تحلیلی بر عوامل مرتبط با تغییرات سود تقسیمی و تغییرات سود آتی در بازار سرمایه ایران
222 صفحه در قالب word
فهرست مطالب:
فصل اول: آلیات تحقیق
3-1 اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق: 8
6-1 مدل تحقیق و شیوه اندازه گیری متغیرها 13
8-1 تعریف واژه های و اصطلاحات 16
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
2-2 مفهوم سود در سطح ساختار 21
1-2-2 رویکرد معاملاتی در اندازه گیری سود 21
2-2-2 رویکرد فعالیت در اندازه گیری سود 22
3-2 مفاهیم سود در سطح معانی (ارتباط با واقعیت های اقتصادی) 22
1-3-2 سود به عنوان معیار کارآیی 22
2-3-2 سود حسابداری در مقایسه با سود اقتصادی 23
4-2 مفاهیم سود در سطح عمل ( نحوه استفاده از آن توسط استفاده کنندگان) 25
1-4-2 سود به عنوان وسیله ای برای پیش بینی 25
5-2 مفهوم سود جامع در گزارشهای مالی 27
7-2 سود و اهمیت آن به عنوان ابزار پیش بینی 27
8-2 حلقه های ارتباطی سود و قیمت سهام 28
1-8-2 ارتباط بین سود حسابداری آتی و سود حسابداری جاری 28
9-2 پیش بینی سودهای آتی از روی سودهای جاری 29
10-2 ارتباط بین سود و قیمت سهام 29
11-2 سود خالص به عنوان عاملی برای پیش بینی وجوه نقد 30
12-2 ارائه اطلاعات مربوط به جریان نقدی و پیش بینی آن 31
13-2 پیش بینی جریان های نقدی آینده 32
14-2 معیارهای ارزیابی عملکرد مالی شرکت ها 34
2-14-2 معیارهای اقتصادی ارزیابی عملکرد شرکت ها 39
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
4-3 مدل تحقیق و شیوه اندازه گیری متغیرها 85
7-3 روش و ابزار گردآوری اطلاعات 89
8-3 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 90
1-8-3 تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده خطی: 90
9-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها 96
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
2-4 شاخص های توصیفی متغیرها 100
3-4 روش آزمون فرضیه ها ی تحقیق 102
4-4 تجزیه و تحلیل فرضیه های تحقیق 104
1-4-4 بررسی فرض نرمال بودن متغیرها: 104
2-4- 4 خلاصه تجزیه وتحلیل ها به تفکیک هرفرضیه به شرح ذیل بیان می شود: 105
1-2-4-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی اول: 105
2-2-4-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی دوم 108
3-2-4-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی سوم 112
-2-4-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه سه متغیر اصلی 168
-2-4-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه سه متغیر اصلی و سه متغیرکمکی 169
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
1-3-5 نتایج فرضیه اصلی اول 177
1-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-1-1 178
2-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-1-1 178
3-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-2-1 179
4-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-2-1 179
5-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-3-1 180
6-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-3-1 180
2-3-5 نتایج فرضیه اصلی دوم 180
1-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-1-2 181
2-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-1-2 181
3-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-2-2 182
4-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-2-2 182
5-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-3-2 183
6-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-3-2 183
3-3-5 نتایج فرضیه اصلی سوم 183
1-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-1-3 184
2-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-1-3 184
3-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-2-3 185
4-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-2-3 185
5-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-3-3 186
6-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-3-3 186
4-3-5 نتایج سه متغیراصلی و متغیر وابسته 187
5-3-5 نتایج سه متغیراصلی و سه متغیرمجازی با متغیر وابسته 187
1-5-5 پیشنهادهایی مبتنی بر یافته های فرضیات پژوهش 189
3-5-5 پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی 191
پیوست ها
پیوست الف مربوط به نام شرکت های نمونه آماری 195
منابع و ماخذ
هدف این پژوهش بررسی روابط بین تغییرات سود تقسیمی، سود هر سهم و تغییرات سود هر سهم با تغییرات سود آتی است.در این تحقیق اطلاعات مربوط به ترازنامه،سودوزیان و گردش وجوه نقد 100 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران برای سال های مالی 1380 الی 1385 مورد استفاده قرار گرفته است.برای مشخص شدن روابط ، 12 فرضیه طرح و برای آزمون آنها ازآزمون همبستگی و رگرسیون استفاده گردید.فرضیه ها بر اساس میزان همبستگی روابط بین تغییرات سود تقسیمی، سود هر سهم و تغییرات سود هر سهم با تغییرات سود آتی برای شرکت هایی که قابلیت پیش بینی جریان های نقدی ، نسبت ارزش بازار به دفتری و بازده حقوق صاحبان سهام مختلفی دارند ،طرح گردید.نتایج تحقیق نشان می دهد که بین تغییرات سود تقسیمی ، سود هرسهم وتغییرات سود هر سهم برای شرکت هایی که ارزش بازار به دفتری بالاتر ، بازده حقوق صاحبان سهام بالاتر و همچنین قابلیت پیش بینی جریان نقدی پایین تری دارند، رابطه قوی تری با تغییرات سود آتی وجود دارد. که از بین متغیرهای اصلی سود هر سهم و از میان متغیرهای مجازی ارزش بازار به دفتری اثر بهتری بر تغییرات سود آتی دارد.همچنین مقدار ضریب هم بستگی (R) از 0.490 برای سه متغیر اصلی به 0.621 برای مجموع متغیرهای اصلی و مجازی افزایش یافت ، که این نشان دهنده مناسب بودن انتخاب متغیرهای مجازی مذکور می باشد.
واژه های کلیدی: تغییرات سود تقسیمی، تغییرات سود هر سهم ، تغییرات سود آتی، ارزش بازار به دفتری، بازده حقوق صاحبان سهام.
مقدمه:
با توجه به اینکه اقتصاد ایران دارای نوسانات شدید می باشد و سرمایه ها عمدتاَ بسوی سفته بازی سوق داده می شوند لذا بوجود آوردن شرایطی که سرمایه گذاران از میان گزینه های مختلف سرمایه گذاری ، سرمایه گذاری بر روی اوراق بهادار و سهام شرکت ها را برگزینند ، دارای اهمیتی خاص می باشد. به عبارت دیگر با شناخت بهتر عوامل موثر بر عرضه و تقاضای سهام، در بورس اوراق بهادار،که منجر به شفاف سازی بیشتر بورس می گردد، موجبات انتقال سرمایه، از فعالیت های غیرمولد به سمت فعالیت های تولیدی مولد و ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی فراهم خواهد شد.تئوری علامت دهی سود سهام براین اساس استوار است که مدیریت یک شرکت در مورد چشم انداز آینده شرکت نسبت به سهامداران شرکت از اطلاعات بیشتری برخورداراست.بر اساس این تئوری اگر شرکت سود سهام بیشتری نسبت به آنچه توسط بازار پیش بینی شده است اظهار کند،این موضوع ممکن است نشانه این باشد که چشم انداز مالی آینده شرکت روشن تر از وضعیت مورد انتظار آن است. اگر مدیران یک شرکت تئوری علامت دهی را باور داشته باشند ، همیشه در مورد پیام قابل استنتاج از تصمیم تقسیم سودشان که به سرمایه گذاران می رسد بسیار محتاط خواهد بود.حتی اگر شرکت برخی فرصت های سرمایه گذاری جذاب داشته باشد که ملزم به نگهداری سود برای تامین مالی آن باشد،مدیریت ممکن است اگر قبول این فرصت ها منجر به جلوگیری از پرداخت سود سهام مورد انتظار سرمایه گذاران و ارسال پیام نامساعد به بازار باشد ،از آن ها صرف نظر کند.بنابراین به نظر می رسد اگر شرکتی تصمیمی در زمینه تقسیم سود اتخاذ کند،آن دسته از سرمایه گذاران که سلیقه آنها هماهنگ با سیاست تقسیم سود شرکت است و آن دسته از سرمایه گذاران که این سیاست را به عنوان یک خبر خوب تلقی می کنند ، اقدام به خرید سهام می کنند و تا زمانی که این سیاست تغییر نکند ، سهامدار شرکت باقی خواهند ماند. در واقع اعلام سود سهام حاوی اطلاعاتی در مورد چشم انداز آتی شرکت است.بنابراین عکس العمل بازار در تاریخ اعلام ، آزمونی برای محتوای اطلاعاتی و علامت دهی سود سهام است.این پژوهش با توجه به فرضیه علامت دهی به دنبال بررسی و شناخت روابط بین تغییرات سود تقسیمی، سود هر سهم و تغییرات سود هر سهم با تغییرات سود آتی و با در نظر گرفتن متغیرهایی چون قابلیت پیش بینی جریان های نقدی ،ارزش بازار به دفتری و بازده حقوق صاحبان سهام می باشد. لذا می توان انتظار داشت که سرمایه گذاران بازار سرمایه کشور، با شناخت بهتر اثرات تغییرات سود تقسیمی، سود هر سهم و تغییرات سود هر سهم ، در مورد سودهای آتی صنایع مختلف ، اقدام به سرمایه گذاری در سهام شرکت هایی نمایند که کسب حداکثر بازدهی را برای آنها میسر سازد و این امر باعث رونق بازار سرمایه و اقتصاد کشور گردد.در این راستا نحوه عملکرد مدیرانی که توانسته باشند علاوه بر حفظ کارائی عوامل مختلف در عملکرد شرکت ، توان سودآوری شرکت را نیز افزایش دهند و از طریق افزایش ارزش شرکت و اجرای پروژههای دارای ارزش فعلی خالص مثبت، بر ثروت سهامداران بیافزایند حایز اهمیت است.
