فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:100
چکیده:
فصل اول
مطالعات پایه
1-1 تعریف شهر
کره زمین در چند ده هزار سال پیش از هر نوع ترکیب ساختمانی که ساخته دست بشر باشد، بجز سکونتگاه های کلبه مانند مجزا از هم خالی بود به تدریج این سکونتگاه های مجزا از هم در قسمت هایی فشرده تر شدند تا به صورت دهکده ها و پس از طی زمان های دراز به صورت شهرها درآمدند. از چند قرن گذشته، شهرها از هسته های سکونتی ساده انسانی به صورت واحدهای بسیار پیچیده درآمدند و امروز آنها پیچیده ترین واحدهای سکونتی انسانی را با تمام خصوصیات ویژه شان تشکیل می دهند.
شهر همانند یک اندام زنده اجتماعی، محل اسکان طبیعی انسان متمدن می باشد. شهر نه تنها مجموعه ای از افراد انسانی، امکانات اجتماعی، خیابان ها، ساختمان ها و نهادهاست بلکه یک قلمرو و منطقه روانی شامل مجموعه ای از شیوه های کاربردی، نگرش های سازمان یافته و احساسات است بنابراین شهر دارای دو جنبه توأمان – جنبه کالبدی و جنبه ماهیت انسانی – می باشد.
شهر در حیات مدنی از سه رکن اساسی کالبد شهر، شهروند و مدیریت شهری تشکیل می شود. که شهروند و مدیریت شهری ماهیتی فاعلی و کالبد شهری ماهیتی مفعولی دارد و بر این اساس مدیریت شهری مکلف به ساماندهی و مدیریت کالبد شهر است، به نحوی که هم چون لباسی شایسته و برازنده قامت و مراتب حیات مدنی باشد و شرایط حیات مطبوع را برای شهروندان فراهم سازد. در چنین وضعیتی، کالبد شهر مملو از درون مایگی های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی می شود و مشارکت فعال شهروندان در اداره امر شهر تقویت می شود و شهر به مکانی هم چون حوزه زندگی خصوصی – با عنایت به عرصه عمومی – تبدیل می شود.
2-1 پدیده شهرنشینی
1-2-1 تعریف شهرنشینی
از پدیده شهرنشینی تعاریف گوناگونی ارائه شده است که این خود مؤید ماهیت پیچیده و چند وجهی شهرنشینی است. نگاه و تعریف این پدیده در علوم اجتماعی مانند جامعه شناسی، جغرافیا و برنامه ریزی شهری با تفاوت هایی همراه است.
در فرهنگ علوم اجتماعی از شهرنشینی به این شرح یاد شده است : فرایند یا پدیده ای است که به همراه آن، جمعیت شهری – مخصوصا با کاهش جمعیت روستایی – فزونی می یابد. اما شهرنشینی فقط افزایش جمعیت در نقاط شهری نیست. بلکه شهرنشینی به عنوان فرایندی پویا مطرح است که طی آن شاهد نوعی انتقال و حرکت هستیم.
شهرنشینی فرآیندی است که طی آن تغییراتی در سازمان اجتماعی – سکونتگاهی انسانی به وجود می آید که حاصل افزایش، تمرکز و تراکم جمعیت می باشد. از نظر سازمانی، شهرنشینی دگرگونی هایی در ساخت اجتماعی – اقتصادی و نظام آموزشی و هنجاری ایجاد می کند.
درواقع شهرنشینی فرآیندی است که در آن، تغییرات اجتماعی، نوگرایی وتمرکز جمعیت صورت می گیرد. شهرنشینی در فرهنگ جامعه شناسی این گونه تعریف شده است.
شهرنشینی به طور صحیح اشاره دارد به افزایش نسبت جمعیتی که در مراکز شهری یک کشور به سر می برند. شهرنشینی علت و محصول تغییرات مهمی است که از پراکندگی جغرافیایی مردم و فعالیت های اجتماعی و اقتصادی آنها به وجود آمده است.
اگر بپذیریم که شهرنشینی عبارت است از «هنر زیستن انسان ها در کنار هم» پس شهر محل تبلور هوشمندانه و متفکرانه این هنر است. به عبارت دیگر شهر محلی است دربرگیرنده انبوه انسان ها که از سویی افکار و عقاید، هنرها و ایده های گوناگون شخصی و خصوصی دارند و از سوی دیگر دارای ویژگی ها و آرزوها، امیال و عقاید مشترک و جمعی هستند.
در تعریف شهرنشینی برخی ابعاد، مورد توجه بیشتری قرار گرفته اند، که از این میان به سه مورد اساسی زیر اشاره می کنیم.
1- تفسیر جمعیت شناختی :
در تفسیر جمعیت شناختی، مفهوم شهرنشینی بررسی فرآیندی است که در آن سهم تمرکز جمعیت یک کشور در حوزه های شهری افزایش می یابد و حوزه های روستایی و سکونتگاه های کم جمعیت به حوزه های شهری تبدیل می شوند.
2- تفسیر ساختاری یا اقتصادی :
فرآیندی است که در آن، فعالیت های کل جمعیت، به ویژه تغییرات به وجود آمده در ساخت اقتصادی به همراه صنعتی شدن، تحت تسلط سیستم اقتصادی مورد تأکید قرار می گیرد.
3- تفسیر رفتاری :
این مفهوم از شهرنشینی، بر اساس آگاهی مردم در طول زمان و الگوهای رفتاری آنها مطرح می شود و مردم بر اثر این آگاهی از سکونتگاه های غیرشهری کنده می شوند و در شهرها اقامت می کنند.
اما باید توجه داشت که در شهرنشینی هرچند قدم اول تغییر جمعیت است ولی تغییر در الگوی زندگی اهمیتی به مراتب بیش از تغییر عده یک منطقه دارد.
2-2-1 علل ظهور شهرنشینی
به اعتقاد جامعه شناسان عواملی که در توسعه شهرنشینی و پیدایش شهرهای نخستین موثر بوده و موجب پاره ای تغییرات در نظام اجتماعی و روابط انسان با محیط زیست شده است، عبارتند از :
3-2-1 ضرورت بررسی سیر شهرنشینی
رویای رسیدن به مدینه فاضله که درواقع آمیزه ای است از انسان های پاک و خوب و وجود آنچه برای خوب زیستن لازم است، متفکران زیادی را واداشته است در جستجوی آرمان شهر و راه های رسیدن به چنین جامعه ای به کندوکاو بپردازند.
اگرچه دستیابی به مدینه فاضله در این جهان ناممکن می نماید، اما بی شک تلاش برای رسیدن به آن ما را به زندگی بهتر و مطلوب تر رهنمون خواهد کرد. در این راستا برنامه ریزی برای رسیدن به خواسته هایمان متضمن رعایت سه نکته است.
شناخت کامل از گذشته، توجه به حال و پیش بینی متفکرانه و حساب شده برای آینده.
در این مقوله قبل از هر چیز لازم است بدانیم که چه بوده ایم؟ چه کرده ایم؟ و در کجای راه هستیم؟ و به عبارتی بدانیم شهرنشینی در کشور ما چه روندی را طی کرده است.
