فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:47
چکیده:
بهره وری ایمنی صنعتی :
در محیط های صنعتی با وجود ماشین آلات و ابزار فراوان ، غالبا کارگران در معرض خطرات گوناگون قرار دارند ، با پیشرفت فن آوری و افزایش کاربرد ماشین آلات در تولید نیز مخاطرات و احتمال بروز حوادث در این گونه محیطها فزونی می گیرد .
ایمنی صنعتی علمی است که در پیشگیری از بروز حوادث در محیط کار به یاری انسان
می شتابد و همواره در راستای حفاظت و حراست از نیروی کار و سرمایه گام بر می دارد .
تعاریف و محتوا :
اصولا ایمنی صنعتی رشته ای است گسترده که به مجموعه تدابیر ، اصول و مقرراتی گفته می شود که با به کارگرفتن آنها می توان نیروی انسانی و سرمایه را در برابر خطرات گوناگون در محیط های صنعتی به گونه ای موثر و کارا نگه داری کرده و به این وسیله یک محیط کار بی خطر و سالم برای افزایش کارایی کارکنان بوجود آورد .
بهره وری ایمنی :
تعریف ایمنی عبارت است از میزان درجه دور بودن از خطر ، واژه ( hazard ) که در تعریف علمی ایمنی آمده است در واقع شرایطی است که دارای پتانسیل رساندن آسیب به کارکنان ، تجهیزات و ساختمانها از بین بردن مواد یا کاهش کارایی در اجرای یک وظیفه از پیش تعیین شده می باشد .
هنگامی که ( hazard ) وجود دارد امکان وقوع اثرات منفی یاد شده وجود خواهد داشت .
کلمه ( danger ) گویای قرار گرفتن در معرض یک ( hazard ) است بدین ترتیب ایمنی متضاد ( danger ) بوده است و درصدد حذف خطرات بالفعل موجود در محیط کار می باشد ایمنی به طور صد در صد و متعلق وجود ندارد و عملا هم هیچ گاه حاصل نخواهد شد از این روست که گفته می شود ایمنی حفاظت نسبی در برابر خطرات است .
منظور از بهره وری ایمن و غیر ایمن چیست ؟
یک مکان ، یک کار معین و یا یک دستگاه زمانی ایمن انگاشته می شود که احتمال خطر مرگ ، مجروح شدن و یا ابتلا به بیماری برای کسانیکه در آنجا بوده یا با آن دستگاه کار می کنند در حد قابل قبول پایین باشد . به طور کلی می توان چنین گفت که میزان خطر قابل قبول با پایین آمدن سطح ایمنی ، افزایش و با افزایش سطح ایمنی کاهش می یابد در واقع بهداشت حرفه ای بیماری ها را کاهش می دهد و ایمنی صنعتی به کاهش تمام خطرات می پردازد .
مهندسی بهره وری ایمنی صنعتی :
با توجه به تعریف ایمنی ، مهندسی ایمنی عبارت است از « مقررات یا نظامی که برای کاهش وقوع حوادث از طریق حذف یا کنترل خطرات به کار می روند » در مهندسی ایمنی صنعتی مسائلی که ایمن کردن محیط کار مورد توجه قرار می گیرند عبارتند از : الف ) پیشگیری از حوادث . ب ) عوامل انسانی . ج ) طراحی و جانمایی دستگاهها و تجهیزات . د) مدیریت و راهبری ایمنی . چ) آموزش و بازرسی
حیطه فعالیت مهندسی ایمنی امروزه گسترده تر شده است و به شاخه ها و گرایش های گوناگون دانشگاهی گسترش یافته است که عبارت است از : 1- مدیریت خطر 2- پیشگیری از خطرات 3- مهندسی آتش سوزی 4- کنترل خطر
بهره وری مدیریت و راهبری ایمنی :
مدیریت ، مسئول ایمنی و بهداشت کارکنان است همان گونه که یک مدیر برای بهره وری و سودآوری مسئولیتی سنگین دارد ، در مورد ایمنی و بهداشت نیز چنین وضعیتی صادق است تولید از دست رفته ممکن است از طریق بهبود مدیریت مجددا به دست آید اما هیچ راهی برای جبران تلفات انسانی که در نتیجه بروز حوادث حاصل می شود ، وجود ندارد این نکته مورد توافق متخصصان علم مدیریت است که تنها 15 درصد از مشکلات سازمان یا کارخانه ممکن است به وسیله کارکنان حل و کنترل شود در صورتیکه 85 درصد این مشکلات را
می توان از طریق مدیریت مهار کرد .
عوامل اصلی در بهره وری مدیریت ایمنی :
1- برنامه ریزی ایمنی 2- سازماندهی ایمنی و فعالیت های آن 3- هدایت برنامه های ایمنی 4- کنترل عملکردها و نتایج حاصله
بهداشت و ایمنی :
بهداشت به معنای مصون داشتن کارکنان از بیماری و سالم نگهداشتن وضعیت جسمانی و روانی آنهاست ایمنی به معنای محافظت کردن کارکنان از آسیب های مربوط به حواد کاری است . این عوامل حائز اهمیت است زیرا کارکنانی که از سلامتی برخوردارند و در محیطی ایمن کار می کنند ثمر بخش ترند به این دلیل مدیران آینده نگر حامی برنامه های پیشرفت بهداشت و ایمنی هستند .
امروزه به دلیل ملاحظات قانونی تمام سازمان ها موظف به مراقبت بهداشت و ایمنی کارکنان خود هستند .
ایمنی در افزایش بهره وری :
لازم به ذکر است که اصول ایمنی و بهداشت حرفه ای نیز علاوه بر اثرات غیر مستقیم بر بهره وری و بازده اقتصادی واحدهای صنعتی به طور مستقیم بر این موارد تاثیر دارد .
به طور کلی خسارات مالی یا جانی ، عواقب و پیامدهای منفی تمامی حوادث صنعتی را تشکیل می دهند .
بنابراین وقوع حوادث یا سبب آسیب دیدن دستگاهها و تجهیزات مواد خام مصولات یا محیط کار می شود و یا صدمات غیرقابل جبران جسمی و جانی را به همراه خواهد داشت .
مزایای توجه به رعایت اصول ایمنی و بهداشت حرفه ای به شرح زیر است :
برای کارگر :
1- افزایش روحیه 2- کاهش فشار کار 3- کاهش جراحات و صدمات 4- کاهش حوادث
5- افزایش راحتی 6- افزایش حفظ رفاه و سلامتی 7- افزایش سطح بهداشت کار
برای کارفرما :
1- کاهش حوادث 2- افزایش کیفیت محصول 3- افزایش کارایی کارکنان 4- کاهش خطاها 5- کاهش مخارج درمانی کارگران 6- استفاده بهتر از نیروی انسانی 7- کاهش مخارج تولید
حفاظت و ایمنی :
وظیفه مدیریت در امر حفاظت و ایمنی در محیط کار چیست ؟
لازم است مدیران و کارفرمایان به اهمیت و ارزش حفاظت صنعتی پی ببرند باید از زیان های مادی ناشی از حوادث صنعتی ( اعم از مستقیم و غیر مستقیم ) آگاهی داشته باشند مضافا از همه مهمتر به ارزش و منزلت عامل انسانی و سلامت او توجه کند . لازم است مدیریت بر تمام کارکنان و محیط کار تاثیر داشته باشد و عوامل ایمنی محیط را که در کم کردن حوادث موثرند به نحو مطلوب بشناسند و کوشش و توان خود را در حفظ و سلامت کارکنان و ماشین آلات به نحو مطلوب مصرف کند .
