوران ویکتوریایی است. همسایه ها اغلب در عرض خانه هستند، این خانه تنها یک ایوان کوچک و باریک دارد و در راه پله مدرن این ساختمان هم خبری از همسایه ها نیست. هیچکس برای پیک نیک و تفریح در چمن های جلوی خانه نمی نشیند و اوقات خود را در زیر درختچه های تزئینی نمی گذرانند. این ساختمان های جدید انگار در یک عزای همیشگی به سر می برند.
ساختمان سمت راست در یک روستای کوچک در "سانتیلانا دل مار" اسپانیا واقع شده است. اتاق های داخلی خانه فاقد تهویه مناسب هوا و دیگر امکاناتی که در
خانه ای سبک مدرن موجود است، می باشد. همانطور که مشاهده می کنید در مقابل خانه از چمن کاری و درختچه های تزئینی خبری نیست. اما با این حال حتی در هنگام ظهر که ساکنین خانه در داخل خانه و در حال استراحت هستند باز هم دیوارهای بیرونی خانه حس سرزندگی و شادابی را منعکس می سازد. کاملا مشخص است که مردمی در این خانه زندگی می کنند؛ از پنجره ها گل آویخته شده و مغازه ای که در طبقه اول قرار گرفته اجناسش را به مردم می فروشد.
طراحی دقیق به خلق ساختمان های آمریکایی منجر شد. این ساختمان ها دارای پنجره هایی متقارن هستند و در مقابل آنها به شیوه ای منظم درختچه هایی کاشته می شوند. اما در نقشه کشی آن اشکالاتی به وجود می آمد. شاید معماران از جانب افکار کوته فکرانه بساز و بفروش ها تحت فشار قرار گرفته بودند و یا قوانین و مقررات دست و پاگیر محلی این مسائل را بوجود آورده، شاید هم خود این معماران اصول انسانیت را فراموش کرده بودند.
در اواسط دهه هشت قرن نوزدهم، نسل جدیدی از معماران و شهرسازان در صدد یافتن راهی بودند تا بتوانند شهر ها و روستاهای آمریکا را متمدن و مطابق آداب انسانی بازسازی کنند. این افراد طراحی را از سبک معماری اروپایی رایج در روستاها مانند روستای "سانتیلانا دل مار" الهام گرفتند؛ معماران آمریکایی در حال گذر از چالش هایی هستند تا بتوانند در شهرسازی مردم را در اولویت قرار دهند.
بر مبنای ایده آل های شهرسازی نوین، حتی مراکز خرید و پایگاه های نظامی هم می بایست محیط هایی سرزنده و شاداب باشند. اما مهیا کردن محیطی دلپذیر و دوستانه تنها با اضافه کردن جعبه های گل به محیط امکان پذیر نمی باشد. الگوی ساختار شهر ها می باست مورد بازبینی قرار گیرد و شاید هم ساختار زندگی شهروندان بید تغییر کند.
نکاتی که در شهرسازی کلان شهر ها می بایست مد نظر قرار گیرد.
1- کلان شهر ها نواحی خاصی هستند با مرزهای جغرافیایی مشخص که این مرزها از توپوگرافی، رودخانه ها، زمین های زراعی، پارک های محلی و سواحل دریا استخراج می شود. کلان شهر ها دارای چندین مرکز اعم از شهر ها، روستاها و شهرک های اطراف می باشد که هر کدام از اینها هم دارای مرزها و مراکز مشخص هستند.
2- هر کلان شهر یک واحد اقتصادی بنیادین دنیای امروز است. همکاری دولت، حط مشی های اجتماعی، طرح های فیزیکی و راهکارهای اقتصادی می بایست این حقیقت را منعکس کنند.
3- کلان شهر ها دارای ارتباط الزامی و آسیب پذیر با اراضی کشاورزی و چشم انداز های طبیعی هستند. این ارتباط از نوع زیست محیطی، اقتصادی و فرهنگی است. زمین های زراعی به همان اندازه که یک باغچه برای خانه اهمیت دارد برای شهر مهم و موثر است.
4- الگوها توسعه نباید طوری باشند که در مرزهای کلان شهر رسوخ کرده و آنها را کم رنگ کند. توسعه شهری اگر در داخل مرزها اتفاق بیفتد هرگز خسارتی به منابع طبیعی، سرمایه های اقتصادی و ساختار اجتماعی وارد نمی سازد و در عین حال حاشیه داخلی شهر که متروکه و بلا استفاده رها شده هم احیا و آباد می شود. بنابراین در روند شهرسازی نوین می بایست به توسعه درون مرزی بیش از توسعه برون مرزی اهمیت داد.
5- در مکانی مناسب توسعه های برون مرزی در مجاورت شهرها بصورت ساخت حوزه ها و محله ها صورت پذیرد و این اماکن با الگوی فعلی شهری تناسب و تقارن داشته باشد. توسعه برون مرزی که از شهر ها فاصله دارند بصورت ساخت شهرک و دهکده بطوریکه مرز کنونی شهر حفظ شده و برای زندگی و اشتغال مناسب باشد – تنها یک استراحتگاه بیرون از شهر نباشد - انجام گیرد.
6- در توسعه و بازسازی شهر ها و شهرک ها می بایست الگوهای سنتی و تاریخی و همچنین مرزهای شهر ها مورد ملاحظه قرار گیرد.
