فرمت فایل : word(قابل ویرایش), ppt
تعداد صفحات:30 صفحه ,24 اسلاید
سرفصل مطالب:
• مقدمهای راجع به توسعة فناوری اطلاعات
• ویژگی های فناوری اطلاعات
• آیا فناوری اطلاعات اشتغال زا است؟
(Information Technology)
فناوری اطلاعات
فنّاوری اطلاعات شاخــه ای ازفنّاوری است که با استفاده ازسخت افزار، نرم افزارو شبـــــکه افـــزار،مطالعـه وکاربـرد داده وپردازش آن را درزمینـــه های : ذخیره سازی ، دستکاری، انتقــال ، مدیریت ، کنترل، امکان پذیر می سازد.
ویژگیهای فناوری اطلاعات
ارتقای سطح کیفیت زندگی
ایجاد همافزایی اجتماعی
تقویت توانمندی اجتماعی
تقویت سایر حوزههای اقتصادی
ویژگیهای فناوری اطلاعات
سرعت زیاد پیشرفت و گسترش IT
ویژگی های فناوری اطلاعات
گستردگی و تنوع حوزة کاربرد:
کاربرد در آموزش
کاربرد در پزشکی
کاربرد در امور پژوهشی
کاربرد در اطلاع رسانی
کاربرد در امور تبلیغات
کاربرد در فرهنگ
کاربرد در تجارت
کاربرد در صنعت
کاربرد در خدمات دولتی
کاربرد در مدیریت شهری
کاربرد در امور سیاسی ....
آموزش مجازی:
محیط آموزش مجازی یک محیطی است که در آن با بهره گیری از
فن آوری ، محدودیتهای زمان و مکان درفرایند یاددهی – یادگیری از بین می رود، بنابراین در یک کلاس مجازی همانند یک کلاس واقعی درس، مشق، تکلیف، امتحان و ... وجود دارد. و لیکن برای انجام آن نیازی نیست که در یک ساعت و محل مشخص ، معلم و شاگردان دور هم جمع شوند؛ در عین حال نبایستی از فضای واقعی آموزش هم بطور کامل دور شد.
آموزش مجازی استفاده از ابزارهای تکنولوژیکی مختلف مبتنی بر وب یا توزیع شده برای مقاصد آموزشی است. نامهای دیگری مانند آموزش از راه دور ( Learning Distance ) ، آموزش بر خط (Online Learning ) سیستم مدیریت آموزشی
اهداف آموزش مجازی:
-صرفه جویی در زمان و هزینه
-برداشتن محدودیت زمانی و مکانی
- بررسی و کنترل کمی و کیفی دوره ها
- استفاده مجدد از محتوای آموزش
مزایا:
-کمک به حفظ محیط زیست
- کاهش ترافیک
- کاهش آلودگی های هوایی و صوتی مقرون به صرفه بودن
درمان از راه دور: (Telemedicine)
این کلمه از tele به معنای فاصله و medicineبه معنای درمان و طــب گـــرفته شــده اســـت
چندین تعریف برای آن ارائه شده است که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
استفاده از تکنولوژی پیشرفته به منظور انتقال اطلاعات و آگاهی دادن به منظور تشخیص پزشکی ،درمان و مراقبت بیمار و آموزش هـای از راه دور که در ارتباط با ســـلامت باشد.
دســترسی ســریع به متخصـصین پزشـکی از راه دور به وسـیله تکنولوژی اطلاعات و وســایل ارتباط از راه دور بدون توجه به اینکه بیمار یا اطلاعات وابسته به آن در کجا قرار گرفته است .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:20
چکیده:
فرهنگ سازمانی، نوعی برنامه ریزی اندیشه جمعی است که در سالیان اخیر به عنوان یک تفکر غالب در عرصه سازمانهای مطرح بوده است. این اندیشه جمعی، متمایز کننده اعضا از یک گونه به گونه دیگر است. هر کس به نوعی با جمع و گروههای انسانی کارکرده باشد، از وجود این پدیده مهم سازمانی آگاه است. این پژوهش به منظور بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در ادارات آموزش و پرورش شهر ایذه انجام شده است.
روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است، جامعه آماری کلیه کارکنان اداری آموزش و پرورش به تعداد 2659 نفر دارای تحصیلات دیپلم تا دکتری در نظر گرفته شدند و تعداد نمونه به روش تصادفی طبقه ای 330 نفر انتخاب گردیده است، ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه محقق ساخته فرهنگ سازمانی بر مبنای ویژگیهای هفت گانه رابینز و پرسشنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مبنای مهارتهای هفتگانه ICDL بوده است. اعتبار پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای فرهنگ سازمانی 90/0 و اعتبار پرسشنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات 86/0 تعیین گردیده است.
برای تجزیه و تحلیل سوالات پرسشنامه و بررسی سؤالهای علاوه بر آمار توصیفی، آزمون t با دو نمونه مستقل، آزمون خی دو و آزمون ضریب همبستگی پیرسون مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از سؤالات پژوهش به شرح زیر است:
1- بین فرهنگ سازمانی و بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه وجود دارد.
