¢پیش گفتار
¢ماکس وبر در سال 1920 ، دو سال پس از آنکه تسلیم آلمان نقطه ختامی بر جنگ بزرگ و نیز پادشاهی آلمان نهاد ، در گذشت . جای پادشاهی آلمان را جمهوری دموکراتیک وایمار گرفت که بداقبال و ناپایدار بود و عمری کوتاه داشت . جمهوری وایمار زیر ضربات خردکننده ی مسائل و مشکلات عظیم اقتصادی ، خوار و ذلیل از شرایط بسیار سخت و نا عادلانه ی صلح ورسای ، و به ستوه آمده از دشمنان راست و چپ قدرتمند داخلی ، تنها پانزده سال دوام آورد و پس از آن جای خود را به دیکتاتوری بسیار خشن نازی ها به رهبری هیتلر داد . رژیم نازی ، آلمان را در 1939 به جنگ جهانی راهبر شد که سر انجامش شکست خفت بار دیگری در 1945 بود . در یک کلام، تاریخ المان ، در نسل پس از وبر تاریخی فاجعه آمیز بود ، و فجایع سیاسی زمینه ای بود که سبب ساز شکل گیری اندیشه های متفکران اجتماعی آلمان در این دوره شد . یکی از موارد نمونه وار گروه متفکرانی بودند که در انستیتوی تحقیقات اجتماعی در فرانکفورت گرد آمده بودند – همان به اصطلاح " مکتب فرانکفورت "
¢
¢در 1931 ، ماکس هورکهایمر ، یکی از پدران بنیانگذار "مکتب فرانکفورت " ، مدیر انستیتو شد . درست دو سال بعد ، با قدرت گرفتن هیتلر ، انستیتو مجبور شد نخست به ژنو و بعد به سایر مراکز اروپایی ، و سرانجام به ایالات متحد امریکا نقل مکان کند . یکی دیگر از اعضای نسل بنیانگذار مکتب فرانکفورت ، هربرت مارکوزه ، در سال 1933 به انستیتو پیوست . و سومین نفر ، تئودور آدورنو ، دوست ، همکار و همراه همه ی عمر هورکهایمر ، که با او کتاب مشترکی هم نوشت ، رسما تا 1938 به انستیتو نپیوست . در میان این سه تن ، یعنی هورکهایمر ، آدورنو و مارکوزه ، این مارکوزه بود که اصلی ترین آثار را در زمینه ی نظریه ی سیاسی این مکتب خلق کرد .
¢مارکوزه ، برخلاف آن دو همکارش ، که پس از جنگ جهانی دوم به فرانکفورت بازگشتند ، در ایالات متحده آمریکا ماند و به تالیف آثار به زبان انگلیسی ادامه داد . او در واقع وفادارترین فرد در میان این جمع به رادیکالیسم سیاسی سال های نخستین انستیتو بود . نظریه پردازان مکتب فرانکفورت در تشخیص مسائل و مشکلات مدرنیته ، تا حد زیادی ، وامدار وبر بودند ، هرچند با دیدگاه های سیاسی و فلسفی او همدلی زیادی نداشتند .
¢
¢درباره مارکوزه
¢هربرت مارکوزه در 1898 در برلین و در یک خانواده یهودی به دنیا آمد . تحصیلات خود را در علوم سیاسی و در شهر فرایبورگ به پایان رساند و مدتی شاگرد هایدگر و همسرل بود . بهرهمندی از محضر استادانی نظیر هایدگر و هوسرل و مطالعات پیگیر و خستگی ناپذیرش در فلسفه های نیچه ، هگل ، مارکس و مبانی روان کاوی فروید ، و از همه مهمتر وجود نوعی فلسفه در اندیشه ی مارکوزه ، زمینه و استعداد آفرینش نوعی فلسفه انتقادی را بر بنیان دیالکتیک پدید آورده . او رساله دکترای خود را درباره هگل نوشت . نا خشنودی او از رفتار ستمگرانه نازی ها ، مبانی انگیزه های اصولی انتقاد و پرخاشگری را در سال های پس از جنگ دوم جهانی ، نسبت به نظام سرمایه داری و جامعه صنعتی آمریکا ، در اندیشه او پی ریزی کرده است . گرفتاری انسان از نظر مارکوزه ، توسعه تکنولوژی نیست ، بلکه شیوه بکار گیری از تکنولوژی است ، یا در بیانی گسترده تر ، شیوه بهره گیری از انسان و طبیعت به سود توسعه و تکامل تکنولوژی به سود افزایش تولید و به زیان آزادی و خودمجتاری فرد بشر .
¢
¢آثار مارکوزه
¢مشهورترین و مهم ترین اثر مارکوزه در زمینه سیاسی کتاب " انسان تک ساحتی " اوست که در سال 1946 به چاپ رسید . به دنبال آن مقاله ی " رواداری سرکوبگر " در سال 1965 ، و رساله ای درباره ی " آزادی " در 1969 منتشر شد . البته دو کتاب " اروس و تمدن " 1955 و " مارکسیسم شوروی " و برخی مقالات وی در دهه 1930 در آلمان نیز حائز اهمیت می باشد . اینها منابع اصلی برای درک و بررسی اندیشه و تفکرات مارکوزه هستند .
¢
دانلود پاورپوینت فیلسوفان سیاسی قرن بیستم هربرت مارکوزه و مکتب فرانکفورت- 24 اسلاید