7- شهرها و شهرک ها می بایست متصل به گستره استفاده های شخصی و عمومی باشد تا هر شهروندی با هر میزان درآمدی بتواند از امکانات موجود بهره مند شود. بمنظور فقرزدایی، امکان ساختمان سازی با قیمت های مناسب می بایست در تمام ناحیه و با توجه به فرصت های شغلی، فراهم باشد.
8- سازمان های موجوددر ناحیه می بایست مورد حمایت برنامه های سیستم حمل و نقل شهری قرار گیرند. سیستم حمل و نقل عمومی، پیاده روها و امکانات دوچرخه سوراری حداکثر دسترسی و تحرک پذیری در سطح منطقه را داشته باشد تا بتوان تا حدودی از نیاز و وابستگی مردم به وسایل نقلیه شخصی را کاهش داد.
9- عوارض و منابع موجود بطور متعادل میان شهرداری و مراکز موجود مشترک باشد تا رقابت های مخرب برای اخذ مالیات و عوارض میان دستگاه ها از بین برود و همکاری بیشتری میان حوزه های حمل و نقل، فضای سبز، خدمات عمومی، معماری و ساختمان سازی و موسسات عمومی صورت پذیرد.
تاریخچه مدیدیت شهری ((UMP در آسیا
توسعه برنامه های مدیریت شهری در گرو تلاش و ممارست شهرها در جهت پیشرفت و رفاه منابع انسانی میسر می شود؛ این اقدامات عبارتند از جذب مشارکت های دولتی، بهره وری اقتصادی، حفظ تساوی و عدالت اجتماعی، کاهش فقر و بهبود شرایط زیست محیطی. این اقدامات در سایه استفاده بهینه و توزیع عادلانه منابع امکانپذیر خواهد بود.
مدیریت شهری طی سه مرحله از آغاز یعنی از سال 1986 میلادی تا کنون دستخوش یک سری تغییرات بنیانی شده است.
مرحله اول: مرحله اول برنامه مدیریت شهری (1991-1986)؛ این برنامه ها بر روی تحقیقات کاربردی بر روی چهار موضوع: مدیریت اراضی، امور مالی و مدیریت شهری، زیرساخت ها و محیط زیست شهری و با هدف توسعه راهبرد های عملی و ابزارهای کاربردی مدیریت شهری در سطح جهانی متمرکز شده بود.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:24
چکیده:
بافته های قشقایی :
به طور کلی بافته های قشقایی را میتوان به دو دسته کلی پرزدار(قالی ، گبه ) و بدون پرز(گلیم ، سوزنی ، پلاس و ...) و بافته های کاربردی( جل ، خورجین ، نمکدان و ...)تقسیم بندی نمود . (44)
بعد از اسلام بر اساس مستندات تاریخی فرشبافی در خطه فارس چنان رواج داشته که نمیتوان بدون پشتوانه قرنها تجربه بدان رسیده باشد ، این هنر دیرین و این ارزش وزین فرهنگی قدمتش در این خطه از 2500 سال فراتر خواهد رفت .
چرا که زادگاه تمدن پارس و فخر ایران کورش کبیر بوده است . بر اساس مطالعاتی که سیروس پرهام در اینباره داشته است وی مناطق فرشبافی فارس را به سه دسته تقسیم نموده ناحیه اول مناطق بارونقتر ، که شهرهای بزرگ و توانگر تر را شامل میشده و ایشان از دارابگرد یا داراب امروزی ، فسا و جهرم نام برده است .
ناحیه دوم کوره بیشابور که تا حاشیه ارجان و سرزمین لر نشین کهکیلویه امتداد داشته و شاپور ، کازرون ، توج (توز ) و شهر گمشده نهنجان شهرهای عمده آن بوده که این هر دو ناحیه از آباد ترین و پر رونقترین مراکز تمدن ساسانی بوده است .
ناحیه سوم بوانات و قونقری ( از کوره استخر ) که دژ خمره حصار آن بوده است .(45)
اولین سند تاریخی که درباره فرشبافی این خطه به دست آمده از خراج و مالیات این سرزمین در قرن دوم هجری به خلیفه زمان بوده و در کتاب آل بویه و زمان ایشان از چند هزار تخته فرش دابجرد (داراب) در خزانه انبار یاد میکند.(46)
در کتاب حدود العالم من الشرق الی الغرب آمده است که از پارس ، بساطها و فرشها ، گلیمها و زیلوهای باقیمت خیزد (47)
این سخن وجه تمامی بافته های پرز دار و بدون پرز را در نام نیز روشن میسازد و بکاربردن مولف از بساط و فرش در کنار گلیمها و زیلوها حکایت از این امر دارد . (48)
و نیرز آمده است که :
" در جهرم جامه های منقش عالی میبافتند ، اما گلیم و جاجیم دراز و سجاده نماز و زلالی (49) جهرم که در دنیا جهرمی معروف است نظیر ندارد و در همین کتاب آمده است که : در غندجان (50) گلیم و پرده ... و در داربجرد فرشهای خوب مانند طبری به عمل می آمد .(51)
و مقدسی بشاری سیاح عرب گفته که در سرزمین فارس فرشهای خوب بافته میشود و نیز آورده که از این منطقه انواع فرش به سایر بلاد ارسال میشود (52)
پوپPope)) در کتاب Ackerman A Survey of Persian آ ورده است : در زمان ایل خانیان که تبریز یکی از مراکز فرشبافی بوده است ، غازان خان کاخهای خود را به بافندگان فارس سفارش میداد (53)
سیروس پرهام با دلیلی دیگر فارس را صاحب فرشبافی کهن میداند و وجود قبایل بافنده ای مثل عربها که مهجران حجازی مقیم در فارس هستند را فاقد فرشبافی کهن دانسته و فراگیری این فن را از اقوام پارسی و در این سرزمین میداند . (54)
و اما در سده نهم و دهم هجری با گام نهادن طلایه داران مردم ترک زبان قشقایی به فارس هنر و صنعت فرشبافی این خطه رونق تازه یافت و این صنعت بیش از پیش در مناطق ایل نشین تمرکز یافت .(55)
اما این اقوام تازه کوچ که مسکنت دائم هم نداشتند برای مورخان و سیاحان چنان نا آشنا بودند ، که صنعت دستشان به نام دیگران به ثبت رسیده است . و شاید این دلیلی باشد بر این سخن که در متون کهن از فرشبافی ایلیاتی یاد نشده است .