ایمنی محیط کار :
ایمنی شرایطی است که منابع انسانی را از عوامل مضری که می تواند سلامتی آنان را به خطر اندازد مصون می دارد مسئولیت عمده ایمن سازی محیط کار به عهده مدیران سطوح بالای سازمان بویژه مدیران پرسنلی است البته اهمیت همکاری کلیه کارکنان را در محیط امن نمی توان نادیده گرفت .
به عبارت دیگر ایمنی کار عبارت است از : فراهم آوردن موجباتی که از بیماری ها و حوادث ناشی از کارهای صنعتی جلوگیری می کند یعنی هرچه تعداد حوادث ناشی از کار کمتر باشد می توان گفت که ایمنی بیشتری در محیط کار وجود دارد .
حوادث ناشی از کار :
هرسال میلیون ها حادثه ناشی از کار در دنیا اتفاق می افتد . برخی از این حوادث باعث مرگ و برخی دیگر موجب از کار افتادگی موقت می شوند که ممکن است ماهها دوام یابد . حوادث ناشی از کار سبب ناراحتی افراد بشر و زیانهای اقتصاد می گردند و جامعه متحمل خسارات فراوان می شود به همین جهت جلوگیری از آنها وظیفه ای مهم و اساسی است .
الف ) تعریف حادثه :
آنچه انسان را ناخواسته از مسیر زندگی طبیعی منحرف ساخته و برای او ناراحتی جسمی و روانی و یا خسارات مالی ایجاد نماید ، حادثه نامیده می شود . در دایره المعارف سازمان بین المللی کار حادثه چنین تعریف شده است : « حادثه عبارت است از یک اتفاق پیش بینی نشده و خارج از انتظار که سبب صدمه و آسیب گردد » تعریف حادثه ناشی از از کار عبارت است از حادثه ای که در حین انجام کار وبه سبب آن برای بیمه شده اتفاق می افتد . مقصود از حین انجام کار اوقاتی است که بیمه شده در کارگاه ، موسسات وابسته ، ساختمانها و محوطه آن مشغول کار باشد یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه مامور انجام کاری می شود . ضمنا تمام اوقات رفت و آمد بیمه شده از منزل به کارگاه و بالعکس جزء اوقات کار محسوب می شود .
دلایل ایجاد حوادث :
حوادث معمولا نتیجه شرایط و یا عملیات نامطمئن و ناایمن است شرایط نا ایمن است . شرایط ناایمن شامل استفاده از تجهیزات بد طراحی شده و غیرمجهز ، محیط پر خطر به عنوان نمونه ، لیزبودن زمین به دلیل ریختن آب ، یا ابزار و تجهیزات قدیمی و مستهلک است . عملیات نامطمئن و ناایمن است از سوی کارکنان و به دلیل استفاده نامناسب از ابزار و تجهیزات است . باید توجه داشت که تمام عملیات غیرایمن منتهی به حادثه در محیط کار نمی شود و تمام حوادث به آسیب و صدمه ختم نخواهد شد بسیاری از مسئولین رسیدگی و بررسی حوادث معتقدند که اکثر حوادث در نتیجه خطای انسانها به وجود می آیند . البته حوادثی نیز به دلیل نقص ابزار و تجهیزات و محیط مطمئن از سوی کارکنان توجهی نشده یا توصیه های ایمنی و احتیاط های لازم نادیده گرفته شده اند .
ب ) انواع روش طبقه بندی حوادث :
حوادث ناشی از کار را می توان به روش های گوناگونی طبقه بندی نمود :
1- حوادث بر حسب افراد به وجود آورنده طبقه بندی می گردند ، مانند : مدیر ، استاد کار و کارگر
2- حوادث را برحسب علل آنها طبقه بندی می نمایند . مانند : ماشین آلات ترابری ، انفجار و آتش سوزی و مواد سمی
3- حوادث را بر حسب کیفیت عملی که باعث حادثه گردیده ، طبقه بندی می کنند ،
مانند : برداشتن حفاظ از روی دستگاه ، عدم احتیاط لازم هنگام کار و راه اندازی دستگاه بدون اجازه .
4- حوادث را براساس شرائط محیط به وجود آورنده طبقه بندی می کنند . مانند :
عدم روشنایی کافی ، تهویه نامناسب ، سروصدا در محیط کار
ج ) روشهای پیشگیری از حوادث :
1- وضع مقررات قانونی 2- تعیین اصول و میزانها 3- بازرسی 4- تحقیقات فنی 5- تحقیقات پزشکی 6- تحقیقات روانشناسی 7- تحقیقات کاری 8- آموزش
چگونه می توان به بهره وری مطلوب دست یافت ؟
ما می توانیم از منابع طبیعی ، ماشین آلات و نیروهای انسانی در جهت تولید کالا و محصولات و ارائه خدمات استفاده بهینه کنیم .
هنگامی که از بهره وری در منابع طبیعی صحبت می شود نظر ما می تواند میزان برداشت محصول در هر هکتار یا استحصال گاز در هر متر مکعب باشد . بهره وری ماشین آلات و دستگاهها و میزان تولید توسط این ماشین آلات در هر ساعت است . بهره وری افراد
می تواند در نحوه کار و بزرگی افکار آنها مطرح باشد . برای مثال مقدار و تعداد قطعاتی که یک صنعتگر در یک نوبت کاری می سازد میزان بهره وری وی را در کار مشخص می کند . همچنین عقاید و ایده های بزرگی که هر فرد در طول زندگی خود دارد می تواند معرف
بهره وری ذهنی و فکری وی باشد در طول قرون متمادی افراد بشر در جهت افزایش کارایی و بهره وری تلاش فراوان کرده اند یک کشاورز در صد سال پیش آذوقه چهار نفر را تامین می کرد اما حالا قادر به تولید آذوقه 90 نفر می باشد . همچنین یک معدن چی ذغال سنگ در صد سال پیش می توانست 16 تن ذغال سنگ را در یک دوره استخراج کند .
شرکتهای تولیدی تمایل دارند که از رقبای ضعیف خود پیشی گیرند زیرا هزینه های آنها برای بازدهی و استحصال کالا بسیار پایین تر از رقبای آنهاست
چگونه مدیریت می تواند بهره وری را افزایش دهد ؟
1- مطمئن شوید که همه جوانب کار و مدیریت سازمان صحیح و شفاف است . اگر یک راه غیرمستقیم و پیچ در پیچ به سوی هدف خود پیش بگیرید انرژی و وقت خود را هدر داده اید
2- مطمئن شوید که ارتباطات در سازمان شما شفاف ، کامل و واضح است . اگر نیروی کار در رتبه و ردیف خاص شغلی خود قرار گیرد ، آنگاه انرژی و وقت خود را تلف نخواهد کرد
3- مطمئن شوید که زودتر و سریعتر از بقیه افراد به مشکلات پی می برید . بسیار تیزبین و دقیق باشید و در جهت رفع آنها بکوشید .
