فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:71
پیشگفتار:
بخشی از ماموریت تدوین برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تهیه اسناد ملی توسعه بخشی و فرابخشی است. در همین ارتباط وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ماموریت یافت که سند ملی فرابخشی امنیت غذا و تغذیه طبق نامه شماره 54509/101 مورخ 2/4/83 سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور را در چارچوب دستورالعملهای سازمان با حضور نمایندگانی از سایر بخشها به شرح زیر تدوین نمایدکه سند پیوست نتیجه این همکاری و مشارکت صمیمانه میباشد. این مجموعه زمانی منجر به ایمنی و امنیت غذا در کشور خواهد شد که سیاستهای اجرایی آن به پروژه و یا برنامههای عملیاتی توسط بخشهای مرتبط گردیده ودرطول برنامه به اجرا درآید. الگوی تنظیم برنامههای عملیاتی و پروژهها در وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی تهیه شده است که بخشهای مختلف توسعه در کشور میتوانند از این قالب در تدوین برنامهها و پروژههای خود استفاده نمایند. ضرورت دارد دبیرخانهای به همینمنظور در سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور راهاندازی و یا دبیرخانه شورایعالی سلامت عهدهدار این مسئولیت گردد تا هماهنگی و هدایت لازم را در طول برنامه بعمل آورد.
جای دارد از آقایان دکتر علیاکبرسیاری معاون محترم هماهنگی و دبیرمجامع وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، دکتر ناصرکلانتری ریاست محترم انستیتو تغذیهای و صنایع غذایی ، دکتر محمدمهدی قاسمی از شورای سیاستگذاری سازمان صداوسیما ، دکتر فرهاد طاهریان از سازمان دامپزشکی ، سیدفرزاد طلاکش از سازمان دامپزشکی ، تقی جامهبزرگ از وزارت صنایع و معادن ، عزیز حاجیپور از وزارت جهاد کشاورزی ، سیدعلی امامی از دفتر بررسی مصرف محصولات وزارت بازرگانی ، حسین محمد علیزاده هنجنی و مجید مزیدآبادی فراهانی از سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور ، خانمها دکتر شیخالاسلام ، عبدالهی و منیرالسادات علیان از دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت خانم بیتا صمیمی از وزارت جهاد کشاورزی و آقای مهندس همایون فرزان از معاونت هماهنگی وزارت بهداشت که در تهیه این سند مشارکت داشتهاند تشکر و قدردانی نموده و نیز از زحمات آقای مهندس عیسی منصوری از انستیتو تغذیهای و صنایع غذایی که مسئولیت تدوین نهایی سند را برعهده داشتهاند تشکر نمایم. امید است این تعامل و همکاری بینبخشی درطول برنامه بمنظور عملیاتینمودن سیاستهای اجرای تا تحقق اهداف آن ادامه یابد.
1– تعریف و محدوده فرابخش
توسعه انسانی، هم هدف و هم مسیر توسعه ملی و امنیت غذایی یکی از معیارها و ابزارهای توسعه انسانی است. با استفاده از تعبیر “زندگی در سلامت و رفاه” بعنوان یکی از مؤلفه های توسعه انسانی، حصول به سطح مناسبی از سلامت و امنیت غذا و تغذیه ای یکی از مقاصد جدی در سیاستگذاریهای ملی و زیر ملی شناخته می شود. بنا به تعریف، امنیت غذایی وقتی وجود دارد که “همه مردم در تمام اوقات دارای دسترسی فیزیکی و اقتصادی به غذای کافی، سالم و مغذی برای تامین نیازهای تغذیه ای و ترجیحات غذایی” خود باشند. بدین ترتیب دسترسی به غذای کافی و مطلوب و سلامت تغذیه ای از محورهای اصلی توسعه، سلامت جامعه و زیر ساخت نسل های آینده کشور است.
از سوی دیگر مبتنی بر نگرشهای علمی دهه های اخیر، دسترسی اقتصادی و فیزیکی به غذای کافی بمنظور زندگی سالم و فعال، از سویی بعنوان حق آحاد جامعه برای شکوفایی قابلیت ها و از سویی دیگر بعنوان آزادی مثبت و وظیفه ای برای دولت در جهت تأمین آن دانسته می شود.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در اصول سوم، بیست و نهم و چهل و سوم، ضرورت تأمین نیازهای اساسی، رفع فقر و برطرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه تغذیه، رفاه فردی و اجتماعی مورد تأکید قرار گرفته است. همچنین جمهوری اسلامی ایران چندین بار و بویژه در نشست هزاره سران، همراه سایر کشورهای جهان، رسما” تعهد سیاسی و عزم کلی خود را برای کاهش گرسنگی، سوء تغذیه و دستیابی به امنیت غذایی پایدار اعلام کرده است. نمود این رویکرد در سیاستگذاریهای سطح ملی در قالب «سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی»، «سیاستهای کلی برنامه چهارم توسعه جمهوری اسلامی ایران» و «برنامه چهارم توسعه»، بخوبی بیانگر اهمیت موضوع و تعهد دولت به آن است.
نقطه ثقل در موضوع امنیت غذا و تغذیه، چندضابطه ای و فرابخشی بودن آن است. به این ترتیب که فارغ از فرابخشی بودن آن در سطح تئوریک و سیاستگذاری، پیاده سازی برنامه های اجرایی، نیازمند ارتباط، تعامل و اجرای مشترک توسط بخشها و زیر بخشهای مختلف است. چنانکه زیر سیستمهای «تولید و عرضه»، «نگهداری، فراوری و توزیع»،«مصرف» و«سلامت» بطور کامل پوشش داده شوند. چرا که هرگونه اختلال در هر یک از زیرسیستمها بر امنیت غذایی سطح خانوار و فرد تأثیر منفی خواهد داشت.
به این ترتیب سند فرابخشی حاضر، نه تجمیعی از مسائل درون بخشها بلکه نقاط ثقل و حلقه های اصلی ارتباط بین بخشها در امر غذا و تغذیه را مورد توجه قرار می دهد. با این رویکرد که در صورتیکه بتوانیم هسته های اصلی را مورد اعمال سیاست قرار دهیم، سایر حوزه ها بطور خود بخود و در اثر ارتباط سیستمیک، متأثر شده و در راستای اهداف مورد نظر حرکت کرده بهبود خواهند یافت.
2 – جایگاه امنیت و سلامت غذا و تغذیه در سیاستهای کلی کشور
1-2- سند چشم انداز 1404
در چشم انداز 20 ساله “ایران کشوری است توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه …“. جامعه ایرانی در افق این چشم انداز از جمله دارای ویژگی زیر است:
2-2- سیاستهای کلی برنامه چهارم توسعه جمهوری اسلامی ایران
در سیاستهای کلی برنامه چهارم توسعه از جمله موارد زیر مورد توجه قرار گرفته است:
3-2 سیاستهای برنامه چهارم توسعه
سیاستهای برنامه چهارم توسعه ذیل ارتقاء سلامت و بهبود کیفیت زندگی، مرتبط با امنیت غذا و تغذیه به ترتیب ذیل است:
ماده 84 قانون برنامه چهارم
دولت موظف است به منظور نهادینه کردن مدیریت، سیاستگذاری، ارزشیابی و هماهنگی این قلمرو از جمله: امنیت غذا و تغذیه در کشور، تأمین سبد مطلوب غذایی و کاهش بیماریهای ناشی از سوء تغذیه و گسترش سلامت همگانی در کشور، اقدام های ذیل را به عمل آورد:
الف. تشکیل «شورای عالی سلامت و امنیت غذائی» با ادغام «شورای غذا و تغذیه» و «شورای عالی سلامت» پس از طی مراحل قانونی.
