این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 140 صفحه می باشد.
چکیده:
فرضیات پژوهش
فصل اول:
مقدمه:
بیان مسئله
اهمیت و ضرورت پژوهش
اهداف تحقیق
فرضیههای اصلی تحقیق:
فرضیه های فرعی پژوهش:
متغیرهای پژوهش
1- متغیر مستقل:
2- متغیرهای وابسته:
3- متغیرهای مداخله گر (تعدیل کننده):
4-متغیرهای کنترل:
تعریف عملیاتی مهارت های زندگی:
تعریف عملیاتی سازگاری اجتماعی:
تعریف عملیاتی پیشرفت تحصیلی:
تعریف عملیاتی اضطراب حالت:
تعریف عملیاتی اضطراب صفت:
فصل دوم: (مروری بر پیشینه پژوهش)
مقدمه:
تعریف عزت نفس
شکل گیری عزت نفس:
اهمیت عزت نفس
تفاوت عزت به نفس با اعتماد به نفس:
تفاوت عزت نفس با خویشتن پذیری:
تفاوت عزت نفس با مفهوم خود پنداره:
زمینه های مختلف عزت نفس
عزت نفس کلی:
عوامل موثر در رشد عزت نفس:
تاثیر جنسیت در رشد عزت نفس:
تعریف اضطراب:
نظریه روانکاوی:
نظریه های شناختی اضطراب:
نظریه یادگیری اجتماعی اضطراب:
نظریه های رفتاری اضطراب:
نظریه زیست شناختی اضطراب:
روش های مختلف اندازه گیری اضطراب:
افتراق بین اضطراب حالت و اضطراب صفت:
پیشرفت تحصیلی:
تعریف پیشرفت تحصیلی
دیدگاه های مختلف درباره پیشرفت تحصیلی:
عوامل موثر در پیشرفت تحصیلی:
سازگاری اجتماعی:
عوامل موثر بر سازگاری اجتماعی:
شرایط تحصیلی:
هوش:
گروه همسالان:
نظریه ها و دیدگاه های سازگاری اجتماعی:
دیدگاه روان پویایی:
دیدگاه یادگیری اجتماعی:
دیدگاه تحولی:
دیدگاه زیستی:
دیدگاه اجتماعی- فرهنگی:
ارتباط حیطه های مختلف زندگی فرد با مهارتهای زندگی
ارتباط نظریه های مشاوره با مهارت های زندگی
برنامه آموزش مهارت های زندگی:
خود توانمندسازی از طریق آموزش مهارت های زندگی
طبقه بندی مهارت های زندگی
1-مهارت های بین فردی/ روابط انسانی:
2-مهارت های حل مسئله/ تصمیم گیری:
مهارت های مربوط به سلامت جسمانی/ حفظ سلامتی:
اهمیت آموزش مهارت های زندگی در مدارس:
پیشینه تحقیقات پژوهش
فصل سوم:
(روش و تحقیق)
اهمیت آموزش مهارت های زندگی در مدارس:
پیشینه تحقیقات پژوهش
جامعه آماری:
ابزارهای تحقیق:
آزمون عزت نفس کوپراسمیت
آزمون اضطراب- حالت- صفت (STAI)
مقیاس رفتار سازگارانه وایلند
چگونگی اجرای آزمونها
نحوه اجرای آزمایش
نحوه اجرای آزمایش:
روش های آماری پژوهش:
روش های آماری توصیفی:
روشهای آمار استنباطی:
فصل چهارم: ندارد
فصل پنجم:
مقدمه:
تبیین یافته های آماری
فرضیه (1)
فرضیه (2):
فرضیه (3):
فرضیه 4:
فرضیه 5:
تبیین یافته های جانبی
بحث ونتیجه گیری کلی:
مشکلات و محدودیت های پژوهش
پیشنهادات:
چکیده:
هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر عزت نفس، سازگاری اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، اضطراب حالت و اضطراب صفت دانش آموزان دختر سال اول دوره دبیرستان است.
فرضیات پژوهش عبارتند از:
به همین منظور از بین 360 نفر دانش آموز دختر سال اول دوره دبیرستان، 60 نفر دانش آموز، بطور تصادفی، انتخاب شدند. سپس با آرایش تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند.
پس از این که، پیش در گروه آزمایشی و کنترل اجراء شد. گروه آزمایشی، آموزش مهارت های زندگی را به مدت 16 هفته و هفته ای یک جلسه دریافت نمود. پس از اتمام دوره آموزش، پس آزمون در دو گروه آزمایشی و کنترل اجرا گردید.
نتایج پژوهش حاضر به شرح زیر است:
مقدمه:
زندگی بشر تحت تاثیر تغییرات وسیع صنعتی، اجتماعی، فرهنگی، دچار تحول شده است. شمار زیادی از افراد قادر نیستند بین محرکهای متنوع بیرونی ونیروهای متعارض درونی توازون ایجادکنند ودر فرایند رشد موزون و همه جانبه که همانا هدف اصلی تعالی انسان است، دچار مشکل می شوند. بدیهی است که کودکان ونوجوانان به سبب بی تجربگی و نا آگاهی از مهارتهای بازدارنده و تسهیل کننده، اصلاحی، بیشتر در معرض آسیبهای جدی درونی و اجتماعی هستند. دانش آموزانی که مهارتهای مقابله با موقعیتهای تنش زا را ندارند، به نوعی مقهور آنها خواهند شد و بدین ترتیب مستعد اختلالات روانی، عاطفی، افسردگی، اضطراب و احتمالاً مصرف مواد مخدر و رفتارهای ضد اجتماعی خواهند شد این دانش آموزان در فرایند تصمیم گیری نیز دچار مشکل میشوند.
بنابراین با توجه به نقش مهم مدارس در تامین بهداشت روانی دانش آموزان، برنامه آموزش مهارتهای زندگی، روش موثری در جهت رشد شخصیت سالم دانش آموزان و تامین بهداشت روانی دانش آموزان است.
آموزش مهارتهای زندگی، نوعی کوشش است که در سایه آن نوجوانان ترغیب می شوند تا خلاقیت خود را به کار گیرند و به طور خود جوش راههای موثر را برای حل تعارضات و مشکلات زندگی خود بیابند.
