71ص
بدون شک در دوران کنونی شاید هیچ شغلی نباشد که پرداختن به آن به آموختی مقدمات و مهارتهای خاص نیاز نداشته باشند در میان مشاغل حرفه ای جهان آموزش های پیش از خدمت بخش جدا ناشدنی و انکار نا پذیر ان شغل به شمار می آید و همة داوطلبان چنان مشاغلی باید گواهینامه های علمی و فنی استواری مبنی بر طی موفقیت آمیز دوره حرفه ای پیش از خدمت را ارئه دهند تا پروانه آغاز کار دریافت دارند .
مدیریت آموزش و پرورش در شمار یکی از مشاغل حرفه ای است که به دلیل اهمیت و تأثیر عظیمی که در سرنوشت دانش آموزان دارد پرداختن به آن بدون گذراندن دورة آموزش پیش از خدمت و احراز و شایستگیهای علمی ، فنی و اخلاقی یا در موارد ویژه طی دوره های آموزش ضمن خدمت نباید مجاز شمرده شود .
هم اکنون در سراسر جهان پیشرفته برای مدیران آموزشگاهها و دیگر مسئولانی که در نظام های آموزش و پرورش به مدیریت می پردازند دوره های حرفه ای و تخصصی گوناگونی در دانشگاهها و دیگر مراکز آموزشی عالی بر پاشده و داوطلبان چنان مشاغلی با طیب آن دوره ها خود را برای کار مدیریت و ادارة نهادهای آموزشی آماده می سازند . از سوی دیگر در نظام آموزش و پروورش بشیاری از کشورهای جهان به ویژه کشورهای در حال توسعه اقتصادی اجتماعی رسم و سنت کهن آن است که از میان جامعه معلمان آنان را که درخشش و شلیستگی فنی و شغلی در کار تدریس دارند به کار مدیریت آموزشگاه یا سازمان آموزش و پرورش منصوب کنند ، در این زمینه بی آنکه در اهمیت سابقه آموزش برای مدیران آموزشگاهها یا واحدهای آموزش و پرورش تردید شود باید یاآور شد که در مرتبة نخست مهارتهای لازم برای اداره کردن یک آموزشگاه یا واحد آموزشی و تجربة کامیاب معلمان در اتاق درس ارتباطی ندارد و مردر مرتبة دوم تجربه ممتد تدریس ویژگیهای معلمی می تواند در راه اعمال مدیریت مؤثر آموزشی موانع غیر لازم پدید آورد . کامیابی در کار مدیریت اموزشگاهها و مشاغل کلیدی و سیاست گذاری نظام آموزش و پرورش بهاگاهی ها و دانش های خاص و دیگری جز هنر معلمی وابسه است هم اکنون گروه بس عظیمی از کارکنان آموزش و پرورش کشور عهده دار وظیفة مدیریت و کارگردانی مناطق و ادارات ستادی و اجرایی آموزش و پرورش و سازمانهای سیاست گذاری نظام در سراسر کشور هستند و شایسته آن است که همة نامزدان و دارندگان شغل مدیریت در همة رده های آموزشی کشور هرگز به مقام مدیریت منصوب یا در آن مقام تثبیت نشوند مگر پیش از انتصاب یا در زمان تصدی دوره ای را به صورت شرایط و ابزار ابقای شغل مدیریت با کامیابی طی کرده یا طی نمایند البته تا زمانب که چنین آرمانی به تحقق برسد باید تلاش شود تا مدیران مشاغل و داوطلبان دستیابی به مشاغل مدیریت بیش از تصدی یا در زمان تصدی بتواند با طی دوره های خاص مدیریت خود را با شایستگیهای علمی و فنی مجهز گردانند و با نگرشها و دیدگاههای امروز دانش مدیریت آشنا شوند .
در وضع آرمانی همة دانشکده های علوم تربیتی ، علوم اجتماعی و مدیریت کشور باید تجهیز شوند تا با همکاری وزارت آموزش و پرورش و ادارات کل اجرائی مناطق دوره های گوناگون مدیریت برای مدیران شاغل و داوطلبان مدیریت برپا دارند آنان پس از طی آن دوره ها بتوانند با کامیابی و تسلط بیشتر به وظیفة سنگین ،پیچیده و دشوار هدایت و رهبری نظام آموزشی بپردازند و تراز بهره وری نظام را افزایش دهند .
بنابراین آموختن مدیریت آموزشی با توجه به گسترش وظایف و پیچیدگی آن ضرورت دارد زیرا نباید مراکر آموزشی و اداری را ددر اختیار کسانی قرار داد که آگاه به علوم و فنون و مهارتهای مرتبط با مدیریت آموزشی نباشند ، آنچه امرئز قابل لمس است این است که اهمیت نقش مدیر آموزشی و ضرورت تربیت او هعنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است و از این رو غالباً اقدام چشمگیری در زمینة تربیت مدیر مشاهده نمی شود در صورتی که با توجه به اهمیت نقش آموزش و پرورش و مدیریت آن آموزش و تربیت افرادی که بتوانند در همة سطوح و رده های نظام آموزش و پرورش رسمی نقش های رهبری و مدیریت را عهده دار شوند بیش از بیش ضرورت می یابدد بیشینة معلمی و تجربه های ناشی از آن گرچه زمینه ساز خوب و لازمی برای ایفای وظایف و رهبری یک مرکز آموزش است ولی به تنهایی کافی نیست مدیران آموزشی باید علاوه بر آن در حیطة معارف ، علوم و فنون و مهارتهای مرتبط با آموزش و پرورش و مدیریت به اندازة کافی آموزش ببینند و پس از طی آموزشهای لازم باید طبق ضوابطی وقیق و مشخصی انتخاب شوند و اینک آنچه پیش روی دارید تحقیقی است که ویژگیهای مدیران مدارس شهری شهرستان ساوجبلاغ را با آیین نامه انتصاب مدیران مطابقت نموده است ، امید است که یافته های این تحقیق بتواند به کاربرد ضوابط در انتخاب مدیران مقاطع مختلف آموزشی کمک نماید .
