دانلود پایان نامه آماده
دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی کودکان استثنایی مقایسه راهبردهای رویارویی در دانش آموزان با و بدون اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی با فرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 202
مقدمه
امروزه علی رغم ایجاد تغییرات عمیق فرهنگی و تغییردر شیوههای زندگی, بسیاری از افراد در رویارویی با مسایل زندگی فاقد توانایی های لازم و اساسی هستند و همین امر آنان را در مواجهه با مسائل و مشکلات روزمره زندگی آسیب پذیر کرده است معمولا از این مشکلات و مسائل با نام فشار روانی یاد می کنند. استرس یا فشار روانی واژه مبهمی است که برای توصیف موقعیت, شی یا شخصی که باعث فشار میشود, احساس ها و پاسخ های جسمی که در فرد ایجاد می گردد و نتایج حاصل از آن به کار میرود اعم از اینکه این نتایج رفتاری، شناختی یا فیزیولوژیکی باشند (هیوارد ، 1998 به نقل از فتحی آشتیانی،1382). ویژگی خاص زندگی پیچیده در جوامع صنعتی، وجود یا فقدان بعضی از ارتباط های شخصی در محیط های تحصیلی و شغلی، گسترش ارتباط اجتماعی و نقش های متعدد و چند گانه اجتماعی زنان و مردان، ترس از آینده و سایر مشکلات همگی سطـحی از فشـار روانی را بر فـرد تحمیل مینماید. اما آنچه که در این میان میتواند حائز اهمیت باشد شناسایی عامل مهم روش های رویاروئی با فشار روانی است که به عنوان یک متغیر میانجی میتواند پیامدهای آنرا تحت تاثیر قرار دهد ، مهار کند یا به آن دامن بزند (کلینکه ، ترجمه محمد خانی، 1380). برای مقابله با فشار روانی توانایی های روانی- اجتماعی وجود دارند که فرد را برای رویاروئی موثر و پرداختن به کشمکش ها و موقعیت های زندگی یاری میکنند. این توانایی ها فرد را قادر میسازند تا در ارتباط با سایر انسان ها، جامعه، فرهنگ و محیط خود مثبت و سازگارانه عمل کرده و سلامت روانی خود را تامین کنند. برخی از افراد هنگام روبرو شدن با مشکلات میکوشند با ارزیابی درست و منطقی موقعیت و با استفاده از راهبردهایی مانند مساله گشایی، تفکر مثبت و استفاده موثر از سیستم های حمایتی با آن مقابله کنند. در مقابل برخی دیگر به جای رویارویی سازگارانه با مسائل سعی میکنند به روش های ناکارآمد از روبرو شدن با مشکلات اجتناب کنند. نقص عمده این نوع راهبردهای اجتنابی آن است که گرچه ممکن است در کوتاه مدت، موثر واقع شوند و به فرد آرامش موقت ببخشند ولی در دراز مدت فرد را از داشتن احساس خود کارآمدی، عزت نفس و خود ارزشمندی محروم میسازند (کلینکه، ترجمه محمدخانی، 1380 ). بنابراین راهبردهای رویارویی، کوششهای هوشیارانه فرد است که رویدادها و تقاضاهای فشارزا را مهار میکند و منابع شخصی فرد (مانند عاطفه مثبت ، اطمینان و خود کنترلی ) را ارتقاء میبخشد تا شدت تنش کاهش یابد (لازاروس ، 1999 به نقل از انشل و دلانی ، 2001 ). راهبردهای رویارویی دو کاربرد دارند یکی اینکه هیجانهای منفی حاصل از درماندگی را تنظیم میکنند و دیگر اینکه عاملی را که باعث درماندگی شده، تغییر میدهند (برینک و دی لاری ، 2001). با بررسی نظریه ها و پژوهش های مربوط می توان نتیجه گرفت که نحوه برداشت فرد نسبت به تنش ها بسیار مهمتر از موقعیت سنی آنها است و در این زمینه ارزیابی شناختی نقش مهمی را در سلامت روانی ایفا میکند. اما این بدان معنی نیست که یک فشار