به نظر می رسد آموزش مهارتهای زندگی گام موثری در این جهت باشد که استعدادها و توانمندیهای دانش آموزان بکار گرفته شود تا خود فعالانه سر نوشت خویش را بدست گیرند و انتخاب گر باشند. ضمناً فرایند خود باوری در نوجوانان مسیر درست خود را طی کرده و نوجوان ضمن استفادة درست از مهارت ها، مسئولیت اعمال و احساسات خود را می پذیرد و مهارتهای لازم را برای اتخاذ تصمیم های مهم زندگی کسب می کند.
بیان مسئله
کودکان و نوجوانان به دلیل تجربه ناکافی وعدم آگاهی از مهارتهای لازم از جمله آسیب پذیرترین قشر از اقشار اجتماعی هستند و به رغم انرژی واستعدادهای بالقوه و سرشار، آنها از چگونگی بکار بردن توانمندیهای خود در مواجهه با مسائل و مشکلات زندگی آگاه نیستند.
آموزش و پرورش بهترین بستر برای ارائه این آگاهی به نوجوانان است. بنظر می رسد آموزش مهارتهای زندگی می تواند توانمندی افراد را برای مقابله موفق با چالشهای زندگی، افزایش دهد. عزت نفس آنها را بالا ببرد و به آنها یاد بدهد که چطور بتوانند خشم خود را مهار نموده و برای برخورد با ناکامیها روش درستی را اتخاذ نمایند دانش آموزان می توانند با استفاده از مهارت حل مساله تصمیمات مهم زندگی را بگیرند ومشکلات خود را درست تحلیل نمایند.
به همین جهت با توجه به اهمیت موضوع، سازمان بهداشت جهانی (WHO) به منظور افزاش سطح بهداشت روانی و پیشگیری از آسیبهای روانی – اجتماعی، برنامهای تحت عنوان آموزش مهارتهای زندگی تدارک دیده و در سال (1993) در یونیسف «صندوق کودکان سازمان ملل متحد» پیشنهاد کرد. از آن سال به بعد، این برنامه در بسیاری از کشورها مورد آزمایش واجرا قرار گرفته است (سازمان بهداشت جهانی، ترجمه نوری قاسم آبادی، محمد خانی،1377). در این ارتباط تحقیقات نشان داده اند که فشارهای ناشی از مسائل روز مره، برای افرادی که دارای عزت نفس بالا هستند و از سیستم حمایتی خوبی برخوردارند کمتر است. بنابراین به نظر می رسد با استفاده از آموزش مهارتهای لازم میتوان حس کنترل درونی را فعال نموده و حالت خود کار آمدی و عزت نفس را تقویت نمود. با آموزش همین مهارت و در نتیجه افزایش سطح عزت نفس و کاهش تاثیرات منفی استرسهای روزمره، می توان به سلامت روان فرد کمک کرد.
کودکان در فرآیند رشد و بالندگی خود، مهارتهای ارتباطی و نحوه مقابله با چالشهای زندگی را یاد می گیرند. این آموزش بصورت الگو برداری از طریق خانواده، مدرسه، جامعه و حتی دوستان، به شکل غیر منظم و اتفاقی فرا گرفته میشود. به نظر می رسد فرزندان خانواده های توانمند (از نظر بکارگیری مهارتهای مقابله ای) در بکارگیری مهارتهای مقابله ای مثبت، موفق ترند و بر عکس فرزندان فاقد و والدین توانمند از این امر محروم میباشند. بدیهی است که نهاد آموزش و پرورش بعنوان یکی از نهادهای زیربنایی جامعه می تواند در این خصوص نقش مهم و ارزنده ای را ایفا نماید. کشورهای توسعه یافته مدتها است در این ارتباط اقدام موثر داشته اند و به دنبال تحقیقات گسترده آموزش مهارتهای زندگی به صورت رسمی و مدون در برنامه ریزی آموزشی آنان گنجانیده شده است. در کشور ایران نیز در سالهای اخیر آموزش مهارتهای زندگی در برخی مدارس به صورت مقدماتی (ضعیف از نظر محتوی) به اجرا درآمده است.
اهمیت و ضرورت پژوهش
با شیوع روز افزون ابتلا به انواع اختلالات روانی در سطح جهان از یک طرف و اهمیت جهانی مفهوم بهداشت روانی از طرف دیگر، روز به روز لزوم انجام تحقیقات گسترده و متنوع و اهمیت و نقش آن در زندگی فردی و اجتماعی آشکارتر می شود. اساس پیشگیری اولیه همانا آموزش است. مطالعات نشانگر این امر است که آموزش مهارت های مقابله ای، سطح بهداشت روانی کودکان و نوجوانان را ارتقاء می بخشد.
سه عامل مرتبط با مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر عبارتند از عزت نفس ضعیف، ناتوانی در بیان احساسات و فقدان مهارتهای ارتباطی، همچنین پژوهش ها نشان دادهاند که بین خود کار آمدی ضعیف و مصرف سیگار و الکل، مصرف مواد مخدر، رفتارهای مخاطره آمیز و ضعف عملکرد شناختی رابطه معناداری وجود دارد. مطالعان نشان داده اند که ارتقا مهارت های مقابلهای و توانایی های روانی اجتماعی در بهبود زندگی بسیار موثر است. توانایی های روانی- اجتماعی عبارتند از آن گروه توانایی هایی که فرد را برای مقابله موثر و پرداختن به کشمکش ها و موقعیت های زندگی یاری می کنند. این تواناییها فرد را قادر می سازند تا در رابطه با سایر انسانها، جامعه و فرهنگ مثبت و سازگارانه عمل کند و سلامت روانی فرد را تأمین میکنند.(کلینکه، ترجمه محمدخانی،1380)
براساس تحیقیات مهمترین و موثرترین دوره سنی جهت آموزش پیشگیرانه دوره نوجوانی است، لذا با توجه به مطالب فوق و اهمیت و نقش ارزنده آموزش مهارتهای زندگی بر عزت نفس افراد بخصوص نوجوانان و با توجه به تاثیر مثبت برنامه های پیشگیرانه در مدارس، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی، بر عزت نفس، سازگاری اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، اضطراب حالت و اضطراب صفت دانش آموزان سال اول دوری دبیرستان می پردازد. و همچنین رابطه اشتغال پدران، سطح تحصیلات والدین و ترتیب تولد دانش آموزان با عزت نفس، سازگاری اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، اضطراب حالت و اضطراب صفت آنها نیز در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرند.
