فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:158
عنوان: بررسی عوامل (اجتماعی - فرهنگی و روانی - ذهنی) مرتبط با ایجاد روحیه تحقیق در کودکان و دانشآموزان و طراحی روشهای عملی آشناسازی دانشآموزان با پژوهش
فهرست مطالب:
عنوان شماره صفحه
فصل اول :مقدمه
1- بیان مقدمه، مسأله و اهداف پژوهشی : 6
منابع فصل اول 13
فصل دوم : بررسی آثار و نظریات موجود
2- نگاهی تاریخی 15
1-2- آئین مدرسی مانع کنجکاوی علمی 19
1-1-2- سنت گرایی و یکسونگری مانع تحقیق و پژوهش علمی 20
3-2- محیط خانواده وروحیه تحقیق و پژوهش 24
1-3-2- عوامل بازدارنده روحیه تحقیق و پژوهش در محیط خانواده 24
2-3-2- عوامل تقویت کننده روحیه تحقیق و پژوهش در محیط خانواده 25
4-2- عوامل ابزدارنده روحیه تحقیق و پژوهش در نظام آموزشی 27
1-4-2- روش تدریس قالبی 28
2-4-2- تعلیم و تربیت نقلی 28
3-4-2- تعلیم و تربیت بانکی 29
4-4-2- فقدان روح پرسشگری 30
5-4-2- مطرح نشدن مجهولات : 32
عنوان شماره صفحه
6-4-2- روش تدریس معلم محوری 32
7-4-2- فقدان آموزش روشهای تحقیق در مدارس 34
8-4-2- وضع نامطلوب کتابخانههای مدارس 35
9-4-2- فقدان روحیه تحقیق در بین معلمان 38
10-4-2- فقدان نشریات علمی و تحقیقی به زبان دانشآموزی : 40
5-2- عوامل تقویت کننده روحیه تحقیق و پژوهش در نظام آموزشی 41
1-5-2- ترویج روحیه اکتشاف و مشاهدهگری : 42
2-5-2- روش تعلیمی حل مسأله : 46
3-5-2- هماهنگی روش تعلیمی حل مسأله با چگونگی شکلگیری رشتههای علمی 58
4-5-2- انتخاب الگوی تدریس متناسب با شرایط رشد دانشآموزان 60
5-5-2- دادن کار پروژهای به دانشآموزان : 61
6-5-2- توسعه و تجهیز کتابخانهها و آزمایشگاهها 66
7-5-2- اجتناب از مطالعه بیهدف 68
8-5-2- مدرسه و نماد هویت پژوهشی 70
جمع بندی و تلفیق آثار و نظرات موجود 71
منابع فصل دوم 77
منابع فارسی 77
منابع لاتین 80
عنوان شماره صفحه
فصل سوم : چارچوب نظری
1-3- نظریه گشتالت 82
2-3- نظریه میدانی 84
3-3- نظریه یادگیری اجتماعی 87
4-3- نظریه انتقادی و دیالکتیکی 88
5-3- نظریه سیستمها 90
6-3- نظریه زیست بوم خلاقیت و پژوهش 92
7-3- نظریات انگیزشی روحیه تحقیق و پژوهش 96
8-3- چارچوب نظری 100
منابع فصل سوم 102
فصل چهارم
روش تحقیق
فصل پنجم
یافته های تحقیق
فصل ششم
خلاصه ، نتیجه گیری و ارائه راهکارها
فصل اول
مقدمه
1- بیان مقدمه، مسأله و اهداف پژوهشی :
هر تمدنی که در تاریخ بوجود آمده است مبتنی بر مطالعه تحقیق و پژوهش بوده است، سرزمین باستانی ایران یکیاز گهوارههای تمدن بشری بوده است، آثار باقی مانده از آن دوران نشان میدهد که ایرانیان در هنر، ادبیات، موسیقی،علم و کشورداری به درجة بالایی از مدنیت رسیده بودند، دانشگاه معروف گندی شاپور (جندیشاپور) و تختجمشید که هر بینندهای را شگفتزده میکند از دلایل و شواهد آن است ، کتاب زرتشت (مواعظ سه گانه پندار نیک،گفتار نیک، کردار نیک) و کتاب معروف مانی بنام ارژنگ نقاشیها و ادبیات زیبای آن نشان دهندة عجین شدن،فرهنگ و ادبیات مکتوب با روح تاریخی ملت ایران است.
ملت ایران با این زمینة تاریخ به دینی که معجزهاش کتاب (قرآن) و اسم کتابش خواندنی (قرآن) و اولین آیهای که برپیامبرش نازل شد آیه اِقرء (بخوان) بود پاسخ مثبت داد.آیهای که همزمان با مشاهده آن تابلویی از نور در جلو دیدگانپیامبر ظاهر شد، که تا دور دستها کرانههای افق را روشن کرده بود، و بصورت سمبلیک مجاورت خواندن با روشناییو نور را نشان میدهد. مروری بر اسامی سورههای این کتاب خواندنی (قرآن) نشان میدهد که همواره انسان را بهپژوهش و تحقیق پیرامون محیط طبیعی و اجتماعی دعوت میکند، اسامی سورههایی مانند بقره، نحل، رعد، هود،روم، یوسف و... بیانگر متد عینی و طبیعتگرایی و دعوت انسان به مطالعه متن طبیت و محیط پیرامون است، متدتجربه مستقیم ودر متن مردم و تاریخ و طبیعت رفتن و آشنایی عملی با قانونمندیهای حاکم بر اجتماع، تاریخ و طبیعت.
از افتخارات جاودان دین اسلام است که از قومی بیابانگرد، صحرانشین، شتر چران، و خونریز، فرهنگ و تمدنیبارور ساخت و این هم امکانپذیر نبود، مگر با گسترش فرهنگ مطالعه، تحقیق و پژوهش در جامعه آن روز، که از کانالقرآن اشاعه پیدا کرده بود، رواج فرهنگ تحقیق و پژوهش باعث تربیت انسانهایی دانشمند، متفکر، مخترع، مجاهد،مبارز و سیاستمدار و نوآور شد، و بسیای از اختراعات و اکتشافات در حوزههای مختلف دانش بشری را به اسمفرهنگ و تمدن اسلامی به ثبت رساندند.
در سرزمین ایران بطور خاص از امتزاج دو فرهنگ ایرانی و اسلامی، فرهنگی قوی و نیرومند متولد شد و رنسانسیآغاز گردید که قرون چهارم و پنجم هجری با گسترش نظامیهها، مدارس دینی که زادگاه تولید دانشمندان نامآوریهمچون ابوعلی سینا، ذکریای رازی، جابربن حیان، ابن هیثم بودند، محصولات فرهنگی زیادی در قالب کتاب که ثمرهروح وافر این افراد به تحقیق و پژوهش مستمر بود به تمدن بشری عرضه شد، که آثار آن تاکنون باقی مانده است.