فصل اول
کلیّات تحقیق
1-1 مقدمه
وظیفه بورس اوراق بهادار، ایجاد بازاری منظم و دائمی برای خرید و فروش انواع اوراق بهادار است که از آن طریق جذب سرمایههای مردمی توسط شرکت ها، امکانپذیر باشد. این وظیفه وقتی به نحو صحیح انجام میشود که بازار به شکل یک بازار رقابت کامل عمل کرده و از درجه تخصصی بالایی برخوردار باشد. یکی از ویژگی های اساسی رقابت کامل، در دسترس بودن اطلاعات کامل به صورت رایگان و به سرعت و سهولت است. اگر قرار باشد مردم به میل خود سرمایهگذاری کنند باید اطلاعات مربوط به طور کامل و شفاف در اختیار مردم قرار داده شود. بورس باید حائز شرایطی باشد که در هر لحظه بتواند اطلاعات را بطور دقیق منتشر کرده و با تفسیر آن در ویژگی های مورد نظر سرمایهگذاران، در هر لحظه ارزیابی صحیح از وضع و عملکرد اقتصادی شرکت ها و همچنین قیمت سهام آنها ارائه دهد. قانون، مقررات و ضوابط بورس نیز باید برای تامین امنیت فعالیت در این بازار و حفاظت از منافع سرمایهگذاری عمل کند. از عمدهترین استفادهکنندگان اطلاعات شرکتهای سهامی در بورس، سرمایهگذاران بالقوه در سهام شرکتها هستند. این گروه معمولا اطلاعات مورد نظر خود را از طریق بورس بدست میآورند. بنابراین سهامداران و سرمایهگذاران از بازار سرمایه این انتظار را دارند که صحت اطلاعات واصله توسط شرکتهای پذیرفته شده در بورس را مورد تایید قرار دهد تا آنها به مزایای خرید و نگهداری و فروش سهام خود نائل شوند. سهامداران و سرمایهگذاران برای ارزیابی شرکتها از فاکتورهای مختلفی استفاده مینمایند که از آن جمله، سود هر سهم [1]EPS و سود تقسیمی [2]DPS میباشد که تغییرات آنها میتواند اطلاعاتی درباره وضعیت و عملکرد شرکت در حال و آینده بدهد. بازار سرمایه هم مانند دیگر بازارها شامل تعدادی خریدار و فروشنده است که رقابت بین فروشندگان باعث افزایش کارائی عملکرد شرکت ها میشود و نشانه این کارائی شرکت، در استفاده بهینه از سرمایه فراهم شده، افزایش سود و سودآوری آن شرکت منعکس خواهد شد.
سود تقسیمی و سود هر سهم میتوانند بعنوان عواملی برای کنترل و ارزیابی عملکرد مدیریت شرکت توسط سهامداران باشند.
عملکرد مدیری مطلوب و مورد پسند سهامداران است که توانسته باشد علاوه بر حفظ کارائی عوامل مختلف در عملکرد شرکت ، توان سودآوری شرکت را نیز افزایش داده باشد و از طریق افزایش ارزش شرکت و اجرای پروژههای دارای ارزش فعلی خالص مثبت، بر ثروت سهامداران افزوده باشد. همچنین رابطه بین سود تقسیمی و سود هر سهم نشاندهنده سیاست تقسیم سود شرکت است . سیاست تقسیم سود میتواند باعث جذب سهامداران جدیدی برای شرکت شوداین سوال که آیا تغییرات سود تقسیمی اطلاعاتی را درباره تغییرات سودهای آتی شرکت ها در بر دارد؟ موضوعی است که توجه زیادی را در تحقیقات، به خود جلب نموده است و به عنوان آزمونی از فرضیه علامت دهی سود تقسیمی[3] نگریسته می شود.فرضیه علامت دهی سود تقسیمی بیانگر این موضوع است که تغییرات سود تقسیمی با خود اطلاعاتی را درباره سود آوری آتی شرکت در بر دارد. به طوری که مدیران شرکت ها به منظور انتقال چشم انداز روشن سود آوری و جریان های نقدی مثبت تر اقـدام به افزایش سود تقسیمی می نمایند. در این تحقیق فرضیه علامت دهی سود تقسیمی با در نظر گرفتن آثار متغیرهایی نظیر قابلیت پیش بینی جریان های نقدی،نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری و بازده حقوق صاحبان سهام بررسی و آزمون شده است.
در فصل اول پس از بیان مسئله ، اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق و اهداف تحقیق را بیان نموده و سپس چارچوب نظری ، مدل تحلیلی و فرضیه تحقیق را ارائه می نمائیم.
2-1 بیان مسئله:
سود سهام[4] بازده ای است که سهامداران عادی در قبال سرمایه گذاری که در شرکت انجام داده اند از شرکت دریافت می کنند . هر شرکتی که در دوره جاری سود سهام پرداخت نکـند این عمل شرکت بدان معنی است که، سود را دوباره در شرکت سرمایه گذاری می کند تا ایجاد منفعت کند و به این ترتیب توانائی شرکت را جهت پرداخت سود سهام در آینده افزایش دهد.
با توجه به فرضیه محتوای اطلاعاتی یا علامت دهی، آغاز پرداخت سود سهام توسط یک شرکت و یا افزایش قابل توجه سود سهام توسط شرکت، می تواند پیام های متفاوتی از دید سهامداران مختلف داشته باشد. پرداخت سود کم باعث کاهش عدم اطمینان سرمایه گذاران نسبت به دریافت بازده سرمایه شان می شود و همان طور که در فرضیه علامت دهی عنوان شد افزایش سود سهام از دید سرمایه گذاران نشانه توانایی سود آوری آتی شرکت بوده و به عنوان یک خبر خوب مبنی بر روشن بودن افق آینده شرکت از دید مدیریت تفسیر می شود. از طرفی برخی سرمایه گذاران ممکن است افزایش سود سهام را نشانه در دست نبودن فرصت های سرمایه گذاری و رشد و توسعه و یا عدم استفاده شرکت از این فرصت ها دانسته و در نتیجه افزایش سود سهام از دید آنها علامت مثبتی نیست. این دسته احتمالاً به فروش سهام این شرکت ها اقدام خواهند کرد. به عبارتی نوع تصمیم شرکت در توزیع سود و یا توزیع نکردن آن می تواند در حجم معاملات سهام شرکت و ساختارسهامداران آن مؤثر باشد. احتمال دیگری نیز وجود دارد و آن این که سرمایه گذاران نسبت به سود سهام بی تفاوت باشند و به خصوص با توجه به هزینه معاملات ، نسبت به آن عکس العملی نشان ندهند.(خوش طینت و حاجیان ، 1387 ،ص 5-4)
این موضوع که آیا تغییرات سـود تقسیمی حاوی اطلاعـاتی در رابطه با سود های آتـی می باشد،یکی ازسوالاتی است که توجه پژوهشگران بسیاری را به خود جلب نموده است. و به عنوان آزمونی از فرضیه اطلاع دهی سود تقسیمی مطرح شده است. در رابطه با اعتبار تجربی فرضیه علامت دهی سود تقسیمی یک نوع عدم توافق جمعی وجود دارد. به گونه ای که گروهی از پژوهشگران اعتقاد به وجود یک رابطه مثبت و مهم مابین تغییرات سود تقسیمی و سود های آتی داشته و گروهی دیگراعتقاد به عدم وجود رابطه دارند .
