فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:21
فهرست مطالب:
چکیده
مقدمـــه :
مفهوم سواد کامپیوتری :
نارسائیهای عمده آموزش کامپیوتر:
الف- عدم تمایز روشن بین آموزش کامپیوتر با هدف تربیت کاربران و استفادهکنندگان از کامپیوتر و آموزش کامپیوتر با هدف تربیت متخصصین کامپیوتر
ب- عدم فراگیری مهارتهای فردی برای استفاده از کامپیوتر
مهارتهای اولیه :
مهارتهای ثانویه :
ج- استاندارد نبودن آموزشهای ارائهشده و در نتیجه نبودن یک مدرک معتبر
گواهینامه کاربری کامپیوتر (ECDL\ICDL)
الف) اهداف ICDL :
ب) ویژگیها و فواید ICDL :
ج) مخاطبان ICDL :
د) استاندارد ICDL :
هـ) سطح ICDL :
• مهارت اول : مفاهیم پایه فناوری اطلاعات
• مهارت دوم : استفاده از کامپیوتر و مدیریت فایلها
• مهارت سوم : واژهپردازها
• مهارت چهارم : صفحهگستردهها
• مهارت پنجم : بانکهای اطلاعاتی
• مهارت ششم : ارائه مطالب
• مهارت هفتم : اطلاعات و ارتباطات
و) طول مدت دوره آموزش ICDL
طرح پیشنهادی (مبتنی بر کاربری کامپیوتر)
نمودار1 : نظام پیشنهادی آموزش کامپیوتر و فنآوری اطلاعات مبتنی بر ICDL
جمعبندی و نتیجهگیری :
منابع و مآخذ:
چکیده:
مدتی است که بحث بحران اشتغال در کشور مطرح شده است که دلیل عمده آن رسیدن موج جمعیتی دهه شصت به مرزهای ورود به دانشگاه و بازار کار است. توسعه تکنولوژی و بویژه تکنولوژی اطلاعات میتواند کمک قابل توجهی به حل این مشکل بنماید و شغلهای متنوع و بسیاری در این حوزه ایجاد کند. برای توسعه و گسترش فناوری اطلاعات در جامعه، اولبن قدم ایجاد مهارت و توانایی استفاده عموم مردم از کامپیوتر شخصی و فناوری اطلاعات در هر شغل و حرفهای است. امری که در ادبیات آموزشی "سواد کامپیوتری" نامیده میشود. این مقاله بنا دارد ضمن تعریف سواد کامپیوتری، بر اساس الگوی بینالمللی گواهینامه کاربری کامپیوتر در اروپا طرحی برای آموزش فراگیر فناوری اطلاعات در کشور ارائه نماید. این طرح میتواند در آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای، دانشگاه جامع علمی – کاربردی و سایر مراکزی که میخواهند توانایی افراد را در استفاده از کامپیوتر شخصی ارتقا دهند بکار گرفته شود.
کلید واژه : آموزش کامپیوتر و فناوری اطلاعات، سواد کامپیوتری، گواهینامه کاربری کامپیوتر در اروپا، ECDL/ICDL
در مقطع کنونی کشور ما در شرایط ویژهای بسر میبرد که وجه اصلی این شرایط را میتوان ترکیب خاص جمعیتی دانست. موج جمعیتی دهه شصت هجری شمسی، اکنون به مرزهای ورود به دانشگاه و بازار کار رسیده است و موجب شده که برای حفظ درصد بیکاری موجود(حدود 10%) لازم باشد سالانه بیش از هشتصد هزار فرصت شغلی ایجاد شود در حالیکه در طی سالهای گذشته بیش از سیصد هزار فرصت شغلی ایجاد نشده است. واقعیت اینست که بحران اشتغال در پیش است و این در حالی است که عمدتا توجه کمی در مدیران و مسئولین اجرایی کشور به این مسئله وجود دارد و هنوز اتفاق نظر در راه حل آن و هماهنگی و اراده ملی در تحقق آن وجود ندارد. بررسی شرایط جدید بینالمللی نشان میدهد که راه توسعه کشور و عبور مطمئن از این بحران، توانمندی تکنولوژی است. به گونهای که ضمن پاسخ به به نیازهای داخل کشور، صدور کالاهای با تکنولوژی بالا (که دارای ارزش افزوده بالایی است) و صدور خدمات فنی و مهندسی را دربر داشته باشد.]1[
یکی از تکنولوژیهایی که میتواند در این عرصه نقش بازی کند "تکنولوژی اطلاعات" است. توسعه این فناوری تاثیر بسیار گستردهای در توسعه سایر تکنولوژیها، افزایش بهرهوری سازمانها و مراکز، بهبود ارائه خدمات به مردم و ایجاد شغلهای جدید و متنوع دارد.
تفاوت عمده توسعه این فناوری نسبت به سایر فناوریها را میتوان ضرورت فراگیر شدن استفاده از این فناوری در سطح وسیعی از جامعه دانست که از یک طرف بدون آن بازار لازم در کشور ایجاد نمی شود و از طرف دیگر ایجاد مشاغل جدید نیز بدون آموزش مهارتهای لازم به متقاضیان ممکن نیست. همین واقعیتهاست که مفهوم "سواد کامپیوتری" را وارد ادبیات آموزش در بسیاری از کشورها کرده است.
این مقاله بنا دارد طرحی برای آموزش سواد کامپیوتری در کشور ارائه دهد. در ابتدای طرح، مفهوم سواد کامپیوتری مطرح شده، سپس نارسائیهای عمده آموزش کامپیوتر در کشور بررسی شده و پس از آن مبتنی بر الگوی بینالمللی "گواهینامه کاربری کامپیوتر در اروپا" طرح پیشنهادی آموزش فراگیر کامپیوتر و فناوری اطلاعات، متناسب با نیازها و مقتضیات کشور ارائه میشود. مخاطبان این طرح بسیار گسترده بوده و طیف وسیعی از جامعه از جمله، دانشآموزان، دانشجویان، کارمندان، کارجویان و صاحبان حرف و مشاغل را دربر میگیرد.
