فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:77
فهرست مطالب:
عنوان شماره صفحه
چکیده ........................................................................................................................................................10
مقدمه...........................................................................................................................................................13
1.کلیات.......................................................................................................................................................16
1-1چرخه شیر دهی...................................................................................................................................18
2-1شیر دوشی............................................................................................................................................18
3-1ترکیبات عمده شیر گونه های اصلی تولید کننده شیر جهت مصرف انسان..........................................19
4-1.بی ثباتی ترکیبات شیر..........................................................................................................................19
1-4-1.وراثت..............................................................................................................................................20
2-4-1.مرحله شیر دهی...............................................................................................................................20
3-4-1.سن..................................................................................................................................................21
4-4-1.عفونت غدد پستان...........................................................................................................................21
5-4-1.تغذیه...............................................................................................................................................21
6-4-1.محیط...............................................................................................................................................22
7-4-1.روند شیر دوشی..............................................................................................................................22
5-1.ساختار اجزای اصلی شیر.....................................................................................................................23
1-5-1.لیپید ها............................................................................................................................................23
2-5-1.پروتئین ها.......................................................................................................................................23
1-2-5-1کازئین ها.......................................................................................................................................24
2-2-5-1آنزیم ها..........................................................................................................................................24
3-5-1-.کربوهیدرات ها...............................................................................................................................24
4-5-1.ازت غیر پروتئینی..............................................................................................................................25
5-5-1.املاح.................................................................................................................................................25
6-5-1.عناصر نادر........................................................................................................................................25
6-1.خواص فیزیکی شیر..............................................................................................................................26
1-6-1.رنگ.................................................................................................................................................26
2-6-1.PHوخواص بافری شیر...................................................................................................................26
3-6-1.پتانسیل اکسیداسیون-احیای شیر......................................................................................................27
4-6-1.ثقل ویژه...........................................................................................................................................27
5-6-1.ویسکوزیته.......................................................................................................................................27
6-6-1.نقطه انجماد......................................................................................................................................27
7-1.شیمی شیر.............................................................................................................................................28
8-1.خصوصیت های فیزیک و شیمیایی شیر...............................................................................................28
9-1.تغییرات شیر و اجزای آن.....................................................................................................................28
10-1.خاصیت های فیزیکی شیر.................................................................................................................29
11-1.جمع آوری و در یافت شیر...............................................................................................................29
1-11-1.امتحان پاکیزگی............................................................................................................................30
2-11-1.آزمایش رسوبی...........................................................................................................................30
3-11-1.آزمایش رزازرین.........................................................................................................................30
12-1.چرا شیر را پاستوریزه می کنند........................................................................................................31
13-1.شیر استریلیزه..................................................................................................................................32
14-1.توزیع شیر.......................................................................................................................................33
15-1.انواع شیر.........................................................................................................................................33
16-1.تولید شیر در ایران..........................................................................................................................34
17-1.نقش شیر در تغذیه انسان...............................................................................................................35
1-17-1.خواص تغذیه ای شیر................................................................................................................35
1-1-17-1.چربی شیر.............................................................................................................................35
2-1-17-1.کلسترول شیر........................................................................................................................37
3-1-17-1.پروتئین شیر..........................................................................................................................37
1-3-1-17-1.تامین پروتئین...................................................................................................................37
2-3-1-17-1.ارزش غذایی پروتئین شیر...............................................................................................38
4-1-17-1.تامین اسید های آمینه ضروری ............................................................................................38
1-4-1-17-1.افزایش ارزش غذایی رژیم ها.........................................................................................38
5-1-17-1.ارزش رژیمی پروتئین شیر..................................................................................................39
6-1-17-1پروتئین شیر در تغذیه سالمندان......................................................................................40
18-1لاکتوز................................................................................................................................................40
1-18-1منابع لاکتوز...................................................................................................................................41
2-18-1.ساختار لاکتوز..............................................................................................................................41
3-18-1حلالیت لاکتوز.............................................................................................................................42
4-18-1.ظرفیت شیرین کنندگی لاکتوز....................................................................................................42
5-18-1.کریسالیزاسیون لاکتوز.................................................................................................................42
6-18-1.هیدرولیز لاکتوز..........................................................................................................................44
7-18-1.اثر بر جذب کلسیم.....................................................................................................................44
8-18-1.اثر بر فلور روده ای ...................................................................................................................44
9-18-1.ارزش رژیمی لاکتوز...................................................................................................................44
19-1.مواد معدنی و عناصر نادر ..............................................................................................................45
1-19-1.سهم در نیازهای رژیمی.............................................................................................................45
2-19-1.مواد معدنی و عناصر نادر در رژیم خرد سالان..........................................................................45
20-1ویتامین های شیر..............................................................................................................................46
1-20-1احتیاجات رژیمی........................................................................................................................46
2-20-1ویتامین ها در تغذیه کودکان........................................................................................................46
21-1 آنزیم های شیر...............................................................................................................................47
22-1هورمون های شیر............................................................................................................................47
23-1.اسید های آلی شیر..........................................................................................................................48
24-1.اثرات فرایند....................................................................................................................................48
1-24-1.اثر حرارت بر چربی شیر..............................................................................................................48
2-24-1.تغییرات حرارتی پروتئین های شیر...............................................................................................49
3-24-1.تاثیر حرارت بر ویتامین های شیر.................................................................................................49
4-24-1.هموژنیزاسیون شیر........................................................................................................................49
25-1.فراورده های کشت داده شده شیر......................................................................................................50
1-25-1.نقش فراورده های کشت داده شده شیر در متابولیسم...................................................................50
26-1.نوشیدن شیر خطر ابتلا به دیابت را کاهش می دهد..........................................................................51
27-1.مصرف روزانه شیر قلب را سالم نگه می دارد...................................................................................52
2.اهداف وفرضیه ها....................................................................................................................................54
3.نتایج............................................................................................................................................ 56
4.بحث و پیشنهادات.......................................................................................................................73
5.منابع............................................................................................................................................77
چکیده شیر به طور کلی عبارت است از تراوشهای غدد پستانی حیوانات پستاندارو در اثر دوشش حیوان سالم به دست می آید.ترشح شیر در پستان گاو اندکی قبل از زایمان شروع می شود بنابر این گوساله می تواند بلافاصله پس از تولد با شیر تغذیه گردد.گاو پس از زایش به مدت 300 روزبه تولید شیر خواهد پرداخت.
شیرمخلوط پیچیده و غیر یکنواختی از لیپید ها،کربوهیدراتها ،پروتئینها و بسیاری دیگر از ترکیبات آلی و نمک های معدنی محلول یا معلق در آب است .چربی و مواد لیپیدی در شیر به صورت قطرات یا گلبول هایی یافت می شوند که توسط لایه یا غشایی احاطه شده اند. پروتئین های شیر به دو گروه عمده کازئین و پروتئین های محلول در شیر طبقه بندی می شوندکه هر یک نیز به نوبه خود متشکل از گرو ههای کوچکتری هستند.لاکتوز عمده ترین وبارزترین کربو هیدرات شیر است
مهمترین املاح موجود در شیر گاو عبارتند از :سدیم ،پتاسیم ،کلسیم،منیزیم فسفر،کلر.لاکتوز و املاح موجود در شیر از نظر کمی ،تغییراتی در جهت عکس یکدیگر دارند. کمیت و کیفیت بسیاری از ترکیبات شیر در بین گونه های مختلف و حتی در میان افراد یک گونه با هم فرق دارد.
ترکیب شیر گاو با پیشرفت دوره شیر دهی به میزان قابل ملاحظه ای تغییر می کند.بیشترین تغییر در ابتدا و انتهای دوره شیر دهی روی می دهد .
شیر گاو حاوی تقریبا 87 درصد آب 13 درصد ماده خشک می باشد.
چربی و پروتئین در شیر ،ممکن است در مدت زمان نگه داری دچار تغییرات شیمیایی گردند،این تغییرات به دو دسته تقسیم می شوند:اکسیداسیون و لیپولیز.
شیر در بین غذاهای متعدد با منشا حیوانی و گیاهی ،از جایگاه خاصی برخوردار است،چرا که تنها غذای انسان و حیوان در طی اولین مراحل زندگی است.بنا براین شیر می باید حاوی هر آن چیزی باشد که موجود جوان برای رشد و نمو بدان نیاز دارد .
افراد سالمند به لحاظ پایین تر بودن میزان انرژی متابولیک پایه شان در مقایسه با افراد جوان به انرژی کمتری نیاز دارند .رژیم غذایی سالمندان باید حاوی پروتئین حیوانی بیشتری باشد.