ب. «تهیه و اجرای برنامه های آموزشی لازم به منظور ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه.
سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و دستگاههای اجرائی مکلفند در تدوین و اجرای برنامه جامع یاد شده با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همکاری و از تبلیغ کالاهای مضر به سلامتی خودداری نمایند.
ج. تخصیص منابع اعتباری، تسهیلات بانکی و یارانه ای لازم برای تولید، تأمین، توزیع و مصرف مواد غذایی، در جهت دستیابی به سبد مطلوب غذایی و اختصاص منابع لازم برای شروع و تدارک برای ترویج غذای سالم در قالب میان وعده غذایی دانش آموزان و همچنین کمک غذایی برای اقشار نیازمند.
د. تهیه و اجرای برنامه های:
موارد مورد تأکید در سیاستهای برنامه چهارم عبارتند از:
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:90
چکیده:
دوغ کره محصول جانبی فرآیند کره زنی است که به دو صورت شیرین و ترش وجود دارد که از نظر ارزش غذایی و ترکیب شیمیایی، واجد کلیه مواد جامد شیر به استثناء چربی می باشد.
دراین تحقیق سعی برآن است که از دوغ کره، در تهیه نوشیدنیهای تخمیری استفاده گردد بنابر تحقیقات دانشمندان و محققین کشورهای پیشرفته، خصوصاً در دهة اخیر مبنی بر خواص غذایی و بویژه خصوصیات دارویی فراوانی که این فرآورده دارد و با توجه به اینکه تاکنون این فرآورده در صنایع لبنی ایران جایگاهی نداشته و در بین اکثریت مردم ایران ناشناخته می باشد و از طرفی به لحاظ وابستگی صنایع نوشابه سازی ایران به شرکت های نوشابه سازی خارجی و عدم وجود نوشابه مغذی و مطلوب داخلی می توان از دوغ کره به عنوان ماده ای جهت ساختن یک نوع نوشابه ایده آل استفاده نمود.
امید است که نتایج حاصل از این تحقیق بتواند محصولی مناسب و مغذی را به صنایع لبنیات و نوشابه سازی ایران مغرفی نموده تا پاسخگوی تأمین بخشی از نیازهای تغذیه ای بوده و همچنین در پیشگیری و درمان برخی از بیماریها در کشورمان مفید باشد.
فهرست مطالب:
چکیده
مقدمه
فصل اول
دوغ کره
1-1 تعریف
1-2 ترکیبات دوغ کره
1-2-1 پروتئین ها
جدول 1-2 پروتئین های دوغ کره
1-2-1-1 کازئین
1-2-1-2 پروتئین های سرم
1-2-1-2-1 β- لاکتوگلوبولین
1-2-1-2-2 α- لاکتالبومین
1-2-1-2-3 ایمونوگلوبولین ها
1-2-1-2-4 پروتئوزپیتون
1-2-3 چربی
1-2-4 املاح
1-2-5 ویتامین ها
1-2-6- اسیدهای آلی
1-3 موارد کاربرد: دوغ کره
فصل دوّم
تهیه نوشیدنی تخمیری از دوغ کره
تهیه نوشیدنی تخمیری از دوغ کره
2-1 استارترهای لاکتیکی
2-1-1 طبقه بندی
2-1-1-1 استارترهای مزوفیل
2-1-1-2 استارترهای ترموفیل
2-1-2 تولید ترکیبات بازدارنده توسط اسید لاکتیک باکتری ها
2-1-3 عوامل موثر بر فعالیت استارتر
2-1-3-1 محیط رشد
2-1-3-2 وجود ترکیبات بازدارنده در محیط
2-1-3-2-1 بقایای آنتی بیوتیک ها
2-1-3-2-2 باکتریوفاژها
2-1-4 استارتر دوغ کشت داده شده
2-1-5 ثبات اسید لاکتیک باکتری ها در فرآورده های لبنی تخمیری
فصل سوم
3-1 روند تخمیر و توسعه طعم در دوغ کشت داده شده
3- 2 معایب طعم دوغ کشت داده شده
فصل چهارم
آزمایشات انجام شده برروی نوشیدنی دوغ کره
4-1 دوغ کره
4-1-1 وزن مخصوص
4-1-2 اسیدیته
4-1-3 ماده خشک
4-1-4 خاکستر
4-1-5 چربی
4-1-6 پروتئین
4-1-7 لاکتوز
4-1-8 کلسیم
4-1-9 فسفر
4-1-10 سدیم
4-1-11 پتاسیم
2-4 تولید دوغ کشت داده شده
4-3 آزمایشات ارگانولپتیک دوغ کشت داده شده
4-5 آزمایشات فیزیکوشیمیایی دوغ کشت داده شده
4-5-1 PH و اسید یته
4-5-2- آب انداختن
فصل پنجم
خواص درمانی نوشیدنی دوغ کره
خواص درمانی نوشیدنی دوغ کره
5-1 کاهش شدت بیماری عدم تحمل لاکتوز
5-2 کاهش کلسترول پلاسما
5-3 فعالیت ضد توموری
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:305
فهرست مطالب:
تاریخچة کارخانه قند
مقدمه
دستورالعملهای عمومی
فصل اول – آزمایشهای عیارسنجی
فصول دوم – انتقال چغندر قند
فصل سوم – عصاره گیری
فصل چهارم- تصفیه شربت
فصل پنجم- اواپراسیون
فصل ششم- کریستالیزاسیون
فصل هفتم- کوره آهک
فصل هشتم- کوره بخار
فصل نهم- قندگیری از ملاس
فصل دهم- فاضلاب
خط تولید
قسمت خام
قسمت کریستالیزاسیون
چکیده :
تاریخچه کارخانه قند:
مقدمات تاسیس کارخانه قند آبکوه در سال 1313 شروع و سفارش ساخت ماشین آلات و نصب و راه اندازی و به ظرفیت 350ton/day به شرکت اشکوراچکسلواکی داده شده و ساختمانها اعم از صنعتی و اداری و کوی کارکنان بوسیله شرکت تستاپ ساخته شده است.
ساخت زمین کارخانه در بدو تاسیس 27 هکتار بود که توسعه های بعد به 60 هکتار افزایش یافت و اولین بهره برداری کارخانه در سال 1315 با مصرف 12375 تن چغندر شروع و در دومین بهره برداری در سال 1316 با مصرف 22659 تن چغندر بوده است. چون موقعیت کارخانه برای چغندرکاری مناسب تشخیص داده شد امکان تولید چغندر پیش از ظرفیت 350 تن برای هر روز بهره برداری وجود داشته است.
طرح افزایش ظرفیت از 350 به 650 تن تهیه و توسط شرکت اشکورا در سال 1317 انجام شد. کارخانه در این ظرفیت دارای دیفوزیون نوع باطری و ساتراسیون بصورت مرحله ای بوده و چهار کوره بخار ذغال سنگی هر یک به ظرفیت 6 تن بخار در ساخت و 2 توربین بخار هر کدام به قدرت 560 kw با 3000 دور نیروی مورد نیاز بهره برداری را تامین می کرد.