مفهوم سواد کامپیوتری مدتی است که وارد ادبیات آموزش در بسیاری از کشورها شده است. به این معنی که در دنیای فعلی و آتی کسی که نتواند از کامپیوتر برای بدست آوردن مطالب مورد نیاز خود یا انجام کارهای روزمره عادی و حرفهای خویش استفاده کند مرتباً نیازمند کمک از دیگران خواهد بود. بنابراین همانطور که باسواد شدن همه شهروندان، اهمیت قابل توجهی در رشد فردی و اجتماعی آن جامعه دارد، ضروری است هر شهروند در جامعه، حداقل دانش و مهارت مورد نیاز برای استفاده از فناوری اطلاعات و کامپیوتر شخصی را دارا باشد.
برای رسیدن به این هدف ابتدا باید حداقل دانش و مهارت مورد نیاز تعریف شده سپس مراکز آموزشی - مبتنی بر این اصول - داوطلبان را آموزش داده و در نهایت بر مبنای یک امتحان استاندارد، صلاحیت فرد بررسی شده و در صورت شایستگی، گواهینامه معتبر و پذیرفته شده در سطح کشور به متقاضی اعطا شود. این متن بنا دارد به این مهم بپردازد.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:16
فهرست مطالب:
مقدمه 3
مفاهیم و اصطلاحات 4
حمایتهای مرکز رشد 8
نحوه پذیرش در مرکز رشد 11
معیارهای پذیرش در مرکز رشد 11
مدارک لازم برای پذیرش در مرکز رشد 11
خاتمه فعالیت در مرکز رشد 13
گردش کار پذیرش واحدهای فناور خصوصی در مرکز رشد ( رشد، رشد مقدماتی) 13
مقدمه:
واژه پارک از نظر زبان شناسی ریشه ای مشترک با واژه های ((Paradise )) و ((Pardis)) دارد و در همه زبانها بار عاطفی و تصور مقدسی از مکانی ایده آل برای آسایش، همنشینی، صحبت و بازی به ذهن متبادر می سازد.
تأمین مینماید. در واقع انکوباتورها ارائه کننده فضا، خدمات حمایتی و تجهیزات مشترک برای شرکتهای کارآفرین هستند تا بتوانند کارآفرینان و شرکتهای کوچک را در ایجاد و توسعه مؤسسات خود یاری نمایند
مرکز رشد (انکوباتور):آنگونه که در فرهنگ لغت آمده به معنای ماشین جوجهکشی، گرمخانه، یا دستگاه نگهداری نوزادان نارس است. این واژه از مصدر to incubate ساخته شده است که بر مفاهیم تکثیر کردن، کشت دادن، رشد کردن و تکوین یافتن دلالت دارد. در ادبیات کارآفرینی، انکوباتورها در زمره زیرساختهای فنی قرار میگیرند و نهادها یا چارچوبهایی هستند که برای پرورش یا ایجاد کسب و کارهای کوچک تأسیس میشوند.
مرکز رشد، فضای اداری و آزمایشگاهی همراه با خدمات حمایتی مختلف با حداقل هزینه را برای شرکتهای نوپا فراهم میکند و همچنین شبکهسازی و برخی خدمات جانبی را برای آنها
پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی:
در شهریور ماه 1381 براساس مصوبه شورای گسترش آموزش عالی و همزمان با تبدیل یا ادغام دیگر مراکز استانی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران با نیت گسترش ارتباطات تحقیقاتی صنایع موجود در منطقه با واحدهای تحقیقاتی و دانشگاههای منطقه شکل گرفت و هدف از تشکیل آن ارتقاء فناوری صنایع موجود در قطب صنعتی مربوطه و افزایش توان رقابتی و در نهایت افزایش ثروت جامعه از این طریق میباشد. جمع شدن واحدهای تحقیقاتی (اعم از شرکت های خدماتی مهندسی، دفاتر واحدهای تحقیقاتی وابسته به دانشگاهها و یا سازمان های تحقیقاتی مستقل) در این پارک علاوه بر کمک به ارتقاءسطح مبادلات علمی ـ فنی بین واحدهای مربوطه، امکان بهره برداری حداکثر از ظرفیت های صنایع را نیز فراهم مینماید.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:16
فهرست مطالب:
مقدمه 3
مفاهیم و اصطلاحات 4
حمایتهای مرکز رشد 8
نحوه پذیرش در مرکز رشد 11
معیارهای پذیرش در مرکز رشد 11
مدارک لازم برای پذیرش در مرکز رشد 11
خاتمه فعالیت در مرکز رشد 13
گردش کار پذیرش واحدهای فناور خصوصی در مرکز رشد ( رشد، رشد مقدماتی) 13
مقدمه:
واژه پارک از نظر زبان شناسی ریشه ای مشترک با واژه های ((Paradise )) و ((Pardis)) دارد و در همه زبانها بار عاطفی و تصور مقدسی از مکانی ایده آل برای آسایش، همنشینی، صحبت و بازی به ذهن متبادر می سازد.
تأمین مینماید. در واقع انکوباتورها ارائه کننده فضا، خدمات حمایتی و تجهیزات مشترک برای شرکتهای کارآفرین هستند تا بتوانند کارآفرینان و شرکتهای کوچک را در ایجاد و توسعه مؤسسات خود یاری نمایند
مرکز رشد (انکوباتور):آنگونه که در فرهنگ لغت آمده به معنای ماشین جوجهکشی، گرمخانه، یا دستگاه نگهداری نوزادان نارس است. این واژه از مصدر to incubate ساخته شده است که بر مفاهیم تکثیر کردن، کشت دادن، رشد کردن و تکوین یافتن دلالت دارد. در ادبیات کارآفرینی، انکوباتورها در زمره زیرساختهای فنی قرار میگیرند و نهادها یا چارچوبهایی هستند که برای پرورش یا ایجاد کسب و کارهای کوچک تأسیس میشوند.