مقدمه :
«ان لکم فی الانعم لعبرة نسقیکم مما بطونه من بین فرث ودولبنا خالصا سانقا للشربین» .(البته برای شما هوشمندان ملاحظه حال چهاربایان از- شتر وگاو گوسفند – عبرت وحکمت است که از میان دو جسم ناپاک (سرگین وخون )شیر پاک شما را می نوشانیم که در طبع همه نوشندکان گوارا است.)(سوره مبارکه نحل ایه 66)
بر اساس یافته محققان ،زمان پیدایش کشاورزی در حدود 15-10 هزار سال قبل از میلاد مسیح بوده و شروع به نگه داری دام را از حدود 6000 سال قبل از میلاد حدس می زنند. همزما ن با نگه داری دام، استفاده از شیر آن برای مصارف خانگی مرسوم گردیدو سپس با افزایش تولید شیر مقداری از آن در بازارهای محلی به عنوان کالا مورد تبادل قرار گرفت. امروز تولید شیر و محصولات تهیه شده از آن به عنوان ترکیبات غنی از پروتین و مواد ضروری بدن ،یکی از مهمترین فعالیت ها در زمینه صنایع غذایی محسوب می گردد. به گونه ای که در بعضی موارد مصرف سرانه شیر در کشور های جهان به عنوان شاخص پیشرفت و توسعه منظور می گردد. از اواخر نیمه اول قرن اخیر تولید صنعتی شیر در جهان روند توسعه سریعی را دارا بوده است . علت این پیشرفت بهبود روش های تولید شیر با انتخاب نژادهای شیردار مانند براون سوئیس و دام های دو منظوره مانند هلشتاین رو به گسترش نهاد که همراه با فن آوری جدید در فرایند ها به شرایط مطلوبی دست یافته است. معمولا گاو را به عنوان اصلی ترین دام تولید کننده شیر در جهان می شناسند گرچه در بعضی نقاط جهان دام های دیگری به عنوان دام شیرده مانند گاومیش، بز، گوسفند، شتردر اولویت قرار دارند .صنعت شیر در ایران با بیش از چهار دهه فعالیت فراز و نشیب های مختلفی را پشت سر گذاشته است. اولین پایه های تولید در مقیاس صنعتی برای تهیه فراورده های لبنی پاستوریزه از یک خط اهدایی سازمان یونیسف در حدود چهل و اندی سال پیش شروع شد وهم اکنون این صنعت در ایران به یکی از پیشرفته ترین واحد های صنایع غذایی تبدیل گشته است. امروزه صنایع شیر ایران مفتخر است که توانسته است در سایه نظام مقدس جمهوری اسلامی به رشد و گسترش این صنعت بپردازد و همگام با دنیا پیشرفته ترین فناوری موجود را برای تولید فراورده های لبنی به کار گیرد. هم اکنون با تلاش وابتکار متخصصین و صنعتگران فعلی و قبلی امکان ساخت دستگا ههای مورد نیاز این صنعت در کشور نظیر دستگاههای پاستوریزاتور، پمپ های بهداشتی ،دستگاههای هموژن کننده،واحد های تبخیر کننده تحت خلا و... فراهم شده است.
فصل اول 1.کلیات
شیربه طور کلی، عبارت است ازتراوشهای غدد پستانی حیوانات پستاندار –معمولا گاو-که عاری از کلستروم می باشد و در اثر دوشش کامل یک یا چند حیوان سالم به دست می آید.درعصر پستانداران اولیه ، قبل از گسترش و پیشرفت زندگی خاکی بدون شک ترکیب اجزا غیرالی مایعات بدن آبزیان شباهت زیادی با محیط زندگی آنها داشته است. سپس در اثر تکامل ،ترکیب خون و دیگر مایعات بدن آنها به منظور سازش با محیط اطراف و یا به دلیل اختصاصی گشتن نیازشان تغییر کرده است.
شیر غذای طبیعی نوزادان می باشد بشر در هزاران سال پیش متوجه شد که می تواند از این فرآورده با ارزش به عنوان غذا، نه تنها برای کودکان بلکه برای بزرگسالان نیز استفاده نماید. بر این اساس، او از طریق انتخاب و پرورش حیوانات توانست تولید شیر را به میزان قابل توجهی افزایش داده، آن را به عنوان غذای خویش مورد استفاده دهد. نوع حیوانات تولید کننده شیر در یک منطقه تا حد زیادی به شرایط آب و هوایی محل بستگی دارد. گاو بومی مناطق معتدله است. مردم اروپا ومناطق مهاجر نشین ، نظیر استرالیا و نیوزلند از جمله مصرف کنندگان عمده شیر گاو و فراورده های آن به شمار می روند. شیر بز و گوسفند در جنوب اروپا طرفداران زیادی دارد . مادیان، شتر ولاما از دیگر حیواناتی هستند که شیر آنها مصرف انسانی دارد. با وجود این که گونه های ذکر شده فوق از جمله منابع تولید کننده شیر به شمار می روند ولی شیر گاو بیش از هر یک از آنها مورد استفاده قرار می گیرد. لذا بیشترین تحقیقات علمی بر روی این فراورده متمرکز شده است.
شیر در پستان گاو که یک اندام نیم کروی است ترشح می شود. هرپستان حاوی دسته های بزرگ مجزایی است که به نوک پستان ختم می شود. از آنجا که پستان به وسیله2 چین به 4 ربع تقسیم می شود می توانند چهار نوع شیر با کیفیت های متفاوت تولید کنند. پستان از بافت غده ای تشکیل شده که حاوی سلول های ترشح کننده شیر می باشد و در داخل بافت عضلانی خاصی محصور شده است که سبب حفظ پیوستگی بین غدد شیری و جلوگیری از رسیدن آسیب های ناشی از ضربه به آنها می باشد. بافت ترشحی حاوی 2 بیلیون کیسه کوچک به نام آلوئول می باشد. سلولهای ترشح کننده شیر در دیواره آلوئول قرار دارد که به صورت گروههای 8 تا 20 تایی واقع شده اند.
1-1چرخه شیر دهی :
ترشح شیر درپستان گاو اندکی قبل از زایمان شروع می شود بنابراین گوساله می تواند بلا فاصله پس از تولد با شیر تغذیه گردد. گاو پس از زایش به مدت 300 روز به تولید شیر خواهد پرداخت. این مدت به دوره شیر دهی موسوم است. اولین شیری که پس از زایش تولید می شود به آغوز موسوم است. در دوره شیردهی حجم شیر تولیدی از یک سیر نزولی برخوردار است و پس از 300 روز ممکن است تا 25-15 درصد از حداکثر مقدار شیر کاسته شود.در این مرحله باید شیردوشی از گاو متوقف شود و گاو نباید تا دو ماه قبل از زایش مجدد شیر بدهد.
2-1شیر دوشی : برای دوشیدن و خروج شیر از داخل پستان دام باید در ابتدا هورمون اکسی توسین مترشحه از غده هیپوفیز به داخل جریان خون گاو ترشح گردد تا پستان ها تحت تاثیر آن تحریک شده و شیر را به بیرون هدایت کند. این هورمون در غده هیپوفیز ساخته شده و در آن ذخیره می گردد در اصل در هیپو تالاموس ساخته و در هیپوفیز ذخیره می گردد. در حالت طبیعی دام در اثر مکیدن پستان به وسیله گوساله تحریک می شودو این امر باعث ترشح هورمون اکسی توسین به داخل جریان خون می شود. در شیردوشی های مدرن امروزی گوساله در کنار گاو قرار داده نمی شود اما شرایط تحریکی به نوع دیگری برای دام محیا می گردد بطور مثال با صدا یا نوازش یا تیمار دام در شیر دوشی این تحریک را ایجاد می گردد.
3-1ترکیبات عمده شیر گونه های اصلی تولید کننده شیر جهت مصرف انسان:
شیر مخلوط پیچیده وغیر یکنواختی از لیپیدها کربوهیدراتها پروتینها و بسیاری دیگر از ترکیبات آلی ونمک های معدنی محلول یا معلق در آب است. کمیت و کیفیت بسیاری از ترکیبات شیر در بین گونه های مختلف وحتی در میان افراد یک گونه با یکدیگر فرق دارد. اکثر مطالعات انجام شده بر روی شیر به ترکیباتی چون : پروتئین چربی لاکتوز و مواد معدنی اختصاص دارد. مواد معدنی به طور کلی تحت عنوان خاکستر دسته بندی شده اند. موجودات به علت سرعت رشد بیشتر در اوایل زندگی به مواد مغذی بیشتری نیاز دارند. شیر پستانداران مختلف به منظور رفع نیازهای اختصاصی رشد نوزادانشان متحمل تغییراتی شده است. با توجه به جدول 1-1 ومقایسه شیر انسان و گاو تفاوت های اساسی در مقدار پروتئین لاکتوز و خاکستر مشاهده می گردد. ارتباط مشخصی میان چربی و پروتئین در شیرهای مختلف وجود دارد. رابطه زیر در مورد ارتباط میان چربی و پروتئین شیر 13 گونه سم دار مطرح شده است :05 /1 +(%)چربی*75/0=(%) پروتئین
4-1بی ثباتی تر کیبات شیر:
خون به شیر راه می یا بند حال آن که دسته ای دیگر در غدد پستانی سنتز می گردد. پیش سازهای ساخت این مواد از خون گرفته می شود. در نتیجه ,تمامی پدیده های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی که ترکیب خون را تحت تاثیر قرار می دهد ممکن است بر ترکیب شیر نیز موثر واقع شود. ترکیب شیر تحت الشعاع عواملی چون :وراثت،دوره شیردهی، سن، عفونت غددپستان،تغذیه،محیط و روش شیردوشی قرار می گیرد.
1-4-1وراثت:
وجود اختلاف میان نژاد های مختلف در یک منطقه اساسا ژنتیکی است. در گذشته ادعا می شد که تاثیر این اختلاف ها، بیشتر روی چربی شیر نمایان می گردد و اثر آن بر روی دیگر اجزای شیر ناچیز است. اما اخیرا طی یک سری کارهای تحقیقاتی، اطلاعات سودمندی به دست آمده است که نشان می دهد دیگر اجزای شیر نیزتحت تاثیر این امر قرار می گیرند.