4-2-1 سیر تحول شهرنشینی در ایران
شهرنشینی در ابتدا به صورت مجتمع های زیستی اولیه پراکنده و یا محل های ظهور تمدن ها در سرزمینی مانند ایران، دوران های اولیه خود را می گذراند. با آغاز اولین حکومت ها مانند پادشاهی مادها و هخامنشیان، شهرنشینی در دوره باستان شکل دیگری به خود گرفته و پس از طی دگرگونی هایی که ناشی از استقرار حکومت هایی مانند سلوکیان، اشکانیان (پارت ها) و ساسانیان بود به دوره پس از ورود اسلام به ایران منتقل شد.
آنچه که از سال ها پیش تا آن موقع (ورود اسلام به ایران) طی شده و تکامل یافته بود، با اعتقادات و قوانین مذهبی درهم آمیخته و جنبه های مذهبی در ساختار و سیمای شهرها نمودار شد. مسجد به عنوان نشانه تمایز شهر از روستا شناخته شد.
شهر و روستا روابطی متقابل و در عین حال سالم پیدا کرده و منطقه شهری را به وجود آوردند. بنیان های زندگی شهری، نحوه اداره شهرها، سازمان های مذهبی و آموزشی، انجمن های صنفی و اصول و قوانین ضمنی حاکم بر محلات و شهرنشینی و شهرسازی، یا وجود آمدند و یا با محیط، قوانین و اعتقادات جدید درآمیختند.
باز هم در دوره پس از ورود اسلام، همپای استقرار یا برکناری حکومت های متعدد، شهرنشینی و شهرسازی نیز تغییراتی را پذیرفتند.
دورا ن صفوی اوج شکوفایی تمدن، اقتصاد، کشاورزی، شهرسازی و هنر در این دوران بود. تمدن جدید و روند صنعتی شدن و تأثیر الگوی اقتصادی، اجتماعی غربی از عواملی بود که تغییرات عمده مهمی را در شکل شهرنشینی جدید ظاهر کرد.
در زمان قاجار نابسامانی هایی در اقتصاد کشور پدیدار شد که قراردادها و واگذاری گوشه هایی از خاک سرزمین ایران و دادن امتیازاتی در داخل کشور به بیگانگان و شیوع جنگ ها به آن دامن زدند. از طرف دیگر قدرت های استعماری در یک چنین محدوده زمانی پدیدار شدند و سلطه خود را بر دنیا اعمال کردند.
به دنبال آن دنیای سرمایه داری در پی کشف منابع جدید و بازارهای بکر، سلطه استعماری خود را بر جهان سوم تحمیل کرد. ایران نیز تحت تأثیر این تحولات قرار گرفت. حکومت پهلوی با سلطنت رضاخان شروع شد.
از ابتدای حکومت رضاخان تا سال 1320 با روند زیر در شهرنشینی روبرو هستیم.
شهرها تا حدودی رونق گرفته و ایران به دلیل قرار گرفتن در سیستم روابط و تجارت جهانی و وارد شدن به روند سرمایه داری و پذیرش کالاهای مصرفی، در تجارت داخلی و خارجی پیشرفت کرد.
روابط سنتی بین شهر و روستا به دلیل احتیاج به تولید مواد اولیه کشاورزی برای صادرات و استفاده از آن در روند مدرن گرائی حفظ شد. مهاجرتی در کار نبوده و شهرنشینی حرکت های کند و اولیه را طی می کرد. شروع جنگ و ورود متفقین منجر به وقفه در روند برنامه مدرن گرائی عنوان شده از سوی رضاخان شد. رکود بر شهرها حاکم شده و شهرها به سبب هرج و مرج و نابسامانی که دچار آن بودند و هم چنین موانعی که در صدور تولیدات کشاورزی روستا به خارج به وجود آمده بود، نتوانستند هم چون قبل محل تمرکز مازاد کشاورزی روستائیان و حافظ روابط سنتی با روستا باشند.
کودتای 28 مرداد 1332 به وقوع پیوست. ایران در تقسیم بین امللی کار، صدور نفت را به عنوان نقش صادرکننده تک محصولی، همانند کشورهای جهان سوم به عهده گرفت. تولیدات کشاورزی جای خود را به نفت در صادرات و اقتصاد کشور دادند. شهرها با تکیه بر منبع تازه تأمین مالی اقتصاد کشور، مستقل از مازاد روستا و به دنبال به هم خوردن روابط سنتی با روستا، رونق یافتند. بدین ترتیب با تمرکز و افزایش امکانات و خدمات در خود به پذیرش مهاجرینی مشغول شدند که بر اثر افزایش و آزاد شدن جمعیت روستاها راهی شهرها شده بودند. این روند تا سال 1340 ادامه یافت و دوره 41 ساله بین سال های 1299 تا 1340 عنوان شهرنشینی بطئی به خود گرفت.
به طور کلی روند شهرنشینی سریع از سال 1340 تا 1357 تحت تأثیر سه عامل اصلی یعنی مهاجرت شدید روستائیان به شهرها، رونق شهرها و رشد سریع جمعیت شهری و هم چنین تبدیل نقاط روستایی بسیاری به شهر قرار گرفته و علاوه بر رشد شتاب آلود جمعیت شهری بر تعداد نقاط شهری نیز افزوده گشت.
به هر حال مشکلاتی که شهرنشینی دچار آن شد، در زمان بعد از انقلاب نیز کم نشد، بلکه همراه با شدت گرفتن شهرنشینی بر آنها افزوده شد.
5-2-1 انقلاب صنعتی و رشد سریع شهرنشینی در جهان
رشد تمدن غالباً با گسترش ارتباط ناگسستنی دارد. هر یک از ملت ها که از دیرزمانی زندگی شهرنشینی را پذیرفته اند به همان نسبت با بسیاری از عوامل و مظاهر زندگی شهری از قبیل دین، شغل، سازمان های اداری گوناگون، روابط اجتماعی، آزادی های فردی و اجتماعی، نوع حکومت و سایر ارزش های اجتماعی و معتقدات گوناگون و متضاد شهری رویاروی می باشد و زودتر توانسته اند با مسائل گیج کننده و پیچیده شهری مقابله کرده و در حل آنها چاره جویی کنند.
«از آغاز دوره تولید ماشینی، شهرنشینی آغاز شد و همواره بسط یافت. در دوره تولید فلاحتی، روستا کانون جامعه بود و اکثر مردم در نواحی روستایی به سر می بردند ولی با تولید ماشینی، روستاها از اعتبار افتادند و شهرها کانون جامعه شدند و سازمان های اجتماعی از روستا به شهر منتقل شد.
قبل از انقلاب صنعتی انبوه مردم در روستاها به سر می بردند، چنانچه در امریکا به سال 1790 ، 97 درصد مردم در روستاها و آبادی هایی با جمعیت 8 هزار نفر می زیستند و در چین فلاحتی، به سال 1940 تقریباً 90 درصد مردم روستانشین بودند. با رشد صنایع ماشینی، نسبت ساکنین شهر و ده تغییر کرد.»