4- مطمئن باشید که وقت و نیروی کارکنان خود را برای رفع مشکلات غیرواقعی و ساختگی صرف نکرده اید اگر شما از چارتهای کنترلی برای رسیدن به فرایندهای کلیدی استفاده کنید قادر خواهید بود بین تغییرات و مشکلات واقعی در محیط کاری و فرایندها ئ تغییرات طبیعی تمایز قائل شوید .
5- از افکار و عقاید کارکنان خود به طور بهینه استفاده کنید آنها معمولا می دانند که چه عواملی آنها را تحت فشار قرار می دهد و از کار کرده باز می دارد . از کارکنان خود سوال کنید به پاسخ های آنها گوش دهید زمینه ای فراهم کنید تا خودشان برای یافتن راه حل مشارکت کنند .
6- موانع موجود در راه پیشرفت کار خود را به طور منظم و برنامه ریزی شده از میان بردارید .
7- هزینه های واقعی سازمان خود را دریابید یک نیروی کاری واقعا چقدر ارزش دارد ؟ آیا یک فرایند و روند کاری می تواند در خارج از سازمان بهتر انجام شود ؟
همه این روش ها به افزایش بهره وری کمک قابل توجهی می کنند . این روش ها در کنار یکدیگر می توانند به یک روش واحد و منسجم تبدیل شوند که سرانجام به مدیریت صحیح و مطلوب منتهی می شود .
نیروی انسانی به لحاظ قدرت تفکر و خلاقیت همه چیز سازمان است چرا که هرگونه
بهره وری تغییر و بهبود در نظم ها و فرایندهای فنی و سازمانی توسط انسان ها صورت
می گیرد بهره برداری از توان فکری و توانمندیهای کارکنان سازمان را در راستای تحقق اهداف فعلی و آینده سازمان سوق دهد مشارکت دادن افراد یک سازمان در زمینه مدیریت بهره وری و تصمیم گیری چیزی نیست که فقط به عنوان یک شعار مدیریتی مطرح باشد بلکه باید از طریق به وجود آوردن مکانیضم های مربوطه آن را عملیاتی و عینی کرد و از آن طریق افراد کم کار در سازمان را به سمت انجام یک سری مسئولیت ها سوق داد و به این ترتیب سازمان به حالت پویا و فعال درآمده و همه افراد در زمینه رسیدن سازمان به هدفش که برای همه مشترک است فعالیت می کنند و در نتیجه سازمان بهتر و سریعتر به هدف خود هم می رسد این موارد در مورد کلاس درس و کارگاه نیز کاملا صدق می کند که کارگاه حکم همان سازمان را دارد و انسانی که در کارگردانی امور سازمان یا کارگاه شرکت جوید و اندیشه خود را به کار گیرد و در جهت بالندگی و شکوفایی هستی خود نیز گام بر می دارد و در چنین وضعی انسان راه بالندگی را می پوید و به دگرگونی فکر می پردازد و پیوندهای تازه می آفریند و سرانجام هدفهای بزرگ اجتماعی را در دایره هدف های مشخص خویش جای می دهد و حتی آنها را برتر می شمارد استفاده از نظریات افراد در سازمان ها یا حتی کارگاه ها ( نظر دانش آموزان ) می تواند بر این اساس باشد که کلیه افراد یا دانش آموزان از بالاترین سطح تا پایین تر سطح پیشنهادات ایده ها ابتکارات و نظرات خود را برای رفع مشکلات و نارسائیهای موجود در روند کارهای سازمان یا کارگاه مربوطه ارائه دهند در نظام پیشنهادات انتقاد از عرضه و ارائه فکرها ممنوع است بلکه شعار این است که سیستم پیشنهادات مساوی با بسیج اندیشه به علاوه بسیج فکر و نظام پیشنهادات در واقع تجلیگاه ابتکارات و خلاقیت های فردی و گروهی در بین کارکنان برای به وجود آوردن و گسترش روحیه مشارکت در میان افراد یا دانش آموزان در جهت پویای و بهبود فرایند کیفیت محصول با ارائه خدمات است از فواید پیاده کردن نظام مشارکت در سازمان یا حتی
کارگاه ها می توان موارد زیر را بر شمرد .
* اشاعه فرهنگ همکاری داوطلبانه و خود جوش
* تقویت تعهد افراد نسبت به هدف مشخص شده
* سالم سازی محیط و جلوگیری از اظهار شرطهای غیررسمی
* بهبود مداوم تجهیزات
* تقویت انگیزه کارکنان در اظهار نظر
* ایجاد فضای کاری پرانگیزه و شاداب
* ایجاد فرهنگ بهسازی و بهبود مستمر در کل سازمان یا کارگاه
* کارکنان با مساله یابی آشنا می شوند
* کارکنان اولویت بندی مسائل را یاد می گیرند
* با شیوه علمی حل مسئله آشنا می شوند
* تحقیق گروهی شکل می گیرد
* روحیه تحقیق نهادینه همه گیر می شوند
* شکوفا کردن استعدادهای پنهان افراد یا دانش آموزان
* پرورش کارکنان مشکل یاب به جای کارکنان مشکل حل کن
* پس از جمع آوری نظرات و پیشنهادات مختلف افراد یک کلاس یا کارکنان سازمان
الف ) پیشنهادهایی که مناسب هستند
ب ) پیشنهادهایی که امکان اجرا شدن وجود دارد
ج ) پیشنهادات اجرایی و عملی
در سازمان در جهت بهبود بهره وری آن پیاده و اعمال خواهد شد
و نتیجه اینکه استفاده از نیروی فکر ذهنی و توانمندی های کارکنان در سازمان یا دانش آموزان در کارگاه در گرو طراحی نظام های مطلوب مشارکتی است که به خوبی بتواند توانمندیهای مذکور را به عنوان سرمایه اصلی سازمان ، سازمان دهی و جهت دهی کند .
همانطور که در بحث بهره وری گفته شد یکسری عوامل در بهره وری موثر می باشند .
در یک کارگاه آموزش نیز عوامل گوناگون موثر می باشد .
فرمت فایل :docx(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:18
مقدمه:
محیط نیز همچون عادات شخصی قادر است بر سلامت تأثیر بگذارد؛ اما می توان تا حدی آن را تعدیل کرد. حوادث از علل عمده مرگ و آسیب دیدگیهای وخیم میباشند، به ویژه در افراد مسن و خردسالان. عواملی چون شرایط آب و هوایی خاص و ویژگیهای محیطی منزل یا محل کار از جمله دیگر خطراتی هستند که برای سلامت وجود دارند. لیکن با شناسایی خطرات بالقوه و اجرای اقداماتی برای پیشگیری از آنها میتوانید به آسانی از خطراتی که در خانه یا محل کار یا حین مسافرت وجود دارند، اجتناب کنید.