روانی در شرایط سنی مختلف تاثیر یکسانی میگذارد. توجه به وقایعی که برای کودکـان آسیب زا بـودهاند مـیتواند مـوارد آسیب پذیری بعدی را پیشبینی کند. از این رو شناخت تنش های دوران کودکی و آموزش مهارت های رویاروئی به آنها دارای اهمیت فراوانی است (پاورز و همکاران،1989 به نقل از کشاورز، 1382). پژوهش های دیگر نشان داده اند که ویژگی های فردی در مقابله با تنش و فشار روانی اهمیت بسیار دارد. متغیرهای مربوط به این ویژگی ها عبارتند از سن، جنس، عوامل ژنتیک، هوش، زمینههای خانوادگی و مهارت های حل مساله ( کامینگر ، 1988، فریدن برگ و لوئیس, 1991 و فویر اشتاین ،1987 هر سه به نقل از کشاورز، 1382). بالاخص نقش عوامل خانوادگی، جنسیت، سن و فرهنگ در شکلگیری راهبردهای رویاروئی کودکان بسیار واضح است (اسکندری، 1383 ). اما آنچه که در پژوهشها کمتر مورد توجه قرار گرفته وجود ویژگی های خاصی چون اختلالات دوران کودکی و نوجوانی و نحوهای که این کودکان با فشارهای روانی مقابله میکنند، است. وجود رویدادهای فشارزای عمده و جزیی، در زندگی کودکان ونوجوانان به طور چشمگیری با مشکلات هیجانی و رفتاری آنها ارتباط دارد (کامپاس ، مالکارنی و فونداکارا ، 1998 ) و هنگام وقوع یک رویداد فشارزا کودکان مطابق باسن خود واکنش ها و تغییراتی را در رفتارشان نشان میدهند که در حالت عادی فاقد آنها می باشند (دی بورد ،2001 به نقل از اسکندری، 1383). کودکان با نیازهای ویژه، نیز هنگام رویارویی بایک فشار روانی معمولا نشانههای خاصی را بروز میدهند و تمایل دارند که آنها را گسترش دهند. از جمله این نشانهها می توان، بیان چهرهای یا تیکهای عصبی، تغییراتی در الگوی سخن گفتن، عرق کردن، داشتن احساس بیماری، ساکت و گوشه گیر شدن، شکایت کردن و تحریک پذیری، نشان دادن ترس یا پاسخ اجتنابی را ذکر کرد (اسکندری، 1383). گرچه تفاوتهای فردی در ایجاد مشکلات مرتبط با تجربههای فشارزا نقش دارد، راهبردهای رفتاری وشناختی کارآمد می توانند منابع فشارزا را تغییر یا اثرهای منفی آنها را کاهش دهند (کامپاس وهمکاران، 1998 به نقل از کشاورز، 1383). اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی نمونهای از اختلال های ویژه کودکی و نوجوانی است که راهبردهای رویارویی مرتبط با آن در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. مساله عمدهای که در این کودکان باید بسیار مورد توجه قرار گیرد نحوه رویارویی آنها با مسایل و رویدادهای فشارزای زندگی است تا گامی در جهت شناخت چهره اصلی این اختلال وبهبود راهبردهای رویارویی این دانشآموزان برداشته شود که در این صورت بسیاری از مشکلات ثانوی آنها نیز حل خواهد شد.
بیان مساله
اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی ADHD )) یکی از متداولترین اختلالهای دوران کودکی است که میزان مراجعه به مراکز درمانی به علت آن، از تمامی اختلالهای دیگر بیشتر است. امروزه، این اختلال به دلایل گوناگونی مورد توجه دانشمندان و پژوهشگران قرار گرفته است. نخست آنکه این اختلال که اولین یا دومین اختلال فراوان در دوران کودکی یا نوجوانی است، برای بسیاری از دانشآموزان مشکلات قابل توجهی ایجاد میکند و بر عملکرد شناختی، اجتماعی، هیجانی و خانوادگی آنان و سپس در بزرگسالی، بر عملکرد شغلی و زناشویی آنها تأثیر می گذارد. دوم، سبب شناسی و درمان این اختلال