در سال 1345 ظرفیت کارخانه از 650 تن به 1600 تن چغندر در شبانه روز افزایش یافت. در این توسعه قسمت خام کارخانه قدیم جمع آوری و فقط قسمت تبخیر آن حفظ شده است.
کلیه ماشین آلات بجز دیفیوزیون RT انگلیسی و شرکت کریک مسئول نصب و راه اندازی آن بوده است. در سال 1349 آستان قدس سهام کارخانه را از سازمان گسترش خریداری نمود. شرکت قند رضوی توسط شرکت اوکماس ظرفیت کارخانه را از 1600 تن به 2500 تن چغندر در شبانه روز افزایش داده است و شرکت اوکماس با نصب 4 مخزن ذخیره و شربت غلیظ به حجم 16800 m3 و نصب یک دستگاه بدنه تغلیظ شربت ذخیره و یک دستگاه بدنه تبخیر و یک دستگاه کوره بخار و پرس و تفاله و با استفاده از ضریب اطمینان اکثر دستگاههای موجود در کارخانه و افزایش دور اقدام به افزایش ظرفیت کارخانه به 2500 تن چغندر تا مرحله شربت غلیظ در شبانه روز نموده است. در بهره برداری سال 84 تعداد کارکنان دائم به 126 نفر و کارگران موقت 588 نفر بوده اند.
مقدمه
سابقه تاریخی: ریشه لغوی شکر به کلمه ساکارا مربوط می شود که در زبان سانسکریت به گیاه نیشکر و شیره شیرین آن اطلاق می شده است. شکر غالبا از دو گیاه نیشکر (cane) و چغندر قند (sugar beet) بدست می آید ولی سابقه کشت نیشکر بسیار طولانی بوده و به چند هزار سال قبل از میلاد در جزایر جنوب شرق آسیا و بنگال هند برمی گردد در حالی که سابقه کشت چغندر طولانی نیست.
در ایران، در قرن اول هجری تولید شکر از نیشکر در خوزستان معمول بوده و کارگاه های متعدد شکر سازی در آن منطقه وجود داشته است. نیشکر در اواخر قرن اول هجری از ایران به مصر و از آنجا به طرابلس و در نیمه اول قرن دوم به اسپانیا و سایر مناطقی که در آن زمان زیر سلطه مسلمین بود، منتقل می شود. مهاجرت صنعت گران ایرانی به خصوص تولیدکنندگان خوزستانی شکر به مناطق مذکور موجب توسعه تولید شکر از نیشکر در آن نواحی گردید، به طوری که پس از مدتی شکر سفید مصری رقیبی برای شکر و قند پارس شد. در اواخر قرن چهارم هجری ( دهم میلادی) نیشکر از اسپانیا به جزایر سیسیل ایتالیا راه یافت.
در سال 1570 میلادی اولین کارگاه تصفیه شکر خام حاصل از نیشکر در اروپا تاسیس شد. در سال 1747 اندریاس مارگراف (Andreas Marggraf) شیمیدان آلمانی به وجود شکر در چغندر قند پی برد. وی پس از قطعه قطعه کردن و خشک کردن چغندر قند از آن پودر تهیه کرده و پودر را در الکل جوشاند و پس از صاف کردن، در طی چند روز در محلول صاف شده بلورهای شکر بدست آورد در سال 1803 اولین کارخانه تولید شکر از چغندر قند در شهر کونرن (Cunern) در کشور اروپایی پروس در آن زمان شروع به کارکرد. در سال 1811 بنژامین دلسرت (Benjamin Delssert) نخستین کله قند ساخت کارخانه قند سازی خود در فرانسه به ناپلئون اول ارائه داد.
ایران علی رغم سابقه تاریخی درخشان در تولید قند و شکر سال های سال در این زمینه دچار رکورد شد . در سال 1274 هجری شمسی با راه اندازی اولین کارخانه تولید قند و شکر از چغندر قند در منطقه کهریزک تحرک مجددی در این راستا به وجود آمد، این کارخانه با همکاری یک شرکت بلژیکی تأسیس شد و موجب متداول شدن کشت چغندر قند گردید. اما متاسفانه کارخانه مذکور در سال 1278 هجری شمسی به علت سیاستهای دولت روسیه که قسمت قند صادراتی خود به ایران را کاهش داده بود تعطیل شد. احتمال دارد که در آن زمان بروز شایعات عوام فریبانه در میان مردم در مورد مصرف قند نیز در این رویداد موثر بوده است. گرچه در سال 1309 هجری شمسی کارخانه کهریزک بازسازی و مجددا راه اندازی شد ولی ادامه کار آن دیری نپایید. از حدود سال 1811 به تدریج کارخانه های قند در مناطق مختلف ایران تأسیس شدند به طوری که هم اکنون حدود 34 کارخانه از چغندر قند و 5 کارخانه از نیشکر کار تولید قند و شکر را انجام می دهند.
عمده ترین کشورهای تولید کننده شکر در دنیا در سال 99-1998 برزیل، هندوستان، چین، آمریکا، تایلند، استرالیا، فرانسه، آلمان و کوبا بوده اند، در این سال حدود 129 میلیون تن قند و شکر تولید شده که حدود 71.5 درصد آن از نیشکر و 28.5 درصد از چغندر قند بدست آمده است. در سال های اخیر به تدریج از میزان تولید شکر از چغندر قند کاسته شده و به مقدار تولید شکر از نیشکر افزوده می شود. آمار نشان می دهد که حدود 27 میلیون هکتار زمین زراعی در 120 کشور ، نیشکر و چغندر قند مصرفی صنایع قند و شکر را در جهان تأمین می کنند، از این 120 کشور در 38 کشور چغندر قند و در 73 کشور کشت نیشکر ودر 9 کشور از جمله ایران هم کشت چغندر قند و هم کشت نیشکر معمول است چغندر قند و نیشکر مصرفی حدود 2586 کارخانه قند و شکر با تلاش بیش از 28 میلیون کشاورز تامین می شود از کارخانه های مذکور 886 کارخانه از چغندر قند و حدود 1700 کارخانه از نیشکر به عنوان مواد اولیه استفاده می کنند. در این کارخانه ها بیش از دو میلیون نفر نیروی انسانی مشغول به کار هستند و فروش سالانه به محصولات کارخانه ای مورد اشاره به بیش از 70 میلیارد دلار می رسد. حدود 138 کشور از جمله ایران جزء وارد کنندگان شکر محسوب می شوند. متوسط مصرف سرانه قند و شکر در جهان حدود 20 کیلوگرم می باشد.
در ایران در سال 1378 هجری شمسی سطح زیر کشت چغندر قند حدود 186 هزار هکتار و سطح زیر کشت نیشکر حدود 26 هزار هکتار بوده است ، متوسط تولید در هکتار بوده است. متوسط تولید در هکتار چغندر قند 28.8 تن بوده که در مقایسه با کشورهای پیشرفته چندان مطلوب نیست در بعضی کشورها به بالاتر از 60 تن در هکتار می رسد متوسط تولید در هکتار نیشکر نیز حدود 85 تن در هکتار گزارش شده است. مصرف سالانه قند و شکر در ایران به بیش از یک میلیون و هشتصد هزار تن می رسد که با مصرف سرانه حدود 27 کیلوگرم در مقایسه با متوسط مصرف سرانه در جهان بالاست. کارخانه های ایران اغلب حدود نیمی از قند و شکر مصرفی را تولید می کند و بقیه از طریق واردات شکر تأمین می شود. واردات شکر به صورت شکر خام و شکر سفید صورت می گیرد. هزینه تمام شده در هر کیلو شکر در ایران در سال 1978 بیش از 3400 ریال تخمین زده شده در حالی که در همین سال نرخ جهان شکر خام هر تن حدود 152 دلار و شکر سفید حدود 275 دلار بود.
