دانلود پایان نامه تأثیر فشار روانی مسابقه بر غلظت کورتیزول،تستوسترون، IgA بزاقی وضربان قلب مربیان برنده و بازنده لیگ برتر فوتبا

اختصاصی از یارا فایل دانلود پایان نامه تأثیر فشار روانی مسابقه بر غلظت کورتیزول،تستوسترون، IgA بزاقی وضربان قلب مربیان برنده و بازنده لیگ برتر فوتبال دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت:word

پایان نامه دکتری تخصصی تربیت بدنی گرایش فیزیولوژی ورزشی

تأثیر فشار روانی مسابقه بر غلظت کورتیزول، تستوسترون، IgA بزاقی وضربان قلب مربیان برنده و بازنده لیگ برتر فوتبال 

چکیده

حرفه مربیگری فوتبال یکی از مشاغل پرمخاطره در جهان محسوب می شود و فشارهای روانی ناشی از ماهیت این حرفه موجب درمانده  شدن مربیان حرفه ای فوتبال شده است. هدف پژوهش حاضربررسی تأثیرفشار روانی مسابقه بر غلظت کورتیزول،تستوسترون،ایمونوگلوبولین A بزاقی و ضربان قلب مربیان برنده و بازنده  لیگ برتر فوتبال ایران در فصل مسابقات (84-83)بود.آزمودنی های این تحقیق را 16 نفراز مربیان حرفه ای لیگ برتربا میا نگین سنی
(18/9±27/52)، سابقه مربیگری درلیگ (01/6±67/11) سال و ضربان قلب با میا نگین (91/5±40/64) ضربه در دقیقه تشکیل دادند. نمونه های بزاقی در روز مسابقه در پنج مرحله (یک ساعت قبل از مسابقه، قبل از مسابقه،بین دو نیمه،پایان مسابقه ویکساعتبعدازمسابقه)جمعآوری شد.برای تعیین غلظت کورتیزول و تستوسترون بزاقی از روش رادیو ایمونو اسی و برای نعیین میزان ایمونوگلوبولینَA  از روش نفلومتری  ودستگاه می نی نف استفاده شد.ضربان قلب مربیان در زمان استراحت و در جریان مسابقه با استفاده از دستگاه اندازه گیری ضربان قلب گروهی تیم پولارثبت گردید.همچنین لحظات حساس مسابقه (گل زدن،گل خوردن،ضربه پنالتی،ضربات آزاد اطراف محوطه جریمه،در گیری بازیکنان با داور) در فرم  مخصوص ثبت شد.داده های حاصل از تحلیل آزمایشگاهی نمونه های بزاقی با استفاده ازآزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر (ANOVAI )وآزمون تعقیبی شفه وهمچنین t  مستقل جهت  آزمون  فرضیه ها مورداستفاده قرارگرفت. سطح معنی داری   05/0>p.نتایج این پژوهش نشان دادکه بین میزان غلظت کورتیزول بزاقی مربیان در زمان استراحت با یک ساعت قبل از مسابقه، قبل از مسابقه ، بین دو نیمه و یایان مسابقه و همچنین بین دو نیمه با یک ساعت بعد از مسابقه تفاوت معنی داری وجود داشت. تفاوت معنی داری بین میزان غلظت کورتیزول بزاقی مربیان برنده وبازنده دیده نشد. همچنین  بین میزان غلظت تستوسترون بزاقی مربیان دریک ساعت قبل از مسابقه با پایان مسابقه ، پایان مسابقه با یک ساعت بعد از مسابقه تفاوت معنی داری وجودداشت که این تفاوت بین مربیان برنده وبازنده نیزدیده شد. اما تاثیرمعنی داری برغلظت IgA  بزاقی مربیان  نداشت. همچنین یافته های این تحقیق نشان داد که در کلیه موارد اختلاف معنی داری بین ضربان قلب در لحظات مختلف بازی نسبت به ضربان قلب استراحت وجود داشت،این اختلاف در لحظات حساس مسابقه بسیار چشمگیر بود.میانگین ضربان قلب مربیان در لحظات حساس مسابقه (49/9± 80/135) ضربه در دقیقه بود که این میزان نسبت به زمان استراحت یک اختلاف 70 ضربه ای را نشان داد.

مقدمه

در سال‌های اخیر، علوم ورزشی با استفاده از مفاهیم علمی رشته‌های مادر خود، مثل بیومکانیک، بیوشیمی، فیزیولوژی، روانشناسی و جامعه شناسی به خوبی جای خود را باز کرده است و روز بروز بر تکامل و پختگی علوم ورزشی افزوده و کاربرد آنها بیشتر مشهود می‌شود. علوم ورزشی، مشکلات هر یک از رشته‌های ورزشی را بصورت خاص در نظر دارد. یکی از‌این کاربردهای ویژه، به ورزش فوتبال اختصاص دارد. فوتبال ورزشی است که بخش عظیمی از جمعیت جهان را به خود جلب کرده است. مربیان و مدیران باشگاه‌های امروز با مجموعه‌ای از خواسته‌ها و ضرورت‌ها در موقعیت‌های گوناگون مواجهند. بسیاری بر‌این باورند که نقش آنها از هدایت جلسه تمرینی فراتر رفته است زیرا نقش گسترش یافته‌مربی و پذیرش مسئولیت ورزشکاران بیرون از محیط تمرین یا مسابقه و همچنین آگاهی از وضعیت اجتماعی و روانی آنها و سرنوشتی که ممکن است به جهت کسب نتایج ضعیف در انتظار مربیان باشد، شرایطی را برای آنان بوجود آورده است که حاصل آن فشار روانی است که بسیاری از مربیان در روز مسابقه آن را تجربه کرده اند. با توجه به ضرورت‌‌های فیزیکی، روانی و محیطی بازی فوتبال، درک‌این موضوع که چرا فوتبال رقابتی، بازیکنان و تماشاگران را تحت فشار زیاد روانی قرار می‌دهد، دشوار نخواهد بود (3). اهمیت برنده شدن، تعداد و شدت برخوردهای پر استرس را در جریان بازی افزایش داده است، لذا مربیان ناچار به کنار آمدن با رویدادهای استرس زا در جریان مسابقه هستند (57).

مطالعات پژوهشگران نشان داده است که استرس، خواه فیزیکی خواه روانی، موجب تغییراتی در عملکرد قلب و ترشح هورمون‌های استرسی می‌شود (58). افزایش ضربان قلب و تغییرات هورمونی می‌تواند عوارض فیزیولوژیکی خطرناکی داشته و عوارض آن بر روی سیستم عصبی قلبی ـ عروقی و‌ایمنی بدن بسیار نگران کننده باشند. از‌این رو حرفه مربیگری یکی از مشاغل پرخطر در جهان تلقی می‌شود.ازطرف دیگر شرایط مسابقه به‌ این علت مربیان را زیر فشار شدید روانی قرار می‌دهد که ارزیابی اولیه مربیان ازنیازهای مسابقه ،اغلب باتوانائی های تیم همسو نمی باشد.

فهرست مطالبی که در متن این پژوهش آورده شده اند به شرح زیر میباشد:

فصل اول : طرح تحقیق

1-1- مقدمه ....................................................................................................................................................     2

1-2- بیان مسئله  .......................................................................................................................................     3

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق .............................................................................................................     5

1-4- اهداف تحقیق ...................................................................................................................................     6

1-4-1- هدف کلی .............................................................................................................................     6

1-4-2- اهداف اختصاصی ...............................................................................................................     7

1-5- فرضیه های تحقیق .................................................................................................................................     7

1-6- روش انجام تحقیق ..................................................................................................................................     8

1-7- محدودیت های تحقیق ..........................................................................................................................     9

1-8- تعریف واژه ها و اصطلاحات ...................................................................................................................    10

فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه ....................................................................................................................................................... 13

2-2- مبانی نظری تحقیق ........................................................................................................................... 13

2-2-1- مکانیزیم فعال شدن سلول های قشر فوق کلیوی ......................................................... 15

2-2-2- ریتم شبانه روزی ترشح گلوکوکورتیکوئیدها ................................................................. 15

2-2-3- کورتیزول  ...................................................................................................................... .     16

2-2-4- اثر کورتیزول بردستگاه عصبی مرکزی ..................................................................... ..    18

2-2-5- اثرکورتیزول بر عملکرد گونادها ................................................................................ ..    18

2-2-6- مقادیر و اندازه گیری کورتیزول  ................................................................................ ..    18

2-2-7- روش ها و اندازه گیری کورتیزول آزاد در بزاق ......................................................... .    18

2-2-8- اثر ایموندلوژیک کورتیزول  ........................................................................................ .     19

2-2-9- اثر کورتیزول  بر سلول های خونی ............................................................................. ..    20

2-2-10- تستوتسرون ................................................................................................................. ..    20

2-2-11- گردش تستوسترون در پلاسما .................................................................................. ..    21

2-2-12- تجزیه و دفع تستوسترون ......................................................................................... ..    21

2-2-13- مکانیزیم حمل مولکولی و سلولی تستوسترون .................................................... ..    22

2-2-14- محور هیپوتالاموس- هیپوفیز گونادی ................................................................... ..    22

2-2-15- اثر بیولوژیک تستوسترون ........................................................................................ .    24

2-2-16- مقادیر و اندازه گیری تستوسترون .......................................................................... .    25

2-2-17-دستگاه ایمنی بدن ..................................................................................................... .    25

2-2-18- طرح و اره کلی پاسخ ایمنی ...................................................................................... .    25