هنوز به طور کامل مشخص نشده است. سوم، به نظر میرسد شناخت بهتر اختلال نارسایی توجه/ بیشفعالی، به شناخت بهتر بسیاری از اختلالهای همبود با آن، همچون اختلال سلوک ، اختلال نافرمانی ستیزشی و ناتوانی یادگیری کمک میکند (گیلبرگ ، 2003). میرز و هامیل (1990) به نقل از مورل و مورای (2003) کودکـان دارای نارسایی توجه/ بیشفعالی را با این ویژگیها توصیف میکنند: اغلب نمیتوانند کارهای دردست اقدام را به پایان برسانند، اغلب این طور به نظر میرسند که گوش نمیدهند، پیـش از فکر کـردن عمل میکنند، به طور آشکار از یک کار به کار دیگر تغییر جهت میدهند، به نظارت زیاد نیاز دارند، تعداد نوبتهایی که از کلاس خارج می شوند، بسیار زیـاد است، در موقعیـت های گروهی و بازیهای دستهجمعی، مشکلاتی در زمینه رعایت نوبت دارند و در نهایت اغلب آنها اختلالات یادگیری دارند. نتیجه پژوهشهای انجام شده در مراکز پژوهشی و دانشگاهی در سراسر جهان، شناخت و آگاهی بسیار جدیدی از ویژگیها و سبب شناسی این اختلال به دست داده است. این آگاهی از واپسین سال های دهه 80 میلادی (پژوهش وندرمیر و سرجنت ، 1988 به نقل از علیزاده، 1383) و به ویژه یک دهه بعد، یعنی زمانی که بارکلی در سال 1997 مقاله ای در مورد این اختلال نوشت، نمود پیدا کرد. بر این اساس، دانشمندان آنچه را که درباره سبب شناسی این اختلال میدانستند بازنگـری کـردند، و بـه نـظر میرسد الگوی جدیدی دراین زمینه در حال شکلگیری و گسترش است. در این الگوی جدید، تأکید اصلی بر تکانشگری ناشی از نارسایی بازداری است، که به شکل نارسایی درکنترل حرکتی ظاهر میشود. تکانشگری در مشکلهای مرتبط با مدرسه، خانه، ارتباط با دوستان، خود تنظیمی هیجانی، بزهکاری نوجوانی و ناهماهنگی حرکتی، نقش بنیادی دارد. به دیگر سخن، این مشکل ها بیش از یادگیری های ناکافی، در عملکرد عصبی- شناختی ناپایدار ریشه دارند. شروع کارها و ناتمام رها کردن آنها، والدین ومعلمان را متقاعد میسازد که این کودکان دارای انگیزه کافی نیستند، یا شاید اینکه آنها کارشان را خوب انجام نمیدهند. این نگرش باعث افزایش فشار روانی در والدین و معلمان میشود و از سوی دیگر، منجر به پنهان ماندن مشکلات عصبی- شناختی این کودکان میشود. در ارزیابی این اختلال نیز امروزه بر مطالعه شرح حال کودک وبررسی رفتارها در محیط های طبیعی همچون خانه ومدرسه تأکید میشود. ( علیزاده،1383 ) به نظر میرسد که کودکان دارای نارسایی توجه/ بیشفعالی در رویارویی با مسایل تحصیلی، خانوادگی، عاطفی و غیره معمولا دچارمشکلات زیادی هستند. نتایج ضعیف تحصیلی همراه با پایین بودن سطح عزت نفس (گرین ، 1993)، طرد شدگی توسط همسالان به علت عدم ایجاد روابط موفقیت آمیز(هنکر و والن ، 1989) وتضاد ورزی واختلال رفتار ارتباطی (فالر ، 1992 به نقل از دادستان، 1378) نمونههایی از این مشکلات هستند که نشان دهنده شکست کودک بیش فعال در حل مسایل و مشکلات زندگی میباشند. یکی از مهمترین مکانهایی که در آنجا این کودکان با مشکلات فراوان دست به گریبان هستند مدرسه میباشد. کم توجهی، بیشفعالی، بر انگیختگی، ناتوانیهای یادگیری، مشکلات حرکتی، تضادورزی و مشکلات ارتباطی، فعالیتهای مدرسهای و تحصیلی آنها را دچار اختلال میکند و مهارتهای حل مساله ضعیف این دانشآموزان موجبات شکست آنها را در رویارویی با مسائل عمومی و خاص زندگی فراهم می سازد.
