فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:77
چکیده:
انسان قادر است چنان آگاهیهای خود را وسعت دهد که همه عالم هستی را شامل گردد این یکی از ویژگیهای انسان است که درمسیر او بسوی کمال موثراست اما قدرت علم آموزی تنها عامل درخود سازی نیست این توانائی باعث می شود که انسان قادر گردد خود را بشناسد و جهان هستی را تفسیر کند هر چه انسان بیشتر از این قدرت خود استفاده نماید و بیشتر تلاش کند آگاهیهای بیشتری را بدست آورده و افق وسیعتری را برای عمل در اختیار خواهد داشت .
اما خود سازی به تلاش نیازمند است وهر گونه تلاشی محتاج انگیزه است به تعبیر دیگر انسان دست به عمل و کاری نمیزند مگر اینکه انگیزه ای برای انجام آن کار داشته باشد .
هر عمل دیگری را که انسان انجام می دهد وقتی رسیدگی کنیم می بینیم منشاء آن یک نیاز وخواسته درونی است همین علم آموزی ودست یافتن به حقایق جهان هستی ودرک واقعیتها از یک نیاز درونی سرچشمه می گیرد .
پس هنگامیکه از خواسته ها صحبت می کنیم باید بدانیم که آن کاملا با آگاهی وعلم تفاوت دارد واصولا خواسته ها و آگاهیها از دو مقوله متفاوت هستند آگاهیها محدوده دید انسان را وسعت می بخشند وخواسته ها انسان را وادار می کند تا در آن محدوده دید خود عمل کند ونیازهای خود را را بر آورده سازد .
مثال :
ماده منفی بوسیله یک شیمست کشف می شود وبه همه می گوید که این ماده برای انسان مضراست و اگر کسی آنرا استعمال کند باعث مرگ او می شود دو انسان را فرض می کنیم یکی طالب زندگی و حیات خود است ودیگری از زنده بودن خود بیزار است وراه گریزی از این دنیا را جستجو می کند بالطبع اگر این ماده سمی به دست هر یک از اینها بیافتد دو عمل کاملا متفاوت انجام می دهند آنکه طالب حیات خود است وزندگی را دوست می دارد آن ماده سمی رااز بین می برد و دیگری که راهی برای مرگ خود جستجو می کند آن ماده سمی را می خورد و خود را از بین می برد .
واگر شخصی را فرض کنید که با انسانی دشمن است و می خواهد او را بکشد آن ماده سمی را در غذای او می ریزد واو را می کشد .
علم این هر سه نفر نسبت به ماه سمی یکسان بود اما سه عامل کاملا متفاوت در برخورد با آن ماده انجام می دهند پس روشن شد که خواسته ها ونیازهای انسان منشاء اعمال او می باشند و همین خواست ها هستند که در انجام کارها به انسان جهت می دهند که چه کار بکن و یا از چه ازکاری منصرف شو .
از اینرو لازم است این عامل موثر در عملکرد انسان ونقش آن در خود سازی او بمطالعه گذاشته شود و وسعت خواسته های انسان مورد بررسی قرار گیرد طبق سنت گذشته برای بررسی و وسعت خواسته های انسان آنرا با وسعت خواسته های حیوان مقایسه می کنیم .
جدول مقایسه سطح خواسته های انسان و حیوان
خواسته های حیوان خواسته های انسان
1- مادی 1- مادی و معنوی
2- شخص و فردی 2- فردی واجتماعی
3- منطقه ای 3- خارج از محدوده مکان
4- حالی 4- خارج از محدوده زمان
برای توضیح بیشتر سطر اول جدول باید گفت که خواسته های حیوان تنها ازغرایز او سرچشمه می گیرد و غرایز حیوان که به منظور رشد وتولید مثل می باشد تنها منشاء عمل در حیوان است .
از اینرو هیچگاه خواسته های حیوان از سطح مادیات فراتر نمی رود حال آنکه خواسته های انسان از سطح مادیات فراتر رفته و یکسری خواسته های معنوی را نیز شامل می گردد .
خواسته های معنوی تنها مخصو ص انسان است وهیچ موجود دیگری د رداشتن این سلسله از خواسته ها با وی شریک نیست یکی از خواسته های معنوی انسان حقیقت جویی است انسان خواستار این است که حقایق و واقعیتهای جهان هستی و محیط پیرامون خود را بشناسد بعبارت دیگر انسان طالب دانایی است و از جهل گریزان است این خواسته و تمایل از نوع تمایلات مادی نیست و تنها ا ختصاصی به انسان دارد یا قدرت طلبی و زیاده خواهی ابداع و ابتکار عشق و پرستش کشف حقایق هنر و زیبایی همه از خواسته های معنوی انسان است .
البته باید توجه داشت که همیشه در هنگام عمل دو یا چند خواسته مادی و معنوی باهم تلفیق شده وبر آیند این خواسته ها منشا عمل می گردد .
بهمین دلیل است که سطح خواسته های مادی در انسان نامحدود می شود .
مثلا درحیوان غریزه جنسی و جود دارد در انسان هم وجود دارد اما حیوان بر طبق غریزه آنچنانکه برای وی مقدر شده در سال یک یا دوبار به جفتگیری می پردازد و بعد از آن دیگر نه تمایل دارد ونه قادر است که به این امر اقدام کند درحالیکه در انسان این غریزه و خواسته محدود نیست و چنانچه برخواسته های دیگر غلبه کند اصلا سیری نمی شناسد .
وهمینطور نیاز است به غذا ازخواسته های مشترک انسان وحیوان است اما در حیوان محدود است و بمحض سیر شدن دست از غذا خوردن بر می دارد وبقیه غذا را بهمان حال رها می کند و میرود ولی انسان معده اش که پر شد بقیه را د رانبارها و مخزنها یخچالها ذخیره می کند مال اندوزی و ذخیره مواد وغیره نامحدود بودن خواسته های مادی انسان را تائید می کند .
ویاهر غذائی را نخوردن و بر سر سفره رنگین و تزئین شده غذا خوردن تلفیق دوخواسته مادی و معنوی در انسان است که اولی همان غریزه گرسنگی و نیاز انسان به غذا است ودومی طالب زیبایی و هنر بودن است که زیبائی خواستن مادی نیست .
اما سطر دوم جدول گویایی این مطلب است که خواسته های حیوان تنها به خود او و حداکثر به جفت و فرزند اختصاص دارد ولی انسان یک موجود اجتماعی است یعنی در اجتماع زندگی می کند و همین اجتماعی بودن یک سلسله خواسته هایی را برای انسان بوجود آورده است از قبیل کمک به همنوع رعایت مقررا اجتماعی و حقوقی عدالت خواهی همه ازنوع خواسته های اجتماعی است .