یکی از فرضیات مهم حسابداری که در دهه های اخیر توجه زیادی را به خود جلب نموده است، فرضیه علامت دهی سود تقسیمی می باشد. طی سالیان متمادی پژوهشگران مختلفی فرضیه علامت دهی را، که بیانگر وجود یک رابطه مابین اعلام و پرداخت سود و پیش بینی سود های آتی است،را با در نظر گرفتن متغیرهای مختلفی همچون قابلیت پیش بینی جریان های نقدی[5]،نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری[6] ، و بازده های گذشته[7] مورد بررسی و کنکاش قرار داده اند.
قابلیت پیش بینی جریانهای نقدی یکی از عوامل تعیین کننده کیفیت سود است، موضوعی که در سال های اخیر توجه زیادی را به خود جلب نموده است . یکی از مواردی که در بیانیه مفهومی هیئت استانداردهای حسابداری مالی به عنوان اهداف زیربنایی گزارشکری مالی مطرح شده، توانایی پیش بینی سود با توجه به جریان های نقدی آتی می باشد.نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری ، متغیری که از آن به طور وسیع در حسابداری و علوم مالی به منظور ثبت درک بازار از فرصت های رشد آتی استفاده می شود نیز بر فرضیه علامت دهی سود تقسیمی تاثیر گذار است.
بازده حقوق صاحبان سهام،یکی از متغیرهایی که به طور وسیعی توسط سهامداران جهت انجام سرمایه گذاری ها استفاده می شود نیز بر فرضیه علامت دهی سود تقسیمی تاثیر گذار است.در اکثر تحقیقاتی که تاکنون انجام شده است، ارتباط مابین جنبه ای از کیفیت سود و رفتار پرداخت سود تقسیمی و آثار اطلاعیه ها رامورد بررسی قرار داده اند. در حالی که هدف ما در این تحقیق پاسخ به سوالات زیر است:
ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است
متن کامل را می توانید در ادامه دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن برای نمونه در این صفحه درج شده است ولی در فایل دانلودی متن کامل همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است
ارزیابی نوع مدیریت سود و بررسی اثر ساختار مالکیت و اندازه شرکت بر روی مدیریت سودآوری آتی
142 صفحه در قالب word
فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات تحقیق
6-1 چارچوب نظری ومدل پژوهش.. 9
1-8-1- قلمرو موضوعی پژوهش.. 12
9-1- واژگان کلیدی و اصطلاحات به کار رفته در پژوهش.. 12
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
1-2-2 مفاهیم سود برای گزارشگری. 16
3-2-2 انگیزه های مدیریت سود 20
4-2-2- طبقه بندی مدیریت سود 23
1-4-2-2 - انواع روشهای مدیریت سود: 23
3-2 گفتار دوم:اقلام تعهدی اختیاری. 33
1-3-2 حسابداری تعهدی و مدیریت سود 33
3-3-2 کشف و اندازه گیری مدیریت سود با اقلام تعهدی اختیاری. 36
4-2- گفتار سوم:ساختار مالکیت.. 37
1-1-4-2مفهوم حاکمیت شرکتی : 37
1-2-4-2نظارت نهادی و مدیریت سود: 41
3-4-2- نقش سرمایه گذاران نهادی در انگیزش مدیران. 43
4-4-2- ساختار مالکیت و ارزش گذاری اقلام تعهدی اختیاری. 45
6-4-2 - ساختارمالکیت و مدیریت سود 48
5-2 گفتار چهارم:اندازه شرکت.. 50
1-5-2 اندازه شرکت و مدیریت سود 50
6-2 گفتار پنجم :پیشینه پژوهش.. 53
1-6-2 پژوهش های مرتبط در برون کشور. 53
2-6-2 پژوهش های مرتبط در درون کشور. 56
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
1-7-3 آزمون کولمو گوروف-اسمیرنوف (ks ) 65
2-7-3 آزمون دوربین - واتسون (DW) 65
8-3 رگرسیون چندگانه ومنطق آزمون فرضیه 66
1-8-3 آزمون برای معنی دار بودن رگرسیون وتایید یا رد فرضیه 67
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داه ها
2-4 شاخص های توصیفی متغیرها 69
4-4 آزمون نرمال بودن متغیر پاسخ ( وابسته ) 74
1-4-4 آزمون جریان وجوه نقد حاصل از عملیات در سال t+1. 74
2-4-4آزمون سود خالص اقلام تعهدی غیر اختیاری در سال t+1. 77
3-4-4آزمون تغییرات سود در سال t+1. 79
1-5-4 رگرسیون چندگانه با متغیر پاسخ جریان وجوه نقدحاصل از عملیات در سال t+1(CFOt+1) 81
2-5-4 رگرسیون چند گانه با متغیر پاسخ سود خالص اقلام تعهدی غیر اختیاری در سال t+1 (NDNIt+1) 86
3-5-4 از رگرسیون چندگانه با متغیر پاسخ تغییرات سود در سال t+1 ( EARNt+1∆) 92
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
2-5 ارزیابی وتشریح نتایج آزمون فرضیه 105
4-2-5جمع بندی نتایج آزمون فرضیه بارهرسه شاخص سودآوری آتی. 107
3-5-نتیجه گیری کلی پژوهش : 108
1-4-5 پیشنهادهایی در راستای یافته های پژوهش.. 109
2-4-5 پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی : 109
پیوستها:
منابع و ماخذ:
چکیده:
رسوائی اخیر در انرون و ورلدکام وسایرشرکتهای آمریکائی ،موجب برانگیخته شدن احساسات عمومی جامعه گردید.بنابراین عموم جامعه براین باورشدن که مدیریت سوداعمال شده توسط مدیران شرکت ها ، به مدیریت سود فرصت طلبانه گرایش دارد ، تا منافع شخصی آنها بیشینه گردد.
هدف پژوهش ، بررسی نوع مدیریت سود اعمال شده ( مدیریت سود فرصت طلبانه یا مدیریت سود کارآ) و تاثیر ساختار مالکیت و اندازه شرکت بر پیش بینی سودآوری آتی درشرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و همچنین ترغیب وتشویق سرمایه گذاران به سرمایه گذاری باتوجه به وضعیت شرکت ازنظراطلاعات ارائه شده درپیش بینی سودآوری آتی می باشد.
از این رو از مجموع 321 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تا قبل از سال 1381 ، تعداد 99 شرکت از طریق نمونه گیری به روش حذف سیستماتیک در طی سالهای 1382 تا 1385 انتخاب و با استفاده از رگرسیون چندگانه مورد آزمون قرار گرفتند . متغیرهای این پژوهش عبارتند از : اقلام تعهدی اختیاری ، اقلام تعهدی غیر اختیاری ، مالکیت نهادی ، مالکیت خانوادگی ، اندازه شرکت و سودآوری آتی .
یافته های پژوهش نشان می دهد که نوع مدیریت سود اعمال شده بوسیله شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به مدیریت سود کارآ گرایش دارند .همچنین بین اندازه شرکت وپیش بینی سودآوری آتی رایطه مثبت (مستقیم ) و بین ساختار مالکیت خانوادگی وپیش بینی سودآوری آتی رابطه منفی (معکوس) وجود دارد.در خصوص تاثیر ساختار مالکیت نهادی برپیش بینی سودآوری آتی شواهدی مشاهده نگردید.