فایده و لزوم ترویج فرهنگ تحقیق و پژوهش بر کسی پوشیده نیست، زیرا بنیاد تمدن بر کشف قانونمدیهای حاکم براجتماع، تاریخ و طبیعت استوار است. ترویج فرهنگ تحقیق و پژوهش در بین کودکان و دانشآموزان در شرایط فعلیجامعه ما بیشتر احساس میشود. مسائلی مانند بحران هویت، گسست نسلها، ناکارآمد بودن نظام آموزشی برایآشنایی کودکان و دانشآموزان با روحیه تحقیق و پژوهش، ضرر و زیانی که نظام آموزش عالی کشور از وروددانشآموزان بیاطلاع از فرهنگ تحقیق و پژوهش متحمل میشود، ضرورت بررسی و تحقیق و کاربستهای عملیدر این زمین را ایجاب میکند دانشآموزی که وارد دانشگاه میشود اگر با تحقیق آشنا نباشد و بصورت فردی وگروهی برای پاسخ دادن علمی به یک موضوع و مسئله ساده جامعه پذیر نشده باشد، نظام آموزش عالی کشورآسیبپذیر میشود، بخش مهمی از کارآمدی نظام آموزش عالی کشور در زمینه تحقیق و پژوهش به ورودی آن مربوطمیشود که از نظام آموزش و پرورش وارد شدهاند.
یکی از مهمترین راههای رهایی از بحران هویت، پیوند نسلها، برقراری روابط ذهنی، عاطفی با پیشینیان و بازیابیهویت ملی، داشتن روحیه تحقیق و پژوهش است، اندوختن ثروت معنوی، خلاقیت، آفرینندگی، سازندگی، فعالیت وگزینشگری با داشتن روحیه تحقیق و پژوهش امکانپذیر است. کسی که دارای این ویژگیها باشد، دچار بحران هویتنمیشود، احساس خام بودن و پوکی و پوچی نمیکند و با تقویت درون مایههای علمی، معنوی، عقلی میتواند فردمفیدی برای خود و جامعه باشد.
همه موجودات ماهیتشان بر وجودشان مقدم است، ولی انسان تنها موجودی است که اول وجود پیدا میکند و بعدماهیتش شکل میگیرد و ماهیت انسانی با آموختهها و تجارب شکل میگیرد که از طریق داشتن روحیه تحقیق وپژوهش امکانپذیر است و کسی که با پژوهش و تحقیق سر و کار نداشته باشد مانند کسی میماند که وجود دارد ولیماهیت ندارد و یا ماهیت او کمتر از وجود اوست و چنین انسانی دچار بیقراری و آشفتگی میشود. هر چه انسانبیشتر تحقیق کند، بیشتر آموخته است و هر چه بیشتر بیاموزد ماهیتش را بیشتر ساخته است و فردی که بیشتر تحقیقکند بر غنای ماهیت خود افزوده است.
در هر جامعهای کودکان و دانشآموزان مدارس انبوهترین و متمرکزترین مخاطبان محسوب میشوند، تعلیمات وآموزشهای دوران کودکی و مدرسهای بعلت انعطافپذیری شخصیت، اهمیت زیادی دارد و تثبیت شدن روحیهتحقیق و پژوهش در کودکان و دانشآموزان مدارس، اثرپایداری بر شخصیت آنان بجا میگذارد، داشتن نگاه علمی، وحل مسائل مختلف زندگی به شیوه علمی، صلاحیت علمی و اجتماعی را برای ورود به دانشگاه افزایش میدهد و آنعدهای که هم وارد دانشگاه نشوند هنگامی که با نگاه علمی و تحقیقی به محیط زندگی توجه کنند، اثار و مزایای آن درجامعه کلان ملی مشهود است. رواج فرهنگ تحقیق و پژوهش در بین کودکان و دانشآموزان به سرعت به درونخانوادهها و دیگر اقشار و طبقات اجتماعی راه مییابد. ناتوانی درون ساختاری وزارت آموزش و پرورش در زمینةروحیه تحقیق و پژوهش در کودکان ودانشآموزان که ورودیهای آینده نظام آموزش عالی کشورند، و اهمیت ترویجفرهنگ تحقیق و پژوهش در جامعه، ضرورت بررسی، پیرامون کشف عوامل اجتماعی - فرهنگی و روانی - ذهنیمرتبط با روحیه تحقیق وپژوهش در کودکان و دانشآموزان را ایجاب میکند و روشهای عملی آشناسازی دانشآموزانبا تحقیق و پژوهش هنگامی امکانپذیر است که این عوامل شناخته شود و راهکارهای مناسب به کار بسته شود.
یکی از وظایف نظام آموزش و پرورش هر کشور انتقال میراث فرهنگی از نسلی به نسل دیگر است ولی از این وظیفه مهمتر، پرورش و ایجاد استعدادهایی مانند خلاقیت و حساسیت هنری و دادن اطلاعاتی است که نسل جوان را برای مشارکت درامور فرهنگی و آفرینش آثار علمی، فنی وهنری آماده کند، به عقیده کرشن اشتاینر فیلسوف معروف آلمانی، فرهنگ را از دو منظر میتوان مورد توجه قرار داد، یکی از لحاظ ایستایی یا سکونی و دیگری از لحاظ پویایی یا حرکتی، انتقال میراث فرهنگی گذشتگان به نسل جدید، همان جنبة ایستایی فرهنگ است، ولی تغییر و تحول و نواوری در دستاوردهای تمدنی و افزودن بر علوم و فنون موجود، به جنبه پویایی و حرکتی فرهنگ مربوط میشود و این وظیفه نظام آموزش و پرورش است که نسل نوجوان و جوان را به شیوهای جامعهپذیر کند، تا در آینده بتواند در تولید علم نقش داشته باشد و حداقل آن اینکه مسائل و مشکلات زندگی فردی و اجتماعی خود و دیگران را به شیوهای علمی حل کند.
بنیان منطقی و فلسفی امر تدریس، طبیعت خلاقانه را طلب می کند، که بدون اتخاذ رویکرد پژوهش علمی امکان پذیر نمیشود، اگر معلمان و دبیران مدرسه از ابتدایی تا راهنمایی در مسیر تحقیق و پژوهش بویژه در مسائل تعلیم و تربیت و نیازمندیهای دانشآموزان و جامعه باشند، مدارس و کلاس از حالت یکنواخت خسته کننده و تکلیفی عادی و معمولی، به طرف شادی، نشاط، پویایی و تکامل گام بر میدارد.
