فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات64
در این مبحث بر آنیم تا پاره ای از مسایل زندگی اخروی و صحنه هایی را که قرآن و روایات برای انسان پس از رستاخیر ترسیم می کند، مورد بررسی قرار دهیم.
دعوت به معاد باوری یکی از ویژگی های ادیان الهی است. قرآن کریم آخرین کتاب آسمانی و هدایت کننده ی بشر به سوی عالم نور و رها کننده ی وی از همه ی پلیدی ها و ظلمت ها و تصدیق کننده ی کتب آسمانی پیشین درباره ی رجوع انسان به سوی خداوند به تفصیل سخن گفته است. بی شک پس از دعوت به توحید، مقوله ای به این اندازه مورد تأکید قرار نگرفته است. شواهد ذیل می تواند اهمیّت معاد را از دیدگاه قرآن کریم نشان دهد:
الف ـ کثرت آیاتی که زندگی آدمی را در برزخ و قیامت توضیح میدهد.
ب ـ معاد باوری از ارکان ایمان است زیرا در کنار ایمان به خداوند قرار گرفته است:
«ذلک یوعظ به من کان منکم یؤمن بالله والیوم الآخر.»(بقره / 232)
و انکار آن در ردیف انکار خداوند واقع شده است:
«قاتلوا الذین لایؤمنون بالله ولا بالیوم الآخر.» (توبه / 29)
و از این روست که دعوت مردم به معاد در سرلوحه ی برنامه ی انبیا بوده است:
«یا معشر الجنّ والانس الم یأتکم رسل منکم یقصّون علیکم آیاتی وینذرونکم لقاء یومکم هذا.» (انعام / 130)
ج ـ خداوند به پیامبر دستور می دهد که بر وقوع قیامت قسم یادکند:
«و یستنبؤنک احقّ هو، قل ای وربّی انّه لحقّ.» (یونس / 53)
«زعم الذین کفروا ان لن یبعثوا، قل بلی وربّی لتبعثنّ.» (تغابن / 7)
د ـ عبث بودن خلقت در صورت منتفی بودن معاد:
«أفحسبتم انّما خلقناکم عبثا وانّکم الینا لاترجعون.» (مؤمنون / 115)
قرآن کریم، در عین آنکه ایمان به معاد را ضروری می شمارد، در مواردی نیز به استدلال بر معاد می پردازد و این مطلب گواه بر منافات نداشتن مقوله های ایمانی با تعقل و خردورزی است. این استدلال ها مبتنی بر خداشناسی است و معادشناسی بدون خداشناسی صحیح و مصون از خطا به انجام نمی رسد. بر این اساس، اسما و صفات ثبوتی خداوند چون حکمت، قدرت، صدق و... یا صفات سلبی هم چون امتناع لهو و ظلم از خداوند، می تواند دلیلی عقلی بر تحقق معاد باشد. بنابراین اصل معاد هم از راه درونْ دینی و هم از راه برونْ دینی (که گاه با هدایت متون دینی به مواد و مقدمات لازم به انجام می رسد) قابل اثبات است. در اینجا به اختصار پاره ای از استدلال های قرآن بر معاد را که مبتنی بر حکمت و عدل الهی است یادآور می شویم:
الف ـ قرآن بقا و جاودانگی و رجوع به سوی خداوند را توجیه کننده ی خلقت آسمان و زمین می داند و حذف معاد را موجب عبث و بیهودگی خلقت عالم می شمارد، در حالی که هم خالق حقّ است و هم خلقت او، و باطل به هیچ روی به طبیعت حق راهی ندارد.
«و ما خلقنا السّموات والارض وما بینهما لاعبین. ما خلقناهما الاّ بالحقّ ولکنّ اکثرهم لایعلمون.» (دخان / 39 ـ 38)
«وما خلقنا السموات والارض وما بینهما الاّ بالحقّ وانّ السّاعة لاتیة.»(حجر / 85)
لعب به افعالی گفته می شود که غایت آن ها خیالی است، نه واقعی; هم چون افعال کودکان که صرفاً از توهم و خیال کودکانه ناشی می شود. و چون افعال لعب صاحب خود را از اعمال واقعی یعنی اعمالی که غایت حقیقی دارند، باز می دارد، از مصادیق لهو به شمار می روند. بر اساس آیه ی یاد شده اگر خلقت عالم، غایتی نداشته باشد و رو به عدم و نیستی برود، وجودش عبث و بیهوده می شود و خداوند منزه از کار عبث و بیهوده است.