مرکز رشد، فضای اداری و آزمایشگاهی همراه با خدمات حمایتی مختلف با حداقل هزینه را برای شرکتهای نوپا فراهم میکند و همچنین شبکهسازی و برخی خدمات جانبی را برای آنها
پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی:
در شهریور ماه 1381 براساس مصوبه شورای گسترش آموزش عالی و همزمان با تبدیل یا ادغام دیگر مراکز استانی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران با نیت گسترش ارتباطات تحقیقاتی صنایع موجود در منطقه با واحدهای تحقیقاتی و دانشگاههای منطقه شکل گرفت و هدف از تشکیل آن ارتقاء فناوری صنایع موجود در قطب صنعتی مربوطه و افزایش توان رقابتی و در نهایت افزایش ثروت جامعه از این طریق میباشد. جمع شدن واحدهای تحقیقاتی (اعم از شرکت های خدماتی مهندسی، دفاتر واحدهای تحقیقاتی وابسته به دانشگاهها و یا سازمان های تحقیقاتی مستقل) در این پارک علاوه بر کمک به ارتقاءسطح مبادلات علمی ـ فنی بین واحدهای مربوطه، امکان بهره برداری حداکثر از ظرفیت های صنایع را نیز فراهم مینماید.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:30
چکیده:
فناورینانو واژهای است کلی که به تمام فناوریهای پیشرفته در عرصه کار با مقیاس نانو اطلاق میشود.
معمولاً منظور از مقیاس نانوابعادی در حدود 1نانو متر تا 100 نانو متر میباشد. (1 نانومتر یک میلیاردیم متر است).
اولین جرقه فناوری نانو (البته در آن زمان هنوز به این نام شناخته نشده بود) در سال 1959 زده شد. در این سال ریچارد فاینمن طی یک سخنرانی با عنوان «فضای زیادی در سطوح پایین وجود دارد» ایده فناوری نانو را مطرح ساخت. وی این نظریه را ارائه داد که در آیندهای نزدیک میتوانیم مولکولها و اتمها را به صورت مسقیم دستکاری کنیم.
واژه فناوری نانو اولین بار توسط نوریوتاینگوچی استاد دانشگاه علوم توکیو در سال 1974 بر زبانها جاری شد.
او این واژه را برای توصیف ساخت مواد (وسایل) دقیقی که تلورانس ابعادی آنها در حد نانومتر میباشد، به کار برد. در سال 1986 این واژه توسط کی اریک درکسلر در کتابی تحت عنوان : «موتور آفرینش: آغاز دوران فناورینانو» بازآفرینی و تعریف مجدد شد. وی این واژه را به شکل عمیقتری در رساله دکترای خود مورد بررسی قرار داده و بعدها آنرا در کتابی تحت عنوان «نانوسیستمها ماشینهای مولکولی چگونگی ساخت و محاسبات آنها» توسعه داد.
هدف فناوری نانو یا نانوتکنولوژی تولید مولکولی یا ساخت اتم به اتم و مولکول به مولکول مواد و ماشینها توسط بازوهای روبات برنامهریزی شده در مقیاس نانومتریک است (نانومتر یک میلیاردم متر است یعنی پهنای معادل با 3 تا 4 اتم).
رایانهها اطلاعات را تقریباً بدون صرف هیچ هزینهای باز تولید میکنند. اقداماتی در دست اجراست تا دستگاههایی ساخته شوند که تقریباً بدون هزینه - شبیه عمل بیتها در رایانه - اتمها را به صورت مجزا بهم اضافه کنند (کنار هم قرار دهند). این امر ساختن خودکار فراوردهها را بدون نیروی کار سنتی همانند عمل کپی در ماشینهای زیراکس میسر میکند. صنعت الکترونیک با روند کوچکسازی احیاء میگردد و کار در ابعاد کوچکتر منجر به ساخت ابزاری میشود که قادر به دستکاری اتمهای منفرد مثل پروتئینها در سیبزمینی و همانندسازی اتمهای خاک، هوا و آب از خودشان میگردد.
نانوتکنولوژی تولید کارآمد مواد و دستگاهها و سیستمها با کنترل ماده در مقیاس طولی نانومتر و بهره برداری از خواص و پدیدههای نو ظهوری است که در مقیاس نانو توسعه یافتهاند.
تاریخچه نانوتکنولوژی
نانو تکنولوژی علمی است با تاریخ تولد مشخص! چهل سال پیش ریچارد فاینمن، متخصص کوانتوم نظری و دارندهٔ جایزهٔ نوبل، در هنگام گرفتن جایزه نوبل خود، نظریهی جدیدی مطرح کرد. او در سخنرانی معروف خود در سال ۱۹۵۹ با عنوان "آن پایین فضای بسیاری هست"
به بررسی بعد رشد نیافته علم مواد پرداخت. وی درآن زمان اظهار داشت: "اصول فیزیک، تا آنجایی که من توانایی فهمش را دارم، مخالفتی با ساختن اتم به اتم چیزها ندارد." او فرض را بر این قرار داد که اگر دانشمندان فرا گرفتهاند که چگونه ترانزیستورها و دیگر سازهها را با مقیاسهای کوچک بسازند، پس ما خواهیم توانست که آنها را کوچک و کوچکتر کنیم. در واقع آنها به مرزهای حقیقیشان در لبههای نامعلوم کوانتوم نزدیک خواهند بود، بطوری که یک اتم را در مقابل دیگری به گونهای قرار دهیم که بتوانیم کوچکترین محصول ممکن را ایجاد کنیم.