امروزه هر فردی بخشی از دوران زندگی خود را در مدارس سپری میکند. فرد اگر بتواند، تحصیلات دبیرستانی خود را به اتمام رساند و وارد دانشگاه شود، نیاز به آشنایی با فنون اولیه کسب روحیه و تحقیق علمی دارد، تا بتواند زندگی علمی پر ثمری را در دانشگاه تجربه کند و اگر نتواند تحصیلات دبیرستانی خود را به اتمام رساند، در هر مقطعی (ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان) که فارغ التحصیل شود، جزء افراد جامعه میشود و به مردم عادی میپیوندد، نظام آموزشی باید این توانایی را داشته باشد، تا فارغ التحصیلان هر مقطع در حد خود توانایی علمی کسب کنند و بتوانند مسائل و مشکلات پیرامون خود را به شیوه علمی حل کنند.
”به عقیده ژان فورداستیه مردم عادی نباید از روی آوردن به روح علمی شانه خالی کنند، روح علمی جزء سرمایه روحی بشر نشده است و فکر روزانه و یا فکر عموم را آنطور که میتوانست بکند ، زنده و بارور نساخته است. مردم عادی متوجه نشدهاند که روح علمی میتواند در حل بخش مهمی از مشکلات آنان مؤثر واقع شود، داشتن روحیه علمی تنها کار دانشمندان نیست، هر فرد عادی میتواند با داشتن روح علمی دنیایی که در آن زندگی میکند و در ساختن دنیایی انسانیتر همکاری کند.
متأسفانه عامه مردم بر اثر نداشتن روح علمی و عدم اطلاع از روشها و فنون پژوهش علمی و بیاعتنایی نسبت به ارزشها برای حل مسائل زندگی خود به حدس و گمان پناه میبرند و فی المثل اعمال زور تنها راه حل کشمکشهای سیاسی و اجتماعی میدانند، کسانیکه باید درباره امور اجتماعی و سیاسی تصمیمگیری نمایند، از این عیب مصون نیستند، چون غالباً فرصت کافی برای مراجعه به نتایج پژوهش علمی را ندارند، در تصمیمات خود اعتقاد عمومی و افکار ساخته و پرداخته را ملاک عمل قرار داده و ناگزیر دچار اشتباه میشوند و بجای اصلاح اموری که حل و فصل آن را عهده دار شدهاند، دشورایهای تازهای را برای جامعه فراهم میکنند.
نظام آموزش و پرورش علاوه بر این که رسالت نهادینه کردن روح باور علمی را در افراد عادی و نخبگان آینده جامعه بر عهدهدارد ”باید خود را با توسعه روزافزون علم و فناوری در حوزههای گوناگون هماهنک کند مدرسه باید مکانی باشد که موجب پرورش و شکوفایی اندیشه و خلاقیت شاگردان شود. اگر بخواهیم در اثر فناوری مدرن موفق باشیم، باید در روشهای آموزشی موجود تجدید نظر کنیم و روشهای را به کار گیریم که دانشآموزان را به تفکر وا دارد و آنها را به طرف اندیشهورزی سوق دهد، در جریا کسب دانش مهم به کار افتادن نیروی تفکر است. حفظ معلومات و مهارتها فاقد ارزش تربیتی است، محیط کلاس باید نیروی تفکر شاگردان را تحریک کند و از این طریق در راه کسب معرفت به آنها کمک کند.
تفکر و اندیشهورزی و داشتن روحیه علمی را باید از مدرسه آغاز کرد و در کلاس به دانشآموزان آموخت که فکر کنند، تفکر واندیشیدن مستلزم شرایط خاصی است، تنها با گفتن اینکه ”فکر کنید“ تفکر ایجاد نمیشود ... اگر نگوئین نظام آموزشی کشور رگههای کنجکاوی و زمینههای موجود در کودکان و نوجوانان را از بین میبرد، ولی بااطمینان میتوان ادعا کرد که نظام تعلیم و تربیت ما گرایش به سوی پژوهش و اندیشهورزی را در دانشآموزان بارور و شکوفا نمیکند.
زندگی در جهان پیچیده کنونی بدون نهادینه کردن رویکرد علمی در نسل جدید با مشکلات همراه است، هر فردی روزانه با مسائلی مواجه میشود که تنها با نگاه علمی میتوان آنها را حل کرد و زندگی را برای خود و دیگران ساده ودلپذیر کرد ” در هفدهمین کنگره بین المللی تحقیقات در مسائل مختلف که در سیدنی استرالیا برگزار شد و بیش از هفتاد و چند کشور جهان در آن شرکت کرده بودند، مشخص شد که مسئله تحقیقات و پژوهش علمی در کشورهای صنعتی جهان اینک از یک امر لوکس که خاص مسائل ویژه بسیار پیچیده علمی باشد، پا را فراتر گذاشته وبصورت مسئلهای که ضرورت آن در کلیة شئون جوامع بشری بدیهی میباشد، تبدیل شده است. منطق کاملاً جاافتادهای که ذهن متفکران و مخترعان و سازندگان آن کشورها را پر نموده است این است که هر کاری را باید با علمیترین شیوه آن انجام داد و برای یافتن علمیترین شیوه در هر مورد باید به تحقیق توسل جست، این منطق و طرز تفکر است که موجب میشود تحقیقات بصورت یک امر بدیهی، ضروری در تمام سئون زندگی آنها نفوذ کند.
تحقیق و پژوهش را باید نیروی انسانی دانا و متفکر انجام دهد، به همین دلیل است که بسیاری از متفکران به عامل منابع انسانی به عنوان مهمترین رکن توسعه اقتصادی، صنعتی و فرهنگی و سیاسی توجه کردهاند. و نقش زیربنایی نظامهای آموزشی در کلیة سطوح در تحقق این آرمانها قابل توجه است، در سایة برنامهریزیها و سیاستگذاریهای صحیح و اصولی در آموزش و پرورش ما قبل دانشگاه نسل جدید از بینشها و بنیادهای صحیحی علمی و فرهنگی برخوردار میشود و این بنیادها را دست مایة کسب تخصص و قابلیتهای علمی در سطوح پیشرفته قرار میدهد و برخی صاحبنظران توسعه از میان سطوح مختلف آموزش و پرورش پیش از دانشگاه. نقش اصلی و اساسی را برای دورة ابتدایی قائل بوده و معتقدند که در گام نخست باید تحول در برنامههای دوره ابتدایی، آن را با نیازهای علمی و فرهنگی توسعه سازگار ساخت. تا کار زیربنای مراحل تحصیلی بعدی محکم و استوار و متناسب با روح علم جویی و کاوشگری گذاشته شود.