2-2-19- سلول های دستگاه ایمنی ......................................................................................... ..    26

2-2-20- ایمونوگلوبولین ها و پادتن ها .................................................................................... .    27

2-2-21- دستگاه ایمنی مخاطی ............................................................................................... .    27

2-3- پیشینه تحقیق  ....................................................................................................................    28

2-3-1- تاثیر فشار روانی بر ترشح هورمون ............................................................................ .    28

2-3-2- تاثیر برد و باخت بر غلظت تستوسترون و کورتیزول  ............................................ .    33

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

3-1- مقدمه ............................................................................................................................................... .    43

3-2- جامعه و نمونه آماری .................................................................................................................. .    43

3-3- متغیرها تحقیق ........................................................................................................................... .    43

3-4- ابزار اندازه گیری........................................................................... ............................................ .    43

3-5- روش جمع آوری اطلاعات ....................................................................................................... .    44

2-5-1- روش رادیوایمونواسی ................................................................................................... .    45

3-6- روش های آماری ......................................................................................................................... .    46

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق

4-1- مقدمه ............................................................................................................................................... .    48

4-2- بررسی توصیفی یافته های تحقیق ..................................................................................... .    48

4-2-1- مشخصات آزمودنی ها .................................................................................................. .    48 

4-2-2- کورتیزول  بزاقی ........................................................................................................... .    49

الف- میانگین غلظت کورتیزول بزاقی مربیان درمراحل نمونه گیری ............................ .    49

ب- میانگین غلظت کورتیزول بزاقی مربیان برنده در مراحل نمونه گیری                     ..    50

ج- میانگین غلظت کورتیزول بزاقی مربیان بازنده در مراحل نمونه گیری                    ..    51

د- مقایسه میانگین غلظت کورتیزول  بزاقی مربیان برنده و بازنده .............................. .    52

4-2-3- تستوتسرون بزاقی ........................................................................................................ .    53

الف- میانگین غلظت تستوسترون بزاقی مربیان در درمراحل نمونه گیری                   .    53

ب- میانگین غلظت تستوتسرون بزاقی مربیان برنده در مراحل نمونه گیری ...............    54

ج- میانگین غلظت تستوتسرون بزاقی مربیان بازنده درمراحل نمونه گیری                .    55

د- مقایسه میانگین غلظت تستوتسرون بزاقی مربیان برنده و بازنده .......................... .    56

4-2-4- IgA بزاقی ..................................................................................................................... .    57

الف- میانگین غلظت IgA بزاقی مربیان درمراحل نمونه گیری  .................................... .    57

ب- میانگین غلظت IgA بزاقی مربیان برنده در مراحت نمونه گیری ........................... .    58

ج- میانگین غلظت IgA بزاقی مربیان بازنده در مراحل نمونه گیری............................ .    59

د- مقایسه میانگین غلظت IgA بزاقی مربیان برنده و بازنده......................................... ..    60

4-2-5- ضربان قلب ........................................................................................................................ ..    61

الف- میانگین تعداد ضربان قلب مربیان در مراحل نمونه گیری .................................... ..    61

ب- میانگین تعداد ضربان قلب مربیان برنده در مراحل نمونه گیری ............................ ..    62

ج- میانگین تعداد ضربان قلب مربیان بازنده در مراحل نمونه گیری ........................... .    63

د- مقایسه میانگین تعداد ضربان قلب مربیان برنده و بازنده  ......................................     64

4-3- آزمون فرضیه های تحقیق ...................................................... .............................................    65

فصل پنجم : بحث و بررسی و نتیجه گیری

5-1- مقدمه ................................................................................................................................................ .    82

5-2- خلاصه تحقیق .............................................................................................................................. .    82

5-3- بحث، بررسی و نتیجه گیری  ............................................................................................    83

5-4- پیشنهادات ..................................................................................... ............................................    88

منابع ................................................................................................................. .............................................    89

پیوست ها

پیوست 1- اطلاعات مربوط به مربیان لیک برتر فوتبال ............................ .............................................    97

پیوست 2- اطلاعات مربوط به مسابقه ......................................................... .............................................    98

پیوست 3- اطلاعات مربوط به ضربان قلب مربیان لیگ برتر فوتبال  ..................................................    99

 پیوست 4- فرم بستن کمربند Team-polar................................................................................................... ............................................    100

چکیده انگلیسی

عنوان انگلیسی    

فهرست جداول

جدول 4-1- میانگین و انحراف معیار ویژگی های آزمودنی ها  ..........................................................    48

جدول 4-2- میانگین و انحراف معیار  غلظت کورتیزول بزاقی مربیان  ..............................................    49

جدول 4-3- میانگین و انحراف معیار  غلظت کورتیزول بزاقی مربیان برنده ............................ ..........    50

جدول 4-4- میانگین و انحراف معیار  غلظت کورتیزول بزاقی مربیان بازنده............................ ..........    51

جدول 4-5- مقایسه میانگین غلظت کورتیزول بزاقی مربیان برنده و بازنده ........................... .........    52

جدول 4-6- میانگین و انحراف معیار  غلظت تستوسترون بزاقی مربیان  .........................................    53

جدول 4-7- میانگین و انحراف معیار  غلظت تستوسترون بزاقی مربیان برنده.................................    54

جدول 4-8- میانگین و انحراف معیار  غلظت تستوسترون بزاقی مربیان بازنده  .............................     55

جدول 4-9- مقایسه میانگین غلظت تستوسترون بزاقی مربیان برنده و بازنده  ...............................    56

جدول 4-10- میانگین و انحراف معیار  غلظت IgA بزاقی مربیان  ....................................................    57

جدول 4-11- میانگین و انحراف معیار  غلظت IgA بزاقی مربیان برنده  ...........................................    58

جدول 4-12- میانگین و انحراف معیار  غلظت IgA بزاقی مربیان بازنده................................... .........    59

جدول 4-13- مقایسه میانگین غلظت IgA بزاقی مربیان برنده و بازنده................................... ..........    60

جدول 4-14- میانگین و انحراف معیار  تعداد ضربان قلب مربیان............................................... ..........    61

جدول 4-15- میانگین و انحراف معیار تعداد ضربان قلب مربیان برنده..................................... ..........    62

جدول 4-16- میانگین و انحراف معیار تعداد ضربان قلب مربیان بازنده.................................... .........    63

جدول 4-17- مقایسه میانگین تعداد ضربان قلب مربیان برنده و بازنده...............................................  64

جدول 4-18- نتایج تحلیل واریانس غلظت کورتیزول بزاقی مربیان........................................... .........    65

جدول 4-19- تحلیل تفاوت میانگین غلظت کورتیزول بزاقی مربیان......................................... .........    65

جدول 4-20- نتایج تحلیل واریانس غلظت کورتیزول بزاقی مربیان برنده................................. ..........    66

جدول 4-21- تحلیل تفاوت میانگین غلظت کورتیزول بزاقی مربیان برنده............................... ..........    66

جدول 4-22- نتایج تحلیل واریانس غلظت کورتیزول  بزاقی مربیان بازنده  ....................................    67

جدول 4-23- تحلیل تفاوت میانگین غلظت کورتیزول بزاقی مربیان بازنده......................................    67

جدول 4-24-شاخص های آماری محاسبه شده جهت بررسی تفاوت بین کورتیزول بزاقی مربیان  برنده و بازنده   .........    68

جدول 4-25- نتایج تحلیل واریانس غلظت تستوسترون بزاقی مربیان...............................................    69

جدول 4-26- تحلیل تفاوت میانگین غلظت تستوسترون بزاقی مربیان.................................... ..........    69

جدول 4-27- نتایج تحلیل واریانس غلظت تستوسترون بزاقی مربیان برنده............................ ..........    70

جدول 4-28- تحلیل تفاوت میانگین غلظت تستوسترون بزاقی مربیان برنده.......................... ..........    70

جدول 4-29- نتایج تحلیل واریانس غلظت تستوسترون بزاقی مربیان بازنده........................... ..........    71

جدول 4-30- تحلیل تفاوت میانگین غلظت تستوسترون بزاقی مربیان بازنده......................... ..........    71

جدول 4-31- شاخص های آماری محاسبه شده جهت بررسی تفاوت بین تستوسترون بزاقی مربیان

برنده و بازنده در مراحل نمونه گیری ......................................................................................................    72

جدول 4-32- نتایج تحلیل واریانس غلظتIgA بزاقی مربیان...................................... ...................    73

جدول 4-33- تحلیل تفاوت میانگین غلظتIgA بزاقی مربیان................................................. .........    73

جدول 4-34- نتایج تحلیل واریانس غلظتIgA بزاقی مربیان برنده.................................................    74

جدول 4-35- تحلیل تفاوت میانگین غلظت IgA بزاقی مربیان برنده....................................... .........    74

جدول 4-36- نتایج تحلیل واریانس غلظتIgA بزاقی مربیان بازنده........................................ .........    75

جدول 4-37- تحلیل تفاوت میانگین غلظت IgA بزاقی مربیان بازنده..............................................    75

جدول 4-38- شاخص های آماری محاسبه شده جهت بررسی تفاوت بین IgA بزاقی مربیان

 برنده و بازنده در مراحل نمونه گیری ................................................................................................. .........    76

جدول 4-39- نتایج تحلیل واریانس تعداد ضربان قلب مربیان.................................................... .........    77

جدول 4-40- تحلیل تفاوت میانگین تعداد ضربان قلب مربیان .......................