اهداف تحقیق
هدف کلی این تحقیق، گردآوری اطلاعات در مورد اثرات آموزش مهارتهای زندگی بر عزت نفس و وضعیت رفتاری نوجوانان است. همچنین نشان دادن درستی این نظریه است که استفاده از آموزش مهارتهای زندگی سبب پرورش مهارتهای روانی، اجتماعی و رفتاری می گردد، زیرا افراد بالغ برای حضور در صحنه روابط بین فردی، مدرسه، محل کار و به طور کلی اجتماع به این مهارتها نیاز دارند.
فرضیههای اصلی تحقیق:
در جامعه دانش آموزان دختر در سال اول دوره دبیرستان در شهرستان کرج:
فرضیه های فرعی پژوهش:
در جامعه دانش آموزان دختر سال اول دوره دبیرستان در شهرستان کرج
10-بین سطح تحصیلات والدین و سطح اضطراب صفت دانش آموزان رابطه وجود دارد.
11-بین ترتیب تولد و عزت نفس دانش آموزان، رابطه وجود دارد.
12-بین ترتیب تولد و سازگاری اجتماعی دانش آموزان، رابطه وجود دارد.
13-بین ترتیب تولد و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، رابطه وجود دارد.
14-بین ترتیب تولد و سطح اضطراب حالت دانش آموزان، رابطه وجود دارد.
15-بین ترتیب تولد و سطح اضطراب صفت دانش آموزان، رابطه وجود دارد.
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:97
فهرست مطالب :
فصل اول
مقدمه
بیان مسئله واهمیت موضوع
اهداف تحقیق
سئوالات و فرضیات تحقیق
متغیرهای تحقیق
تعریف متغیرها
فصل دوم
مقدمه
زمینه های رشد در نوجوانان وجوانان
تربیت اجتماعی نوجوانان وجوانان
شناخت و تربیت نیازهای اجتماعی
نیاز به امنیت اجتماعی
نیاز به تعلق داشتن
نیازبه توجه
نیاز به تحسین
نیاز به موفقیت
تقویت احسس کفایت و عزت نفس در جوانان ونوجوانان
تقویت ابزارهای ارتباطی
ارتباط غیر کلامی
اساسی ترین نیاز نسل جوان و نوجوان
تاثیر خانواده و گروه همسالان بر نوجوان و جوان
نگرش ایستا و بازدارنده
نگرش آزاد منشانه وافراطی
نگرش متزلزل و تخریبی
نگرش پویا و سازنده
نظریه موریس دبس
تاثیر دوستان و همسالان در نصمیم گیری های نوجوان
مهارتهای اجتماعی
تعریف مهارتهای اجتماعی
نظریه یادگیری
پاداش وتنبیه
مشاهده الگو
نظریه میدانی
نظریه گروه اجتماعی
هنجار
نقش
روی آورد اجتماعی
روی آورد شناختی (تحولی نگر)
پرورش مهارتهای اجتماعی
انتخابهای مهارتهای اجتماعی
نظریه مورگان وتراور
عوامل انتخاب مهارتهای اجتماعی
تئوریهای رشد
نظریه اریکسون در مورد تئوری رشد
معیارهای اجتماعی در انتخاب مهارت
ارزیابی رفتارهای عاطفی وشناختی
ارزیابی رفتارهای عاطفی
ارزیابی رفتار شناختی
مهارتهای اجتماعی و پیشرفت تحصیلی
مشکل تحصیل نوجوانان وجوانان
جنسییت و مهارتهای اجتماعی
انتخاب رفتار شناختی وعاطفی در مهارتهای اجتماعی
مهارتهای اجتماعی مربوط به عواطف
مهارتهای اجتماعی مربوط به شناخت
ادراک اجتماعی
حل مساله
خود آموزی
نوسازی شناختی
ماهیت مهارتهای اجتماعی در ارتباطات میان فردی
ارتباط وارتباط میان فردی
ارتباط بین نوجوانان وجوانان اجتناب ناپذیر است
ارتباط بین نوجوانان وجوانان هدفمند است
ارتباط بین نوجوانان چند بعدی است
اشکالات ناشی از اختلالات عاطفی وبیماریهای روانی درنوجوانی وجوانی
عقب نشینی وبازگشت
همانند سازی
برون افکنی
جبران
دلیل تراشی
سرکوبی
نگرانی
ترس
احساس حقارت
اضطراب
حالات هیستریک
رهنمودهای اسلام برای برخورداری با جوانان و نوجوانان
پیشینه تحقیق در ایران
پیشینه خارج از کشور
فصل سوم
روش تحقیق
جامعه آماری
روش نمونه گیری
ابزار پژوهش
روش نمره گذاری
روش تجزیه و تحلیل داده ها
فصل چهارم
آمار توصیفی مربوط به مهارت اجتماعی
آماراستنباطی مربوط به فرضیات مهارت اجتماعی گروه های مختلف
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
محدودیتها
پیشنهادات
خلاصه
منابع و مأخذ
چکیده
عنوان تحقیق مورد نظر بررسی مقایسه مهارت اجتماعی فرزندان فرهنگی با فرزندان افراد غیر فرهنگی در شهرستان لالی خوزستان است.گسترش روابط انسانی در دوران نوجوانی نیاز افراد را در کسب مهارتهای اجتماعی برای تسلط بر ارتباطات بین فردی را بیشتر میکند0 روش تحقیق حاضر با توجه به اهداف وفرضیات تحقیق از نوع عملی مقایسه ای است یعنی در واقع محقق با مقایسه دو گروه می خواهد میزان مهارت اجتماعی هر گروه را بررسی کند.جهت بررسی میزان مهارت اجتماعی دانش آموزان افراد فرهنگی وغیر فرهنگی دو گروه انتخاب شده وبا استفاده از پرسشنامه استاندارد شده مهارتهای اجتماعی مورد آزمون قرار گرفته اند.جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه دانش آموزان دبیرستانی که در سال تحصیلی 85-84در شهرستان لالی مشغول به تحصیل میباشند وطبق آمار 458نفر جزو نمونه آماری بوده اند .