انواع رویکردهای نانو تکنولوژِی
در نتیجه ، علوم فناوری نانو عمیقا میان رشتهای بوده و دستاوردهای بس شگرفی برای بشریت خواهند داشت و افقهای کاملا جدیدی را برای پیشرفت و بهروزی جوامع و مبارزه موثر با بیماریها و گرسنگی خواهند گشود. رسیدن به مقیاس نانو از طریق رویکرد از پایین به بالا یکی از گزینههای علم و فناوری نانو است. رویکرد دیگر در علم فناوری نانو ، رویکرد از بالا یه پایین ، یا بیرون کشیدن نانو ساختارها از درون ساختارهای بزرگتر است. این رویکرد به نام برنامه کوچک سازی مشهور گشته است و همراه با رویکرد اول ، بسترهای اساسی برای پیشرفت برنامه عظیم جهانی علوم فناوری نانو هستند.
علوم فناوری نانو ، همراه با فناوری زیسی متکی بر ژنتیک مولکولی که در برنامه بزرگ ژنوم انسانی متجلی گشته است. و فناوری اطلاعات که با پیشرفت عظیم قدرت محاسباتی رایانهها ، در شکل ابر رایانهها سکوهای گرافیک محاسباتی و رایانههای فردی ، جهشوار به پیش میرود. مبانی علم و فناوری قرن بیست و یکم را تشکیل میدهند و سیمای پیشرفت جوامع بشری را تا حداقل پنجاه سال آینده ترسیم میکنند.
فناوری نانو در آینده نه چندان دور
واقعیت این است که بشر در آستانه بزرگترین تحول و دگرگونی تاریخ خود قرار دارد و این تحول همه چیز را در همه عرصههای زندگی بشر ، بطور انقلابی دگرگون خواهد ساخت. فناوری نانو ، جهان را در آستانه بزرگترین انقلاب تاریخ قرار داده است. در سایه انقلاب فناوری نانو توانمندیهای تازهای در تولید و کاربرد ابزار میکرو الکترونیک یکی پس از دیگری پدیدار خواهد شد. با استفاده از این فناوری ابزار و وسایل لازم با بهره گیری از روشهای ساخت مولکولی مشابه با آنچه در اندام انسانی روی میدهد تولید میشوند.
پیامدهای فناوری نانو با توجه به این نکته که این فناوری میتواند در نقطه تلاقی دانش اطلاعات و دانش زیستی عمل نماید کاملا حیرت انگیز خواهد بود. رایانههای مولکولی با اجزا ارگانیک و زنده در تماس و ارتباط خواهند بود. انسانها در 25 سال آینده وسایل اطلاع رسانی شخص خود را در حالی با خود حمل خواهند کرد که آن را به نوعی پوشیدهاند و نیروی لازم برای آن را از انرژی جنبشی ناشی از راه رفتن خود تامین میکنند.
محط کار ما بطور مجازی و مطابق نیاز و سلیقه ما همه جا همراه خواهد بود و مردم همه دنیا با حجم زیادی از اطلاعات در هر زمان و مکان قابل دسترسی خواهند بود. هنگام سفر نیز خودروهای رایانهای و هوشمند خود راننده در ارتباط شبکهای با پایگاههای مرکزی بوده و دسترسی دائمی به آخرین اطلاعات مورد نیاز امکان پذیر خواهند نمود و قبل از رسیدن به خانه و لوازم منزل و محیط خانه را با برنامه ریزی و ارتباط با یکدیگر مطابق دلخواه ما آماده خواهند کرد.
در زمینه فناوری میکرو الکترومکانیکها ما به وسایلی دست پیدا خواهیم کرد که در آنها حسگرها و فرستندهها و گیرندهها در حداقل اندازه خود بوده و با چنین وسایلی زندگی ما به شدت متحول خواهد شد. به عنوان نمونه هنگام بیماری پزشکان همزمان با ما و یا حتی زودتر از ما از آن آگاه خواهند شد. در زمینه فناوری زیستی امکان همانند سازی انسان و سایر موجودات زنده گزینش جنسیت و حتی صفات خاص در نوزادان فراهم شده و امکان درمان بسیاری از بیماریهای حاد و مزمن حسی عصبی با فناوری کشت سلولی مقدور خواهد شد.
چقدر کوچک است؟ نانو
تا به اینجا متوجه شدیم که علم فناوری نانو که مورد بحث ما میباشد، در مورد بسیار کوچک ها صحبت میکند. اما میخواهیم بدانیم چقدر کوچک؟ یک نانو عبارتست از 9-10 متر ، اگر بخواهیم این اندازه را در ذهن خود مجسم کنیم باید بدانیم که اگر تعداد یک میلیون ذره یک نانومتری را در کنار هم قرار دهیم تنها طولی برابر با یک میلیمتر بدست میآید. به صورت کاملا دقیق هنگامی که ما از ابعاد نانومتری صحبت میکنیم. منظور ما ابعادی در اندازه اتمها و مولکولها میباشد.
نانو تکنولوژی در ایران
برای کشور در حال توسعه ایستایی نظیر کشور ما نیز گزینش استراتژی فرا صنعتی علاوه بر حیاتی و اجتناب ناپذیر بودن آن ، این حسن را نیز دارد که توجه جامعه را از مسائلی انحرافی و مشکلات کاذبی نظیر منازعه کهنه و نخ نما شده 250 ساله طرفداران سنتگرایی و مدرنیسم ، آن هم از نوع سطحی و عوامانه و کپی برداری شدهاش که مربوط به مناسبات سپری شده سرمایه داری تا جز (نه تجاری) و صنعتی هستند.