تحقیق تأثیر میزان کودک آزاری بر سلامت روانی پسر و دختر در مقطع دبیرستان و ابتدائی

اختصاصی از یارا فایل تحقیق تأثیر میزان کودک آزاری بر سلامت روانی پسر و دختر در مقطع دبیرستان و ابتدائی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:83

فهرست مطالب:

«چکیده تحقیق»
موضوع پروژه تحقیقاتی
مقدمه:
بیان مسئله:
ضرورت و اهمیت تحقیق:
اهداف تحقیق:
ادبیات و پیشینة تحقیق
مقدمه:
تعریف عملیاتی مفاهیم:
ادبیات تحقیق
سلامت روانی
اصول بهداشت روانی:
اصول اساسی بهداشت روانی عبارتند از:
مکانیسم های دفاعی و رابطة آن با آسیب شناسی روانی:
تأثیر کودک آزاری بر سلامت روانی و جسمی کودکان:
مهمترین این تأثیرات به شرح زیر است.
تحقیقات در ایران:
تحقیقات در جهان:
«فرضیه ها»
«جمع آوری اطلاعات»
فصل سوم
نمونه آماری و روش نمونه گیری:
((روش بررسی و ابزار سنجش ها))
ابزار تحقیق (GHQ)
روایی ابزارهای تحقیق (سلامت روانی)
اعتبار درونی:
اعتبار و روائی پرسشنامه کودک آزاری:
روش آماری
«تجزیه و تحلیل»
«خلاصه و نتیجه گیری»
«پیشنهادات»
فهرست منابع و مأخذ
«پیوست ها»
پرسشنامه کودک آزاری

«چکیده تحقیق»
در تحقیق حاضر تأثیر میزان کودک آزاری بر سلامت روانی پسر و دختر در مقطع دبیرستان و ابتدائی در شهرستان شبستر 83 – 82 مورد مطالعه قرار گرفته. هدف کلی تحقیق پرداختن به این موضوع می باشد که: ایا کودک آزاری بر سلامت روانی کودکان دختر و پسر تأثیر می گذارد؟
برای این منظور از پرسشنامة دست ساز محقق کودک آزاری و سلامت عمومی توسط 100 نفر از کودکان پس و 100 نفر کودکان دختر بصورت تصادفی انتخابی شده بودند تکمیل گردید.
فرض بر این بود که کودک آزاری بر سلامت روانی کودکان تأثیر زیادی می گذارد.
به این منظور تجزیه و تحلیل آماری داده های حاصل از اجرای پرسشنامه ها، میانگین، واریانس، نمرات دو گروه بعد از محاسبه با استفاده از آزمون   t استودنت و ضریب همبستگی پیرستون (r) با هم مقایسه شد. نتایج حاصل مؤید این مطلب است که کودک آزاری بر سلامت روانی کودکان پسر و دختر تأثیر زیادی ندارد.
اما نکتة جالب توجه اینجاست که بر خلاف تحقیقات انجام گرفتة قبلی و برخلاف انتظار از نظر تأثیر کودک آزاری بر سلامت روانی دختر و پسر تفاوت معنی داری مشاهده نشده به این معنی که کودک آزاری تأثیری بر سلامت عمومی و روانی آنها ندارد. و این امر تا حدود زیادی می تواند به محدودیت های تحقیق مربوط می باشد.
موضوع پروژه تحقیقاتی

بررسی تأثیر میزان کودک آزاری بر سلامت روانی پسر و دختر در مقطع دبیرستان و ابتدائی شهرستان شبستر در سال 83 – 82


مقدمه:
امروزه یکی از مهمترین مسائلی که مورد توجه پزشک قانونی، روانشناسان و روانپزشکان قرار گرفته مسئله آزار جسمانی، عاطفی و جنسی کودکان توسط والدین و یا سایر افرادی است که مراقبت از کودک را بر عهده دارند. سوء رفتار و مسامحه در ابعاد وسیع روی می دهد و با طیف گسترده ای از مسائل هیجانی و علائم روانی همراه است.
البته همه می دانند که آسیب رساندن به کودک، ضرب و جرح یا کشتن آنها از مسائلی است که با قانون سر و کار دارد و از دید قانون گذاران پنهان نبوده است، لیکن به علت بی تفاوتی مسئولان به چند مورد توجه قرار نگرفته است اگر چه در ایران به دست آوردن آمار و اطلاعاتی کافی و دقیق دربارة میزان شیوع بدرفتاری با کودکان غیر ممکن است، اما در این پروژه سعی شده مسئله کودک آزاری و انواع آن مورد بازنگری قرار گیرد و مفهوم کودک آزاری برای بزرگسالان (والدین، مربیان، سرپرستان) روش گردد تا توجه اولیای امر، مشاوران، روانشاسان و سایر همکاران به آن جلب شود و اقدامات مقتضی جهت کاهش و پیشگیری از آن صورت گیرد.
پیامبر اکرم (ص) می فرماید:
اکرموا اولادکم و احسنوا اداتکم.
به فرزندان خود احترام کنید و با آداب و روش پسندیده با آنها معاشرت نمایید.
هر چند که مشاهدات روزانه و شواهد تجربی نشان داده اند که تنبیه در کاهش دادن رفتار مطلوب به طور موقت مؤثر است اما باید توجه داشت که تنبیه باعث از بین رفتن رفتار تنبیه شده نمی شود تنها تأثیری که دارد این است که رفتار نامطلوب را موقتاً واپس می زند تنبیه عکس تقویت مثبت عمل نمی کند. رفتار تنبیه شده، پس از تنبیه همچنان در خزانة رفتار باقی می ماند و تا زمانی که عامل تنبیه کننده حاضر و ناظر است به صورت پنهانی حفظ می شود. ولی به محض اینکه عامل تنبیه کننده حاضر و ناظر است به صورت پنهانی حفظ می شود. ولی محض اینکه عامل تنبیه کننده تضعیف شد یا از میان رفت آن رفتار مجدداً ظاهر می گردد مثلاً کودکی که به علت حرف زشت زدن از پدر کتک می خورد می آموزد که در حضور او حرف زشت نزند. اما هیچ تضمینی وجود ندارد که در غیاب پدر، مثلاً در حضور مادر یا فراد دیگر این کار را انجام ندهد.
بی شک این ثابت شده است که هر رفتار نامطلوبی که از بچه ها سر می زند از طرف خانواده و معلمان و سرپرستان مورد آزار آذیت قرار می‌گیرند. این آزار و اذیت ها به جز مشکل حقارت، عقده و سرکوب کردن نیازهای فرد یا کودک چیز دیگر را بر جای نمی گذارد.
بنابراین معلمی که در خانه یا مدرسه در حضور جمع دانش آموزان و بچه ها کودک یا دانش آموز را تنبیه می کند به آنها آموزش پرخاشگری می‌دهد بارها دیده شده کودکانی که مرتباً از پدر و مادر خود کتک می خورند در غیاب آنها به کتک زدن فرزندان کوچکتر خانواده یا بچه ها می پردازند. (بندروا 1965)
متخصصان، روان شناسان، مشاوران، به این نتیجه رسیدند که نتبیه و کودک آزاری برای تغییر رفتار اگر این روشها ادامه یابد خود و کودک آزار دیده ممکن است بالاخره سرانجام در برابر او بایستد یا به آن فرد آزار دهنده حمله ور شود. یا دانش آموزانی که تحت روشهای مداوم آزار دهنده قرار می‌گیرند ممکن است روزی تلافی این کار را دریابند با توجه به مسائل فوق الذکر مشاورة والدین آزار دهنده از اهمیت خاصی برخودار است. و راهنمائی والدین آزار دهنده را باید عامل بسیار مهمی در بهداشت روانی تلقی کرد. (ملک پور 1369)
کودکان معمولاً از حمایت های خانواده محروم اند ونیز به علت شرایط خاص زندگی با مشکلات فراوانی روبرو هستند. گاه حرارت های لازم را در تشخیص خوب و بد، درست و نادرست، تصمیم گیری و انتخاب صحیح، توانایی حل مشکل، برقراری ارتباط مناسب با دیگران و ... دارا نیستند در جامعه و توسط افراد بیگانه بیشتر مورد آزار قرار می گیرند. این آزارها بیشتر عاطفی و بخصوص سوء استفاده در تمام اشکال آن است.
برخی از کودکان که بی سرپرست یا بد سرپرست هستند از داشتن خانواده محرم اند و اگر چه مورد آزار قرار نمی گیرند، اما همین محرومیت و خلاء عاطفی ناشی از آن موجب آزار و رنج آنرا می شود.
طبق اعلام شورای ملی پیشگیری از سوء رفتار با کودکان در سال 1992 سه میلیون کودک که مورد سوء رفتار و مسامحه قرار گرفته بودند به نهادهای خدماتی اجتماعی عمومی گزارش شده که حدود یک میلیون مورد آن تأیید شده است. در ایلات متحده هر سال بین 2 تا 4 هزار کودک بر اثر سوء رفتار و مسامحه در دام مرگ می افتند و هر سال بین 150 تا 200 هزار سوء رفتار جنسی گزارش می شود. میزان وقوع واقعی احتمالاً بالاتر از این ارقام است چون بسیاری از کودکان آزار دیده ناشناخته باقی می مانند و بسیاری در گزارش سوء رفتار مردد هستند 32 درصد کودکانی که مورد آزار جسمی قرار می گیرند زیر 5 سال 27 درصد بین 5 تا 9 سال 27 درصد بین 10 تا 14 سال و 14 درصد بین 15 تا 18 سال هستند بیش از 50 درصد کودکانی که مورد سوء رفتار و مسامحه قرار می گیرند، نارس هستند و وزن آنها هنگام تولد پایین است.
بیش از 75 درصد کودک آزاریها در خانواده و برای فرزندان پنج تا چهارده ساله اتفاق می افتد و بیشترین موارد کودک آزاری توسط پدران صورت می گیرد. عبدالعلی الصاق، مدیر کل بهزیستی تهران در نیمه اول فروردین 83 اعلام کرد در چهار هزار و 260 تماس با خط تلفن کودک طی سال 82  و 71 کودک بخصوص از سوی پدران خود با فراوانی 37 مورد تحت آزار و اذیت جسمی، جنسی و روانی قرار گرفته اند او اشاره به این مورد که پدران بیشترین آزار دهندگان کودکان هستند گفته است علاوه بر این کودکان در 11 مورد تحت آزار مادر، 8 مورد نامادری، 3 مورد والدین و در 12 مورد تحت آزار سایرین قرار گرفته اند. لیلا ارشد، رئیس هیأت مدیره انجمن حمایت از حقوق کودک می گوید آمارهای ما هم این مسأله را تأیید می‌کند که بیشترین کودک آزاری ها در خانواده توسط پدر صورت می گیرد.
 