برای تجزیه وتحلیل داده های آزمون نیز از روش آمار استنباطی شامل(tدو گروه مستقل،آزمون تحلیل واریانس)وهمچنین آمارتوصیفی شامل میانگین نما،میانه و…استفاده شده است ودر نهایت نتایج بدست آمده نشان داد که مهارت اجتماعی فرزندان فرهنگی بیشتر از فرزندان افراد غیر فرهنگی است ومهارت اجتماعی دختران بیشتر از مهارت اجتماعی پسران است.
فصل اول
کلیات پژوهش
1-1مقدمه :
ارتباط غیر کلامی ابتدایی ترین وسیله پیوند میان انسانها بوده و انسان اولیه به کمک آن با همنوع خود و حتی با حیوانات رابطه برقرار می کرد و نیازهای خود را با ترسیم آن برآورده می ساخت با پیدایش زبان گفتاری ، اختراع خط، صنعت چاپ ، پیشرفت جوامع، تغییرات ، تحولات شدید صنعتی و … نیاز انسان را به ارتباط پیچیده و مؤثر بیشتر کرده است.
خود باوری توانایی است که فرد از طریق ابراز آن می تواند به طور موثری نیازهای خود را براورد کند. در حالیکه به حقوق سایرافراد نیز احترام بگذارد. ( تامسون , باندی ، 1999) مهارتهای اجتماعی اغلب به عنوان مجموعة پیچیده ای از مهارتها تعریف می شوند که شامل ارتباطات ، حل مساله تصمیم گیری ، قدرت نمایی ،تعامل با گروه ودوستان (همسالان ) وخود رهبری است (هاگر و واون 1999،) این مهارتها ، شایستگی های ضروری برایدانش آموزان هستند که از طریق آنها تقلید می کنند وروابط اجتماعی مثبتی را با همسالان ،معلمان ،خانواده وسایر افراد جامعة بر قرار میکنند (جانسون رادرفورد (2001) مهارتهای ارتباطی جرئی از رفتار اجتماعی انسان هستند که خود زیر مجموعه مهارتهای اجتماعی به حساب می آیند. مهارتهایی همانند، همدلی، همکاری، دلسوزی، درخواست کمک از دیگران، گوش دادن فعال، تشویق دیگران و رعایت حقوق دیگران و … جزء مهارتهای اجتماعی مثبت به حساب می آیند که محققان و دانشمندان در صدد افزایش این مهارتها در انسانها هستند تا به کمک آنها بتوانند ناهنجاریهایی مانند خودخواهی، خشونت ، دزدی و تقلب را در جامعه کاهش دهند. اخیراً تحقیقات و پژوهشهایی در مورد رفتارهای اجتماعی و بخصوص مهارتهای اجتماعی که پایه و اساس ارتباطات هستند و در تمام جهان مورد توجه روانشناسان ، محققان علوم اجتماعی و علوم تربیتی قرار گرفته است.
به نظر آنان جوامعی که به کمک ارتباطات کارساز در عرصه حساسیت، تجارت علم و عمل مطلوب واقع شده اند،به سرعت پیشرفت کرده اند و به جایگاه بالاترین دست یافته اند (فرهنگی، 1375). افراد سرآمد هر جامعه به عنوان رهبران، دانشمندان، مدیران و مسئولان آینده جامعه باید از مهارتهای ارتباطی و اجتماعی بالایی برخودار باشند. تا بتوانند به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند و به اهداف خود نزدیکتر شوند، ما نیز قصد داریم مهارتهای اجتماعی دانش آموزان فرهنگی و غیر فرهنگی را با یکدیگر مقایسه نموده و مورد بررسی قرار دهیم.
1-2بیان مسئله و اهمیت موضوع:
انسـان اصولاً موجودی اجتماعی است و به همین دلیل از لحظه تولد تا آخر عمر در اجتماع بسر می برد و دائماً در تعامل با انسانهای دیگر می باشد. او در یافته است که در جمع بودن می تواند مشکلات او را مرتفع سازد. و به همین منظور همواره یاد می گیرد که چگونه بایستی در جمع زندگی کند و نیازهای خود را ارضا نماید بنابراین لزوم آموزش مهارتهای اجتماعی در زندگی فرد مطرح می شود.
در تحقیقی که صورت گرفت در زمینه مهارتهای اجتماعی؛ تاثیر والدین بر میزان مهارت دانش آموزان مورد بررسی قرار گرفت ومشخص گردید،هر چه مهارتها اجتماعی والدین بیشتر باشد مهارت اجتماعی فرزندان نیز افزایش می یابد.( دنِیز لین کولن (1999) ). اینکه چگونه و با چه کیفیتی در جمع حضور یابد و رفتارهای متناسب و مقبول گروهی را از خود بروز دهد مطرح می گردد. موضوع مهارتها اجتماعی کودکان بخشی از مسأله آنان شده است و اجتماعی شدن جریانی است که در آن هنجارها، مهارتها، انگیزه ها و طرز تلقی ها و رفتار فرد شکل می گیرد، تا ایفای نقش کنونی یا آتی او در جامعه مناسب و مطلوب شناخته شود. مهمترین عوامل اجتماعی شدن را می توان فرهنگ، خانواده و نهادهای اجتماعی دانست که در قالب نقش جنسیتی ، پرخاشگری ، اخلاقیات و انگیزه پیشرفت بررسی می شوند تا پیچیدگی مسأله اجتماعی شدن و چگونگی آن آشکارتر شود.
از دهة 1970 سنجش مهارتهای اجتماعی و اقدامات مربوط به آن یکی از فعالترین عرصه های تحقیقات روان شناسان رفتاری بوده است. اگر چه بیشتر این تحقیقات در مورد بزرگسالان بوده است ولی بطور پیوسته توجه خاص و با اهمیتی به مهارتهای اجتماعی شده است خصوصاً توجه اصلاحگران رفتار را به خود جلب نموده است.