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : کلیات
فصل دوم : ادبیات و پیشینة تحقیق
فصل سوم : روش تحقیقی فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
فصل پنجم :
منابع و مأخذ
چکیده
این تحقیق که با عنوان بررسی خصوصیات مدیران مدارس شهری شهرستان ساوجبلاغ و تطبیق آن با آیین نامه انتصاب مدبران انجام شده است از نوع تحقیقات توصیفی میباشد .
130 صفحه
در دنیای کنونی نقش ارتباطات در یک مجموعه، به عنوان یکی از عناصر اولیه مدیریت به شمار می رود. بنابراین به نظر می رسد با توجه به رشد روز افزون سازمانها از یک سو و پیچیدگی مباحث مدیریتی از سوی دیگر اهمیت نیاز به ارتباطات روزانه و موثر بیشتر می شود.
ارتباطات سازمانی شامل فرایندی است که دو یا چند واحد از یک مجموعه از طریق تبادل نظر، اطلاعات مورد نیاز خود را مبادله کرده و از آنجایی که ارتباطات از عناصر اولیه مدیریت است، مدیران باید در سطوح مختلف با افراد مجموعه و یا همطراز خود ارتباط موثر برقرار کنند.
ارتباطات موثر یکی از عناصر کلیدی موفقیت مدیران است چرا که اطلاعات به عنوان یک ورودی با اهمیت در سیستم سازمانی و در سایه ارتباطات موثر وارد مجموعه شده و پس از راه یابی، نیازمند سیستم ارتباطی کارآمد خواهد بود، تا مورد پردازش قرار گیرد و همانند خون در شریان آن مجموعه جریان یابد.
بدیهی است ارتباط مدیران با افرادی که در مجموعه تحت نظارت آنان انجام وظیفه می نمایند، باید به بهترین شیوه ارتباطی جهت نیل به اهداف آن مجموعه باشد چرا که همه جوانب کار مانند آموزشی، ارجاع، ماموریت و ارزیابی عملکرد از طریق این ارتباطات صورت می گیرد.
بنابراین به نظر می رسد یک مدیر موفق با بهره گیری از روشهای اثر بخش ارتباطات برای افزایش کارایی مجموعه خود نقش ارزنده ای دارد.
هر جا که ارتباطات موثرتر، بهتر و شفاف تر خواهد بود عملکرد مدیران هم نیز بهبود داشته و مطمئناً عکس این قضیه نیز به اثبات رسیده است (رحمانی ، 1369 . ص 26).
برآوردها نشان می دهد، مدت زمانی که در سازمانها صرف ارتباطات می گردد بین 50/0 درصد تا 90/0 درصد دامنه تغییر دارد، و اغلب اعضای سازمانها دست اندرکار فرایند ارتباطند و پیوسته به کار جذب، ارزیابی و پخش و توزیع اطلاعات اشتغال دارند، و در این راستا ارتباطات و چگونگی جهت گیری آنها به سمت اهداف سازمانی از مسائل ضروری مورد توجه مدیران است و این توجه ناشی از ارتباط مؤثر با کارکنان و درک انگیزه های ارتباطی آنان، در توفیق مدیران در دست یابی به اهداف طراحی شده سازمان عامل مؤثر است. ارتباطات از جمله موضوعاتی است که در علوم رفتاری و رفتار سازمانی از اهداف والایی برخوردار است و می تواند در عملکرد مدیران تأثیر عمده ای داشته باشد (محسنیان راد، 1369، ص 247).
روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پیمایشی است و جامعه آماری کارکنان و مدیران سازمان ملی جوانان به تعداد 300 نفر کارکنان و 14 نفر مدیر دارای تحصیلات دیپلم تا فوق لیسانس در نظر گرفته شدند و تعداد نمونه به روش تصادفی طبقه ای 14 نفر از مدیران به علت کمی شمارش گردید و 169 نفر از کارکنان انتخاب گردیده است، ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای چهار کارکرد ارتباطات رابینز بوده است.
اعتبار پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای مدیر 95/0 صدم اعتبار پرسشنامه کارمندان 97/0 صدم تعیین گردیده است.