پایان نامه آماده
پایان نامه ارشدرشته روانشناسی مقایسه راهبردهای رویاروی با فشار روانی کودکان با اختلال در محاسبه و کودکان با اختلال در خواندن بافرمت ورد قابل ئیرایش تعداد صفحات 158
چکیده
هدف پژوهش حاضر شناخت راهبردهای رویارویی کودکان دارای اختلال در محاسبه و کودکان دارای اختلال در خواندن برای مقابله با فشارهای روانی و مقایسه این دو گروه با یکدیگر است. نمونه متشکل از 18 دانش آموز (11 پسر و 7 دختر) دارای اختلال در خواندن و 12 دانش آموز (8 پسر و 4 دختر) دارای اختلال در محاسبه بودند. راهبردهای رویارویی کودکان با فشارهای روانی با سیاهه راهبردهای رویارویی کودکان (ccsc) که توسط آیرز (1991) طراحی شده، سنجیده شد. به منظور تحلیل داده ها از فنون آمار توصیفی (محاسبه میانگین، انحراف معیار، توزیع فراوانی، درصد فراوانی و رسم نمودار) و آمار استنباطی (تحلیل واریانس دو متغیری) استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل پاسخ های کودکان به سیاهه راهبردهای رویارویی نشان داد که: بین راهبردهای رویارویی کودکان با اختلال در محاسبه و کودکان با اختلال در خواندن در سه راهبرد رویارویی یعنی در راهبرد رویارویی فعال، حواس پرتی و اجتنابی تفاوت وجود ندارد، اما در راهبرد رویارویی جستجوی حمایت در این دو گروه تفاوت وجود دارد. کودکان در هر دو پایه تحصیلی و در هر دو نوع اختلال صرف نظر از جنسیت، راهبردهای رویارویی فعال را به عنوان راهبرد غالب خود معرفی کردند و تمایل کمتری را نسبت به راهبردهای حواسپرتی، حمایتی و اجتنابی نشان دادند
مقدمه
فشار روانی الگویی از حالت های هیجانی منفی و واکنش های فیزیولوژیکی است و در موقعیت هایی رخ می دهد که فرد احساس می کند هدفهای مهم او مورد تهدید قرار گرفته و قادر به برخورد و رویارویی با عامل تهدید کننده نیست. وقایع فشارزا شخص را از نظر هیجانی، شناختی و فیزیولوژیکی تحت تأثیر قرار می دهد، و در نتیجه فرد از روش هایی برای برخورد با عوامل فشارزا استفاده می کند و اثرهای زیان بخش این عوامل را با راهبردهای رویارویی کاهش می دهد (ریو، 1995 ترجمه سید محمدی،1378). اولین بار واژه فشار روانی در قرن پانزدهم میلادی به معنای تنش یا فشار فیزیکی به کار برده شد. در سال 1704 این واژه برای توصیف سختی، دشواری یا بدبختی به کار برده شد و در اواسط قرن 19 به معنای فشار گسترش بیشتری یافت و تنش بر روی اعضای بدن و یا نیروی ذهنی را هم دربرگرفت(ربر،1985). در فرهنگ روان شناسی ربر(1985) تعاریف زیر در مورد فشار روانی ارائه شده است: 1- فشار روانی به هر نوع نیرویی اشاره می شود که هنگام وارد شدن بر یک دستگاه موجب تغییرات قابل توجهی در شکل آن گردد و معمولاً شامل یک تغییر و تحریف در شکل دستگاه می شود. این اصطلاح بر فشارها و نیروهای اجتماعی، روان شناختی و جسمانی اشاره دارد. در این معنا فشار روانی یک علت محسوب می شود. 2- فشار روانی یک حالت تنش روان شناختی که به وسیله فشار دو نیروهایی که به آنها اشاره گردید، ایجاد می شود. در این معنا فشار روانی معلول و محصول فشارهای دیگری است در این صورت در مورد عامل ایجادکننده تنش از اصطلاح فشارزا استفاده می شود. در زمینه روان شناسی دامنه ای از تعاریف وجود دارد که نشانگر ناهمگرایی دیدگاه های مؤلفان است. در این زمینه بیشترین پژوهش و بررسی را هانس سلیه ، پزشک معروف اطریشی در سال 1976 انجام داده و به همین دلیل نیز «پدر فشار روانی» نامیده شده است. اولین مقاله او در این باره نیز قبل از آن یعنی در سال 1936 در مجله انگلیسی (نی چر) منتشر شد. به عقیده وی فشار روانی مجموعه ای از واکنش های غیر اختصاصی بدن است که به رغم عامل تولید کننده آن، عکس العمل های فیزیولوژیک مشابهی را ایجاد می کند. وی تغییرات فیزیولوژیکی و روان شناختی ناشی از فشار روانی را مورد توجه قرار داد...
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فهرست جدول ها............................................................................................................................
فهرست شکل ها..............................................................................................................................
چکیده...........................................................................................................................