دانش آموزانی که رفتار اجتماعی مناسب دارند و به دنبال معلم هستند و با او در بارة انجام تکالیف ارتباط برقرار می کند و به سئوالات او پاسخ می دهند، یا سعی در پاسخدهی به او را دارند، به معلم لبخند می زنند و به درس توجه دارند عموماً توجه بیشتر معلم را به خود جلب می کنند و میزان توفیق تحصیلی آنها بیشتر است. گاهی از مهــارتهــای آنهـا به عنوان مهارتهای اجتماعی خاص نام مهارتهای زندگی نیز می توان اشاره کرد که تـوسط آن میــزان پــیشرفت آنهـا در زمینـه های مختلف تحصیلی قابل پیش بینی است) به کمک آمـوزش مهـارت زنـــدگی می تـــوان میـــزان پــیشرفت تـحصیلی را نیز افــزایش داد (کاذب، هاپس 1973 - Cobb- Hops ) .
با توجه به موارد فوق در خصوص نقش مهارتهای اجتماعی در زندگی فرد این موضوع گسترة بیشتری از مطالعات را به خود معطوف داشته است. در بعضی از تحقیقات مهارتهای اجتماعی تحت عوامل مختلف تأثیر گذار بر آن مورد بررسی قرار گرفته است.
عوامل مجاور، شامل متغیرهای بین خانوادگی مانند عملکرد والدین تعاملات و روابط درون و بین اعضای خانواده مثل روابط بین خواهر و برادر و والدین می باشد.اگر چه تاثیر و تایید همسالان نقش مهم و فزاینده ای در بزرگسالی دارند و تاثیرات والدین نیز نقش مهمی بر دانش آموزان دارد(کویین وهمکاران 2003). عوامل شخصی شامل ویژگیهای جسمانی و فطری شخص والدین با کودک مانند جنسیت، ژنتیک و سطح رشد یافتگی می باشد. با توجه به اهمیت موضوع و نقش خانواده در مهارتهای اجتماعی دانش آموزان، محقق در این تحقیق به دنبال این است که آیا بین مهارتهای اجتماعی دانش آموزان فرهنگی و غیر فرهنگی تفاوت وجود دارد؟
1-3 اهداف تحقیق :
هدف اصلی :
1- شناسایی میزان مهارتهای اجتماعی دانش آموزان فرهنگی در مقایسه با سایر دانش آموزان.
2- شناسایی تفاوت مهارتهای اجتماعی پسران و دختران و مقایسه آنها با یکدیگر .
اهداف فرعی :
1- شناخت مهارتهای اجتماعی دانش آموزان دختر از خانواده های فرهنگی .
2- شناخت مهارتهای اجتماعی دانش آموزان پسر از خانواده های فرهنگی .
3-شناخت مهارتهای اجتماعی دانش آموزان دخترخانواده های غیرفرهنگی درمقایسه با دختران خانواده های فرهنگی.
4- شناخت مهارتهای اجتماعی دانش آموزان پسر خانواده های فرهنگی با دانش آموزان پسر خانواده های غیر فرهنگی.
5- شناخت مهارتهای اجتماعی پسران در مقایسه با دختران.
6- شناخت مهارتهای اجتماعی پسران خانواده های فرهنگی در مقایسه با دختران خانواده های فرهنگی.
7- شناخت مهارتهای اجتماعی دانش آموزان پسر و دختر فرهنگی و غیر فرهنگی.
1-4سئوالات تحقیق :
1- مهارتهای اجتماعی دانش آموزان دختر خانواده های فرهنگی چگونه است؟
2- مهارتهای اجتماعی دانش آموزان پسر خانواده های فرهنگی چگونه است؟
3-آیا بین مهارتهای اجتماعی دانش آموزان دختر خانواده های فرهنگی و غیر فرهنگی تفاوت وجود دارد؟
4-آیا بین مهارتهای اجتماعی دانش آموزان پسر خانواده های فرهنگی و خانواده های غیر فرهنگی تفاوت وجود دارد؟
5-آیا بین مهارتهای اجتماعی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت وجود دارد؟
6-آیا بین مهارتهای اجتماعی دانش آموزان پسر و دختر خانواده های فرهنگی تفاوت وجود دارد؟
7-آیا بین مهارتهای اجتماعی دانش آموزان پسر و دختر فرهنگی و غیر فرهنگی تفاوت وجود دارد؟
1-5متغیرهای تحقیق :
متغیر مستقل: شامل جنس دانش آموزان و نوع خانواده (غیر فرهنگی و فرهنگی ) است.
متغیر وابسته: مهارتهای اجتماعی دانش آموزان.
متغیر کنترل: سال تحصیلی (شامل دانش آموزان دورة دبیرستان )، شهر،
عریف متغیرها:
1-5-1تعاریف نظری:
مهارتهای اجتماعی:
مهارتهایی است مؤثر بین دانش آموزان و دیگران که شامل مهارتهای ارتباطی و روابط بین فردی است، نوجوانان برای برخورد با معلمان، مربیان، مدیران و دوستان و همکلاسی های خود نیاز به مهارتهای اجتماعی مانند: تشریک مساعی، تسهیم ، همکاری، همدلی ،گذشت ، شوخ طبعی،عدالت خواهی،صداقت،وفاداری تحسین دیگران،درک ضعف خود ،درک قدرت دیگران،اعتماد،کنترل خشم،رازداری واحساس بودن دارد وبرعکس رفتارهایی وجود دارند که مشاهده آنها نشانه ای از مهارتهای اجتماعی مناسبی نیست وبلکه مخل روابط خوب اجتماعی وتعامل با همکلاسیها ودوستان وبطور کلی تعامل در محیط مدرسه … می باشد که شامل:خودخواهی،عدم امانت داری،تمسخر،خودمحوری،عدم درک عادلانه،دروغگویی،پرخاشگری،بی مسئولیتی،عدم همکاری وبی توجهی نسبت به دیگران است (سازمان بهداشت جهانی؛ابادی ومحمدخانی،1377).
تعاریف عملیاتی:
مهارتهای اجتماعی:
نمره ای است که هر فرد از آزمون مهارتهای اجتماعی1 ( Tiss )به دست می آورد.پاسخ آزمودنیها براساس مقیاس اندازه گیری 1تا 6 ارزش گذاری می شود.
فرهنگی وغیر فرهنگی:
دانش آموزان فرهنگی شامل دانش آموزانی می شود که پدر یا مادر آنان، معلم،دبیر، معاون یا مدیر آموزش وپرورش هستند.