اما این ومضوع نمی تواند ما را بدان راه منحرف سازد که فرشبافی فارس را در مناطق شهری جستجو کنیم . طوایف و تیره های بافنده در میان قشقایی ها :
پرهام از طایفه کشکولی ، طایفه شش بلوکی ، طایفه عمله ، تیره صفی خانی ، تیره ایگدر ، تیره چنگی و طایفه دره شوری را به عنوان طایفه و تیره های بافنده فارس نام برده است (56)
اما در برسی های انجام شده طایفه فارسی مدان را نیز باید به این طوایف افزود (57)
برای آشنایی بیشتر با طوایف قشقایی به بخش مردم شناسی ایل مراجعه نمایید.
نگاهی به قالیبافی قشقایی از دید سیسل ادواردز:
سیسل ادواردز قالی فارس را به چهار دسته زیر تقسیم میکند :
نام چادرنشین یا تخت قاپو زبان درصد تخمینی قالیچه های فارس
(1) قشقایی تقریباً همه چادرنشین اند ترکی 15
(2) خمسه چادرنشین و تخت قاپو عربی وترکی 40
(3) ممسنی و هلاکو اغاب تخت قاپو لری 1
(4) روستای
ایرانی تخت پاپو فارسی 44
-
100
قشقایی ها که قبیله ای ترک نژاد هستند مهمترین ، پیشرفته ترین و کامیلترین ایلات فارس محسوب می شوند. مهمترین قالیبافان را نیز بین افراد این ایل می توان یافت. (58)
این موضوع که چه وقت و تحت چه شرایطی قشقاییها وارد فارس شدند معلوم نیست. ولی چنین استباط می شود که قبایلی ترک نژاد ( شاید از ترکان سلجوقی) هستند که در زمینة تاخت وتاز مغولها به قسمت جنوب رانده شده اند و تا زمان کریمخان زند که درسال 1779 درگذشت، پیوستگی نیافتند.
کریم خان زند ریاست ایل شاهیلو را به عنوان نخستین ایلخانی قشقایی پذیرفت . این لقب از آن زمان تاکنون در خانواده موروثی شده است. (59)
در قرن نوزدهم قشقائیها تحت حکومت ایلخانی پرقدرت خود به تدریج نقش مهمی در سیاست فارس عهده دار شدند. در جنگ جهانی اول به پشتیبانی آلمانیها برخاستند، ولی توسط قوای مشترک هندوستان و سربازان انگلیس تحت فرماندهی سرپرسی سایکس مغلوب گردیدند.
سیاست اسکان و استقرار قبایل و درصوت لزوم باتوسل به زور که ( درسالها 1930 تا 1934 برای ایل قشقایی مصیبت و بدبختی به همراه داشت ) جاده هایی که افراد این ایل هنگام کوچ کردن از آنها عبور می کردند قطع گردید، و بعضی از این ایلات مجبور شدند در نقاط کوهستانی، که درآنها هیچ گونه سوخت یافت نمی شد وسرمای زمستان بسیار شدید بود مستقر شوند، و برخی دیگر تابستان را نیز در نقاط قشلاقی باقی ماندند درحالی که شدّت گرما در این نقاط به حدّی می رسد که علف را خشک می کند. هزاران رأس از احشام آنها از بین رفت.
استعفای رضاشاه در سال 1941 در قوای نظامی ایران ایجاد تفرقه کرد. قشقاییها فوراً از این فرصت استفاده کردند وافراد ارتش را مجبور ساختند از زمینهای آنها خارج شوند. خوانین تبعید شدة آنها از تهران فرار کردند و به پیروان خود پیوستند و بلافاصله قدرت و نفوذ خود را از نو به دست آوردند. ایلات به زندگی چادرنشینی خود بازگشتند و باردیگر به پرورش گلّه و رمة خود، که تعداد زیادی از آنها از بین رفته بود ،پرداختند. درحال حاضر(1948) در وضع آنها بهبود قابل توجهّی پدیدامده و همچنان درحال پیشرفت هستند.