با توجه به آنچه گفته شد دو هدف اصلی زیر در این طرح پژوهشی مورد نظر است.
یک : شناخت عوامل اجتماعی، فرهنگی - و روانی - ذهنی روحیه تحقیق و پژوهش در دانشموزان مقاطع مختلف تحصیلی.
دو :شناخت روشهای عملی آشناسازی کودکان ودانشآموزان با روحیه تحقیق و پژوهش.
تحقیق آماده
درس تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلامی
راهبردهای اعتلای تمدن و فرهنگ اسلامی و تضمین امنیت فرهنگی
با فرمت word آماده چاپ ، صحافی و ارائه
تعداد صفحات : 30 صفحه
فرمت فایل : word 2003 / ورد 2003
مناسب برای دروس : تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلامی ، اندیشه اسلامی 1 ، اندیشه اسلامی 2 ، اخلاق اسلامی ، دین و زندگی 1و2و3
قابل ویرایش و اجرا در کلیه ورژن های مایکروسافت ورد آفیس
تحقیق ؛ صفحه آرایی شده ، دارای چکیده ، مقدمه و در انتها دارای منابع است .
منابع تحقیق از کتب معتبر دینی و فقهی می باشد .
کافیه مشخصات خود را وارد کنید و بعد پرینت و تحویل
فهرست تحقیق :
چکیده
مقدمه
الف) مفهوم لغوی تمدن
ب) مفاهیم عمومی تمدن
ج) تعامل فرهنگ و تمدن
د) راهبرد "تأسیس"، "تجدید"، یا "اعتلای" تمدن و فرهنگ
اول - سیر جوامع بشری، تمدنها و فرهنگها
1- نظریه تکاملی و تحولی
2- نظریه انحطاط
3- نظریه دورانی
4- نظریه کلی ویل دورانت
5- نظریه رویارویی یا برخورد تمدنها
دوم - تمدن و فرهنگ غرب، تمدنی تهدیدکننده و در معرض تهدید
سوم - دینباوری و خدامداری، رکن اصلی تمدن و فرهنگ اسلامی و شرط اساسی تجدیداعتلای آن
ه - راهبردهای اعتلای تمدن و فرهنگ اسلامی
1- دیدگاههای امام راحل (ره)
2- دیدگاههای مقام رهبری
3- دیدگاههای حجتالاسلام خاتمی (رئیسجمهور)
4- دیدگاههای برخی از متولیان فرهنگی و اندیشهگران داخلی
منابع
منابع تحقیق از 53 منبع معتبر دینی فقهی است به همراه شماره ارجاع به صفحه منبع
منابع تحقیق :
(1) See: Jordan, Amos A., &. American National Security: Policy And Process, 3 ed,Hopkins University Press, Baltimore and London, 1989, p. 3.
2) جعفر حقپناه، "قاچاق مواد مخدر و تأثیر آن بر امنیت ملی ج.ا.ایران"، فصلنامه مطالعات راهبردی، پیششماره دوم، تابستان 1377،ص 145.
(3) در این باره ر.ک:
- خامنهای، سیدعلی، فرهنگ و تهاجم فرهنگی، تهران، سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، ج چهارم، بهار 1375،صص 15و 9و 8و 4.
(4) رک. دهخدا، علیاکبر، لغتنامه دهخدا، ج 4،تهران، دانشگاه تهران، ج اول از دوره جدید، بهار 73، ص 61109.
(5) رک. جبور عبدالنور، سهیل ادریس و، المنهل (قاموس فرنسی عربی)، بیروت، دارالعلم للملایین، دارالاداب الطبعةالتاسعة، 1986م، ص 207.
(6) رک. بختی، کامران، فرهنگ انگلیسی - فارسی، مترادف و متضاد، تهران، نشر کلمه، ج اول، 1371،ص 89.
(7) Voir, Paul ROBERT, PETIT ROBERT, LE ROBERT, 1989, p. 320.
(8) رک. لوکاس، هنری، تاریخ تمدن، عبدالحسین آذرنگ، تهران، ج 1،توس، بیتا، ص 16و7.
(9) ویل دورانت، درآمدی بر تاریخ تمدن، احمد بطحایی و، تهران، سازمان انتشارات انقلاب اسلامی، ج اول ، 1365ص 3.
(10) رک. تیبی باتامور، جامعهشناسی، سیدحسن منصور و، تهران، امیرکبیر، 1370،صص 135، 134 .
(11) غلامعباس توسلی، نظریههای جامعهشناسی، تهران، سمت، چ سوم، 1371،صص 147،146 .
(12) برای اطلاع بیشتر از نظرات مختلف در این باره نگاه کنید به فرهنگ و تمدن اسلامی (مصاحبه با آقایان حجتالاسلام دکتر محقق داماد، دکتر فتح الله مجتبایی، دکتر اعوانی، دکتر جلالالدین مجتبوی)، نامه فرهنگ، شماره 4،زمستان 1372،ص 33-11.
(13) بهجای عنوان مقبول "تجدید اعتلای تمدن و فرهنگ اسلامی" از عباراتی مانند "تمدن نوین اسلامی"، "احیاء تمدن اسلامی"، "تمدن جدید اسلامی"، "تجدید یا تأسیس مجدد تمدن اسلامی"، "حیات طیبه اسلامی" و نیز بهره گرفته شده و به نظر میرسد که هنوز اجماعنظری در استفاده از عنوانی واحد برای این موضوع حاصل نشده است. بیانات آقای هاشمی رفسنجانی در این باره دال بر این ادعا است. وی میگوید: "ما در درون دولت برای انتخاب اسم تمدن اسلامی جدید بحثهایی داشتیم، اسم جامعی به ذهنمان نرسید گفتیم احیای تمدن اسلامی، ولی این اسم ما را قانع نکرد، چرا که تمدن اسلامی چیزی فراتر از احیای تمدن اسلامی است. میخواهیم چیزی بهتر از آن و متناسب با زمان ما بوجود بیاید. بعضیها تمدن جدید و بعضیها تمدن نوین میگویند. من آن فضایی را میگویم که در ذهنم است؛ باید اسم درستی برای آن پیدا کرد." ("جوانان و تمدن اسلامی"، گفتگو با حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی، سروش، شماره 827، مورخ 11/12/75صص7.6.