گاهی خواسته های اجتماعی چنان بر خواسته های فردی انسان غلبه پیدا می کند که انسانی را که ذاتا خواهان بقاء خود می باشد وادار به فدا کردن خود برای تحقق آرمانهای اجتماعیش می کند این امر که ایثار نامیده می شود ا زویژگیهای انسان است وهیچ موجدی در این ویژگی با وی شریک نمی باشد .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:140
پایان نامه جامع و کامل کارشناسی ارشد عمران همراه با جداول و اشکال و منابع و مآخذ
فهرست مطالب:
فصل 1 معرفی درز انقطاع و پارامترهای موثر بر آن
1-1 مقدمه
1-2 نیروی تنه ای و اهمیت آن
فصل2 مروری بر تحقیقات انجام شده
2-1 سوابق تحقیق
2-1-1 Anagnostopouls 1988
2-1-2 Westermo 1989
2-1-3 Anagnostopouls 1991
2-1-3-1 تاثیر مقاومت سازه¬ای
2-1-3-2 تاثیر میرایی اعضاء
2-1-3-3 تاثیر بزرگی جرم سازه
2-1-3-4 خلاصه نتایج
2-2-4 Maision,kasai,Jeng 1992
2-1-5 Jeng,Hsiang,Lin 1997
2 -1-6 Lin و Weng 2001
2-1-7 Biego Lopez Garcia 2005
2-1-7-1 مدل خطی
2-1-7-2 مدل غیر خطی
2-1-8 فرزانه حامدی 1374
2-1-9 حسن شفائی 1385
2-1-10 نوید سیاه پلو 1387
2-2 روشهای آیین نامه ای
2-2-1 آیین نامه IBC 2006
2-2-2 آیین نامه طراحی ساختمان¬ها در برابر زلزله (استاندارد2800)
فصل 3 معرفی تئوری ارتعاشات پیشا
3-1 فرایند ها و متغیر های پیشا
3-2 تعریف متغیر پیشای X
3-3 تابع چگالی احتمال
3-4 امید های آماری فرایند راندم (پیشا)
3-4-1 امید آماری مرتبه اول (میانگین) و دوم
3-5-2 واریانس و انحراف معیار فرایندهای راندم
3-5 فرایندهای مانا و ارگادیک
3-5-1 فرایند مانا
3-5-2 فرایند ارگادیک
3-6 همبستگی فرایندهای پیشا
3-7 تابع خود همبستگی
3-8 چگالی طیفی
3-9 فرایند راندم باد باریک و باند پهن
3-10 انتقال ارتعاشات راندم
3-10-1 میانگین پاسخ
3-10-2 تابع خود همبستگی پاسخ
¬¬¬¬¬ 3-10-3 تابع چگالی طیفی
3-10-4 جذر میانگین مربع پاسخ
3-11 روشDavenport
فصل 4 مدلسازی و نتایج تحلیل دینامیکی غیر خطی
4-1 مقدمه
4-2 روش¬های مدل¬سازی رفتار غیرخطی
4-3 آنالیز غیرخطی قاب های خمشی
4-4 مشخصات مدل¬های مورد بررسی
4-4-1 طراحی مدل¬ها
4-4-2 مدل تحلیلی
4-4-3 مشخصات مصالح
4-4-4 مدل¬سازی تیر ها و ستون¬ها
4-4-5 بارگذاری
4-5 روش آنالیز
4- 5-1 معرفی روش آنالیز تاریخچه پاسخ
4-5-1-1 انتخاب شتاب نگاشت¬ها
4-5-1-2 مقیاس کردن شتاب نگاشت¬ها
4-5-1-3 استهلاک رایلی
4-5-1-4 روش نیوتن¬ _ رافسون
4-5-1-5 همگرایی
4-5-1-6 محاسبه پاسخ سازه ها
4-6 محاسبه درز انقطاع
4-7 تاثیر زمان تناوب دو سازه
4-8 تاثیر میرایی
4-9 تاثیر تعداد دهانه های قاب خمشی
4-10 تاثیر جرم سازه¬ها
فصل 5 روش پیشنهادی برای محاسبه درز انقطاع
5-1 مقدمه
5-2 روش محاسبه جابجایی خمیری سازه ها
5-2-1 تحلیل دینامیکی طیفی
5-2-1-1 معرفی طیف بازتاب مورد استفاده در تحلیل
5-2-1-2- بارگذاری طیفی
5-2-1-3- اصلاح مقادیر بازتابها
5-2-1-4 نتایج تحلیل طیفی
5-2-2 آنالیز استاتیکی غیر خطی
5-2-2-1 محاسبه ضریب اضافه مقاومت
5-2-2-2 محاسبه ضریب شکل پذیری ( )
5-2-2-3 محاسبه ضریب کاهش مقاومت در اثر شکل پذیری
5-2-2-4 محاسبه ضریب رفتار
5-2-3 محاسبه تغییر مکان غیر الاستیک
5-2-4 محاسبه ضریب
5-3 محاسبه درز انقطاع
5-4 محاسبه جابجایی خمیری بر حسب ضریب رفتار
فصل6 مقایسه روش¬های آیین نامه ای
6-1 مقدمه
6-2 آیین نامه (IBC 2006)
6-3 استاندارد 2800 ایران
6-4 مقایسه نتایج آیین نامه ها با روش استفاده شده در این تحقیق
فصل7 نتیجه گیری و پیشنهادات
7-1 جمع بندی و نتایج
7-2 روش پیشنهادی محاسبه درز انقطاع
7-3 پیشنهادات برای تحقیقات آینده
مراجع
پیوست یک: آشنایی و مدل¬سازی با نرمافزار المان محدود Opensees
پیوست دو: واژه نامه انگلیسی به فارس
فهرست جداول¬ها
جدول (2-1) زلزله های مورد استفاده در آنالیز اناگنوستوپولس 9
جدول (4-1) مشخصات شتابنگاشتهای نزدیک به گسل مورد استفاده و ضرایب مورد استفاده 54
جدول (4-2) درز انقطاع بین دو سازه شش طبقه و هشت طبقه با دهانه های متفاوت تحت زلزله های انتخابی 82
جدول (4-3) درز انقطاع بین سازه ها با جرمهای متفاوت 83
جدول (5-1) ضریب R و Cd برای سیستمهای مختلف سازه ای 85
جدول (5-2) تغییر مکان بام سازه ها با استفاده از تحلیل دینامیکی طیفی 89
جدول (5-3) محاسبه پارامتر های لرزه ای مدلهای سازه ای 99
جدول (5-4) محاسبه جابجایی خمیری مدلهای سازه ای 100
جدول (5-5) محاسبه ضریب α 101
جدول (5-6) محاسبه ضریب β 102
فهرست اشکال
شکل (2-1) مدل ایده آل¬سازی شده دو ساختمان همجوار آناگئوستوپولس1988 5
شکل (2-2) مدل تحلیلی وسترمو 7
شکل (2-3) مدل آناکئوستوپولس 8
شکل (2-4) مدل تحلیلی MDOF-جنق هاسینق لین 12
شکل (2-5) نتایج حاصل از تحلیل مدل خطی برای دو نوع تحریک زلزله 15
شکل (2-6) نتایج حاصل از تحلیل مدل غیرخطی برای دو نوع تحریک زلزله R1=2.5 R2=3 16
شکل (2-7) نتایج حاصل از تحلیل مدل غیرخطی برای دو نوع تحریک زلزلهR1=R2=3 16
شکل (2-8) مدل تحلیلی فرزانه حامدی، ساختمانهای یک درجه آزاد مجاور هم 17
شکل (2-9) درز انقطاع بین ساختمان¬ها مطابق آیین نامه IBC 2006 22
شکل (2-10) درز انقطاع برای ساختمانهای با «اهمیت کم» و «متوسط» تا هشت طبقه 24
شکل (2-11) حداقل درز انقطاع برای ساختمانهای با «خیلی زیاد» و «زیاد» و ساختمانهای با «اهمیت کم» و «متوسط» بیشتر از هشت طبقه مطابق استاندارد 2800 24