برای تجزیه و تحلیل سؤالات پرسشنامه علاوه آمار توصیفی، آزمون t دو گروه مستقل مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از سؤالات پژوهش به شرح زیر است:
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 1
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه 3
2-1- بیان مسئله 3
3-1- هدف پژوهش 4
4-1- اهمیت ضرورت پژوهش 5
5-1- انگیزه پژوهش 6
6-1- سوالهای پژوهش 6
7-1- تعاریف عملیاتی 6
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش
1-2- مبانی نظری پژوهش 11
1-1-2- سابقه تاریخی و نقش ارتباطات 12
2-1-2- ارتباطات چیست 14
3-1-2- تعاریف ارتباطات 15
4-1-2- هدف از برقراری ارتباط 17
5-1-2- انواع ارتباطات 18
6-1-2- محاسن ارتباطات غیر رسمی 22
7-1-2- شیوه های ارتباط 23
8-1-2- شکلهای ارتباط 25
9-1-2- فرآیند ارتباطات 29
10-1-2- الگوی ارتباطی برلو 31
11-1-2- ارتباطات سازمانی به عنوان یک فرآیند متقابل 31
12-1-2- موانع برقراری ارتباط 32
13-1-2- کارکردهای ارتباطات 33
14-1-2- نقش ادراک در ارتباطات 45
15-1-2- بازخور 47
16-1-2- ویژگی یک ارتباط مؤثر 49
17-1-2- رفتار تأثیر گذار چیست 50
18-1-2- نقش بیان مؤثر در ارتباطات 50
19-1-2- چگونگی اثر بخشی و ارتقاء ارتباطات 52
ارتباط مؤثرتر 52
21-1-2- نقش شما در بهبود ارتباطات 53
22-1-2- ارتباطات محور توسعه 55
23-1-2- پیشرفت ارتباطات 56
24-1-2- انواع ارتباطات در سازمان 59
25-1-2- اهمیت ارتباطات سازمانی 63
26-1-2- مدیریت ارتباطات سازمانی 65
27-1-2- اهمیت ارتباطات در مدیریت 65
28-1-2- ارتباطات و مشکلات مدیریت 69
2-2- عملکرد 70
1-2-2- مدیریت عملکرد 71
2-2-2- دیدگاههای تاریخی در مورد عملکرد 72
3-2-2- تعریف ارزشیابی عملکرد 73
4-2-2- سابقه مدل ACHIEVE 75
5-2-2- استفاده از مدل ACHIEVE 77
6-2-2- سه کنش مدیریت عملکرد 81
7-2-2- برنامه ریزی عملکرد 82
8-2-2- سرپرستی 83
9-2-2- مرور بر عملکرد 85
10-2-2- معیارهای عملکرد 85
11-2-2- تجدید نظر در عملکرد ممکن است عملکرد را کم اهمیت جلوه دهد 88
12-2-2- الگوی بهبود عملکرد مدیریت 92
3-2- پیشینه پژوهش 96
1-3-2- تحقیقات داخل کشور 96
2-3-2- تحقیقات خارج کشور 98
فصل سوم: فرایند پژوهش
1-3- روش پژوهش 105
2-3- جامعه آماری 105
3-3- نمونه و روش نمونه گیری 105
4-3- ابزار پژوهش 106
5-3- چگونگی تعیین روایی و پایایی ابزار پژوهش 107
6-3- روش تجزیه و تحلیل داده ها 107
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های آماری
1-4- مقدمه 109
2-4- توصیف داده ها 110
3-4- تحلیل داده ها 119
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهاد
1-5- بحث و نتیجه گیری 127
1-1-5- تفسیر سوال اصلی پژوهش 127
2-1-5- تفسیر سوالات فرعی پژوهش 127
1-2-1-5- تفسیر سوال فرعی اول پژوهش 127
2-2-1-5- تفسیر سوال فرعی دوم پژوهش 128
3-2-1-5- تفسیر سوال فرعی سوم پژوهش 128
4-2-1-5- تفسیر سوال فرعی چهارم پژوهش 129
2-5- نتیجه کلی 130
3-5- محدودیتها و مشکلات پژوهش 130
4-5- پیشنهادهای پژوهش 130
5-5- خلاصه پژوهش 131
منابع و مآخذ
فهرست منابع فارسی 136
فهرست منابع لاتین 139
ضمایم
پرسشنامه مربوط به مدیر
پرسشنامه مربوط به کارکنان
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول شماره (4-1) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت 115
جدول شماره (4-2) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات 116
جدول شماره (4-3) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه خدمت 117
جدول شماره (4-4) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب رشته تحصیلی 118
جدول شماره (4-5) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سوال اول پژوهش 119
جدول شماره (4-6) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سوال دوم پژوهش 120
جدول شماره (4-7) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سوال دوم پژوهش 121
جدول شماره (4-8) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سوال سوم پژوهش 122
جدول شماره (4-9) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سوال چهارم پژوهش 123
جدول شماره (4-10) شاخصهای آمار توصیفی سوال اول 124
جدول شماره (4-11) آزمون نمونه های مستقل سوال فرعی اول پژوهش 125
جدول شماره (4-12) شاخصهای آمار توصیفی سوال فرعی دوم پژوهش 126
جدول شماره (4-13) آزمون نمونه های مستقل سوال فرعی دوم پژوهش 126
جدول شماره (4-14) شاخصهای آمار توصیفی سوال فرعی دوم پژوهش 127
جدول شماره (4-15) آزمون نمونه های مستقل سوال فرعی دوم پژوهش 127
جدول شماره (4-16) شاخصهای آمار توصیفی سوال فرعی سوم پژوهش 128
جدول شماره (4-17) آزمون نمونه های مستقل سوال فرعی دوم پژوهش 128
جدول شماره(4-18) شاخصهای آمار توصیفی سوال فرعی چهارم پژوهش 129
جدول شماره (4- 19) آزمون نمونه های مستقل سوال فرعی چهارم پژوهش 129
جدول شماره (4-20) اولویت بندی عوامل به تفکیک مدیر و کارمند 130
مقدمه :
دنیایی که در آن زندگی می کنیم شاهد تحولات شگرفی است . سرعت این تحولات روز به روز بیشتر می شود به طوری که به هیچ وجه با گذشته های دور قابل قیاس نیست . اگر بخواهیم آمادگی همراهی و توان لازم برای همگامی با این تحولات داشته باشیم به ناچار باید اطلاعات ، دانش ، ابزارها و توانمندی های مناسب و ضروری را در خود ایجاد و شکوفا کنیم . در این میان هم مدیر علاوه بر توانایی های فنی نیاز به داشتن مهارت هایی در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران را باید لازمه ی کار خود قرار دهد چون کار مدیر دستیابی و رسیدن به اهداف سازمانی است حال برای رسیدن به این اهداف سازمانی از مهارتهای ارتباطی که بنحوی برطرف مورد نظر خود بتواند نفوذ پیدا کند باید استفاده کند . هر روز که می گذرد همه ما چه به عنوان یک فرد ، مدیر ، سازمان و شرکت در محدودة گسترده تر و پیچیده تری از ارتباط با دیگران قرار می گیریم .