دانش آموزان غیر فرهنگی شامل کلیه دانش آموزان دیگرمی شود.
دانش آموزان:
شامل دانش آموزان دختر وپسر دوره دبیرستان است.
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:64
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات
1-1 مقدمه 9
2-1 تعریف مسئله 10
3-1 ضرورت و اهمیت انجام تحقیق 12
4-1 اهداف تحقیق 12
5-1 پیشینه تحقیق 13
فصل دوم: گستره نظری
1-2 نوجوانی 16
1-1-2 اهمیت نوجوانی 17
2-1-2 اجتماعی شدن 18
الف) عوامل اجتماعی شدن 19
ب) رسانه های همگانی و نوجوانان 21
2-2 بازی های رایانه ای-ویدیویی 22
1-2-2 ارتباط 22
2-2-2 ارتباط جمعی 23
3-2-2 رسانه های گروهی (همگانی) 24
4-2-2 تاریخچه بازی های رایانه ای- ویدیویی 24
5-2-2 محتوای بازی ها 25
6-2-2 تفاوت های دو جنس در بازی ها 26
7-2-2 پیامد بازی ها 27
الف) خشونت 27
ب) عزت نفس 28
ج) آثار جسمانی 28
د) تعاملات اجتماعی 28
3-2 مهارت اجتماعی 28
فصل سوم: روش پژوهش
1-3 روش تحقیق 38
2-3 جامعه آماری 38
3-3 حجم نمونه 38
4-3 ابزار گردآوری اطلاعات 38
5-3 روش استخراج اطلاعات 40
فصل چهارم: یافته های پژوهش
1-4 اطلاعات توصیفی 42
2-4 تحلیل داده ها 49
فصل پنجم: نتیجه گیری
1-5 نتیجه گیری 55
2-5 محدودیت ها 56
3-5 پیشنهادها 56
فهرست منابع 57
* پیوست ها
پیوست الف- پرسشنامه جمعیت شناسی ...... 59
پیوست ب- پرسشنامه مهارت های اجتماعی 61
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 1-3 میانگین و انحراف معیار پرسشنامه مهارت های اجتماعی 40
جدول 1-4 داشتن وسیله بازی رایانه ای 42
جدول 2-4 تجربه بازی رایانه ای 43
جدول 3-4 محل بازی رایانه ای 43
جدول 4-4 وسیله بازی رایانه ای 44
جدول 5-4 مدت زمان استفاده از بازی های رایانه ای 45
جدول 6-4 ترجیح آزمودنی ها در مورد حضور دیگران در محل بازی 45
جدول 7-4 نحوه انجام بازی های رایانه ای 46
جدول 8-4 وضعیت شغلی پدران در گروه نمونه 46
جدول 9-4 وضعیت شغلی مادران در گروه نمونه 47
جدول 10-4 میزان تحصیلات پدران در گروه نمونه 48
جدول 11-4 میزان تحصیلات مادران در گروه نمونه 48
جدول 12-4 شاخص های توصیفی نتایج پرسشنامه 49
جدول 13-4 تحلیل شماره یک: تحلیل رگرسیون متغیر مهارت های اجتماعی بر متغیر تجربه بازی 50
جدول 14-4 اطلاعات مربوط به ضرایب رگرسیون و ضریب تعیین تحلیل شماره یک 50
جدول 15-4 تحلیل شماره دو: تحلیل رگرسیون متغیر مهارت های اجتماعی بر متغیر حضور دیگران در محل بازی 51
جدول 16-4 اطلاعات مربوط به ضرایب رگرسیون و ضریب تعیین تحلیل شماره دو 51
جدول 17-4 تحلیل شماره سه: تحلیل رگرسیون متغیر مهارت های اجتماعی بر متغیر محل بازی 52
جدول 18-4 اطلاعات مربوط به ضرایب رگرسیون و ضریب تعیین تحلیل شماره سه 52
جدول 19-4 تحلیل شماره چهار: تحلیل رگرسیون متغیر مهارت های اجتماعی بر متغیر میزان مشغولیت با بازی 53
جدول 20-4 اطلاعات مربوط به ضرایب رگرسیون و ضریب تعیین تحلیل شماره چهار 53
1-1 مقدمه
دوران کودکی و نوجوانی سنین بسیار حساسی است که باعث شکل گیری شخصیت افراد می شود. آنها در این سنین یاد می گیرند چگونه در جامعه در کنار دیگران زندگی کنند و با آنها رابطه داشته باشند و نیازهای خود را برآورده سازند؛ اما اگر در این دوران مهارت های لازم را فرا نگیرند در آینده نمی توانند افراد موفقی باشند.
یکی از راه های فراگیری این مهارت ها بازی کردن است. کودک در خلال بازی نه تنها روحیه شادابی پیدا می کند، بلکه مهارت های اجتماعی را نیز می آموزد.
مسئله ای که امروزه والدین با آن درگیر هستند و برای آنها نگرانی ایجاد کرده بازی های رایانه ای است.
بازی های رایانه ای از نظر محتوا، گرافیک و نحوه ی برنامه ریزی شدن، چنان جذاب هستند که کودکان و نوجوانان و حتی افرادی با سنین بالاتر نیز جذب آنها می شوند و دوست دارند این بازی ها را انجام دهند. وقتی فرد شروع به بازی می کند، می خواهد تا آخرین مرحله پیش برود و اگر نتوانست بارها تلاش می کند. این عمل باعث می شود او نسبت به مابقی کارهایی که باید انجام دهد و همچنین زمان غافل شود. برای این افراد فقط بازی مهم است. اگر این افراد به حال خود رها شوند فراموش می کنند نیازهای اولیه خود مانند غذا خوردن را برآورده سازند. در انجام بازی های رایانه ای باید حد اعتدال را رعایت کرد وگرنه علاوه بر بیماری های جسمانی و روانی که فرد ممکن است با آن درگیر شود، باعث می شود کودکان و نوجوانان زمان کمتری را برای یادگیری علوم اختصاص دهند و درنتیجه دچار افت درسی شوند؛ البته بیشتر والدین سعی می کنند بر کارهای فرزندانشان نظارت داشته باشند؛ اما برخی از نوجوانان چنان درگیر این بازی ها می شوند که دیگر قابل کنترل نیستند. آنها از رفتن به میهمانی سرباز می زنند تا ساعات بیشتری را بتوانند صرف این بازی ها بکنند، دوست، آشنا، فامیل و همچنین غذای آنها این بازی ها می شود. در این جاست که آنها نه تنها به خود آسیب می رسانند، بلکه جامعه را در آینده با مشکلاتی مواجه می کنند؛ زیرا فردی که باید سال های بعد اداره جامعه را در دست گیرد به علت آموزش ندیدن، توانایی لازم برای زندگی کردن را ندارد و نمی تواند در جهت رشد و توسعه کشور نقشی را ایفا کند.