2-4-1مرحله ی شیردهی:
ترکیب شیر گاو با پیشرفت دوره شیردهی به میزان قابل ملاحظه ای تغییر می کند. بیشترین تغییر در ابتدا و انتهای دوره شیردهی روی می دهد. کلستروم یا اغوز، اولین تراوشهای بعد از زایمان است که ترکیب، ظاهر و خواصی بسیار متفاوت با شیر دارد، ماده ای است لزج ، غلیظ دارای ته رنگ زرد مایل به قرمز همراه با بویی قوی و طعمی تلخ. در مقایسه با شیر ،از میزان کازیین ،پروتین های محلول در سرم (بخصوص گلوبولین)ونمک های معدنی بیشتر، ولی لاکتوز کمتر برخوردار است. تغییر ترکیب کلستروم و تبدیل آن به شیر معمولی تقریبا چهار روز به طول می انجامد که مقدار پروتئین دیرتر از سایر مواد به حد طبیعی خود می رسد. میزان چربی ، پروتین تام ، کازیین، پروتئین های سرمی وخاکستر شیر ، طی 6هفته اول شیردهی کاهش می یابد. سپس ، میزان آن ها ثابت مانده یا به تدریج بالامی رود و در انتهای دوره شیردهی ، میزان مواد مذکور با سرعت بیشتری افزایش می یابد.
3-4-1سن:
سن گاو ، تاثیر کم ولی حتمی بر روی ترکیب شیر می گذارد. کاهش می یابد. jenes در سال 1974 گزارش داد که از پنج دوره شیردهی به بالا ، مقدار چربی در حدود 2/0% ومقدار مواد جامد بدون چربی ،4/0%کاهش می یابد. دوشش مداوم حیوان به مرور زمان موجب زوال پستان می شود و با بالا رفتن سن، امکان ابتلا به بیماری ماستیدیس (ورم پستان) در گاو افزایش می یابد.lequtes در سال 1960، گزینش انتخابی جهت افزایش تولید شیر پیشنهاد کرده است.
4-4-1عفونت غدد پستان:
مطالب زیادی در مورد تاثیر عفونت های میکروبی بر روی تراوش شیر وجود دارد. شدت عفونت با توجه به ترکیب شیرو این که این ترکیب چقدر از محدوده طبیعی خارج شده است قابل تشخیص می باشد. معمولا ترکیب شیر گاو هایی که به ماستیدیس مبتلا شده اند به ترکیب خون نزدیک می شود.
5-4-1تغذیه: اگر خوراک دام از حد مورد نیاز کمتر باشد، مقدار تولید شیر کاهش می یابد این امر ممکن است با افزایش درصد چربی همراه باشد. در حالی که میزان کل چربی تولید شده تغییر چندانی نخواهد کرد در هر صورت، ترکیب چربی شیر گاو بسته به نوع چربی رژیم غذایی تغییر می نماید این ارتباط در گاو بسیار پیچیده تر از حیوانات تک معده ای است. زیرا قبل از جذب اسید چرب از روده کوچک، فرایند طولانی هضم چربی در داخل شکمبه انجام می پذیرد .
در یک کار تحقیقاتی، مشخص شد چنانچه در یک جیره غذایی با سطح انرژی ثابت، مقدار معینی پروتئین خام به حیوان داده شود، تولید شیر افزایش می یابد، ولی تغذیه گاو با پروتئینی بیش از اندازه لازم، تاثیری روی تولید یا ترکیب شیر نمی گذارد.
تاثیر کمبود میزان پروتئین دریافتی بر روی مقدار پروتین شیر، ناچیز است واساسا زمانی رویت می شود که میزان این ترکیب در غذای حیوان به شدت پایین باشد. ترکیب پروتئین های شیر، مستقل از رژیم بوده، حیوان قادر است که در یک رژیم عاری از پروتئین، به کمک نمک های آمونیوم و اوره (به عنوان منابع نیتروژن) اقدام به سنتز آن نماید.
6-4-1محیط :
به منظور مشاهده آثار محیط بر روی ترکیب شیر، لازم است سایر عوامل، نظیر تغذیه و دوره شیردهی را ثابت نگه داشت، زیرا این عوامل باعث بیچیدگی موضوع شده ، مانع از مشخص شدن تاثیر دما وفصل می شوند .
آزمایش های بسیاری که طی چندین سال روی هزاران نمونه از شیر های مختلف مناطق معتدله صورت گرفته، مشخص نموده که چربی و مواد جامد در طول سال به طور کاملا واضحی تغییر می یابند. به این صورت غلظت چربی و پروتئین در ماههای اردیبهشت ـ تیر به حداقل می رسد و در ماههای مهر- دی به حداکثر خود می رسد. تغییرات میزان چربی پروتئین در حدود 4/0% می باشد.
7-4-1روند شیر دوشی:
درصد چربی تا پایان عمل شیر دوشی به طور مشخصی افزایش می یابد، به صورتی که در ابتدای عمل ، محصولی با میزان چربی بسیار پایین و در انتها ، شیری غنی از چربی به دست می آید. اگرعمل شیردوشی ناقص انجام شود مقدار زیادی چربی در پستان باقی می ماند که می توان آن را در شیر دوشی بعدی استحصال نمود. به غیر از چربی ، تفاوت محسوسی بین شیر ابتدا و انتهای شیر دوشی وجود ندارد. طریقه دوشش (دستی یا مکانیکی )، تاثیری روی مقدار یا ترکیب شیر نمی گذارد.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:102
فهرست مطالب:
موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان
جغرافیای طبیعی و اقلیم استان
جغرافیای تاریخی استان
بابل:
چالوس:
نوشهر:
وضعیت اجتماعی و وضعیت اقتصادی استان
جاذبه های طبیعی
منابع و تفرج گاه های آبی
دریا و سواحل آن
محور رامسر- علم ده
خزر مرکزی:
محور علم ده- بابلسر
محور بابلسر- فرح آباد و بهشهر- گرگان
دریاچه ها و تالاب ها
دریاچه ولشت:
دریاچه استخر پشت
رودخانه ها
رودخانه چالوس:
چشمه ها ومراکز آب درمانی:
چشمه های آب گرم رامسر:
آب معدنی آمولو:
آبشارها:
آبشار ایج یا ده قلو:
آبشار یخی:
شبه جزیره و جزایر
جلگه ها و جنگل
کوه ها و قله ها
کوه های تخت سلیمان و کلارستان:
کوه های لار و دماوند
غارهای طبیعی
غار دیو سفید:
غار یخ مراد:
دره ها
دره های جنگلی
دره های کوهستانی
پارک های جنگلی و طبیعی
پارک جنگلی نور
پارک جنگلی نمک آبرود:
مناطق حفاظت شده و حیات وحش:
پناه گاه حیات وحش سمسکنده
پناه گاه حیات وحش دشت ناز
منطقه حفاظت شده دودانگه و چهاردانگه:
جاذبه های تاریخی و باستانی
بناها و یادمان های تاریخی
کاخ ها وقصرها
عمارت و باغ صفوی ” باغشاه”
مجموعه صفوی فرح آباد
عمارت و باغ رامسر
قلعه ها و برج های تاریخی
قلعه بلده
برج سلطان زین العابدین
غارهای تاریخی و تپه های قدیمی
غارهای کمربند و هوتو
آب انبارها، حمام ها و پل های قدیمی
آب انبار نو
خانه های قدیمی
خانه نیما یوشیج
محله قدیم آلاشت
بناها و اماکن مذهبی
مساجد قدیمی
مسجد محدثین (شیخ کبیر) بابل
امامزاده ها و زیارتگاه ها
ویژگی های فرهنگی و هنری
موزه ها
موزه و فرهنگ سرای کندلوس
نام و نشانی اماکن و دیدنی های مهم استان
فهرست منابع
موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان
استان مازندران با حدود 24 هزار کیلومتر مربع مساحت بین 47 دقیقه تا 38 درجه و 5 دقیقه عرض شمالی و 50 درجه و 34 دقیقه تا 56 درجه و 14 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته ایت. دریای مازندران در شمال، استان تهران و سمنان در جنوب و استان های گیلان و گلستان به ترتیب در غرب و شرق آن قرار گرفته است. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری سال 1375 و با توجه به تفکیک استان گلستان از استان مازندران، این استان در حال حاضر 14 شهرستان، 38 شهر، 34 بخش و 100 دهستان دارد. شهرستان های این استان عبارتند از: آمل، بابل، بابلسر، بهشهر، تنکابن، ساری، سواد کوه، قائم شهر، رامسر، محمودآباد، نکا، نور، نوشهر و چالوس.
جغرافیای طبیعی و اقلیم استان
موقعیت و وضعیت طبیعی استان مازندران نشانگر دو ناحیه عمده جلگه های ساحلی و کوهستانی البرز است. امتداد و جهت رشته کوه های البرز به صورت دیواری مرتفع و طولانی، نوار ساحلی و جلگه های کناره ای دریای مازندران را محصور کرده است. در سراسر استان مازندارن، شیب زمین از ارتفاعات به سوی جلگه و به سمت دریای خزر کاهش می یابد. در محل تلاقی جلگه و کوهپایههای شمالی البرز، به علت شدت فرسایش و تراکم آبرفت، قسمتی از ناهمواری های قدیمی با رسوبات جدیدتر پوشیده شده و در بعضی نقاط به صورت تپه درآمده است. تحت تأثیر نسیم دریا و بادهای محلی، در جلگه های سواحل جنوبی و شرقی دریای خزر، تپه های ماسه ای ساحلی تشکیل شده و سدی طبیعی و کم ارتفاع بین دریا و جلگه پدید آورده اند. همچنین در قسمت شرقی جلگه مازندران رسوباتی ضخیم به صورت تپه ماهوره های نسبتا مرتفع وجود دارد که حداکثر گسترش غربی آنها تا شهرهای بهشهر و نکا محدود میشود.