بیان مسئله:
والدین بر تربیت کودکان خود از روشهای مختلف مانند تنبیه و تقویت استفاده می کنند و این تربیت در حالیست که با مشکلات فراوانی همراه است و موجب ناراحتی یا خوشحالی هر دو طرف یا اطرافیان می شود والدین برای رفتارهای مثل کتک زدن بچه دیگر و شریک کردن کودکان دیگر در اسباب بازی تقویت و پاداش تعیین می کنند. کودکان نیز مشاهدة دیگران و از نوع تقویتها و تنبیه هایی می آموزند. والدین برای کودکان نقش سرمشق و مربی نگرشها و اعتقادات و معیارهای اخلاقی داده اند کودکان چنین اعتقاداتی را نه تنها از طریق آموزش مستقیم و تقلید بلکه از طریق همانند سازی با والدینشان و درونی کردن نگرشها و اعتقادات آنان می آموزند.
کودکان می آموزند که از رفتار والدین به هنگام تنبیه آنان تقلید کنند کودکی که سیلی خورده یا به پشت او زده اند به هنگام که می کوشد تا در حدود دیگران اعمال قدرت کند می آموزد که پرخاشگری را به همین نحو ابراز کند در یک بررسی از تضادهای بین کودک و بزرگسال به کودکان پیش دبستانی نوار ویدئویی نشان دادند و از آنان سؤال شد که اگر به جای والدین می بودند چه احساسی می داشتند. روشهایی که پیشنهاد کردند شبیه همان روشهایی بود که والدین خودشان در همان موقعیت به کار می بردند. (و ولف، کاتل و در انجمن 1928)
بعضی از محققان معتقدند که به همین طریق بد رفتاری با کودکان از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود بسیاری از والدین که فرزندان خود را کتک می رنند خودشان در کودکی اذیت و آزار دیده اند (پارک و کولمر 1975)
به نظر می رسد که بعضی از خصوصیات کودک و رفتار گذشته او در سطح و نوع تنبیهی که والدین به کار می برند مؤثر است برای مثال کودکانی که غالباً در کلاس پیش از مدرسه پرخاشگرانه پیش از کودکان دیگر به دلیل رفتار پرخاشگرانه تنبیه می شوند حتی اگر همان رفتار از کودکان دیگر نیز سر زده باشد بزرگسالان تا حدودی به دلیل قالبهای جنسیتی بزرگسالان از پسرها بیشتر انتظار رفتار پرخاشگرانه دارند تا از دخترها                      (مک کوبی و جکلین 1974)
مشاهده شده پسرها به دلیل شکست بیش از دخترها تنبیه شدند حتی زمانی که الگوهای موفقیت و شکست آنان مثل هم بود                            (مول هرن و پاسمن 1981)
بطور کلی کودک آزاری در تمام نقاط و موقعیت ها و سلامت روانی، اضطراب، افسردگی، نارسا کنش وری اجتماعی یا نشانه های بدنی و آثار تخریبی آن مشاهده می شود که این مورد چند سوال مشخص می شود.

-    آیا میزان کودک آزاری تأثیری در سلامت روانی کودک می گذارد؟
-    آیا نوع کودک آزاری در خانواده ها تفاوت دارد؟
-    آیا کودک آزاری موجب اضطراب و افسردگی کودک می شود؟
-    آیا کودک آزاری باعث نارسا کنش وری اجتماعی کودک می شود؟
-    آیا کودک آزاری به خواب کودک تأثیر می گذارد؟

بر این اساس کودک آزاری یک نوع رفتاری است که می تواند جسمی و روانی باشد. و این امر باعث می شود که در بدن آزار دیده یک نوع علامتهای روحی و جسمانی باقی بماند در مدت طولانی یا در مدت کوتاه این نوع به میزان شدت آن رفتار بستگی دارد. و این رفتار در قسمت روحی بسیار آسیب پذیرتر خواهد بود که موجب اضطراب و افسردگی و اختلال خواب و نارسا کنش وری اجتماعی منجر خواهد شد. سلامت روانی آن را به خطر خواهند انداخت. در اجتماع باعث اختلالهای ارتباطی خواهند شد.

تحقیق بررسی تاثیر آموزش پیش دبستانی بر یادگیری مهارتهای روانی – حرکتی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دوره ابتدایی

اختصاصی از یارا فایل تحقیق بررسی تاثیر آموزش پیش دبستانی بر یادگیری مهارتهای روانی – حرکتی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دوره ابتدایی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:126

فهرست مطالب:

سپاسگزاری
تقدیم به :
چکیده
مقدمه
فصل اول
کلیات تحقیق

فصل دوم
ادبیات و پیشینه تحقیق

فصل سوم
روش تحقیق

فصل چهارم
تجزیه و تحلیل یافته ها
منابع و مآخذ
پرسشنامه

چکیده
     هدف کلی در این تحقیق بررسی  تاثیر آموزش پیش دبستانی بر یادگیری مهارتهای روانی – حرکتی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دوره ابتدایی بود.
پژوهش حاضر، یک روش پس رویدادی (علی ـ مقایسه‏ای) بود. پژوهشگر با توجه به متغیر وابسته به بررسی علل احتمالی وقوع آن پرداخته  است . ابزار سنجش مهارتهای روانی – حرکتی آزمون لینکلن- ازرتسکی و برای اندازه گیری میزان  رفتارهای  سازگاری اجتماعی کودک از پرسشنامه رفتار سازشی که توسط احمدی در دانشگاه  تربیت مدرس ساخته شده  استفاده گردیده است. جامعه آماری شامل کلیه  دانش آموزان کلاسهای  سال اول و دوم  و سوم ابتدایی  شهرستان خوی می باشد و  حجم نمونه که با تحقیق 320 دختر و پسر بوده است که 160 نفر از آنها دارای تجربه  پیش دبستانی و 160 نفر فاقد این تجربه بودند که  به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای  و خوشه ای انتخاب شده اند.
تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی و از طریق نرم افزار SPSS انجام پذیرفته  است و نتایج تحقیق نشان داده است  که:
تجربه آموزش پیش دبستانی  برافزایش مهارت روانی – حرکتی و سازگاری اجتماعی کودکان تاثیر مثبت داشته است و همچنین مهارتهای روانی – حرکتی و سازگاری اجتماعی بین دختران و پسران آموزش دیده و آموزش ندیده تقریبا در یک سطح بودند. دختران و پسرانی که در دوره پیش دبستانی آموزش کامل دیده باشند (طبق آمار جهانی) موفقیت و درصد پیشرفت و ادامه دادن تحصیل را افزایش می دهد و همچنانکه طبق آمار جهانی که هر سال یک بار آمار گرفته می شود دانشمندان و متخصصان از دوره پیش دبستانی شروع کرده اند. به طور خلاصه آماده سازی ذهن افراد در بهترین شرایط درک آماده سازی می شود.

کلید واژه ها : پیش دبستانی – آموزش – یادگیری – مهارتهای روانی حرکتی – سازگاری اجتماعی