شکل (3-1) نمونه مجموعای از فرایند های پیشا 26
شکل (3-2) تابع چگالی احتمال نرمال با مقدار متوسط m و انحراف معیار
28
شکل (3-3) تابع چگالی احتمال نرمال استاندارد و نرمال معمولی 28
شکل (3-4) نمایش همبستگی دو فرایند X و Y در زمان و نمونه برداریهای مختلف 30
شکل (3-5) نحوه محاسبه تابع خود همبستگی فرایندهای پیشا مانا 31
شکل (3-6) نمایش مساحت زیر منحنی چگالی طیفی با میانگین مربعات X(t) 32
شکل (3-7) نمایش منحنی تاریخجه زمانی و چگالی طیفی یک نمونه از فرایند باند باریک 33
شکل (3-8) نمایش منحنی تاریخجه زمانی و چگالی طیفی یک نمونه از فرایند باند پهن 34
شکل (4-1) مدلهای طراحی شده برای بررسی درز انقطاع 45
شکل (4-2) منحنی تنش کرنش در برنامه opensees الف) برای مصالح غیر خطی (Steel01) ب) برای مصالح خطی 49
شکل (4-3) شتاب نگاشتهای مورد استفاده در آنالیز دینامیکی غیر خطی 52
شکل (4-4) مقیاس کردن طیف میانگین طیفهای پاسخ در آنالیز دینامیکی غیر خطی دو بعدی مطابق با روش NEHRP 55
شکل (4-5) طیف طرح و طیف شتاب نگاشتهای مورد استفاده (مقیاس نشده) 56
شکل (4-6) طیف طرح و طیف شتاب نگاشتهای مورد استفاده (مقیاس شده با دوره تناوب اصلی) 56
شکل (4-7) استهلاک رایلی 58
شکل (4-8) روش نیوتن_ رافسون 59
شکل (4-9) روش نموی نیوتن_ رافسون
60
شکل (4-11) نمودار تاریخچه زمانی پاسخ تغییر مکان قاب دو طبقه تحت اثر زلزله السنترو در دو حالت خطی و غیر خطی 62
شکل (4-21) نمودار تاریخچه زمانی پاسخ تغییر مکان قاب چهار طبقه تحت اثر زلزله السنترو در دو حالت خطی و غیر خطی 62
شکل (4-13) نمودار تاریخچه زمانی پاسخ تغییر مکان قاب هشت طبقه تحت اثر زلزله السنترو در دو حالت خطی و غیر خطی 62
شکل (4-14) نمودار تاریخچه زمانی پاسخ تغییر مکان قاب دوازده طبقه تحت اثر زلزله السنترو در دو حالت خطی و غیر خطی 63
شکل (4-15) نمودار تاریخچه زمانی پاسخ تغییر مکان قاب شانزده طبقه تحت اثر زلزله السنترو در دو حالت خطی و غیر خطی 63
شکل (4-16) نمودار تاریخچه زمانی پاسخ تغییر مکان قاب هجده طبقه تحت اثر زلزله السنترو در دو حالت خطی و غیر خطی متحرک 63
شکل (4-17) سازه A دو طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار خطی) 66
شکل (4-18) سازه A چهار طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار خطی) 66
شکل (4-19) سازه A هشت طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار خطی) 67
شکل (4-20) سازه A دوازده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار خطی) 67
شکل (4-21) سازه A هجده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار خطی) 68
شکل (4-22) سازه A بیست طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار خطی) 68
شکل (4-23) سازه A دو طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار غیر خطی) 69
شکل (4-24) سازه A چهار طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار غیر خطی) 69
شکل (4-25) سازه A شش طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار غیر خطی) 70
شکل (4-26) سازه A هشت طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار غیر خطی) 70
شکل (4-27) سازه A ده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار غیر خطی) 71
شکل (4-28) سازه A دوازده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار غیر خطی) 71
شکل (4-29) سازه A چهارده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار غیر خطی) 72
شکل (4-30) سازه A شانزده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار غیر خطی) 72
شکل (4-31) سازه A هجده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار غیر خطی) 73
شکل (4-32) سازه A هجده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (رفتار غیر خطی) 73
شکل (4-33) مقایسه رفتار خطی و غیر خطی، سازه A دو طبقه و سازه B با طبقات مختلف 74
شکل (4-34) مقایسه رفتار خطی و غیر خطی، سازه A چهار طبقه و سازه B با طبقات مختلف 74
شکل (4-35) مقایسه رفتار خطی و غیر خطی، سازه A هشت طبقه و سازه B با طبقات مختلف 75
شکل (4-36) مقایسه رفتار خطی و غیر خطی، سازه A دوازده طبقه و سازه B با طبقات مختلف 75
شکل (4-37) مقایسه رفتار خطی و غیر خطی، سازه A هجده طبقه و سازه B با طبقات مختلف 76
شکل (4-38) مقایسه رفتار خطی و غیر خطی، سازه A بیست طبقه و سازه B با طبقات مختلف 76
شکل (4-39) سازه A دو طبقه و سازه B با صبقات مختلف (تاثیر میرایی) 77
شکل (4-40) سازه A چهار طبقه و سازه B با صبقات مختلف (تاثیر میرایی) 78
شکل (4-41) سازه A شش طبقه و سازه B با صبقات مختلف (تاثیر میرایی) 78
شکل (4-42) سازه A هشت طبقه و سازه B با صبقات مختلف (تاثیر میرایی) 79
شکل (4-43) سازه A ده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (تاثیر میرایی) 79
شکل (4-44) سازه A دوازده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (تاثیر میرایی) 80
شکل (4-45) سازه A چهارده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (تاثیر میرایی) 80
شکل (4-46) سازه A شانزده طبقه و سازه B با صبقات مختلف (تاثیر میرایی) 62
شکل (4-47) سازه A بیست طبقه و سازه B با صبقات مختلف (تاثیر میرایی) 81
شکل (5-1) رابطه جابجایی خمیری و ضریب رفتار 86