(14) برای اطلاع بیشتر ر،ک به؛ احمد علی قانع عزآبادی، علل انحطاط تمدنها از دیدگاه قرآن، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، چ 1،71 ،صص 35,34 .
(15) رک. ویل دورانت، درآمدی بر تاریخ تمدن، پیشین، ص 6.
(16) ساموئل هانتینگتون، نظریه برخورد تمدنها و منتقدانش، ترجمه و ویراسته مرتضی امیری، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه، چ 2، 1375، صص 23-22.
(17) عطاءالله مهاجرانی، انقلاب اسلامی و تحقق تمدن جدید، روزنامه اطلاعات، شماره 20412،مورخ 17/11/1373.
(18) حجتالاسلام سیدمحمد خاتمی، امام واصل نه شرقی و نه غربی، مجله پانزده خرداد، 1372،ص 4.
(19) بهرام اخوان کاظمی، بالندگی و اعتلای مجدد تمدن اسلامی در عصر نظام جمهوری اسلامی ایران، تهران، واحد پژوهش معاونت سیاسی صدا و سیما ج.ا.ا، شماره 796،مرداد 1376،ص 119.
(20) ر.ک به؛ رنه گنون، بحران دنیای متجدد، ضیاءالدین دهشیری، تهران، امیرکبیر، 1372، ص ده.
(21) ژان فوراستیه، تمدن سال 2001،ترجمه خسرو رضایی، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، 1368،ص 104.
(22) کیهان، شماره 15898،مورخ 17/1/1376.
(23) دکتر سیدجعفر سجادی، فرهنگ علوم فلسفیوکلامی، تهران، امیرکبیر، چاپ اول، 1375،ص 5.
(24) زمانی، مصطفی، اسلام و تمدن جدید، تهران، کتابخانه صدر، 1348،ص 32.
(25) خمینی، روحالله، صحیفه نور، تهران، وزارت ارشاد اسلامی، ج 4،ص 49،برای اطلاع از سایر بیانات امام درباره این موضوع، رک. همان، ج 1،ص 87،ج 3،ص 200،ج 4،ص 262
و ص 192،ج 5،ص 129،ج 8،صص 63و 4و 3،ج 20،ص 126،ج 21،صص 178، 177.
(26) بیانات مقام معظم رهبری، تلکس شماره 242- 20/9/75خبرگزاری ج.ا.ا.
(27) رک. به؛ همان.
(28) ر.ک به؛ بیانات مقام رهبری، تلکس شماره 75/8/1-201،خبرگزاری ج.ا.ا.
(29) بیانات مقام معظم رهبری، همشهری، شماره 1212،مورخ 20/12/75.
(30) همان.
(31) بیانات مقام معظم رهبری، اطلاعات، شماره 21008،مورخ 19/12/75
(32) بیانات مقام معظم رهبری، ایران، شماره 534،مورخ 20/9/75
(33) بیانات مقام معظم رهبری، رسالت، شماره 3297، مورخ 17/3/76.
(34) خاتمی، پیشین، ص 12.
(35) حجتالاسلام خاتمی، دین در دنیای معاصر، فرهنگ و توسعه، شماره 15،آذر و دی 73،ص 43و 44.
(36) همان.
(37) حجتالاسلام خاتمی، سخنرانی پیش از خطبه نماز جمعه، اطلاعات شماره 21002مورخ 11/2/75.
(38) رک. جعفری، محمدتقی، "عدالت و کرامت انسانی نیروهای اصلی نگاهدارنده تمدنها هستند. جام، شماره 27،تیر 1373،صص 50،49 .
(39) متن سخنرانی دکتر علی لاریجانی، گزارشی از نخستین کنفرانس فرهنگ و تمدن اسلامی، نامه فرهنگ، سال 3،ش 4،زمستان 72، ص165
(40) سریعالقلم، محمود، قواعد تمدنسازی و آینده تمدنسازی، گزارشی از کنفرانس فرهنگ و تمدن اسلامی، نامه فرهنگ، سال 3شماره 44ص 167.
(41) برای تفصیل بیشتر، ر.ک به دیدگاههای دکتر فتحالله مجتبایی، دکتر اعوانی، دکتر مجتبوی، دکتر حداد عادل، دکتر مهدی محقق، نامه فرهنگ، سال 3،شماره 4،صص 34-11
(42) باوند، داود، حرکت بهسوی آزادی و باورهای غرب، اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره 102 - 101بهمن و اسفند 74،ص 22.
(43) مهاجرانی، عطاءالله، انقلاب اسلامی ایران و تحقق تمدن جدید، اطلاعات، 12تا20بهمن73،ص 2.
(44) مهاجرانی، عطاءالله، تمدن نوین اسلامی، راهبرد، شماره 12،زمستان 75،صص 7-1.
(45) مشروح نظرات آقای مهاجرانی را در مقاله زیر ببینید:
- مهاجرانی، تمدن نوین اسلامی، پیشین، صص 3و 4
(46) برای مثال سردبیر مجله کیان ضمن انتقاد از وضعیت فرهنگی کشور به بحث تمدنسازی نوین پرداخته است. در این باره نک:
- دغدغه بهاری (یادداشت سردبیر)، کیان، سال ششم، اسفند 75، شماره 35، ص .3
(47) دونبوا، آلن، "وداع با قرن بیستم"، ترجمه شهروز رستگار، اطلاعات سیاسی اقتصادی، ش 106و107، خرداد و تیر 75، صص 17و 16.
(48) نبردگاه آینده، گفتگو با ساموئل هانتینگتون" کلک، شماره 42، شهریور 72، ص 146.
(49) بیانات حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی، همشهری، شماره 1192، مورخ 22/11/75.
(50) جوانان و تمدن اسلامی، گفتگو با حجتالاسلام رفسنجانی، سروش، شماره 827، مورخ 11/12/75، صص 7و 6.