فصل یکم: مقدمه پژوهش
مقدمه............................................................................................................................. 2 بیان مسأله................................................................................................................... ....9
هدف پژوهش.....................................................................................................................12
اهمیت موضوع پژوهش....................................................................................................................12
فرضیه پژوهش.....................................................................................................................14
تعریف عملیاتی متغیرها....................................................................................................................14
فصل دوم: پیشینه پژوهش
مقدمه........................................................................................................................16
بخش اول: فشار روانی و راهبردهای رویارویی......................................................................17
فشار روانی.......................................................................................................................17
مروری بر تاریخچه شکل گیری مفهوم فشار روانی......................................................................21
موضع گیریهای نظری در قلمرو فشار روانی........................................................................22
مدل مبتنی بر محرک.....................................................................................................................22
مدل مبتنی بر پاسخ.......................................................................................................................23
پاسخ های روان شناختی به استرس ها.........................................................................................23
الگوی تعاملی..................................................................................24
الگوی پردازش اطلاعات.............................................................................................................27
الگوی زیست شناختی................................................................................................................28
الگوی روان شناختی.................................................................................................................29
فهرست مطالب
عنوان صفحه
نظریه لازاروس در رابطه با فشار روانی................................................................................30
منابع فشار روانی و عوامل تنش زا.......................................................................................32
راهبردهای رویارویی.............................................................................................................33
بررسی تاریخچه شکل گیری مفهوم مقابله............................................................................36
پیدایش توانایی و مهارتهای رویارویی با موارد فشارزا..........................................................38
جنبه های مفهومی روش های رویارویی...............................................................................39
نظریه تحول چرخه زندگی در رابطه با رویارویی................................................................41
نظریه لازاروس در ارتباط با رویارویی..................................................................................41
پیشینه نظری مفاهیم رویارویی......................................................................................42
الگوهای رویارویی.......................................................................................43
بررسی چند دیدگاه نسبت به راهبردهای رویارویی...............................................................46
چند رویکرد نسبت به راهبردهای رویارویی.................................................................49
عوامل مؤثر بر راهبردهای رویارویی......................................................................................52
بخش دوم: راهبردهای رویارویی در کودکان با نیازهای ویژه..........................................64
اختلالات یادگیری..........................................................................................64
تعریف اختلال درخواندن:....................... ..............................................................................65
تعریف اختلال در محاسبه..............................................................................65
ویژگی های دانش آموزان با اختلال یادگیری..........................................................................66
راهبردهای رویارویی در کودکان با نیازهای ویژه.....................................................................89
فصل سوم: روش پژوهش
مقدمه..............................................................................98
جامعه آماری..............................................................................98
نمونه و روش نمونه گیری......................................................................................................98
فهرست مطالب
عنوان صفحه
ابزار اندازه گیری.................................................................................................99
روش جمع آوری اطلاعات...............................................................................................108
روش تحلیل داده ها...........................................................................................................108
فصل چهارم: تحلیل داده های پژوهش
مقدمه.............................................................................................................110
توصیف داده ها.................................................................................................................111
شاخص های آماری نمره راهبردهای رویارویی آزمودنی ها در چهار مقیاس...................112
شاخص های آماری نمره راهبردهای رویارویی آزمودنی ها در ده خرده مقیاس..............117
استنباط آماری داده ها.......................................................................................................128
فصل پنجم: نتایج پژوهش
بحث و نتیجه گیری ........................................................................................................160
محدودیت های پژوهش..................................................................................................163
پیشنهادهای پژوهش................................................................. ......................................163
منابع
منابع فارسی ....................................................................................................................164
منابع انگلیسی...................................................................................................................167
پیوست.....................................................................................................................172
فهرست جدول ها
شماره عنوان صفحه
1-3 ضرایب همبستگی هر سؤال با نمرات کل سؤال های خرده مقیاس های سازه سطح بالاتر برای کل نمونه (94=n) قبل از حذف سؤال های نامناسب ...................100
2-3 ضریب اعتبار سازه های سطح بالاتر مقیاس راهبردهای رویارویی کودکان (ccsc) برای کل نمونه (94=n) قبل از حذف سؤال های نامناسب......................................103
3-3 ضرایب همبستگی هر سؤال با نمرات کل سؤال های خرده مقیاس های سازه سطح بالاتر برای کل نمونه (94=n) پس از حذف سؤال های نامناسب............................................104
4-3 ضریب اعتبار سازه های سطح بالاتر مقیاس راهبردهای رویارویی کودکان (ccsc) برای کل نمونه (94=n) پس از حذف سؤال های نامناسب...............107
1-4 فراوانی گروه نمونه بر حسب جنسیت و نوع اختلال.................................................111
2-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبردهای جستجوی حمایت..................................112
3-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبردهای اجتنابی.................................. ........113