 
مقدمه
موفقیت کودکان در مدرسه تا حدودی به رویدادهایی بستگی دارد که آنها قبل از ورود به مدرسه تجربه کرده‏اند. آمادگی کودکان برای ورد به مدرسه و موفقیت بعدی آنها در تحصیل، با جنبه‏های مختلف رشد آنها مرتبط است. عواملی از قبیل رشد جسمی، اجتماعی، شناختی و چگونگی یادگیری در تعیین موفقیت آنها در مدرسه نقش دارند.
در گذشته، عقیده بسیاری بر این بود که ورود کودکان به دبستان، آغاز یادگیری و شکوفایی آنها در همه ابعاد رشد است. اما امروزه در پرتو تلاش صاحب‏نظران مختلف، مسیر تفکر و برنامه‏ریزی به سمت بارور کردن آموزش‏های پیش از دبستان، به عنوان پیش‏نیاز ورود کودکان به مدرسه، تغییر کرده است. بی‏شک پیشرفت در ابعاد گوناگون رشد در سنین بالاتر و حتی مرحله زمینه‏سازی برای اصلاح اعمال و حرکات مختلف کودکان با توجه به پژوهشهای اخیر (برای مثال ویلیامز1، 1983؛ به نقل از مفیدی، 1375)، نوعی دگرگونی اندیشه را در زمینه رشد جسمی و حرکتی کودکان در سالهای اولیه کودکی به وجود آورده است. در دو سه دهه اخیر نیز در بسیاری از موسسه‏های آموزشی و تربیتی (به ویژه در جامعه ما) تمایل و گرایش زیادی در چرخش تاکید از مهارتهای حرکتی و جسمی به سمت زمینه‏های رشد شناختی و ذهنی کودکان حس شده است (مفیدی، 1375). هر چند مهارتهای حرکتی و شناختی لازم و ملزوم یکدیگرند و در برخی از دیدگاههای رشد مهارتهای حرکتی زیربناء و لازمة مهارتهای شناختی هستند.
با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی در قرن حاضر و تبلور این نکته که شکوفایی یک کشور از بستر آموزش و پرورش برمی خیزد، نیاز به گسترش دوره پیش از دبستان، بیش از گذشته خود را نمایان می سازد. بنابراین لازم است که برنامه کیفی و کمی مناسب و در خور نیازهای جسمی و روانی برای کودکان پیش‏دبستانی، با توجه به ویژگیهای این دوره از رشد، تهیه و تدارک دیده شود. اما پیش نیاز برنامه‏ریزی و سرمایه‏گذاری در این زمینه، انجام پژوهشهایی است از روش شناسی و مبنای نظری درستی برخوردار باشند تا با توجه به نتایج حاصله، تا حدودی نیازهای جامعه در این زمینه برطرف شود و گام‏هایی هر چند جزئی در زمینه بهبود وضعیت آموزشی و تربیتی برداشته شود.
 



فصل اول

کلیات تحقیق

 
1-1- بیان مسئله
درخصوص آموزش پیش دبستانی، دیدگاههای مختلف و گاه متعارضی ارائه شده است. از یک سو افرادی نظیر الکایند ، 1987؛ سیگل ، 1987؛ کانینگ  و لیون ، 1991؛ به نقل از لفرانسیوس ، 1996) معتقدند که نباید کودکان را بی محابا به سمت آموزش های پیش دبستانی بکشانیم و جو حاکم بر بسیاری از برنامه های پیش دبستانی ممکن است کودکان را آنطور که باید و شاید به سوی پیشرفت رهنمون نسازد. دلیلی که برای تدارک برنامه پیش دبستانی وجود دارد این است که در حین آموزش های پیش از دبستان، کودکان تجاربی را می آموزند که ممکن است در خانه نتوانند از اثرات مثبت چنین تجاربی برخوردار باشند. اما کانینگ و لیون (1991؛ به نقل از لفرانسیوس، 1996) بر این باورند که افسانه تجارب اولیه  به این امر منجر شده که ما نقش بزرگسالان را در محیط‏های پیش دبستانی که باید فرصتی مناسب برای کودکان فراهم کنند را نادیده بگیریم. از سوی دیگر بسیاری از صاحبنظران (مثل دومان ، 1984؛ رسکولا ، 1991؛ پاندی ، 1991؛ به نقل از لفرانسیوس، 1996 معتقدند که تجارب پیش دبستانی تاثیر مثبتی بر رشد کودکان خواهد گذاشت.
همچنان که ملاحظه می شود عده ای بر تاثیر این قبیل آموزشها تاکید کرده اند و برخی این تاثیرات را زیر سوال برده اند و با شک و تردید به آن نگاه کرده اند. این سرگردانی در بین نظرات  له و علیه  نقش آموزش پیش دبستانی ، تصمیم سازان کلان تربیتی را در زمینه رشد و گسترش آموزش پیش دبستانی و برنامه ریزان آن  را دچار ابهام و گیجی می سازد و این ابهام و تعلیق و گیجی از ویژگیهای  روانی برخورد با یک مسئله یا موقعیت مسئله دارد و تعادل شناختی پژوهشگر را بر هم می زند به سوی تعادل ارتقایی سوق می دهد که تکلیف برنامه ریزان آموزشی چیست؟ آیا توسعه آموزش پیش دبستانی که مستلزم هزینه های سنگین اقتصادی و صرف منابع مالی و انسانی است  دارای توجیه عقلانی و منطقی است ؟ یا باید به راه دیگری رفت و راه و روش دیگری را پبش گرفت؟
پژوهشگر می خواهد با این پژوهش ، گامی در حل این تعارض بردارد و برنامه ریزان آموزشی و تصمیم سازان (مدیران) را در اتخاذ استراتژی های تربیتی مدد رساند.
علاوه بر این پژوهشهای انجام شده، تاکنون متغیرهای مهارتهای روانی ـ حرکتی و سازگاری اجتماعی را یکجا مورد بررسی قرار نداده‏اند. بلکه هر کدام را در ارتباط با متغیرهای دیگری که مناسب و ضروری تشخیص داده‏اند مورد ملاحظه قرار داده‏اند. بنابر این و با توجه به خلائی که در این زمینه وجود دارد پژوهشگر به دنبال پاسخ به این سوال است  که آیا آموزش پیش دبستانی  بر یاگیری مهارتهای روانی- حرکتی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دوره ابتدایی موثر است.

1-2- ضرورت و اهداف تحقیق
همانطور که گفته شد درخصوص تاثیر برنامه های آموزش پیش از دبستان، نظرات مختلفی ارائه شده است. با توجه به اینکه در کشور ایران و نظام آموزشی آن چند سالی است برنامه آموزش پیش دبستانی مطرح شده است ضرورت انجام پژوهشهایی که به بررسی ابعاد گوناگون رشد و تحول کودک بپردازند بیش از پیش اهمیت خود را نمایان می سازد.
در یک سو رفع این ابهام در چارچوب نظری که آیا واقعا آموزش پیش دبستانی در رشد روانی- حرکتی و سازگاری اجتماعی کودکان تاثیر دارد یانه  و از سوی دیگر یاری رساندن به والدین که آیا فرستادن کودکانشان به دوره های پیش دبستانی مسبوق به یک چارچوب نظری و مبنی بر پژوهش است، یا از روی یک عادت و سنت کور.
 و همچنین کمک به تصمیم سازان و مسولان آموزشی و پرورشی شود که آیا توسعه و گسترش آموزش و پرورش پیش دبستانی توجیه علمی و عقلانی و پژوهشی دارد یا نه؟ زیرا هر تصمیمی باید مسبوق به تحقیق باشد.
و بلاخره  چون و چرایی در مورد تغییرات ساختاری و محتوایی آموزش پیش دبستانی و برنامه های تربیت مربیان پیش دبستانی و انتخاب جایگزین های دیگر.
نتایج این پژوهش شاید بتواند راهگشای معلمان، والدین و مسئولین آموزش پیش از دبستان قرار بگیرد زیرا این سه گروه ارتباط جدی‏تر و مستقیم‏تری با کودکان دارند..
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش پیش دبستانی بر مهارتهای روانی ـ حرکتی و سازگاری اجتماعی، طراحی شده است.
 
1-3- اهداف تحقیق
الف)هدف کلی پژوهش:
بررسی میزان تاثیر آموزش پیش‏دبستانی بر مهارتهای روانی ـ حرکتی و ساز گاری اجتماعی  دانش‏آموزان دوره ابتدایی .
ب )اهداف جزئی پژوهش :
بررسی تفاوت مهارتهای روانی – حرکتی کودکان آموزش دیده و آموزش ندیده در مراکز پیش دبستانی .
بررسی تفاوت سازگاری اجتماعی کودکان آموزش دیده و آموزش ندیده در مراکز پیش دبستانی .
بررسی میزان تاثیر آموزش پیش دبستانی بر مهارتهای روانی- حرکتی دختران و پسران دوره ابتدایی.
بررسی تفاوت مهارتهای روانی- حرکتی دختران و پسرانی که  آموزش پیش دبستانی را نگذرانده اند .
 بررسی میزان تاثیر آموزش پیش دبستانی بر سازگاری اجتماعی دختران و پسران دوره ابتدایی.
بررسی تفاوت  سازگاری اجتماعی دختران و پسرانی که  آموزش پیش دبستانی را نگذرانده اند .

1-4- سوالات پژوهش
 1- آیا بین مهارتهای روانی – حرکتی کودکان آموزش دیده و آموزش ندیده در مراکز پیش دبستانی تفاوت معناداری وجود دارد؟
2- آیا بین میانگین نمرات سازگاری اجتماعی کودکان آموزش دیده و آموزش ندیده در مراکز پیش دبستانی تفاوت معناداری وجود دارد؟
3-آیا بین مهارتهای روانی- حرکتی دختران و پسرانی که  آموزش پیش دبستانی را گذرانده اند  تفاوت معنادار وجود دارد؟
4-آیابین مهارتهای روانی- حرکتی دختران و پسرانی که  آموزش پیش دبستانی را نگذرانده اند تفاوت معنادار وجود دارد؟
5-آیا بین میانگین نمرات سازگاری اجتماعی دختران و پسرانی که  آموزش پیش دبستانی را گذرانده اند تفاوت معنادار وجود دارد؟
6-بین میانگین نمرات سازگاری اجتماعی دختران و پسرانی که  آموزش پیش دبستانی را نگذرانده اند تفاوت معنادار وجود دارد؟

1-5- فرضیه های پژوهش
فرضیه 1 : بین مهارتهای روانی – حرکتی کودکان آموزش دیده و آموزش ندیده در مراکز پیش دبستانی تفاوت معناداری وجود دارد.
فرضیه 2 : بین میانگین نمرات سازگاری اجتماعی کودکان آموزش دیده و آموزش ندیده در مراکز پیش دبستانی تفاوت معناداری وجود دارد.
فرضیه 3 : بین مهارتهای روانی- حرکتی دختران و پسرانی که  آموزش پیش دبستانی را گذرانده اند  تفاوت معنادار وجود دارد.
فرضیه 4 : بین مهارتهای روانی- حرکتی دختران و پسرانی که  آموزش پیش دبستانی را نگذرانده اند تفاوت معنادار وجود دارد.
فرضیه 5 : بین میانگین نمرات سازگاری اجتماعی دختران و پسرانی که  آموزش پیش دبستانی را گذرانده اند تفاوت معنادار وجود دارد.
فرضیه 6 : بین میانگین نمرات سازگاری اجتماعی دختران و پسرانی که  آموزش پیش دبستانی را نگذرانده اند تفاوت معنادار وجود دارد.