ایمنی در خانه و سلامت
حوادث از مخاطرات عمدهای میباشند که برای سلامت وجود دارند. تقریباً نیمی از حوادث وخیم درخانه روی می دهند و بیش از همه افراد مسن و خردسالان آسیب می بینند. افراد مسن بیشتر مستعد افتادن هستند، در حالی که خردسالان در معرض خطر قابل توجه مسمومیت با مواد سمی خانگی میباشند. آتش از دیگر مخاطرات موجود است. خطر قابل توجه دیگری که برای سلامتی وجود دارد از بهداشت ضعیف آشپزخانه ناشی میشود که در نتیجه آن ممکن است مسمومیت غذایی روی دهد. برای آن که به زمین نیفتید، کاری کنید که نور خانه زیاد باشد، قالیچهها و پا دریها بر روی زمین حرکت نکنند و کف خانه مرتب باشد. اگر در خانه بچه کوچک دارید، برای پلکان، درب حفاظ بگذارید تا مانع افتادن او از پلکان شوید. داروها، مایعات شوینده، مونوکسید کربن (گازی که در اثر سوختن مواد سوختی آزاد می شود) و سرب از جمله مواد سمی میباشند. باید مواد سمی را دور از دسترس کودکان نگاه دارید. برای پیشگیری از تجمع مونوکسید کربن، هر سال دودکشها، دستگاههای گرمایش و وسایل گازسوز را بازرسی کنید و هیچگاه ماشین هایی را که بنزین سوز میباشند، در گاراژهای بسته روشن نگذارید. برای پیشگیری از مسمومیت با سرب، باید فردی که متخصص در این امر باشد، لولههای سربی را جایگزین کند و رنگی را هم که بر روی دیوارها زده شده (معمولاً در خانه های قدیمی) و حاوی سرب است، بتراشد. از آتش یا اجسام داغ با احتیاط استفاده کنید؛ برای مثال اگر سیگاری میباشید، حتماً پس از اتمام سیگار کشیدن، سیگار و کبریت خود را خاموش کنید. برای پیشگیری از آتش سوزیهای الکتریکی، زیادی از پریز، برق نکشید. مواد آتش زایی مثل رنگ را در انبار یا گاراژ نگاه دارید. علاوه بر آن همیشه در آشپزخانه پتوی ضد حریق یا کپسول آتش نشانی داشته باشید و بر روی سقف هم دود یاب نصب کنید تا در صورت بروز حریق آن را شناسایی کند. برای پیشگیری از مسمومیت غذایی، آشپزخانه را تمیز نگاه دارید، غذا را کاملاً بپزید و غذاهای فاسد شدنی رادر یخچال نگاه دارید. غذا را در ظرف درز گرفته و بیمنفذ قرار دهید و قبل از انقضای تاریخ مجاز، آن را مصرف کنید.
استفاده از درب حفاظ راه پله
برای آن که مانع از افتادن کودک شوید، هم در پایین و هم در بالای پلکان درب حفاظ بگذارید. دقت کنید ارتفاع درب حفاظ بیشتر از آن باشد که کودکتان بتواند از آن بالا برود. تنظیم کنندههای پهنا، امکان میدهند تا درب حفاظ برای هر راه پلهای اندازه باشد. عمود بودن میلهها، مانع از آن میشود که کودک بتواند از درب حفاظ بالا رود.
ایمنی در حیاط و باغ
بیشتر خطراتی که در باغ یا حیاط وجود دارد ناشی از استخرها یا حوضچهها، گیاهان یا مواد شیمیایی سمی، وسایل باغبانی، منقل کبابپزی یا جوجهپزی و وسایل بازی است. حوضچهها ممکن است برای خردسالان خطرناک باشند، زیرا ایشان ممکن است حتی در آبهای کم عمق هم غرق شوند. هنگامی که کودکان در اطراف حوضچهها بازی میکنند، دقت کنید و بر آنها نظارت داشته باشید. گیاهان سمی ممکن است موجب علایمی از قبیل تحریک و خارش پوست و در صورت بلع، تحریک اعضای داخلی و استفراغ شوند. برخی از گیاهان ممکن است مرگبار هم باشند، به کودکانتان بیاموزید که لمس یا خوردن گیاهان ممکن است خطرناک باشند. اگر فرزندتان گیاهی را خورده باشد، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید و کودک را همراه با نمونهای از گیاه به بیمارستان ببرید. اگر برای باغبانی از مواد شمیایی سمی استفاده می کنید، آنها را در انبار یا گنجه قفلدار قرار دهید. به جای استفاده از مواد سمی، میتوانید از روش های ایمنتری مثل درآوردن علفهای هرز با دست یا استعمال حشره کشهای عاری از مواد شیمایی بهره بجویید. هیچ گاه وسایل خطرناک یا برنده را در محلهای در دسترس کودکان قرار ندهید و هرگاه هم خود از این وسایل استفاده میکنید، لباسهای ایمنی لازم را بپوشید. حشراتی چون زنبور و پشه میتوانند و نیش بزنند. زهر این حشرات ممکن است موجب واکنشهای حساسیتی شود. واکنشهای حساسیتی شدید (آنافیلاکسی) ممکن است مرگبار باشد. برای محافظت از خود، دست و پای خود را پوشیده نگاه دارید و مواد دافع حشرات بر روی پوست خود استعمال کنید.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:321
مقدمه:
به منظور حفظ نیروی انسانی و تامین سلامت و بهداشت کارگران که در توسعه و پیشرفت واحدهای صنعتی نقش بسزائی دارند روز به روز به ضرورت بهداشت حرفه ای و قوانین کار در مورد حفاظت و بهداشت جهت تقلیل حوادث ناشی از کار و بیماریهای شغلی و ایجاد حس علاقمندی در کارفرمایان و صاحبان صنایع بیشتر پی برده می شود. این ضرورت باعث گردیده که این رشته در ایران به پیشرفت هایی نایل آید. اهم این پیشرفت ها شامل موارد زیر است:
– تحقیق و بررسی عوامل فیزیکی نظیر صدا، ایمنی معدن، ایمنی ساختمان، آتش نشانی، مکانیک، الکتریسیته و تحقیق در مورد عوامل شیمیایی و وسایل حفاظت فردی به طور استاندارد و گسترده
– آموزش و تعلیمات در امر بهداشت حرفه ای از طرق مختلف و تاسیس دانشکده حفاظت و بهداشت کار و دانشکده های بهداشت، انتشار نشریات حفاظت و بهداشت کار جهت بالا بردن سطح اطلاعات کارفرمایان و کارگران حرفه های مختلف و بطور کلی اشاعه فرهنگ بهداشت و ایمنی در صنعت که اثرات هر یک از این فاکتورها بر روند تولید بسیار مهم و حساس و قابل تعمیق و بررسی می باشد.