شکل (5-2) طیف بازتاب طرح بر اساس استاندارد ایران2800 برای خاک نوع III و منطقه ای با خط لرزه خیزی زیاد 88
شکل (5-2) حالات مختلف آنالیز غیر خطی استاتیکی 91
شکل (5-3) توزیع بار جانبی در آنالیز استاتیکی غیر خطیدر حالت کنترل بار) 91
شکل (5-4) نمودار منحنی ظرفیت برای مدل دو طبقه 92
شکل (5-5) نمودار منحنی ظرفیت برای مدل چهار طبقه 92
شکل (5-6) نمودار منحنی ظرفیت برای مدل شش طبقه 93
شکل (5-7) نمودار منحنی ظرفیت برای مدل هشت طبقه 93
شکل (5-8) نمودار منحنی ظرفیت برای مدل ده طبقه 94
شکل (5-9) نمودار منحنی ظرفیت برای مدل دوازده طبقه 94
شکل (5-10) نمودار منحنی ظرفیت برای مدل چهارده طبقه 95
شکل (5-11) نمودار منحنی ظرفیت برای مدل شانزده طبقه 95
شکل (5-12) نمودار منحنی ظرفیت برای مدل هجده طبقه 96
شکل (5-13) نمودار منحنی ظرفیت برای مدل بیست طبقه 96
شکل (5-14) مدل رفتار غیر خطی سازه برای محاسبه شکل پذیری 98
شکل (6-1) درز انقطاع محاسباتی به روش آیین نامه IBC 104
شکل (6-2) درز انقطاع برای ساختمانهای با «اهمیت کم» و «متوسط» تا هشت طبقه 105
شکل (6-3) حداقل درز انقطاع برای ساختمانهای با «خیلی زیاد» و «زیاد» و ساختمانهای با «اهمیت کم» و «متوسط» بیشتر از هشت طبقه 106
شکل (6-4) مقایسه نتایج آیین نامه ای قاب A چهار طبقه و قاب B با طبقات مختلف 107
شکل (6-5) مقایسه نتایج آیین نامه ای قاب A شش طبقه و قاب B با طبقات مختلف 107
شکل (6-6) مقایسه نتایج آیین نامه ای قاب A هشت طبقه و قاب B با طبقات مختلف 108
شکل (6-7) مقایسه نتایج آیین نامه ای قاب A ده طبقه و قاب B با طبقات مختلف 108
شکل (6-8) مقایسه نتایج آیین نامه ای قاب A دوازده طبقه و قاب B با طبقات مختلف 109
شکل (6-9) مقایسه نتایج آیین نامه ای قاب A چهارده طبقه و قاب B با طبقات مختلف 109
شکل (6-10) مقایسه نتایج آیین نامه ای قاب A شانزده طبقه و قاب B با طبقات مختلف 110
شکل (6-11) مقایسه نتایج آیین نامه ای قاب A هجده طبقه و قاب B با طبقات مختلف 110
چکیده:
در هنگام زلزله ساختمانهایی که نزدیک هم قرار دارند به علت تفاوت در خصوصیات دینامیکی پاسخهای متفاوتی از خود نشان می دهند و ارتعاش مشابه و هماهنگ نخواهند داشت و در نتیجه احتمال برخورد و انهدام در اثر ضربه برای این ساختمانها وجود دارد.
این پدیده برای اولین بار پس از زلزله سال 1985 مکزیکوسیتی مورد ارزیابی قرار گرفته و به عنوان یکی از عوامل تاثیر گذار بر میزان شدت خرابی های ناشی از نیروی زلزله در نظر گرفته شد. از مهمترین راهکارهای ارائه شده در زمینه کاهش نیروی تنه ای می توان به تعبیه درز انقطاع کافی بین دو ساختمان مجاور هم، اشاره کرد. در این تحقیق فاصله مورد نیاز بین سازه های با سیستم قاب خمشی فولادی با تحلیل غیر خطی به روش ارتعاشات پیشا محاسبه شده و اثر پارامتر ها ی دینامیکی (زمان تناوب، میرایی، جرم) روی این فاصله بررسی می¬گردد. همچنین رابطه ای برای محاسبه درز انقطاع مدلهای سازه ای مورد نظر پیشنهاد شده و نتایج حاصل از این رابطه با روابط آیین نامه های IBC2006 و استاندارد 2800 ایران مقایسه شده است.
نتایج نشان می دهند که با نزدیک شدن زمان تناوب دو سازه و همچنین افزایش میرایی، فاصله بین سازه ها کاهش می یابد. همچنین درز انقطاع محاسباتی بر اساس استاندارد 2800 ایران برای سازه های تا 7 طبقه، کمتر و برای سازه های بیشتر از 7 طبقه، بیشتر ازمقدار بدست امده بر اساس آیین نامه IBC2006 و روش استفاده شده در این تحقیق می باشد.
1- مقدمه
در هنگام زلزله در اثر حرکات زمین، ساختمانها تحت نیروهای دینامیکی قرار میگیرند و به ارتعاش در میآیند. در ساخت سازهای شهری به مواردی برخورد میکنیم که ساختمانهای مجاور به هم چسبیده و یا با فاصله کم از یکدیگر قرار دارند. این سازهها بدلیل اختلاف خواص دینامیکی در یک جهت معین دارای زمان تناوبهای مساوی نمیباشند. تفاوت زمان تناوب در سازه باعث اختلاف در واکنشهای آنها نسبت به شتاب زمین خواهد شد و در نتیجه با توجه به تعییر مکانهای آنها در لحظات مختلف، در طول زلزله دو سازه گاهی به هم نزدیک و گاهی از هم دور خواهد شد. و اگر فاصله دو سازه به اندازه کافی بزرگ نباشد در هنگام زلزله ممکن است با یکدیگر برخورد کرده و ضربهای به همدیگر وارد نمایند برای جلوگیری از این رخداد باید فاصله بین ساختمانهای مجاور قرار داده شود تا از برخورد آنها جلوگیری گردد این فاصله را درز انقطاع گویند.
در بسیاری از زلزلههای مهم گذشته در اکثر کلان شهرهای موجود در سراسر دنیا، بحث خرابی ناشی از نیروهای تنهای مشاهده شده است. بحث نیروی تنهای (Pounding) یکی از رایجترین و مرسوم ترین پدیدههای است که در خلال زلزلههای مهیب قابل رویت است. نیروی تنهای میتواند باعث ایجاد خسارتهای سازهای و معماری در ساختمان شده و بعضاً باعث ریزش کلی ساختمان میگردد.
در خلال زلزله 1985 مکزیکوسیتی حدود 15% از 330 ساختمان تحت اثر نیروی برخورد (تنهای) تخریب شدند. همچنین در خلال زلزله 1989 لوماپریوتا، تا حدود 200 مورد شکل گیری نیروی تنهای مشاهده گردید. در این میان حدود 79 درصد از ساختمانها دچار تخریب معماری شدند ] [.
در طی زلزله 1964 آلاسکا برج هتل آنچوراگ وستوارد دراثر برخورد با قسمتی از یک سالن رقص سه طبقه مجاور هتل، تخریب شد. همچنین، خرابی های ناشی از نیروی تنه ای در زلزله های 1967 ونزوئلا و 1971سانفرناندو نیز مشاهده گردید] [.