2- میزان بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین کارکنان سازمان پایین می باشد.
3- بین ویژگیهای فرهنگ سازمانی (نوآوری و ریسک پذیری، توجه به افراد، توجه به گروه، تهور طلبی) با بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه معناداری وجود دارد ولی بین سه ویژگی دیگر از ویژگیهای فرهنگ سازمانی (شامل توجه به جزئیات، نتیجه محوری و ثبات و حفظ وضع موجود) با بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه معناداری وجود ندارد.
4- میزان بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین کارکنان زن و مرد یکسان می باشد.
مقدمه:
دوران جدید که به عصر اطلاعات موسوم است، دوران فناوری اطلاعات و ارتباطات می باشد، بشر امروز جامعه¬ای مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT ) را تجربه می¬کند که از ویژگیهای خاص خود برخوردار است. چنین جامعه¬ای را جامعه اطلاعاتی می¬گویند (صرافی زاده، 1383 ، ص 5).
جامعه اطلاعاتی جامعه¬ای است که در آن زندگی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی افراد جامعه به فناوری اطلاعات و ارتباطات وابسته است و جامعه¬ای است که در آن مردم در محل کار ، منزل و حتی در اماکن تفریحی از این تکنولوژی¬ حداکثر استفاده را می¬برند.
بر خلاف دوران گذشته که اطلاعات و تکنولوژی در اختیار صاحب نظران فن و صنایع قرار داشت و مشروعیت آن نیز به تایید و تصدیق آنان مرتبط بود در جامعه جدید اطلاعات تکنولوژیستها علمای اجتماعی و مردم معمولی نیز مرتبط با تکنولوژی اطلاعاتی قرار گرفته و بخشی از زندگی روزمره آنان شده است. زیرا اطلاعات و اخبار در گروه نیازهای اساسی همه مردم قرار گرفته است و تولیدات آن استفاده همه جانبه دارد. در حالی که در دوران گذشته استفاده از تکنولوژی مرتبط با قشر خاصی بود و فراگیری زیادی نداشت (آذرخش، مهراد،1383،ص 25).
ویژگیدیگر جامعه اطلاعاتی کالا شدن اطلاعات است، اطلاعات کالا شده و به مدد تکنولوژی های جدید ارتباطی در دسترس هر کسی که طالب آن باشد قرار می¬گیرد. در این گونه جوامع مفاهیم سنتی موجود در زمینه¬هایی چون اقتصاد، آموزش ، کسب و کار، مدیریت و تجارت دچار تحول می¬گردد. با گذر از عصر صنعتی و ورود به عصر اطلاعات و به گفته الوین تافلر (عصر دانایی) نیاز روزافزون بشر برای آموزش متفاوت¬تر با آنچه در گذشته بوده است بیشتر حس می¬شود در همین راستا تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات که به طور فزاینده¬ای در حال گسترش است می¬تواند به نحو مطلوبی تمامی امور زندگی را تحت تاثیر قرار دهد (احمدی نژاد ، 1379 ، ص 24).
دنیای موجود با دستاوردهای متنوع خود همواره در معرض تحولات و تغییرات غیرقابل پیش بینی است. الوین تافلر اعتقاد دارد ورود به قرن بیست و یکم به عنوان عصر فرانظریه هنگامی برای انسانها جاذب خواهد بود که آدم کنونی بتواند در مقابل تغییرات آن قرن قدرت تحمل لازم را داشته باشد با شجاعت در مقابل آن ظاهر شود. تحقق این ایده¬آل هنگامی میسر خواهد بود که از هم اکنون بشر امروزی بتواند خودش را برای تغییرات در دنیای آینده آماده سازد این نیز مشروط به دانش، مهارت، بینش و پویایی است.