سیسیلس ادوارز براین عقیده است که قشقاییها از لحاظ جسمی جذّابترین ایلات فارس به شمار می رود. افرادی بلند قد با استخوان بندی محکم و خوش قیافه هستند. چهرة آنها قدری متمایل به لاغری است به طوری که استخوان گونه شان بالا امده و بینی عقابی دارند. جامه هایی بلند در بر می کنند که رنگ آنها روشن و اغلب خاکستری است و آستین جامه ها عموماً چاک دار است. درکمر خود حمایل بزرگی می بندند که تفنگداران آنها بر روی آن سینة خود را مثل زره با قطار فشنگ می پوشانند. کلاههای آنها جالب توجّه است. کلاه نمدی خاکستری رنگی برسر می گذارند که قسمت بالای آن مدورّ است با دولبه که رو به بالا رفته است که با صورت های استخوانی و مطبوع آنها هم آهنگی دارد. زبان آنها نوعی ترکی شبیه ترکی آذربایجانی است. هرکس به زبان ترکی اسلامبولی آشنا باشد به سهولت می تواند باآنها گفتگو کند.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:14
چکیده:
اشاره:
بدون شک تا بهحال مقالات زیادی در رابطه با دوربینهای دیجیتالی خواندهاید. مقالاتی که بسیار جامع و یا بسیار مختصر نوشته شدهاند و یا حتی به کالبد شکافی همه و یا یکی از اجزای دوربینهای دیجیتالی پرداختهاند. گاهی نیز دوربینها با هم مقایسه شدهاند. و ممکن است تصور کنید دیگر چیزی در مورد دوربینهای دیجیتال وجود ندارد که نیاز به بررسی و یا اهمیت دوبارهخوانی داشته باشد. اما در این مقاله ما قصد داریم ضمن آشنا کردن شما با نحوه کارکرد دوربینهای دیجیتالی، نحوه عکاسی کردن با این دوربینها را نیز بیان کنیم. لطفاً ادامه مقاله را بخوانید.
درآمد
بگذارید اینطور شروع کنیم: شما میخواهید یک عکس خانوادگی بگیرید و آن را برای یکی از دوستانتان که در کشور دیگری زندگی میکند ایمیل کنید. برای اینکار شما مجبورید عکستان را به گونهای تهیه کنید که از نظر کامپیوتر قابل تشخیص باشد. مطمئنا انتظار ندارید عکستان را جلوی مانیتور کامپیوتر بگیرید تا آن را ببیند و برای دوستتان تعریف کند! (این مطلب را در صفحه نوستالژی شماره قبل خواندهاید!)
35mm Full-Frame 11.1-Megapixel CMOS Sensor
بیتها و بایتها همان زبان مخصوص کامپیوتر هستند. هر عکس دیجیتالی عملا زنجیرهای از صفر و یک محسوب میشود که نقاط رنگی تشکیل دهنده عکسها (پیکسلهای رنگی) توسط آنها برای کامپیوتر تعریف میشوند. همه فرمتهای خاص عکس، در حقیقت اشکال گوناگون تعریف این نقاط رنگی توسط کامپیوتر به حساب میآیند. برای اینکه یک عکس به این فرمتها تبدیل شود دوراه وجود دارد. شما میتوانید بهوسیله یکی از همان دوربینهای قدیمی نگاتیوی یک عکس بگیرید. نگاتیو را به طریقه شیمیایی ظاهر کنید. آن را روی یک کاغذ عکاسی چاپ کنید و سپس توسط یک اسکنر آن را به یک عکس دیجیتالی تبدیل کنید. هرچند که استفاده از یک اسکنر نگاتیوی جدید میتواند مرحله چاپ عکس بر روی کاغذ را حذف کرده و عمل تبدیل را مستقیماً از روی نگاتیو انجام دهد، اما مبنای کار باز هم بر دریافت الگوی نوری بازتابش شده و ضبط مقدار ارزش پیکسلی آنها استوار است.
اما راه دوم این است که مستقیماً نور بازتابش شده از موضوع را دریافت کرده و مقدار ارزش پیکسلی آنها را بلافاصله و بدون هیچ واسطهای ذخیره کنید و یا به زبان سادهتر از یک دوربین دیجیتال استفاده کنید.
اما اصلیترین تفاوت کار بین دوربینهای دیجیتالی و آنالوگ در همین نکته نهفته است. مثل تمام دوربینهای آنالوگ قدیمی، دوربینهای دیجیتالی نیز دارای تعدادی لنز هستند که میتوانند نور دریافتی از سوژه را به منظور ایجاد یک تصویر متمرکز کنند. اما به جای اینکه نور متمرکز شده روی یک قطعه نگاتیو حساس به نور متمرکز گردد، روی قطعهای نیمه هادی تابیده میشود که قابلیت ضبط الکترونیکی نور را داراست. در مرحله بعدی کامپیوتر با تفکیک اطلاعات الکترونیکی دریافتی از این پروسه به دادههای دیجیتالی، تصاویر را با فرمتهای گوناگون ذخیره میکند. همه قابلیتهای هیجانانگیز دوربینهای دیجیتالی از همین قابلیت عملکرد مستقیم ناشی میشود.
حالا میخواهیم ببینیم دوربینها دقیقا چه کاری انجام میدهند.
دوربینی بدون فیلم
تفاوت کلیدی بین یک دوربین دیجیتال و یک دوربین نگاتیوی آنالوگ این است که دوربینهای دیجیتالی فیلم ندارند و در عوض سنسوری دارند که میتواند تابش نور را به بار الکتریکی تبدیل کند. سنسورهای دیجیتالی اغلب دارای ابعاد بسیار کوچکتری نسبت به نگاتیوهای 35میلیمترهستند. البته اندازههای بزرگتری هم ساخته شدهاند. مثلاً در دوربین CANON EOS -1Ds نوعی حسگر به کار رفته است که42 x 63 mm میباشد و وضوحی برابر1/11مگاپیکسل دارد.