به هر ترتیب آنچه که در ذیل آورده شده مجموعه ای است که حاصل چند ماه کوشش در جهت جمع آوری و کسب اطلاعات در زمینه و ابعاد مختلف و در محدوده حفاظت و ایمنی و بهداشت می باشد.
با امید به اینکه حتی الامکان بعضی از کنترلها و پیشگیرهای ممکنه در آینده در محیط کار صورت پذیرد. بهبود این عوامل باعث می گردد که صنایع شتاب بیشتری یافته و کارگران با آگاهی و آشنایی با اصول ایمنی در حفظ جان خود بکوشند و در نتیجه رفاه و آرامش بیشتری داشته و محیط کار بهتر و سالم تر شده و نیز با بی خطر شدن محیط، اعتماد کارگر نیز افزایش یابد.
فهرست مطالب:
مقدمه
تاریخچه شرکت ایران-خودرو
طرح شماتیک ایران خودرو
روند تولید در شرکت ایران خودرو
عوامل فیزیکی زیان آور محیط کار
بهداشت حرفه ای
فیزیولوژی حرفه ای (شغلی)
طب حرفهای یا پاتولوژی شغلی
مهندسی بهداشت حرفه ای (Occupational hygienist)
اهداف کلی بهداشت حرفه ای
برنامههای کلی و اجرایی بهداشت حرفه ای در کارخانجات
وظایف متخصصین بهداشت حرفه ای
صدا
انواع صوت
اثرات صدا بر انسان
بیماری ها و عوارض ناشی از کار گوش
اثر سرو صدا روی کارگران
روش های اندازه گیری و ارزیابی صدا
وسایل اندازه گیری
اندازه گیری صدا به منظور آنالیز فرکانس
کنترل صدا (noise control)
انواع جاذب های صوتی
عوامل موثر در افت انتقال دیوار-ها
ارتعاش
ارتعاش انسانی
انواع ارتعاش انسانی
اثرات ارتعاش
اثرات ارتعاش تمام بدن
راه¬های پیشگیری از بیماری ها و عوارض ناشی از ارتعاش
پرتو-ها
ضایعات چشمی ناشی از پرتو مادون قرمز
تدابیر احتیاطی در برابر تشعشات جوشکاری
روشنایی
تعاریف و اصطلاحات روشنائی
منابع نوری
شدت روشنائی (Illumination)
درخشندگی (Luminance)
تباین (Contrast)
واحد کمیت های اندازه گیری روشنائی
عوامل موثر در میزان روشنایی فضای محیط کار
ویژگی لامپ ها و ضریب بهره نوری
ویژگی های نور مطلوب و اثرات آن
اهمیت روشنایی در کارگاه-ها
اثرات روشنایی
عوارض روشنائی نامناسب
ویژگی های روشنائی رضایت-بخش
نکات مهم در طراحی روشنایی مصنوعی
اصول روشنایی مناسب در محیط کار
وسایل اندازه گیری روشنایی
پیشنهادات جهت بهبود میزان روشنایی
استانداردهای ملی و بین-المللی
گرما و سرما
دمای هوا (دمای خشک)
دمای تر Wet Bulb Temperature
دمای تابشی Radiant Temperature
رطوبت نسبی Relative Humidity
رطوبت سنج چرخان Whirling Hygrometer
رطوبت سنج مکشی (نوع آسمن) Assman Hygrometer
نقطه شنبم
تبادل حرارت بدن با محیط
راه های تبادل حرارت بین بدن و محیط
اختلالات ناشی از کار در سرما
عوامل شیمیایی زیان آور محیط کار
آلاینده های شیمیایی و تقسیم بندی آنها
تقسیم بندی آلاینده ها بر اساس حالت فیزیکی
تقسیم بندی آلاینده ها بر پایه اثر های فیزیولوژیک
راه های ورود مواد شیمیایی به بدن
راه های دفع مواد شیمیایی
نکاتی در خصوص حد استاندارد مواد شیمیایی
استانداردها و واحدها
نحوه تعیین استاندارد-ها
استراتژی های نمونه برداری از آلاینده های هوا
مدت نمونه برداری باید چه مقدار باشد؟
چند نمونه مورد نیاز است؟
نمونه برداری باید در چه مرحله ای از فعالیت های شغلی انجام شود؟
نمونه برداری آنی (Spot Sampling)
نمونه برداری مداوم (Continious Sampling)
روش های استاندارد نمونه برداری ازآلاینده های هوا با توجه به نوع آلاینده
ظرف نمونه برداری (Sampler)
دستگاه های مکنده هوا (Air Aspirator Device)
وسایل اندازه گیری حجم و شدت جریان (Volume , Air Flow Meter Devices). 100
سم شناسی صنعتی
سم
مسمومیت
مسمومیت حاد (Acute intoxication)
مسمومیت مزمن (Chronic intoxication)
سموم عصبی (Neurotoxins)
سم شناسی شغلی
سرنوشت فلزات در بدن
جذب
توزیع
تجمع
دفع
آثار سمی فلزات در اعضای مختلف بدن
سرطان زایی فلزات در بدن
درمان مسمومیت با فلزات
سم شناسی برخی از فلزات
سم شناسی گازها
خواص و اثرات گازها
گازهای خفقان آور ساده
گازهای خفقان آور شیمیایی
گاز های محرک
مواد شیمیایی آلی سمی
آفتکشها
تاریخچه استفاده از آفتکشها
انواع آفتکشها
تاثیر ترکیبات آلی سمی بر روی محیط زیست
حلال های آلی
مواجهه
برآورد میزان مواجهه با حلال از طریق پرسش-نامه
مشکل حلال های ترکیبی
توزیع و ترانسفورماسیون (تغییر)
حفاظت از کارگران
اثر روی سیستم عصبی
سیستم اعصاب مرکزی
ناتوانی عصبی- روانی
تستهای عصبی- رفتاری
سایر تست ها
اثر حلال ها روی کلیه ها
اثر روی کبد
عوارض پوستی ناشی از حلال-ها
عوارض تولید مثلی ناشی از حلال-ها
سرطان زایی
ارزیابی بالینی
اقدامات کنترلی جهت پیشگیری از عوارض ناشی از مواجهه با عوامل شیمیایی
عوامل ارگونومیکی زیان آور محیط کار
چکیده
تعاریف ارگونومی
تاریخچه ارگونومی
شاخه های دانش ارگونومی
روانشناسی مهندسی
فیزیولوژی کار
بیومکانیک شغلی
آنتروپومتری
چگونگی اجرای ارگونومی
طراحی یک پست کار
وضعیت بدنی کارگر (ایستاده، نشسته)
شکل های مختلف کار ماهیچه-ای
روش صحیح بلند کردن بار
نیروی انسانی و ویژگی های محیط کار
ارگونومی و محیط کار
اصول ارگونومی در صنعت
فاکتورهای استرس در محیط های کار
جنبههای اقتصادی ارگونومی
انواع خستگی
استرس سازمانی
دلایل استرسهای کاری