خداوند بسیاری از امور را به وجدان و بنیاد اخلاقی آدمی سپرده است، تا خود داوری کرده حق را دریابد. چگونه می توان پذیرفت که انسان عاقلی کاری را انجام دهد و هیچ هدف و مقصدی از آن نداشته باشد. چیزی را بسازد که می خواهد نابودش کند. و یا وقتی از او می پرسند چرا کاری را انجام می دهد توجیهی نداشته باشد. حال که چنین است، خداوند ما را به وجدانمان ارجاع می دهد. شما آدمیان چگونه می توانید کار خداوندی را که علم و قدرتش مطلق و بی نهایت است، عبث و بیهوده تلقی کنید. انکار معاد خلقت خداوند را عبث و بیهوده می نمایاند. پس کل نظام مخلوقات باقی و برقرار خواهد بود.
درباره ی ضرورت معاد و جاودانگی آدمی و ملازمه ی نفی معاد با عبث و بیهودگی آمده است:
«أفحسبتم انّما خلقناکم عبثا و انّکم الینا لاترجعون.» (مؤمنون / 115)
بنابراین، یا توجیه کننده ی خلقت آسمان ها و زمین و از جمله انسان، بازگشت به سوی خداوند و جاودانگی است و یا توجیه کننده ی خلقت آسمان و زمین، وجود انسان و توجیه گر وجود انسانی جاودانگی اوست. اما به نظر می رسد که نظریه ی اول را شواهد بیش تری تأیید می کند. فی المثل، از پاره ای آیات چنین به دست می آید که همه ی حیوانات از جاودانگی شخصی برخوردارند، هر چند به تفصیل در کیفیت زندگی اخروی آن ها سخن نرفته است:
«وما من دابَّة فی الارض ولا طائر یطیر بجناحیه الاّ امم امثالکم ما فرّطنا فی الکتاب من شیء ثمّ الی ربّهم یحشرون.» (انعام / 38)
بر اساس این آیه، همان طور که در دنیا حیوانات در بسیاری از جنبه های حیاتی هم چون دفع ضرر، جلب منفعت ،و جنبه های اخلاقی مانند حیله گری، جرأت، جبن و... باآدمی شباهت دارد، در جاودانگی و حشر به سوی خداوند نیز چنین اند. شاهد دیگر بر این سخن آیه ی «و اذا العشار عطّلت. واذا الوحوش حشرت» (تکویر / 5 ـ 4)است.
هم چنین آیاتی بر این معنا دلالت دارد که سنگ ها، بت ها و همه ی مخلوقاتی که شریک خدا پنداشته می شدند در قیامت حاضر و به جهنم ریخته می شوند و آسمان و زمین با نظام دیگری بر پا خواهد شد. همه ی این شواهد حکایت از جاودانگی همه ی موجودات و منتفی بودن نابودی و اضمحلال آن ها می کند. بنابراین اگر انعدام موجودی مستلزم عبث بودن خلقت آن است، هیچ موجودی از میان نخواهد رفت و با انتقال از دنیا به چهره ی اخروی در قیامت حاضر خواهد بود.
ب ـ قرآن کریم حذف معاد را مستلزم ظلم و بی عدالتی می شمارد و چون ظلم منتفی است، پس معاد به ضرورت ثابت و محقق است.