توسعه صنعتی همچنان موجود شهرهای صنعتی عظیم کنونی شده است و دشواری های فراوانی برای جامعه ها پیش آورده است. شهرهای بزرگ پر از ازدحام کنونی از طرفی بر دامنه آسایش و آزادی انسانی افزوده اند، و از سویی محدودیت ها و فشارهای گوناگون به بار آورده اند.
تراکم جمعیت، کثرت وسائل رفت و آمد و فراوانی کارخانه ها و عوامل دیگر، هزاران نوع گرفتاری به بار می آورد. گروه های انسانی مشابه بتدریج طی یک پویش و جریان کند گذر و با اسکان در دهکده ها و با پیشرفت تکنولوژی و ابزارها و ساخت سازمانی در هزاران سال پیش به جامعه پیچیده تری تغییر یافتند. این امر پدیدآور دومین سطح عمده سازمان انسانی یعنی جامعه فئودالی یا جامعه ماقبل صنعتی متمدن شد. در اینجا است که برای کشت غلات معین و محصول زیاد، خوراک مازاد بوجود آمد که از نظر تهیه انرژی زیستی بدن غنی بود و می توانست مدتی طولانی نگهداری و انبار شده و نیز در خوراک دام ها بکار رود. خوراک مازاد هم پدیدآور تخصصی شدن در کار شد و هم طبقات اجتماعی را پدید آورد، چراکه می توانست اولا به اسکان جمعیت کمک کرده، از کوچ و حرکت به دنبال شکار جلوگیری کند و ثانیا ایجاد مبادله کند. این جریان به بسیج رهبری منظم و متشکل نیروی انسانی در توسعه و نگهداری نظام های آبیاری (که به افزایش بیشتر محصول انجامید) منجر شد. علاوه بر تکنولوژی پیشرفته، بعد از سطح جامعه قومی، دو عامل دیگر برای ظهور شهرها ضروری بود، یکی نوع ویژه ای از سازمان اجتماعی که با آن محصول مازاد کشاورزی – که در اثر پیشرفت تکنولوژی تولید می شود می توانست جمع آوری، نگهداری و توزیع گردد. همین دستگاه نیز می توانست نیروی کار لازم را برای ساختان های عظیم الجثه مثل بناهای عمومی، باروهای شهرها، و نظام های آبیای بسیج و متشکل کند.
شهر از آغاز به عنوان سکونتگاه متخصصان، منبع مستمر نوآوری و بدعت گذاری بوده است. درواقع ظهور شهرها دگرگونی های اجتماعی و فرهنگی را خیلی زیاد تسریع کرد چنانکه انقلاب شهری از نظر اهمیت با انقلاب کشاورزی که قبل از آن رخ داد و با انقلاب صنعتی که در دنباله آن بود مساوی است.
جریان تکامل شهری فقط در رابطه با تکامل متوازی تکنولوژی و سازمان اجتماعی (بویژه سیاسی) می تواند بدرستی مورد تعبیر و تفسیر قرار گیرد. مساعد شدن مراکز نوآور شهری برای توسعه پیشرفت های تکنولوژیکی خود باعث گسترش بیشتر شهرها می شد.
انقلاب صنعتی تغییرات ژرفی در زندگی شهری پدید آورد. امروز در بعضی از ممالک بیشترین ساکنان را شهرنشینان تشکیل می دهند. نزدیک به 80 درصد از مردم انگلستان در شهرها زندگی می کنند. انقلاب صنعتی هم چنین در جغرافیای شهری و سازمان شهری تغییرات اساسی پدید کرد. شهر صنعتی با سیاست نظام طبقاتی، ظهور آموزش عمومی، ارتباطات جمعی و تغییر محل سکنای نخبگان از مرکز شهر به حومه متمایز و مشخص می شود.
فرمت:word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:161
مقدمه: ۳
چیستی موزه: ۷
تعریف جامع ایکوم از موزه : ۷
تاریخچه ی موزه در ایران : ۹
وظایف موزه ها در گذشته: ۱۰
وظایف موزه ها در امروز : ۱۰
کارکرد موزه : ۱۱
موزه های شهری : ۱۲
لزوم احداث موزه شهر دماوند: ۱۳
نام دماوند : ۱۵
دماوند ، شهر و کوه اسطوره ای : ۲۲
موقعیت جغرافیایی شهرستان دماوند ۲۶
جغرافیای سیاسی شهرستان دماوند : ۲۷
۱- بخش مرکزی : ۲۸
بخش رودهن : ۳۰
مراکز فرهنگی دماوند : ۳۲
جاذبه های طبیعی شهرستان دماوند : ۳۳
دریاچه تار و هویر ۳۵
تاریخ دماوند : ۳۷
دماوند در دوران ماد و هخامنشی : ۳۷
دماوند در دوران اشکانیان و ساسانیان : ۳۹
بافت شهر دماوند : ۴۱
جمع بندی ۵۶
اشیاء بدست آمده از حفاری ها باستان شناسی در دماوند : ۵۷
گویش دماوندی : ۶۱
آداب و رسوم مردم دماوند : ۶۲
روز دماوند و جشن تیرگان : ۶۳
مفاخر دماوند در گذر تاریخ : ۶۴
رجال ادبی : ۶۸
مفاخر معاصر شهرستان دماوند : ۷۱
افراد اهل قلم دماوند : ۷۱
سیمای محیط زیست انسانی شهرستان دماوند : ۷۲
صنایع مستقر در شهرستان دماوند : ۷۳
زراعت و باغداری : ۷۴
تصویر عمومی از سیمای محیط زیست طبیعی شهرستان دماوند : ۷۴
اقلیم منطقه دماوند : ۷۶
• بوته زار و استپ ، ۷۷
• استپ . ۷۷
گیاهان دارویی دماوند : ۸۰
تاریخچه روابط انسان با حیات وحش : ۸۳
گونه های جانوری حوزه دماوند : ۸۵
ب- پرندگان : ۸۶
ج- دوزیستان : ۸۹
د- ماهیان رودخانه حبله : ۸۹
محـافظـت از محـیط زیـست ۹۰
موزه شهر دماوند : ۹۲
اهمیت ایجاد موزه شهر دماوند : ۹۳
اهداف موزه شهر دماوند : ۹۴
مخاطبان موزه شهر دماوند : ۹۵
مجموعه های موزه شهر دماوند : ۹۷
ساختار فیزیکی موزه : ۹۹
نمایش مجموعه ها در موزه شهر دماوند : ۱۰۶
چگونگی تأثیرگذاری ارزش های فرهنگی روی بازدیدکننده : ۱۰۶
عملکردهای موزه شهر دماوند : ۱۰۷
خدمات موزه شهر دماوند : ۱۰۸
فهرست منابع : ۱۵۲
مقدمه:
در این مجال به کار مطالعه و تدوین آثار و مجموعه های قابل طرح در موزه پرداخته شده ، ناگفته نماند که بدین لحاظ سعی شده بیشتر به مباحث نظری ایجاد یک موزه شهر و حکمت و فوائد وجود آن در یک شهر می پردازیم .