– نقش شکر در تغذیه انسان:
شکر امروزه به عنوان یکی از مواد غذایی مهم در جیره غذایی روزانه افراد مطرح است و در تأمین انرژی مورد نیاز بدن نقش تعیین کننده ای دارد. قیمت نسبتا ارزان شکر در مقایسه با مقدار کالری که ایجاد می کند این کالا را به یک منبع اساسی برای رفع نیاز انرژی در جوامع فقیر مبدل ساخته است اگر هزینه ای را که برای خرید آن مقدار از مواد غذایی معمول که پس از مصرف هزار کالری انرژی در بدن ایجاد می کنند با شکر مقایسه نماییم ، می توان نتیجه گیری کرد که هزار کالری انرژی حاصل از شکر ارزانتر است. در جوامع پیشرفته صنعتی که غالبا به علت کم تحرکی با مشکل چاقی مواجه اند سعی می شود که مصرف شیرین کننده های مصنوعی فاقد کالری یا کم کالری مانند ساخارین (saccharin) سیکلامات (cyclamate) آسپارتام (aspartame) و موارد مشابه آنها به عنوان جانشین و رقیبی برای شکر در تغذیه انسان معمول شوند، اما هنوز شکر حرف اول را در میان شیرین کننده های مصرفی انسان دارد. گرچه زیانهایی برای مصرف شکر در تغذیه انسان مطرح می سازند، اما گمان نمی رود که در صورت متعادل این شیرین کننده طبیعی زیانی، در حد شیرین کننده های مصنوعی در برداشته باشند.
دستورالعملهای عمومی
به منظور رسیدن به نتایج صحیح و دقیق آزمایشگاهی ، رعایت بعضی نکات ضرروری به شرح زیر توصیه می گردد.
1-وسایل آزمایشگاهی اعم از پی پت ،بالن حجمی ،پورت و غیره از نظر صحت حجم مورد آزمایش قرار گیرد و در صورت نیاز مجدداً کالیبره شوند.
2-محلول های آزمایشگاهی باید مورد آزمایش قرار گیرد و در صورت نیاز فاکتور آن ها تعیین گردد. وزن مخصوص محلول های مورد نیاز را می توان به وسیله پیکنومتر دردمای 20 تعیین نمود.
3- دستگاه های پلاریمتر ، رفرکتومتر ، متر ، خاکسترسنج و سایر دستگاههای مشابه باید طبق کاتالوگ دستگاه کالیبره شوند.
یادآوری :
پلاریمتر تنها ساکارز را نشان نمی دهد ، بلکه کلیه موادی که دارای کربن های نامتقارن هستند نظیر سایر قندها و قسمت عمده اسیدهای آمینه را نشان می دهد بنابراین پلاریزاسیون به معنی درصد ساکارز نمی باشد . چون مقدار اسیدهای آمینه چغندر نسبتاً کم است بنابراین تأثیر آن روی پلاریمتر قابل اهمیت نمی باشد . لیکن چنانچه به هر دلیلی رافینوز و یا قندانورت و یا سایر قندها در محلول زیاد باشد اثر آن می تواند قابل توجه باشد (12) (15) (16)
4- دمای محیط آزمایشگاه باید 20 باشد در غیر این صورت از جدول تصحیح دما استفاده شود.
5-ظروف آزمایشگاهی بایستی قبل از استفاده با آب مقطر شستشو داده شوند.
6-در رابطه با کنترل کیفی محصولات صنعتی ،مسائل مربوط به نمونه برداری بسیار مورد توجه می باشد. اطلاعات و راهکارهائی که به طور خلاصه در زیر آمده نکات کلی در مورد نمونه برداری می باشد که رعایت آنها در بدست آوردن نتایج صحیح و مناسب بسیار موثر است .
1-6- مقدار نمونه برداشته شده به اندازه ای باشد که برای همه آزمایش های پیش بینی شده کافی باشد .
2-6- نمونه مورد آزمایش باید میانگین کل جسم مورد آزمون بوده و خصوصیات آن مبین خصوصیات کل جسم (محلوله -بسته) باشد . البته دسترسی به آن سادگی در عمل امکان پذیری نمی باشد. زیرا معمولاً نمونه ای که گرفته می شود نمی تواند معرف مشخصات کامل جسم مورد آزمایش که بعضی مواقع مقدار آن به صدها تن می رسد ، باشد.
3-6 برای نمونه های مایع بایستی شیر نمونه گیری درجایی تعبیه شود که در آنجا ماده مورد آزمایش خوب مخلوط گردد (مثل لوله ها و یا مخازن مجهز به همزن). در مورد مایعات داغ خصوصاً اگر تحت فشار باشند جهت جلوگیری از بروز سانحه و ضایعات بخار بایستی نمونه حتی المقدور بعد از دستگاه سرد کننده گرفته شود .
اگر تحت فشار باشند جهت جلوگیری از بروز سانحه و ضایعات بخار بایستی نمونه حتی المقدور بعد از دستگاه سرد کننده گرفته شود.
7-از تبخیر نمونه تا شروع انجام آزمایش باید جلوگیری به عمل آید و توزین نمونه به سرعت و قبل از تبخیر انجام گیرد .
8-نمونه باید به خوبی مخلوط و هموژنیزه شود (نظیر خلال و گل).
9-چون واحد بعضی از پارامترهای آزمون نظیر رنگ درمحلول متفاوت است لذا نوشتن واحد (به عنوان مثال ،اشتامر و …) ضروری می باشد .
10-اعداد و ارقام آزمایشگاهی وقتی می تواند دارای ارزش باشد که به وسیله مهندسین به خوبی تفسیر شده و بالافاصله تغییرات لازم در خط تولید اعمال گردد.
11- چنانچه نتیجه آزمایش مغایر با اعداد استاندارد باشد باید آزمایش تکرار شود.
12-توجه شود که یک آزمایشگاه خوب و مجهز با اعداد وارقام صحیح می تواند ظرفیت کارخانه و استحصال و کیفیت محصول را افزایش می دهد. (16)
13-برای تعیین دیژسیون به میکسری (مخلوط کن) نیاز است که دور آن 13000 تا 15000 دور در دقیقه باشد . (9)
14-چنانچه ماده شفاف کننده (نظیر استات سرب) به نمونه اضافه گردد محلول حتماً باید صاف شود.
15-حجم قیفی که نمونه در آن صاف می شود باید به حدی باشد که تمام نمونه در آن جای گیرد .
16-به منظور جلوگیری از تبخیر در قیف لازم است که روی قیف شیشه مدور قرار داده شود .
17-به منظور افزایش سرعت صاف شدن توصیه می گردد که ابتدا خاک فسیل در کاغذ صافی ریخته شود و سپس نمونه مورد نظر به قیف اضافه گردد.در این صورت قطرات اول (حدود 10 تا 20) که دارای کدورت است مجدداً به داخل قیف برگشت داده می شود.