به یک هدف مشترک سرنوشت ساز و حیاتی ملی معطوف خواهد کرد که میتواند و باید همه مردم را در داخل و خارج کشور حول یک محور مشترک گرد آورد و عزم ملی برای پیشرفت و توسعه پایدار را شکل دهد، زیرا در دنیای امروزی بویژه در کشور با سابقهای مثل ایران با پشتوانه یک تمدن ده هزار ساله و با آن سوبق درخشان علمی هیچکس حداقل در حرف ، مخالف علم و فناوری و ترقی و پیشرفت نیست و یا جرات ابراز آن را ندارد.
کمتر کشوری در جهان است که نیروی انسانی مستعد و شرایط و امکانات مناسب برای پیشرفت و توسعه را همانند کشور ما به یکجا داشته باشد. شاید با قرار دادن هدف شفاف و روشنی در برابر جامعه ، مردم انگیزه کافی برای جنبش و حرکت پیدا کند و اقتصاد بیمار مبتنی بر دلالی جای خود را به یک اقتصاد دانش محور بدهد، مردمی که در پیدایش تمدن کشاورزی نقش برجستهای داشتند و دستاوردهای آن را در سیاهترین دوره تاریخی غرب (قرون وسطی) در زیر سم ستوران قبایل وحشی مهاجم حفظ کردند و آنرا به تمدن صنعتی تحویل دادند.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:26
مقدمه :
عصر فعلی را برخی عصر اطلاعات لقب داده اند .این نام گذاری شاید به این دلیل باشد که امروزه اطلاعات به جزء تفکیک ناپذیر زندگی بشر تبدیل شده است. اگر چه اطلاعات از دیر باز در زندگی بشر تاثیر به سزایی داشته و انسان برای تصمیم گیری ها و طی طریق ، همواره محتاج آن بوده است ولی آن چه که امروزه اهمیت آن را صد چندان کرده ، شرایط نوین زندگی و افزایش سهم اطلاعات در آن است .
اختراع رایانه ، امکان پردازش سریع و ذخیره ی حجم انبوهی از داده ها را فراهم آورد و پیشرفت های بعدی در زمینه ی ارتباط بین رایانه ها و امکان تبادل داده بین آنها ، تبادل و انتقال اطلاعات را در سطح وسیعی ممکن ساخته است. این رویدادها به همراه سایر پیشرفت های صورت گرفته در زمینه ی الکترونیک و ارتباطات اعم از میکروالکترونیک ، نیمه هادی ها ، ماهواره ورباتیک به وقوع انقلابی در زمینه ی نحوه جمع آوری ،پردازش ، ذخیره سازی ، فراخوانی و ارایه ی اطلاعات منجر گردید که شکل گیری فناوری اطلاعات ، حاصل این رویداد بود.
دراین میان نقش ابزارهای رایانه ای و مخابراتی به وضوح مشخص است . این فناوری به سرعت در حال رشد بوده و فعالیت ها وسرمایه گذاری های انجام شده در این زمینه به ویژه پس از ظهور پدیده ی اینترنت ،بسیار چشم گیر است ; دامنه ی علوم مرتبط با آن بسیار گسترده و وسیع شده و مباحثی نظیر علوم رایانه و مهندسی نرم افزار ، مخابرات ، هوش مصنوعی ، سیستم های اطلاعاتی مدیریتی ، مهندسی دانش ، فناوری چند رسانه ای ، مدیریت اطلاعات ، امنیت داده واطلاعات ، دادوستد و ارتباطات انسان-رایانه ، ارتباطات گروهی مبتنی بر رایانه ، روباتیک و پایگاه های اطلاعاتی اینترنتی را شامل می شود. پرتوهای این فناوری نوین بسیاری از زوایای زندگی انسان را فرا گرفته و بسیاری از علوم و موضوعها را تحت تاثیر خود قرار داده است .
امروزه موارد استفاده ی فناوری اطلاعات را می توان در آموزش ، مدیریت وسازمان ، پزشکی ، تجارت ، امور نظامی ، تولید وصنعت ، تحقیقات ، حمل ونقل ، کنترل ترافیک وصنعت نشر به وضوح مشاهده کرد.
اهمیت موضوع وتحقیق :
امروزه اهمیت اطلاعات ، هم به عنوان یک منبع مهم تاکتیکی و استراتژیکی در سازمان مطرح می باشد وهم به عنوان یک منبع عمده برای ارزش افزوره ی احتمالی شناخته شده است . اطلاعات همیشه در محیط کسب و کار به عنوان یک مزیت رقابتی مطرح بوده اما نکته ی مهم این است که تغییرات واقعی که می تواند ارزش بالقوه ی اطلاعات را افزایش دهد ، توانایی سازمان ها در استفاده از این منبع مهم از طریق کاربرد فناوری جدید است . فناوری اطلاعات با ویژگی ذخیره سازی ، پردازش ، بازاریابی و انتقال اطلاعات می تواند مدیران را در بهبود عملکرد سازمان هایشان یاری کند . فناوری اطلاعات ، تمام ابعاد سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی و تجاری زندگی انسان را متحول کرده وبا تغییرات زیربنایی بیشتری نیز مواجه خواهد ساخت . بدین ترتیب ساختار اشتغال ، صنعت ، اقتصاد ، تجارت و… به شدت از این پدیده متاثر خواهد شد.