1-6- تعاریف و اصطلاحات
1-6-1-آموزش پیش دبستانی
تعریف مفهومی
آموزش پیش‏دبستانی به مجموعه آموزشهایی اطلاق می‏شود که دانش‏آموز قبل از ورود به مدرسه به طور رسمی (یعنی مقطع ابتدایی) دریافت می‏کند.
تعریف عملیاتی
در این پژوهش، منظور از آموزش پیش‏دبستانی، مهد کودک و کودکستان می‏باشد.

1-6-2- مهارتهای روانی - حرکتی
تعریف مفهومی
 مهارتهای روانی ـ حرکتی شامل ترکیبی از فعالیت جسمی و ذهنی هستند و به فعالیت‏های روانی ـ حرکتی اشاره دارند. به عبارت دیگر فعالیت‏های ذهنی‏ای که بر فعالیت‏های حرکتی تاثیر دارند و یا برعکس فعالیت‏های حرکتی که بر فعالیت ذهنی تاثیر می‏گذارند در کنار یکدیگر فعالیت روانی ـ حرکتی را شامل می‏شوند (ربر، 1368، ص 594) و نیز میزان چیرگی افراد در این فعالیت، سطح مهارت روانی ـ حرکتی آنها را نشان می‏دهد.
تعریف عملیاتی
در این تحقیق منظور از مهارت روانی ـ حرکتی نمره‏ای است که فرد در آزمون رشد حرکتی ازرتسکی می‏گیرد.

1-6-3- سازگاری اجتماعی
تعریف مفهومی
 سازگاری اجتماعی، فرایندی است که در آن فرد با فراگیری اصول و آداب پذیرفته شده در گروه یا اجتماع و همسو نمودن نیازها و خواسته‏های خود با گروهی که در آن زندگی می‏کند، توانایی جذب شدن در آن گروه را پیدا می‏کند (والی‏پور، 1372).
تعریف عملیاتی
 در پژوهش حاضر منظور از سازگاری اجتماعی نمره‏ای است که فرد در مقیاس رفتار سازشی کودک که توسط احمدی (1369) تدوین شده است، می‏گیرد.

1-6-4- دوره دبستان
تعریف مفهومی
 دوره دبستان، دورة تحصیلی است که در نظام آموزشی ایران، کودکان از سن 6 سالگی وارد دبستان می شوند.
تعریف عملیاتی
 از بین دانش آموزان مقطع ابتدایی، در این تحقیق از دانش آموزان مقطع اول، دوم و سوم به عنوان گروه نمونه استفاده می شود.

مقاله جنگ روانی بین جناح‌های سیاسی

اختصاصی از یارا فایل مقاله جنگ روانی بین جناح‌های سیاسی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:44

فهرست مطالب:

بخش اول: تعاریف 1

1-1. جنگ روانی 1

2-1. انواع جنگ روانی 3

2. جنگ روانی تاکتیکی: 4

3. جنگ‌های روانی تحکیمی یا تثبیتی: 5

بخش دوم: عملیاتی سازیی جنگ روانی 5

1-2. اهداف جنگ روانی 6

2-2. نشانگاه‌های جنگ روانی 8

نمودار شماره 1. نشانگاه‌های جنگ روانی در ابعاد داخلی 8

3-2. فشارهای عملی در جنگ روانی 12

نمودار شماره 2. فشارهای عملی در جنگ روانی داخلی 13

بخش سوم: تبلیغات ابزار جنگ روانی 15

1-3. استراتژی‌های تبلیغاتی در جنگ‌های روانی 16

2-3. تکنیک‌های تبلیغاتی در جنگ روانی 18

1. ارائه نظر به عنوان حقیقت 19

2. برجسته‌سازی 20

3. انگ زدن و متهم کردن رقیب 20

4. واکنش زنجیره‌ای 21

5. جعل خبر 21

6. تعمیم ناروا 22

7. مصادره به مطلوب 22

8. تکذیب خبر 22

9. پیش‌بینی 23

10. جاذبه ترس 23

11.  حدس و گمان 23

12. استفاده از منابع غیرموثق 23

12. اثر تلقیح 24

14. همراهی 24

15. اطلاع‌رسانی 25

16. تحریف در اثر تفسیر غیرواقی 25

17. نفی برای اثبات 25

18. ایجاد شبهه و ابهام 26

20. عدم مشخص بودن خبر از تفسیر 26

21. استناد به ادعاهای کذب 26

22. پاره حقیقت‌گویی 27

23. تظاهر به بی‌طرفی 27

24. ایجاد نفاق در گروه رقیب 27

25. تخطی از قانون 28

26. قرینه‌سازی 28

27. تجاهل عمدی 28

28. تمسک به قانون 29

بخش چهارم: رسانه‌ها و جنگ روانی 29

1-4. مطبوعات و جنگ روانی 30

2-4. رادیو، تلویزیون و جنگ روانی 32

3-4. اینترنت و جنگ روانی 34

بخش پنجم: شیوه‌های مقابله با جنگ روانی 36

1-5. افشاگری 37

2-5. واکسیناسیون یا تلقیح 38

3-5. سواد رسانه‌ای 39

نتیجه‌گیری 40

فهرست منابع 43

 

 

 

 

بخش اول: تعاریف

جنگ روانی امروزه یکی از پیچیده‌ترین روش‌های تبلیغاتی محسوب می‌شود که با توجه به سوژه‌ها و شرایط گوناگون، تعاریف متفاوتی دارد و به این دلیل لازم است که چارچوب واژگاه و عبارات در هر تعریف تعیین و مشخص باشد. هر چقدر که محدوده تعاریف و واژگان مشخص و محدود باشد عملیاتی سازی مفهوم جنگ روانی به وسیله پژوهشگران آسان‌تر خواهد شد.

اما اگر محدوده تعاریف جنگ روانی مشخص نباشد، تداخل بین حوزه‌های مختلف جنگ روانی پیش خواهد آمد و هر کس می‌تواند تعریفی متفاوت از دیگران ارائه کند و دیگران نیز به راحتی می‌تواند براساس سلیقه و دانش خود از جنگ‌های روانی به قضاوت درخصوص فعالیت دیگران بپردازد. بدین لحاظ برای جلوگیری از خلط مبحث در این مثال سعی شده است تا حد امکان جنگ روانی که قابلیت بهره‌برداری در فعالیت سیاسی احزاب و گروه‌های سیاسی دارد مورد بررسی قرار گیرد.

1-1. جنگ روانی

جنگ روانی از واژه‌هایی است که تاکنون تعاریف متنوع و گوناگونی براساس شرایط استفاده از آن ارائه شده است، صلاح نصر نویسنده مصری در تعریف جنگ روانی می‌گوید: جنگ روانی همان جنگ کلمه و عقیده است، خواه به صورت مخفی، آشکار، شفاهی و یا کتبی باشد. اساساًَ سلاحی است که به انسان و عقل او توجه دارد و هر گاه امکان برقراری ارتباط عاطفی را داشته باشد می‌تواند به اعماق او نفوذ کند. (شیرازی 1376، ص 14).

ارتش امریکا در مارس 1955 در آیین‌نامه رزمی خود تعریف جالب توجه و تقریباً کامل از جنگ روانی در عرصه بین‌المللی ارائه کرد. جنگ روانی در آیین‌نامه یاد شده این گونه تعریف شده است: جنگ روانی استفاده دقیق و طراحی شده از تبلیغات و دیگر اعمالی است که منظور اصلی آن تأثیرگذاری بر عقاید، احساسات، تأملات و رفتار دشمن، گروه بی‌طرف و یا گروه دوست است به نحوی که پشتیبانی برای برآوردن مقاصد و اهداف ملی باشد.

دیدگاهی دیگر جنگ روانی را این چنین توصیف کرده‌اند: جنگ روانی عبارت است از یک جریان ارتباطی که در آن دو طرف انسانی شرکت داشته و یک طرف یا هر دو طرف سعی دارد تا با تأثیر گذاردن بر افکار، عواطف و تمایلات طرف دیگر او را وادار به انجام رفتاری مطابق خواست خود که هدف نهایی اوست بنماید. (شیرازی 1376، ص 14).

جان کالیز نظریه‌پرداز و استاد سابق دانشگاه ملی جنگ امریکا در تعریف جنگ روانی می‌نویسد: جنگ روانی عبارت است از استفاده طراحی شده از تبلیغات و ابزارهای مربوط به آن برای نفوذ در خصوصیات فکری دشمن با توجه به شیوه‌هایی که موجب پیشرفت مقاصد امنیت ملی مجری می‌شود. (شیرازی 1376، ص 14 و 15).