زندگی در دنیای جدید نیازمند شناخت کامل و کسب مهارتهای استفاده از این ابزارها و بدون داشتن چنین ابزاری رقابت و زندگی بسیار مشکل خواهد بود و مستلزم از دست دادن فرصتهای فراوانی در زندگی روزانه افراد و جوامع است.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:97
فهرست مطالب:
شماره صفحات
تقدیم .................................................................................................................................. I
تقدیر و تشکر ..................................................................................................................... II
چکیده ................................................................................................................................. III
فهرست مطالب ................................................................................................................... IV
فصل اول فناوری اطلاعات و ارتباطات چیست؟ ........................................................ 1
1-1 مقدمه ............................................................................................................... 2
1-2 اطلاعات و دانش ............................................................................................. 3
1-3 دانش و توسعه ................................................................................................. 5
1-4 فناوری اطلاعات و ارتباطات ........................................................................... 7
1-5 زیرساخت اطلاعات ........................................................................................ 9
1-6 فناوری اطلاعات .............................................................................................. 10
1-7 کاربردهای اطلاعات ........................................................................................ 11
فصل دوم تاریخ علم اقتصاد ......................................................................................... 16
2-1 مقدمه ............................................................................................................... 17
2-2 فکر علم اقتصاد ............................................................................................... 20
2-3 انقلاب فرهنگی مدرن ...................................................................................... 21
2-4 مراحل تحول تفکر اقتصادی ............................................................................ 24
2-5 خطاهای عمده اقتصاددانان سیاسی .................................................................. 26
2-6 اقتصاد در مقام علم .......................................................................................... 34
2-7 نادرستی فرض سه عامل تولید ........................................................................ 36
2-8 مفهوم نظام اقتصادی ........................................................................................ 39
2-9 تقسیم¬بندی زمانی علم اقتصاد نوین ................................................................. 40
2-10 سرمایه¬گذاری خالص و برنامه¬ریزی شده در اقتصاد کروزو .......................... 42
2-11 نظم اقتصادی – اجتماعی آزاد، با فرض شرایط ایستا .................................... 45
2-12 نظم اقتصادی بازار همراه با رشد: سرمایه و بهره، رانت، دستمزدها و سود ... 47
2-13 دو ویژگی عمده تحلیل عمومی اقتصاد ......................................................... 54
2-14 پول و بهره، چرخه تجاری ............................................................................ 55
2-15 جنبشهای مخالف اقتصاد تحلیلی ................................................................... 59
فصل سوم اقتصاد دیجیتالی ........................................................................................... 66
3-1 مقدمه ............................................................................................................... 67
3-2 مراحل شکل¬گیری اقتصاد دیجیتال .................................................................. 67
3-2-1 دوره اول: اقتصاد مبتنی بر مزیت نسبی .................................................. 68
3-2-2 دوره دوم: اقتصاد مبتنی بر مزیت رقابتی ................................................ 68
3-2-3 دوره سوم: اقتصاد دیجیتالی ................................................................... 69
3-3 نقش بنگاه¬ها در اقتصاد دیجیتالی ..................................................................... 72
3-4 تأثیر فناوری اطلاعات بر اقتصاد ...................................................................... 73
3-5 تجارت الکترونیک چیست؟ ............................................................................ 76
3-5-1 تاریخچه ................................................................................................. 78
3-5-2 تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات .................................................. 79
3-5-3 سطوح تجاری الکترونیک ...................................................................... 80
3-5-4 تأثیرگزاری تجارت الکترونیک در تمام سطوح مختلف تجارت ........... 81
3-5-5 تجارت الکترونیکی در برابر تجارت سنتی ............................................ 82
3-5-6 جایگاه تجارت الکترونیک در جهان ...................................................... 85
3-6 استراتژی فناوری اطلاعات و ارتباطات و توسعه اقتصادی .............................. 87