سنسور تصویری به کار رفته در اغلب دوربینهای دیجیتالی موجود از نوع Charge Coupled Device)CCD) میباشد. البته برخی دوربینهای سادهتر از نوع دوم سنسورها یعنی تکنولوژی Complementary Metal Oxide Semiconductor)CMOS) نیز استفاده میکنند. علیرغم بهبودهایی که در سنسورهای CMOS حاصل شده و احتمالاً میتواند در آینده بیشتر مورد استقبال عموم قرار گیرد اما بعید به نظر میرسد بتواند به طور کلی در دوربینهای حرفهایتر جانشین سنسورهای CCD شود. در طول این مقاله ما بیشتر روی فناوری CCD تمرکز میکنیم. البته برای سادگی کار میتوانید هر دوی آنها را یکسان فرض کنید. زیرا این دو، از نظر ماهیت عملا یکسان هستند تنها از لحاظ استفاده از نور دریافتی متفاوت از یکدیگر عمل میکنند. بنابراین بیشتر چیزهایی که درباره CCDها یاد میگیریم قابل تعمیم به CMOSها نیز هستند.
سنسورهای نوری مجموعهای متشکل از هزاران ردیف بسیار کوچک از دیودهای حساس به نور هستند که میتوانند فوتونهای نور را به بار الکتریکی تبدیل کنند. این دیودهای یکسویه را Photosite مینامند. هر فوتوسایت به تابش نور حساس است و مسلماً هرچه نور تابیده شده بر آن شدت بیشتری داشته باشد، بار الکتریکی بیشتری در آن انباشته خواهد شد.
در حسگرهای CCD این بار الکتریکی انباشته شده در هر فوتوسایت به صورت تک به تک و ردیف به ردیف خوانده میشود و اصولاً تشخیص مقدار یک بار الکتریکی وابسته به مکان آن در میان دیگر فوتوسایتها میباشد. ضمن اینکه قبل از آنکه سنسور نوری بتواند آماده عکسبرداری شود لازم است که تمام اطلاعات مربوط به عکس قبلی از روی آن به طور کامل خوانده و حذف شود. اما در سنسورهای CMOS، هر یک از عناصر حساس به نور دارای یک آدرس طولی و عرضی مشخص است و میتواند به طور منفرد توسط محورهای X و Y آدرسدهی و خوانده شود. مطلب کمی پیچیده شد؟ بهتر است کمی بیشتر درباره آن بحث کنیم.
CMOS در مقابل CCD
دقیقا از مرحلهای که فوتونهای نور توسط فوتوسایتها به الکترون تبدیل میشوند، تفاوت بین دو نوع حسگر اصلی آشکار میشود. مسلماً مرحله بعدی عبارت است از خواندن مقادیر بار انباشته شده در هر سلول و تشخیص یکسل رنگی مربوط به آن. در سنسورهای CCD بار الکتریکی شارژ شده از یک گوشه سنسور خوانده شده و ردیف به ردیف جلو میرود و به طور همزمان یک مبدل آنالوگ به دیجیتال متناوب با تمام مقادیر دریافتی از پیکسلها را به مقادیر دیجیتالی تبدیل میکند. اما CMOSها دارای چندین ترانزیستور مختلف در سر راه دادهها هستند که با تقویت و جابهجا کردن بارهای الکتریکی توسط سیمهای متصل به آنها، مقادیر را جداگانه و تک به تک به پردازشگر ارسال میکنند. هرچند که انعطافپذیری این شیوه به مراتب بالاتر از روش سطر به سطر است و میتواند برای کاربردهایی مثل فوکوس خودکار و اندازهگیری نور مفید واقع شود. اما عملا سیگنال دریافتی ازCCDها شفافتر میباشد. CCDها برای ایجاد قابلیت ارسال بار بدون اعوجاج و تحریف، از یک پروسه صنعتی خاص استفاده میکنند و این پروسه روشی را ارایه میدهد که موجب خلق تصاویری بسیار شفاف میشود. اصلیترین تفاوتهای بین سنسورهای CMOS و CCD را میتوان به این شکل فهرست کرد:
● سنسورهای CCD همانطور که در بالا گفته شد تصاویری با کیفیت بالاتر و اختلال کمتری بهوجود میآورند. اما به طور تجربی ثابت شده که سنسورهای CMOS برای ایجاد نویز و اختلال بسیار مستعدترند.
● از آنجا که هر پیکسل در سنسورهای CMOS دارای چندین ترانزیستور مرتبط است که در کنار آنها قرار میگیرد، حساسیت این سنسورها به نور پایینتر میآید. چرا که بسیاری از فوتونهای نور به جای اینکه با سطح دیودهای نوری برخورد کنند با این ترانزیستورها برخورد کرده و به هدر میروند.
● سنسورهای CCD به مصرف توان بالا معروفند. این سنسورها در مقایسه با سنسورهای CMOS تقریبا 100 مرتبه بیشتر از باتری استفاده میکنند.
CCD ها به علت تولید بالاتر، بسیار بیشتر ازCMOS ها مورد تحقیق و بررسی قرار گرفتهاند و مسلما روشهای تولید اقتصادیتر و با کیفیتتری برای آنها ابداع شده است. به همین دلیل میتوان مشاهده کرد که اغلب دوربینهای با کیفیت و مارکهای معتبر جهان از این سنسور بهره میبرند.