4-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبردهای حواسپرتی..............................................114
5-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبردهای رویارویی فعال........................................115
6-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبرد حمایت متمرکز بر مسأله................................117
7-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبرد حمایت متمرکز بر هیجان..............................118
8-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبرد اعمال اجتنابی................................................119
9-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبرد اجتناب شناختی.............................................120
10-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبرد تخلیه بدنی هیجان ها..................................121
11-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبرد اعمال حواس پرتی.......................................122
12-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبرد تصمیم گیری شناختی.................................123
13-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبرد حل مسأله به طور مستقیم............................124
14-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبرد در پی درک مسأله بودن...............................125
15-4 میانگین و انحراف استاندارد نمره راهبرد سازماندهی مجدد شناختی مثبت ............... 126
16-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبردهای جستجوی حمایت) .................128
ادامه فهرست جدول ها
شماره عنوان صفحه
17-4 میانگین نمره راهبردهای جستجوی حمایت به تفکیک نوع اختلال.................................129
18-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبردهای اجتنابی).........................................131
19-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبردهای حواس پرتی).............................. 133
20-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبردهای رویارویی فعال..............................135
21-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبرد حمایت متمرکز بر مسأله.....................137
22-4 میانگین نمره راهبرد حمایت متمرکز بر مسأله..................................................................138
23-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبرد حمایت متمرکز برهیجان) ..................140
24-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبردهای اعمال اجتنابی).............................142
25-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبرد اجتناب شناختی)...................................144
26-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبرد تخلیله بدنی هیجان ها) ........................146
27-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبرد اعمال حواس پرتی).............................148
28-4 میانگین نمره راهبرد حمایت متمرکز بر مسأله..................................................................149
29-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دومتغیری (راهبرد تصمیم گیری شناختی)............................150
30-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبرد حل مسأله به طور مستقیم......................152
31-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبرد در پی درک مسأله بودن.........................155
32-4 جدول نتایج تحلیل واریانس دو متغیری (راهبرد سازمان دهی مجدد شناختی مثبت.........157
فهرست شکل ها
شماره عنوان صفحه
1-4 نمودار میانگین نمره راهبردهای رویارویی آزمودنی ها در چهار مقیاس اصلی..................116
2-4 نمودار میانگین نمره راهبردهای رویارویی آزمودنی ها در ده خرده مقیاس...................... 127
3-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبردهای جستجوی حمایت در تعامل جنسیت و نوع اختلال (محاسبه/ خواندن) ...........................................................................................................130
4-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبردهای اجتنابی در تعامل جنسیت و نوع اختلال
محاسبه/ خواندن) .............................................................................................................132
5-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبردهای حواس پرتی در تعامل جنسیت و نوع اختلال (محاسبه/ خواندن).............................................................................................................134
6-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبردهای رویارویی فعال در تعامل جنسیت و نوع اختلال (محاسبه/ خواندن).............................................................................................................136
7-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبرد حمایت متمرکز بر مسأ له در تعامل جنسیت و نوع اختلال (محاسبه/ خواندن).................................................................................................139
8-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبرد حمایت متمرکز بر هیجان در تعامل جنسیت و نوع اختلال (محاسبه/ خواندن).................................................................................................141
9-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبرد اعمال اجتنابی در تعامل جنسیت و نوع اختلال
(محاسبه/ خواندن).............................................................................................................143
10-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبرد اجتناب شناختی در تعامل جنسیت و نوع اختلال
(محاسبه/ خواندن).............................................................................................................145
11-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبرد تخلیه بدنی هیجان ها در تعامل جنسیت و نوع اختلال (محاسبه/ خواندن).............................................................................................................147
12-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبرد اعمال حواس پرتی در تعامل جنسیت و نوع اختلال (محاسبه/ خواندن)............................................................................................................150
13-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبرد تصمیم گیری شناختی در تعامل جنسیت و نوع اختلال (محاسبه/ خواندن)............................................................................................................152
ادامه فهرست شکل ها
شماره عنوان صفحه
14-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبرد حل مسأله به طور مستقیم در تعامل جنسیت و نوع اختلال (محاسبه/ خواندن)................................................................................................154
15-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبرد در پی درک مسأله بودن در تعامل جنسیت و نوع اختلال (محاسبه/ خواندن)..........................................................................................................156
16-4 نمودار مقایسه میانگین نمره راهبرد سازمان دهی مجدد شناختی مثبت در تعامل جنسیت و نوع اختلال (محاسبه/ خواندن)......................................................................................158
بررسی رابطه راهبردهای شناختی و فراشناختی با میزان موفقیت تحصیلی دانشآموزان شهری و روستایی
فصل اول
1ـ مقدمه
هدف از آموزش کمک به ارتقاء سطح یادگیری در دانشآموزان است. اما یادگیری موضوع مشخص واحدی نیست. بلکه تقریباً همه فعالیتهایی که ما در طول زندگی انجام میدهیم از تجارب یادگیریمان سرچشمه میگیرد. ما موضوعهای مختلف درسی و غیردرسی مانند ریاضی، ادبیات، هنر، علوم دینی، طرز معاشرت را یاد میگیریم. علاوه بر این ما عواطف مختلف را نیز یاد میگیریم. تهیه فهرست کاملی از آنچه که انسان در طول زندگی یاد میگیرد بسیار مفصل و شاید غیرممکن است. اما به طور کلی در مورد راهبردهای مختلف یادگیری به دو نوع از راهبردها یعنی راهبرد شناخت و راهبرد فراشناخت تأکید شده است. در سالهای اخیر شاهد پیشرفت عظیم روانشناسی پرورش به سوی کشف این راهبردها یعنی راههای یاد گرفتن و مطالعه کردن بودهایم (سیف 1379).