18-در صورتی که 26 گرم نمونه برای انجام آزمایش کافی نباشد می توان نمونه را دو برابر و 52 گرم توزین نمود.
19-هر چه مقدار نمونه توزین شده کمتر باشد خطای آزمایش بیشتر می شود .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:51
فهرست مطالب :
خشک کردن با کهموج (میکروویو)
اتیل اولئات
خشک کردن صوتی
خشک کردن با پرتو زیر قرمز
آب زدایی به روش میدان الکتریکی و مغناطیسی
بخار داغ
آب گیرنده ها (نم گیرها)
ترکیدن پفکی
خشک کردن کف پوشی
استخراج با سیال های فوق بحرانی و کاربرد آن در خشک کردن
استخراج
کاربرد سیال فوق بحرانی برای خشک کردن مواد غذایی
افزونی
امکان پذیری
پرداذش اقتصادی باز فشرده سازی مکانیکی بخار برای یک خشک کن استوانه ای
کاربرد های خشک کردن
خشک کردن افشانه ای
فراورده های شیر
قهوه فوری
چای فوری
فراورده های خشک شدن تخم مرغ
خشک کردن افشانه ای آنزیم ها
ریز اندامواره ها(میکروارگانیسم ها ) و مخمرها
خشک کردن افشانه ای پروتئین ها ی آب پنیر
آبزدایی تراوشی و فن آوری مهارسازی
میوه ها
سبزی ها
فراورده های گوشت و ماهی
غذاهای با رطوبت متوسط
بازآب پوشی فراورده های خشک شده به شیوه تراوشی
بسته بندی مواد غذایی خشک شده
آسیب مکانیکی
ویژگی های تراوایی
پیش بینی های شیمیایی و زیست شیمیایی
پیش بینی های میکروبی و بیولوژیکی
چکیده:
فن آوری نوین خشک کردن :
دربسیاری از فرایندها خشک کردن یک کار سخت و مهم است . یک بررسی پژوهشی نشان داد که در سال 1985 در آمریکا 4/2 کواد , افزون بر 20 کواد نیرو برای خشک کردن مصرف شده است . پس حتی درصد کوچکی صرفه جویی در مصرف انرژی بهبود قابل توجهی را در کارایی انرژی ایجاد می کند . افزون بر این دیگر کیفیت نهایی محصول غذایی به شدت تحت تأثیر روش و راهکار خشک کردن قرار دارد.
در بخشهای بعد این فصل روشهای جدید خشک کردن و کاربرد استخراج با سیال فوق بحرانی و متراکم مکانیکی مجدد بخار در فرایند خشک کردن آورده شده است .
1-4 خشک کردن با کهموج (میکروویو)
امواج رادیویی با بسامد بالا تا 000/30 مگاهرتز می تواند در خشک کردن به کار گرفته شود . یک ژنراتور بسامد بالا موجها را به درون یک آون که برای جلوگیری از عبور موجها طراحی شده است می فرستد. طول موج گزیده شده به گونه ای است که از عبور و نفوذ آنها از داخل مادهی غذایی اطمینان به دست آید. افزون بر این میزان نفوذ تحت تأثیر عمق و نوع مواد در معرض موج قرا ر می گیرد . هر ماده ای باید به طور جداگانه مورد آزمایش و محاسبه قرار گیرد تا طول موج مناسب برا ی خشک کردن آن شناخته شود. چنانچه انرژی امواج به داخل ماده وارد شود مولکولهای ماده سعی می کنند در جهت میدان الکتریکی اعمال شده آرایش بگیرد . سپس در حول محور خود شروع به نوسان می کند و انرژی موج ها را به انرژی حرارتی تبدیل می کند.
این حرارت تولید شده موجب خشک شدن ماده غذایی می گردد. نوع طراحی اتاقک خشک کن که مانع عبور موجها و فرار آنها می گردد موجب می شود که موجها پس از بازتابهای متوالی بر روی دیواره های محفظه به طورکامل جذب ماده ی در حال خشک شدن گردد در این روش سرعت خشک شدن به طور قابل توجهی افزایش می یابد . به دلیل آن که موج ها باید از ماده غذایی عبور کند تا بتواند نقاط درونی آن را خشک کند , خشک کردن غیر یکنواخت می گردد.
این نوع گرمایش کارایی بالایی دارد و راندمان مصرف توان , معمولا بیشتر از 70% است .
جنبه های تجاری مهم این روش نگهداری رنگها و کیفیت طبیعی ماده غذایی است . این روش می تواند چیپس سیب زمینی و کلم و تکه های سیب زمینی را به ترتیب از مقدار رطوبت 15% به 9% و 7% به 5% کاهش دهد. در این روش زمان مورد نیاز برای خشک کردن 5/1 زمان لازم نسبت به خشک کن های دمش عرضی هوا می باشد.
در این زمینه (جپسون) و (نوری و سالونخه ) و (هوکسول و مورگان)و (دیویس)و(وینکه) و(پورتر)و(بلو)و(اوامیر) کارهایی را انجام دادند.
2-4 : اتیل اولئات :
در فرایند خشک کردن می توان از برخی ترکیب ها برا ی افزایش سرعت خشک کردن برخی از محصول های غذایی بهره گیری کرد.
یکی از این ترکیب ها اتیل اولئات می باشد. این ماده باعث می گردد که سطح ماده ی غذایی خشک شود و رطوبت پدیر گردد و رطوبت داخلی را بیشتر به طرف سطح بکشد . بسیاری از پژوهشگران بر این باورند که این پدیده به علت واکنش حل کنندگی اتیل اولئات که پوسته ی مومی و دیواره ی یاخته ی برخی فرآورده ها را در خود حل می کند می باشد.
تنها نشاسته با آمیلوز بالا انگورهای بی دانه , دانه های ذرت و برخی از میوه های متخلخل تحث تاثیر این ماده بهتر خشک می شود . این ماده همچنین روی خمیر های نشاسته تاثیر دارد و لی بر روی ژل ها بی اثر است .
عمل اتیل اولئات مانند یک فعال کننده ی سطحی می باشد و با افزایش دادن و پخش کردن نقاطی که مسیری برا ی عبور آب هستند سرعت تبخیر رطوبت را زیاد می کند .
برای مثال مواد مومی کهدر سطح انگورها وجود دارد مانع انتقال رطوبت می گردد که اتیل اولئات با حل کردن آنها انتقال حرارت را به درون محصول آسان می کند.
شکل 4-1 اثر میزان اتیل اولئات را بر روی سرعت خشک کردن مواد غذایی توسط هوا را نشان می دهد .
ساراواکوس(1986) و سوارزو همکاران (1986) و سالاس و لابوزا (1968)و لوسین و روت (1985) و ساراوکوس و چارم (1962) و پونتینگ و مک بین (1970) و رازوو ساراواکوس (1986) وریواومازی (1986) و چمبرو پوسینگهام (1963) دراین زمینه ی کارهای بیشتری انجام داده اند.
3-4 خشک کردن صوتی :
نوآوری دیگر در خشک کردن مواد غذایی و خشک کردن صوتی است . در این روش محصول ها توسط موج های صوتی با شدت بالا و فرکانس کم در دامنه ی دمایی پایین 0140 تا 200 درجه فارنهایت خشک می شود . این موج های صوتی نیرومند ضرایب انتقال گرما و جرم را درلایه ی مرزی محصول افزایش می دهد . این پدیده باعث جدا شدن مایع از جامد می گردد. سرعت خشک کردن این گونه خشک کن 3 تا 10 برابر خشک کن های معمولی است. بهره وری آنها نزدیک BTU/IB 1500 آب جدا شده است.