تشکیل مجموعه ی موزه در سه مرحله انجام می گیرد :
1- برنامه ریزی ، 2- گرد آوری و غنی سازی ، 3- مدیریت و راهبری مجموعه .[1]
در طرح مورد نظر (طرح احداث موزه شهر دماوند) ، برنامه ریزی مفصل مجموعه انجام شده است ، به دو مرحله ی گردآوری و غنی سازی ، و مدیریت و راهبری مجموعه نیز بصورت کلی بیان شده است ، چراکه تنها در صورت وجود یک موزه می توان به خرید یا گردآوری برخی اشیاء یا مجموعه ها پرداخت و آن را راهبری کرد ولی در حد ممکن مباحث مربوط به این بخش پیش بینی و پاسخگویی شده است .
یک موزه در درجه ی اول در خدمت جامعه ی خود است و موزه ای با عنوان موزه ی شهر دماوند باید در ابتدا رغبت شهروندان خود را به بازدید برانگیزد ، در غیر اینصورت به موزه ای ایستا تبدیل می شود که در برابر نیازها و فعالیتها ی فرهنگی و آموزشی شهر خود تسلیم شده است .
ناگفته پیداست که پرداختن به مباحث تئوری همراه با توصیف عملی کار ملموس شده و این هر دو با هم است که یک موزه کامل را تشکیل داده و حامل پیام موزه به بازدیدکنندگان می شود .
در این مبحث شرایط ایده آل برای تأسیس یک موزه در نظر گرفته شده است ، چه بسیارند موزه های مهم و مطرح ایران که فاقد بخشی از این امکانات یا تأسیسات خاص هستند و عملکرد مطلوب و مورد نیاز را در جامعه ی مورد نظر ندارد ، چنانچه به بخش موزه اولوژی توجهی نشود بعد از مدت زمان کوتاهی مجموعه ی موزه ، به مجموعه ای از اشیاء تبدیل می شود که بی هدف در مکان موزه قرار گرفته اند و تنها وجه مشترک آنها نگهداری این آثار در یک مکان واحد است .
همان طور که انتظار می رود برای ارائه ی یک طرح آموزشی جامع (که تحت عنوان سناریوی موزه یا نمایشگاه از آن یاد می شود) ، یک فرد به تنهایی قادر نخواهد بود طرح نمایشگاه را در قالب آموزشی پیاده کند و این کار نیازمند کار گروهی است . گروه کاری می تواند شامل افراد زیر باشد :
1-کارشناسان موضوع ، 2- سیاستگذار نمایشگاه ، 3- طراح .
البته می توان به این سه نفر اصلی آموزشیار ، مرمتگر ، محقق ، نویسنده ، نظرسنج ، هماهنگ کننده یا دبیر طرح را هم اضافه کرد .[2] (موزه و نمایشگاه، مجله موزه هاش؟ ص49)
بنابراین چنانچه در این پژوهش نقص و کوتاهی وجود دارد امیدوارم با راهنمایی اینجانب ، مشکلات و کمبودهای احتمالی رفع گردد . البته با توجه خاص جناب آقای پازوکی و دقت ایشان بسیاری از نواقص تا حد ممکن رفع شده است . در اینجا لازم است از زحمات و راهنمایی های بی دریغ استاد راهنمای بزرگوارم آقای پازوکی و حوصله ایشان در توضیح سلسله مراتب کار ، تشکر و قدر دانی ویژه داشته باشم .
در پایان از تمامی اداراتی که اینجانب را در تکمیل اطلاعات مورد نیازم کمک و راهنمایی نمودند تشکر می نمایم . اداره حفاظت محیط زیست دماوند ، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری دماوند ، اداره جهاد کشاورزی و دامداری دماوند ، فرمانداری دماوند ، ادره فرهنگ و ارشاد دماوند ، اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری دماوند .
چیستی موزه:
موزه نامی کهن است که از اندیشه های باستان به یادگار مانده است . بررسی ریشه و مشتقات باستانی این واژه باستانی از مفاهیم بسیاری پرده برمی دارد .
موزه واژه ای هند و اروپایی از تبار هلنی است . صورت هلنی آن تو-موسیون (To-Mouseion) یا موسیون (Mouseion) است . موزه در عصر کلاسیک که به معنای حقیقی خود بود ، به نیایشگاه یا پرستشگاه موسها یا موزها می شد . بنابراین تو- موسیون یعنی پرستشگاه موسها یا درست تر ، معبدی که منسوب و متعلق به موزها بود .[1] (موزه دیروز امروز فردا ص 41) موزها الهه های هنر و صنایع در اساطیر یونان باستان بودند .[2] (موزه داری ص3)
در حوالی دهه ی 1290 ه.ق کلمه ی “موزه” از زبان فرانسه به زبان فارسی راه یافت .[3] (موزه داری ص3)
تعریف جامع ایکوم از موزه :
جامعترین تعریف موزه را ایکوم (شورای بین المللی موزه) در بند 3 و 4 اساسنامه خود چنین ارائه داده است : “موزه مؤسسه ای است دائمی و بدون اهداف مادی که درهای آن به روی همگان گشوده است و در خدمت جامعه و پیشرفت آن فعالیت می کند . هدف موزه ها تحقیق در آثار و شواهد بر جای مانده انسان و محیط زیست او ، گردآوری ، حفظ و بهره وری معنوی و ایجاد ارتباط بین این آثار ، بویژه به نمایش گذاردن آنها به منظور بررسی و بهره وری معنوی است .”
علاوه بر این ایکوم موارد مشروحه ی زیر را نیز مشمول تعریف یاد شده تشخیص می دهد :
مؤسسات حفظ و نگهداری و تالارهای نمایشی که پیوسته به و سیله کتابخانه ها و مراکز بایگانی نگاهداری و تأمین می شوند .
اماکن و آثار باستانی ، طبیعی ، مردم شناسی ، و تاریخی ای که به علت فعالیت در زمینه های گردآوری ، حفظ و نگهداری و نمایش آثار باستانی دارای اهمیت می باشند .
مؤسساتی از قبیل باغ های حیوان شناسی و گیاه شناسی و نمایشگاه جانوران زمینی و موجودات آبزی و . . . که نمایشگر نمونه های موجودات زنده می با شند .
ذخایر طبیعی .
مراکز علمی و نمایشگاه های فضایی .[4]
فرمت:word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:75
مقدمه:
سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران، عملاً فعالیت خود را در پی تشکیل وزارت فرهنگ و هنر در سال 1342 از سال 1345 آغاز کرد و تا ادغام در تشکیلات سازمان میراث فرهنگی کشور به سال 1366 به شکلی گسترده و سازنده در موضوع مطالعه و مرمت بناها و مجموعههای تاریخی در سراسر کشور پیشگام بود. ساماندهی، مطالعه و تعمیر آثار تاریخی در ایران، همگام با نهضتی بزرگ بود که پس ازجنگ جهانی دوم و در جریان بازسازی پس از جنگ، ابعادی علمی و انسانی وسیع پیدا کرد و مفهومی از رقا و بقای انسانی یافت.