مقدمه:
وجود بازارهای سرمایه، یکی از ابزارهای توسعه اقتصادی می باشد. بازارهای سرمایه و شرکت های سهامی این امکان را فراهم می آورند که تعداد زیادی از صاحبان سرمایه، با سرمایه های کوچک و بزرگ، در یک واحد اقتصادی مشارکت کنند وبه این ترتیب ، مشکل تأمین سرمایه های کلان برای ایجاد طرحهای صنعتی بزرگ برطرف می گردد. هر کشوری می تواند با ایجاد بازار بورس مطمئن وامن، سرمایه های سرگردان جامعه را جمع آوری کرده و آن را در مسیرهای تولید و ایجاد ارزش افزوده هدایت کند و از طریق این ارزش افزوده (حقوق ، سود سهام و سهم دولت به عنوان مالیات و...) گامی به طرف توسعۀ اقتصادی کشور بردارد.
پژوهش هایی که درمورد مسائل مختلف مربوط به بورس صورت می گیرد، می تواند نقاط ضعف و قوت را مشخص نموده و کمک شایانی به سازمان بورس اوراق بهادار- در ایفای نقش بزرگی که به عهده دارد- بنماید، همچنین این پژوهش ها می تواند به تصمیم گیری صحیح سهامداران کمک کند و تخصیص بهینۀ منابع اقتصادی، به نحو مطلوبتری صورت گرفته و وضع سرمایه گذاری بهتر گردد.
ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است
متن کامل را می توانید در ادامه دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن برای نمونه در این صفحه درج شده است ولی در فایل دانلودی متن کامل همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است
بررسی تاثیر ریسک عدم پرداخت بر ضریب واکنش سود
140 صفحه در قالب word
فهرست مطالب:
7-1 تعریف واژه ها و اصطلاحات.. 13
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
2-2 مبانی نظری تحقیق- بخش اول: 16
1-2-2 سودمندی محتوای اطلاعاتی سود و واکنش بازار سرمایه: 16
2-2-2 آگاه شدن از واکنش بازار. 18
4-2-2 نتیجه تحقیق بال و براون. 20
3-2 بخش دوم- مفاهیم سود و سود غیرمنتظره: 25
1-3-2 مفاهیم سود در حسابداری: 25
2-3-2 روش های پیش بینی سود: 27
4-3-2 مراحل عملی روش باکس- جنکینز: 28
4-2 بخش سوم بازده و بازده غیر منتظره 30
2-4-2 روش های محاسبه بازده سهامداران. 30
4-4-2 بازده مورد انتظار پرتفولیو. 34
6-4-2 تأثیر کارایی: عدم قابلیت پیش بینی. 40
7-4-2 نقاط ضعف نظریه بازار کارآ 41
8-4-2 پاسخ نظریه بازار کارآ 41
9-4-2 بازار چطور کارآ می شود؟ 42
5-2-بخش چهارم ریسک عدم پرداخت: 43
4-5-2 ریسک عدم پرداخت( نکول) 45
5-5-2 روشهای اندازه گیری ریسک عدم پرداخت: 45
3-3 جامعه مطالعاتی و نمونه آماری. 66
4-3 مدل تحقیق و شیوه اندازه گیری متغیر های تحقیق: 67
7-3 روش های جمع اوری اطلاعات.. 73
8-3 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 73
1-8-3 تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده خطی. 73
9-3 اعتبار درونی و برونی پژوهش.. 78
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها
2-4 شاخص های توصیفی متغیرها 81
3-4 تجزیه و تحلیل فرضیه های تحقیق. 84
4-4 بررسی فرض نرمال بودن متغیرها: 84
5- 4 خلاصه تجزیه وتحلیل ها به تفکیک هرفرضیه به شرح ذیل بیان می شود 85
1-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی اول: 85
2-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی دوم 90
3-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی سوم 97
4-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی چهارم 99
5-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی پنجم 101
6-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی ششم 102
فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادات
2-5 ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها طبق شرایط متغیرها 109
1-2-5 نتایج فرضیه اصلی اول. 109
2-2-5 نتایج فرضیه اصلی دوم 109
3-2-5 نتایج فرضیه اصلی سوم 110
4-2-5 نتایج فرضیه اصلی چهارم 111
5-2-5 نتایج فرضیه اصلی پنجم 111
6-2-5 نتایج فرضیه اصلی ششم 112
1-4-5 پیشنهاد هایی مبتنی بر یافته های فرضیات پژوهش.. 113
2-4-5 پیشنهادهاییبرای پژوهش های آتی. 113
جدول مربوط به صنایع و نام شرکت های نمونه آماری. 116
چکیده:
اطلاعات حسابداری برای سرمایه گذاران جهت برآورد ارزش مورد انتظار و ریسک بازده اوراق مفید و سودمند است. اطلاعات در حد خودشان مفیدند اگر باعث تغییر عقاید و رفتارهای سرمایه گذاران شوند ، بعلاوه میزان و درجه مفید بودن می تواند به وسیله وسعت و اندازه تغییرات حجم و قیمت به دنبال انتشار اطلاعات اندازه گیری شوند. یکی از اطلاعاتی که سرمایه گذاران ، تحلیلگران و اعتبار دهندگان به آن اهمیت زیادی می دهند اطلاعاتی است که نشان دهنده توان مالی واحد تجاری و اطمینان نسبی جهت تداوم فعالیت شرکت می باشد. یکی از عواملی که این اطمینان نسبی را با ابهام مواجه می سازد ریسک عدم پرداخت و احتمال ورشکستگی واحد تجاری می باشد. در این پژوهش مفهومی به نام ضریب واکنش سود به عنوان نسبت تاپیر گذاری سود غیر منتظره بر بازده غیر عادی شرکتها به عنوان معیاری برای تصمیمات منطقی سرمایه گذاران و سایر استفاده کنند گان مالی مورد بررسی قرار گرفت و تاثیر ریسک عدم پرداخت به عنوان معیاری از توان مالی شرکتها بر این ضریب واکنش سود مورد مورد بررسی قرار گرفت. دوره زمانی تحقیق 4 سال و از سال 1384 تا 1387 انتخاب و آزمون فرضیه ها با نرم افزارSPSS و به کمک آماره های توصیفی و استنباطی نظیر تحلیل همبستگی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده در این پژوهش حاکی از تاثیر منفی ریسک عدم پرداخت بر ضریب واکنش سود می باشد.
مقدمه:
در دنیای سرمایه گذاری امروز تصمیم گیری شاید مهمترین بخش از فرایند سرمایه گذاری باشد که طی آن سرمایه گذاران در جهت حداکثر کردن منافع و ثروت خویش نیازمند اتخاذ بهینه ترین تصمیمات می باشند. در این ارتباط مهمترین عامل فرایند تصمیم گیری اطلاعات است. اطلاعات می تواند بر فرایند تصمیم گیری تاثیر بسزایی داشته باشد. زیرا موجب اخذ تصمیمات متفاوت در افراد متفاوت می شود. در بورس اوراق بهادار نیز تصمیمات سرمایه گذاری متاثر از اطلاعات است. نظریه پردازان بازارهای اوراق بهادار ،گزارشگری مالی را مهمترین منبع اطلاعاتی سرمایه گذاران می دانند. به همین دلیل یکی از اهداف حسابداری و تهیه صورتهای مالی فراهم کردن اطلاعات به منظور تسهیل تصمیم گیری است.
اگرچه افراد و گروه های مختلف ، انگیزه های متفاوتی برای تهیه و ارائه اطلاعات دارند، با این حال، چنانچه اطلاعات خبرهای بد باشد ، توجیه لازم برای پنهان کردن و عدم افشای آن وجود خواهد داشت، البته پنهان نگاه داشتن خبرهای بدی که آگاهی نسبی قبلی در مورد آن وجود دارد ، تا حد زیادی بعید به نظر می رسد. پنهان کردن و اختفای اطلاعات سبب می شود تا ارزش خاص اطلاعات افزایش یابد. با تاکید بر ادعای وجود بازندگان بسیار و برندگان اندک در بازار ، می توان علت اصلی اقدامات بازیگران عرصه بازار برای کاهش پنهان کاری و اختفای اطلاعات را درک کرد، اقداماتی که از طریق ایجاد تقاضا برای انتشار عمومی اطلاعات ، معنی دار می شود و ابزاری موثر برای کاهش توزیع مخاطرات سرمایه گذاران در بازار است. ازجمله اخبار خوب و بد در بازار می توان به اخبار مربوط به وضعیت مالی ، نقدینگی، ریسک و پیش بینی های سود اشاره کرد. از این رو برای شناخت و توضیح علل واکنش های مختلف بازار به اطلاعات سود، مفهومی تحت عنوان ضریب واکنش سود[1]مطرح گردید .