بیان مسئله :
فناوری نو ظهور و پیشرفته ی اطلاعات ، برای حل مسایل مدیریتی ، در حال تغییر دادن شیوه های مدیریت سازمان ها و مهندسی مجدد هستند . مدیریت در محیط متحول امروز، برای هر تصمیم گیری نیازمند توجه به عوامل گوناگونی است. از جمله ی ای عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد: برنامه ریزی های قوانین دولتی ، نگرشهای کارفرمایانه ی توسعه ی فناوری اطلاعات و ارتباطات ، اطلاع رسانی و افزایش انتظار مشتریان با داشتن امکان انتخاب . در هر کدام از موارد فوق ، مدیریت نیاز به اطلاعات مناسبی دارد که دانش او را افزایش وعدم اطمینان وی را کاهش دهد تا بتواند فعالیت موثری داشته باشد . بنابراین بهتراست به جای عبارت آشنای “مدیریت ، انجام دادن کارها از طریق دیگران است” ، عبارت “مدیریت ، انجام دادن کارها با استفاده از اطلاعات مناسب و از طریق افراد است” را به کار ببریم . در این راستا توجه به فناوری اطلاعات ضروری به نظر می رسد.
در دنیای فعلی ، فناوری اطلاعات ، خمیر مایه ی توسعه ی انسانی در سازمان و جامعه است و محورهای اساسی توسعه ی منابع انسانی و ماهیت آن را نیز متناسب با نیاز جامعه و انسان ها تعیین می کند. در توسعه ی منابع انسانی ، همواره باید ظرفیت های جدید انسانی را شناخت ، با توسعه ی قابلیت ها و کیفیت های انسانی به صورت یک فرایند دایمی انجام شود . تحقق این امر در گرو بهره گیری از فناوری اطلاعات است ، چون در فرایند فناوری اطلاعات دایما اطلاعات ،تولید ،پردازش ، توزیع و مدیریت می شود . بنابراین ، فناوری اطلاعات زمانی حلال مشکلات خواهد بود که در خدمت توسعه و پرورش انسان ها قرار گرفته و قابلیت های انسانی با هم تلفیق و به توسعه ، کارایی و بهره وری منجر شود . دراین تحقیق رابطه ی بین فناوری اطلاعات و کارایی د رشرکت گاز استان خراسان مطمح نظر واقع می شود.
اهداف تحقیق :
هدف اصلی از انجام این تحقیق ، ارایه ی چارچوب نظام دار از چگونگی تاثیر گذاری فناوری اطلاعات بر کارایی است . آگاهی ازاین موضوع می تواند دانش مدیران و کارکنان را نسبت به اثرات فناوری اطلاعات بر کارایی افزایش دهد ; نگرش سیستمی به این موضوع زمینه ای فراهم می کند که در آن بتوان فناوری اطلاعات وابعاد کارایی و تعاملات آ ن دو را بررسی کرد .
بنابراین دو هدف فرعی زیر را می توان برای این تحقیق برشمرد :
۱٫ بررسی رابطه ی بین به کارگیری فناوری اطلاعات و استفاده بهینه از منابع اطلاعاتی
۲٫ بررسی رابطه ی بین به کارگیری اطلاعات و استفاده ی بهینه از منابع انسانی
فرضیه های تحقیق :
این پژوهش دارای یک فرضیه ی اصلی و دو فرضیه ی فرعی به شرح زیر است :
فرضیه های فرعی
فرضیه اول :
” به کار گیری فناوری اطلاعات موجب استفاده ی بهینه از منابع انسانی می شود”.
فرضیه دوم:
” به کارگیری فناوری اطلاعات موجب استفاده ی بهینه از منابع اطلاعاتی می شود”.
روش انجام تحقیق و جمع آوری اطلاعات :
روش انجام تحقیق ، توصیفی از نوع پیمایشی است و جمع آوری اطلاعات با استفاده از سه روش زیر انجام می گیرد :
۱- بررسی میدانی شامل تدوین، توزیع و جمع آوری پرسشنامه ای است که هدف آن کسب اطلاعات درباره ی رد یا اثبات تحقیق می باشد.
۲- تحقیق کتابخانه ای شامل بررسی انواع متون فارسی و انگلیسی در ارتباط با ادبیات فناوری اطلاعات و کارایی خواهد بود.
۳- انجام مصاحبه با مدیران، کارشناسان و کارکنان شرکت گاز استان خراسان به ویژه واحد فناوری اطلاعات.
جامعه ی آماری و حجم نمونه :
جامعه آماری این پژوهش، پرسنل شرکت گاز استان خراسان – یکی از شرکت های تابع شرکت ملی گاز ایران ، و شامل ۲۷۰ نفر از کارکنانی می شود که از امکانات فناوری اطلاعات از جمله شبکه و رایانه استفاده می کنند . حجم نمونه از طریق فرمول محاسبه و پرسشنامه ها بین آنها توزیع خواهد شد .
روش های تجزیه و تحلیل آماری:
در این تحقیق با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی، داده های استخراج شده از پرسشنامه پردازش خواهد شد. در سطح آمار توصیفی از جداول یک بعدی و توزیع فراوانی و در سطح آمار استنباطی از آزمون توزیع دو جمله ای ، کای اسکوتر و ضریب همبستگی کای استفاده خواهد شد.
متغیرهای تحقیق :
متغیر مستقل: متغیر مستقل متغیری است که از طریق آن متغیر وابسته تبیین یا پیش بینی شود. متغیر مستقل این تحقیق عبارت است از ‹‹ فناوری اطلاعات ››.
متغیر وابسته: متغیری است که محقق به دنبال تشریح یا پیش بینی تغییر پذیری در آن است.
در این تحقیق متغیر وابسته ‹‹ کارایی ›› است و در فرضیات فرعی به ترتیب ‹‹ منابع انسانی›› و ‹‹ منابع اطلاعاتی ›› مد نظر هستند.
مفاهیم و واژه های عملیاتی :
کارایی :
کارایی عبارتست از نسبت ستاده به داده و یا به بیان دیگر نسبت تولید کالا یا خدمات نهایی به منابع به کار رفته در آن.
منابع انسانی :
منظور از منابع انسانی یک سازمان ، تمام افرادی هستند که در سطوح مختلف سازمان مشغول به کارند .