از طرف دیگر برخورد بین عرشه ها وپایه های کناری پلها در طی زلزله 1971 سانفرناندو مشاهده شد. در سال 1995در اثر زلزله هایاکو کن نانبو در ژاپن حرکت طولی المانهای پل هان شین تا 3/0متر نیز رسید. و از این زلزله به بعد تحقیقات اساسی بر روی نیروی تنهای شکل گرفت] [.
از مهم¬ترین راهکارهای ارائه شده در زمینه کاهش نیروی تنه ای می توان به تعبیه درز انقطاع کافی بین دو ساختمان مجاور هم به منظور جلوگیری از برخورد دو ساختمان، اشاره کرد. این روش از ساده ترین و در عین حال مفیدترین روشهای مرسومی است که امروزه در حیطه آیین نامه های مختلف از طریق مجموعه ضوابط خاص ارائه شده است. به منظور تخمین این فاصله جداساز روش¬های مختلفی همچون روش تفاضل طیفی، روش ضرایب لاگرانژ و روش ارتعاشات پیشا وجود دارد. محققین مختلف با استفاده از یکی از روش¬های ذکر شده و با فرض رفتار خطی برای دو ساختمان مجاور هم به تخمین این فاصله پرداخته اند. در این مقاله سعی شده است که درز انقطاع بین دو ساختمان با در نظر گرفتن رفتار غیر خطی اعضاء دو سازه مجاور هم، محاسبه گردد. روش مورد استفاده در این مقاله روش ارتعاشات پیشا بوده و تاثیر عواملی چون میرایی، دوره تناوب و جرم سازه ها بر درز انقطاع بررسی شده و نتایج حاصل از تحلیل با ضوابط آیین نامه ای استاندارد 2800 ایران و IBC2006 مقایسه شده است. فهرست مطالب
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:77
چکیده:
انسان قادر است چنان آگاهیهای خود را وسعت دهد که همه عالم هستی را شامل گردد این یکی از ویژگیهای انسان است که درمسیر او بسوی کمال موثراست اما قدرت علم آموزی تنها عامل درخود سازی نیست این توانائی باعث می شود که انسان قادر گردد خود را بشناسد و جهان هستی را تفسیر کند هر چه انسان بیشتر از این قدرت خود استفاده نماید و بیشتر تلاش کند آگاهیهای بیشتری را بدست آورده و افق وسیعتری را برای عمل در اختیار خواهد داشت .
اما خود سازی به تلاش نیازمند است وهر گونه تلاشی محتاج انگیزه است به تعبیر دیگر انسان دست به عمل و کاری نمیزند مگر اینکه انگیزه ای برای انجام آن کار داشته باشد .
هر عمل دیگری را که انسان انجام می دهد وقتی رسیدگی کنیم می بینیم منشاء آن یک نیاز وخواسته درونی است همین علم آموزی ودست یافتن به حقایق جهان هستی ودرک واقعیتها از یک نیاز درونی سرچشمه می گیرد .
پس هنگامیکه از خواسته ها صحبت می کنیم باید بدانیم که آن کاملا با آگاهی وعلم تفاوت دارد واصولا خواسته ها و آگاهیها از دو مقوله متفاوت هستند آگاهیها محدوده دید انسان را وسعت می بخشند وخواسته ها انسان را وادار می کند تا در آن محدوده دید خود عمل کند ونیازهای خود را را بر آورده سازد .
مثال :
ماده منفی بوسیله یک شیمست کشف می شود وبه همه می گوید که این ماده برای انسان مضراست و اگر کسی آنرا استعمال کند باعث مرگ او می شود دو انسان را فرض می کنیم یکی طالب زندگی و حیات خود است ودیگری از زنده بودن خود بیزار است وراه گریزی از این دنیا را جستجو می کند بالطبع اگر این ماده سمی به دست هر یک از اینها بیافتد دو عمل کاملا متفاوت انجام می دهند آنکه طالب حیات خود است وزندگی را دوست می دارد آن ماده سمی رااز بین می برد و دیگری که راهی برای مرگ خود جستجو می کند آن ماده سمی را می خورد و خود را از بین می برد .
واگر شخصی را فرض کنید که با انسانی دشمن است و می خواهد او را بکشد آن ماده سمی را در غذای او می ریزد واو را می کشد .
علم این هر سه نفر نسبت به ماه سمی یکسان بود اما سه عامل کاملا متفاوت در برخورد با آن ماده انجام می دهند پس روشن شد که خواسته ها ونیازهای انسان منشاء اعمال او می باشند و همین خواست ها هستند که در انجام کارها به انسان جهت می دهند که چه کار بکن و یا از چه ازکاری منصرف شو .
از اینرو لازم است این عامل موثر در عملکرد انسان ونقش آن در خود سازی او بمطالعه گذاشته شود و وسعت خواسته های انسان مورد بررسی قرار گیرد طبق سنت گذشته برای بررسی و وسعت خواسته های انسان آنرا با وسعت خواسته های حیوان مقایسه می کنیم .
جدول مقایسه سطح خواسته های انسان و حیوان
خواسته های حیوان خواسته های انسان
1- مادی 1- مادی و معنوی
2- شخص و فردی 2- فردی واجتماعی
3- منطقه ای 3- خارج از محدوده مکان
4- حالی 4- خارج از محدوده زمان
برای توضیح بیشتر سطر اول جدول باید گفت که خواسته های حیوان تنها ازغرایز او سرچشمه می گیرد و غرایز حیوان که به منظور رشد وتولید مثل می باشد تنها منشاء عمل در حیوان است .
از اینرو هیچگاه خواسته های حیوان از سطح مادیات فراتر نمی رود حال آنکه خواسته های انسان از سطح مادیات فراتر رفته و یکسری خواسته های معنوی را نیز شامل می گردد .
خواسته های معنوی تنها مخصو ص انسان است وهیچ موجود دیگری د رداشتن این سلسله از خواسته ها با وی شریک نیست یکی از خواسته های معنوی انسان حقیقت جویی است انسان خواستار این است که حقایق و واقعیتهای جهان هستی و محیط پیرامون خود را بشناسد بعبارت دیگر انسان طالب دانایی است و از جهل گریزان است این خواسته و تمایل از نوع تمایلات مادی نیست و تنها ا ختصاصی به انسان دارد یا قدرت طلبی و زیاده خواهی ابداع و ابتکار عشق و پرستش کشف حقایق هنر و زیبایی همه از خواسته های معنوی انسان است .
البته باید توجه داشت که همیشه در هنگام عمل دو یا چند خواسته مادی و معنوی باهم تلفیق شده وبر آیند این خواسته ها منشا عمل می گردد .
بهمین دلیل است که سطح خواسته های مادی در انسان نامحدود می شود .
مثلا درحیوان غریزه جنسی و جود دارد در انسان هم وجود دارد اما حیوان بر طبق غریزه آنچنانکه برای وی مقدر شده در سال یک یا دوبار به جفتگیری می پردازد و بعد از آن دیگر نه تمایل دارد ونه قادر است که به این امر اقدام کند درحالیکه در انسان این غریزه و خواسته محدود نیست و چنانچه برخواسته های دیگر غلبه کند اصلا سیری نمی شناسد .
