مقدمه:
در هر جامعه¬ای نیروی فعال و جوان بعنوان یکی از ذخایر و سرمایه¬های آن جامعه محسوب و مطرح می¬باشد و در عمل نیز چرخه¬ی فعالیت¬های مختلف پیکره اجتماع بطور مستقیم و غیرمستقیم متکی به نیروهای فوق است که متاسفانه قشر وسیعی از جوانان و نوجوانان ما اکنون گرفتار سیگار شده¬اند که آنان را در کام خویش فرو می¬برد و توان حرکت و فکر را از آنان می¬گیرد و هستی را از آن¬ها ساقط میکند .
۱ - بالاترین رقم سنی معتادان در ایران را افراد ۲۷ - ۲۱ساله تشکیل می¬دهند.
۲ - افرادی که به انواع سیگار اعتیاد پیدا کرده¬اند، اغلب اولین تجربه¬شان را به صورت تفریحی و در دوران نوجوانی با کشیدن سیگار شروع کرده¬اند.
۳ - تشخیص رفتارهای آشکار دوره نوجوانی از رفتارهای ناشی از مصرف سیگار دشوار است.
۴ - نوجوانانی که از بودن در خانواده¬یشان احساس رضایت داشته¬اند و روابط صمیمی بین اعضای خانواده وجود داشته-است، کمتر به دنبال سیگار، الکل و انواع مخدرها بوده-اند.
یکی از مشکلات عمده¬ای که نسل جوان جامعه با آن رو به روست، خطر گرایش به مصرف سیگار است. از آن جا که مصرف این گونه مواد (انواع سیگارها، قرص¬ها، مخدرها و...) در بین جوانان و نوجوانان رو به افزایش است، وظیفه والدین، مربیان و سایر نهادهای اجتماعی و آموزشی برای آگاه ساختن قشر جوان از عواقب مصرف سیگار به مراتب سنگین¬تر از قبل می¬شود. با توجه به این موضوع، والدین و مربیان باید سعی کنند با استفاده از روش¬ها و آموزش¬های لازم، بچه-ها را از همان دوران کودکی و پیش نوجوانی با آثار زیان بار مصرف سیگار و اثرات و پیامدهای ناشی از آن بر جسم و روان شان مطلع سازند.
به رغم نکوهش و مذمت در مضرات سیگار و هشدار محققان، پزشکان و کارشناسان بهداشتی و فعالیت رسانهها در مورد این بلای خانمانسوز و قاتل خاموش، باز هم به وفور مشاهده میکنیم که افراد بسیاری در جامعه همچنان به کشیدن سیگار و دود کردن وجود خود مشغول هستند و هیچ توجهی به این هشدارها و علایم خطر ندارند و افراد دیگر را به این ورطه و منجلاب میکشند.
آیا میدانند که چرا سیگار میکشند و چه چیزی از کشیدن سیگار نصیب آن¬ها میشود یا چه خسارات جبرانناپذیری به روح و جسم و اگر صاحب خانواده هستند به خانواده بیگناه آن¬ها وارد میشود و جدای از این چه ضربهای به افراد جامعه¬ به خصوص نوجوانان، جوانان و قشر دانشجو که در حالت هشدار قرار دارد وارد میشود؟!
باید بدانیم که اگر راهکارهای پیشگیرانه و موثر در شیوع مصرف سیگار و سیگار در میان نوجوانان و جوانان در نظر گرفته نشود، همواره باید نگران عواقب به مراتب بدتری از این بلای خانمانسوز در میان نسل فردای جامعه باشیم!
افرادی که نگرش¬ها و باورهای مثبت و یا خنثی به سیگار دارند، احتمال مصرف و اعتیادشان بیش از کسانی است که نگرش¬های منفی دارند. این نگرش¬های مثبت معمولاً عبارتند از: کسب بزرگی و تشخص، رفع دردهای جسمی و خستگی، کسب آرامش روانی، توانایی مصرف مواد بدون ابتلا به اعتیاد.