سازمان نامبرده در شکلدهی خود و در سطح قابل قبولی برای جامعه ملی و بینالمللی از امکانات فنی علمی و فرهنگی سطح بالای داخلی و خارجی بهره گرفت. صرفنظر از تربیت نیروی تخصصی و ماهر در سطوح مختلف علمی، فنی و هنری در کشور از توان موسسات و سازمانهایی نظیر: دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی (ملی سابق)، دانشگا فارابی، موسسه ایتالیایی مطالعات خاوردور و نزدیک (ایزمئو)، سازمانهای دولتی و غیردولتی وابسته به یونسکو، دانشگاه فلورانس و جز آن استفاده کرد و تلاش بر این داشت که ضمن ارائه الگوهای موفق از مطالعه و مرمت بناها و مجموعههای تاریخی ـ فرهنگی (نظیر مجموعه بناهای تاریخی اصفهان، مجموعه آثار تاریخی هخامنشی فارس، شهر تاریخی سلطانیه و…) بستر مناسب و باروری را برای نسل آینده فراهم سازد و در این رابطه، مقوله مطالعه و مرمت آثار و مجموعههای تاریخی را به تولیدی فرهنگی نزدیک کند. از جمله این اقدامات باید از پروژه مطالعه و مرمت مجموعه آثار تاریخی فیروزآباد یاد کرد که نقطه عطفی در تاریخ فرهنگ معماری و شهرسازی کشورمان را رقم میزند.
به یاد آوریم که گنبد قلعه دختر فیروزآباد که کهنترین گنبد شناخته شده دنیا برپا شده بر زمینهای مربع است و مربوط به فصل تاریخی مشترک پارتی ـ ساسانی است، تنها بخشی از این مجموعه میراث برجا مانده را از این مقطع تاریخی تشکیل میدهد.
معرفی شهر باستانی گور و فیروزآباد کنونی
فیروزآباد کنونی را در عهد باستان«اردشیرکوره» و «شهر گور» مینامیدهاند که معرب آن «جور» گردیده است. این شهر روزگاران گذشته، یعنی عهد شاهنشاهی ساسانی و سدههای نخستین اسلام، مرکز کوره اردشیر و یکی از پنج ناحیه معروف پارس را تشکیل میداده است. نام کنونیش بنا به گفته مقدیسی، تاریخنویس سده چهارم هجری، چون خوشآیند امیر عضدالدوله دیلمی نبوده که بگویند: «ملک به گور رفت» یعنی به شهر گور رفت، به فیروزآباد تبدیل گردید و ظاهراً این نام باید از نام «فیروز» نیای انوشیروان گرفته شده باشد، که ساختمانهایی در زمان خود در آنجا نموده است. راه شیراز به بندر باستانی سیراف از همین شهر میگذشته است.
گسترش کوره اردشیر در عهد باستانی و سدههای نخستین اسلام از شیراز تا دریای پارس و جزایر جنوبی از خارک تا قشم و از خاور به دارابگرد و از باختر به بیشاپور و کازرون محدود میگردیده، پس از کوره استخر از بزرگترین کورههای پنجگانه فارس بوده است. امروز نیز از آن لحاظ که نخستین آثار و سنگنگاره از بنیانگذار شاهنشاهی ساسانی را در کنار خود نگهداشته است و به مناسبت نمایاندن معماری عالی و هنر شگرف این دودمان برجسته، یکی از جاهای باارزش و باستانی کشور به شمار میرود.
بنای این شهر را به عهد اردشیر، بنیانگذار شاهنشاهی ساسانی نسبت میدهند و تاریخنویسان اسلامی مانند ابن فقیه (سده سوم هجری) و مقدیسی و اصطخری (سده چهارم هجری) نیز این مطلب را تایید نمودهاند:
اردشیر پس از گسترش فرمانروایی خود در خاک پارس و کرمان و نواحی کرانه دریای پارس، پیش از شکست اردوان پنجم واپسین شهریار اشکانی، در فیروزآباد کاخ و آتشکدهای ساخت. کاخ فیروزآباد نخستین بنای طاقدار سبک ایرانی و کار معماران و مهندسان ایرانی است که از دورههای باستانی بهجا مانده است و در این شهر بهتر از هرجای دیگر، معماری عالی زمان ساسانیان را میتوان به خوبی دید و شناخت. پس از آن در سروستان و بیشابور کازرون، البته پس از ایوان و طاق مدائن.
اردشیر شهرهای دیگری در حوزه شاهنشاهی ایران ساسانی ساخته است که در تاریخ بلعمی چند تایی از آنها را به این شرح نام برده است: «به پارس شهر جور و آنرا «ارشیر خوره» نام کرد و شهر دیگری به نام «رام اردشیر» و دیگر هم آنجا نام وی «ریوارشیر» و به ناحیت اهواز شهری بنا کرد نام او «هرمز اردشیر» و آن را «سوق الاهواز» خوانند و به سوا شهری بنا کرد نام آن «به اردشیر» و آن را «کرخ میسان» خواندند و به بحرین شهری بنا کرد نام آن «بوذر اردشیر» و امروز آن را خره خوانند».
فردوسی شهرهای اردشیر را اینطور بیان کرده است:
به گیتی مرا شارسان است شش
هوا خوشگوار و پر از آب کش
یکی خواندهام خره اردشیر
هوا مشکبوی و به جوی آب شیر
چو رام اردشیر است شهری دگر
گر آن بر سوی پارس کردم گذر
دگر شارسان اورمزد اردشیر
که گردد زیادش، جوانمرد پیر
کزو تازه شد کشور خوزیان
پر از مردم و آب و سود و زیان
دگرشارسان بر که اردشیر
پر از باغ و پر گلشن و آبگیر
دو در بوم بغداد و آب فرات
پر از چشمه و چارپا و نبات
که خوانی بنا پادشاه اردشیر
چو از من سخن بشنوی یادگیر
فیروزآباد پس از جلگه مرودشت، استخر و بیشابور کازرون، از جاهای باستانی فارس و بلکه کشور ایران است که آثار و نقوش از دوران گذشته در کنار و پیرامون خود به یادگار نگهداشته که هر کدام به نوبه خود از آثار گرانبهای ادوار باستانی ما را تشکیل میدهد.
در سوی باختری شهر کنونی، آثار صفهای از سنگهای گران وزن دیده میشود که سبک سنگتراشی و اندازه و طرز نصب سنگها به حجاری و کارهای دوران هخامنشی شباهت دارد. تکهای از تنه یک ستون از سنگ سیاهرنگ که اینک در مدخل امامزادهای در همان حوالی صفه افتاده و شبیه تنه ستونهای به کار رفته در تخت جمشید میباشد، این حدس را تایید میکند که صفه نامبرده بنایی از دوران هخامنشی بوده که پس از آن، در زمان اردشیر نسبت به ترمیم و تجدید و گسترش آن اقدام شده است، زیرا معروف است که اسکندر آب بر روی شهر بست تا شهر ویران گردد و چندی این جلگه به صورت باتلاق و دریاچه درآمده است.