طی تحقیقات مختلف رابطه بین ضریب واکنش سود و متغیرهای مالی شرکتها مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.در این تحقیق نیز در پی یافتن پاسخ این سوال هستیم که آیا ریسک عدم پرداختکه یکی از مهمترین ریسک هایی است که در مورد شرکت ها وجود دارد تاثیری بر ضریب واکنش سود دارد یا خیر؟ بنابر این رویکرد اصلی در این پژوهش آزمون تجربی سودمندی محتوای اطلاعاتی سود از طریق آزمون تاثیر گذاری سود غیر منتظره بر بازده غیر غیر منتظره با تاثیر پذیری از ریسک عدم پرداخت می باشد.
ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است
متن کامل را می توانید در ادامه دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن برای نمونه در این صفحه درج شده است ولی در فایل دانلودی متن کامل همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است
این فایل درقالب ورد وقابل ویرایش در 85 صفحه می باشد .
چکیده
سرمایه گذاران برای تعیین پرتفوی سرمایه گذاری خود و تصمیم گیری جهت سرمایه گذاری به سود هر سهم (EPS) و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) شرکتها توجه
می کنند. هدف سرمایه گذاران از سرمایه گذاری در سهام شرکتها کسب بازده سهام بیشتر است. با توجه به اینکه به لحاظ تئوری EPS و P/E با بازده سهام رابطه دارند، در عمل محقق را بر آن داشت که رابطه بین EPS و P/E را با بازده سهام در بورس تهران مورد بررسی قرار دهد و چگونگی این روابط را تجزیه و تحلیل کند و ابهام وجود روابط بین این عوامل با بازده سهام شرکتها و انتظارات سرمایه گذاران از این عوامل را در بورس تهران برطرف سازد. به همین خاطر از جامعه شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران، شرکتهایی به صورت نمونه ای انتخاب شد و EPS، P/E و بازده سهام آنها برای سالهای 1378 تا 1382 به صورت داده های تحقیق استخراج گردید. بوسیله معادله رگرسیون روابط بین هر یک (EPS و P/E) با بازده سهام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و تایید یا رد فرضیات تحقیق با توجه به نتایج تحقیق بررسی شد. نتایج به دست آمده حاکی از وجود روابط معنادار بین EPS و P/E با بازده سهام شرکتها در بورس تهران می باشد اما این روابط ضعیف هستند و سرمایه گذاران نمی توانند فقط به این دو عامل جهت تصمیم گیری توجه داشته باشند. این مساله نشاندهنده تاثیر سایر عوامل مالی و غیرمالی بر بازده سهام شرکتها در بورس تهران می باشد.
فصل اول: کلیات تحقیق
پیشبینی عنصر کلیدی در تصمیمگیری، استفاده از اطلاعات است. این عجیب نیست، زیرا اثر بخشی نهایی هر تصمیم به نتایج وقایعی بستگی دارد که به دنبال هر تصمیم روی میدهند. توانایی پیشبینی جوانب غیرقابل کنترل این وقایع قبل از انجام تصمیم، انتخاب بهترین تصمیم را تسهیل میکند اغلب تصمیم را بصورت ذیل پیشبینی مربوط میکنند:
تصمیمواقعی: تصمیمی که فرض میکند پیشبینی صحیح است + ذخیره برای خطای پیشبینی. به طور کلی هدف از پیشبینی کاهش ریسک در تصمیمگیری است و چون پیشبینی نمیتواند ریسک را به طور کامل حذف کند، ضرورت دارد فرایند تصمیمگیری بطور صریح نتایج عدم اطمینان باقیمانده برای پیشبینی را در نظر بگیرد.
یکی از مهمترین قسمتهای اقتصاد که تصمیمگیری و پیشبینی جزء لاینفک آن محسوب میشود بازارهای سرمایه میباشد. اقتضاء این بازارها به گونهای است که سرمایهگذاران را مجبور میسازد که هر لحظه با توجه به اطلاعات موجود و محدودیتها، تصمیمات و پیشبینیهای سرمایهگذاری خود را اجراء نمایند. لذا فعالان این بازارهای سرمایه نیازمند اطلاعاتی مربوط و قابل اتکا جهت تصمیمگیریهای خود هستند. لیکن اینکه کدام اطلاعات و متغیرها که تصمیمگیرندگان بازار سرمایه از آنها در جهت پیشبینیهای صحیح خود استفاده مینمایند مربوط و دارای محتوای اطلاعاتی میباشد و استفاده از آنها منجر به تصمیم درست و به تبع آن پیشبینی وقایع آینده میشود، موضوعی است که محققین سالهای مدیدی را جهت جواب دادن به این مسأله صرف کردهاند.
2-1- اهمیت موضوع
طبیعتاً فعالان بازارهای سرمایه جهت تصمیمگیریهای خود با اطلاعات و متغیرهای بیشماری روبرو میباشند و خواهان آن هستند که تصمیمی براساس مفیدترین و مربوطترین اطلاعات اتخاذ نمایند که کمترین ریسک و بیشترین بازده را عاید آنها نماید و روشهایی که تصمیمگیرندگان را جهت یافتن چنین پارامترهایی یاری میرساند ممکن است یافتههای تجربی در طی چندین سال فعالیت در بازارها باشد یا اینکه از مبانی و مفاهیم تئوریک استفاده نمایند.
لذا با توجه به مطالب مذکور در فوق دو تا از مفاهیم و پارامترهای ماندگار سرمایهگذاری که تصمیمگیرندگان در امر پیشبینیهای خود از آن بسیار استفاده میکنند EPS[1] (سود هر سهم) و نسبت P/E[2] (قیمت به سود هر سهم) میباشد. چرا که سهامدار یا تصمیمگیرنده با توجه به بازار آتی سهام و انتظار خود از بازار آتی حاضر میشود سهامی را به چندین برابر سود حاصل از آن خریداری نماید. لیکن اینکه آیا این نسبتها محتوای اطلاعاتی دارد و تا چه اندازه سرمایهگذاران را در جهت اخذ تصمیمات به جا یاری میرساند مسایلی هستند که همیشه محققین در جهت جواب دادن به این مسائل بودهاند. لذا این موضوع هم از لحاظ تئوریک و مفهومی و هم از لحاظ تجربی با توجه به مطالعات انجام شده در طی سنوات گذشته در برخی از بازارهای سرمایه کشورهای مختلف روشن شدهاست که نسبت P/E دارای بار اطلاعاتی جهت انجام پیشبینی میباشد. بعنوان مثال یکی از معتبرترین تحقیقات صورت گرفته، آقای باسو[3] در سال 1973، این موضوع را مطرح نمود که عواید گروه سهمهای با نسبت P/E پایین بیشتر از عواید گروه سهمهای با نسبت بالا میباشد.