منابع اطلاعاتی :
اطلاعات از مهم ترین منابع هر سازمان و نظام اجتماعی است. اگر نیروی انسانی، مواد، سرمایه و تجهیزات را منابع فیزیکی بدانیم، اطلاعات در زمره ی منابع مفهومی یک نظام به شمار می آید. منابع فیزیکی به وسیله منابع مفهومی اداره می شوند و از طریق سیستم مفهومی ، اطلاعات مربوط به منابع فیزیکی ، انعکاس می یابند.
فناوری :
فناوری سازمان تمام فرایندهایی را که یک سازمان برای تبدیل ستاده ها به داده ها به کار می گیرد ، شامل می شود.
اطلاعات :
اطلاعات عبارت است از جریان هایی که مجموعه ی دانایی ها را تغییر می دهد، این تغییر زمانی اتفاق می افتد که یا مطلبی به مجموعه ی دانایی ها افزوده شود و یا تجدید ساختاری در آن به وجود آید.
فناوری اطلاعات :
عبارت است از شبکه ای پیچیده از رایانه ها، سیستم های ارتباطات از راه دور و دستگاه های کنترل که به افراد و سازمانها در گردآوری، انتقال، پردازش و بازیابی داده ها و اطلاعات کمک می کند.
آزمون فرضیات :
برای آزمون فرضیات از دو روش توزیع فراوانی (کیفی) و از تست دو جمله ای(کمی) استفاده خواهد شد .
فرضیه اول :
‹‹ به کارگیری فناوری اطلاعات موجب استفاده بهینه از منابع انسانی می شود›› .
بیان فرض ها:
H0 : فناوری اطلاعات موجب استفاده ی بهینه از منابع انسانی نمی شود.
H1 : فناوری اطلاعات موجب استفاده بهینه از منابع انسانی می شود.
پیشنهادهایی برای دیگر محققان :
به عنوان پیشنهاد ، موارد زیر می تواند به عنوان موضوعات پژوهشی مورد عنایت محققان محترم قرار گیرد:
۱- بررسی رابطه ی به کارگیری فناوری اطلاعات و استفاده ی بهینه از منابع مالی و فیزیکی
۲- بررسی تطبیقی وضعیت استفاده از فناوری اطلاعات در دو سازمان مختلف ، به طور مثال شرکت ملی گاز ایران و شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی.
۳- بررسی تطبیقی نحوه ی انجام فعالیتهای سازمانی بین دو سازمان که فقط یکی از آن ها از فناوری اطلاعات استفاده می کند؛ از جمله دو واحد تابعه ی شرکت ملی گاز ایران.
۴- تحقیق در مورد چالش های فراروی سازمان ها در استفاده ی بهینه از فناوری اطلاعات و استقرار سیستم های اطلاعاتی.
۵- بررسی رابطه ی بین فناوری اطلاعات و اثر بخشی به عنوان یک موضوع پژوهشی.
۶- بررسی رابطه ی بین فناوری اطلاعات و بهره وری به عنوان یک موضوع پژوهشی.
۷- بررسی رابطه ی فناوری اطلاعات و استراتژی سازمان به عنوان یک موضوع پژوهشی.
در بخش مقدمه ی چنین می خوانیم :
عصر فعلی را برخی عصر اطلاعات لقب داده اند .این نامه گذاری شاید به این دلیل باشد که امروزه اطلاعات به جزء تفکیک ناپذیر زندگی بشر تبدیل شده است. اگر چه اطلاعات از دیر باز در زندگی بشر تاثیر به سزایی داشته و انسان برای تصمیم گیری ها و طی طریق ، همواره محتاج آن بوده است ولی آن چه که امروزه اهمیت آن را صد چندان کرده ، شرایط نوین زندگی و افزایش سهم اطلاعات در آن است .
اختراع رایانه ، امکان پردازش سریع و ذخیره ی حجم انبوهی از داده ها را فراهم آورد و پیشرفت های بعدی در زمینه ی ارتباط بین رایانه ها و امکان تبادل داده بین آنها ، تبادل و انتقال اطلاعات را در سطح وسیعی ممکن ساخته است. این رویدادها به همراه سایر پیشرفت های صورت گرفته در زمینه ی الکترونیک و ارتباطات اعم از میکروالکترونیک ، نیمه هادی ها ، ماهواره ورباتیک به وقوع انقلابی در زمینه ی نحوه جمع آوری ،پردازش ، ذخیره سازی ، فراخوانی و ارایه ی اطلاعات منجر گردید که شکل گیری فناوری اطلاعات ، حاصل این رویداد بود.
دراین میان نقش ابزارهای رایانه ای و مخابراتی به وضوح مشخص است . این فناوری به سرعت در حال رشد بوده و فعالیت ها وسرمایه گذاری های انجام شده در این زمینه به ویژه پس از ظهور پدیده ی اینترنت ،بسیار چشم گیر است ; دامنه ی علوم مرتبط با آن بسیار گسترده ووسیع شده و مباحثی نظیر علوم رایانه و مهندسی نرم افزار ، مخابرات ، هوش مصنوعی ، سیستم های اطلاعاتی مدیریتی ، مهندسی دانش ، فناوری چند رسانه ای ، مدیریت اطلاعات ، امنیت داده واطلاعات ، دادوستد و ارتباطات انسان-رایانه ، ارتباطات گروهی مبتنی بر رایانه ، روباتیک و پایگاه های اطلاعاتی اینترنتی را شامل می شود. پرتوهای این فناوری نوین بسیاری از زوایای زندگی انسان رافرا گرفته وبسیاری از علوم و موضوعها را تحت تاثیر خود قرار داده است .