مهارت ایجاد ارتباط مؤثر و کارآمد یکی از مهمترین مهارت های لازم برای هر مدیر به شمار می رود زیرا موفقیت یک مدیر بیش از آنکه به تواناییهای تکنیکی اش مربوط باشد به توانایی او در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران بستگی دارد نتایج تحقیقی که توسط نشریه Fortune بر روی 200 مدیر از شش شرکت انجام شده حاکی از آن بوده که بزرگترین عامل شکست مدیران ، ضعف مهارت های ارتباطی آنان بوده است . ( Ertel , 1999 , 23 )
یکی از مهمترین مهارت های ارتباطی ، مهارت در مذاکره1 است ، مذاکره یعنی راه نفوذ در دیگران به منظور مبادله ی افکار یا اشیاء مادی است، مذاکره مهم ترین و رایج ترین وسیله برقراری ارتباط بین انسان هاست . و چون تمام نیازها ، ادامه زندگی ، امنیت ، آسایش زندگی ، رفاه اقتصادی ، افزایش آگاهی ، بالابردن سطح زندگی و پیشرفته ترین سطح این است که ، با دیگران برای تأمین نیازهای خود به توافق برسند.
روابط به دلیل وجود اهداف مشترک وجود دارد ، و بر این دلالت دارد که ابزار دستیابی به این اهداف توسط طرف های در حال مذاکره تقسیم می شوند ، بنا بر این فرآیند مذاکره خریدار و فروشنده به طور همزمان با عناصر همکاری و تعارض روبرو می شوند . همکاری ،اهداف متقابل و فردی را تأمین می کند در حالی که تعارض محیط رقابتی را برای دو طرف فراهم می کند برای اطمینان از این که این توافق از نفع شخصی شان حمایت می کند . ( wimsaatt and Gassenheimer , 1996 , 21 )
برای حداقل کردن این تعارض و برای رسیدن به راه حل های مصالحه ، استفاده و کاربرد
مهارت های مذاکره و انتخاب تاکتیک های مناسب مفید است .
یکی از نقش های مدیر از نظر مینتز برگ نقش مذاکره کننده است.(رضائیان1380، 19)
یکی از عوامل اساسی و بسیار مهم بر موفقیت و پیشرفت شرکت ها برخورداری مدیران این سازمان ها از مهارت ها و فنون مذاکره می باشد که این خود یک عامل بسیار مهم در موفقیت و انجام مذاکرات و عقد قراردادها می باشد پس یکی از توانمندی های مهارتهایی که برای مدیر لازم است فراگیری و کسب مهارت مذاکره است .