این تحقیق نشانگر آن است که این نسبت جهت امر تصمیمگیری مناسب میباشد و در سطح جزئیتر نیز میتواند مفید واقع شود با همه این تفاسیر آیا میتوان با توجه به مفاهیم تئوریک و تجربههای بازارهای مختلف نتیجه مشابهی را اتخاذ نمود و بیان نمود که این نسبت در بازار سرمایه ایران نیز همان نتایج بازارهای سرمایه کشورهایی مانند آمریکا (بورس نیویورک) را دارد؟
فهرست مطالب
عنوان ...................................... صفحه
چکیده.......................................... 1
فصل اول: کلیات تحقیق........................... 2
1-1- مقدمه..................................... 3
2-1- اهمیت موضوع............................... 3
3-1- تعریف مسأله............................... 5
4-1- فرضیه های تحقیق........................... 6
5-1- اهداف تحقیق............................... 6
6-1- روش تحقیق................................. 7
7-1- حدود پژوهش................................ 7
8-1-واژههای کلیدی.............................. 7
فصل دوم: ادبیات تحقیق.......................... 9
1-2- مقدمه..................................... 10
2-2- بازده سهام و انواع روشهای محاسبه بازده سهام 18
3-2- سود هر سهم (ESP) و انواع روشهای محاسبه سود هر سهم و قیمت به سود هر سهم......................................... 25
4-2- بررسی رابطه بین سود هر سهم (EPS) و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) با بازده سهام.................................. 30
5-2- تحقیقات داخلی و خارجی انجام شده........... 36
فصل سوم: روششناسی تحقیق........................ 42
1-3- مقدمه..................................... 43
2-3- اهداف تحقیق............................... 43
3-3- فرضیههای تحقیق............................ 43
4-3- جامعه و نمونه آماری....................... 44
5-3- روش جمعآوری دادهها........................ 45
6-3- روشهای آزمون آماری فرضیه های تحقیق و نحوه بررسی فرضیه های
تحقیق.......................................... 46
فصل چهارم: نتایج و تجزیه وتحلیل اطلاعات......... 62
1-4- مقدمه..................................... 63
2-4- نتایج و یافتههای تجربی حاصل از فرضیههای تحقیق 63
فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادات................ 69
1-5- نتایج آزمون فرضیه اول..................... 70
2-5- نتایج آزمون فرضیه دوم..................... 70
3-5- نتایج آزمون فرضیه سوم..................... 71
4-5- نتایج آزمون فرضیه چهارم................... 71
5-5- نتیجهگیری................................. 72
6-5- پیشنهادات جهت تحقیقات آتی................. 72
7-5- پیشنهادات برای سرمایه گذاران.............. 72
منابع و مآخذ به کار رفته در تحقیق.............. 74
چکیده انگلیسی 76
فصل اول
۱-۱- مقدمه
۲-۱- تعریف موضوع
۳-۱- اهمیت تحقیق
۴-۱- هدف و علت انتخاب موضوع
۵-۱- سوابق مربوط
۶-۱- فرضیات تحقیق
۷-۱- قلمرو مکانی تحقیق
۸-۱- قلمرو زمانی تحقیق
۹-۱- روش تحقیق
۱۰-۱- ساختار تحقیق
فصل دوم
۱-۲- مقدمه
۲-۲- کلیات
۳-۲- بازار سرمایه در ایران
۴-۲- مزایای وجود بورس اواق بهادار
۱- از دیدگاه کلان
۲- از دیدگاه شرکتهای پذیرفته شده در بورس
۳- از نظر سرمایه گذاران
۵-۲- سودمندی در پیش بینی معیاری برای ارزیابی اطلاعات
۶-۲- استفاده کنندگان صورتهای مالی
۷-۲- هدفهای گزارشگری مالی
۸-۲- انتخاب نظریه سود
۹-۲- استدلال انتخاب نظریه سود
۱۰-۲- مکاتب فکری پیرامون اندازه گیری سود
۱۱-۲- سود تحققی و سود غیر تحققی
۱۲-۲- فواید سود برای سرمایه گذاران
۱۳-۲- حلقه های ارتباطی سود و قیمت سهام
۱۴-۲- تحلیل سود
۱۵-۲- پیش بینی سودهای آتی از روی سودهای جاری
۱۶-۲- قیمتها و سودها
۱۷-۲- ویژگی بازار حقیقی و کامل
۱۸-۲- ارتباط بین سودهای حسابداری دائمی و سودهای دائمی که بعنوان مفهوم ارزیابی می باشند
۱۹-۲- مروری بر تحقیقات انجام شده ذر رابطه با سود-قیمت
فصل سوم
۱-۳- مقدمه
۲-۳- انواع روشهای تحقیق
۳-۳- مراحل مختلف تنظیم تحقیق توصیفی
۴-۳- مراحل پژوهش علمی در تحقیق
۱- تعیین هدف
۲- جمع آوری داده ها
۳- تجزیه و تحلیل داده ها
۴- بیان یافته ها
۵-۳- فرضیات تحقیق
۶-۳- تئوری فرضیه تحقیق
۷-۳- جامعه آماری
۸-۳- نمونه و نمونه گیری
۹-۳- نحوه جمع آوری داده ها و روشها و تکنیکهای آماری و محاسبات آنها
۱۰-۳- آماره تست فرضیات
۱۱-۳- ضریب تشخیص (ضریب تعیین)
۱۲-۳- محاسبه ضریب رگرسیون
فصل چهارم
۱-۴- مقدمه
۲-۴- تجزیه و تحلیل یافته ها
۳-۴- ضریب تعیین
۴-۴- محاسبه ضرایب رگرسیون و معادله خط آنها
۵-۴- بررسی همبستگی بین قیمت و سود نقدی
۱- ضریب همبستگی
۲- نتایج آزمون فرض
۳- ضریب تعیین
۴- محاسبات مربوط به ضراب رگرسیون
فصل پنجم
۱-۵- خلاصه تحقیق
۲-۵- ارزیابی نتایج آزمون فرض
۳-۵- محدودیت های تحقیق
۴-۵- پیشنهادات
۵-۵- توصیه برای تحقیقات آتی
منابع
مدیریت مالی ؛ دکتر ایرج نوروش
بررسی رابطه سود وقیمت ؛ ماکوئی ، پایان نامه کارشناسی ارشد
رابطه سود حسابداری و قیمت سهام ؛
بورس ، سهام ، نحوه قیمت گذاری سهام ؛ موسسه حسابرسی دایارایان به اهتمام دکتر غلامحسین دوانی
آمار دراقتصاد و بازرگانی ؛ دکتر محمد نوفرستی
آمار و کاربرد آن در مدیریت ؛ دکتر ناصحی فر
مفاهیم اولیه بورس به زبان ساده ؛ فراهانی فرد ، رضا صبری
از دیدگاه سرمایه گذاران ، نقش بورس از جنبه سود مناسب ، مشارکت در مالکیت ، اداره امور شرکت از طریق اعمال حق رأی ، نقدینگی دارایی ، پوشش در مقابل تورم و معافیت های مالیاتی ، قابل تأمل می باشد .
هدف اولیه ازسرمایه گذاری در سهام شرکتها ، همچون بسیاری دیگر از فرصت ها و امکانات سرمایه گذاری کسب سود می باشد . سرمایه گذاری در سهام شرکت ها می توانداهداف زیر را محقق سازد :
۱- افزایش ارزش سهام capital gain))
2- سود سهام ((dividend
با توجه به اهداف فوق ، تعیین صحیح ارزش اوراق بهادار برای سرمایه گذاران از اهمیت بالایی برخوردار است . در زمینه ارتباط بین سود سهام و قیمت سهام تحقیقات متعددی صورت گرفته و نتایج متفاوتی نیز حاصل شده است . در این تحقیق ، اقدام به بررسی ارتباط بین سود سهام و قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می نمائیم .
گاهی چنین استدلال می شود که سود شرکت ، آنگونه که حسابداران محاسبه می کنند ، نمی تواند عامل تعیین کننده ارزش سهام باشد . همانگونه که میدانید با تغییر شیوه محاسبه موجودی کالا ، استهلاک و ثبت درآمد ، به راحتی می توان میزان سود شرکت را تغییر داد . بنابراین مدیران می توانند از سود حسابداری برای گمراه کردن بازار استفاده کنند . حال این پرسش مطرح می شود که با توجه به اینکه سود شرکت بوسیله حسابداران قابل دستکاری است و مقدار آن به میل و خواسته مدیران شرکت تغییر می یابد ، آیا سود سود شرکت می تواند ارزش اقتصادی داشته باشد یا خیر؟در مورد سودی که حسابداران برای شرکت محاسبه میکنند، این مسئله مطرح است که شرکت نمی تواند با این سود صورتحسابهای خود را پرداخت یا دارایی هایی را خریداری کند . انجام چنین کارهایی به پول نقد نیاز دارد . به همین ترتیب ، سهامداران نمی توانند سود مورد گزارش را خرج کنند که به عنوان سود تقسیمی به آنها پرداخت شده است .(در اینجا سود تقسیمی شامل پولهایی که در سایه فروش سهم بدست می آید نیز می شود ).از اینرو میتوان استدلال کرد که سود شرکت نمی تواند رقم با اهمیتی باشد .