این فرایند در پهنه ی موج های فرا صوتی نیز انجام می گیرد . محصولی که باید خشک شود در اثر وزن خود از بالای خشک کن در آن می ریزد.
محصول برای ورود به اتاقک خشک کن ابتدا پودر می شودو سپس با هوا و موج های صوتی نزدیک ودر معرض چند ثانیه خشک می گردد .
در نهایت یک سیکلون برای جمع آوری محصول خشک شده درمسیر قرار داده میشود . این دستگاه نیاز به یک سیستم صداگیر دارد . زیرا هنگام خشک کردن سرو صدای زیادی ایجاد میکند.
غذاهایی که معمولا در دسته مواد غذایی قرار می گیرند که به سختی خشک می شوند در خشک کن صوتی به طور موفقیت آمیزی خشک گردیده اند.
مایع هایی که دارای 5 تا 78% رطوبت است .تا مرز 5/0% رطوبت خشک شده است .
محصول های غذایی دارای چربی فراوان تا نزدیک 30% نیز در این سیستم به خوبی خشک شده است.
محصولات دیگری که در این خشک کن به خوبی خشک می شود عبارت است از :
شربت های ذرت سرشار از فرکتوز و رب گوجه فرنگی و آب لیمو و آب پرتقال ازا آنجا که این فرایند کم و بیش تند و خنک است و افت طعم و بو و رنگ و ارزش خوراکی آن کم است .
افزون بر این بازسازی آن آسان و مزه ی آنها بر جای می ماند. آگاهی بیشتر در این زمینه را میتوان از بنگاه گسترش آمریکا (مورالیدها)و(انسمینگر) به دست آورد.
4-4 خشک کردن با پرتو زیر قرمز
این روش خشک کردن اغلب با خشک کردن به روش تصعیدی برا شتاب بخشیدن به فرایند تصعید و خشک کردن مرحله ای و خشک کردن نواری پیوسته استفاده می شود.
تابش پرتو زیر قرمز به وسیله داغ کردن فرآورده تا دمای بالا موجب جذب مستقیم رویه به وسیله پرتو افشانی می گردد . فراورده های آرمانی برا ی این روش به کار بستن اجسام سیاه است . این دما بیشتر با شعله گاز پدید می آید .
روش های برقی مانند لامپ های گداخته بازتابنده 100 تا 5000 وات , لوله های کوارتز و مقاومت ها می باشد. پرتو افشانی داغ از صفحه های سوار شده در بالای سینی ها ی محصول می تابد.
چون ضخامت لایه های محصول نباید بیشتر از 3 میلی متر باشد بیشتراز روش پیوسته بهره گیری می شود.
دوغاب ها و ژل ها در این روش به خوبی خشک می گردد و جذب بهتری دارد.
این روش خشک کردن سرعت خشک کردن بالا را بدون خطر سوختن ماده غذایی فراهم می کند.
(بیااو)و(وینک)و(هاگن و دراورت)و(ساندو)و(اورفویل)و(سیفاوری وپریر)و(هاساتانی)و (کوتز )
پژوهش های دیگری را در این زمینه انجام داده اند و در روسیه نیز پژوهش های ارزشمندی انجام یافته است .
5-4 آب زدایی به روش میدان الکتریکی و مغناطیسی
بهره گیری از میدان های الکتریکی و مغناطیسی در آغاز برای جدا کردن ترکیب های جامد با مایع به کار رفته است . نخستین بار که در فرایند این کار فر آورده آب زدا گردید به عنوان یک روش کامل کننده ی روش سنتی آبگیری به کار رفت .
بخش بنیادین فرایند جریان میدان برق مستقیم است که بر رو ی جسم آبگیری شونده به کار می رود.
این روند بر ویژگی های رویه ای جامد- مایع مانند پتانسیل زتا برهم کنشی دوقطبی ها و ویژگی نم گیری آن اثر می گذارد .
این روش در دو فرایند کار می کند.یکی تراوندگی برقی یا الکترو اسمزی و صافی الکتریکی . اکترواسمزی حرکت آب از میان پوسته های متخلخل محصول با به کاربردن جریان برق مستقیم است .
این یک فرایند نفوذ سطحی می باشد. صافی کردن صافی الکتریکی حرکت ذره های باردار شده است به سمت الکترودها در یک میدان الکتریکی مستقیم است . این فرایندها پیش از فرستادن فرآورده به خشک کنی دیگر در یک اتاق جداگانه انجام می گیرد .
به دلیل های اقتصادی روش این فرایندها در اندازه های بازرگانی انجام نمی شود. و لی در آینده به دلیله ای زیست محیطی توجه بیشتری به آن خواهد شد در این زمینه پژوهش های بیشتری به وسیله سازمان های کان های آمریکا ه سازمان علمی و پژوهش صنعتی مشتر ک المنافع استرالیا ه اداره تولید برق مرکزی انگلستان و انجمن بنیاد بانک سوئیس و شرکت برق فوجی با مسئولیت محدود و ژاپن , روش های شیمیایی زیست محیطی مونسانتو در آ مریکا انجام گرفته است .
6-4 بخار داغ :
این روش خشک کردن معمولا با یک روش خشک کن دو نواری همراه است . محصول بر روی نوار بالایی به صورت یک لایه ی یکنواخت و غیر فشرده قرا ر می گیرد. هنگامی که نوار وارد خشک کن می گردد بخار سراسر نوار و محصول را می پیماید .
در پایان نخستین نوار نقاله یک روش بارگیری گرانشی محصول را روی نوار پایینی بارگیری می کند. و محصول نیمه خشک دوباره سراسر اتاقک خشک کن را می پیماید . بخار به طور موازی به محصول دمیده می شود . این روش برا ی خشک کردن یوننجه و خمیرها مناسب است. شکل 4-2 نمایی از این نوع خشک کن را نشان می دهد.
هوا نباید به درون این سیستم راه یابد وبنابراین دستگاه باید به خوبی و در برابر ورود هوا آب بندی شود.
بخار داغ در فشار اتمسفری تنها محیط خشک کننده ی موجود می باشد. این روش نسبت به خشک کردن با هوای داغ زمان و سطح خشک کردن مورد نیاز را کاهش میدهد.
سرعت تبخیر توسط سرعت انتقال گرما میان مایع خشک کننده و محصول کنترل می شود و در پایان فرایند خشک کردن بخار ساده تر از هوا از محصول خشک خارج می گردد.
بخار کاملا اشباع شده از خشک کن بیرون می رود و سپس فشرده شده تا اندک آب به جا مانده درآن معیان یافته و از آن خارج شود . پس از پایان فرایند بخار منبسط شده و به داخل خشک کن باز گردانده می شود.
با اینکه هزینه ی اولیه این روش بسیار بالاست ولی سودمندی آن بسیار است . هیچگونه ضایعاتی در فرآورده پدید نمی آید و موجب سوختن محصول نمی شود آلودگی زیست محیطی نداردو 50 % انرژی صرفه جویی می شود. برای اطلاعات بیشتر به گارین و همکاران مراجعه شود.