وهمینطور نیاز است به غذا ازخواسته های مشترک انسان وحیوان است اما در حیوان محدود است و بمحض سیر شدن دست از غذا خوردن بر می دارد وبقیه غذا را بهمان حال رها می کند و میرود ولی انسان معده اش که پر شد بقیه را د رانبارها و مخزنها یخچالها ذخیره می کند مال اندوزی و ذخیره مواد وغیره نامحدود بودن خواسته های مادی انسان را تائید می کند .
ویاهر غذائی را نخوردن و بر سر سفره رنگین و تزئین شده غذا خوردن تلفیق دوخواسته مادی و معنوی در انسان است که اولی همان غریزه گرسنگی و نیاز انسان به غذا است ودومی طالب زیبایی و هنر بودن است که زیبائی خواستن مادی نیست .
اما سطر دوم جدول گویایی این مطلب است که خواسته های حیوان تنها به خود او و حداکثر به جفت و فرزند اختصاص دارد ولی انسان یک موجود اجتماعی است یعنی در اجتماع زندگی می کند و همین اجتماعی بودن یک سلسله خواسته هایی را برای انسان بوجود آورده است از قبیل کمک به همنوع رعایت مقررا اجتماعی و حقوقی عدالت خواهی همه ازنوع خواسته های اجتماعی است .
گاهی خواسته های اجتماعی چنان بر خواسته های فردی انسان غلبه پیدا می کند که انسانی را که ذاتا خواهان بقاء خود می باشد وادار به فدا کردن خود برای تحقق آرمانهای اجتماعیش می کند این امر که ایثار نامیده می شود ا زویژگیهای انسان است وهیچ موجدی در این ویژگی با وی شریک نمی باشد .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:50
چکیده:
در پژوهش حاضر سعی بر این بوده است با بهره گیری از الگوی نیاز سنجی ترکیبی ، به بررسی و مقایسه نیازهای دانش آموزان در پنج حوزه که شامل نیازهای جسمانی ، اجتماعی ، تحصیلی ، روانی و شغلی پرداخته شود . تحقیق حاضر ، از نظر هدف ، تحقیقی کاربردی و از لحاظ روش مطالعه ای توصیفی بوده است . جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان دختر مدرسه راهنمایی اندیشه در روستای هلایجان در سال تحصیلی 89-88 تشکیل داده اند . نمونه های پژوهش مشتمل بر 45 نفر بوده که شیوه نمونه گیری نیز به صورت تصادفی از هر سه پایه انتخاب شده اند ابزار گرد آوری اطلاعات این پژوهش نیز پرسشنامه نیاز سنجی ( GNI) بوده که از روایی و پایایی قابل توجهی برخوردار بوده . داده های به دست آمده از پژوهش با استفاده از شاخص های آمار توصیفی ، شامل انواع جدول فراوانی ، میانگین ، آزمون t و انحراف معیار نما ، کجی و کشیدگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. و برخی از نتایج پژوهش عبارت بوده اند از :
1 – میان نیازهای جسمانی و اجتماعی – جسمانی ، تحصیلی – جسمانی ، شغلی ، اجتماعی ، روانی – اجتماعی ، تحصیلی – اجتماعی ، شغلی ، روانی – تحصیلی - روانی ، شغلی و تحصیلی ، شغلی ارتباط معنی داری وجود دارد. و شباهت های بسیاری مشاهده شده است.
2 – میان نیازهای جسمانی و روانی ارتباط معنی داری وجود ندارد و بین این نیازها تفاوت های مشاهده شده است.
مقدمه :
تلاش و کوشش افراد در زندگی به منظور تامین نیازهای اساسی است . عدم تامین این احتیاجات و نیازها چه در زمینه بدنی و چه در جنبه روانی سبب پیدایش تشویش و اضطراب در افراد می شود . که موانعی در راه تامین احتیاجات اساسی او ظاهر می گردد . مطالعاتی که به واسطه زیست شناسان و روانشناسان به عمل آمده نشان می دهد که پاره ای از احتیاجات بدنی و روانی برای تمام افراد بشر ضروری و حیاتی است . تامین یا عدم تامین این احتیاجات در بهداشت بدنی و روانی افراد تاثیر فراوان دارد . با اینکه فعالیت افراد در هر دوره از رشد برای تامین این دسته از احتیاجات فرق می کند پس می توان گفت افراد در تمام ادوار زندگی این احتیاجات را برای خود ضروری و حیاتی تلقی می کنند . و برای تامین آنها حداکثر تلاش و کوشش را به خرج می دهند .
این گونه احتیاجات برای معلمان مدارس بسیار سودمند است . از یک طرف عوامل موثر در بهداشت روانی و بدنی بچه ها را برای ایشان مشخص می سازد و از طرف دیگر در فهم و رفتار دفاعی بچه ها ایشان را یاری می نماید ، هر یک از این دسته احتیاجات به نسبت تاثیراتی را در ادامه حیات افراد دارند که احتیاجات بدنی در درجه اول دارای اهمیت می باشند . این دسته از احتیاجات دارای دو جنبه مثبت و منفی هستند . جنبه مثبت مربوط به اموری است که تامین آنها ادامه حیات را ممکن می سازد . مثلاً احتیاج به اکسیژن ، غذا ، آب ، حرارت ، خواب و استراحت اینها جزء جنبه مثبت بدنی قرار دارند و ادامه حیات فرد وقتی ممکن است که اینگونه امور دسترسی داشته باشند . جنبه منفی احتیاجات بدنی مربوط به اموری است که پیدایش آنها حیات فرد را به خطر می اندازد . روی همین اصل محافظت از بدن در مقابل اینگونه امور ضروری است . در برنامه مدارس باید موادی گنجانده شود که بچه ها را به اصول و مبانی بهداشت آشنا سازد . معلم از این طریق ایجاد عادات صحیح بهداشتی در بچه ها و شرکت دادن آنها در بازیها و اعمالی که عضلات و اندام آنها را به فعالیت وا دارد در زمینه تامین بهداشت بدنی آنها اقدام کند . عدم تامین احتیاجات بدنی نه تنها رشد بدنی را متوقف می سازد بلکه آثار روانی نیز دارد . دسته ای دوم از احتیاجات اساسی ، احتیاجات روانی است که به نظر روانشناسان این دسته احتیاجات به اندازه احتیاجات بدنی برای انسان ضروری و حیاتی است . ( شریعتمداری ، علی ، ص 251 )
در این فصل سعی می شود که به منظور بررسی موضوع این پژوهش به مسائلی از قبیل بیان مسله تحقیق و اهمیت و ضرورت آن و نیز اهداف تحقیق پرداخته شود .
بیان مسله :
در ارتباط با موضوع پژوهش ، تحقیقات انجام شده نشان می دهد معلمان اولویتها و نیازهای دانش آموزان را بشناسند و رهنمودهای آموزشی را با این شناختها سازش دهند . در دههای اخیر تدریس به طور روز افزونی مشکل تر شده است این امر به دلیل تغییر نگرش نوجوانان نسبت به قدرت ( توانمندیهای ) بزرگسالان و نیز ارزش مدرسه است .