● از آنجا که تقویت کننده سیگنالهای نوری در CMOS بلافاصله بعد از هر فوتوسایت قرار دارد بنابراین این نوع حسگرها میتوانند تصاویر را دو برابر سریعتر نسبت بهCCD ها انتقال دهند.
براساس گفتههای بالا متوجه میشوید کهCCD ها بیشترین استفاده را در دوربینهایی دارند که بیشتر بر کیفیت بالاتر تصویر، مقدار بیشتر پیکسلهای تصویر و حساسیت به نور بالاتر تأکید دارند. اما در عوض سنسورهایCMOS دارای قیمت کمتر هستند و بیشتر در دوربینهایی به کار میروند که از نظر اقتصادی به صرفه بوده و دارای منبع انرژی محدودتری میباشند.
وضوح (Resolation)
مقدار جرییاتی که هر دوربین میتواند روی یک تصویر ضبط کند، رزولوشن (وضوح) نامیده میشود و توسط واحد پیکسل اندازهگیری میشود. هرچه وضوح دوربین شما بالاتر باشد مقدار جزییاتی بیشتری را میتوانید در تصویر خود بگنجانید و هرچه مقدار این جزییات در تصویر بیشتر باشد میتوانید در هنگام چاپ اندازه آن را بزرگتر کنید بدون آنکه تصویر شما محو یا دندانهدندانه شود. انواع وضوحهای دوربینها اینگونه است:
256x256 پیکسل: این اندازه وضوح روی دوربینهای بسیار ارزان قیمت دیده میشود و بسیار ناچیز تر از آن است که برای چاپ مورد استفاده قرار گیرد. وضوح نمایشگر برخی از گوشیهای موبایل در همین حد است و میتوان از تصاویری با این خصوصیت برای نمایش در آنها استفاده کرد. این وضوح کلاً دربردارنده 65هزار پیکسل است.
640x640 پیکسل: این ابعاد حداقل اندازه وضوح در دوربینهای واقعی است و بهترین اندازه برای تصاویری است که میخواهید آنها را روی وب قرار داده و یا از طریق اینترنت برای کسی ایمیل کنید. این مقدار وضوح دربردارنده 307000 پیکسل میباشد.
1216x912 پیکسل: اگر تصمیم دارید تصاویرتان را در ابعاد معمولی عکسهای نگاتیوی چاپ کنید این وضوح بهترین انتخاب است. چرا که اولین نوع وضوح از رده مگاپیکسل محسوب میشود و حدودا دارای 000/109/1 پیکسل میباشد.
1600x1200 پیکسل: تصاویری با این مشخصات به عنوان تصاویر وضوح بالا محسوب میشوند و میتوانند بدون هیچ مشکلی تا ابعاد 30x40 سانتیمتر که بالاترین اندازه پیشنهادی عکاسان برای چاپ نگاتیوهای دوربینهای 35 میلیمتری میباشد چاپ شوند. این مقدار وضوح دربردارنده حدودا دومیلیون پیکسل رنگی میباشد و برای استفاده خانگی بسیار مناسب است. هرچند که تا به امروز دوربینهایی تا وضوح 14میلیون پیکسل نیز ساخته شده است اما پیشنهاد مناسب برای کسانی که درباره دوربینی مناسب برای کاربردهای خانگی سؤال می کنند یک دوربین دومگاپیکسلی میباشد. شما که نتیجهای بهتر از نتیجه دوربینهای نگاتیوی معمولی احتیاج ندارید؟
وضوح مناسب برای وب و ایمیل
اگر تنها تصمیم دارید تصاویری برای صفحه وب خانگی یا وبلاگ خودتان تهیه کنید و یا عکسهای یادگاری برای دوستانتان بفرستید استفاده از وضوح 640x480 مناسب است. ضمن آنکه مزیتهای دیگری نیز دارد که عبارتند از:
● صفحهی وب یا وبلاگ شما به دلیل حجم کم این تصاویر زودتر نمایش داده میشود.
● حافظه محدود دوربینها (در انواع معمولی بدون فلاش کارت 8 تا 16 مگابایت) امکان ذخیره تعداد عکس بیشتری را به شما میدهد. شاید تا وقتی با دوربینتان به یک مسافرت چند روزه نروید ارزش این مزیت را متوجه نشوید!
● زمان انتقال این تصاویر به کامپیوتر بسیار کمتر خواهد شد. مخصوصا اگر از کابلهای ارتباطی COM یا ارتباط مادون قرمز به جای پورتهای USB استفاده می کنید.
● تصاویر گرفته شده حجم کمتری را روی کامپیوترتان اشغال میکنند (هرچند که امروزه برای بیشتر کاربران این مسأله موضوع مهمی نیست).