3-7 بهره¬وری در کشورهای توسعه¬یافته .................................................................. 88
3-8 فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای درحال توسعه ............................. 89
3-9 استراتژی رشد صادرات ................................................................................... 90
3-10 آموزه¬هایی برای توسعه اقتصادی ................................................................... 92
3-10-1 فناوری اطلاعات و ارتباطات در هند ................................................... 94
3-11 نتیجه¬گیری ..................................................................................................... 95
منابع .................................................................................................................................... 97
چکیده :
گسترش و توسعه اعجاب انگیز فناوریهای ارتباطات و اطلاعات در طول دو دهه گذشته، تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را تحت الشعاع قرار داده است. شدت تأثیرگذاری این پدیده در تحولات اخیر به گونه ای است که از آن به عنوان انقلاب اطلاعاتی و ارتباطاتی نام برده می شود. برآیند انقلاب ارتباطات در عرصه های مختلف به زبان ساده، تسهیل برقراری ارتباطات و تبادل اطلاعات و همچنین انجام سریع، کم هزینه و با کیفیت بسیاری از امور است که در گذشته با هزینه بالا، زمان بسیار و بازدهی کم همراه بوده است. اینترنت شناخته شده ترین و کاربردی ترین ابزار ارتباطی در این فرایند است. درعین حال فناوری ارتباطی به دلیل اهمیت بالا در تعاملات اقتصادی و اجتماعی روندی رو به رشد، پیچیده و متنوع را تجربه می کند. شاید کاربرد اصلی و مهم فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی جدید در عرصه فعالیت های اقتصادی باشد که سرمایه گذاری های عظیمی را در کشورهای مختلف و در میان بازیگران اقتصادی به خود اختصاص داده است. تحقیق زیر این پدیده را با عنوان فناوری اطلاعات و تأثیر آن در اقتصاد مورد تحلیل قرار می دهد.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:83
فهرست مطالب:
1_ مقدمه 1
2_ تاریخچه 2
3_ ساختار 3
4_ محورهای فعالیت 5
5_ عملکرد سال 81 7
1_5_ سازماندهی و هماهنگی 7
2_5_ اجرا 9
3_5_ اطلاعرسانی 15
4_5_ مشاوره 17
6_5_ طرح تکفا 18
6_ برنامه سال 82 25
6_1_ رئوس فعالیتها 26
2_6_ ساختارجدید 28
پیوستها: 38
پیوست 1) فهرست و مشخصات اعضای شورا 39
پیوست 2) مشخصات و عملکرد کمیتههای تخصصی 40
پیوست 3) خلاصه وضعیت و دستاوردهای پروژهها 44
پیوست 4) فهرست نشریات منتشرشده 52
پیوست 5) سمینارهای تخصصی برگزارشده 53
پیوست 6) فهرست جلسات برگزارشده شورا 58
پیوست 7) آمار حضور اعضا در جلسات شورا 59
پیوست 8) صورتجلسات شورای فناوری اطلاعات در سال 81 60
مقدمه:
با پایان سال 81، شورای فناوری اطلاعات وزارت صنایع و معادن دومین سال فعالیت خود را پشت سر گذاشت. در آغاز سومین سال فعالیت شورا و به منظور معرفی برنامه 1382, ضروری است عملکرد گذشته نیز مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. محتوای این گزارش شامل دو بخش است که نخستین بخش به ارایه عملکرد سال 1381 شورا میپردازد. چکیدهای از اهداف, برنامهها، فعالیتها و آمار عملکرد شورا و کمیتههای تخصصی آن در سال 81 در این بخش ارایه میگردد. عملکرد شورا و کمیتههای تخصصی آن طی سال 80 در گزارشهای منتشرشده قبلی توسط دبیرخانه جمعبندی و ارایه شده است. 1 بخش دوم این گزارش به معرفی برنامه و ساختار جدید شورا در سال 1382 اختصاص دارد. همچنین، کلیه مدارک و مستندات فعالیتهای شورا در سایت شورا به نشانی www.mim.gov.ir/itc موجود است.
_ گزارش عملکرد شورای فناوری اطلاعات وزارت صنایع معادن، فروردین ـ مرداد 80
_ گزارش عملکرد کمیتههای تخصصی شورای فناوری اطلاعات وزارت صنایع و معادن، آذرماه 80
_ فعالیتهای شورای فناوری اطلاعات وزارت صنایع و معادن، بهار 81
تاریخچه
شورای فناوری اطلاعات وزارت صنایع و معادن براساس حکم شماره 10205 مورخ 9/1/80 وزیر محترم صنایع و معادن، از سوی معاونت برنامهریزی، توسعه و فناوری با هدف تمرکز و هماهنگی فعالیتها، برنامهها و طرحهای فناوری اطلاعات در وزارتخانه و واحدهای تابعه تشکیل شده و از آن تاریخ با تشکیل جلسات ادواری و همچنین راهاندازی کمیتههای تخصصی و تعریف و نظارت بر اجرای پروژههای فناوری اطلاعات، فعالیت نموده است.
اهداف اولیه که از تشکیل شورا موردنظر بوده است، عبارتند از:
ارزیابی وجمعبندی کلی وضعیت فعلی وزارتخانه از نظر IT
تعیین و تصویب سیاستهای کلان و راهبردهای IT در وزارتخانه
تعریف، تصویب و نظارت بر پروژههای IT
برنامهریزی در جهت تجهیز وزارتخانه به زیرساختهای انسانی و فنی لازم برای توسعه IT
هماهنگی و همگرا نمودن کلیه فعالیتهای آماری، اطلاعرسانی، مکانیزاسیون و ارتباطات در وزارتخانه و سازمانهای تابعه
هرچند هدف اولیه از تشکیل شورا، ایجاد یک نهاد مشورتی و هماهنگکننده در کنار بدنه اصلی وزارتخانه بوده است، در عمل به دلیل نبود یک واحد سازمانی متولی IT در وزارتخانه، اجرا و نظارت بر برخی از پروژهها و عملیات اجرایی این حوزه نیز در حیطه وظایف شورا قرار گرفته و از طریق دبیرخانه شورا پیگیری شده است.
محورهای فعالیت
با بررسی اقدامات و فعالیتهای انجام شده شورا تاکنون، میتوان این فعالیتها را در محورهای پنجگانه زیر جمعبندی نمود:
سازماندهی و هماهنگی
عمدهترین وظیفه دبیر و دبیرخانه شورا، سازماندهی شورای فناوری اطلاعات و کمیتههای تخصصی وابسته به آن و پیگیری در مورد برگزاری منظم جلسات این کمیتهها، همچنین تنظیم و توزیع صورتجلسات شورا و کمیتهها و اطلاعرسانی داخلی در مورد موضوعات مطرح شده و مصوبات میباشد. همچنین شناسایی و معرفی کارشناسان واجد شرایط برای عضویت در شورا به معاونت محترم برنامهریزی، توسعه و فناوری، و تلاش در جهت ارتقاء کیفی ترکیب شورا و نهادهای وابسته به آن (تامین نیروی انسانی لازم) از وظایف مستمر دبیر شورا میباشد.