چندین سال قبل ویلیام گلاسر ( 1990 ) روانپزشک مشهور ، تدریس را به عنوان مشکل ترین حرفه و شغل دانست او برای معلمان سطوح راهنمایی و دبیرستان شدت کار را بیشتر می داند .
تحقیقات دیگر نشان می دهد علاوه بر عوامل محیطی و اجتماعی ، عوامل زیستی و ارگانیزمی هم می تواند تاثیراتی مفید و مهمی را در پیشرفت و بر آوردن نیازهای دانش آموزان داشته باشد . بنابراین عوامل مانند اقتصاد خانواده ، سطح اجتماعی و عوامل فرهنگی و آموزشی قطعاً می تواند در برآورده ساختن نیازهای دانش آموزان نقش بسزایی را داشته باشد . ( کریمیان ، حسین ، 1382 ، ص 1 )
بنابر مطالعات انجام شده تحقیقات صورت گرفته است که نشان می دهد این تحقیق دارای سوایی و اعتبار لازم است ولی در شرایط مکانی و زمانی متفاوت با شرایط تحقیق حاضر است نمی تواند پاسخ گویی مسله این پژوهش باشد بنابراین موضوع پژوهش نیاز به بررسی در شهرستان ایذه دارد .
در نتیجه محقق سعی می کند که به بررسی و مقایسه نیازهای دانش آموزان دختر مدرسه راهنمایی اندیشه در روستای هلایجان ( شهرستان ایذه ) در سال تحصیلی 89 – 88 بپردازد .
ضرورت و اهمیت پژوهش :
بدیهی است که کشور ما به مطالعات و تحقیقات مربوط به آموزش و پرورش دانش آموزان در زمینه های مختلف از جمله مقایسه نیازهای دانش آموزان ، رشد اجتماعی ، هوش ، یادگیری و غیره نیاز فراوان دارد . و در این میان ضروری است که به مسائل و مشکلات مهمی در شناخت و برآوردن نیازهای دانش آموزان و شکل گیری شخصیت آنها لطمه می زند مورد توجه قرار گیرد .
ویلیام گلاسر در این باره می گوید چون معلمان دوره راهنمایی و دبیرستان اشتیاق بیشتری برای کار با دانش آموزان موفق دارند با برخورد با دانش آموزان کم تلاش در این مقاطع روز به روز بیشتر ناامید می گردند . او می گوید : هنگام گفتگو با صدها معلم دریافتیم که مشکل آنان نبود انضباط در کلاس و یا اعتراض دانش آموزان نسبت به آموزگاران نیست بلکه آنها احساس می کنند نتوانسته اند شاگردان خود را به تلاش وادارند . بدین ترتیب معلم و شاگردان در دام های پیچیده گرفتار شدند و دانش آموزان مطالب درسی برایشان خسته کننده است و هیچ فایده ای در یادگیری مطالب نمی بینند از طرف دیگر معلمان در راه کوشش برای وادار کردن آنها به یادگیری تنها کار را بدتر می کنند بنابراین برای رفع بهبود اوضاع راهی جزء برآورده ساختن نیازهای دانش آموزان و توجه به این نیازها که هم باعث تشویق و ایجاد انگیزه در دانش آموزان می شود و هم سبب آسودگی خاطر معلمان می گردد . و ببینند که دانش آموزان به چه چیزهای احتیاج دارند ؟ نیازهای آنان در ارتباط با مدرسه و کلاس درس عبارتند از : 1- امنیت 2- امید 3- پذیرش و مقبولیت 4- شان و احترام 5- قدرت 6- لذت و سرگرمی 7- شایستگی .
این نیازها با علایق و یا خواسته ها متفاوتند زیرا آنها تنهای مدام دانش آموزان هستند برای مثال پذیرش و مقبولیت ، هنگامی که دانش آموز احساس کند که از طرف معلم مورد پذیرش نمی باشد ضمن احساس بی اتکایی و بی اهمیت بودن سعی خواهد کرد که مقبولیت و پذیرش همسالان و شاید برخی از همسالان نامناسب خود دریافت کند که نتیجه های جز دردسر برای معلم ببار نمی آورد برخلاف نیازها ، خواسته ها یا علایق شامل مواردی است که ما دوست می داریم و فقدان آنها ما را با مشکل جدی مواجه نخواهد کرد . ( حسینــی ، نــرگس السادات 2 /8 /88 روزنامه اطلاعات ( www. Etteleat . cm )
به عقیده مازلو هر فرد داری تعدادی نیازهای ذاتی است که فعال کننده و هدایت کننده نیازهای عزیزی اند یعنی ما با آنها به دنیا می آییم اما رفتارهایی که ما برای ارضای آن اکتسابی هستند . ( کریمی ، 1384 ، ص 2 )
این نیازها بر اساس اهمیت به ترتیب زیر قرار می گیرند :
1 – نیازهای فیزیولوژیکی Physiological needs
2 – نیاز به ایمنی Safety needs
3 – نیازهای عشق و تعلق داشتن Belongingness and love needs
4 – نیاز به احترام Esteem needs
5 – نیاز به خود شکوفایی Self – actualization needs
نیازهای فیزیولوژیکی شامل : نیاز به غذا ، هوا ، خواب و رابطه جنسی است .
نیازهای ایمنی شامل : امنیت ، ثبات ، نظم و رهایی از ترس و اضطراب می باشد .
نیازهای تعلق داشتن و عشق : از طریق روابط عاطفی با شخص یا اشخاص دیگر برآورد .
نیازهای احترام شامل : عزت نفس و احترام از سوی دیگران است .
نیاز خود شکوفایی شامل : تحقق توانایی های بالقوه و قابلیت های شخص بوده و به عبارتی مازلو خود شکوفایی را به عنوان نیاز یک فرد برای محقق کردن آنچه «برای انجام آن زاده شده اســـت » ( از نظــریــه شخصیـــت ، ص 387) .
هر نیازی که در پایین ترین مرتبه سلسله مراتب قرار گیرد قوت ، توانایی و اولویت آن بیشتر نیازهای فیزیولوژیکی جزء بنیادی ترین و قوی ترین نیازها هستند و قادر به بازداری کامل همه ناتوانی در برآورده کردن نیازهای سطح پایین تر ، نوعی نارسایی در فرد ایجاد می کند به نیازهای کمبود یا نارسایی نیز می نامند .
نیازهای شناختی : نیازهای دانستن و فهمیدن
مازلو ، معتقد بود مجموعه دیگری از نیازها ( نیاز به داشتن و فهمیدن ) وجود دارد مراتب نیازهای شناختی را تشکیل می دهند .
این نیازها سائق های ذاتی هستند و در اوایل زندگی ( اواخر دوره نوزادی و اوایل کودکی ) طبیعی کودک ظاهر می شوند . عدم توفیق در بر آوردن این نیازها زیان بار است و می تواند از شخصیت بازداری کند .