2-1 تعریف مسئله
ازروزگارباستان تا عصر حاضر، "ارتباط" مورد توجه بسیاری از اندیشمندان در حوزه های گوناگون هنر، فلسفه و سیاست بوده است. تنها در روزگار اخیر است که صاحبنظران و پژوهشگران علوم اجتماعی، خاصه در رشته هایی چون مردم شناسی، علوم سیاسی، روانشناسی اجتماعی وجامعه شناسی، "ارتباط" را موضوع مطالعه علمی قرار داده اند. امروزه گستره نوپای نظریه ارتباط، به صورت یک رشته علمی در آمده است.
بدون شک جهان معاصر، تفاوتی کیفی، نسبت به دو سه دهه پیش دارد که این امر مرهون پدیدآیی و تحول سریع رایانه ها و گسترش و فراگیری دسترسی به آنهاست. یکی ازپیامدهای این گسترش وتحول، ظهور بازیهای رایانه ای ویدیویی می باشد.(اولسون1377)
پیدایش این پدیده جدید، موجی از نویدها و نگرانی ها به دنبال داشته است. در حالی که برخی بشارت گشایش دنیایی جدید وخلاق را برای کودکان و نوجوانان به همراه داشته اند و این بازیها را مقدمه ای برای آشنایی بیشتر با رایانه، آموختن زبان، افزایش مهارتهای هماهنگی چشم ودست وسر وسامان بخشیدن به اوقات فراغت کودکان و نوجوانان می دانستند، عده ای دیگربا نگرانی به محتوای بازیها چشم دوخته اند که با افزایش میزان واقع گرایی وحداکثر بهره گیری از دانش علوم رایانه، فیزک و سایر علوم مرتبط، سعی در هرچه بیشتر مجذوب ساختن مخاطبین خود به دنیای خشن بازیها دارند. حتی برخی، این بازیها رااز مصادیق تهاجم فرهنگی دانسته که مضامینی ضد ارزشی وضدفرهنگی دارند و در بسیاری از موارد از جاذبه های جنسی، بهره گیری می کنند (امین صارمی، 1375). علاوه بر توجه به محتوای بازیها و بررسی پیامدهای آن پرداختن به بازیهای رایانه ای فی نفسه بحث و پیگیری هایی را به دنبال داشته است: آیا این بازیها می تواند باعث اعتیاد گردند؟ آیا تحرک فیزکی وجسمانی فرد را کاهش داده وضمن محدود کردن فرصتهای کنکاش وتفحص در محیط باعث عوارضی چون درد مفاصل وگردن ویا چاقی می گردند؟ آیا از تعاملات اجتماعی فرد می کاهند واو را به انزوای اجتماعی سوق می دهند؟(منطقی، 1379).
ازآنجا که بازیهای رایانه ای وویدیویی، جزو یکی از سرگرمی های رایج کودکان ونوجوانان درآمده است، داشتن امکانات این بازیها در منزل، چیز دور از انتظاری نیست. افزون بر فضا ومحیط پرداختن به بازی، گاه خود بازی، ازطریق محتوا فرد را چنان درگیر ومشغول می سازد که از دیگران و وجود وحضور آنان غافل می گردد وبازی وپرداختن به آن را جذاب تر ورضایت بخش تر از تعامل با دیگران می یابد. با کاهش تماس و تعامل با دیگران فرد فرصت آموختن اصول وقواعد حاکم بر روابط رضایت بخش ومفید و موثر را ازدست می دهد، این ضعف ایجاد شده در مهارت های اجتماعی؛ که همان رفتارهای آموخته شده، مقبول جامعه، موثر و مفید است؛ خود، اندک معاشرت ها و مراودات باقی مانده را تحت تاثیر قرار می دهد و فرد که خود را در مدیریت روابط بین شخصی با افراد دیگر و برقراری و حفظ و ادامه آن ناتوان می یابد، به سوی دنیای بازی ها که عاری از این تنش ها و نگرانی ها است، بازمی گردد و بازی ها را چون مصاحبی دلنشین و جایگزین کاستی ها می یابد(منطقی 1379).
در عصر حاضر با پیشرفت وسایل ارتباط جمعی، الکترونیکی و سرگرم کننده، که یکی از نمودهای بارز آن بازیهای رایانه ای ویدیویی است، روبرو هستیم و می دانیم که نوجوانان، مخاطبین اصلی واولیه آن می باشند ونیز می دانیم که نوجوانی یکی از حساسترین وسرنوشت سازترین مراحل زندگی آدمی است، جای آن دارد که به اثر وپیامد این بازیها بر نوجوانان ودنیای آنان بیندیشیم. در این میان بر کارایی نوجوان در روابط وتعاملات آنها با دیگران یا به عبارتی" مهارتهای اجتماعی" تمرکز کرده ایم واین سوال مطرح گردیده است که: " آیا میان بازیهای رایانه ای- ویدیویی و مهارت اجتماعی در نوجوانان رابطه معنا داری وجود دارد؟" یا به صورت واضح تر: آیا پرداختن به بازی های رایانه ای و ویدیویی، کاهش مهارت های اجتماعی در نوجوانان را به دنبال دارد؟
3-1 ضرورت انجام تحقیق
انسان مخلوقی گروه دوست واجتماعی است که برای برآوردن نیازهای عاطفی، اجتماعی وزیستی خود احتیاج به تعامل با دیگران دارد. بدون توانایی ارتباط برقرار کردن با دیگران، روزگار ما بی رنگ، تنها وتهی از گرما، معنا ومهر ورزی خواهد بود ونیازهای اساسی ما در زندگی برآورده نخواهد شد. همان گونه که مردم زندگی می کنند، مهارت اجتماعی شان به آنها اجازه می دهد که از علایق و فرصتهایشان استفاده کرده، با احساس تر زندگی کنند. بیشتر اوقات، موفقیتها در زندگی اجتماعی یک فرد به تدریج، مهارتهای ارتباطی موثرتری را در او شکل می دهد وموجب کفایت اجتماعی وشادمانی او می شود. والدین، دوستان وقهرمانان رسانه ها، نقش مهمی را در این مورد بازی می کنند. آنها موجب می شوند که مردم مهارت های بیانی را به وسیله فرایند تقلید و همانند سازی فرا بگیرند( ده بزگی، 1372).