حال این پرسش مطرح میشود که از دیدگاه تئوریک ، چگونه می توانیم این واقعیت را بپذیریم که تنها جریان سود تقسیمی و ریسکهای مربوطه می تواند تعیین کننده قیمت سهام باشد، در حالیکه سرمایه گذاران به صورتی آشکار به سود شرکت توجه زیادی نشان میدهند ؟ شاید ساده ترین پاسخ این باشد که سود مورد گزارش و سود تقسیمی ، به سهامدارا ن کمک میکند تا بتوانند بر اساس آن ، جریان سود تقسیمی آینده را پیش بینی نمایند .
در این تحقیق به بررسی رابطه بین سود حسابداری و قیمت سهام پرداخته میشود . بعبارت دیگر تأثیر اعلان سود حسابداری و پرداخت سود نقدی بر قیمت سهام مطالعه خواهد شد . در این بررسی به این نکته نیز توجه میشود که آیا سهامداران و یا سرمایه گذاران ، اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق اعلان سود بدست می آورند و این رقم از ارقام حسابداری میتواند مبنای مناسبی برای تصمیم گیری این دسته از استفاده کنندگان از گزارشهای مالی باشد .
بازار سرمایه در ایران کم و بیش در بورس اوراق بهادار تهران می گنجد که پیشینه تأسیس آن به سال ۱۳۴۶باز می گردد بورس اوراق بهادار در ایران از پانزدهم بهمن ۱۳۴۶فعالیت خود را با نام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی – بعنوان بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی ان زمان آغاز کرد و در پی آن سهام شرکت نفت پارس ، اوراق قرضه دولتی ، اسناد خزانه ، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اوراق قرضه عباس آباد به بورس تهران راه یافتند.در این میان،اعطای معافیتهای مالیاتی به شرکتها و موسسات پذیرفته شده در بورس در ایجاد انگیزه برای عرضه سهام انها نقش مهمی داشته است . همچنین به تصویب قانون گسترش مالکیت سهام واحدهای تولیدی در اردیبهشت ۱۳۵۴ می توان اشاره کرد که به موجب ان موسسات خصوصی و دولتی مکلف شدند که به ترتیب ۴۹و ۹۹درصد سهام خود را به مردم عرضه کنند . در طی یازده سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران ،تعداد شرکتها ، بانکها و شرکتهای بیمه پذیرفته شده از شش بنگاه اقتصادی با ۶/۲ میلیارد ریال سرمایه در سال ۱۳۴۶ به ۱۰۵ بنگاه با بیش از ۲۳۰ میلیارد ریال در سال ۵۷افزایش یافت همچنین ارزش مبادلات در بورس از ۱۵ میلیارد ریال در سال ۱۳۴۶ به بیش از ۱۵۰ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۷ افزایش یافت. هر چند بورس اوراق بهادار تهران در این مدت از رونق چشمگیری برخوردار نبوده ولی رشد شتابان محصول ناخالص داخلی و ارزش افزوده بخش صنعت و نیز حضور اوراق قرضه دولتی و اصلاحات ارضی ، افزایش حجم معاملات را در بورس اوراق بهادار تهران در پیش داشت . در دوره مذکور ، نسبت حجم معاملات بورس به تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی در حدود ۴/۲درصد بوده است که موقعیت ضعیف بورس را در آن دوره بخوبی نشان می دهد. یا وجود این در همین دوره ، ۷بانک تخصصی ، ۱۷ بانک تجاری، ۶شرکت سیمان ، ۱۱شرکت تولید مواد غذایی ، ۱۳شرکت تولید لوازم خانگی و محصولات ساختمانی ، ۱۰شرکت تولیدات محصولات صنعتی ، ۱۱شرکت تولید مواد شیمیایی ، ۵ شرکت سرمایه گذاری ،۵شرکت تولید و وسایل حمل و نقل، ۱۱شرکت نساجی ، ۵ شرکت خدماتی ، ۴ شرکت تولید محصولات کاغذی از جمله فعالترین بنگاههای اقتصادی کشور بودند که سهام انها در بورس دادوستد می شد و در رونق اقتصادی و بازرگانی کشور تأثیری مثبت بر جا می گذاشت.
۱- از دیدگاه کلان :
از دیدگاه کلان اقتصادی ، سازمان بورس عمدتا”در راستای اجرای سیاستهای پولی و اقتصادی مورد استفاده قرار می گیرد .
- هدایت پس اندازهای کوچک در جهت خرید و فروش و از آن طریق کمک به گسترش مالکیت مردمی و ایجاد زمینه جهت مشارکت عامه در فعالیت های اقتصادی
- تجهیز پس انداز های کوچک در امر تولید
- کنترل حجم پول و نقدینگی جامعه
- تأمین مالی دولت یا سایر موسسات منتشر کننده ی اوراق بهادار
- نقدینه نگاه داشتن سرمایه و ثروت مردم
- کمک به حفظ تعادل اقتصادی کشور
- فراهم نمودن توزیع عادلانه ثروت از طریق گسترش مالکیت مردمی
- مهار تورم و رشد تولید ملی .
۲- از دید شرکتهای پذیرفته شده در بورس :
از نظر شرکتها ، بورس اوراق بهادرا بیشتر از جهت تأمین مالی مورد توجه قرار می گیرد .
۳- از دید افراد و سرمایه گذاران :
از نظر سرمایه گذاران ، وجود بورس ، امکانات و تسهیلاتی را فراهم می کند که امر سرمایه گذاری را راحت می نماید :
۱- ایجاد مکان یا ترتیباتی مشخص برای خرید و فروش (در صورتی که بورس فاقد یک مکان جغرافیایی خاص باشد ).
۲-نقش داده های موجود در گزارشهای مالی :
داده های موجود در گزارشهای مالی ، دو نقش اطلاعاتی مشخص و مرتبط به یکدیگر را بازی میکنند :
نقش اول : تسهیل تصمیم گیری در انتخاب بهترین عمل از بین راه حل های موجود است .
نقش دوم : تسهیل انعقاد قرار داد بین دو گروه است.بعنوان مثال،مدیریت و سرمایه گذار از طریق عمل کردن تحت شرایط قرار داد ، که بطور خلاصه با اطلاعات گزارشگری مالی تعریف می شود .
نقش اول را نقش پیش قرار دادی و نقش دوم را نقش پس قراردادی می نامند .
ایجیری و جدیک بر این باورند که حسابداری ، با استفاده از روشهای متفاوت اندازه گیری موجود ، فلج شده است . سالهاست که حسابدارها ، در پی معیاری هستند که بتوانند با استفاده از آن بهترین روش اندازه گیری را انتخاب نمایند .
سودمندی در پیش بینی یکی از معیارهای مورد قبول می باشد که متکی بر تحقیقات تجربی است . با توجه به این معیار، اندازه گیریهای حسابداری بر حسب توان پیش بینی رویدادهای مورد نظر تصمیم گیرنده ، مورد ارزیابی قرار میگیرند .بهترین اندازه گیری ، روشی است که برای هدفی خاص ، دارای بالاترین توان پیش بینی از نظر رویداد مورد نظر باشد . این معیار تا کنون در موارد مختلف به کار برده شده است .
براون ، سودمندی روشهای اندازه گیری سود را در پیش بینی ارزش بازار شرکت ، مورد تحقیق ، قرار داده است .
گرین و سگال ، گزارشهای میاندوره ای را با توجه به مثمره ثمر بودن آنها در پیش بینی سود سالانه ، ارزیابی کرده اند .
هوریگن ، توان پیش بینی داده های حسابداری را با توجه به نسبتهای مالی و تغییرات در درجه بندی اوراق قرضه ، تحقیق کرده است .
بیور اندازه گیریهای حسابداری را به عنوان معیارهای پیش بینی کننده ورشکستگی و عدم پرداخت بموقع بدهی ها ، مورد مطالعه قرار داده است .