تشخیص رنگها
متاسفانه باید بگویم که تمام فوتوسایتها کوررنگی دارند! دانستیم که فوتوسایتها مراکزی هستند که با جذب نور، بارالکتریکی تولید میکنند. اما این مراکز قدرت تشخیص رنگها را ندارند و تنها میتوانند میزان شدت نور تابیده شده را گزارش کنند. بسیاری از حسگرها این مشکل را توسط فیلترهای رنگی حل کردهاند. هنگامی که رنگها ضبط و ذخیره میشوند، میتوان از آنها برای ترکیب و به دست آوردن رنگهای دیگر طیف نورکه شما معمولا روی صفحهی مانیتور میبینید استفاده کرد. اما این کار چگونه انجام میشود؟
چندین راه برای ضبط سه رنگ اصلی تشکیلدهنده طیف نوری در دوربینهای دیجیتالی وجود دارد. دوربینهایی که بالاترین کیفیت را دارند، از سه حسگر جداگانه استفاده میکنند که هر یک دارای یک فیلتر رنگی جداگانه بر روی خودش است. نور توسط یک تقسیمکننده نور(Beam Splitter) که درون دوربین تعبیه شده به حسگرهای مختلف فرستاده میشود. فرض کنید که یک لوله آب داریم که در انتهای آن یک سه راهی وجود دارد و میتواند آب ورودی را به مقادیر مساوی تقسیم کرده و از هر یک از سه انشعاب خود بیرون بفرستد. بنابراین هر حسگر تصویری مشابه حسگر دیگر را دریافت میکند. اما از آنجا که رنگ فیلترهای روی هر حسگر متفاوت است، هر حسگر تنها به یکی از رنگهای اصلی واکنش نشان میدهد.
مزیت استفاده از این سیستم این است که هر فوتوسایت حسگر میتواند هرکدام از سه رنگ تابیده شده را دریافت و ضبط کند. متأسفانه دوربینهایی که از این روش استفاده می کنند نه تنها حجم بیشتری دارند بلکه بسیار گران نیز هستند.
راه دیگر استفاده از تعدادی فیلتر چرخان با سه رنگ قرمز و آبی و سبز در مقابل تنها یک حسگر است. این فیلتر هربار که میچرخد روی یکی از رنگها قرار میگیرد و دوربین میتواند نور تابیده شده از میان آن فیلتر را ضبط کند. هنگامی که هرسه نور تابیده شد، تصاویر حاصل از این سه فیلتر رنگی با هم ترکیب شده و تصور کامل حاصل میگردد. هرچند که در این روش هر پیکسل از ترکیب هر سه رنگ حاصل میشود اما عملاً نتیجه عکسبرداری از تصاویر چندان واقعی به نظر نمیرسد. چرا که ممکن است تصویر دقیقا همان چیزی نباشد که در عکس قبلی با یک فیلتر دیگر ذخیره شده بود. بنابراین چنین دوربینهای برای عکسبرداری از تصاویر با سرعت حرکت زیاد مثلاً مسابقات اتومبیلرانی اصلاً مناسب نیستند.
روش دیگری که در دوربینها استفاده میشود روش Interpolation (درون یابی) است.(درون یابی در لغت به معنای محاسبه مقادیر واسط بین دو نقطه است.) این روش یکی از عملی ترین و اقتصادیترین روشهای جدا کردن سه رنگ اصلی از یک عکس منفرد است. برای این کار روی هر یک از فوتوسایتها به طور جداگانه یک فیلتر رنگی قرار میگیرد و در حقیقت حسگر نوری را به یک دسته پیکسلهای رنگی قرمز و آبی و سبز مبدل می کند. با این کار میتوان به سادگی با اطلاعات به دست آمده از میانگین مقدار رنگ پیکسلهای همجوار به تخمین دقیقی از رنگهای هر موقعیت مکانی دست یافت. پروسه یافتن مقدار تخمینی رنگهای بین دو نقطه رنگی را درونیابی مینامند. (درباره این روش بیشتر توضیح خواهیم داد . فعلا برای سادگی کار هر یک از فوتوسایتها را به صورت یک پیکسل رنگی قرمز ، آبی یا سبز در نظر بگیرید که با ترتیب خاصی در کنار هم قرار گرفتهاند).
فیلتر بایر (Bayer Filter)
الگوی معمول فیلتری که در قسمت تشخیص رنگ درباره آن صحبت کردیم الگویی به نام فیلتر بایر است. این الگو روش چیدمان فیلترهای رنگی را در حسگرهای نوری که به روش درونیابی عمل میکنند توجیه می کند. در این الگو روش چیدمان رنگها به صورت یک در میان قرمز و سبز و در جهت عمود بر آن به صورت یک در میان آبی و سبز میباشد. احتمالا میپرسید چرا رنگ سبز در هر دو ردیف قرار میگیرد؟ در این فیلتر رنگ سبز به دقیقاً دوبرابر هر رنگ ( و برابر با مقدار هر دورنگ) میباشد. زیرا چشم انسان نسبت به این سه رنگ اصلی حساسیت یکسانی ندارد و ضروری است که اطلاعات رنگی ذخیره شده نسبت به رنگ سبز بیشتر از دو رنگ دیگر باشد. با این کار درک چشم ما از تصویر ضبط شده، تصویری طبیعیتر خواهد بود.
مزیت این روش این است که تنها به یک حسگر نوری احتیاج دارد و ذخیره اطلاعات رنگی (قرمز، سبز و آبی) در یک لحظه و به صورت همزمان اتفاق میافتد. این مطلب بدینمعنی است که میتوان دوربینهایی بسیار ارزان و کم حجم و کارآمد تهیه کرد که در بسیاری از موقعیتهای مکانی کاربرد داشته باشند. خروجی فایل RAW از یک حسگر با فیلتر بایر یک تصویر شطرنجی از رنگهای قرمز و آبی و سبزبا شدتهای مختلف میباشدکه برای ایجادتصویربه مرحله Interpolation میرود.