از سوی دیگر رابطه مثبتی میان مهارت های اجتماعی و رشد اجتماعی وجود دارد. یکی از عوامل سازگاری افراد در تعاملات گروهی، مهارت های اجتماعی یعنی توانایی ایجاد ارتباط و احساس رضایت از دیگران است.
یکی از عواملی که احتمال می رود به نارسایی مواجهه با سرمشق های مناسب و تنزل مهارت های اجتماعی در اثر استفاده منجر شود، پدیده نوظهور رسانه های جمعی؛ بازی های رایانه ای- ویدیویی است.
4-1 اهداف تحقیق
هنگام با رشد روزافزون صنعت بازیهای رایانه ای و ویدیویی، پژوهش درباره تاثیرات روانی و اجتماعی این قبیل بازیها نیز مورد توجه علمای روانشناسی وجامعه شناسی قرارگرفته است. در کنار توجه عمده به خشونت روزافزون بازیها که نگرانیها و واکنشهای بسیاری را به دنبال داشته است، به موضوعاتی چون عزت نفس، ریخت شخصیتی، دوستی الکترونیکی و انزوای اجتماعی نیز پرداخته شده است. جای تعجب ندارد که هنگامی که مخاطبین اصلی نوجوانان می باشند، قشری که درگیر تغییرات سریع فیزیولوژیک و جسمانی، شکل دهی هویت و ورود به دنیای بزرگسالان می باشند، حساسیت توجه به آثار و پیامدهای بازی ها به چشم بخورد، افزون بر این که نو و جدید بودن پدیده، کنجکاوی ها و کنکاش های بسیاری را می طلبد و به دنبال دارد.
گرچه ادعا شده است که کودکان ونوجوانان، محتوا و برنامه هایی راکه رسانه ها دریافت می کنند، چون مصالح و مواد خام، جهت شکل دهی چارچوب ذهنی وشخصیتی خود به کار می برند (منطقی 1379)، بنابراین ارتباط مستقیم ویک شاخه ای بین دریافت این محتوا و بروز رفتار وجود ندارد و عوامل بسیاری چون خصوصیات شخصیتی هر فرد و زمینه ای که در آن محرک را ادراک می کند، در این امر دخیل اند؛ اما باید توجه کرد که نوع مصالح ومواد جهت تاسیس بنای شخصیتی وذهنی نیز مهم می باشد. در کنار آن، فضایی که بازیهای رایانه ای و ویدیویی خلق می کند ودنیایی که به روی آنها گشوده می گردد نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
با وجود این که عمر تحقیق در مورد بازیهای رایانه ای و ویدیویی وآثار و پیامدهای آن در دنیا به بیش از بیست سال بر می گردد، در کشور ما که نوجوانان و جوانان بالاترین قشر تشکیل دهنده آن می باشند؛ و شیوع و پیشرفت بازیهای رایانه ای و ویدیویی چشمگیر است؛ جای پژوهش وتحقیق مستقل در این راستا خالی می باشد وکارهای انجام شده در این حیطه بسیار کم وانگشت شمار است.
5-1 پیشینه تحقیق
طبق بررسی های به عمل آمده، در این زمینه پژوهش های زیادی در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری انجام شده است. که از آن جمله عبارتند از:
تحقیقی با عنوان "بررسی استفاده از بازی های رایانه ای و ارتباطات میان فردی نوجوانان" که توسط آقای مجید شمسه با راهنمایی خانم راودراد در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در سال 1385 انجام شده و نتیجه حاصل از آن این بود که بازی های رایانه ای سبب کاهش ارتباط میان فردی نوجوانان با خانواده و افزایش ارتباط میان فردی آن ها با دوستانشان می شود.
"بررسی اثر بخشی آموزش مهارت های اجتماعی در درمان افسردگی" این تحقیق توسط آقای ده بزرگی در مقطع کارشناسی ارشد با راهنمایی آقای مکّی در دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1372 انجام شده و نتیجه به دست آمده از آن این بود که، فراگیری مهارت های اجتماعی در بهبود و درمان افسردگی اثر دارد و در برخی موارد جای دارو درمانی را می گیرد.
تحقیق بعدی "مقایسه اثر بخشی آموزش مهارت های اجتماعی و ترکیب آن با دارو درمانی در بیماران زن افسرده خو" است. این تحقیق توسط آقای عناصری کاخکی در مقطع کارشناسی ارشد با راهنمایی خانم متولی در دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1373 انجام شد و به این نتیجه رسید که، زنانی که در کنار دارو درمانی، مهارت های اجتماعی را آموزش می بینند، سریع تر درمان شده در ضمن احتمال بازگشت بیماری آن ها کمتر است.
تحقیق "کابرد روش درمانی آموزش مهارت های اجتماعی در کاهش رفتار پرخاشگرانه کودکان پرخشگر" توسط آقای ناظر در مقطع کارشناسی ارشد با راهنمایی خانم سقایی در دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1372 انجام شد ومطابق آن هر چه آموزش مهارت های اجتماعی کودکان بیشتر باشد رفتار پرخاشگرانه در آن ها کاهش می یابد.
کتاب درسنامه جامع ارشد دکتر لزگی از مهمترین منابع برای آمادگی جهت آزمون درس زبان آزمون های کارشناسی ارشد پزشکی است که داوطلب با تسلط و خواندن این کتاب می تواند از پس این درس مهم که عملا عاملی باعث ارتقا و جابه جایی رتبه ها در رقابت های نزدیک است، می شود.این پکیج حاوی ترجمه تمامی مهارت های کتاب درسنامه زبان ارشد دکتر لزگی می باشد.