مقدسی از وجود آتشکدهای در دروازه شهر سخن میگوید که نبشتههای پهلوی داشته و یادآور میشود که برای ساختمان این پرستشگاه، سی هزار دینار زر مصرف گردیده است. و باز همین مورخ از یک میدان بزرگ در میان شهر و از باغهای فراوان گل سرخ یاد کرده و مینویسد: «که از هر دروازه شهر که شخص بیرون رود، تا شش کیلومتر در باغ و ساختمان راه میپیماید». قزوینی هم از گلهای سرخ ممتاز و فراوان فیروزآباد توصیف بسیار کرده و مینویسد: «که بهترین انواع گل سرخ که شهرت همه جایی دارد، در باغهای این شهر به اندازه بسیار موجود و به همین مناسبت یکی از صادرات عمده این شهر در عهد باستانی، گلاب بوده است». یاقوت حدوی، تاریخنویس سده هفتم هجری در معجم البلدان در توصیف این شهر نوشته:
«که خوش آب و هوا، پاکیزه و زیبا و سبز و خرم است. از هر سو که شخصی بخواهد وارد این شهر شود، باید شش میل در باغ و بوستان و از زیر درختان سبز و خرم بگذرد تا به دروازه شهر برسد. در هجوم «تازیان»، شهر گور سالها در محاصره بود و مردم آن شهر برای نگاهداری مرز و زادگاه خویش مدتها دلیرانه پایداری نمودند، اما پس از سالها ایستادگی به واسطه نداشتن خوراک و خواربار، پایداریشان شکسته شد و شهر به دست تازیان افتاد و نام آن را معرب ساخته «جور» گفتند و عضدالدوله از پادشاهان آل بویه که در تشیید اصول ملی ایرانی خدمات بزرگی انجام داده، برای این که عمل تازیان را در نامگذاری این شهر به «جور» ملغی کرده باشد، نام آن را به «فیروزآباد» مبدل ساخت. همچنین وی نوشته است که اسکندر هنگام محاصره فیروزآباد آب رودخانه را تغییر مسیر داد و شهر در آب متراکم غرق و ویران گردید و همانطور بود تا زمان اردشیر که باتلاق خشکانید و شهر تازهای ساخت!». این داستان تا حدی بعید به نظر میرسد، زیرا نمیتوان باور کرد که جلگهای با این موقعیت، پانصد سال متروک و باتلاق مانده باشد.
اصطخری مورخ دیگر سده چهارم هجری به همین مضمون نوشته است: جای کنونی شهر استخز آب راکدی بود، اردشیر بابکان چون نذر کرده بود در جایی که بر دشمن خود پیروز گردد، شهری بسازد و چون بر یکی از دشمنان خود در همین جا پیروز گردیده، دستور داد آب آن را با کندن کانالهایی بخشکانند و شهر را در آن جایگاه بسازند و نیز از یک بنا به نام «طربال یا ایوان» سخن به میان آورده که در میان شهر بر فراز تلی ساخته بودند، این بنا اکنون ویرانه و سنگهای آن هر اندازه مانده روی همان تل و در کنار مغرب شهر کنونی فیروزآباد جلبنظر را مینماید.
بنای فیروزآباد از زمان ساسانیان شهری بزرگ و به اندازه شهر استخر وسعت داشته، مانند سایر شهرهای ساسانی ساخته شده و چهار دروازه داشته است: دروازه شمالی به نام دروازه هرمز، دروازه جنوبی به نام اردشیر، دروازه خاوری به نام مهر (میترا) و دروازه باختری به نام بهرام.
ساختمانهای باستانی فیروزآباد
در فیروزآباد و پیرامون آن، آثار و ساختمانها و دژها و سنگنگارهها و سنگنبشتهای است که در زیر توضیح داده میشود.
در سوی باختری شهر کنونی، صفهای مربوط به یک کاخ یا پرستشگاه باستانی از سنگهای گران وزن دیده میشود که سبک حجاری و اندازه و نصب آنها شباهت به حجاریها و کارهای دوره هخامنشی نیست. تکهای از یک ستون خاکستری رنگ مایل به سیاه با تراش شیاردار شبیه ستونهای کاخ تخت جمشید در کنار بقعه امامزاده جفعر، این حدس را تقویت میکند که این ویرانه شاید در نخست مربوط به زمان هخامنشیها بوده، همانند کاخهای کوچک سروان ممسنی و تپه حکوانکوار و برازجان، پس از برچیده شدن شاهنشاهی هخامنشی، ویران و به سرنوشت سایر آثار دیگر این دودمان دچار گردیده، پس از آن در زمان اردشیر نسبت به احیاء و توسعه آن اقدام شده باشد. درازای صفه در حدود هشتاد متر و پهنای آن شصت و پنج متر میباشد. در میان آن صفه، چهار طاق بلندی به ارتفاع حدود هشت متر و نیم و پهنای بیست و شش متر با طاقهای ضربی مسقف بوده است. نظرانداز صفه و مخصوصاً چهارطاقی روی آن وسیع و زیبا، و از فراز آن منظره تمام شهر و باغهای درون و برون به خوبی نمایان بوده، بهطوری که نوشتهاند: از مجازی صفه نهر و جدولی ساخته بودند که آب به شکل آبشار از یک سوی آن جاری، و از سوی دیگر خارج میگردیده است.
بنای نامبرده در دوره اسلام ویران گردیده، زمان اصطخری (سده چهارم هجری) ویرانهای بیش نبوده که به همان وضع آن را توصیف کرده است. امروز نیز حدود صفه تا حدی معین و مشخص و مقداری از سنگهای آن ساختمان در همان اطراف پراکنده و برای رهگذری که بر فراز آن میایستد، دوران شکوه و عظمت دیرینی را حکایت میکند.
دویست متری جنوب این ویرانه، مناره سنگی چهارگوش بلندی موجود است که هر ضلع آن تقریباً ده متر و پیش از بیست و پنج متر بلندی دارد و به وسیله پلکان مارپیچی که در اطراف آن بوده، به بالای برج میرفتهاند.
قلعه دختر
در وسط تنگاب، بر قله کوه ساخته شده است. این دژ معظم و مفصل از سنگ و دارای اطاقها و بناهای تودرتوی مفصلی بوده است. از این بنا که در روی کوه و مشرف به راه رفت و آمد بین شیراز و فیروزآباد قرار گرفته، برای دفاع از شهر و نگاهبانی راه استفاده میشده است. دیوار بیرونی قلعه به شکل بازو ساخته شده و بنا دارای تالار بزرگ و ایوانی است که در وسط بنا قرار دارد.
وجوه تاریخی و باستانشناسی
عبارت «معماری ساسانی» هرگاه به بیش از چهارصد سال قدمت این دوران توجه کنیم، در درجه اول جنبه اعتباری مییابد، چرا که برخلاف سایر اصطلاحات تاریخ هنر مثل «رنسانس»، «باروک» یا «کلاسیسم»، عبارت معماری «ساسانی» بازگوکننده ویژگیهای خاص اشیاء هنری مورد بحث نمیباشد، بلکه با اقتران این اشیاء باسلسله حاکم بر تمامیت سیاسی این دوران اشاره دارد. انتزاع حاکم بر انگیزههای هنری یا انشعابهای ناشی از روحیات محلی و یا بیان کننده یک مقطع تاریخی، مثل دوره «کارولانژی (Carolingien)» که سبب نسبت دادن دورهای سیاسی به یک دوران خاص در تاریخ هنر میشود، در کل نمایانگر کمبود شناخت کافی نسبت به این دوره هنری است.