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده .......................................................................................................................................1
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1 مقدمه ..................................................................................................................................3
2-1 تبیین موضوع تحقیق.............................................................................................................4
3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق ....................................................................................................6
4-1 اهداف تحقیق ......................................................................................................................7
1-4-1اهداف اصلی تحقیق..........................................................................................................7
2-4-1اهداف فرعی تحقیق..........................................................................................................8
5-1 سوالات تحقیق .....................................................................................................................8
1-5-1سوالات اصلی ..................................................................................................................8
2-5-1سوالات فرعی ..................................................................................................................8
6-1 تبیین فرضیه های تحقیق .......................................................................................................8
7-1 متغیر های تحقیق .................................................................................................................8
8-1 تعریف عملیاتی متغیرها........................................................................................................9
خلاصه فصل .......................................................................................................................12
فصل دوم : ادبیات ، مبانی نظری و پیشینه تحقیق
مقدمه ........................................................................................................................................14
1-2 تصمیم گیری در سازمانها...................................................................................................14
2-2 مدیریت در قرن 21............................................................................................................16
3-2 نقش استراتژیک اطلاعات...................................................................................................19
4-2 روش سیستمها و دیدگاه سیستمی.........................................................................................20
5-2 چرخه حیات سیستم.................................................................................... ........................22
6-2 اطلاعات ......................................................................................................... .................. 22
7-2 اهمیت اطلاعات و سیستم های اطلاعاتی .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .......24
8-2 سیستم های اطلاعاتی...........................................................................................................24
9-2 طرح ریزی سیستم های اطلاعاتی..........................................................................................25
10-2 سیستم های اطلاعاتی عمودی...............................................................................................26
11-2 تکنولوژی پیشرفته اطلاعاتی ............................................................................................. 25
12-2 کاربردتکنولوژی پیشرفته اطلاعاتی ....................................................................................27
13-2 طرح ریزی سازمان............................................................................................................28
14-2 سیستم های اطلاعاتی و رایانه ها ........................................................................................29
15-2 کاربرد سیستم های اطلاعاتی رایانه محور.......................................................................... 33
16-2 مقایسه انواع سیستم های اطلاعاتی......................................................................................36
17- 2سیستم های اطلاعاتی مدیریت ...........................................................................................37
18- 2سیستم اطلاعات مدیریت ...................................................................................................37
19-2 سیستم های اطلاعاتی سازمانی............................................................................................37
20-2 سیستم های میان سازمانی ...................................................................................................38
21-2 سیستم های پشتیبانی تصمیم ...............................................................................................38
22-2 سیستم های پشتیبانی تصمیم گیری......................................................................................38
23-2 سیستم های پشتیبانی تصمیمات گروهی.............................................................................39
24-2 سیستم پردازش معاملات ...................................................................................................40
25-2 هوش مصنوعی .................................................................................................................40
26-2 سیستمهای اطلاعاتی ارتباطات الکترونیکی ........................................................................43
27-2 سیستم کارکنان دانشی.......................................................................................................44
28-2 سیستم های پشتیبانی مدیران ارشد .....................................................................................45
29-2 سیستم های پشتیبانی عملیاتی.............................................................................................45
30-2 سیستم گزارشات مدیریت ................................................................................................46
31-2 ویژگیهای سیستم گزارشات مدیریت ................................................................................47
32-2 نقش فناوری اطلاعات در سازمان .................................................................................... 47
33-2 طبقه بندی سیستم های اطلاعاتی ..................................................................................... 48
34-2اتوماسیون اداری...............................................................................................................49
35-2 مزایا و معایب اتوماسیون اداری............................................................................. ...........49
36-2ارگونومی در مکانیزاسیون اداری ......................................................................................50
37-2 بار گیری تکنولوژی در اتوماسیون اداری..........................................................................51
38-2 مجموعه نرم افزار های اتوماسیون ....................................................................................52
39-2 دستیابی به تعریفی بنیادین ...............................................................................................52
40-2 سیستم های اطلاعاتی اتوماسیون اداری ............................................................................54
41-2 نمونه کربرد های سیستم اتوماسیون اداری .......................................................................55
42-2 سیستم های طلاعاتی اتوماسیون اداری ............................................................................56
43-2 نکات برجسته درباره اتوماسیون و بهسازی روشهای کار ..................................................59
44-2 خود کار سازی ..............................................................................................................60
45-2 ضرورت تفکر برای آینده ...............................................................................................61
46-2 بهبود کار و اتوماسیون ....................................................................................................61
47-2 تحقق دولت الکترونیک در ایران ....................................................................................63
48-2 اتوماسیون فعالیتهای اختصاصی........................................................................................64
49-2 اتوماسیون فعالیتهای عمومی .............................................................................................64
50-2 مزایای دولت الکترونیکی ................................................................................................65
51-2 نقد و بررسی تحقیقات انجام شده ....................................................................................65
خلاصه فصل ........................................................................................... ..................................71
فصل سوم: روش اجرایی تحقیق
1-3 مقدمه ..............................................................................................................................73
2-3 روش تحقیق .....................................................................................................................73
3-3 جامعه آمار و حجم نمونه مورد تحقیق ...............................................................................74
4-3 نمونه و نمونه گیری...........................................................................................................75
5-3 برآورد حجم نمونه ...........................................................................................................75
6-3 معرفی ابزار های جمع آوری اطلاعات ..............................................................................75
1-6-3 مصاحبه .................................................................................................................75
2-6-3 پرسشنامه ................................................................................................................75
7-3 روایی و پایایی پرسشنامه ...................................................................................................77
8-3 خلاصه فصل ....................................................................................................................79
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل آمار داده های تحقیق
1-4 مقدمه ...........................................................................................................................81
2-4 داده .............................................................................................................................81
3-4 اطلاعات ......................................................................................................................81
4-4 سیستم های پردازش ......................................................................................................83
5-4 تجزیه و تحلیل داده ها ...................................................................................................83
6-4 جامعه آماری تحقیق ......................................................................................................84
تجزیه و تحلیل اطلاعات .................................................................................................94-84
فصل پنجم : نتیجه گیری ، پیشنهاد ها و محدودیت ها
مقدمه ....................................................................................................................................96
2-5 نتایج تحقیق ...................................................................................................................97
3-5 پیشنهادات .....................................................................................................................97
محدودیت ها ......................................................................................... ..............................98
فهرست منابع و ماخذ
منابع فارسی ..........................................................................................................................99
منابع انگلیسی.....................................................................................................................102
پرسشنامه ............................................................................................................................103.