(51) رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه سابق، در خرداد ماه سال 76در شرح این راهبردها و برنامهها اظهار داشته است: "مطالعات طرح ایجاد تمدن اسلامی 1400با مشارکت ششهزار نفر در یک فضای مطالعاتی متشکل از 9گروه 46کمیته زیرنظر سازمان برنامه و بودجه در 800محور مطالعاتی در حال تدوین است و تا تیرماه سال 76سرفصلهای آن جهت تصویب به هیأت دولت ارسال میشود. این برنامه از سال 1378، تا1400در قالب یک برنامه هفتساله و سه برنامه پنج ساله توسعه کشور قابل اجرا خواهد بود. در برنامه ایران 1400، عوامل بازدارنده توسعه از جمله وابستگی به درآمد نفت و کمکاری، مورد مطالعه و تحقیق دقیق کارشناسان قرارگرفته است. همچنین در این برنامه بیشتر به جوانب انسانسازی و آشناسازی متخصصان داخلی با علوم پیشرفته برای پیشرفت و توسعه کشور توجه شده است. (ایران، شماره 681، مورخ 25/3/ 76)
(52) برای مثال دبیرخانه شورای عالی جوانان در منشور تربیتی نسل جوان خود - که استراتژی نظام جمهوری اسلام در رشد و ارتقای فرهنگی و تربیتی این نسل است – ؛ در اصل 29(وحدت ملی و مذهبی) به طرز بسیار مستوفایی بر معرفی اساس و ارکان هویت ملی و مذهبی و ابعاد و ویژگیهای ممتاز فرهنگ و تمدن ایران و اسلام و سیر تحولات تاریخی آن به نسل جوان تأکید کرده است. اما به نظر میرسد در تحقق این هدف به توفیق چندانی نائل نشده است. (برای نمونه ر.ک به؛ اهداف تفصیلی و خطمشی اجرایی منشور تربیتی نسل جوان، تهران، دبیرخانه شورای عالی جوانان، تابستان1374، ص 31).
(53) دکتر محمود عبادیان، "نگاهی به پیشینه و پیشنیاز گفتگوی تمدنها"، ایران، شماره1187، مورخ27/12/77، ص 10.
فونت های مورد نیاز : b titr و b trafic
فرمت فایل : word 2003
رمز فایل : docfarsi.com
عنوان مقاله :
«نقش مساجد در تعالی فرهنگی»
چکیده
یکی از نکات قابل تأمل در مطالعه منابع قرآنی و روایات مربوط به مساجد، توجه خاص خداوند متعال به ساخت مساجد و آبادانی آنهاست. مساجد، به عنوان یک الگوى ارزشگذارى پایگاه عمومى مسلمانان بوده و ساخت مساجد به عنوان مرکز نشر معارف دینی و شکلگیری حرکتهای اجتماعی، از بنیادیترین پیشنهادهای اسلام برای ترمیم وتعالی فرهنگ جامعه و تربیت دینی یک اجتماع است. در این مقاله بر آنیم که با تحقیق درباره ی مساجد، به نقش مساجد بر رشد و تعالی فرهنگ جامعه بپردازیم. عقیده ما بر آنست که ؛ مساجد میتوانند به عنوان مکانی مناسب برای رشد و تعالی فردی و اجتماعی نقش ایفا کنند و این امکان از طریق برپایی اجتماعات عبادی، آموزشی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و استفاده از رسانههای جدید تحقق می یابد.
واژگان کلیدی : مسجد، فرهنگ ، تعالی فرهنگی .
مقدمه
مساجد از جمله مهمترین مراکز دینی در جامعهی اسلامی به شمار می آیند. مسجد کارکردهایی مهم در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و ... دارد . مسجد مکانی است مقدس برای عبادت و مراسم جمعی، بهخصوص نماز، دعا، نیایش، جشنها و اعیاد اسلامی. نماز جماعت، حضور در مسجد، تعامل نمازگزاران با یکدیگر، وعظ و منبر به پیشرفت فرهنگ جامعه کمک زیادی میکند. حضور در مسجد تأثیر آثار نماز را دو چندان میکند.
با توجه به آثار مختلف مسجد ،آیا مسجد در تعالی فرهنگی نیز میتواند نقش داشته باشد؟
مسجد ستادی مقدس برای آموزش و تربیت مذهبی است. مسجد آموزشگاهی عمومی برای شناخت دستورالعمل راه صحیح زندگی فردی و اجتماعی افراد است. مسجد دانشگاه انسانساز و مکان تربیت صالحان و پاکان است. مسجد پایگاه یکتاپرستی، دفاع از حریم عقیده و ایدئولوژی حق و مکانی برای ایجاد زمینهی وحدت جامعهی موحد و یکتاپرست است. مسجد مکانی است برای تمرین و ممارست خلقوخوی پسندیدهی انسانی، محلی مناسب است برای عملیکردن ارزشهای والای اخلاقی و رفتاری و تعالی در ابعاد مختلف زندگی و سکوی پروازی است به ملکوت.
فضای معنوی، هنر و معماری، قرائت قرآن، دعا و نماز و... مسجد را مرکز مهم هدایت و تجهیز قوای فکری و مهارتهای زندگی و رشد اخلاق انسانی کرده است. با عنایت به نقش مسجد در تربیت فردی و اجتماعی افراد و تعالی فرهنگی جامعه اسلامی، برنامهریزی و شناسایی کاربرد عوامل مؤثر برای حضور فعال در این مکان مقدس لازم است. مسجد، پایگاه تبلیغ دین اسلام است که بسیارى از صفات فردی ـ اجتماعى، نظیر: اخلاص و درستکارى، ساماندهى زندگى و نظم و تقوى برآن مترتب است. افرادى که بیشتر به مسجد رفت و آمد دارند، کمتر حقوق دیگران را ضایع نموده، زندگى را با نظم بیشترى توأم ساخته و آثار و رفتار دینى در زندگى اجتماعیشان مشاهده میگردد.
دانلود پایان نامه آماده
دانلود پایان نامه رشته روانشناسی بررسی ویژگیهای اجتماعی ، اقتصادی، فرهنگی دانش آموزان دخترانه کرج با سابقه شکست تحصیلی با فرمت ورد و قابل ویرایش تعدادصفحات 75
شکست تحصیلی و خسارتهای ناشی از آن یکی از نقایص آموزشی بسیاری از کشورهای جهان سوم، و از آن جمله کشور ایران است .
کودکان ما ارزشمندترین سرمایه جامعه ، ظریف ترین و گرانبهاترین هدیه ای هستند که خداوند به عنوان امانت به ما سپرده است و از وظایف جامعۀ دست اندر کاران تعلیم تربیت کشور اسلامی است که از طریق مطلوبترین روشها و انسانی ترین رفتار کودکان جامعه (آینده سازان) را هدایت کنند در این راستا خانواده در آموزش و پرورش به عنوان محور و پایه اصلی می توانند انجام وظیفه کنند.
روشها و طرحهای متعدد برای همکاری پدر و مادرها با فرزندان وجود دارد که در شرایط مختلف به فراخور مال والدین قابل اجرا و بهره برداری می باشند میزان تصمیمات تراکم شغلی ، موقعیت اقتصادی ، اجتماعی پدر و مادرها از جمله عوامل تعیین کننده ای هستند که حدود و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را مشخص می سازند.