از آنجا که محیط آموزشی بعد از خانواده، مهم¬ترین نهاد آموزشی و تربیتی است، می¬تواند از راه¬های زیر زمینه ساز مصرف سیگار در نوجوانان باشد:
بی توجهی به مصرف سیگار و فقدان محدودیت یا مقررات جدی منع مصرف در محیط آموزشی، استرس¬های شدید تحصیلی و محیطی، فقدان حمایت اساتید و مسئولان از نیازهای عاطفی و روانی به خصوص به هنگام بروز مشکلات و طرد شدن از طرف آنان. تحقیقات نشان می¬دهند، افرادی که به انواع سیگار اعتیاد پیدا کرده اند، اغلب اولین تجربه¬شان را به صورت تفریحی و با کشیدن سیگار و در دوران نوجوانی کسب کرده بودند و به تدریج اعتیاد آنان، از حالت تفریح خارج شده و با تکرار و زیاد شدن میزان مصرف، معتاد شده¬اند. گروهی دیگر از جوانان و نوجوانانی که شروع به مصرف سیگار می-کنند، اظهار می¬دارند که برای فرار از مشکلات و مسائل زندگی روزمره و داشتن احساسی بهتر از احساس فعلی شان دست به این کار زده¬اند.
142 صفحه
مقایسه ی بهداشت روانی دانشجویان سیگاری و غیر سیگاری دانشگاه مشهد
فصل اول: کلیات
1-1 . مقدمه:
در هر جامعهای نیروی فعال و جوان بعنوان یکی از ذخایر و سرمایههای آن جامعه محسوب و مطرح میباشد و در عمل نیز چرخهی فعالیتهای مختلف پیکره اجتماع بطور مستقیم و غیرمستقیم متکی به نیروهای فوق است که متاسفانه قشر وسیعی از جوانان و نوجوانان ما اکنون گرفتار سیگار شدهاند که آنان را در کام خویش فرو میبرد و توان حرکت و فکر را از آنان میگیرد و هستی را از آنها ساقط میکند .
۱ - بالاترین رقم سنی معتادان در ایران را افراد ۲۷ - ۲۱ساله تشکیل میدهند.
۲ - افرادی که به انواع سیگار اعتیاد پیدا کردهاند، اغلب اولین تجربهشان را به صورت تفریحی و در دوران نوجوانی با کشیدن سیگار شروع کردهاند.
۳ - تشخیص رفتارهای آشکار دوره نوجوانی از رفتارهای ناشی از مصرف سیگار دشوار است.
۴ - نوجوانانی که از بودن در خانوادهیشان احساس رضایت داشتهاند و روابط صمیمی بین اعضای خانواده وجود داشتهاست، کمتر به دنبال سیگار، الکل و انواع مخدرها بودهاند.
یکی از مشکلات عمده ای که نسل جوان جامعه با آن رو به روست خطر گرایش به مصرف سیگار است. از آن جا که مصرف این گونه مواد (انواع سیگارها، قرصها، مخدرها و...) در بین جوانان و نوجوانان رو به افزایش است، وظیفه والدین، مربیان و سایر نهادهای اجتماعی و آموزشی برای آگاه ساختن قشر جوان از عواقب مصرف سیگار به مراتب سنگینتر از قبل میشود. با توجه به این موضوع، والدین و مربیان باید سعی کنند با استفاده از روشها و آموزشهای لازم، بچهها را از همان دوران کودکی و پیش نوجوانی با آثار زیان بار مصرف سیگار و اثرات و پیامدهای ناشی از آن بر جسم و روان شان مطلع سازند.
85 ص
- مبانی نظری مفهوم مجموعه شهری
1-1- تعریف مجموعه شهری :
مجموعه شهری (conurbation) به گستره وسیعی اطلاق می شود که از گسترش و پیوند شهرها و شهرک های متعدد بوجود می آید . به گونه ای که در عین پیوند کالبدی معمولا موجودیت جداگانه خود را حفظ می کنند .
به عبارت دیگر مجموعه شهری یک محدوده فضایی است متشکل از یک یا چند شهر اصلی و کانونهای جمعیتی , تولیدی و خدماتی پیرامون آنها که دارای روابط اقتصادی , اجتماعی و کالبدی – فضایی بصورت متقابل , مستقیم , مستمر و فزاینده با یکدیگر بوده و بازار واحدی از سکونت , اشتغال , خدمات و ظرافت را تشکیل می دهند .
2-1- تعیین شاخصهای تبیین مجموعه شهری در جهان:
امروزه رویکرد ها و نگرشهای پایه در زمینه تعیین مجموعه های شهری از رویکرد مناطق همگن به سمت مناطق عملکردی قول یافته است .