اثرات اضطراب در محیط کار
نقش تکنولوژی در محیط کار و زندگی
بهداشت محیط کار
اهمیت آموزش
نقش فرهنگ
ویژگی های محیط کار خوب
ارگونومی، روشی علمی
محیط های باز یا بسته؟
حضور فناوری اطلاعات در محیط کار
نقش مدیریت در کاهش یا افزایش خطاها و اشتباهات انسانی در محل کار چیست ؟
نتیجه گیری و پیشنهادات
ایمنی و عوامل مکانیکی زیان آور در محیط کار
مخاطرات ابزار ها و ماشین-آلات
ایمنی کار با اره رومیزی (Table saw)
ماشین سنگ زنی و دستورات ایمنی مربوط به آن
ماشین صفحه تراش
فرآیند صفحه-تراشی
حمل و نقل، جرثقیل و تجهیزات بالا-بر
لوازم بالابرها: (زنجیر، مانع، طناب، قفل و زنجیر…)
دستور العمل های ایمنی در کار با لیفتراک
چه خطرات ایمنی و بهداشتی یک فرد جوشکار را تهدید می-کند؟
آیا جوشکاری در درازمدت اثرات سوئی بر روی سلامتی جوشکار دارد؟
چه اقدامات پیشگیرانه ای را می توان انجام داد؟
ایمنی نردبان
نقش مدیریت در توسعه بهداشت حرفه ای و ایمنی محیط کار
اهمیت نقش مدیریت در توسعه بهداشت حرفه-ای
نقش مدیریت در توسعه بهداشت حرفه ای و ایمنی
خط مش گذاری
آییننامه پیشگیری و مبارزه با آتش سوزی در کارگاهها
فصل اول- وسایل پیشگیری و مبارزه با آتش سوزی
ذخیره آب
لولهها و شلنگ های آب آتش نشانی
استعمال آب
دستگاههای ثابت آب پاش خودکار و انواع دیگر آن
خاموش کنندههای دستی و چرخ دار
فصل دوم- وسایل اعلام خطر و تمرینهای مربوط به اطفاء حریق
تمرینهای تخلیه ساختمان در کلیه کارگاهها
تمرینهای مبارزه با حریق
شرکت کارکنان در مبارزه با حریق
فصل سوم انبارکردن و نگاهداری مواد قابل انفجار و مایعات قابل اشتعال
مواد قابل انفجار
مایعات قابل اشتعال
گازهای فشرده
ذغال سنگ – سلولویید و سایر اجسام جامد شدید الاشتعال
مواد بسته بندی شده
استعمال دخانیات
فصل چهارم- از بین بردن فضولات و جمع آوری فضولات
از بین بردن فضولات
سوزاندن فضولات
فصل پنجم – جلوگیری از حوادث ناشی از صاعقه
اتصال زمین در ساختمان
برق گیر و منضمات آن
صاعقه شکن
بهبود عملکرد زیست محیطی در شرکت ایران خودرو
عوامل بیولوژیکی زیان آور محیط کار
آنتی-ژن
موجودات اتوتروف
آندوتوکسین
موجودات هوازی اختیاری
باکتری گرم-مثبت
باکتری گرم-منفی
مایکوتوکسین
ارگانیسم های انگلی
ارگانیسم های ساپروفیت
باکتری ها
کلیفرم ها
لژیونلاپنوموفیلا
قارچ ها
ویروس ها
عوامل روانی زیان آور محیط کار
عوامل مرتبط با کار
تعارض گرایشی اجتنابی
تعارض گرایشی گرایشی
تعارض اجتنابی اجتنابی
تکنیک های مقابله با استرس
بهداشت روانی درمحیط کار
بهداشت روانی چیست؟
چرا صحبت کردن در رابطه با بهداشت روانی مهم است؟
چرا به برنامه های بهداشت روانی و شغلی نیازمندیم؟
ما با چه محدودیت هایی روبرو هستیم؟
برنامه های کاربردی پیشنهادی برای دستیابی به بهداشت روانی شغلی
مدیریت خستگی و استرس درمحیط کار
حقایقی در مورد استرس
عوامل ایجاد استرس
چه چیزی استرس مضر را ایجاد می-کند؟
نشانه های استرس
پیشگیری از استرس
مسئولیت مدیریت استرس
وسایل حفاظت فردی
بهداشت محیط
مسمومیت غذایی چیست؟
غذاهای آلوده
مسمومیت باکتریایی
سالمونلا
اسکریچا-کولی
کلسترودیوم بوتولینوم (بوتولیسم)
کامپیلوباکتر جیجونی (کامپیلوباکتریوسیس)
لیستریا مونوسیتوژن (لیستریوسیس)
توکسوپلاسما گوندی (توکسوپلاسموسیس)
تریچینلا اسپیرالیس (تریچینوسیس)
راههای پیشگیری
MSDS (Material Safety Data Sheets)
مشخصات کارت های MSDS
مسئولیت های توزیع کننده یا تحویل دهنده ماده شیمیایى
مسئولیتهای کارفرمایان
گزارش کار
منابع
فرمت فایل ترجمه شده : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:138
عنوان لاتین :
SAFETY
MANAGEMENT SYSTEM
فهرست مطالب:
1- تعاریف
2- در باب راهبردها
3- مدیریت سلامت (OHS) و ایمنی شغلی CSU
1-3- مقدمه
2-3- فرهنگ ایمنی و تعهد
فرهنگ ایمنی
تعهد به فرهنگ ایمنی
حفظ فرهنگ ایمنی مثبت
هدف فرهنگ ایمنی
تعهد و تدبیر (خط مشی)
3-3- گزارش ساختارها و رویکرد
4-3- تنظیم بودجه و مراکز هزینه
5-3- مدیریت و کمیته های مشورتی
کمیته مدیریت ایمنی و محیط (ESMC)
کمیته برنامه ریزی اضطراری (EPC)
کمیته ایمنی در برابر تشعشع
کمیته زیست ایمنی
گزده واکنش سریع
کمیته های سلامت و ایمنی شغلی (OHS) محوطه دانشگاه
نگهبان محوطه دانشگاه
6-3- کنترل و برنامه ریزی در مواقع اضطراری
مفهوم
شرح محقه استاندارد استرالیا
موقعیت کنونی CSU
شناسایی مسئولین
استراتژی اجرا
مدیریت بحران
7-3- مدیریت آسیب دیدگی و غرامت به کارگران
مراجعت زود هنگام به کار
مدیرت غرامت به کارگران
خط مشی
مدیریت افراد آسیب دیده و مراجعت به برنامه کاری
Coordinatorهای بازگشت به کار و نقش آنها
مدیریت و صنعت
وظایف مناسب
کشمکش مطالبات
حق بیمه و توزیع آن
8-3- مدیریت کمکهای اولیه
(تدارک) تامین کمکهای اولیه
مدیریت کمکهای اولیه
گزارش حادثه
گزارش سوانح به Work Cover Nsw
9-3- استخدام
وظایف و میانه های در مورد آن duty and duty statements
کارمند غیر اجرایی
کارمند ناظر
مدیران
کارمند اجرایی
معانیات پزشکی پیش از استخدام
بکارگیری OHS (سلامت و ایمنی شغلی)
10-3- مدیریت ریسک (خطر)
مدیریت ریسک OHS