فرمت فایل : WORD ( قابل ویرایش ) تعداد صفحات:76
مقدمه
E درانجام هر کاری وتحقق بخشیدن به اهداف کم وبیش مشکلاتی پیش روی مجریان امرخواهد بود .مسلماً گستردگی کارموجب افزوده شدن بر میزان مسائل ومتعاقباٌ حجم مشکلا ت خواهد شد .آن چه که باید بیشتر به آن توجه نمود این است که در انجام کارهای بزرگ وخطیر ،علی رغم اینکه وجود مشکلات اجتناب ناپذیر می نماید ،کوچکترین مشکلات پیامدهایی راخواهند داشت که چون نوع کار ارزش بالایی دارد ،این پیامدها نیز چشمگیرتر جلوه می نمایند .درواقع می توان گفت که اگر به ارزش کار توجه شود ،مشکلات بزرگ درکارهای کوچک شاید قابل چشم پوشی باشند اما مشکلات کوچک درکارهای بزرگ وشایسته نباید نادیده گرفته شوند وبا دیده غفلت از آنها گذشت .درک گذشته بشری به مانشان می دهد که پیشبرد کارها وتحقق اهداف همواره مستلزم سازماندهی امور می باشد .بر این اساس سازمانهای مختلف جهت تحقق اهداف مختلف به منصه ظهور می رسند .هدف توسعه وپیشرفت درهر جامعه مسلماٌ با ارزشترین هدف هر جامعه به حساب می آید وتحقق این هدف را باید سازمانهایی بر عهده گیرند . شاید بتوان گفت که مراکز علمی وپژوهشی وبخصوص دانشگاهها مهمترین مؤسساتی می باشند که می توانند بیشترین کمک راجهت محقق ساختن این هدف داشته باشند .اینکه جامعه تا چه اندازه ودرکدام زمینه ها بتواند پیشرفت وتوسعه یابد ،دردرجه اول به عملکرد همین مؤسسات وابسته باز می گردد .به عبارتی می توان گفت هر اندازه زمینه لازم برای فعالیت مؤسسات علمی وپژوهشی بیشتر فراهم گردد ،می توان عملکرد بهتری رااز آنها انتظار داشت .
همان طور که اشاره شد هر اندازه نوع کار خطیر وبا ارزشتر باشد وجود مشکلات حتی درسطح پایین ،لطمات بیشتری خواهد داشت .حال با توجه به رسالت عظیم دانشگاهها باید دید که چه مشکلاتی پیش روی این مراکز وجود دارد .
هدف ارزشیابی
هدف از انجام این پروژه « بررسی مسائل ومشکلات مدیران گروههای آموزشی » می باشد ،که البته دامنه آن محدودبه مسائل ومشکلات مدیران گروههای آموزشی دودانشکده علوم انسانی واجتماعی ودانشکده هنر دانشگاه مازندران می باشد .شاید برای این پروژه سطح بالایی درنظر نگیریم ،اما مصاحبه ها ومسائلی که در این پروژه به آنها پرداخته شده ، می تواند هشداری باشد برای تمام کسانی که به هر نحوه دربه انجام رسیدن فعالیتهای دانشگاهی نقش ایفا می کنند وبا تلاش خود به انحاء مختلف دراین راه تآثیر می گذارند .اما چرا هشدار ؟
همان طور که اشاره شد نقش واهمیت دانشگاهها تا به آن اندازه است که حتی کوچکترین مشکلات درسطح وعمق بیشتری بر عملکرد آن لطمه وارد می سازد.ازطرف دیگر،عاملین اصلی این نهاد که نقش اصلی درتحقق اهداف آن ایفا می کنند –گروههای آموزشی – تحت تآثیر عوامل اجرایی دچار مشکل می شوند .بنابراین پیداست که توجه به عوامل مختلف ونقشی آنها بر این نهاد می گذارند ازاهمیت زیادی برخوردار می باشد .
محدودیتهای طرح ارزشیابی
دراینجا لازم می دانیم که به برخی ازمشکلاتی که درانجام پروژه پیش روی ما قرار داشت اشاره کنیم .برای نمونه می توان گفت که ما حتی برای بدست آوردن چارت سازمانی وشرح وظایف گروهها با وجود اینکه به جاهای مختلفی –ازجمله دبیرخانه ومسؤول آموزش دانشکده علوم انسانی واجتماعی – مراجعه کردیم موفق به کسب آنها نشده وازاینکه خواسته باشیم ازاین طرق به کسب منابع بپردازیم منصرف شدیم .ازدیگر مشکلات ما مدیران گروهها بود که حتی دربرخی مواقع بر تعیین وقت قطعی جهت انجام مصاحبه می بایست دو یاسه هفته را پشت سر می گذاشتیم تاموفق به انجام مصاحبه می شدیم .با این وجود ازبین گروههای آموزشی مادرنهایت موفق به انجام مصاحبه با مدیران گروههای مدیریت ،اقتصاد نظری واقتصاد بازرگانی ،نشدیم .همین وقت گرفتن ها وانجام مصاحبه قسمت اعظم وقت پروژه را به خود اختصاص داده .علی رغم این مسائل بررسی مسائل ومشکلات دیگر مدیرگروهها به اتمام رسید ودرپروژه گزارش شده است.