در سالهای اخیر در مورد تأثیر راهبردهای شناختی و فراشناختی تحقیقات گوناگون صورت گرفته است و سعی بر آن بوده است در مورد اهمیت و تأثیر هرکدام از راهبردها اطلاعات لازم به معلمان ارائه شود تا نحوه یادگیری به نحوه مطلوبتری امکانپذیر گردد. نخستین بار هارلو[1] (1949) مفهوم فراشناخت (دانستن درباره دانستن) را در یک رشته آزمایشی که با میمونها انجام داد مطرح ساخت. براون[2] (1978) فراشناخت را به دو صورت زیر معرفی کرده است:
1ـ آگاهی فرد از فعالیتها یا فرایندهای شناختی خود او
2ـ روشهای مورد استفاده فرد برای تنظیم فرایندهای شناختی خودش.
به سخن دیگر، فراشناخت از یک سو شامل موشهای کنترول و نظارت بر یادگیری است. بنابراین آموزش راهبردهای فراشناختی در پیشرفت تحصیل آموزش گیرندگان موثرتر از آموزش صرفاً راهبردهای شناختی میباشد (براون 1978).
2ـ بیان مسأله
سالهاست که روانشناسان درصدد پاسخ دادن به این سوالات هستند تا چرا بعضی دانشآموزان نسبت به بعضی دیگر از نظر پیشرفت تحصیلی موفقترند؟ چه چیزی این تفاوتها را رقم میزند؟ برای پاسخ دادن به این سوالات بررسی عواملی که تصور میشود موقعیت تحصیلی را تبیین میکنند ضرورت پیدا میکنند.
به مرور زمان روشن شده تاکید تبیین و پیشبینی موفقیت و کامیابی تنها استفاده از راهبردهای شناختی نیست. بسیاری از دانشآموزان با استفاده از راهبرد شناختی مشکلات زیادی در فراگیری مطالب درسی دارند، در حالی که دانشآموزان دیگر با تاکید زیادتر روی راهبردهای فراشناختی موفقیت تحصیلی بالایی را کسب کردهاند، و چه بسا افرادی را بشناسیم که با استفاده از راهبرد شناختی درصد متوسط موفقیت تحصیلی را کسب کردهاند ولی با درنظر گرفتن راهبردهای فراشناختی به موفقیتهای زیادی در زندگیشان دست یافتهاند (سیف 1979).