اجرا
وظیفه شورا در بعد اجرایی، معطوف به برنامهریزی و اولویتبندی اقدامات اجرایی، تعریف، امکانسنجی و تصویب پروژههای IT، انتخاب مجری جهت این پروژهها و نظارت کمی و کیفی بر اجرای آنها میباشد. هماهنگی و همسوسازی سایر فعالیتهای غیرپروژهای و جاری در زمینه IT با پروژهها و برنامههای کلان وزارتخانه نیز از وظایف شورا در حوزه اجرا میباشد.
اطلاعرسانی
وظایف شورا در حوزه اطلاعرسانی در دو زمینه قابل طرح است:
اطلاعرسانی در مورد فعالیتها و اقدامات انجام شده و پروژهها و برنامههای در حال اجرای شورا در سطح ستاد وزارتخانه، سازمانهای تابعه
نشر و ترویج دانش فنی روز در زمینه فناوری اطلاعات در وزارتخانه و سازمانهای تابعه
مشاوره
شورای فناوری اطلاعات به عنوان نهاد مشاورهای معاونت برنامهریزی، توسعه و فناوری و کل وزارتخانه در زمینه IT، ارایه خدمات مشاورهای برنامهریزی شده و موردی به معاونت و سایر واحدهای تابعه وزارتخانه را در دستور کار دارد. ارایه نظرات مشاورهای و ارزیابیهای کارشناسانه در مورد طرحها و پیشنهادات ارایه شده به وزارتخانه در زمینه IT یکی از این خدمات مشاورهای میباشد.
طرح تکفا
با تصویب و ابلاغ طرح توسعه کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات (تکفا) در قالب تبصره 13 بودجه سال 81 و عزم دولت مبنی بر استمرار این طرح در سالهای آینده، بهرهگیری از منابع و فرصتهای فراهم شده توسط این طرح در همه دستگاههای دولتی به صورت یکی از محورهای اصلی فعالیت این دستگاهها در زمینه IT درآمده است. در این راستا، شورای فناوری اطلاعات وزارتخانه وظیفه هماهنگی برنامهها و ارایه طرحهای لازم به دبیرخانه طرح تکفا را دنبال نموده است.
عملکرد سال 81
چکیدهای از اهم اقدامات و فعالیتهای انجام شده توسط شورای فناوری اطلاعات وزارت صنایع و معادن و نهادهای وابسته به آن در سال 1381 در این بخش ارایه میگردد. اطلاعات تفصیلی این فعالیتها در پیوستهای همین گزارش ارایه شده است. همچنین برای دسترسی به اسناد و مدارک شورا که جزئیات بیشتر در مورد این فعالیتها را دربر دارد، میتوان به سایت شورا به نشانی www.mim.gov.ir/itc مراجعه نمود.
عملکرد شورا در سال 81 در قالب محورهای فعالیت مطرح شده در بخش قبلی جمعبندی و ارایه میگردد:
سازماندهی و هماهنگی
تعداد اعضای شورا که در آغاز سال 81 به 12 نفر بالغ میگردید، با خروج یکی از اعضا (آقای دکتر اکبرپور) و پیوستن 5 عضو جدید (خانم آقا و آقایان دکتر حائری یزدی، زاویه، توکلی و وارث) به 16 نفر رسیده است. (پیوست 1)
شورا در سال 81، تعداد 27 جلسه برگزار نموده است. در مجموع این جلسات که با حضور اعضای اصلی و کارشناسان مدعو برگزارشده، 15,606 نفرـ ساعت وقت کارشناسی صرف طرح و پیگیری وظایف شورا و بحث و بررسی در مورد مباحث مطروحه گردیده است. (پیوست 6)
تعداد کمیتههای تخصصی شورا از 10 کمیته در انتهای سال 80، با انحلال دو کمیته (نگهداری سیستمهای موجود و ساماندهی سیستمهای عملیاتی) و تشکیل یک کمیته جدید (امور استانها)، به 9 کمیته رسیده است. در حال حاضر کمیتههای تخصصی زیر فعال میباشند:
کمیته برنامهریزی سیستمهای اطلاعاتی
کمیته سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
کمیته اتوماسیون اداری
کمیته ساماندهی نظام اطلاعات آماری
کمیته اطلاعرسانی از طریق پایگاه وب
کمیته آموزش عمومی و تخصصی فناوری اطلاعات
کمیته ساماندهی و گسترش شبکههای اینترنت و اینترانت
کمیته ساماندهی، تجهیز و توسعه کتابخانه
کمیته امور استانها
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:51
فهرست مطالب :
خشک کردن با کهموج (میکروویو)
اتیل اولئات
خشک کردن صوتی
خشک کردن با پرتو زیر قرمز
آب زدایی به روش میدان الکتریکی و مغناطیسی
بخار داغ
آب گیرنده ها (نم گیرها)
ترکیدن پفکی
خشک کردن کف پوشی
استخراج با سیال های فوق بحرانی و کاربرد آن در خشک کردن
استخراج
کاربرد سیال فوق بحرانی برای خشک کردن مواد غذایی
افزونی
امکان پذیری
پرداذش اقتصادی باز فشرده سازی مکانیکی بخار برای یک خشک کن استوانه ای
کاربرد های خشک کردن
خشک کردن افشانه ای
فراورده های شیر
قهوه فوری
چای فوری
فراورده های خشک شدن تخم مرغ
خشک کردن افشانه ای آنزیم ها
ریز اندامواره ها(میکروارگانیسم ها ) و مخمرها
خشک کردن افشانه ای پروتئین ها ی آب پنیر
آبزدایی تراوشی و فن آوری مهارسازی
میوه ها
سبزی ها
فراورده های گوشت و ماهی
غذاهای با رطوبت متوسط
بازآب پوشی فراورده های خشک شده به شیوه تراوشی
بسته بندی مواد غذایی خشک شده
آسیب مکانیکی
ویژگی های تراوایی
پیش بینی های شیمیایی و زیست شیمیایی
پیش بینی های میکروبی و بیولوژیکی
چکیده:
فن آوری نوین خشک کردن :
دربسیاری از فرایندها خشک کردن یک کار سخت و مهم است . یک بررسی پژوهشی نشان داد که در سال 1985 در آمریکا 4/2 کواد , افزون بر 20 کواد نیرو برای خشک کردن مصرف شده است . پس حتی درصد کوچکی صرفه جویی در مصرف انرژی بهبود قابل توجهی را در کارایی انرژی ایجاد می کند . افزون بر این دیگر کیفیت نهایی محصول غذایی به شدت تحت تأثیر روش و راهکار خشک کردن قرار دارد.