هوانباید به درون این سیستم راه یابد و بنابرین دستگاه باید به خوبی در برابر ورود هوا اب بندی شود بخار داغ در فشار اتمسفری تنها محیط خشک کننده ی موجود می باشد این روش نسبت به خشک کردن مورد نیاز را کاهش می دهد سرعت تبخیر توسط سرعت انتقال گرما میان مایع خشک کننده و محصول کنترل می شود در پایان فرایند خشک کردن, بخار ساده تر از هوا از محصول خشک خارج می گردد بخار کاملا اشباع شده از خشک کن بیرون می رود و سپس فشرده شده تا اندک اب به جا مانده در ان میعان یافته و از ان خارج شود .
پس از پایان فرایند, بخار منبسط شده و به داخل خشک کن باز گردانده می شود . با اینکه هزینه ی اولیه این روش بسیار بالا است, ولی سودمندی ان بسیار است هیچ گونه ضایعاتی در فراورده پدید نمی اید و موجب سوختن محصول نمی شود .
الودگی زیست محیطی ندرد و 50 ./. انرژی صرفه جویی می شود برای اطلاعات بیشتر به گارین و همکاران مراجعه شود.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:30
فهرست مطالب:
مقدمه:
مجتمع غذائی رشته به رشته تولید کننده انواع ماکارونی واقع در کیلومتر 17 جاده سنتو مشهد ـ قوچان در سال 1357 تأسیس گردیده است ، مالکیت مجتمع غذائی رشته به رشته خصوصی بوده و ماشین آلات آن توسط شرکت ایتالیایی Braibanti نصب و راه اندازی شده است که کلیه مراحل تولید و بسته بندی محصول اتوماتیک می باشد . و با نام تجارتی رشته به رشته که کیفیت بالای آن موجبات رضایت مشتریان را فراهم آورده و در حال حاضر سهم عمده ای را در بازار فروش به خود اختصاص داده است و با عنایت به ضرورت استاندارد اجباری ، کلیه محصولات شرکت دارای پروانه کاربرد استاندارد ملی ایران می باشند . شرکت در راستای تحقق اهداف و فعالیت های خود مجوزها و پروانه های ذیل را از ارگانهای ذیربط اخذ نموده است .
1ـ1ـ1ـ ثبت شرکتها 1509
1ـ1ـ2ـ پروانه تأسیس صنایع ص 65 ردیف 7
1ـ1ـ3ـ پروانه بهره برداری صنایع ص 25 ردیف 7
1ـ1ـ4ـ پروانه تأسیس نظارت
1ـ1ـ5ـ پروانه بهره برداری نظارت مورخ
1ـ1ـ6ـ پروانه ساخت : 2791
1ـ1ـ7ـ پروانه کاربرد علامت استاندارد : ….
ظرفیت تولید شرکت در حال حاضر 2500 تن در سال بوده که تماماً مشمول استاندارد اجباری می باشد و در برنامه طرح و توسعه شرکت در آینده نزدیک افزایش خواهد یافت .
این مجتمع در زمینی به مساحت 11000 متر مربع و با بیش از 2000 متر مربع زیر بنا مشتمل بر 1800 متر سالن های تولید و 220 متر اداری احداث گردیده است .
1ـ3ـ اصطلاحات و تعاریف
1ـ دما : اصطلاح فیزیکی جهت نمایش کمی و کیفیت حرارتی اجسام
2ـ رطوبت نسبی : نسبت میزان رطوبت هوا به درجه رطوبت اشباع
3ـ تهویه : جابجائی و تعویض هوا در محیط با استفاده از فن
4ـ پالت : صفحات فلزی یا چوبی جهت چیدن بسته های ماکارونی و جابجائی آنها
5ـ استیک : میله های فلزی روکش دار که ماکارونی بر روی آنها قرار می گیرد .
6ـ اکسترودر : شامل سیلندر و ماردون می باشد و باعث ورز دادن خمیر و هدایت آن به زیر قالب می گردد.
7ـ وکیوم : باعث ایجاد خلاء در داخل خمیر می گردد .
8ـ پرس : به مجموعه ماشین آلات موجود در قسمت همزنها ــ اکسترودرــ قالب ــ تیغ تا ابتدای Predryer پرس گفته می شود .
9ـ قالب : باعث فرم دادن خمیر به اشکال مختلف میله ای ــ فرمی می شود .
10ـ موتورخانه : محلی است که تأسیسات دیگ بخار ــ و دیگ آب گرم و … در آن قرار گرفته است .
11ـ ماکارونی رشته ای Spaghetti : ماکارونی است که به صورت رشته های بلند ، باریک و توپر می باشند .
12ـ ماکارونی تو خالی : قطر آن بیشتر از اسپاگتی بوده و تو خالی می باشد .
13ـ ماکارونی فرمی : که طول آن کمتر ازcm 8 می باشد مانند اشکال مارپیچ ــ صدفی ــ حلزونی و غیره.
14ـ ورمیشل : نوعی ماکارونی است که به صورت رشته های باریک ــ توپر و پیچ خورده می باشد .
15ـ عصائی : به آن قسمت از ماکارونی که به صورت u می باشد و بر روی استیک قرار می گیرد گفته می شود .
16ـ مکارونی بلند : محصولاتی هستند که طول آنها حداقل cm 20 می باشد مانند اسپاگتی ــ لازانیا ــ ماکارونی تو خالی
17ـ ماکارونی کوتاه : محصولاتی هستند که طول آنها کمتر از cm8 باشد مانند اشکال مارپیچ ــ صدفی ــ حلزونی و غیره .
18ـ ترک خوردگی : به شکافهای طولی و عرضی که در سطح ، ماکارونی مشاهده می شود .
19ـ قطعات خورد شده : در ماکارونی بلند به رشته های شکسته کوتاهتر از cm20 و در اشکال ورقه ای به شکستگی های طولی و عرضی بیشتر از و در ماکارونی کوتاه به حالتی که ماکارونی شکل اولیه خود را از دست داده باشد .
20ـ لک : به ذرات نسبتاً درشت قهوه ای ــ نقاط سفید ــ نقاط سیاه و برجستگی های تیره در سطح ماکارونی گفته می شود .
21ـ امتیاز قبل از پخت : امتیازی است که به وضعیت ظاهری ماکارونی از نظر تعداد نقص قبل از پخت و بر اساس جدول ارزیابی داده می شود ( رجوع شود به استاندارد ملی ایران شماره 213 )
22ـ امتیاز بعد از پخت : امتیازی است که به وضعیت ظاهری ماکارونی بعد از پخت و براساس جدول ارزیابی داده می شود . ( رجوع شود به استاندارد ملی ایران شماره 213 )
کنترل فرآیندهای تولیدی و عملیاتی :
ابتدا آرد چیده شده بر روی پالت های مخصوص قسمت انبار آرد توسط کارگران مربوطه به نزدیک سیلو حمل و از کیسه ها که هر کدام محتوی 40 کیلوگرم آرد نول 23% می باشند به داخل سیلو که ظرفیت معادل 200 کیسه را دارد تخلیه گردیده و در پایین سیلو توسط الک ناخالصی های آن از قبیل نخ و کاغذ lable که در بعضی از کیسه ها موجود است گرفته شده و سپس داخل قیف متصل به بالابر آرد تخلیه و توسط بالابر که به صورت مار پیچ است به دستگاه پرس منتقل می شود .