¯ عوامل مورد ارزشیابی
ملاکهای انجام کار پروژه بررسی عوامل زیر به حساب می آید :
بررسی مسائل ومشکلات مختص هر یک ازگروهها در زمینه های آموزشی
بررسی مسائل ومشکلات پژوهشی هریک از گروههای آموزشی
بررسی مسائل ومشکلات اداری ومالی هر یک ازگروهها
بررسی زمینه های ارتقاء درهر یک ازگروهها
بررسی مشکلات کالبدی و فضاهای آموزشی هر یک از گروه ها
توصیف نظام (برنامه )
همانطورکه دربالا اشاره شد مسائل ومشکلات گروهها در5 زمینه عمده مطرح گردیده است . درمورد اول ،یعنی مسائل ومشکلات آموزشی گروهها مسائل مربوط به اساتید ،دانشجویان وبرنامه درسی گروه مورد بحث وبررسی قرار می گیرد ومسائلی که به عنوان مسائل آموزشی گروهها درمصاحبه مورد توجه قرار می دهیم شامل همین موارد – والبته مسائلی که خود مدیرگروه احتمالاً میافزاید-می باشد .
درمورد دوم یعنی مسائل ومشکلات پژوهشی گروهها لازم بود تا ابتدا درهر گروه زمینه های پژوهشی گروهها مطرح شود وسپس مشکلات پیش روی گروهها دراین خصوص بررسی گردد .بنابراین به تشخیص خود مدیرگروه زمینه های پژوهشی مطرح و توضیحات لازم ارائه می گردد .
درمورد سوم یعنی مسائل ومشکلات اداری ومالی ابتدا الزامات گروه دراین زمینه مشخص شده وخود مدیر گروه دراین زمینه توضیحات لازم را ارائه می دهد .
درارتباط با مورد آخر یعنی زمینه های ارتقاء گروه ،اینکه با توجه به وضعیت موجود چه پیشنهادی جهت ارتقاء می توان ارائه داد مورد بررسی قرار می گیرد .دراین ارتباط مدیر گروه با توجه به قابلیتهای گروه وزمینه هایی که می توان برای ارتقاء گروه درنظر گرفت ،به تشخیص خود این زمینه ها را برای ما طیّ مصاحبه مطرح می کند .
سوالهای مورد ارزشیابی
بنابراین مادر این پروژه درپی این نکات می باشیم که :
برای پاسخگویی به سؤالات فوق ویافتن مسائل ومشکلات گروهها داده های مورد نیازما برگرفته از تمام اطلاعاتی می باشد که می باشد که مدیران گروهها طیّ مصاحبه به آنها می پردازند . بنابراین ما نیازمند آنیم که با مخاطب قرار دادن هر یک از مدیر گروهها –بعنوان فردی که بهتر از هر کس دیگری می تواند ما را از وضعیت گروه مطلع سازد – به جمع آوری اطلاعات درزمینه های فوق بپردازیم .
× لازم به ذکر است که مسلماً مسائل ومشکلات گروهها محدود به زمینه های فوق- الذکر نمی باشد ،اما به جهت اینکه تمام گروهها درچهارچوب خاصی فعالیت می کنند وازطرفی این چهارچوبها تا حدودی دربین گروهها یکسان می باشد (برای مثال بررسی زمینه های آموزشی گروهها ،وازطرف دیگر هر یک از این زمینه ها درهر یک از گروهها به شکل خاصی نمود پیدامی کند ،ما برآنیم که درچهارچوب وظایف گروهها به بررسی مسائل ومشکلات گروهها بپردازیم .براین اساس برای تعیین این چهارچوب منبعی را که ازآن استفاده کرده ایم شرح وظایف گروهها –اقتباس ازآیین نامه کلی دانشگاهها – می باشد .
تصور ما براین است که برای به انجام رسیدن فعالیتهای فوق حداقل نیاز به صرف سه ماه زمان می باشد طوری که اطلاعات لازم گردآوری شده وبه صورت گزارش تدوین گردد .
¯ طرح ارزشیابی وشیوه اجرای آن
طرح کلی که برای پروژه درنظر گرفته شده است به این صورت می باشد که :
الف ) تعیین مسائل ومشکلات گروهها ؛ برای اینکه بدانیم مسائل ومشکلات گروهها درچه زمینه هایی خود رانشان می دهند ، ابتدا زمینه هایی که گروهها درآن به فعالیت می پردازند ،باید تعیین گردد . به این منظور جهت تعیین زمینه فعالیت گروهها چهارچوب این فعالیتها را ازشرح وظایف گرههای آموزشی–برگرفته ازآیین نامه دانشگاهها- مشخص کرده ایم .
ب ) پس ازاینکه چهارچوب فعالیت های گروهها تعیین شد ،باید تعیین کرد که مشکلات گروهها دراین چهارچوب چیست ... . داده های ما نوعاً اطلاعاتی می باشد که مدیر گروه طی مصاحبه دراختیار ما قرار می دهد .