در بخشهای بعد این فصل روشهای جدید خشک کردن و کاربرد استخراج با سیال فوق بحرانی و متراکم مکانیکی مجدد بخار در فرایند خشک کردن آورده شده است .
1-4 خشک کردن با کهموج (میکروویو)
امواج رادیویی با بسامد بالا تا 000/30 مگاهرتز می تواند در خشک کردن به کار گرفته شود . یک ژنراتور بسامد بالا موجها را به درون یک آون که برای جلوگیری از عبور موجها طراحی شده است می فرستد. طول موج گزیده شده به گونه ای است که از عبور و نفوذ آنها از داخل مادهی غذایی اطمینان به دست آید. افزون بر این میزان نفوذ تحت تأثیر عمق و نوع مواد در معرض موج قرا ر می گیرد . هر ماده ای باید به طور جداگانه مورد آزمایش و محاسبه قرار گیرد تا طول موج مناسب برا ی خشک کردن آن شناخته شود. چنانچه انرژی امواج به داخل ماده وارد شود مولکولهای ماده سعی می کنند در جهت میدان الکتریکی اعمال شده آرایش بگیرد . سپس در حول محور خود شروع به نوسان می کند و انرژی موج ها را به انرژی حرارتی تبدیل می کند.
این حرارت تولید شده موجب خشک شدن ماده غذایی می گردد. نوع طراحی اتاقک خشک کن که مانع عبور موجها و فرار آنها می گردد موجب می شود که موجها پس از بازتابهای متوالی بر روی دیواره های محفظه به طورکامل جذب ماده ی در حال خشک شدن گردد در این روش سرعت خشک شدن به طور قابل توجهی افزایش می یابد . به دلیل آن که موج ها باید از ماده غذایی عبور کند تا بتواند نقاط درونی آن را خشک کند , خشک کردن غیر یکنواخت می گردد.
این نوع گرمایش کارایی بالایی دارد و راندمان مصرف توان , معمولا بیشتر از 70% است .
جنبه های تجاری مهم این روش نگهداری رنگها و کیفیت طبیعی ماده غذایی است . این روش می تواند چیپس سیب زمینی و کلم و تکه های سیب زمینی را به ترتیب از مقدار رطوبت 15% به 9% و 7% به 5% کاهش دهد. در این روش زمان مورد نیاز برای خشک کردن 5/1 زمان لازم نسبت به خشک کن های دمش عرضی هوا می باشد.
در این زمینه (جپسون) و (نوری و سالونخه ) و (هوکسول و مورگان)و (دیویس)و(وینکه) و(پورتر)و(بلو)و(اوامیر) کارهایی را انجام دادند.
2-4 : اتیل اولئات :
در فرایند خشک کردن می توان از برخی ترکیب ها برا ی افزایش سرعت خشک کردن برخی از محصول های غذایی بهره گیری کرد.
یکی از این ترکیب ها اتیل اولئات می باشد. این ماده باعث می گردد که سطح ماده ی غذایی خشک شود و رطوبت پدیر گردد و رطوبت داخلی را بیشتر به طرف سطح بکشد . بسیاری از پژوهشگران بر این باورند که این پدیده به علت واکنش حل کنندگی اتیل اولئات که پوسته ی مومی و دیواره ی یاخته ی برخی فرآورده ها را در خود حل می کند می باشد.
تنها نشاسته با آمیلوز بالا انگورهای بی دانه , دانه های ذرت و برخی از میوه های متخلخل تحث تاثیر این ماده بهتر خشک می شود . این ماده همچنین روی خمیر های نشاسته تاثیر دارد و لی بر روی ژل ها بی اثر است .