امروزه موارد استفاده ی فناوری اطلاعات را می توان در آموزش ، مدیریت وسازمان ، پزشکی ، تجارت ، امور نظامی ، تولید وصنعت ، تحقیقات ، حمل ونقل ، کنترل ترافیک وصنعت نشر به وضوح مشاهده کرد.
اهمیت موضوع وتحقیق :
امروزه اهمیت اطلاعات ،هم به عنوان یک منبع مهم تاکتیکی و استراتژیکی در سازمان مطرح می باشد وهم به عنوان یک منبع عمده برای ارزش افزوره ی احتمالی شناخته شده است . اطلاعات همیشه در محیط کسب و کار به عنوان یک مزیت رقابتی مطرح بوده اما نکته ی مهم این است که تغییرات واقعی که می تواند ارزش بالقوه ی اطلاعات را افزایش دهد ، توانایی سازمان ها در استفاده از این منبع مهم از طریق کاربرد فناوری جدید است . فناوری اطلاعات با ویژگی ذخیره سازی ، پردازش ، بازاریابی و انتقال اطلاعات می تواند مدیران را در بهبود عملکرد سازمان هایشان یاری کند . فناوری اطلاعات ، تمام ابعاد سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی و تجاری زندگی انسان را متحول کرده وبا تغییرات زیربنایی بیشتری نیز مواجه خواهد ساخت . بدین ترتیب ساختار اشتغال ، صنعت ، اقتصاد ، تجارت و… به شدت از این پدیده متاثر خواهد شد.
بیان مسئله :
فناوری نو ظهور و پیشرفته ی اطلاعات ، برای حل مسایل مدیریتی ، در حال تغییر دادن شیوه های مدیریت سازمان ها و مهندسی مجدد هستند . مدیریت در محیط متحول امروز، برای هر تصمیم گیری نیازمند توجه به عوامل گوناگونی است. از جمله ی ای عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد: برنامه ریزی های قوانین دولتی ، نگرشهای کارفرمایانه ی توسعه ی فناوری اطلاعات و ارتباطات ، اطلاع رسانی و افزایش انتظار مشتریان با داشتن امکان انتخاب . در هر کدام از موارد فوق ، مدیریت نیاز به اطلاعات مناسبی دارد کهدانش اورا افزایش وعدم اطمینان وی را کاهش دهد با بتواند فعالیت موثری داشته باشد . بنابراین بهتراست به جای عبارت آشنای “مدیریت ، انجام دادن کارها از طریق دیگران است” ، عبارت “مدیریت ، انجام دادن کارها با استفاده از اطلاعات مناسب واز طریق افراد است” را به کار ببریم . در این راستا توجه به فناوری اطلاعات ضروری به نظر می رسد.
در دنیای فعلی ، فناوری اطلاعات ، خمیر مایه ی توسعه ی انسانی در سازمان و جامعه است و محورهای اساسی توسعه ی منابع انسانی و ماهیت آن را نیز متناسب با نیاز جامعه و انسان ها تعیین می کند. در توسعه ی منابع انسانی ، همواره باید ظرفیت های جدید انسانی را شناخت ، با توسعه ی قابلیت ها و کیفیت های انسانی به صورت یک فرایند دایمی انجام شود . تحقق این امر در گرو بهره گیری از فناوری اطلاعات است ، چون در فرایند فناوری اطلاعات دایما اطلاعات ،تولید ،پردازش ، توزیع و مدیریت می شود . بنابراین ، فناوری
اطلاعات زمانی حلال مشکلات خواهد بود که در خدمت توسعه و پرورش انسان ها قرار کرفته و قابلیت های انسانی با هم تلفیق و به توسعه ، کارایی و بهره وری منجر شود . دراین تحقیق رابطه ی بین فناوری اطلاعات و کارایی د رشرکت مجتمع گاز پارس جنوبی را کهدارای یکی از کاربردی ترین وبه روز ترین واحدهای فناوری اطلاعات در شرکت ها تابعه ملی گاز ایران است مطمح نظر واقع می شود. دلیل انتخاب این جامعه ی آماری ، درگیری مستقیم محقق با آثار یاشی از بکارگیری فناوری اطلاعات در شرکت مذکور می باشد . امید آن که نتایج این تحقیق برای تصمیم گیری های بهتر در آینده ، دراختیار مدیران این سازمان قرار گیرد و همچنین بتواند ضمن ارایه ی راه کارهای مفید برای بهره گیری مناسب تر از این فناوری در شرکت ، اداره ی بهتر امور را موجب شود .
اهداف تحقیق :
هدف اصلی از انجام این تحقیق ، ارایه ی چارچوب نظام دار از چگونگی تاثیر گذاری فناوری اطلاعات بر کارایی است . آگاهی ازاین موضوع می تواند دانش مدیران و کارکنان را نسبت به اثرات فناوری اطلاعات بر کارایی افزایش دهد ; نگرش سیستمی به این موضوع زمینه ای فراهم می کند که در آن بتوان فناوری اطلاعات وابعاد کارایی و تعاملات آ ن دو را بررسی کرد .
بنابراین دو هدف فرعی زیر را می توان برای این تحقیق برشمرد :
۳٫ بررسی رابطه ی بین به کارگیری فناوری اطلاعات و استفاده بهینه از منابع اطلاعاتی
۴٫ بررسی رابطه ی بین به کارگیری اطلاعات و استفاده ی بهینه از منابع انسانی
فرضیه های تحقیق :
این پژوهش دارای یک فرضیه ی اصلی و دو فرضیه ی فرعی به شرح زیر است :
فرضیه های فرعی
فرضیه اول :
” به کار گیری فناوری اطلاعات موجب استفاده ی بهینه از منابع انسانی می شود”.
فرضیه دوم:
” به کارگیری فناوری اطلاعات موجب استفاده ی بهینه از منابع اطلاعاتی می شود”.