ابزار اندازه گیری
بدین جهت برای کسب این اطلاعات ابتدا ازهمه مدیرگروهها وقت می گرفتیم وسپس طی مصاحبه ای اطلاعات رااخذ کرده وضبط کرده ایم .ازجمله دلایلی که ازاین روش برای مصاحبه استفاده کرده ایم وروشهای دیگر را ،مثلاً پرسشنامه ، کنارگذاشتیم دلایلی را می توان ذکر کرد :
الف ) نخستین دلیل این است که استفاده ازپرسشنامه درواقع زمینه مشکلات گروهها را یکسان درنظر می گیرد .درحالی که با کمی دقت می توان متوجه شد که ،یکسان درنظر گرفتن مسائل گروهها درقالب پرسشنامه عملاً امکان ندارد به خصوص با توجه به تفاوتهای موجود بین رشته های کارگاهی - مثل جغرافیا،تربیت بدنی یا دروسی ازدانشجویان هنر– بارشته های غیرکارگاهی می توان بیشتر به این موضوع پی برد که ،یکسان درنظر گرفتن مسائل ،یکسان درنظرگرفتن گروهها می باشد ،درحالی که چنین امری به دور از واقعیت می باشد ،
ب ) دلیل دیگر اینکه پرسشنامه محدود کردن مسائل ومشکلات درقالبی ازپیش تعیین شده است ، به عبارتی چنانچه ما می خواستیم برفرض با کمک یک یا دو نفر ازمدیران گروهها به تعیین مسائل گروهها اقدام کنیم ،درواقع گذشته از اینکه مسائل گروهها را یکسان درنظر می گرفتیم ،محتوای پرسشنامه را محدود به همین مسائلِ مشخص ،می ساختیم .حال آنکه بسیاری ازمسائل و – بخصوص – مشکلات درگروهها شکل روتین ندارد که بتوان قالب یکسانی را برای آنها ،ازپیش تعیین کنیم .این امر خود مانع از آن می شود که ما بتوانیم از مشکلات خاص گروهها ، باز مانیم .
روشهای گرد آوری داده ها
ازجمله دلایلی که می توان درانتخاب این روش ذکر کرد می توان به موارد ذیل اشاره داشت :
- در تحقیقات کیفی ،روش گرد آوری داده های کیفی شامل سه نوع است ؛ 1 مصاحبه های عمقی 2 مشاهده مستقیم 3 داده های کلامی مکتوب .
دلایلی از این دست فواید به کارگیری شیوه مصاحبه باز پاسخ را تا حدی روشن می سازد ،هرچند که نمی توان ازکاستی های آن چشم پوشی کرد ،از جمله محدودیت زمان درانجام مصاحبه ،هرچند که سعی می شد تا با وقت قبلی به مدیران گروهها مراجعه شود ، با این وجود بررسی تمام مشکلات دراین زمان شاید واقعاٌ امکان پذیر نباشد .
به نظر می رسد تازمانی که نتوان راه حل کاربردی برای مشکلات فعلی گروهها پیدا کرد،مسلماً اعتبار وروایی این شیوه به قوت خود باقی خواهد ماند .
درخصوص مراحل انجام مصاحبه باید گفت که مراحلی درنظرگرفته شده است :
الف ) تعیین وقت قبلی برای انجام مصاحبه
ب ) حضوربرای مصاحبه
ج ) درخواست توضیح درخصوص وضع فعلی گروه
د) تعیین چهارچوبهای کلی محتوای مصاحبه
ه ) ضبط صحبتها وتوضیحات مدیرمحترم گروه
جامعه مورد مشاهده دراین پروژه تمام مدیران گروهها دو دانشکده علوم انسانی واجتماعی ودانشکده هنر (دانشگاه مازندران) درنظر گرفته شد ،که متآسفانه علی رغم مراجعات زیاد موفق به گرفتن وقت آزاد ازسه مدیر گروه – گروه مدیریت وگروههای اقتصاد نظری وبازرگانی – نشدیم .ولی مصاحبه با دیگر مدیر گروهها صورت گرفت .
برای تنظیم داده های بدست آمده ،به دو صورت عمل کرده ایم :
الف ) نوشتن گزارش مربوط به هر مصاحبه به صورت مجزا ، طوری که خلاصه ای از مصاحبه ضبط شده ،با اشاره به موارد مهم آن ،به صورت گزارش آمده است .
ب ) دوم اینکه مسائل مختلف درچهارچوبهای مشخصی تحت عنوان " بررسی مسائل برحسب عوامل " ارائه شده است . که دردوشکل متفاوت برای ارائه مطالب انتخاب شده است . این گزارشها در فصل چهارم پروژه ارائه شده است .
نکته ای که دراینجا لازم به اشاره می دانیم ،اینکه درمراحل انجام کار تغییری که صورت گرفت تبدیل روش انجام کار ازپرسشنامه به مصاحبه می باشد .در توضیح این نکته می توان گفت که دراین پروژه ابتدا بنا بود که مسائل ومشکلا ت مدیران گروهها درقالب پرسشنامه ای که از شرح وظایف گروهها اقتباس شده بود صورت گیرد .برای تعیین اعتبار این پرسشنامه ازاساتید محترم ،جناب دکتر حجت صفارحیدری ودکتر شارع پور خواسته شد تا این پرسشنامه رابررسی نمایند .عمده ترین مشکلی که البته هر دو استاد بعنوان نقص پرسشنامه مطرح نمودند :کلی بودن سؤالات آن ووقت کم اساتید درتکمیل آن بود ،که درنهایت تصمیم گرفتیم از همین پرسشنامه بعنوان منبع تعیین چهارچوبهای مصاحبه استفاده نماییم .