عمل اتیل اولئات مانند یک فعال کننده ی سطحی می باشد و با افزایش دادن و پخش کردن نقاطی که مسیری برا ی عبور آب هستند سرعت تبخیر رطوبت را زیاد می کند .
برای مثال مواد مومی کهدر سطح انگورها وجود دارد مانع انتقال رطوبت می گردد که اتیل اولئات با حل کردن آنها انتقال حرارت را به درون محصول آسان می کند.
شکل 4-1 اثر میزان اتیل اولئات را بر روی سرعت خشک کردن مواد غذایی توسط هوا را نشان می دهد .
ساراواکوس(1986) و سوارزو همکاران (1986) و سالاس و لابوزا (1968)و لوسین و روت (1985) و ساراوکوس و چارم (1962) و پونتینگ و مک بین (1970) و رازوو ساراواکوس (1986) وریواومازی (1986) و چمبرو پوسینگهام (1963) دراین زمینه ی کارهای بیشتری انجام داده اند.
3-4 خشک کردن صوتی :
نوآوری دیگر در خشک کردن مواد غذایی و خشک کردن صوتی است . در این روش محصول ها توسط موج های صوتی با شدت بالا و فرکانس کم در دامنه ی دمایی پایین 0140 تا 200 درجه فارنهایت خشک می شود . این موج های صوتی نیرومند ضرایب انتقال گرما و جرم را درلایه ی مرزی محصول افزایش می دهد . این پدیده باعث جدا شدن مایع از جامد می گردد. سرعت خشک کردن این گونه خشک کن 3 تا 10 برابر خشک کن های معمولی است. بهره وری آنها نزدیک BTU/IB 1500 آب جدا شده است.
این فرایند در پهنه ی موج های فرا صوتی نیز انجام می گیرد . محصولی که باید خشک شود در اثر وزن خود از بالای خشک کن در آن می ریزد.
محصول برای ورود به اتاقک خشک کن ابتدا پودر می شودو سپس با هوا و موج های صوتی نزدیک ودر معرض چند ثانیه خشک می گردد .
در نهایت یک سیکلون برای جمع آوری محصول خشک شده درمسیر قرار داده میشود . این دستگاه نیاز به یک سیستم صداگیر دارد . زیرا هنگام خشک کردن سرو صدای زیادی ایجاد میکند.
غذاهایی که معمولا در دسته مواد غذایی قرار می گیرند که به سختی خشک می شوند در خشک کن صوتی به طور موفقیت آمیزی خشک گردیده اند.
مایع هایی که دارای 5 تا 78% رطوبت است .تا مرز 5/0% رطوبت خشک شده است .
محصول های غذایی دارای چربی فراوان تا نزدیک 30% نیز در این سیستم به خوبی خشک شده است.
محصولات دیگری که در این خشک کن به خوبی خشک می شود عبارت است از :
شربت های ذرت سرشار از فرکتوز و رب گوجه فرنگی و آب لیمو و آب پرتقال ازا آنجا که این فرایند کم و بیش تند و خنک است و افت طعم و بو و رنگ و ارزش خوراکی آن کم است .
افزون بر این بازسازی آن آسان و مزه ی آنها بر جای می ماند. آگاهی بیشتر در این زمینه را میتوان از بنگاه گسترش آمریکا (مورالیدها)و(انسمینگر) به دست آورد.
4-4 خشک کردن با پرتو زیر قرمز
این روش خشک کردن اغلب با خشک کردن به روش تصعیدی برا شتاب بخشیدن به فرایند تصعید و خشک کردن مرحله ای و خشک کردن نواری پیوسته استفاده می شود.
تابش پرتو زیر قرمز به وسیله داغ کردن فرآورده تا دمای بالا موجب جذب مستقیم رویه به وسیله پرتو افشانی می گردد . فراورده های آرمانی برا ی این روش به کار بستن اجسام سیاه است . این دما بیشتر با شعله گاز پدید می آید .
روش های برقی مانند لامپ های گداخته بازتابنده 100 تا 5000 وات , لوله های کوارتز و مقاومت ها می باشد. پرتو افشانی داغ از صفحه های سوار شده در بالای سینی ها ی محصول می تابد.
چون ضخامت لایه های محصول نباید بیشتر از 3 میلی متر باشد بیشتراز روش پیوسته بهره گیری می شود.
دوغاب ها و ژل ها در این روش به خوبی خشک می گردد و جذب بهتری دارد.
این روش خشک کردن سرعت خشک کردن بالا را بدون خطر سوختن ماده غذایی فراهم می کند.
(بیااو)و(وینک)و(هاگن و دراورت)و(ساندو)و(اورفویل)و(سیفاوری وپریر)و(هاساتانی)و (کوتز )
پژوهش های دیگری را در این زمینه انجام داده اند و در روسیه نیز پژوهش های ارزشمندی انجام یافته است .