دو دلیل یاد شده را می توان از آیه ی بیست و دوم سوره ی جاثیه دریافت:
«وخلق الله السموات والارض بالحقّ و لتجزی کلّ نفس بما کسبت وهم لایظلمون. {جاثیه / 22}
بر این اساس، خلقت آسمان و زمین برای آن است که طاعت پاس داشته شود و به معصیت و ناپاکی کیفر عادلانه داده شود. عدل الهی به پادارنده ی عالمی است که در آن هر انسانی جزای عمل خویش را بازیابد و چون دنیا نه از نظر وجودی می تواند چنان عالمی باشد و نه از نظر تجربی چنین عالمی است، پس عالمی جز دنیا در کار است و آن سرای آخرت است. پس انکار کنندگان آخرت و بدکاران چه بد گمان می کنند که زندگی و مرگ آنان مانند زندگی و مرگ مؤمنان و درست کاران است:
«ام حسب الذین اجترحوا السّیّئات ان نجعلهم کالّذین امنوا وعملوا الصالحات سواء محیاهم ومماتهم، ساء مایحکمون.» (جاثیه / 21)
«افنجعل المسلمین کالمجرمین. ما لکم کیف تحکمون.» (قلم / 36 ـ 35)
از این رو قرآن کریم به آدمیان هشدار می دهد که به عاقبت کار مجرمان بیندیشند و در زمین سیاحت کنند و دریابند که خداوند چگونه مجرمان را به سبب اعمالشان در دنیا مجازات می کند. پس در نظام هستی ظلم و ناپاکی بی جزا نمی ماند و چون هر ظلمی در دنیا کیفر و هر نیکی و طاعتی پاداش داده نمی شود، پس وجود عالم آخرت ضروری و لازم است; بنابراین آیاتی که بشر را به سیاحت در زمین فرا می خواند، او را به سوی نوعی دلیل تجربی بر جزای اعمال در نظام هستی سوق می دهد:
«قل سیروا فی الارض فانظروا کیف کان عاقبة المجرمین.» (نمل / 69)
یکی از اصول اعتقادی دین اسلام، اصل معاد است. بنابراین اصل، همه انسان هایی که در این عالم به دنیا امده و رفته اند و از این پس می آیند و مدتی زندگی می کنند و میروند، همه و همه در جهان دیگری زنده شده و در دادگاه عدل الهی حاضر می شوند و به پاداش یا کیفر اعمال خود می رسند: یا به بهشت می روند و یا روانه دوزخ خواهند شد و در هر حال از یک حیات ابدی برخوردارند.
ایمان به این اصل شرط مسلمانی است و اگر کسی این ایمان را از کف بدهد و عالم آخرت را انکار کند از زمره مسلمانان بیرون است.
همگی پیامبران الهی- از آدم تا خاتم- پس از اصل توحید، اصل معاد را بیان می کرده مردم را به ایمان و اعتقاد به حیات اخروی می خواندند.
ایمان به معاد و اثرات آن:
هرگونه اعتقاد و برداشتی، خواه ناخواه در رفتار انسان مؤثر است. چنانچه اعتقاد درست باشد اثرات آن سازنده وگرنه واکنش های منفی در رفتار آدمی خواهد داشت.
ایمان همان باور قلبی و درونی است و در صورتی که برخاسته از علم و آگاهی باشد، می تواند اثرات شگرفی بر رفتار فرد و جامعه بگذارد. بنابراین وهم به معاد یا شک به معاد بلکه ظن و علم به معاد، در صورتی که همراه با ایمان نباشد، نمی تواند منشأ تحول در انسان گردد.
ولی چنانچه انسانی در راستای رسیدن به حقیقت و ایمان به معاد، گام برمی دارد و در حال تحقیق نسبت به این مقوله است، و به مطالعه در وجود خود و طبیعت و تاریخ میپردازد، و در این سیر مطالعاتی، گاهی به مرحله ای می رسد که «احتمال معاد» را میدهد و گاهی «ظن و گمان» نسبت به آن واقعیت پیدا می کند و در چنین حالتی است که چه بسا گمان به معاد نیز کارساز باشد؛ و شاید آیات شریفه قرآن که ظن به معاد را موجب نجات برخی و عدم ظن به معاد را درباره دوزخی شدن گروهی دیگر، مطرح نموده است. اشاره به همین حقیقت باشد، آنجا که فرمود:
الا یظن اولئک انهم مبعوثون. (سوره المطففین، آیه4)
آیا کم فروشان گمان ندارند قیامتی هست؟
و هنگامی که نامه عمل نیکان از جانب راست به آنها داده می شود راز آن را چنین بازگو می نمایند که:
انی ظننت انی ملاق حسابیه. (سوره الحاقه، آیه20)
من چنین می پنداشتم که روز حسابی که دارم را در کارنامه ام خواهم دید.