طبیعت استان مازندران تحت تأثیر عرض جغرافیایی، ارتفاعات البرز، ارتفاع از سطح دریا، دوری و نزدیکی به دریا، وزش بادهای محلی و ناحیه ای، جا به جایی توده های هوای شمالی و غربی و حتی پوشش متراکم جنگلی قرار دارد. به همین جهت و با وجود وسعت اندک، (و بر خلاف تصور عموم که آب و هوای آن را یکسره معتدل می دانند)، این ناحیه از تنوع آب و هوایی ویژه ای برخوردار است. دو جریان بزرگ نقش تعیین کننده ای در آب و هوای استان ایفا می کند:
یکی جریان هوایی شمال و شمال شرقی که از سیبری و قطب شمال به سوی
جنوب و جنوب غربی پیش روی می کند و موجب سردی هوا، یخ بندان و ریزش برف و باران می شود. این توده هوا در تابستان به سوی شمال رانده میشود و تأثیر چندانی در آب و هوای مازندران ندارد. دیگری جریان وزش بادهای غربی است که در زمستان از اقیانوس اطلس، دریای مدیترانه و دریای سیاه عبور می کند و پس از ورود به ایران، بارندگی های شدید و مداوم را باعث می شود. در ماه های تابستان قدرت باران زایی این بادها کاهش می یابد و فقط رطوبت و هوای شرجی را افزایش می دهد و شرایط زیستی نامناسبی را پدید میآورد. علاوه بر باد و جا به جایی توده های اصلی هوا، بادهای محلی دیگری نیز مانند باد سورترک(شاخه ای از سیبری در زمستان)، باد خوش آباد دره نور، باد اورزروا (باد سرد زمستان از شرق به غرب) باد گیل وا(از مازندارن به گیلان) و باد سام(بادی در بهار و تابستان از جنوب به شمال) وجود دارد که به طور محلی و فصلی در شرایط آب و هوایی استان مازندران مؤثر واقع می شوند. آب و هوای استان مازندران با توجه به دما و بارش، به چند نوع تقسیم می شوند که عبارتند از:
آب و هوای معتدل خزری: جلگه های غربی و مرکزی استان تا کوه پایه های شمالی البرز و امتداد آن در نوار باریکی به سوی شرق، که از شمال به مسیر اصلی گرگان رود محدود می شود، آب و هوای معتدل خزری دارد. این نواحی به علت نزدیکی به دریای خزر از یک طرف و دیواره کوهستانی البرز و فاصله اندک کوه و دریا از طرف دیگر، دمای معتدلی دارد که دامنه گرمای آن محدود است. تابستان های گرم و مرطوب و زمستان های معتدل و مرطوب از ویژگی های عمده این نوع آب و هوا است و لذا آب و هوای بخش هایی از این ناحیه، مشابه آب و هوای معتدل مدیترانه است.
آب و هوای معتدل کوهستانی: با افزایش تدریجی ارتفاع اراضی جلگه ای به سوی ارتفاعات البرز و دوری از دریای خزر، در نواری به ارتفاع تقریبا 1500 تا 3000 متر، شرایط آب و هواب معتدل کوهستانی شکل می گیرد. به طوری که زمستان های سرد، طولانی و یخ بندان دارد و تابستان های آن معتدل و کوتاه است. از ویژگیهای اصلی این محدوده، کاهش میزان بارندگی سالانه و دمای هوا و افزایش ریزش برف است، که در نتیجه قسمتی از ریزش های جوی این نواحی به صورت برف تا اوایل دوره گرم در سطح زمین انباشته می شود.
آب و هوای سرد کوهستانی: در قلل کوهستان های مرتفع دامنه شمالی البرز و در ارتفاع بالای 3000 متر، دمای هوا به شدت پایین می آید و یخ بندان های طولانی ایجاد می شود و لذا این نواحی زمستان هایی سرد و طولانی و تابستان هایی کوتاه و خنک دارد. ریزش های جوی این نواحی غالبا به صورت برف است که در دوره سرما روی هم انباشته می شود و تا اواسط دوره گرما نیز دوام می آورد، به همین دلیل در قلل مرتفع منفرد مانند علم کوه، تخت سلیمان، دماوند، شاوار و پیر گردکوه شرایط تشکیل یخچال ها و انباشت دایمی برف فراهم است، به طوری که حتی در گرم ترین ماه های تابستان نیز ذخایر برف و یخ این نقاط باقی می ماند.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:257
فهرست مطالب:
چکیده 1
فصل اول: طرح تحقیق
1-1- مقدمه 4
1-2- تعریف مسأله 6
1-3- اهمیت موضوع 9
1-4- دلایل انتخاب موضوع 13
1-5- اهداف تحقیق 15
1-5-1- هدف کلی 15
1-5-2- اهداف اختصاصی 15
1-6- محدوده های تحقیق 15
1-6-1- محدوده موضوعی 15
1-6-2- محدوده مکانی 16
1-6-2-1- سیمای کلی استان مازندران 16
1-6-2-2- سیمای کلی شهرستان تنکابن 17
1-6-2-3- سیمای کلی شهرستان چالوس 19
1-6-3- محدوده زمانی 20
1-7- محدودیتهای تحقیق 20
1-8- تعاریف عملیاتی 21
فصل دوم: مرور ادبیات و مبانی نظری تحقیق
2-1- بخش اول: تعیین نیازهای آموزشی - ترویجی 23
2-1-1- مقدمه 23
2-1-2- مفهوم نیاز 23
2-1-2-1- ویژگیهای نیازهای انسانی 24
2-1-2-2- طبقه بندی نیازها 25
2-1-3- مفهوم آموزش 26
2-1-3-1- طبقه بندی نظامهای آموزشی 27
2-1-3-2- نقش نظامهای آموزشی 28
2-1-3-3- اصول آموزش 29
2-1-3-4- مزایا و فواید آموزش 30
2-1-4- تعاریف مختلف ترویج کشاورزی 30
2-1-4-1- اهداف آموزش ترویجی 31
2-1-4-2- اصول آموزش ترویجی 31
2-1-4-3- اهمیت و ویژگیهای آموزش ترویج کشاورزی 32
2-1-5- مفهوم نیاز آموزشی- ترویجی 33
2-1-5-1- انواع نیاز آموزشی 34
2-1-5-2- اولویت بندی نیازهای آموزشی 35
2-1-6- نیاز سنجی 37
2-1-6-1- تعیین نیازهای آموزشی - ترویجی 38
2-1-6-2- ضرورت و مزایای تعیین نیازهای آموزشی - ترویجی 39
2-1-6-3- قلمرو نیازسنجی در برنامه های آموزشی - ترویجی 40
2-1-6-4- اصول و نکات مهم در تعیین نیازهای آموزشی - ترویجی 40
2-1-6-5- اهداف تعیین نیازهای آموزشی 42
2-1-6-6- ویژگیهای تعیین نیازهای آموزشی - ترویجی 42
2-1-6-7- عوامل مؤثر در تعیین نیازهای آموزشی - ترویجی 43
2-1-6-8- مراحل تعیین نیازهای آموزشی 45
2-1-6-9- روشهای تعیین نیازهای آموزشی - ترویجی 45
2-2- بخش دوم: کیوی فروت 51
2-2-1- مقدمه 52
2-2-2- مبدأ و تاریخچه کیوی در جهان 53
2-2-3- تولید جهانی کیوی 54
2-2-4- صادرات جهانی کیوی 57
2-2-5- سابقه و موقعیت کیوی در ایران 59
2-2-6- تولید کیوی در ایران 61
2-2-7- صادرات کیوی در ایران 66
2-2-8- مشخصات گیاه شناسی کیوی 67
2-2-8-1- تعداد کروموزومها 68
2-2-8-2- ریشه ها 68
2-2-8-3- ساقه ها و شاخه ها 69
2-2-8-4- برگها 70
2-2-8-5- جوانه ها 70
2-2-8-6- گلها 73
2-2-8-7- میوه و بذر 78
2-2-9- واریته های معروف کیوی 79
2-2-9-1- واریته های ماده 79
2-2-9-2- واریته های نر 80
2-2-10- آب و هوا و شرایط اقلیمی مورد نیاز کیوی 81
2-2-10-1- بارندگی 81
2-2-10-2- نور خورشید 81
2-2-10-3- نیاز سرمایی 82
2-2-10-4- خاک 82
2-2-11- روشهای مختلف تکثیر کیوی 83
2-2-11-1- ازدیاد از طریق بذر 83
2-2-11-2- ازدیاد از طریق قلمه 84
2-2-11-3- ازدیاد از طریق پیوند 84
2-2-11-4- ازدیاد از طریق کشت بافت 85
2-2-12- عملیات احداث باغ کیوی 85
2-2-12-1- شرایط احداث باغ 85
2-2-12-2- باد شکن 86
2-2-12-3- داربست و انواع آن 87
2-2-13- عملیات کاشت کیوی 90
2-2-13-1- آماده سازی خاک 90
2-2-13-2- کود دهی 90
2-2-13-3- طراحی کاشت درختان کیوی فروت 91
2-2-13-4- انتقال نهالها به زمین اصلی 91
2-2-13-5- زمان انتقال نهالها 91
2-2-13-6- فواصل کاشت 92
2-2-14- عملیات داشت کیوی 92
2-2-14-1- هدایت و مراقبت از نهالها 92
2-2-14-2- آبیاری 92
2-2-14-3- هرس 93
2-2-14-4- تغذیه گیاه 95
2-2-14-5- مبارزه با علفهای هرز 96
2-2-15- آفات و بیماریهای مهم کیوی و خسارات ناشی از عوامل طبیعی 96
2-2-15-1- آفات 96
2-2-15-2- بیماریها 98
2-2-15-3- خسارات ناشی از عوامل طبیعی 100
2-2-16- عملیات برداشت و انبار داری کیوی 100
2-2-16-1- برداشت کیوی 100
2-2-16-2- انبارداری کیوی 101
2-2-17- ارزش غذایی و فرآورده های کیوی 102
2-2-17-1- ارزش غذایی کیوی فروت 102
2-2-17-2- فرآورده های کیوی فروت 104
2-2-18- محاسبه اقتصادی برای احداث یک باغ کیوی 104
2-3- بخش سوم: ضرورت شناسایی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران 107
2-3-1- کیویکاران 107
2-3-2- لزوم اهمیت آموزش کیویکاران 108
2-3-3- ضرورت شناسایی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران 108
2-4- بخش چهارم: مروری بر سوابق و مطالعات انجام یافته در زمینه تحقیق 110
2-4-1- مطالعات تحقیقاتی انجام گرفته در جهان 110
2-4-2- مطالعات تحقیقاتی انجام گرفته در ایران 112
فصل سوم: روش تحقیق
3-1- مقدمه 122
3-2- نوع و روش تحقیق 122
3-3- جامعه آماری 122
3-4- جمعیت مورد مطالعه 123
3-5- تعیین حجم نمونه 123
3-6- روش نمونه گیری 124
3-7- روش جمع آوری اطلاعات 124
3-8- ابزار جمع آوری اطلاعات 124
3-9- روایی 125
3-10- اعتبار علمی 125
3-11- ضریب آلفای کرنباخ 126
3-12- متغیرهای تحقیق 126
3-13- فرضیات تحقیق 127
3-14- روشهای تجزیه و تحلیل آماری 131
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات
4-1- مقدمه 135
4-2- آمار توصیفی 135