این نکته، آشکارا در مورد هنر و معماری ساسانی و همچنین پارتی مصداق دارد. از میان بناهای نسبتاً زیادی که به ساسانیان نسبت میدهند، فقط تعداد معدودی را میتوان دقیقاً در این ابنیه، تعلق به دوره ساسانی دانست که با شبهه همراه است. تنها در مورد اندکی از این بناها منظور از احداث بنا قطعی است و درکی در این زمینه وجود دارد.
با این حال، اصطلاح «معماری ساسانی» از دیدگاهی دیگر قابل توجیه است. فقط دورانهای سیاسی معدودی هستند که با احداث بناهای عظیم بر اساس انگیزههای سیاسی قابل مقایسه با وضع ساسانیان، آغاز میگردند. چنانکه مشهور است، اردوان پنجم از امیریاغی خود اردشیر، به خاطر بلندپروازی در طرحهای عمرانی و توهین به مقام سلطنت ناخرسند بود و این نکته که در افسانهها آمده است، گویای شوریدن اردشیر و یا دست کم، تعبیر کوششهای اردشیر در زمینه ساختمانی به بلندپروازیهای سیاسی است. از سوی دیگر، پایان دوران ساسانیان تنها به معنای اضمحلال دودمان ساسان نیست، بلکه در عین حال، پایان فرهنگ ایرانی پیش از اسلام نیز است.
در زمانهای گذشته نه پادشاهان ایرانی و نه جامعه مذهبی ایرانیان، یعمی موبدان زرتشتی، جز با دادن دستور ساخت بناهای معظم و یا مقدس، مطرح نمیشدند. به همین ترتیب، هم سبک معماری ساسانی در خفا به بقای خود ادامه داد و به سرعت معماری دستگاه خلافت را تحت سیطره خود درآورد.
علیرغم وجود مصادیق متعدد معماری، در اینجا جز به نمونههایی از بناهای ساسانی نمیپردازیم. آگاهی ما در زمینه ساخت و ساز رایج در زمان ساسانیان جز در موارد معدود با کاستیهای فراوان همراه است، اما بر مبنای آنچه که میدانیم، میتوانیم نتیجه بگیریم که در واقع خانهها و سایر ساختمانهای اقشار پاییندست جامعه همانگونه که تا همین اواخر هم رواج داشت، ساخته میشدند، یعنی دیوار خانهها را از سنگ لاشه و یا ملات گل و به ندرت با ملاتهای آبی مثل آهک یا سیمان و یا از خشت (به ابعاد تقریبی 40×40×12 سانتیمتر) میساختند.
ارتفاع شالودهها متغیر بود و گاهی شکل کرسی چینی با سنگ لاشه را به خود میگرفت و گاه از خاک رس کوبیده یا سنگ یا مخلوط سنگ و گچ ساخته میشد. بامها را با تیرهای چوبی و پوشش خاک رس و کاه (کاه گل) میساختند و گاه هم از طاقهای خشتی استفاده میکردند. برخی انواع خاص که امروزه در آستانه نابودی قرار دارند، مثل خانههای چوبی با بامهایی از کاه (یا گالی) که در نواحی جنگی حاشیه دریای خزر یافت میشوند و یا چیزهایی که از شاخ و برگ درختان نخل در استانهای جنوب شرقی برپا میشوند، در روزگاران ساسانیان هم میبایست وجود داشته باشد.
معماری چادری و خیمه نیز در نزد درباریان در مواقع شکار و جنگ، جایگاه خود را حفظ کرده بود، اما در این مورد تنها شواهد مکتوب در دست داریم.
لازم به یادآوری است که بخش اعظم بناهای معظم، خشتی بودهاند که امروزه تقریباً به طور کامل ویران شدهاند. بنابراین مجموعه بناهای شناخته شده امروز تنها به آثار برجسته و معظم معماری محدود نمیشوند، بلکه در میان آنها آثاری هم هستند که در نهایت بر عوامل منطقهای و دنیوی تکیه داشتند. همچنین به نظر میرسد معماری خشتی اهمیت خود را در اواخر دوره ساسانی از دست میدهد و این پدیده احتمالاً جنبه تصادفی دارد.
معماری بناهای مهم ساسانیان در نمونههای نخستین خود مثل کاخهای اردشیر در فیروزآباد، نشان دهنده اشکال ساختمانی و احجام روشن، خوانا و مستحکم است. از این جا میتوانیم نتیجه بگیریم که معماری اردشیر به سنت پارس متکی بودهاند که قبلاً بسیار پیشرفته بوده است، اما از نمونههای آن اثری در این مقیاس را، مخصوصاً در فلات ایران سراغ نداریم. با اطمینان میتوان ادعا نمود که در طی دوره پارتها، انقلابی بوقوع پیوست که در آن ساختمان مبتنی بر تیر و ستون، مثل کاخ و معبد نیسایی را که نشان دهنده سنتهای هخامنشی با گرایشهای یونانی است، رها میکنند و در جستجوی یک معماری تزئینی و متکی بر دیوارهای باربر خشتی، مثل شهر قومس، روان میشوند تا با استفاده از روشهای طاقزنی به عظمت خاص بناهای پارتی در بینالنهرین دست یابند. این روشها را به صورت ایوان جلو آمده و پوشیده با طاق و تالار مستطیل شکل با طاق گهوارهای، در بناها و احجام ساسانی هم میبینیم، اما این نکته که در کدام زمان در کجا برای نخستین بار ایوان با طاق گهوارهای که شکل بارز معماری پارتی است، ساخته شد، جای بحث دارد، زیرا این فرضیه هم قابل قبول است به نظر میرسد که ابداع این روش ابتدا در بینالنهرین بوده است.
فرمت:word
تعداد صفحات:65
مقدمه
صنعت گردشگری دارای آثار اقتصادی و اجتماعی قابل ملاحظه ای می باشد، ایجاد اشتغال و دستیابی به درآمد ارزی پایدار و مناسب و همچنین شناخت متقابل فرهنگی از آثار اقتصادی و اجتماعی این صنعت است.کشور ایران دارای پتانسیل های عظیم تاریخی، طبیعی و مذهبی است که در بخش جاذبه های مذهبی آن، شهر مشهد به عنوان بزرگترین قطب گردشگری شناخته شده است.
هدف اصلی این پژوهش بررسی آثار اقتصادی و اجتماعی گردشگران شهرمشهد بوده است. روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای، اسنادی و نیز میدانی(پرسشنامه) بوده و جهت تحلیل داده ها از نرم افزارEviews وExcel استفاده شده است. در این راستا نتایج به دست آمده از تخمین مدل تعداد دفعات سفرگردشگران به مشهد بیانگرآن بوده است که متغیر تعداد افراد خانوار گردشگران مشهد بیشترین تاثیر و به ترتیب متغیرهای سن گردشگر، میزان آگاهی گردشگران از مکانهای تاریخی ، وسیله حمل و نقل گردشگر به مشهدو درآمد ماهانه گردشگران مشهد ، کمترین تاثیر را بر تعداد سفر گردشگران به مشهد داشته اند.