و علت ناموفق بودن آنها که نامه عملشان از جانب چپ یا از پشت سر به آنها داده میشود، عدم ظن به معاد معرفی کرده است. آنجا که می فرماید:
و اما من اوتی کتابه وراء ظهره فسوف یدعوا … انه ظن ان لن یحور
(سوره الانشقاق. آیات 10-14)
1-1. اصل معاد و جایگاه آن در معارف اسلامی
1-2. ایمان به معاد و اثرات آن
1-3. اقرار به معاد
2- ماهیت مرگ و خواب
3- برزخ از دیدگاه کتاب و سنت
برزخ از نظر فرهنگ ها
برزخ از نظر عقل و وحی
برزخ از نظر مصریان
4- شفاعت
مفهوم شفاعت
نفی شفاعت باطل و اثبات شفاعت حق
شامل 15 صفحه فایل word
تحقیق آماده
درس اندیشه اسلامی
با عنوان معاد در جاهلیت
آماده چاپ وصحافی و ارائه
تعداد صفحات : 14 صفحه
فرمت فایل : word 2003 / ورد 2003
مناسب برای دروس : اندیشه اسلامی 1 ، اندیشه اسلامی 2 ، اخلاق اسلامی ، دین و زندگی 1و2و3
قابل ویرایش و اجرا در کلیه ورژن های مایکروسافت ورد آفیس
تحقیق ؛ صفحه آرایی شده ، دارای چکیده ، مقدمه و در انتها دارای نتیجه گیری و منابع است .
منابع تحقیق از کتب معتبر دینی و فقهی می باشد .
کافیه مشخصات خود را وارد کنید و بعد پرینت و تحویل
فهرست تحقیق :
چکیده
مقدّمه
آموزه "معاد" از منظر مردم جاهلیت
شواهد تاریخى بر عدم اعتقاد به معاد در جاهلیت
شواهد قرآنى بر عدم اعتقاد به معاد در جاهلیت
عدم اعتقاد به معاد در اشعار جاهلیت
فرقه هاى منکر معاد در جاهلیت
الف. دهریه
ب. زنادقه
ج. البلیه
نتیجه
منابع
منابع تحقیق از 42 منبع معتبر دینی فقهی یست به همراه شماره ارجاع به صفحه منبع
منابع تحقیق :
1ـ بهاءالدین خرّمشاهى، جاهلیت، دائرة المعارف تشیّع، تهران، محبى، 1375، ج 5، ص 381ـ384 / دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامى، ج 9، ص 510ـ516، ماده "جاهلیت" / احمد عطیة اللّه، القاموس الاسلامى، قاهره، مکتب الآداب، ج 1، ص 568، ماده "جاهلیة" / عبدالرحمن حسن محمود، قاموس المصطلحات الاسلامیه، قاهره، مکتبة النهضة المصریة، 1383 ق، ج 2، ص 228، ماده "جاهلیت".
2ـ توبه: 37.
3ـ بقره: 197.
4ـ بقره: 200.
5ـ نساء: 22.
6ـ نساء: 19.
7ـ انعام: 151.
8ـ اسراء: 32.
9ـ نور: 33.
10ـ تکویر: 8.
11ـ بقره: 219.
12ـ بقره: 275ـ276.
13ـ مائده: 90.
14ـ نحل: 58ـ59.
15ـ مائده: 103.
16ـ هود: 5.
17ـ احزاب: 33.
18ـ بهاءالدین خرّمشاهى، جاهلیت، دائرة المعارف تشیّع، ج 5، ص 381ـ384 / دانشنامه جهان اسلام، ج 9، ص 510ـ516.