4-2-1- بخش اول: ویژگیهای فردی، اقتصادی و فعالیتهای باغداری 136
4-2-2- بخش دوم: نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران 147
4-2-3- بخش سوم: عوامل مؤثر بر نیازهای آموزشی 192
4-2-4- بخش جهارم: استفاده از کانالهای ارتباطی آموزشی - ترویجی 195
4-3- آمار استنباطی 203
4-3-1- نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن 203
4-3-2- نتایج حاصل از آزمون کروسکال والیس 208
4-3-3- آزمون من وایت نی 209
4-3-4- معادله خط رگرسیون چند متغیره در ارتباط با تأثیر متغیرهای مستقل بر میزان نیازهای
آموزشی- ترویجی کیویکاران 212
فصل پنجم: خلاصه ، نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- خلاصه 219
5-2- نتیجه گیری 221
5-2-1- نتایج حاصل از یافته های توصیفی 221
5-2-2- نتایج حاصل از یافته های تحلیلی 225
5-2-2-1- نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن 225
5-2-2-2- نتایج حاصل از تأثیر فردی متغیرهای مستقل برمتغیر وابسته 229
5-2-2-3- نتایج حاصل از تاثیر جمعی متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته 230
5-3- پیشنهادات 231
5-4- عناوین پیشنهادی جهت تحقیقات آتی 233
فهرست منابع 234
پیوست ها
پرسشنامه
فهرست جداول
جدول (1-1): تولید محصول کیوی در سنوات مختلف و بر حسب تن در هکتار 8
جدول (2-1): ده کشور تولید کننده عمده کیوی در جهان 55
جدول (2-2): مقدار و ارزش صادرات کیوی توسط ده کشور عمده صادرکننده در طی سالهای
2000-1998 58
جدول (2-3): آمار دهساله کیوی به تفکیک استان 62
جدول (2-4): نتایج تفصیلی سرشماری عمومی کشاورزی 1382- استان مازندران 65
جدول (2-5): ارزش غذایی کیوی در هر 100گرم از آن 103
جدول (2-6): سرمایه گذاری اولیه احداث یک باغ یک هکتاری کیوی تا قبل از مرحله باروری 106
جدول (2-7): خلاصه تحقیقات انجام گرفته در باب نیازهای آموزشی- ترویجی 116
جدول (3-1): تعیین حجم نمونه بر اساس شهرستانهای مورد مطالعه 123
جدول (3-2): بررسی آمار مورد استفاده برای هر یک از فرضیه های تحقیق 133
جدول (4-1): توزیع فراوانی افراد مورد مطالعه بر اساس سن 136
جدول (4-2): توزیع فراوانی افراد مورد مطالعه بر اساس تعداد افراد تحت تکفل 137
جدول (4-3): توزیع فراوانی افراد مورد مطالعه بر اساس سطح تحصیلات 138
جدول (4-4): توزیع فراوانی افراد مورد مطالعه بر اساس شغل اصلی 139
جدول (4-5): توزیع فراوانی افراد مورد مطالعه بر اساس سابقه کیویکاری 140
جدول (4-6): توزیع فراوانی سطح زیر کشت محصول کیوی افراد مورد مطالعه 141
جدول (4-7): توزیع فراوانی عملکرد سالیانه محصول کیوی افراد مورد مطالعه 142
جدول (4-8): توزیع فراوانی افراد مورد مطالعه بر اساس میزان درآمد سالانه از شغل کیویکاری 143
جدول (4-9): توزیع فراوانی نوع مالکیت افراد مورد مطالعه در خصوص کشت کیوی 145
جدول (4-10): توزیع فراوانی نظرات کیویکاران در خصوص دسترسی به مناطق شهری 146
جدول (4-11): توزیع فراوانی دفعات شرکت افراد مورد مطالعه در دوره های آموزشی 147
جدول (4-12): توزیع فراوانی دلایل عدم شرکت برخی از افراد مورد مطالعه در دوره های
آموزشی – ترویجی 148
جدول (4-13): توزیع فراوانی برگزاری دوره های آموزشی کیویکاری از سال 1384 به بعد 149
جدول (4-14): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص مجموعه عوامل محیطی 150
جدول (4-15): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با انواع بادشکنهای مورد استفاده در باغات کیوی 151
جدول (4-16): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص شناخت بادشکنهای سازگار با منطقه 152
جدول (4-17): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آگاهی از انواع داربستهای مورد استفاده در باغهای کیوی 153
جدول (4-18): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با نحوه نصب صحیح داربست 154
جدول (4-19): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آگاهی از طریقه صحیح هدایت شاخه ها بر روی سیم های داربست 155
جدول (4-20): اولویت بندی نیازهای آموزشی- ترویجی کیویکاران در خصوص عملیات احداث باغ کیوی 156
جدول (4-21): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص شناخت
واریته های مختلف کیوی 157
جدول (4-22): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص شناخت ارقام سازگار با منطقه 158
جدول (4-23): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص شناخت زمان مناسب برای تولید نهال کیوی 159
جدول (4-24): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص شناخت مکانهای مناسب جهت تهیه نهال کیوی 160
جدول (4-25): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با نحوه آماده کردن زمین جهت کاشت نهال کیوی 161
جدول (4-26): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آگاهی از زمان کاشت نهالها 162
جدول (4-27): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با طریقه صحیح کاشت نهالها 163
جدول (4-28): اولویت بندی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص عملیات کاشت کیوی 164
جدول (4-29): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص روشهای نگهداری و حفاظت از نهالهای کشت شده 165
جدول (4-30): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با نحوه, زمان و سیستم آبیاری مناسب 166
جدول (4-31): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با روشهای مبارزه و کنترل صحیح علفهای هرز 167
جدول (4-32): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص دانش لازم در
زمینه های چگونگی و زمان مناسب هرس 168
جدول (4-33): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با انواع کودهای مورد نیاز کیوی و نحوه استفاده از آنها 169
جدول (4-34): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص شناخت بیماریهای رایج در درختان کیوی 170
جدول (4-35): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آگاهی از نحوه مبارزه با بیماریهای کیوی 171
جدول (4-36): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی باعلائم بیماری در درختان کیوی 172
جدول (4-37): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص شناخت عوامل مؤثر در گسترش بیماری 173
جدول (4-38): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص شناخت آفات رایج در درختان کیوی 174
جدول (4-39): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آگاهی از نحوه مبارزه با آفات کیوی 175
جدول (4-40): اولویت بندی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص عملیات داشت کیوی 176
جدول (4-41): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آگاهی از زمان مناسب برداشت کیوی 177
جدول (4-42): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص شناخت روشهای عمده برداشت محصول کیوی 178
جدول (4-43): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آگاهی از عملیات و نحوه برداشت محصول کیوی 179
جدول (4-44): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با وسایل و ادوات برداشت کیوی 180
جدول (4-45): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با راههای جلوگیری از هدر رفتن محصول کیوی 181
جدول (4-46): اولویت بندی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص عملیات برداشت کیوی 182
جدول (4-47): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آگاهی از رعایت اصول صحیح و مناسب انبارداری 183
جدول (4-48): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص شناخت آفات و بیماریهای انبارداری 184
جدول (4-49): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با چگونگی تمیز کردن و درجه بندی محصول 185
جدول (4-50): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با نکات ضروری در هنگام انبارداری 186
جدول (4-51): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با زمان مناسب عرضه محصول 187
جدول (4-52): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با استاندارد کردن و درجه بندی کردن محصول 188
جدول (4-53): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص آشنایی با
حمل و نقل مناسب کیوی 189
جدول (4-54): اولویت بندی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در خصوص عملیات انبارداری کیوی 190