به اعتقاد ویلیام داقراتی جنگ روانی عبارت است از مجموع اقدامات یک کشور که به منظور اثرگذاری و نفوذ بر عقاید و رفتار دولت‌ها و مردم خارجی در جهت مطلوب و یا ابزارهایی غیر از ابزار نظامی، سیاسی واقتصادی انجام می‌شود. طرفداران این نگرش اغلب بر این باورند که تبلیغات جزء اصلی و اساسی جنگ روانی است نه همه آن، نگرش دومی وجود دارد که معتقد است جنگ روانی طیف وسیعی از فعالیت‌ها نظیر ترور و خشونت سمبلیک (که به منظور ارعاب یا ترغیب مخالفان طراحی می‌شوند) را در برمی‌گیرد. معتقدان به این نگرش، فعالیت‌های پنهان نظیر جاسوسی، براندازی، آدم کشی و دیگر اشکال تروریزم و سانسور را زمانی که برای قالب‌بندی افکار و رفتار گروه‌های خاص طراحی شده باشد در قلمرو جنگ روانی قرار می‌دهند (حسینی 1372، ص 2).

با توجه به تعاریف مذکور می‌توان گفت: جنگ روانی عبارت از مجموعه اقدامات تبلیغی ـ روانی یک کشور یا گروه به منظور اثرگذاری و نفوذ بر عقاید و رفتارهای دولت‌ها و مردم در جهت مطلوب خود به پشتیبانی زمینه‌ها و ابزارهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی است.

2-1. انواع جنگ روانی

جنگ روانی براساس اهداف و مقاصد تعیین شده تقسیم‌بندی خاصی دارد و استفاده از یک تقسیم‌بندی برای کلیه جنگ‌های روانی منطقی به نظر نمی‌رسد. اولین سطح در تحلیل جنگ‌های روانی حوزه جنگ روانی است. حوزه جنگ روانی به دو دسته ملی و فراملی تقسیم می‌شود. حوزه ملی، جنگ روانی بین احزاب و گروه‌های سیاسی داخلی است که درصدد به دست آوردن قدرت از هر طریق ممکن می‌باشند. سطح دوم جنگ روانی در عرصه‌های فراملی است که در این نوع جنگ‌های تبلیغاتی، درگیری و تخاصم بین کشورها است و این دولت‌ها می‌باشند که برای غالب شدن برطرف مقابل درصدد استفاده از جنگ‌های روانی برمی‌آیند. البته لازم به یادآوری است که همیشه جنگ‌های فراملی برای تسخیر کشورهای دیگر نیست بلکه با توجه به این اصل که در روابط بین‌الملل دوست و دشمن دائمی وجود ندارد، به همه کشورها به چشم دشمنان بالفعل یا بالقوه نگاه می‌شود لذا برای گرفتن امتیازات از کشورها طرف مقابل نیاز به استفاده از شیوه‌های مسالمت‌آمیز جنگ روانی با اهداف محدودی دارد.

محمد شیرازی در سطح دوم جنگ روانی را به سه نوع استراتژیک، تاکتیکی و تحکیمی (یا تثبیتی) به شرح زیر تقسیم می‌کند:

1. جنگ روانی استراتژیک: این نوع جنگ شامل فعالیت‌های گسترده و بلندمدتی است که با استفاده از نقاط آسیب‌پذیر سیاسی،‌اقتصادی، اجتماعی،‌ فرهنگی و امنیتی حقوقی و غیره علیه بخش عمده و یا تمامی مخاطبان یک گروه یا جامعه به کار می‌رود و باعث سستی عقاید و آرمان‌ها می‌شود. شهروندان را نسبت به فرهنگ، تمدن و اصولی که براساس آن حرکت می‌کنند مشکوک و مردود می‌سازد. به عبارتی اراده یا روحیه آن شهروندان را خدشه‌دار و شکننده می‌کند. زیرا از بین بردن اراده دشمن یا رقیب که قصد پایداری دارد بسیار با ارزش‌تر و مهمتر از قدرت و توانایی‌های مادی اوست، بسیاری از اوقات سعی برای تلاشی مادی دشمن و رقیب بر اراده مردم تأثیر معکوس دارد و آنان را برای مبارزه مقاوم‌تر می‌کند. بنابراین متخصصان جنگ روانی استراتژیک باید بکوشند تا شرایطی را فراهم آورند که طی آن دشمن با میل و اراده خود از آنان پیروی کند.

جنگ‌های روانی استراتژیک چون در بلندمدت اجرا می‌شوند به راحتی و بدون پژوهش‌های علمی قابل رؤیت نیستند به طور مثال افتتاح شبکه‌های مختلف خبری اینترنتی فعالیتی خیلی ساده و کم ضرر برای رقبا محسوب می‌شود و کمتر گروهی درصدد مقابله با این شبکه‌ها است اما در بلندمدت این تأثیرات با نشان دادن کارایی خود باعث موفقیت گروه منبع یا مرجع خواهد شد.

1. جنگ روانی تاکتیکی: این نوع از جنگ روانی معمولاً در محدوده کوچک‌تر و با اهدافی مشخص انجام می‌شود و افراد وفادار به رقیب یا دشمن را مورد توجه و هجوم قرار می‌دهد. موفقیت در جنگ روانی تاکتیکی که عمدتاً متوجه بخش‌هایی معینی از نیروهای دشمن و رقیب است باعث افزایش کارایی و توان مانور نیروهای خودی می‌شود. هدف از اجرای این نوع از جنگ روانی وادار ساختن نیروهای رقیب به تسلیم و سازش به صورت فردی یا گروهی، کاهش روحیه، تضعیف اراده و پایداری و در نهایت گمراهی رؤسای دشمن است. مجریان جنگ روانی تاکتیکی بر آن می‌باشند که رؤسای دشمن را وادار سازند تا عملی را قبول و انجام دهند که نتیجه‌اش به ضرر خودشان و نفع مجریان جنگ روانی باشد.

نمونه‌های این نوع جنگ روانی فشارهایی است که گروه‌ها به یکدیگر در موارد سیاسی وارد می‌سازند مانند تعابیر ناصواب از گفته‌های حریفان، تعمیم ناروای آن‌ها به افراد و گروه‌هایی که مورد نفرت یا بیزاری مردم و غیره می‌باشند. در این نوع از جنگ روانی تکنیک‌های تبلیغاتی به خوبی قابل شناسایی می‌باشند و حتی شهروندان غیرسیاسی که تنها کمی کنجکاوی و دقت نظر داشته باشند نیز توان شناسایی تمهیدات و شگردهای تبلیغاتی را دارند.

1. جنگ‌های روانی تحکیمی یا تثبیتی: به این نوع از جنگ‌های روانی، استقراری و استحکامی نیز گفته می‌شود که معمولاً به منظور پیشرفت و سهولت عملیات و افزایش میزان همکاری شهروندان در زمان تسلط یک گروه یا حزب سیاسی اجرا می‌شود. هدف نهایی از طراحی و اجرای جنگ روانی تحکیمی، تداوم پیروزی و حفظ دستاوردها است. در این نوع از جنگ مجریان فعالیت‌های و اقدام‌های خود را به جلب اعتماد و پشتیبانی شهروندان و همچنین ارائه آموزش‌های لازم به آنان به منظور افزایش سطح آگاهی و شناخت نسبت به اقدام‌ها و دسیسه‌های رقبا و ایستادگی در برابری شایعات و اکاذیب معطوف می‌دارند. رهبران فکری به ویژه رهبران محبوب شهروندان، نقش بسیار مؤثری در پیشبرد اهداف جنگ‌های روانی تحکیمی بر عهده دارند (شیرازی 1376، ص 20-17).

بخش دوم: عملیاتی سازیی جنگ روانی

جنگ روانی از زیرمجموعه‌های علوم ارتباطات و به خصوص تبلیغات است که تا به امروز درخصوص آن نظریه‌پردازی‌های فراوانی شده است بیشتر این نظریه‌پردازی‌ها با هدف محدودسازی حوزه جنگ روانی به عرصه فراملی انجام شده است. محدودیت حوزه جنگ روانی باعث کم شدن مصداق‌های جنگ روانی و تمایل نظریه‌پردازی به جای فعالیت‌های کاربردی و یا اظهارنظر پیرامون مصداق‌های جنگ روانی و تمایل نظریه‌پردازی به جای فعالیت‌های کاربردی و یا اظهارنظر پیرامون مصداق‌های آن می‌شود. برای نمونه اولین جنگ روانی حرفه‌ای، جنگ روانی آمریکا در ویتنام و آخرین آن جنگ روانی آمریکا و انگلیس علیه عراق در سال 2003 است که حتی خیلی‌ها موفقیتی برای آن در نظر نمی‌گیرند ولی به عنوان یک جنگ روانی مطرح است.

اما جنگ روانی در حوزه‌های ملی از موارد نادری است که کمتر گروه یا حزبی این شیوه را تأیید می‌کند. مشاهده تحقیقات در اکثر کشورها نشان می‌دهد که کلیه مطالب مربوط به جنگ روانی فراملی است و درگیری‌های داخلی بین احزاب و گروه‌ها در قالب تبلیغات و به خصوص تبلیغات منفی مطرح می‌شود. لذا برای اولین بار در این گزارش تحقیقی سعی می‌شود جنگ روانی در بعد داخلی عملیاتی شود.

سه مرحله جنگ روانی در داخل عبارتند از بررسی اهداف، بررسی نشانگاه‌ها و در نهایت بررسی فشارهای عملی.