فهرست مطالب عنوان………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه
چکیده………………………………………………………………………………………………………………… 1
فصل اول :کلیات………………………………………………………………………………….. 2
1-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 3
1-2-اهداف……………………………………………………………………………………………………… 5
1- 3فرضیات……………………………………………………………………………………………………… 5
فصل دوم: پیشینه نگاشته…………………………………………………………………………………….. 6
2-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 7
2-2-مطالعات داخلی………………………………………………………………………………………….. 7
2-2-1- گردشگری……………………………………………………………………………………………. 7
2-2-2-بررسی جایگاه اجتماعی- اقتصادی گروه های مختلف جامعه………………………….. 13
فصل سوم: روش تحقیق………………………………………………………………………………………. 18
3-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 19
3-2-روش و ابزار جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………. 19
3-3-جامعه آماری……………………………………………………………………………………………….. 19
3-4- روش نمونه گیری و حجم نمونه…………………………………………………………………….. 20
3-5-مدل مورد استفاده در این مطالعه……………………………………………………………………… 20
فصل چهارم: نتایج و بحث…………………………………………………………………………………… 22
4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 23
4-2- بررسی ویژگیهای گردشگران مورد مطالعه در شهر مشهد…………………………………… 23
4-2-1 توزیع گردشگران مورد مطالعه در شهر مشهد بر حسب سن……………………………….. 23
4-2-2 توزیع گردشگران مورد مطالعه مشهد بر حسب جنسیت ……………………………………. 24
4-2-3 توزیع گردشگران مورد مطالعه در شهر مشهد بر حسب تحصیلات…………………….. 24
4-2-4 – توزیع گردشگران مورد مطالعه در شهر مشهد بر حسب نوع شغل…………………….. 25
4-2- 5- توزیع گردشگران مورد مطالعه در شهر مشهد بر اساس استان محل سکونت……….. 26
4-2-6- توزیع گردشگران مورد مطالعه در شهر مشهد بر حسب فاصله شهرستان محلسکونت تا مشهد (کیلومتر )…………………………………………………………………………………… 27
4-2-7- توزیع گردشگران مورد مطالعه در شهر مشهد بر حسب تعداد افراد خانوار………….. 28
4-2- 8- توزیع گردشگران مورد مطالعه در شهر مشهد بر حسب درآمد سالانه خانوار………. 29
4-2- 10- توزیع گردشگران مورد مطالعه در شهر مشهد بر اساس مدت اقامت……………… 30
4-2-11- توزیع گردشگران مورد مطالعه شهر مشهد بر حسب تعداد سفر به مشهد 31
4-3- بررسی اهداف گردشگران مورد مطالعه از سفر به شهر مشهد ………………………………. 32
4- بررسی نحوه هزینه کرد گردشگران مورد مطالعه در شهر مشهد……………………………. -4 32
4-5- بررسی میزان آگاهی گردشگران مورد مطالعه ازمکانهای سیاحتی و تفریحی در شهر مشهد ……………………………………………………………………………………………………………….. 33
4-6-میزان بازدیدگردشگران مورد مطالعه از موزه ها و مکانهای تاریخی شهر مشهد………… 34
4-7- بررسی میزان بازدید گردشگران در شهر مشهد از مکانهای تفریحی و ییلاقی …………. 35
بررسی میزان رضایتمندی گردشگران مورد مطالعه از سفر به مشهد…………………………-8-4 36
4-9-نتایج تخمین مدل تعداد دفعات سفر گردشگران به مشهد……………………………………… 37
4-10- بررسی مشکلات گردشگران مورد مطالعه در سفر به شهر مشهد…………………………. 41
4- 11-بررسی پیشنهادات گردشگران مورد مطالعه جهت بهبود وضعیت گردشگری در شهر مشهد………………………………………………………………………………………………………….. …….. 42
فصل پنجم: نتایج و پیشنهادات………………………………………………………………………………. 46
5-1-مقدمه…………………………………………………………………………………….. 47
5-2- نتایج………………………………………………………………………………………. 47
5-3-پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………… 48
پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………… 52
منابع……………………………………………………………………………………………………………………. 57
دانلود مقاله مقاله اقلیم شهر ماسوله 17 ص با فرمت WORD
اقلیم ماسوله
چکیده:
رشد فزاینده جمعیت جهان آثار اساسی واغلب فاجعه آمیزی بر زیستگاههای طبیعی کره زمین داشته است. مصرف بی رویه انرژی ،تخریب جنگلها وانقراض گونه های گیاهی وجانوری ازپیامدهای آن می باشد. نگرانی درباره آینده محیط زیست کره زمین و منابع آن حقیقتی انکارناپذیر است که امروز توجه جهانیان را به خود معطوف داشته است.
بسیاری بر این باورند که رشد بی رویه جمعیت ؛ منجربه شهر نشینی ودر نتیجه مصرف بیش از حد وغیر مسئولانه انرژیهای فسیلی شده است. فعالیتهای انسانی در کره زمین از یک سو به دلیل استفاده از منابع به شیوه کنونی فرصتها وامکانات نسلهای آینده را به خطر انداخته واز سوی دیگرشهرهارا که جایگاه اصلی فعالیتهای انسانی اندو بزرگترین مصرف کننده منابع طبیعی نیز به شمار می آیندرا مورد تهدید جدی قرار داده است.
در حال حاضرتوجه به توسعه پایدار از جمله مواردی است که بسیاری از متخصصان بر آن توافق دارتد. بر طبق این نظریه رسیدن به بالاترین درجه پایداری در شهرها امری حیاتی می باشد. این طور به نظر می رسد که توسعه پایدار ومفاهیم آن به خوبی بااهداف ومقاصد معماری وشهرسازی نوین سازگار بوده ومی تواند به عنوان عاملی موثرجهت تحقق اهداف پایداری مطرح شود.البته پایداری شهری تنها مربوط به مقولات زیست محیطی نمی باشد بلکه رسیدن به پویایی اقنصادی محیط زیست قابل زندگی وبرابری اجتماعی از جمله موارد مهم دیگر در این زمینه به شمار می آیند. درکل توسعه شهری پایدار را می توان به عنوان توسعه ای تعریف نمود که سلامت اجتماعی واکولوژیکی بلند مدت شهرها را بهبود بخشد.
در این مقاله سعی بر آن است تا پس از مروری بر مبدا ومنشا مفهوم پایداری؛ تعریف آن وشناخت کاربردمفاهیم پایداری درشهرسازی؛ به بررسی و تحلیل ما سوله به عنوان نمونه ای از شهرهای سنتی ایران پرداخته وبه این نتیجه ناءل شویم که ماسوله شهر پایدار محسوب می شود؛ چراکه واجد کلیه شاخصه های پایداری بوده وهمچنان پس از گذشت سالیان دراز توانسته است به مسائل محیطی خود پاسخ دهد. روش تحقیق در این مقاله به دو صورت کتابخانه ای ومیدانی خواهد بود ودر نهایت با روش تطبیقی اصول شهر پایدار وماسوله را بعنوان شهر سنتی ایران مقایسه خواهیم نمود و نتیجه خواهیم گرفت که شهرهای سنتی می تواند به عنوان یک الگوی مناسب جهت طراحی شهری پایدار در ایران مطرح شوند.