19ـ نهج البلاغه، ترجمه جعفر شهیدى، خ 166.
20ـ على غلامى دهقى، "گونه شناسى پرستش در حجاز"، فصلنامه تاریخ در آیینه پژوهش، قم، موسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى، ش 3 (پاییز 1382)، ص 247ـ248.
21ـ همان، ص 249 / جواد على، المفصّل فى تاریخ العرب قبل الاسلام، بیروت، دارالعلم للملایین; بغداد، مکتبة النهضة، 1976، ج 6، ص 131ـ132.
22ـ عمر فروخ، تاریخ الجاهلیة، چ دوم، بیروت، دارالعلم للملایین، 1984، ص 163.
23ـ همان.
24ـ جواد على، پیشین، ص 123.
25ـ همان، ص 125.
26ـ همان، ص 128.
27ـ همان، ص 127.
28ـ رسول جعفریان، تاریخ سیاسى اسلام: سیره رسول خدا، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1369، ج 1، ص 194.
29ـ جواد على، پیشین، ص 127.
30ـ همان.
31ـ رسول جعفریان: پیشین، ص 194.
32ـ آیا این ابن کبشه (نسبتى که به پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى دادند) به ما خبر مى دهد که ما زنده مى شویم؟ زنده کردن مرده ها و چیزهایى که به خواب رفته اند، چگونه ممکن است؟ آیا مرا مى کشد وقتى که من زنده ام، و مرا زنده مى کند، در حالى که من پوسیده شده ام؟
33ـ جواد على، پیشین، ص 126.
"أیوعدُنى ابن کبشه أن سنُحیىِ *** و کیفَ حیاةُ أصداء و هام؟
أیعجُز أن یرد الموت عنّى *** و ینشرُنى إذا بلیَتْ عظامى؟
آلوسى مى گوید:
"یحدثنا الرسول بأن سنُحیى *** و کیفَ حیاةُ اصداءِ و هام.
(سیدمحمود شکرى آلوسى بغدادى،بلوغ الارب فى معرفة احوال العرب، بیروت، دارالکتب العلمیه، ج 2، ص 198.)
34ـ همان.
35ـ زندگى، سپس مرگ، سپس قیامت، اینها حرف هاى خرافى است، اى امّ عمر!
36ـ جواد على، پیشین، ص 131ـ133.
37ـ همان، ص 128.
38ـ عمر فروخ، پیشین، ص 163.
39ـ سید محمّدحسین طباطبائى، المیزان، تهران، دارالکتب العلمیه، 1389 ق، ج 18، 188ـ189، ذیل تفسیر آیه 24 سوره جاثیه.
40ـ جواد على، پیشین، ص 126.
41ـ رسول جعفریان، پیشین، ص 193.
42ـ جواد على، پیشین، ص 128ـ135.
فونت های مورد نیاز : b titr و b trafic
فرمت فایل : word 2003
رمز فایل : docfarsi.com
جای هیچ تردیدی نیست که امری است که وقوع آن امکانپذیر میباشد و زندهشدن مردگان محال نیست که از خداوند صادر نشود، تمام بحث بر سر این است که چه ضرورتی دارد که معاد اتفاق بیفتد؟ تعدادی از دلیل های آن در زیر آمده :
1) زندگی اخروی لازمه زندگی دنیوی است اگر معاد نباشد خلقت بیهوده خواهد بود. خدا در قرآن میفرماید:
«آیا چنین پنداشتید که ما شما را به عبث و بازیچه آفریدیم و به سوی ما رجوع نخواهید کرد»؟(مومنون/115)
قرآن در واقع اینطور میگوید یا باید بگوئید معادی نیست و آفرینش عبث است و یا اینکه جهان از روی عبث آفریده نشده است پس معاد هم باید باشد. معاد کامل کننده خلقت است و جزیی از خلقت است که با نبودن آن خلقت ناقص است، خداوند در قرآن میفرماید:
و ...
محتوی دو عدد تحقیق درمورد معاد و دلایل اثبات معاد
تعداد صفحات : (5+8) صفحه
نوع فایل : word (قابل ویرایش )