جدول (4-55): توزیع فراوانی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در مراحل احداث باغ، کاشت، داشت، برداشت و انبارداری 191
جدول (4-56): اولویت بندی تأثیر روشهای آموزشی- ترویجی در کاهش یا رفع نیازهای آموزشی کیویکاران 192
جدول (4-57): اولویت بندی تأثیر عوامل اجتماعی در کاهش یا رفع نیازهای آموزشی کیویکاران 193
جدول (4-58): اولویت بندی تأثیر عوامل اقتصادی در کاهش یا رفع نیازهای آموزشی کیویکاران 194
جدول (4-59): توزیع فراوانی نظرات کیویکاران مورد مطالعه در خصوص تماس با کارکنان جهاد کشاورزی 195
جدول (4-60): توزیع فراوانی نظرات کیویکاران مورد مطالعه در خصوص تماس با مروجان 196
جدول (4-61): توزیع فراوانی نظرات کیویکاران مورد مطالعه در خصوص استفاده از کلاسهای آموزشی - ترویجی 197
جدول (4-62): توزیع فراوانی نظرات کیویکاران مورد مطالعه در خصوص استفاده از نشریات و مجلات آموزشی - ترویجی 198
جدول (4-63): توزیع فراوانی نظرات کیویکاران مورد مطالعه در خصوص مشاهده فعالیت سایر کیویکاران 199
جدول (4-64): توزیع فراوانی نظرات کیویکاران مورد مطالعه در خصوص استفاده از برنامه های
آموزشی- ترویجی رادیو 200
جدول (4-65): توزیع فراوانی نظرات کیویکاران مورد مطالعه در خصوص استفاده از برنامه های
آموزشی- ترویجی تلویزیون 201
جدول (4-66): اولویت بندی میزان استفاده از کانالهای ارتباطی آموزشی - ترویجی در خصوص کشت کیوی 202
جدول (4-67): خلاصه نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن در مورد فرضیه های تحقیق 207
جدول (4-68): نتایج حاصل از آزمون کروسکال والیس در خصوص اختلاف میانگین میزان نیازهای آموزشی کیویکاران از نظر نوع شغل اصلی 208
جدول (4-69): نتایج حاصل از آزمون کروسکال والیس در خصوص اختلاف میانگین میزان نیازهای آموزشی کیویکاران از نظر نوع مالکیت باغ کیوی 208
جدول (4-70): نتایج حاصل از آزمون من وایت نی در خصوص اختلاف میانگین میزان نیازهای آموزشی کیویکاران از نظر جنسیت 209
جدول (4-71): نتایج حاصل از آزمون کروسکال والیس در خصوص اختلاف میانگین میزان نیازهای آموزشی کیویکاران از نظر وضعیت تأهل 210
جدول (4-72): نتایج حاصل از آزمون کروسکال والیس در خصوص اختلاف میانگین میزان نیازهای آموزشی کیویکاران از نظر استفاده یا عدم استفاده از تسهیلات حمایتی 210
جدول (4-73): نتایج حاصل از آزمون کروسکال والیس در خصوص اختلاف میانگین میزان نیازهای آموزشی کیویکاران از نظر عضویت یا عدم عضویت در تعاونی 211
جدول (4-74): ضرایب متغیرهای وارد شده بر معادله رگرسیون در گام اول 213
جدول (4-75): ضرایب متغیرهای وارد شده بر معادله رگرسیون در گام دوم 213
جدول (4-76): ضرایب متغیرهای وارد شده بر معادله رگرسیون در گام سوم 214
جدول (4-77): ضرایب متغیرهای وارد شده بر معادله رگرسیون در گام چهارم 215
جدول (4-78): ضرایب متغیرهای وارد شده بر معادله رگرسیون در گام پنجم 216
جدول (4-79): خلاصه مراحل مختلف متغیرهای مستقل بر میزان نیازهای آموزشی- ترویجی 217
فهرست نمودارها
نمودار (2-1): مفهوم نیاز آموزشی 34
نمودار (2-2): فرآیند تعیین اولویت نیازهای آموزشی فراگیران و تبدیل آنها به برنامه های آموزشی 37
فهرست اشکال
شکل (2-1): نمایی از باغ کیوی 51
شکل (2-2): پرنده کیوی 52
شکل (2-3): روش بستن ساقه جوان کیوی به قیم برای ایجاد تنه ای مستقیم 69
شکل (2-4): مرحله جوانه شکفتن درکیوی 71
شکل (2-5): نمایان شدن کامل برگها 72
شکل (2-6): باز شدن کامل خوشه برگها و نمایان شدن غنچه های گل روی شاخساره در رقم هایوارد 72
شکل (2-7): باز شدن کامل خوشه برگها و نمایان شدن غنچه های گل در رقم نر توموری 72
شکل (2-8): گل نر کیوی 74
شکل (2-9): مقایسه اندازه گلهای نر و ماده کیوی 74
شکل (2-10): گل ماده کیوی 75
شکل (2-11): کندوها در مکانهایی از باغ کیوی گذاشته می شوند که آفتاب صبحگاهی بر آنها بتابد 76
شکل (2-12): نمایی از گرده افشانی گل ماده کیوی رقم هایوارد 76
شکل (2-13): برش عرضی میوه کیوی 78
شکل (2-14): بستن شاخساره های یکساله گلدهنده به سیم های داربست به منظور افزایش درصد گلدهی 88
شکل (2-15): باغ کیوی قبل از انجام هرس زمستانه 94
شکل (2-16): باغ کیوی بعد از انجام هرس زمستانه 94
چکیده:
تحقیق حاضر به بررسی و شناخت نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران استان مازندران (شهرستانهای تنکابن و چالوس) پرداخته است. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی، همبستگی می باشد که شیوه اجرای آن به صورت میدانی و با استفاده از پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه آماری این تحقیق شامل 7132 نفر از کیویکاران شهرستانهای تنکابن وچالوس در سال زراعی 1385-1384 می باشد و در همین راستا جمعیت مورد مطالعه بر اساس فرمول کوکران 360 نفر برآورد شده است و روش نمونه گیری بصورت تصادفی ساده می باشد . برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارspsswin استفاده
شده است .
نتایج نشان می دهد که میزان نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران در کلیه مراحل کشت کیوی؛ اعم از احداث باغ، کاشت، داشت، برداشت و انبارداری درحد متوسط به بالامی باشد. همچنین مهمترین کانال
آموزشی و ترویجی استفاده شده در خصوص کشت کیوی، مشاهده فعالیت سایرکیویکاران می باشد ضمن اینکه استفاده از مجلات و نشریات آموزشی - ترویجی، استفاده از کلاسهای آموزشی، استفاده از برنامه های آموزشی - ترویجی تلویزیون و رادیو، تماس با مروجین و تماس با کارکنان جهاد کشاورزی در حد کم صورت گرفته است.
نتایج حاصل از ضریب همبستگی نشان می دهد که بین متغیر های مستقل؛ سطح تحصیلات، سابقه کشت کیوی، سطح کشت کیوی، تماس با کارکنان جهاد کشاورزی، تماس با مروجان، استفاده از کلاسهای آموزشی و ترویجی، استفاده از مجلات و نشریات آموزشی و مشاهده فعالیت سایر کیویکاران با متغیر وابسته میزان نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران رابطه معکوس وجود دارد ولی بین متغیر دسترسی به مناطق شهری با متغیر میزان نیاز آموزشی رابطه مثبت وجود دارد. ضمن اینکه بین
متغیرهای؛ سن، درآمد، تعداد افراد تحت تکفل، عملکرد محصول کیوی، استفاده از برنامه های آموزشی رادیو و تلویزیون با متغیر میزان نیاز آموزشی رابطه ای مشاهده نمی گردد. نتایج حاصل از تأثیر فردی متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته نشان می دهد که جنسیت، تأهل، شغل اصلی، نوع مالکیت،عضویت در تعاونی کیویکاری بر میزان نیاز آموزشی مؤثر است ولی تسهیلات حمایتی بر میزان نیاز آموزشی تأثیری نداشته است.
نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره درخصوص تأثیرات متغیرهای مستقل تحقیق بر میزان نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران بیانگر آن است که به ترتیب متغیرهای سابقه کشت کیوی، استفاده از کلاسهای آموزشی - ترویجی، مشاهده فعالیت سایر کیویکاران و تماس با مروجان تأثیرمنفی بر میزان نیازهای آموزشی داشته اند. ولی متغیر دسترسی به مناطق شهری بر میزان نیازهای آموزشی تأثیر مثبت داشته است.
واژگان کلیدی: نیاز سنجی آموزشی ، فعالیتهای ترویجی ، کیویکاران ، کیوی.
1-1- مقدمه
رشد وتوسعه بخش کشاورزی از مصادیق بارز توسعه ملی، اقتصادی و در نهایت امنیت ملی هر کشور محسوب می شود. بر مبنای تجربه های به دست آمده از کشورهای توسعه یافته وحتی برخی کشورهای همسایه، رشد بخش کشاورزی را می توان زیربنا و بستر توسعه صنعتی ، بخش خدمات، بهداشت غذائی و ... در اقتصاد ملی هر کشور محسوب نمود، به عبارت دیگر بخش کشاورزی نقش موتور و نیرو دهندة توسعه را برعهده دارد. زیربخش باغبانی نیز به دلیل داشتن مزیتهای خاص نسبت به سایر زیربخشهای کشاورزی و همچنین دیگر بخشهای اقتصادی، دارای ظرفیتهای ویژه ای جهت توسعه بخش کشاورزی در راستای تحقق اهداف توسعه ملی است.
به اعتقاد کارشناسان، مزیت اقتصادی که در فعالیتهای باغداری وجود دارد در بخش زراعی کمتر به چشم
می خورد، قیمت محصولات باغی به مراتب از محصولات زراعی در بازارهای جهانی بیشتر است و از اینرو می توان به درآمدهای ارزی مناسب وبهره گیری بهتر از مزیت های موجود( شرایط اقلیمی، دسترسی به بازارهای خارجی و ...) نائل آمد. تنوع آب وهوا و کشت وپرورش طبیعی انواع میوه و تره بار در ایران با بهره گیری از منابع طبیعی خاک وآب و بهره گیری از تابش مستقیم خورشید سبب شده است که محصولات باغی ایران، از مزیتهای بهداشتی ومرغوبیت در طعم و مزه برخوردار شود.