در قسمت بالای پرس چهار همزن وجود داردکه ابتدا در همزن اولی آرد و آب مخلوط شده و به همزن دوم منتقل و پس از حدود تقریباً 10 دقیقه اختلاط به همزن سوم و پس از 10 دقیقه به همزن چهارم که به صورت کاملاً بسته است ( از نظر ورود و خروج هوا ) هدایت می شود که در این قسمت هوای داخل همزن مکش شده و عمل و کیوم بر روی خمیر انجام می گیرد در قسمت زیرین همزن آخر 2 ماردون خمیر را ورز داده و به قسمت جلو پرس که در آن قالب تعبیه شده است هدایت می کنند و خمیر با فشار مشخصی از سوراخ های قالب خارج می شود . قالب های مورد استفاده مجتمع دارای سایزهای مختلف می باشند که اسپاگتی به صورت توپر با قالب 12ــ14ــ16ــ18 و ماکارونی با قالب 14 به صورت نی مانند موجود می باشد .
پس از خروج از قالب یک استیک با حرکت خود رشته های بیرون آمده از قالب را به صورت طولی از زیر قالب گرفته و به آرامی حرکت می کند . زمانی که ارتفاع این رشته به حدود cm60رسید عمل برش توسط یک گیوتین یا تیغه برش اتومات انجام می گیرد و به آرامی حرکت خود را به سمت dryerــ pre ادامه می دهد . لازم به توضیح است که اعمال همه به صورت اتوماتیک توسط programe و یک سری مراحل الکترومکانیکی انجام می پذیرد .
درdryer ــ pre بخشی از رطوبت اولیه موجود در خمیر تبخیر شده و توسط یک فن که در قسمت فوقانی dryerــ pre قرار دارد با برنامه ریزی مشخصی توسط کنترلرها خارج می گردد. و این حرکت استیکها به آرامی ادامه می یابد تا طول dryerــ pre را در زمان حدود 5/1 ساعت طی نموده و در این زمان ماکارونی از لابه لای یک جریان هوای گرم در حال سیرکولاسیون عبور نموده که این عمل ( سیر کوله هوای گرم ) را 7 فن که در پشت رادیاتورهایی که در آن آب گرم جریان دارد . از داخل موتورخانه توسط دیگهای حرارتی و پمپهای سیر کوله آب گرم به جریان می اندازد و عبور ماکارونی از لابه لای یک جریان هوای گرم در حال سیر کوله با درجه حرارت از 43 تاc0 50 داخل پر درایر باعث می شود که تمامی رشته های قرار گرفته بر روی استیک کاملاً با این حرارت در تماس بوده و به خشک شدن تدریجی آن کمک شایانی شود .
حرکت در داخل dryerــ pre در یک خط انجام می گیرد و استیکها با فاصلۀ تقریبی cm4 از یکدیگر به صورت پشت سر هم حرکت می کنند . پس از مرحله dryerــ pre وارد قسمت dryer می شوند که در این قسمت نیز حرکت از لابه لای یک جریان هوای گرم بوده که تا c0 70می رسد و حدود 12 ساعت عمل خشک شدن در داخل dryer به طول می انجامد .
حرکت در داخل dryer به صورت s مانند در سه طبقه می باشد و همچنین لازم به ذکر است از بخار نیز در داخل dryer استفاده می شود و توسط 2 عدد شیر بخار، که بخار آن از دیگ بخار موجود در موتورخانه جریان پیدا کرده است . این دو عدد شیر در زیر دو فن تعبیه شده که بخار را نیز داخل dryer به همراه هوای گرم به جریان می اندازد که حرارت آن به پخت کمک مؤثر می نماید .
لازم به توضیح است که کلیه اعمال انجام گرفته در این مرحله نیز به صورت اتوماتیک و توسط کنترل های دما و رطوبت میسر می گردد .
پس از dryer استیکها از قسمت cooling system عبور می کنند که این مرحله حدود 30 دقیقه به طول می انجامد . در این قسمت جریان هوای متعادل با محیط حدود 25ــ23 درجه می باشد . در این قسمت افت حرارتی حدود 40 درجه نسبت به طول dryer را مشاهده می کنیم که در اینجا برودت از یک برج خنک کننده که در بیرون قرار دارد آب خنک شده در داخل رادیاتور cooling system جریان پیدا می کند . 2 عدد فن نیز در پشت این رادیاتورها عمل سیر کوله جریان هوا را به عهده دارند . تاثیر این قسمت بر روی ماکارونی باعث تُرد و شکننده بودن رشته ها می گردد .
پس از cooling system سیلوی بسته بندی قرار دارد که در این قسمت ماکارونی در 5 طبقه که هر طبقه تقریباَ 1 تن ظرفیت دارد ذخیره می گردد . در این قسمت عملیات خاصی بر روی ماکارونی انجام نمی گیرد . بعد از سیلو وارد بسته بندی گردیده و در اینجا استیک از ماکارونی جدا گردید و روی یک نوار شیار دار به سمت تیغه های برش حرکت می کند پس از برش به اندازه دلخواه قسمت عصائی آن جدا شده و قسمت برش خورده توسط یک بالابر کاسه ای به سمت دستگاه های بسته بندی هدایت می شود و در هر کدام قسمت های بسته بندی که مورد تقاضا باشد تخلیه می گردد و عملیات بسته بندی بر روی آن صورت می گیرد .
بسته های ماکارونی در اوزان 900ــ450 گرمی به صورت اتوماتیک و 2 کیلو گرمی به صورت نیمه اتوماتیک بسته بندی می گردند .
دستگاه بسته بندی نیز ساخت کشور ایتالیا و شرکت zambony می باشد که دارای سیستم وزنی ــ حجمی بوده و کنترل این دستگاه اتوماتیک توسط یک program با 17 برنامه و به صورت الکتروپنوماتیک انجام می گیرد . جنس لفاف که ماکارونی درون آن بسته بندی می شود از کیفیت بالائی برخوردار بوده و نیز به صورت laminate و با ضخامت 40 میکرون می باشد . پس از بسته بندی توسط دستگاه به صورت اتوماتیک بسته های 900 گرمی و یا 450 گرمی در بسته های 10 عددی و 20 عدد و 2 کیلو گرمی در بسته های 5 عددی در نایلونهای سفید بسته بندی و بر روی پالت چیده می شود . به طور متوسط هر پالت بسته به ابعاد آن 200 بسته را در خود جای می دهد و سپس توسط plateــjak به انبار محصول برده می شود و پس از آن حدود 72ــ 48 ساعت در انبار قرنطینه و سپس به بازار عرضه می گردد .
فرایند تولید
1ــ آرد پس از تأیید کنترل کیفی در انبار آرد تخلیه می شود .
2ــ آرد همراه با آب وارد دستگاههای پرس می شود .
3ــ خمیر شکل گرفته وارد dryerــ pre می شود .
4ــ خمیر شکل گرفته پس از طی مسیر dryerــ pre وارد dryer می شود .
5ــ ماکارونی پخته وار cooling system می شود .
6ــ به منظور تکمیل پرس محصول مدتی در سیلو متوقف می شود .
7ــ محصول آماده در ترسپانان 900 یا 2000 گرمی بسته بندی می شود .
8ــ بسته های 900 تا 9000 گرمی در کیسه های پلاتیکی به صورت ده تایی و 5 تایی بسته بندی و پالت چینی می شوند .
9ــ پالت های محصول به انبار منتقل می گردند .