استانداردها
اصول مدیریت ریسک OHS
مزایای مدیریت ریسک OHS چیست
سیستم مدیریت ریسکOHS در CSU
زمینه ریسک
شناسایی ریسک
تعیین ریسکOHS
کنترل ریسکOHS
اندازه گیری میزان کارایی کنترل
انجام اصلاحات
ادغام در سیستم مدیریت ایمنی
11-3- گردآوری اسناد و مدیریت ریسک OHS
12-3- سیستم اطلاعات مدیریتی (MES)
اصول
مدیریت عملکرد
احکام و قراردادها
شاخص های عملکرد
شاخص های عملکرد منفی
گزارشات جراحت و بیماری
هزینه های غرامت وبه کارگران
شاخص های عملکرد مثبت
شاخص های عملکرد مدیریت
شاخص های عملیاتی عملکرد
13-3- بایگانی کردن
اصول
اسناد تحت نظارت
اطلاعات نسد
بررسی سند
شماره گزاری نسخه
تاریخچه سند و مدارک کنترل نسخه
اصلاحات
اصلاحات در خط مشی
اصلاحات اجرایی
14-3- گزارش درون و بیرون سازمانی
درون سازمانی
بیرون سازمانی
گزارش الزامی حوادث به سرپرست NSW
4- سیستم مدیریت OHS در واحد
1-4- مقدمه
2-4- ساختارهای مدیریت OHS در واحد
3-4- مسئولیت
4-4- مشاوره
شرایط قانونی برای مشاوره OHS (سلامت وایمنی شغلی) ارجاع: بخش های 13 تا 5 از مصوبه ی OHS وقانون کار بخش های 2و3
وظیفه مدیریت مرکز صنعتی
بیانیه مشاوره OHS
هدف ازبیانیه مشاوره OHS
مشورت با کارکنان
کمیته OHS محوطه دانشگاه
بیانیه مشاوره OHS
5-4- ارتباطات و گروه های OHS
6-4- سیاستهای و راهبردهای OHS
7-4- مسئولیت و پاسخگویی
8-4- بیانیه های در مورد وظیفه و شرح موقعیت؟duty statements and Position Descriptions
9-4- موافقت نامه ای عملکرد
10-4- استخدام
11-4- مدیریت ریسک
12-4- فرایندهای استاندارد عامل
13-4- پیمانکاران
14-4- کار در خارج از ساختمان
صورت کلی
کارکردن از خانه
15-4- سیستم های ایمنی
16-4- مدیریت حادثه
17-4- مدیریت پس از حادثه
18-4- مدیریت آسیب
19-4- اطلاعات، دستورالعمل، آموزش
20-4- بایگانی نمودن
گزارشات بخش ها
گزارشات حادثه برای کارکنان
گزارشات حادثه برای دانشجویان
گزارش اجباری حوادث
بازرسی های محل
طرح های فعالیت OHS
21-4- سیکل پیشرفت
5- توصعه برنامه خاص OHS
1-5- مقدمه
2-5- تعیین نیازها
3-5- طراحی وتعیین استاندارها
4-5- تحقق
5-5- اندازه گیری و ارزیابی عملکرد
6-5- بررسی و اصلاح
7-5- عملکرد منسجم
6- لیست نمودارها
7- فهرست بازبینی
8- جداول
9- انتشارات و مراجع
10- قدردانی
چکیده:
تعاریف
ارزیابی: بررسی سیستماتیک و نظام مند درون سازمانی بر اساس معیارهای تعریف شده و به برسی این موضوع می پردازد که آیا فعالیتهای و نتایج مربوط با تمهیدات برنامه ریزی شده مطابق می کند یا خیر و آیا این تمهیدات عملا تحقق می یابند و برای رسیدن به سیاست و اهداف سازمان مناسبند
بازرسی: بررسی سیستماتیک و نظامند برون سازمانی بر اساس معیارهای تعریف شده می باشد و به بررسی این موضوع می پردازد که آیا فعالیتها و نتایج مربوطه با تمهیدات برنامه ریزی شده تطابق می کند یا خیر و آیا این تمهیدات عملا تحقق می یابند و برای رسیدن به سیاست و اهداف سازمان مناسبند.
محیط سلامت وایمنی : S،EH،EHS هر دو اختصار محیط سلامت وایمنی می باشند و در تمام این کتاب از EHS استفاده می کنیم.
خطر: منبع یا موقعیتی که می تواند بطور بالقوه دارای زیان باشد. مانند جراحت انسانی یا بیماری، خسارت به اموال، خسارت به محیط و یا ترکیبی از اینها.
شناسایی خطر: فرایند شناسایی وجود خطر و تعریف خصوصیات خطر
کنترل سلامت: کنترل افراد به منظور شناسایی تغییراتی در وضعیت سلامتی به واسطه ای تماس شغلی با خطر و شامل کنترل بیولوژیکی نیز می شود.
حادثه: هر گونه واقعه برنامه ریزی نشده که بطور بالقوه می تواند جراحت، بیماری، خسارت و یا زیانهای دیگر ایجاد کند و یا منجر به این موارد گردد.
سلامت و ایمنی شغلی: OH&S،OHS هر دو اختصار سلامت و ایمنی شغلی می باشند. OHS شامل مسائل رفاهی در محدوده قانون می باشد در این خصوص، OHS در تمام این کتاب مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
مشاورهOHS: در ابتدا CSU، ایجاد مقدمات مشاوره را با اتحادیه های کارمندی مورد بحث قرار داد و سپس مستقیما با کارمندانش به مشاوره پرداخت. بعد از قرار دادن اطلاعات در اختیار کارمندان فعلی، در 14 ژوئن 2004 رای گیری به عمل آمد و نشان داد که اکثریت کارمندان با مشاوره بوسیله کمیته ای OHS موافقند. بیانیه ای حاصله از مشاوره ی OHSدر وب سایت EHS در دسترس می باشد.
معرفیOHS: معرفی OHS بخشی از برنامه ی آشناسازی کارمند جدید است که بیاد در اولین هفته ی شروع کار انجام شود و شامل مولفه ی OHS میباشد.
اهدافOHS: اهداف بر حسب عملکرد OHS: حاصل سیاست OHS می باشد و یک سازمان خود را برای رسیدن به آنها آماده می کند و در صورت امکان می توان آنها را سنجید.
سیستم مدیریت OHS: تنظیم فعالیتهای وابسته به هم و فرایندهای مربوطه که عملکردOHS سازمان را هدایت می کند. آن بخش از سیستم مدیریت جامع می باشد که شامل ساختار سازمانی، فعالیتهای برنامه ریزی، مسئولیتها، اعمال، فرایندها، پروسه ها، منابع برای اصلاح، اجرا، دستیابی، بازبینی و حفظ سیاست OHS است و بنابراین به مدیریت ریسک های OHS مربوط به کار سازمان می پردازد.