از اینرو با سرمایه گذاری در ایجاد صنایع تبدیلی و نگهداری، تجهیزات حمل و نقل و حضور موثر در بازارهای جهانی (نمایشگاههای معتبر صنایع غذایی و محصولات کشاورزی در اروپا وشرق آسیا) می توان زمینة گسترش صادرات محصولات باغی کشور را فراهم آورد.
یکی از محصولات بسیار ارزنده و گرانبها که می تواند در صورت ازدیاد تولید و صدور به خارج مقادیری از ارز کشور را تأمین نماید میوه کیوی (کیوی فروت ) است.
نام اصلی این میوه Chinese gooseberry یا انگور فرنگی چینی است. کیوی، میوه بومی مناطق جنوب غربی چین است. در اوائل دهه 1920 تولید آن در مناطق جنوب شرقی آسیا، ژاپن و نیوزیلند آغاز شد ودر اوائل دهه 1960 با صدور اولین محموله انگور فرنگی چینی از سوی نیوزیلند، صادرکنندگان برای این میوه نام کیوی را که در اصل نام پرنده ملی این کشور است برگزیدند. کیوی از جمله گیاهان مناطق نیمه گرمسیری است و در مقابل سرما بسیار مقاوم می باشد. گونه های کیوی به شکلهای زینتی و خوراکی در جهان کشت می شوند. درخت کیوی به درخت انگور شباهت بسیار دارد و دارای ساقه خزنده با برگهای قلبی شکل است. همچنین این میوه گیاهی است دو پایه که با توجه به خصوصیات گلهای نر و ماده آن برای اینکه میوه تشکیل گردد و اختلالات تلقیحی و ریزش پیش نیاید می باید هنگام گرده افشانی تمام سطح کلاله به مقدار کافی دانه گرده دریافت نماید که این عمل در شرایط طبیعی توسط حشرات به ویژه زنبور عسل( تا 96 درصد) و باد (تا 4 درصد ) صورت می گیرد.
لازم به ذکر است که نهال کیوی به رطوبت زیاد ( حداقل بارش سالانه 150 سانتی متر) ، آبیاری مناسب در فصل رشد، نورآفتاب کافی در تابستان، دمای خنک پائیزی برای کامل شدن میوه و زمستانهای نسبتاً سرد برای طعم بخشیدن به میوه نیاز دارد. خاک مناسب جهت کاشت کیوی، خاک عمیق حاصلخیز و دارای هوموس می باشد، که PH آن نباید از 9/6 تجاوز کند. زمان کاشت نهال کیوی در اواخر زمستان یا اوائل بهار است، که پس از 4 سال به بهره دهی می رسد.
این میوه دارای ظاهری کشیده و استوانه شکل بوده، پوست آن بسیار نازک و به رنگ قهوه ای می باشد و از کرکهای کوتاه و پرپشت پوشیده شده است. میوه کیوی سفت اما گوشتی و آبدار است، قسمت گوشتی آن به رنگ سبز و حاوی دانه های ریز و سیاهرنگ خوراکی است که بسیار معطر و خوش طعم وسرشار از ویتامین C بوده و میزان آن 10 برابر ویتامین C موجود در لیموترش است.
بر حسب واریته های مختلف، وزن هر عدد میوه کیوی بین 30 تا 200 گرم می باشد. واریته " هایوارد" معروفترین و پرمحصول ترین رقم کیوی در جهان است که گرد و تخم مرغی شکل است و در اواسط آبان ماه می رسد. " آبوت" که فصل برداشت آن در اواخر مهر ماه است نسبتاً کشیده تر از واریته هایوارد است." برونو" استوانه ای شکل بوده و قسمت بالا وپایین آن کروی است. " مانتی " نیز به شکل گلابی است و رنگ آن قهوه ای روشن می باشد که در آذرماه می رسد.
حال به منظور پرورش میوه کیوی در ایران، با توجه به بیان مطالبی در خصوص آب و هوا وشرایط اقلیمی مورد نیاز آن ( آب ، رطوبت ، حرارت، آفتاب و خاک ...) می توان گفت که در ایران بویژه قسمت مهمی از منطقه شمال ( گیلان و مازندران ) یعنی از آستارا تا ساری برای کشت این میوه مساعد و مناسب می باشد. کیوی، این طلای سبز که می تواند هرساله به ما محصول فراوانی دهد، جا دارد که باغداران تولید کننده آن از طریق آموزش در خصوص نحوه صحیح کشت و کار و برداشت و نگهداری این میوه اطلاعاتی بدست آورده تا بتوانند در جهت توسعه هر چه بیشتر این محصول هم از لحاظ کمی و هم کیفی کوشا باشند.
از اینرو به منظور اثربخشی آموزش این افراد(کیویکاران) ، می باید از نیازهای آموزشی – ترویجی آنان در ارتباط با پرورش کیوی آگاه شد. زیرا نیازهای آموزشی - ترویجی یکی از دروندادهای اصلی سیستم آموزشی است که مبنای اساسی طرح ریزی، اجرا و ارزشیابی فعالیتهای سیستم قرار می گیرد. در بسیاری از مواقع فراگیران مجبور می شوند مطالبی را یاد بگیرند که عملاً در موقعیت شغلی شان کاربردی ندارد. این مشکل جدا از تبعاتی که دارد، ناشی از دو دلیل است: عدم دقت در نیازسنجی و یا نبود خود نیازسنجی در فرآیند آموزش.
لازم به توضیح است که شناخت اینگونه نیازها، احتیاج به درک صحیحی از وضع موجود و تعیین اهداف معقولی به عنوان وضع مطلوب دارد تا به واسطه آن بتوان، فاصله میان این دو وضعیت را کاهش داد.
به طور کلی با در نظرگرفتن اهمیت اقتصادی محصول کیوی، از یک سو به عنوان تأمین کننده بخش مهمی از درآمد خانوارهای کیویکار واز سوی دیگر با عنایت به اینکه برخی از مناطق تحت کشت این محصول از جمله شهرستانهای تنکابن و چالوس از استان مازندران به علت دارا بودن پتانسیلهای بالا به عنوان مراکز عمده کشت کیوی که ارزش صادراتی نیز داشته مطرح گردیده اند، لذا این تحقیق درصدد آن شده که به بررسی نیازهای آموزشی- ترویجی کیویکاران این مناطق جهت ارائه برنامه های آموزشی مناسب در راستای ارتقای سطح کمی و کیفی محصول تولیدی بپردازد.
1-2- تعریف مسأله
بررسی های انجام شده در زمینه بهترین مناطق جهت کشت کیوی در ایران، حاکی از آن است که حاشیه دریای خزر و به ویژه نواحی مرکزی کرانه های دریای خزر، مناسبترین مناطق برای کشت و تولید کیوی در ایران می باشد. وجود رشته کوه البرز همچون سدی در جنوب این ناحیه وموجودیت دریای خزر در شمال کرانه های دریای خزر باعث شده که این مناطق دارای آب و هوا وشرایط اقلیمی بسیار مساعدی برای انواع فعالیتهای گوناگون کشاورزی باشند. رطوبت فراوان، بارش سالانه به میزان 300 تا 2000 میلیمتر پراکنش مناسب، تعداد ساعات آفتابی فراوان،فقدان یخبندان طولانی و زمستانهای بسیار سرد، عدم وزش بادهای شدید و بارش تگرگ و غیره از جمله خصوصیاتی است که نواحی مرکزی دریای خزر را می توان به عنوان بهترین منطقه برای کشت کیوی در جهان قلمداد کرد. درخت کیوی با توجه به شرایطی که برای رشد و نمو نیاز دارد، در نواحی مرکزی کرانه های دریای خزر (غرب استان مازندران و شرق گیلان) وبیشتر در
ماسه زارهای ساحلی به خوبی رشد می کند.
حال، از میان نواحی مرکزی کرانه های دریای خزر، غرب استان مازندران بویژه شهرستانهای تنکابن و چالوس دارای بیشترین اراضی جهت کشت کیوی می باشند واین امر بدان علت است که باغداران این مناطق به صورت خودجوش و بدون آنکه دولت هزینه ای را متقبل شده باشد، بخشهای بزرگی از باغهای مرکبات را به باغهای کیوی تبدیل کرده اند و در نتیجه تولید این محصول به سرعت افزایش یافته است
( قنبری و ذاکری ، 1381 ، ص 52).
در حال حاضر با توجه به اظهارات مدیریت جهادکشاورزی شهرستان تنکابن، از کل میزان کیوی تولید شده در کشور که حدود 70 هزار تن اعلام شده است، این شهرستان با تولید سالانه بیش از 50 هزار تن کیوی از سطحی معادل 2000 هکتار از اراضی شهرستان ومیزان عملکردی بالغ بر 25 تن در هکتار، توانسته است 85 درصد از کیوی تولید شده در کشور را در اختیار داشته باشد که از این لحاظ رتبه نخست کشور را به خود اختصاص داده است( روزنامه آسیا، 25/8/1384،ص 1).
همچنین شهرستان چالوس نیز بر اساس آخرین آمارگیری در سال 1382، توانسته است با تولیدی حدود 4967 تن کیوی از سطحی معادل 283 هکتار از اراضی شهرستان ومیزان عملکردی بالغ بر 5/17 تن در هکتار، پس از تنکابن به عنوان یکی از تولید کنندگان عمده کیوی در استان به حساب آید
(مرکز آمار ایران، اردیبهشت 1384، ص 129).