5-4 آب زدایی به روش میدان الکتریکی و مغناطیسی
بهره گیری از میدان های الکتریکی و مغناطیسی در آغاز برای جدا کردن ترکیب های جامد با مایع به کار رفته است . نخستین بار که در فرایند این کار فر آورده آب زدا گردید به عنوان یک روش کامل کننده ی روش سنتی آبگیری به کار رفت .
بخش بنیادین فرایند جریان میدان برق مستقیم است که بر رو ی جسم آبگیری شونده به کار می رود.
این روند بر ویژگی های رویه ای جامد- مایع مانند پتانسیل زتا برهم کنشی دوقطبی ها و ویژگی نم گیری آن اثر می گذارد .
این روش در دو فرایند کار می کند.یکی تراوندگی برقی یا الکترو اسمزی و صافی الکتریکی . اکترواسمزی حرکت آب از میان پوسته های متخلخل محصول با به کاربردن جریان برق مستقیم است .
این یک فرایند نفوذ سطحی می باشد. صافی کردن صافی الکتریکی حرکت ذره های باردار شده است به سمت الکترودها در یک میدان الکتریکی مستقیم است . این فرایندها پیش از فرستادن فرآورده به خشک کنی دیگر در یک اتاق جداگانه انجام می گیرد .
به دلیل های اقتصادی روش این فرایندها در اندازه های بازرگانی انجام نمی شود. و لی در آینده به دلیله ای زیست محیطی توجه بیشتری به آن خواهد شد در این زمینه پژوهش های بیشتری به وسیله سازمان های کان های آمریکا ه سازمان علمی و پژوهش صنعتی مشتر ک المنافع استرالیا ه اداره تولید برق مرکزی انگلستان و انجمن بنیاد بانک سوئیس و شرکت برق فوجی با مسئولیت محدود و ژاپن , روش های شیمیایی زیست محیطی مونسانتو در آ مریکا انجام گرفته است .
6-4 بخار داغ :
این روش خشک کردن معمولا با یک روش خشک کن دو نواری همراه است . محصول بر روی نوار بالایی به صورت یک لایه ی یکنواخت و غیر فشرده قرا ر می گیرد. هنگامی که نوار وارد خشک کن می گردد بخار سراسر نوار و محصول را می پیماید .
در پایان نخستین نوار نقاله یک روش بارگیری گرانشی محصول را روی نوار پایینی بارگیری می کند. و محصول نیمه خشک دوباره سراسر اتاقک خشک کن را می پیماید . بخار به طور موازی به محصول دمیده می شود . این روش برا ی خشک کردن یوننجه و خمیرها مناسب است. شکل 4-2 نمایی از این نوع خشک کن را نشان می دهد.
هوا نباید به درون این سیستم راه یابد وبنابراین دستگاه باید به خوبی و در برابر ورود هوا آب بندی شود.
بخار داغ در فشار اتمسفری تنها محیط خشک کننده ی موجود می باشد. این روش نسبت به خشک کردن با هوای داغ زمان و سطح خشک کردن مورد نیاز را کاهش میدهد.
سرعت تبخیر توسط سرعت انتقال گرما میان مایع خشک کننده و محصول کنترل می شود و در پایان فرایند خشک کردن بخار ساده تر از هوا از محصول خشک خارج می گردد.
بخار کاملا اشباع شده از خشک کن بیرون می رود و سپس فشرده شده تا اندک آب به جا مانده درآن معیان یافته و از آن خارج شود . پس از پایان فرایند بخار منبسط شده و به داخل خشک کن باز گردانده می شود.
با اینکه هزینه ی اولیه این روش بسیار بالاست ولی سودمندی آن بسیار است . هیچگونه ضایعاتی در فرآورده پدید نمی آید و موجب سوختن محصول نمی شود آلودگی زیست محیطی نداردو 50 % انرژی صرفه جویی می شود. برای اطلاعات بیشتر به گارین و همکاران مراجعه شود.
هوانباید به درون این سیستم راه یابد و بنابرین دستگاه باید به خوبی در برابر ورود هوا اب بندی شود بخار داغ در فشار اتمسفری تنها محیط خشک کننده ی موجود می باشد این روش نسبت به خشک کردن مورد نیاز را کاهش می دهد سرعت تبخیر توسط سرعت انتقال گرما میان مایع خشک کننده و محصول کنترل می شود در پایان فرایند خشک کردن, بخار ساده تر از هوا از محصول خشک خارج می گردد بخار کاملا اشباع شده از خشک کن بیرون می رود و سپس فشرده شده تا اندک اب به جا مانده در ان میعان یافته و از ان خارج شود .
پس از پایان فرایند, بخار منبسط شده و به داخل خشک کن باز گردانده می شود . با اینکه هزینه ی اولیه این روش بسیار بالا است, ولی سودمندی ان بسیار است هیچ گونه ضایعاتی در فراورده پدید نمی اید و موجب سوختن محصول نمی شود .
الودگی زیست محیطی ندرد و 50 ./. انرژی صرفه جویی می شود برای اطلاعات بیشتر به گارین و همکاران مراجعه شود.