1-2. اهداف جنگ روانی

جنگ روانی همچون تمامی فعالیت‌های ارتباطی دیگر است که تعیین هدف در آن مهمترین مرحله محسوب می‌شود و هر مقدار هدف با امکانات و توانایی‌های دست‌اندرکاران جنگ روانی و شرایط جامعه تطابق داشته باشد احتمال دسترسی به آن نیز امکان‌پذیرتر خواهد بود و اگر همخوانی و انطباقی بین امکانات و تجهیزات با اهداف تعیین شده وجود نداشته باشد دسترسی به اهداف نیز مقدور نخواهد بود. برای تعیین اهداف واقع‌بینانه در جنگ‌های روانی در ابعاد ملی به چند موضوع باید توجه شود.

اولین موضوع وضعیت و شرایط کارگزاران جنگ روانی است. هر کارگزار جنگ روانی دارای امکانات، ابزار، هزینه و مقاصد خاصی است که اهداف جنگ روانی براساس این عناصر باید تعیین شود به طور مثال اگر گروهی فاقد رسانه‌های همگانی برای تبلیغات در سطح ملی است نمی‌تواند اهدافی برای سطوح ملی طراحی کند و یا اگر گروه یا حزبی فاقد رسانه‌های الکترونیک است نمی‌تواند روی نشانگاه عامه تأکید زیادی داشته باشد و می‌باید نشانگاه‌های خود را بیشتر به قشر تحصیل کرده که از رسانه‌های مکتوب استفاده می‌کنند معطوف کند.

نکته دیگر داشتن بودجه لازم برای جنگ‌های روانی است. هر جنگ روانی نیازمند سیستم برنامه‌ریزی، سیستم‌های اطلاعاتی، سیستم‌های ارتباطی، اهرم‌های غیرتبلیغاتی مانند پول و سرمایه، داشتن امکانات رسانه‌ای و غیره است که تمامی این موارد نیازمند به بودجه مالی لازم است و نمی‌توان بدون صرف اعتبارات مالی آن‌ها را تحقق بخشید و در آخر برآورد مقاصد است، خاطرنشان می‌شود که در جنگ روانی آمال و آرزوهای گروه‌ها و احزاب به عنوان اهداف جنگ روانی محسوب نمی‌شوند بلکه با توجه به دیگر عوامل کلیه یا تنها بخشی از آمال و آرزوها به عنوان هدف تعیین می‌شوند.

مقاله عملیاتی سازی عملیات روانی

اختصاصی از یارا فایل مقاله عملیاتی سازی عملیات روانی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:26

فهرست مطالب:

چکیده
مقدمه
1ـ نشانگاههای عملیات روانی
فشارهای عملی و روانی در عملیات روانی
فشارهای نظامی و تسلیحاتی
فشارهای اقتصادی
فشارهای سیاسی ـ دیپلماتیک
فشارهای فرهنگی و اجتماعی
فشارهای روانی ـ تبلیغی
وضعیت کشور هدف
نتیجه‌گیری
فهرست منابع

چکیده
عملیات روانی از دو بخش عملی و نظری تشکیل شده است. در بیشتر مراکز علمی، دانشگاهی، نظامی و غیرنظامی، به بخشهای نظری عملیات روانی توجه شده و سعی بر این است بر اساس علوم ارتباطات و روان‌شناسی هر روز به غنای این دانش افزوده شود. این امر در دو حوزة نظریه‌پردازی و تحلیل عملیات روانی انجام می‌گیرد، اما از لحاظ عملی این حاکمیتها و ارتشهای آنها هستند که متولی اجرای عملیات روانی می‌باشند، آنها متناسب با دانش خود، آگاهانه یا ناآگاهانه به عملیات روانی اقدام می‌کنند و در مراحل پایین‌تر این عملیات در اختیار کارگزارانی قرار می‌گیرد که هیچ‌گونه اشرافی به موضوع نداشته و یا حتی از این عملیات آگاهی ندارند و تنها وظیفة ابلاغ شده را اجرا می‌کنند.
با توجه به مطالب مذکور مشاهده می‌شود فاصله زیادی بین بخشهای عملی و نظری است هر چند که نبود اشراف به یک سیستم به معنای استفاده نکردن از آن نیست، ولی پیوند این دو باعث هر چه پربارتر شدن این حوزه اعم از تهاجمی یا تدافعی است و اشراف بیشتر به سیستم عملیات روانی، فعالیت مفید و کارآمد آن را به بالاترین سطح می‌رساند. گفتنی است در جامعه ایران، فاصله یاد شده زیاد است و کمتر مطلبی را می‌توان یافت که پیوند بین دو حوزه عمل و نظر در آن رعایت شده باشد، با توجه به این پیش درآمد، در این مقاله سعی شده است نحوه عملیاتی‌سازی عملیات روانی توصیف گردد.

مقدمه
عملیاتی‌سازی عملیات روانی به معنای از قوّه به فعل درآوردن دانش عملیات روانی است. به مفهوم دیگر تعدد و تنوع تعاریف، اصول و تکنیکهای عملیات روانی، در کتب، مجلات و جزوات، به جز سردرگمی کارگزاران عملیات روانی چیز دیگری همراه ندارد. لذا در عملیاتی‌سازی ابتدا سیستم یا محیطی که قرار است در آن عملیات روانی اجرا شود تشریح می‌شود، سپس اهداف و سیاستهای عملیات روانی تدوین و مشخص می‌گردند و در نهایت استراتژیها و تکنیکهای رسیدن به مقصود توصیه می‌شود. در این مقاله به اجمال محیط و گسترة عملیات روانی تشریح می‌شوند و استفاده از استراتژیها و تکنیکها برای رسیدن به نتیجه به مقاله‌های آتی موکول می‌گردد.
تعریف عملیات روانی
عملیات روانی از عباراتی است که تا به حال تعاریف متعدد و گوناگونی براساس شرایط استفاده از آن ارائه شده است. صلاح نصر از نویسندگان مصری در تعریف عملیات روانی می‌گوید: عملیات روانی همان جنگ کلمه و عقیده است، خواه به‌صورت مخفی، آشکار، شفاهی و یا کتبی باشد. اساساً سلاحی است که به انسان و عقل او توجه دارد و هرگاه امکان برقراری ارتباط عاطفی با مخاطب را داشته باشد می‌تواند به اعماق او نفوذ کند. (شیرازی 1376 ص14)
ارتش امریکا در مارس 1955 م در آیین‌نامة رزمی خود، تعریف جالب توجه و تقریباً کاملی از عملیات روانی ارائه کرده است: «عملیات روانی استفادة دقیق و طراحی شده از تبلیغات و دیگر اعمالی است که منظور اصلی آن تأثیرگذاری بر عقاید، احساسات، تمایلات و رفتار دشمن، گروه بی‌طرف و یا گروههای دوست است به نحوی که پشتیبانی، برای برآوردن مقاصد و اهداف، می‌باشد». (شیرازی 1376 ص15)
ویلیام داواتی عملیات روانی را مجموعه اقداماتی می‌داند که کشوری به منظور اثرگذاری و نفوذ بر عقاید و رفتار دولتها و مردم خارجی  با ابزارهایی غیر از ابزار نظامی، سیاسی و اقتصادی انجام می‌دهد. طرفداران این نگرش، اغلب بر این باورند که تبلیغات جزء اصلی و اساسی عملیات روانی است نه همه آن. نگرش دیگری وجود دارد که معتقد است عملیات روانی، شامل طیف وسیعی از فعالیتها نظیر ترور و خشونت سمبلیک به منظور ارعاب یا ترغیب مخالفان برای تطبیق رفتار خود است. معتقدان به این نگرش، فعالیتهای پنهان نظیر جاسوسی، براندازی، آدم‌کشی و دیگر روشهای تروریسم و سانسور (زمانی که برای قالب‌بندی افکار و رفتار گروههای خاص طراحی شده باشد) را در قلمروی عملیات روانی قرار می‌دهند. (حسینی 1373 ص2)
نزدیک‌ترین تعریف به محتوای مقالة حاضر تعریف پل لاینبرگ است. وی (در سال 1954) در خصوص جنگ روانی می‌نویسد: جنگ روانی، استفاده از تبلیغات ضد دشمن، همراه با اقدامات عملی است که ماهیت نظامی، اقتصادی یا سیاسی دارد. (سلطانی‌فر 1382 ص120)
با توجه به تجربیات نگارنده در پژوهشهای جنگ روانی امریکا علیه عراق (سبیلان اردستانی 1382) و هدف مقاله، تعاریف مذکور کافی نبوده و رویکرد جدیدی را می‌طلبند که به این منظور تعریف ذیل پیشنهاد می‌گردد:
«جنگ روانی مجموعه اقدامات تبلیغی ـ روانی است که کشور یا گروهی برای اثرگذاری و نفوذ بر عقاید و رفتار دولتها و مردم در جهت مطلوب به پشتیبانی زمینه‌ها و ابزارهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی انجام می‌دهد». تفاوت تعریف مذکور با دیگر تعاریف جنگ روانی در نظر گرفتن زمینه‌ها و ابزارهای اقتصادی، نظامی، سیاسی ـ دیپلماتیک و ارتباطی است. در صورتی که تعاریف مذکور بیشتر به ابزارهای تبلیغی ـ روانی تأکید دارد. به مفهوم دیگر در موضوعات سیاست خارجی و روابط بین‌الملل چهار ابزار 1ـ نظامی 2ـ دیپلماتیک 3ـ اقتصادی و 4ـ تبلیغی ـ ارتباطی وجود دارند که در یک تفکر سیستمی، ترکیبی از این چهار عنصر باعث موفقیت می‌شود و کمتر امکان دارد تنها یک عنصر مانند تبلیغات، بتواند کارساز باشد.