در رویکرد مناطق عملکردی , متغیر اصلی بر روابط استوار است و لزوما همگنی و تجانس وجود ندارد . در مورد مرزهای منطقه عملکردی سه نکته مهم وجود دارد
الف) عدم ثبات و متغیر بودن مرزها
ب) عدم قطعیت عینی و کالبدی مرزها ( ملاحظات روانی _ فرهنگی و اجتماعی )
ج) عدم انطباق مرزهای عملکردی با مرزهای قراردادی سیاسی و اداری
3-1- روشهای عمده تعیین شاخصهای مجموعه شهری :
مهمترین روشهای تعیین شاخصهای مجموعه شهری عبارتند از :
الف) روشهای کمی مبتنی بر مدل جاذبه
ب)روشهای تحلیل جریان (انواع جریانهای اقتصادی , اجتماعی , جمعیتی , سیاسی , خدماتی و اداری )
ج) روشهای جغرافیایی و کالبدی _ فضایی
د) روشهای اقتصادی
بررسی و تحلیل روشهای مختلف نشان می دهد که هیچ کدام از این دیدگاهها و روشها برتری ذاتی ندارند و هر کدام از جهات و یا در موارد خاص مفیدند . در واقع هر کلانشهر و مجموعه شهری با توجه به شرایط ویژه خود می بایست از ارزشهای متناسب با شرایط فوق استفاده نماید .
در این میان به نظر می رسد که رویکرد روشهای تلفیقی از توان بیشتری در مقایسه با روشهای مذکور برخوردار باشد . نظیر تلفیق عوامل جمعیتی , اقتصادی و مسکن و یا تلفیق الگوی کاربری زمین , حمل و نقل و سیستم محیطی
2_ تعریف و شاخصهای تبیین مجموعه شهری در ایران :
انتخاب روش و شاخصهای تبیین محدوده مجموعه شهری ,بستگی ویژه ای به شرایط خاص هر فضای شهری در ایران دارد و از امکانات و محدودیتهای این فضا , همچنین گرایشات ذهنی برنامه ریزان تبعیت می کند با توجه به این رویکرد عمومی , شاخص های تبیین مجموعه شهری را باید به دو دسته شاخصهای اصلی و شاخصهای فرعی تقسیم کرد . شاخصهای اصلی برای نهادهای مرکزی و برنامه ریزی کلان به کار می آیند و شاخصهای فرعی در سطح منطقه ای و محلی یا برخی از مقولات ویژه اقتصادی یا اجتماعی و فرهنگی مطرح می شوند که به شغل ، خریدهای روزانه و غیره مربوط می شود و کارکردهای محلی داشته یا برای یک نهاد خاص مفیدند .
در جدول زیر چکیده نظریات و پیشنهادات طرح تعریف مجموعه های شهری در مورد معرفی شاخصهای تعیین مجموعه های شهری در ایران ارائه شده است . ( طرح مجموعه شهری تهران ؛ فرنهاد، ج1 : 60 )
- شاخص تقدم جمعیت , شهر مرکزی است
-آستانه 250 هزار نفر جمعیت برای مرکزیت یک شهر یا دو شهر بر روی هم
1 _ نقش شهر مرکزی
1- شاخصهای اصلی
الف ) تقسیمات کشوری
- پیشنهاد دهستان بعنوان واحد پایه
- وجود حداقل یک شهر یا آبادی ده هزار نغری در محور های اصلی
ب ) جمعیت کانونهای پیرامونی
- رشد جمعیت بیشتر از متوسط رشد مناطق شهری کشور
2 _ شاخصهای پیرامونی
- حداکثر فاصله 40 کیلومتر ( به شرط عدم مانع ارتباطی )
- لزوم ادله کافی در بیشتر از 40 کیلومتر
3 _ شاخصهای فاصله
- تسلط اشتغال غیر کشاورزی در پیرامون ( 90 درصد )
- وجود شهرکهای صنعتی , انبارداری و طرحهای صنعتی بزرگ
4 _ شاخصهای اقتصادی
- تراکم حداقل در پهنه 200 نفر در کیلومتر مربع
5 _ شاخص تراکم جمعیت
- سفرهای روزانه , سیستم های حمل و نقل , مکان گزینی صنایع , فروشگاهها و ...