گزارشهای مالی بطور کلی توسط دو گروه اساسی از افراد اجتماع مورد استفاده قرار میگیرند :
دسته اول : افراد و گروه هایی هستند که به دلایل مختلف در واحد اقتصادی منافع مستقیم دارند ، که عمدتا” شامل سرمایه گذاران و بستانکاران ، مدیریت، دولت ، کارکنان و مشتریان و سایر اشخاص ذینفع به واحد می باشد .
دسته دوم : افراد و گروه هایی هستند که بدون داشتن منافع مستقیم در فعالیت مورد نظر ، به لحاظ پرداختن به مسائل اقتصادی و علاقه مندی به کسب اطلاعات و آگاهیهای مربوطه به فعالیتهای مختلف اقتصادی ، بطور اعم از گزارشهای مالی استفاده میکنند .
استفاده کنندگان گزارشهای مالی را نیز ، می توان از نظر اختیار دریافت اطلاعات به دو گروه طبقه بندی کرد :
یک گروه به موجب قانون یا عرف می تواند اطلاعات مالی مورد نیاز خود را به صورتهای مختلف (از جمله گزارشهای مالی ) تأمین کند ، همانند دولت در نقش اعمال حاکمیت خود و یا در نقش تأمین کننده منابع اقتصادی ، سهامداران شرکتهای سهامی ، شرکای شرکتهای تضامنی و … .
گروه دیگر ، با وجود نیاز و یا تمایل به استفاده از گزارشهای مالی ، اختیار دریافت آن را ندارند .(لازم به ذکر است که ضرورت دارد قوانین تجاری کشور، به نحوی انتشار صورتهای مالی را حداقل برای شرکتهای سهامی و واحدهای بزرگ اجباری کند تا استفاده کنندگان ، به اطلاعات اولیه مالی به راحتی دسترسی داشته باشند ).
گروههای استفاده کننده از گزارشهای مالی از اقشار و افراد مختلف اجتماع با هدفها و سطوح آگاهی متفاوت هستند . به این ترتیب ، تنظیم گزارشهای مالی به نحوی که بتواند اطلاعات مورد نیاز تمام استفاده کنندگان را فراهم آورد ، میسر نیست . با این آگاهی که گزارشهای مالی می بایست در حد امکان در جهت برآوردن نیاز بیشتر گروهها باشد ، و با توجه به هدفهای کلی عنوان شده ، هدفهای گزارشگری مالی به شرح خلاصه زیر ، ارائه میگردد:
گزارشگری مالی می باید تأمین کننده اطلاعاتی باشد که برای تصمیم گیری اقتصادی سرمایه گذاران و طلبکاران بالفعل و بالقوه و تجزبه و تحلیل عوامل و پارامتر های مختلف اقتصادی در زمینه مشارکت و تشویق سرمایه گذاری مفید بوده و همچنین نیازهای اطلاعاتی مدیریت و سایر استفاده کنندگان را فراهم آورد ، لذا:
۱- گزارشگری مالی ، می بایست اطلاعات مربوط به عملکرد مالی واحد اقتصادی را طی یک دوره مالی بصورتی مطلوب ارائه کند .
۲- ارزیابی کارایی و حفظ امانت و ایفای نقش مباشرتی مدیران واحدهای اقتصادی ، از جمله موارد اساسی مورد توجه دولت ، کارکنان و سایر استفاده کنندگان است و لذا گزارشگری مالی باید در بردارنده اطلاعاتی باشد که این ارزیابی را هر چه بیشتر و بهتر میسر سازد .
۳- گزارشگری مالی می باید اطلاعات مربوط به منابع اقتصادی و محل تأمین این منابع ، همچنین تاثیر معاملات ، حوادث و شرایطی را که منجر به تغییر این منابع میگردد ، نشان دهد.
۴- ارزش افزوده در واحد های اقتصادی ، از جمله اطلاعات با ارزش در عملکرد مالی و تولیدی است که بیشتر استفاده کنندگان گزارشهای مالی برای تأمین اهداف مختلف به آن نیاز دارند ، لذا گزارشگری مالی ، می بایست در بردارنده اطلاعات کامل در زمینه ارزش افزوده در تولیدات و خدمات باشد (شامل ارزبری ، صرفه جویی ارزی و ارزش افزوده داخلی ).
۵- گزارشگری مالی می باید ارائه کننده اطلاعاتی در زمینه منافع کارکنان ، کارایی آنها و همچنین اطلاعات مربوط به تأمین ایمنی و سلامت آنها باشد .
۶- گزارشگری مالی می باید در بردارنده اطلاعاتی در زمینه کوششهای موسسه در جهت حفظ محیط زیست و سایر فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی باشد .
۷- گزارشگری مالی می باید شامل توضیحات لازم درباره اطلاعات ارائه شده باشد ، تا استفاده کننده را در درک اطلاعات یاری نماید . با توجه به اینکه مدیریت واحدها به دلیل حضور مستقیم در جریان فعالیت واحد اقتصادی ، نسبت به سایر استفاده کنندگان ، از اطلاعات بیشتری برخوردار می باشند ، اغلب می توانند با تکیه و تأکید بر موارد خاص از طریق ارائه شرح و گسترش کاملتر حوادث و شرایطی که تأثیر قابل توجهی بر وضعیت مالی دارند ، درجه اهمیت و ارزش اطلاعات را افزایش داده و یا مورد تأثیر قرار دهند .
سه نظریه اصلی در زمینه اندازه گیری سود و جود دارد .
۱- نظریه دارایی ها – بدهی ها
۲- نظریه درآمد و هزینه
۳- نظریه استقلال تراز نامه و سود و زیان
این نظریه که دیدگاه تراز نامه ای یا نگهداری سرمایه ثابت نیز نامیده می شود ، بر این مبنا استوار است که درآمد وهزینه فقط درنتیجه تغییردارایی هاایجاد میگردد .درآمد، افزایش دردارائیها وکاهش دربدهی ها ست و هزینه ، کاهش در دارائیها و افزایش در بدهیهاست .
(برخی از افزایش ها وکاهش ها در خالص دارایی ها از تعریف سود مستثنی شده اند ).
لذا این نظریه ، بر ارزش گذاری دارایی ها و بدهی ها تأکید دارد و تطابق هزینه و درآمد مستلزم تعریف دقیق دارایی ها و بدهیهاست .
این نظریه که به دیدگاه سود و زیانی یا تطابق نیز نامیده شده ، بر این مبنا استوار است که سود فقط اختلاف بین درآمد در یک دوره و هزینه هایی که موجب کسب آن درآمد ها شده است، می باشد .لذا ، تطابق به عنوان اساسی ترین جریان اندازه گیری است ، که شامل دو مرحله است :
۱- تشخیص درآمد براساس معیارهای خاص
۲- تشخیص هزینه از طریق رابطه علت و معلول، تسهیم سیستماتیک یا منطقی و تشخیص فوری .
بنا براین برعکس نظریه اول، این نظریه ، بر سود واحد اقتصادی تأکید دارد و نه بر افزایش یا کاهش خالص دارایی ها .
درنظریه دارایی ها – بدهی ها و درآمد – هزینه ، صورت وضعیت مالی و صورت سود و زیان به هم پیوسته بوده و هر دو ، بخشی از یک جریان اندازه گیری هستند و تفاوت بین درآمد و هزینه ، در نهایت مساوی افزایش (کاهش )خالص داراییهاست . ولی نظریه سوم ، یعنی استقلال ترازنامه و سود و زیان ، بر این مبنا استوار است که بهم پیوستگی صورتهای مالی،موجب حشو و زواید می گردد ، زیرا همه و قایع هم در صورت سود و زیان و هم در ترازنامه گزارش می گردد ، اگر چه در جهات مختلف هستند . لذا تعریف های دقیق دارایی ها و بدهی ها در ترازنامه ، و تعریف های درآمد و هزینه، در تعیین سود حاکمیت دارند و این دو صورت ، استقلال و اندازه گیری جداگانه دارند و دو روش اندازه گیری میتواند مورد استفاده قرار گیرد (مثل استفاده از روش fifo در محاسبه سود و استفاده از روش lifo در ترازنامه ).