فرمت word و قابل ویرایش
تعداد صفحات: 85
فهرست مطالب
عنوان ......................................... صفحه
فصل اول
موضوع پژوهش
1ـ1 مقدمه......................................... 2
1ـ2 بیان مسئله.................................... 3
1ـ3 ضرورت و اهمیت پژوهش........................... 4
1ـ4 اهداف پژوهش................................... 5
1ـ5 فرضیات و سوال پژوهش........................... 6
1ـ6 تعریف متغیرهای پژوهش.......................... 6
فصل دوم
پیشینه نظری و عملی پژوهش
2ـ1 مقدمه........................................ 10
2ـ2 تعریف راهبردهای یادگیری...................... 13
2ـ3 راهبردهای شناختی............................. 15
2ـ3ـ1 راهبردهای تکرار یا مرور.................... 16
روش ها و راهکارهای راهبردهای تکرار............... 17
2ـ3ـ2 راهبرد بسط و گسترش معنایی.................. 21
روشها و تاکتیکهای گسترش معنایی................... 22
2ـ3ـ3 راهبرد سازمان دهی.......................... 28
روشها و راهکارهای سازماندهی ..................... 28
2ـ4 راهبردهای فراشناختی.......................... 33
2ـ5 دانش ویژه راهبرد............................. 40
2ـ6 دانش راهبرد اسنادی........................... 40
2ـ7 تفاوتهای جنسی در استفاده از راهبرد........... 41
2ـ8 راهبردهای یادگیری و رشد...................... 41
عنوان ......................................... صفحه
2ـ9 پیشینه عملی تحقیق............................ 45
2ـ10 پژوهشهای خارجی ............................. 45
2ـ11 پژوهشهای داخلی.............................. 48
فصل سوم
3ـ1 مقدمه........................................ 53
3ـ2 نوع و روش انجام پژوهش........................ 53
3ـ3 جامعه آماری.................................. 54
3ـ4 حجم نمونه ................................... 55
3ـ5 روش نمونهگیری................................ 55
3ـ6 ابزار اندازهگیری پژوهش....................... 55
3ـ6ـ1 پایایی..................................... 56
3ـ6ـ2 اعتبار..................................... 56
3ـ7 روش تجزیه و تحلیل دادهها .................... 57
فصل چهار
تجزیه و تحلیل دادههای پژوهشی
4ـ1 مقدمه........................................ 59
4ـ2 ویژگی های جمعیت شناختی نمونه ................ 59
4ـ3 آزمون فرضیهها و سوال تحقیق................... 61
مقدمه............................................ 61
آزمون فرضیه اول ................................. 61
آزمون فرضیه دوم.................................. 62
آزمون فرضیه سوم ................................. 62
آزمون فرضیه چهارم ............................... 63
آزمون سوال تحقیق................................. 64
عنوان ......................................... صفحه
فصل پنجم
تفسیر نتایج آزمون فرضیهها و سوال تحقیق
5ـ1 مقدمه........................................ 67
5ـ2 فرضیه اول.................................... 67
5ـ3 فرضیه دوم.................................... 69
5ـ4 فرضیه سوم.................................... 71
5ـ5 فرضیه چهارم ................................. 72
5ـ6 سوال تحقیق................................... 72
5ـ7 نتیجه کلی.................................... 73
5ـ8 محدودیت های محقق............................. 73
5ـ9 پیشهادات .................................... 73
فهرست منابع فارسی................................ 75
فهرست منابع انگلیسی.............................. 77
ضمیمه............................................ 79
به همراه پرسشنامه و کلید مربوطه
چکیده:
پژوهش حاضر به منظور حل مشکلات ویژه یادگیری خواندن یکی از دانش آموزان با هوشبهر طبیعی و آموزش نامناسب در پایه سوم دبستان جهان تربیت اردبیل انجام گرفت.
البته دانش آموزان زیادی هستند که در خواندن دچار مشکل هستند اما در این امر واقعیت این است انواع مشکلاتی که دانش آموزان دارند از یک نوع نیستند تا بتوان با یک روش همه آنها را از بین برد. بلکه با توجه به تفاوتهای فردی و علتهای متفاوت مشکل آفرین برای هر دانش آموز باید علت یا علل را الویت بندی کرده و براساس آن برنامه های ترمیمی در نظر گرفت تا از اتلاف وقت و صرف انرژی بیهوده جلوگیری شود.
در این پژوهش با توجه به مشکلات ویژه دانش آموز فوق برنامه های زیر اجرا شده که به ترتیب اهمیت بوده
1- ارجاع به پزشک متخصص جهت درمان جسمی- عصبی
2- ارجاع به گفتار درمان جهت رفع مشکلات گفتاری
3- استفاده از روش های مختلف چندحسی فرنالد و گیلینگهام ضمن طبقه بندی و تجزیه و تحلیل کردن غلط های خواندنی وی، استفاده از تمرینات دقت و حافظه دیداری، آگاهی واج شناختی با شیوه های ابتکاری ویژه و با استفاده از وسایل متنوع کمک آموزشی معلم ساخته و ایجاد محیطی شاد و ملموس کردن مراحل آموزش تقویت عزّت نفس و ایجاد انگیزه برای آموزش دانش آموز شد.
و ارائه تمرینات و راهبردهای خودنظم دهی و رفتاری مناسب و مشاوره به والدین برای منزل توانستیم تأثیر خوبی بر خواندن و نوشتن وی داشته باشیم و او توانسته با علاقه و بدون اضطراب صحیح و روان از روی یک متن فارسی با اعتماد به نفس بخواند.
این امر باعث دلگرمی و رضایت خاطر من و گروه کاری شده است.
امید است در آینده شاهد پیشرفت های بیشتری در اینگونه دانش آموزان باشیم.