چکیده تحقیق :
علل و عوامل متعددی باعث ایجاد افت تحصیلی می شود که می توان آنها را به علل و عوامل خارجی و داخلی نظام آموزش و پرورش تقسیم کرد از آنجا که این عوامل تأثیر متقابل بر روی هم دارند نمی توانند جداگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند ولی برای بهتر شناخته شدن این علل و عوامل و به منظور انجام یک تحقیق دقیق یک محدوده زمانی کوتاه ناگزیر به انتخاب یک بعد از علل و و عوامل ( یعنی علل و عوامل خارجی) افت تحصیلی شده این اهدافی که مورد بررسی و مطالعه قرار می گیرند عبارتند از:
اهداف کلی : هدف کلی این تحقیق ارائه پیشنهادات بر اساس نتایج بدست آمده جهت کاهش افت تحصیلی است
اهداف ویژه : هدف ویژه بررسی و شناسایی ویژگیهای اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی دارای افت تحصیلی
مقدمه
چکیده تحقیق
بیان مسئله
فصل اول
تعریف موضوع تحقیق
ضرورت تحقیق
فایده تحقیق
اهداف کلی و ویژه تحقیق
محدودیت های تحقیق
تعریف واژه ها و اصطلاحات
- شرایط و عوامل اقتصادی
الف - فقرو محدودیت اقتصادی
ب- نامناسب بودن مکان زندگی
ج- نامناسب بودن امکانات بهداشتی
د-کارکردن کودکان
2- شرایط و عوامل فرهنگی واجتماعی
الف- فرهنگ و رابطه آن با آموزش و پرورش
ب- تفاوت زبان و فرهنگ بومی با زبان و فرهنگ عمومی
ج- نگرش محیط و خانواده نسبت به تربیت کودکان از نظر جنسیت آنها
3- شرایط عواملی خانوادگی
4- محدودیتهای محلی و جغرافیایی و توزیع نامناسب امکانات آموزشی
تحقیقات انجام شده پیرامون موضوع تحقیق
- روش تحقیق
- جامعه آماری
- نمونه آماری
- شیوه های جمع آوری اطلاعات و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
-جداول یافته های جامعه از پرسشنامه های دانش آموزان
-تحلیل یافته های دانش آموزان
دانلود پایان نامه آماده
دانلود پایان نامه رشته ادبیات اوضاع سیاسی، اجتماعی فرهنگی و ادبی دوران سید رضی با فرمت ورد و قابل ویرایش تعدادصفحات 271
مقدمه
موضوع: برای شناخت و شناساندن شخصیتهای برجسته علمی، یکی از بهترین روشها بررسی آثار مکتوب آنان است که بازتاب آرا و اندیشه ها و تجلیگاه علم و دانش آنهاست از آنجائیکه شناخت دقیق افکار و اندیشه های هر یک از بزرگان می تواند چراغ روشنگری فراروی نسل جوان باشد ما را بر آن داشت تا برای تحقق این آرمان مقدس، دست به دامن آسمان پرستاره ی علم ادب ببریم تا چراغی برگیریم. لذا در این کهکشان، ستاره ای را رصد کردیم که هرچند غبار غرض ورزی وجهل آمیخته با گذشت زمان، چهره ی عالمتاب او را تا حدودی پوشانده است و آنگونه که شایسته شخصیت او بوده برای جهان علم و ادب شناخته نشده است. وی شخصیت بی نظیری است که با داشتن مناصب فقاهت و زعامت و نقابت علویان و مناصب مختلف سیاسی، هیچگاه شیفته مظاهر و زخارف دنیوی نشد و لذا بواسطه ی اتصال به حقیقت هستی، اهل دل بود. عاطفه ی سرشار، روحیه ی حساس، وقریحه ی وقاد او باعث گردید که برای بیان حقایق و ثبت وقایع سلاح قدرتمند خود را بکار گیرد و در جهت تحقق اهداف و آرمانهایش گوش به ندای دل دهد که نتیجه آن اشعار نغز و دلنشین و سخنان زیبای اوست که دیوان شعری با چنین گلهایی فراهم آورد. با توجه به اینکه دیوان اشعار این نادره ی دوران بازتاب اندیشه های عمیق و آئینه ی تمام نمای سلوک عرفانی اوست ایجاب می کند که برای شناسایی اندیشمند فرزانه و شاعر گرانمایه، دیوان اشعار او را درکنار آثار گرانبها و ارزشمند فقهی و کلامی اش کاملاً مورد نقد و بررسی علمی و ادبی قرار گیرد. اهداف: لذا در این کار تحقیقی هدف ما بر آن بوده است که آرا و اندیشه های یگانه ی دوران را از میان اثر ارزنده ی ادبی اش( دیوان اشعار) مورد ارزیابی و نقد بررسی قرار داد تا از میان اشعار به بازخوانی نظریات و افکار عالمانه ی « شاعر فقیه» بپردازیم. بنابراین در شناخت ابعاد شخصیتی این ادیب گرانقدر نیازمند آن هستیم که پاسخ های قانع کننده ای در قبال پرسش های زیر داشته باشیم: 1- نحوه ی تجلی افکا رو اندیشه های رضی در دیوان چگونه بوده است؟ 2- تأثیر شریف رضی بر ادبای پس از خود و ادبیات عرب به چه میزان بوده است؟ 3- جلوه های انتساب به دودمان علوی و میزان تأثیر آن بر شخصیت وی چقدر می باشد؟ 4- گردآورنده نهج البلاغه واقعاً کیست؟ و تأثیر آن بر ادبیات عرب چگونه و تا چه اندازه ای بوده است؟
فرضیه ها:
با توجه به اینک رضی یک فقیه برجسته و آشنا به ظرایف علوم اسلامی است ولی اشعار خود را مرکب اندیشه های علمی و ادبی و مباحث فلسفی قرارداده و برای بیان مقاصد وتشریح مسائل علمی و عملی بهره های فراوان از آن برده است و در هر جائی که نیاز بوده به طرح مباحث اخلاقی و مبانی فلسفی انسان شناسی و معادشناسی پرداخته است. سبک منحصربه فرد او در هجویات نمونه ی بازر اخلاق اسلامی است. و یا غزلهای عاری از وصف« می» و توصیف نوازندگان و خوانندگان زیباروی، حاکی از محتوای مکتب و تعالیم عرفانی وی است. وی با تأسیس اولین دانشگاه مدرن علوم اسلامی و تربیت شاگردان فاضل و فقهای نامداری چون شیخ طوسی(ره) و نگارش و گردآوری کتاب گوهربار « نهج البلاغه» تأثیر انکارناپذیری بر ادبیات جهان اسلام و عرب و ادبای پس از خود برجای گذاشت. لذا او با این اقدام خدمت ارزنده ای به جهان ادبیات و علم و اندیشه ی بشری نمود. ولی کار پرثمر او دچار تردید واقع شده و در برخی از محافل سخن از گردآورنده و یا نگارنده نهج البلاغه به میان می آید که او واقعاً کیست؟ ما نیز د راین مجموعه با توجه به اسلوب نگارش نهج البلاغه و تطبیق آن با سبک نوشتاری رضی در کتابهای ماندگارش و با بیان دلایل وشواهد و قرائن ثابت نمودیم که افتخار گردآوری نهج البلاغه همچنان برای رضی بوده و خواهد بود.