1 _ شاخصهای خاص
2- شاخصهای فرعی
- 15 درصد اشتغال پهنه پیرامونی در شهر مرکزی
2 _ مرکزیت شغلی یا نسبت خوابگاهی
- نقش تعیین کننده عوامل طبیعی در تلفیق محدوده
- عدم معیار ثابت در جهان و ایران در این زمینه
- اهمیت پهنه های همگن طبیعی از نظر محیط زیست
3 _ شاخصهای طبیعی
- قیمت زمین بعنوان نشانه تعامل و پیوند فضایی ( در رابطه با تراکم جمعیت , خدمات و فاصله )
4 _ قیمت زمین
3 _ مختصری بر معرفی و تبیین عملکردی مجموعه شهری مشهد :
ناحیه مشهد( مجموعه شهری مشهد ) مشتمل بر شهرستانهای مشهد , فریمان و چناران است که قریب به 20 هزار کیلومتر مربع معادل 8 درصد مجموع سه استان خراسان رضوی , شمالی و جنوبی وسعت دارد , در استان خراسان رضوی واقع است . بر اساس آخرین اطلاعات منتج از سرشماری سال 1375 , جمعیت ناحیه بالغ بر دو میلیون و چهارصد هزار نفر است که بیش از 40 درصد از جمعیت استان خراسان پیش از تقسیم را در بر می گیرد . هم اکنون نزدیک به 80 درصد جمعیت ناحیه در کانونهای شهری آن و عمدتا در شهر مشهد و 20 درصد بقیه در کانونهای روستاییان به سر می برند . بنابراین از ویژگی های بارز شهر مشهد سهم نسبی بالای جمعیت ( بویژه شهرنشین ) نسبت به سایر نواحی است
84 صفحه
بررسی نقش شهرمشهد در ساختار مجموعه شهری مشهد از ابعاد مختلف اقتصادی , اجتماعی , فرهنگی و خدماتی
1- مبانی نظری مفهوم مجموعه شهری
1-1- تعریف مجموعه شهری :
مجموعه شهری (conurbation) به گستره وسیعی اطلاق می شود که از گسترش و پیوند شهرها و شهرک های متعدد بوجود می آید . به گونه ای که در عین پیوند کالبدی معمولا موجودیت جداگانه خود را حفظ می کنند .
به عبارت دیگر مجموعه شهری یک محدوده فضایی است متشکل از یک یا چند شهر اصلی و کانونهای جمعیتی , تولیدی و خدماتی پیرامون آنها که دارای روابط اقتصادی , اجتماعی و کالبدی – فضایی بصورت متقابل , مستقیم , مستمر و فزاینده با یکدیگر بوده و بازار واحدی از سکونت , اشتغال , خدمات و ظرافت را تشکیل می دهند .
17 ص
تاریخ مشهد
از پیدایش تا آغاز دوره افشاریه
تألیف محمدرضا قصابیان
اشتیاق آدمی به دانستن سرگذشت آدمیان پیشینیان و شوق کندوکاو در شیوة زندگی انسانهای دیگر، بانی و باعث ثبت و ضبط وقایع و عامل پیدایش کتابها و مقالات متعدد تاریخی بوده و تاریخ هر ملت و شهری در حقیقت شرح رویدادها و معرف پیشینه فرهنگی، سنتها و باورهای کلی و روابط . مناسبات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مردم یک سرزمین است که آدمی به مقتضای نیاز به آن سرزمین روی آورده و روزگارانی را به سر برده و از آن پاسداری نموده است.
تاریخ مشهد در حقیقت از پیدایش مشهدالرضا آغاز می شود و اگر چه تا حدود شش قرن برای آن تاریخی مستقل لحاظ نشده و مشهد در این دوران به عنوان تابعی از نوغان توس به شمار آمده است، اما به شهادت مستندات تاریخی، مشهد وجود داشته، و می زیسته اگر چه فرصت استقلال نداشته است. پس به قطع تاریخی دارد نانوشته، که می تواند به انضمام شرح رویدادهای دوران بعد که به طور مستقلو مفصل نوشته شده است تکمیل گردیده و تحت عنوانتاریخ مشهد از آغاز پیدایش تا کنون تدوین گردد. به ویژه آن که تا کنون تاریخ سیاسی جامع و مستقلی برای آن به نگارش در نیامده است.
تاریخ مشهد در این دوران، شرح رویدادهای ششصد ساله ای است که توس کهن پس از مرافقتی بزرگوارانه و یا به اجبار، میراث تمدن خویش را به او می سپارد، چرا که توس از آن زمان که سناباد نوغانش مفتخر به پذیرش پیکر مطهر امام رضا (ع) گردید به نیکی تولد شهری عظیم را در درون روستایی کوچک دریافت، و سپس ناظر بر بالیدن او گردید و هنگامی که توس در توفان زرد مغول و تیمور، ویرانی دیرینه های تاریخی خویش را به تلخی تجربه می کرد، متحیرانه شاهد بود که چگونه، مشهد پای می فشارد و حتی میزبانی آورگان همسایة کهن سال خویش را بر عهده گرفته است.