با در نظر گرفتن سطح زیرکشت کیوی در استان مازندران به ویژه غرب این استان(شهرستانهای تنکابن و چالوس) که در بالا به آن اشاره شده است، نزدیک به 8737 نفر در استان به کشت این محصول اقدام نموده اند. که از این تعداد حدود 5632 نفر در تنکابن و 1500 نفر در چالوس مشغول به فعالیت
می باشند.حال، در این تحقیق با توجه به بررسی اجمالی که در خصوص وضعیت وروند تولید کیوی وهمچنین تعداد بهره برداران مشغول به فعالیت در این بخش در شهرستانهای نام برده شده از استان مازندران صورت گرفته است، به تشریح و بیان مسأله از ابعاد اقتصادی و اجتماعی می پردازیم.
محصول باغ کیوی بر طبق جدول (1-1) ، از نظر اقتصادی تا 25 سال قابل بهره برداری است و بطور متوسط محصول سالیانه آن در هر هکتار 20 تن می باشد.
جدول (1-1) تولید محصول کیوی در سنوات مختلف و بر حسب تن در هکتار
ردیف سنوات وزن بر حسب تن در هکتار
1 تولید محصول در سال سوم 1 تن
2 تولید محصول در سال پنجم 10 تن
3 تولید محصول در سال ششم 12 تن
4 تولید محصول در سال هفتم 17 تن
5 تولید محصول در سال هشتم 20 تن
6 تولید محصول در سال نهم 24 تن
7 تولید محصول در سال دهم تا بیستم هر سال 24 تن
منبع : ( عباسپور ، 1370، ص 17)
بر این اساس با آنکه بازدهی می باید متناسب با سرمایه گذاری باشد، ولی وضع اقتصادی و وضع تولید دو عامل مهم و تعیین کننده در قیمتها خواهد بود. از این رو در آبان ماه سال جاری (1384) هر کیلوگرم کیوی بر روی درخت 3 تا 3 هزار و 500 ریال خریداری شده است، که به هنگام عرضه به بازار مصرف
( در محل سردخانه ) این قیمت به بیش از دو برابر افزایش پیدا خواهد کرد.(خبرگزاری جمهوری اسلامی ، 22/8/1384، ص 1).
همچنین با توجه به آنکه هزینه احداث یک باغ یک هکتاری کیوی صرفنظر از خرید زمین در سال
1385-1384 ، حدود 6 میلیون تومان برآورده شده است، لیکن در مدت بیست سال ، سود دهی سرمایه در این رشته اقتصادی بیش از 50 درصد می باشد.
از اینرو، سود سرشاری که با محاسبه تمام معیارها واحتمالات مثبت و منفی از کشت این محصول عاید کیویکاران می شود، بسیاری از ساکنین روستاهای غرب این استان را بر این امر تشویق نموده است که با تبدیل باغات مرکبات و یا شالیزارهای خود به اراضی کیویکاری از این محصول به عنوان منبع درآمدی برای معیشت خانواده های خود استفاده نمایند.
از دیدگاه اجتماعی نیز می توان اذعان نمود که بهبود وضعیت اقتصادی کیویکاران منطقه، از یک سو منجر به تامین رفاه و آسایش هر چه بیشتر خانواده های آنان می شود و از سوی دیگر با اشتغال روستائیان به خصوص جوانان منطقه در این رشته سودآور از معضل بیکاری و مهاجرت بی رویه آنان به شهرهای صنعتی و بزرگ جلوگیری بعمل می آید.
با توضیحاتی که در مورد ابعاد اقتصادی و اجتماعی مسئله داده شده است وبه منظور تحقق این هدف که صنعت کیویکاری از رونق اقتصادی عمیق وگسترده تری برخوردار گردد، آموزش اثربخش که به عنوان نیاز هر فرآیند آموزشی و ترویجی محسوب می شود مورد توجه قرار گرفته است. این آموزش می باید با توجه به شناخت ویژگیهای شخصی و نیز نیازهای شغلی و علائق عاطفی وانگیزه های اجتماعی ارائه گردد.
لذا، این تحقیق درصدد است تا نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران استان مازندران (شهرستانهای تنکابن و چالوس) را مورد شناسایی قرار دهد .
شواهد حاکی از آن است که بسیاری از کیویکاران دارای اطلاعات تجربی بوده که برای افزایش تولید نیازمند دانش و اطلاعات حرفه ای می باشند که می باید از طریق آموزشهای ترویجی به آنها ارائه گردد. این امر خود مستلزم بررسی نیازهای آموزشی - ترویجی کیویکاران، سنجش میزان دانش و اطلاعات حرفه ای موجود آنها در زمینه پرورش کیوی، اولویت بندی اینگونه از نیازها و در نهایت شناسایی عوامل موثر بر نیازهای آموزشی - ترویجی آنان می باشد. بدین منظور ضمن افزایش درآمد کیویکاران از طریق افزایش راندمان در واحد سطح و افزایش کیفی تولیدات آنان از طریق ارائه آموزشهای مناسب و با لزوم توجه به برآورد نیازهای اساسی و واقعی آنان، در نهایت فوائدی متقابل هم برای برای کیویکاران و هم برای اقتصاد کشور در کل بوجود می آید و در نتیجه از هدر رفتن سرمایه های ملی و شخصی باغدار نیز جلوگیری می گردد.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:7
فهرست مطالب:
موقعیت جغرافیایی
ناهمواریها
آب و هوا
پوشش گیاهی
زندگی جانوری
زبان و لهجه
استان مازندران
موقعیت جغرافیایی
استان مازندران در شمال ایران قرار دارد.حد شمالی آن دریای مازندران،حد شرقی آن استان گلستان،حد جنوبی آن استانهای سمنان،تهران و قزوین و حد غربی آن استان گیلان می باشد
ناهمواریها
شکل ناهمواریهای استان مازندران به گونه ای است که به روشنی می توان آنها را به دو قسمت جلگه ای و کوهستانی تقسیم کرد.امتداد و جهت رشته کوههای البرز،به صورت دیواری مرتفع در مسافتی طولانی،خط ساحلی و جلگه های کناره ای دریای مازندران را محصور کرده است.بدین علّت،تقریباً در سراسر استان،شیب زمین از ارتفاعات به سوی جلگه و دریای مازندران (از شمال به جنوب به سوی سواحل جنوبی،واز شرق به غرب به سوی سواحل شرقی دریا) کاهش می یابد.در محل تلاقی جلگه و کوهپایه های شمالی البرز،به علّت شدّت فرسایش و تراکم آبرفت،قسمتی از ناهمواری های قدیمی به وسیله رسوبات جدیدتر پوشیده شده و تنها در بعضی نقاط به صورت تپه ظاهر شده اند.در قسمت جلگه ای در سواحل جنوبی و شرقی دریای مازندران،تحت تأثیر نسیم دریا و بادهای محلی،تپه های ماسه ای ساحلی تشکیل شده و سدی طبیعی و کم ارتفاع بین دریا و جلگه پدید آورده اند
الف)کوهها: رشته کوههای البرز که بر اثر کوهزایی آلپی دوره ترشیاری تشکیل شده است.جلگه های ساحلی استان مازندران را از قسمت داخلی ایران جدا نموده است.نیمه شرقی البرز غربی و تمام البرز مرکزی و قسمتس از البرز شرقی در محدوده استان مازندران قرار دارند.بدین ترتیب،همراه با سایر عوامل طبیعی،شرایط جغرافیایی خاصی پدید آمده است.رشته کوههای البرز در مازندران،به وسیله رودهای بزرگی از قبیل چالوس،هراز،بابل،تالار و نکا،که بر دامنه شمالی آن جاری هستند،به واحدهای کوهستانی مشخص تقسیم می شود.با توجه به تفاوتهای محلی ناحیه ای،در محدوده استان مازندران نیز می توان البرز را در جهت غربی- شرقی،به سه واحد غربی،مرکزی و شرقی تقسیم کرد.
ب)جلگه های ساحلی: حد فاصل خط ساحلی دریای مازندران و کوهپایه های شمالی البرز،نوار جلگه ای وسیعی که عرض متغیر دارد،از غرب تا شرق استان مازندران گسترده شده است.
در اعصار یخچالی و بین یخچالی دوره کواترنری به تبعیت از شرایط آب وهوایی،نوسان شدیدی در سطح آب دریای مازندران پدید می آمده است،به طوری که در آخرین عصر یخچالی،سطح آب دریای مازندران دها متر بالا تر از سطح دریاهای آزاد بوده و گستره جنوبی و شرقی آن تا کوهپایه های البرز می رسیده است.پس از آن،به علت عقب نشینی دریای مازندران،فرسایش شدید آبی و تراکم آبرفت رودهای حوضه ی اراضی وسیع و همواری در سواحل دریا به وجود می آید ولی عرض و وسعت آنها تحت تأثیر شرایط محلی و ترکیب عوامل مؤثر قرار داشته است.در پیدایش و گسترش جلگه های ساحلی استان مازندران،عواملی از قبیل میزان آب رودها،وسعت حوزه رودها،شیب بستر رودها،مقاومت سنگها و عمق دریا مؤثر بوده اند.ولی این عوامل در هر نقطه،با توجه به شرایط محلی،به نسبتهای مختلفی با هم ترکیب شده و توجیه کننده ویژگیها و تفاوتهای محلی و ناحیه ای جلگه ساحلی هستند.
فهرست:
الف- اصلی ترین قابلیت های توسعه
ب- عمده ترین تنگناها و محدودیت های توسعه
ج- مسائل اساسی استان
د- اهداف بلند مدت
ه- راهبرد های بلند مدت توسعه
ک- سیاست های اجرایی
ل- اقدامات اولویت دار و محرک توسعه استان