فهرست
مقدمه 7-1
باب اول
اوضاع سیاسی، اجتماعی فرهنگی و ادبی دوران سید رضی
فصل اول: اوضاع سیاسی، اجتماعی و ادبی 29-9
بخش اول: اوضاع سیاسی 9
بخش دوم: اوضاع اجتماعی 15
بخش سوم: اوضاع فرهنگی و ادبی 19
الف: نقش آل بویه در نهضت فکری و ادبی قرن چهارم 21
ب: مظاهر فرهنگی و ادبی قرن چهارم 22
1- شعر 23
2- نثر 27
3- نقد 28
4- علم لغت 28
فصل دوم: سید رضی شاعری از تبار علی(ع) 77-30
بخش اول: زندگینامه ی سید رضی
الف: ستاره ای از افق بغداد 30
ب: شجره نامه 31
1- پدر( ابواحمد) 32
2- مادر( شیرزنی از تبار ناصرللحق) 37
3- ناصر کبیر یا فاتح مازندران 38
ج: روزگار وصل و غنچه های پیوند 39
د: غروبی نابهنگام 41
هـ: ویژگیها و خصوصیات بارز اخلاقی رضی 44
بخش دوم: زندگی علمی، ادبی و اجتماعی سیدرضی
الف: اساتید و مشایخ رضی 49
ب: دانش آموختگان و تربیت یافتگان و روایت کنندگان مکتب رضی 56
ج: مجتمع علمی« دارالعلم» یا اولین دانشگاه علوم اسلامی 58
د: مناصب (نقابت، قضاوت، ریاست « امیرالحاج» 61
هـ: تألیفات 63
1- شعر( دیوان اشعار) 64
2- سیره نویسی 65
3- رسائل( مجموعه ی مکاتبات) 65
4- فقه 65
5- نحو 65
6- تفسیر 66
الف: حقائق التأویل فی متشابه التنریل 66
ب: معانی القرآن 66
7- بلاغت 67
الف: تلخیص البیان فی مجازات القرآن 67
ب: نهج البلاغه 67
ب1: گردآورنده ی نهج البلاغه واقعاً کیست؟ 68
ب2: ادبیات نهج البلاغه 74
ب3: پژوهش های دانشمندان در اقیانوس نهج البلاغه 75
باب دوم:
نقد و بررسی دیوان سیدرضی 256-78
فصل اول: دیوان رضی 79
الف: نسخه های دیوان در کتابخانه های ایران و جهان 85
ب: شروح یا نگاره هایی بر دیوان 89
ج: اغراض و موضوعات موجود در دیوان 90
فصل دوم: مدایح 92
الف: ممدوحان رضی 94
ب: ساختار قصیده های مدح 109
ج: مضامین و مفاهیم مدیحه های رضی 114
ج1: شجاعت 114
ج2: بخشش و بخشندگی 116
ج3: خردورزی و نیک اندیشی( عصاره ی چهار خلیفه) 119
ج4: مقام ومنزلت اجتماعی 121
ج5: تبریک اعیاد و مناسبتها 124
ج6: بلیغان در نگاه بلیغ 125
مدیحه های رضی در یک نگاه 126
فصل سوم: رثاء« سوگنامه» 130
الف: افرادی که شاعر در سوگ آنها مرثیه سرایی کرده است 133
ب: فرهنگ عاشورا در سوگنامه های حسینی (5 مرثیه با بررسی محتوایی آنها) 138
ج: غمنامه ی مادر و تجلیل از مقام و منزلت زن مسلمان 153
د: بررسی ساختار سوگنامه های رضی 158
هـ : مضامین و موضوعات سوگنامه ها 162
هـ 1: سرانجام و سرنوشت انسان 164
هـ 2: پدیده ی مرگ و تأثیر آن بر مرثیه های رضی 165
هـ 3:بزرگداشت و بیان فضائل متوفی 167
هـ 4: تسلیت و همدردی با بازماندگان متوفی 171
هـ 5: اعلان جنگ با مرگ 172
هـ 6: تجلی رثای دوران جاهلیت در سوگنامه های شاعر 173
نقد وبررسی سوگنامه های سید سوگوار 174
فصل چهارم: فخر و حماسه 178
الف: بررسی ساختار فخریات 181
ب: مضامین فخریه های رضی 182
ب1:افتخار به اصل ونسب( شجره ی طیبه) 183
ب2: شاعری الگو در میدان اخلاق و عمل 189
ب3: قله ی عظمت در کوهسار ادب 195
ج: ابعاد و ویژگی های فخریات رضی 197
د: مقایسه ای میان فخریه های رضی و متنبّی 200
فصل پنجم: غزلیات و حجازیات 204
ترانه های سرزمین یار( حجازیات) 206
الف: بررسی ساختارغزلیات 210
ب: مضامین وموضوعات غزلهای رضی 213
ج: ابعاد و ویژگی های غزلهای رضی 215
حجازیات یا ترانه های سرزمین یار: 218
الف: ساختار ترانه های سرزمین یار( غزلهای حجازی) 218
متن و ترجمه غزل« لیلة السفح» 219
نقد وبررسی غزل« لیلة السفح» 224
برگزیده غزل« یا ظبیة البان...» 229
ب: بررسی مکانهای سرزمین حجاز در حجازیات 232
ج: مضامین و موضوعات غزلهای حجازی 233
د: جایگاه حجازیات و تأثیرآن بر ادبیات عرب 234
فصل ششم: هجویات 237
الف: موضوعات و مضامین هجوهای رضی 238
1) هجو اخلاقی 238
2) هجو سیاسی 240
ب: نمونه هایی از هجویات رضی 241
فصل هفتم: پند و اندرز و حکمتها
الف: نمای کلی حکمتهای رضی 243
ب: نمونه هایی از سخنان حکیمانه ی رضی 244
زبدة البحث (چکیده پایان نامه به زبان عربی) 249
منابع 265
چکیده انگلیسی 269