محل کار: ساختمانها یا هر مکان دیگری که اشخاص درآن کار می کند.
توان بخشی: فرایند هدایت شده ی حفظ کارمندان صدمه دیده یا بیمار درکار مناسب یا بازگردان آنها به یک کار مناسب دیگر.
خطر(ریسک): تلفیق فراوانی یا احتمال وقوع حادثه خطرناک و پی آمد آن
ارزیابی ریسک(خطر): فرایند جامع ارزیابی بزرگی ریسک (خطر) و تصمیم گیری درباره ی قابل تحمل بودن ریسک(خطر)
فرمت فایل: doc
تعداد صفحات فایل: 350
مقدمه:
انسان از آغاز آفرینش به منظور استمرار حیات ، به کار و کوشش مجبور بوده و در این راه سختی های بسیاری را متحمل شده است . امروزه به علت رشد روزافزون جمعیت و مصرف بیش از اندازه و برپایی صنایع بزرگ ، استفاده از انواع ماشین آلات ، تجهیزات ، فرآیندها ، موادشیمیایی و . . . امری گریزناپذیر شده است . صنعتی شدن و تولید فزاینده ، مخاطراتی گوناگون را برای نیروی کار به ارمغان آورده و موجب شده نیروی کار در معرض عوامل زیان آور بسیار قرار گیرد ، عواملی که جزء جدایی ناپذیر صنعت و تولید به شمار می آیند و همواره تندرستی نیروی کار را تهدید می کنند .
نیروی کار هر کشور ، بویژه کشورهای در حال توسعه ، بخشی پراهمیت از سرمایه ملی دانسته شده و از پایه های توسعه اقتصادی و اجتماعی انگاشته می شود . ازاین رو ، حفاظت از تندرستی نیروی کار و بهسازی محیط کار از اهمیتی شایان توجه برخوردار است . بی گمان ، اقتصادی شکوفا و صنعتی خودکفا بدون داشتن نیروی کار سالم و تندرست امکان پذیر نخواهد بود .
مفهوم کارورزی عبارت از پروراندن و تعلیم است و هدف آن ایجاد مهارت در کار می باشد . باتوجه به اینکه اساسی ترین هدف هر دوره آموزشی تربیت افراد براساس نیازهای کاری است , کارورزیبه عنوان یک فاکتور تکمیل کننده از اهمیت بسزایی در رسیدن به این هدف برخوردار میباشد.
از جمله مواردی که در کارورزی , فرد کارورز به آنها آگاهی پیدا می کند عبارت است از :
– ایجاد مهارت تخصصی
– آشنایی با معیارهای سازمانی
– برانگیختن حس خلاقیت
– آشنایی با محیط کار
– آماده شدن جهت پذیرش مسئولیت
باتوجه به این مسئله اهمیت موضوع کارورزی بیشتر نمایان می شود . پیداست که رسیدن به موارد ذکرشده فوق در گرو تلاش و همت شخص کارورز می باشد .
بهداشت حرفه ای و اهمیت آن :
بی شک نیروی انسانی به عنوان یکی از ارکان اصلی تولید نقش مهمی در پیشرفت صنعت و اقتصاد هر جامعه ایفا می کند . دستیابی به توسعه پایدار بدون توجه به این عامل ممکن نخواهد بود
از سوی دیگر در دنیای امروز صنایع و تولید کنندگان برای ورود به بازار جهانی نیازمند دریافت استانداردهای مختلفی می باشند که حراست از نیروی انسانی از ارکان اصلی آنهاست . در این میان بهداشت حرفه ای وظیفه صیانت از این سرمایه بزرگ را عهده دار است .
با نگاهی کوتاه به گذشته ای نچندان دور و مقایسه آن با وضعیت فعلی می توان به اهمیت بهداشت حرفه ای در دنیای امروز بیشتر پی برد :
در نیمه اول قرن بیستم کارگران معدن آرسنیک و کبالت در اروپای مرکزی بعلت وجود مواد رادیو اکتیو در این معادن در اثر سرطان ریه در جوانی می مردند . در سال 1929 جمعا در این منطقه 323 نفر کارگر معدن وجود داشته که از هر دو نفر یک نفر از سرطان ریه ، از هر سه نفر یک نفر از سل و از هر ده نفر یک نفر از سیلیکوز مرده اند . وضع سایر کارگران در دنیا از این معدنچیان بهتر نبود ، در انگلستان از هر ده نفر که با آسبست کار می کردند بعد از ده سال تنها یک نفر زنده می ماند و همگی آنها قبلاز سی سالگی فوت شده اند . البته امروزه در سایه خدمات بهداشت حرفه ای این دورانهای سیاه سر آمده است، بااینحالهنوزبرای رسیدن به شرایط ایده آل در محیط های کاری تلاش زیادی نیازاست.
طبق آخرین گزارش منتشر شده توسط سازمان ایمنی و بهداشت انگلستان ) 04/2003HSE: ) به طور متوسط سالیانه 6000 نفر در اثر سرطانهای ناشی از کار جان خود را از دست می دهند . در طی سالهای 2001-2003 در انگلستان سالیانه بالغ بر 23000 نفر بعلت بیماریهای ناشی از کار به پزشک متخصص مراجعه کرده اند که از این تعداد 8000 نفر مشمول دریافت غرامت شده اند . همچنین در طی سال 2002 حدود 2.3 میلیون نفر از بیماریهایی رنج می بردند که گمان می رود از شرایط کاری گذشته آنها ناشی می شود .
طبق آخرین آمار منتشر شده توسط وزارت کار آمریکا در سال 1998 در کل صنایع خصوصی امریکا در حدود 104 میلیون نفر مشغول به کار بوده ند که میزان شدت حادثه بین آنها 6.2 بوده (به ازاء هر 100 نفر کارگر ) در روزهای کاری از دست رفته 2.9می باشد.
همچنین بر طبق گزارش انجمن ملی ایمنی در امریکا در سال 1990 از حوادث شغلی 10400 مورد و تعداد یک میلیون و هفتصد هزار صدمه ناشی از حوادث شغلی منتهی به ناتوانی و بالغ بر 75 میلیون روز کاری از دست رفته اتفاق افتاده است. هزینه های مربوط به اینگونه حوادث که شامل دستمزد و مراقبتهای پزشکی،بازتوانی، بیمه و سایر هزینه های غیر مستقیم و مستقیم بوده است بالغ بر 9/4 میلیارد دلار می باشد. بر طبق آمار سال 1375 (فروردین لغایت دی ماه) از کل حوادث ثبت شده، تعداد 138 مورد فوت ناشی از کار و 168 مورد از کارافتادگی ناشی از کار اتفاق افتاده است و همچنین سرانه غرامت نقص عضو در سال 1370 در کشور بالغ بر 247441 ریال و در سال 1375 این میزان 897226 ریال افزایش یافته است که در نرخ رشد 3.62 درصد برخوردار بوده است. قطعا هزینه پیشگیری از حوادث بسیار کمتر از هزینه های مواجهه با آنهاست .