فیلمبرداری
بسیاری از دوربینهای عکاسی به شما امکان فیلمبرداری را نیز میدهند. هرچند نباید انتظار داشت که کیفیت این فیلمها که در اکثر مواقع در قالب MPEG ذخیره میشوند، قابل مقایسه با دوربینهای فیلمبرداری VHS یا DV باشد اما برای استفاده خانگی چیزی کم از دوربینهای گوشیهای موبایلهای گرانقیمت جدید ندارند. آنها میتوانند بسته به حافظه دوربین، حدود چند دقیقه فیلم ضبط کنند (البته در صورت اتصال همزمان به کامپیوتر میتوان زمان آن را افزایش داد) که وضوحآن معمولاً به بیش از 640x480 نمیرسد. در هنگام خرید دوربین توجه کنید که دوربینتان علاوه بر امکان ذخیره تصویر، امکان ذخیره صدا را نیزدارا باشد. دیدن یک فیلم صامت چندان جذاب نخواهد بود.
اگر با دقت نگاهی به این الگوی جداسازی رنگها بیندازید احتمالا شگفتزده خواهید شد که چگونه از این رنگهای اصلی شطرنجی که به صورت چهار رنگ (دو رنگ سبز و یک قرمز و یک آبی) دریافت میشوند، رنگ های حقیقی تصاویر با هالههایی از تغییرات رنگ طبیعی بهدست میآید؟ جواب مسأله در اینجاست که دوربینهای دیجیتالی از یک الگوریتم تبدیل به نام Demosaicing Algorithms استفاده میکنند که میتواند این رنگهای شطرنجی (یا موزاییکی) جدا از هم را به یک پیکسل رنگی برابر با رنگ حقیقی مبدل کند. در واقع هر یک از این رنگهای جداگانه در حقیقت بیش از یکبار در بازسازی رنگها مورد استفاده قرار می گیرند و هر پیکسل رنگی با میانگین گرفتن از میزان شدت و نوع رنگ احاطهکنندهاش، ساخته میشود.
دوربینهای مختلف از راههای گوناگون دیگری نیز برای بهدست آوردن میزان شدت و نوع رنگهای دریافتی استفاده میکنند. به عنوان مثال یکی از شرکتهای معتبر سازنده دوربین و لنز به نامFoevon ، حسگری ابداع کرده است که از هر سه فیلتر آبی، سبز و قرمز بر روی تمام سطح حسگر خود استفاده کرده است. ممکن است تعجب کنید که چطور یک حسگر میتواند هر سه نور رنگی اصلی را که به سطح آن تابیده میشود محاسبه کند. در صورتیکه همانطور که گفتیم فوتوسایتکور رنگی دارند. تکنولوژی پیشرفته این دوربین که X3 technology نامیده میشود از روش خلاقانه قرار دادن سه تشخیصدهنده نور در داخل سیلیکون حسگر استفاده میکند و هنگامی که نورهای آبی، سبز و قرمز به سطح آن تابیده میشوند، از آن جایی که هر یک از آنها دارای قدرت نفوذ مشخصی به داخل سیلیکون حسگر هستند، میتوانند میزان شدت نور را برای هر یک از این سه رنگ تابیده شده بر سطح فوتوسایت تعیین کنند.
تکنولوژی دیگری که توسط شرکت سونی ابداع شده از یک رنگ Cyan (سبز آبی) به جای یک ردیف از رنگهای سبز استفاده میکند و یا در برخی دوربینها به جای رنگهای (قرمز، سبز، آبی) از چهار رنگ سبزآبی، زرد، سبز و قرمزآبی استفاده میشود. اما در هر حال امروزه در اکثر دوربینهای موجود در بازار از دوربینهای تک حسگره با فیلترهای بایر استفاده میشود.
دیجیتالی کردن اطلاعات
تا اینجا آموختیم که حسگر چیست و نور تابیده شده به سطح آن چگونه به بارهای الکتریکی با شدتهای مختلف تبدیل میشود. اما این بارهای الکتریکی که توسط حسگرها تولید میشوند نمیتوانند به عنوان علائم دیجیتال مورد استفاده کامپیوتر قرار بگیرند. به منظور دیجیتالی کردن اطلاعات، این سیگنالها باید از میان یک مبدل دیجیتال به آنالوگ (ADC: Analog to Digital Convertor) عبور کنند. در حقیقت عملیات دورنیابی نیز پس از همین تبدیل شروع میشود.
برای ساده شدن بحث، تصور کنید که هر کدام از فوتوسایتهایی که درباره آن صحبت کردیم یک سطل آب هستند و فوتونهای نور را به صورت قطرات بارانی فرض کنید که به داخل آنها ریخته میشوند. همینطور که دانههای باران به داخل سطل ریخته میشوند، سطل از آب پر میشود (در حقیقت از بار الکتریکی انباشته میشود). از آنجا که مقدار بارش باران به داخل هر یک از این سطلها یکسان نیست، بعضی از آنها پر میشوند و بعضی دیگر هم نیمه پر و یا خالی میمانند. حالا سطلهایی داریم که دارای مقادیر مختلفی از آب (یا بار الکتریکی) هستند (که بستگی به روشنتر بودن یا تاریکتر بودن نور تابیده شده دارد). سپس ACD یا مبدل آنالوگ به دیجیتال، مقدار آب انباشته شده در هر سطل را اندازهگیری کرده و اطلاعات به دست آمده را در مبنای باینری یا دو دوئی که مبنای مورد استفاده کامپیوتر است، گزارش میکند. در قسمت بعدی این مقاله، به مسائل مربوط به دیدن تصاویر، ویرایش، لنزها و راهنمای خرید دوربین خواهیم پرداخت.