نیاز به دانستن قوی تر از نیاز به فهمیدن است و باید لااقل تا حدودی ارضا شود تا نیاز برطرف شود . همچنین بدون ارضای این نیازها ، رسیدن به خود شکوفایی غیر ممکن است ( نظریه های شخصیت ، ص 367 ) .
فرمت فایل :docx(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:30
چکیده :
مقاله حاضر به تعریف ، تاریخچه وکاربرد پست الکترونیکی دربخشهای مختلف کتابخانه ازجمله کاربرد آن در واحد مرجع، واحد انتخاب وسفارش ، سازماندهی اطلاعات ، تهیه مجلات الکترونیکی،اشاعه اطلاعات ،گروهای مباحثه ونیاز کتابداران به آن می پردازد ودرپایان مزایا و مشکلات استفاده از پست الکترونیکی در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی ذکر شده است.
کلید واژه ها
پست الکترونیکی – کتابخانه ها و مراکزاطلاع رسانی - پست الکترونیکی ، انتخاب وسفارش- پست الکترونیکی ، سازماندهی اطلاعات- پست الکترونیکی ،کتابداران- اشاعه اطلاعات - گروه های بحث الکترونیکی
مقدمه :
هزاران سال است که دیگر ، دیدار و گفتگوی حضوری تنها برآورنده نیاز انسان به ارتباط نیست و بشر همواره به دنبال سریع ترین راه برای برقراری ارتباط بوده است ، شبکه ها بر اساس همین تمایل انسان به برقراری ارتباط با دیگران بنا نهاده شده اند.(مدیری،1376،49)
پست الکترونیکی یکی از مهمترین و پراستفاده ترین خدمات شبکه ارتباطی اینترنت محسوب می شود و قابلیت ارسال و دریافت هرنوع پیام اعم از متن ، تصویر ، صوت ،... را به شکل الکترونیکی ( رقومی ) دارد. پست الکترونیکی شباهت زیادی به پست معمولی دارد. پست الکترونیکی همچون پست معمولی دارای فرستنده ، گیرنده ، محمل و پیام است با این تفاوت که تمامی اجزای آن کامپیوتری می باشد. (شیری ، 1378 ، 32 )
پست الکترونیکی ، امکان ارتباط همزمان افراد را فراهم می سازند ، به عبارت دیگر فرستنده هر وقت بخواهد پیام خود را ارسال می کند و گیرنده نیز هروقت بخواهد پیام مورد نظر را بخواند. در واقع لازم نیست فرستنده و گیرنده پیام ، ارتباط همزمان داشته باشند. هنگام ارسال یک نامه الکترونیکی ، پیام از یک رایانه به رایانه دیگر می رود تا به مقصد برسد و در مقصد به صندوق پستی سیستم گیرنده می رود و در یک فایل(inbox) ذخیره می شوند.
در روزگاران قدیم به لحاظ محدودیت جغرافیایی هر یک از کشورها و عدم نیاز به ارتباط با خارج از محدوده زندگی خود ، پست فقط نقش یک رابط داخلی را بر عهده داشت ولی تحولاتی که بعد از انقلاب صنعتی در اروپا بوجود آمد و گسترده شدن روابط اجتماعی ، صنعتی و بازرگانی و نیز ضرورت ارتباط با خارج از کشور، پست نیز به تبع این تغییرات دچار تحولاتی شد و انسان به این نتیجه رسید که دیگر وسایل حمل و نقل قدیمی از چاپاروکبوترنامه گرفته تا وسا یل ارتباطی دیگر ، جوابگوی رشد سریع ارتباط انسانی نیست و با گسترش این ارتباطات بود که وسیله ارتباطی سریعی به نام پست الکترونیک که حاصل تحولات فناوری اطلاعات در اینترنت بود ، بوجود آمد تا جائیکه امروزه ما به وسیله این ابزار ارتباطی در ظرف چند ثانیه می توانیم نامه ای را به آن سوی دنیا بفرستیم.
پست الکترونیکی چیست ؟
پست الکترونیکی یکی از روشهای ارسال نامه ، پیام و فایل به صورت الکترونیکی ، از طریق رایانه ها و یا شبکه ها می باشد. پست الکترونیکی از مشهورترین خدمات اولیه و عمومی اینترنت است. این سیستم در شبکه های مختلف و اینترنت بین رایانه ها ارتباط غیر همزمان را بوجود آورده است. پیامها به صورت الکترونیکی از طریق دروازه های (Gateway ) شبکه به شکل های مختلف و گوناگون دیگر هدایت می شود. مبادلات الکترونیکی می تواند متنی ساده و با حجم بسیار کم و یا پرونده های صدا ، تصویر و فیلم و هر چیز دیگر را شامل می شود.
ابزار و امکانات جدیدی چون فهرستهای پستی ، گروههای خبری ، کنفرانسهای الکترونیکی ، سیاهه های الکترونیکی و گروههای هم علاقه برگرفته از پست الکترونیکی می باشد.( ابراهیمی ، 1380 ، 204 – 259 ).
تاریخچه استفاده از پست الکترونیکی
پست الکترونیکی یا ( Electronic mail = E – mail ) یکی از نخستین خدمات اساسی اینترنت به عنوان پراستفاده ترین ابزار شبکه اینترنت مطرح است. قدمت این سرویس به دهه های 70 و 80 میلادی برمی گردد ( ابراهیمی ، 1379 ، 47 ). این ابزار ارتباطی در حوالی سال 1965 زمانی اختراع شد که « فرناندو کوریاتو » و همکارانش در مؤسسه تکنولوژی ماساچوست ( mit ) برنامه ای را درست کردند که به کاربران رایانه های دانشگاه اجازه می داد پیام های خود را مبادله کنند. برای بیشتر مردم پست الکترونیکی پدیده ای نسبتاً جدید است. اما جالب است که بدانیم نخستین پست الکترونیکی ( E – mail ) جهان 30سال پیش ، پس از آنکه یک برنامه نویس علامت را به عنوان آدرس پست الکترونیکی به کار گرفت ، فرستاده شد.( بشیری ، 1380)
« ری تا مینسون » را پدر پست الکترونیکی خوانده اند و به این علت او را پدر پست الکترونیکی نام نهاده اند که او در سال 1971 برنامه ای اختراع کرد که اجازه می داد پیامهای الکترونیکی میان رایانه ها رد و بدل شود. البته سیستم پست الکترونیکی اختراع او نیست بلکه همانطوریکه ذکر شد پست الکترونیکی در حوالی سال 1965 زمانی اختراع شد که « فرناندو کوریاتو » و همکاران وی در مؤسسه تکنولوژی ماساچوست ( mit ) برنامه ای را درست کردند که به کاربران رایانه های دانشگاه اجازه می داد پیام های خود را مبادله کند.( بشیری ، 1380)
کاربرد پست الکترونیکی در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی
پست الکترونیکی به عنوان یکی از ابزارهای مهم ارتباطی دارای مزایا و کاربردهای ویژه ای در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی می باشد. از کاربردهای پست الکترونیکی در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی به موارد زیر می توان اشاره کرد از جمله:
- امکان ارسال همزمان چند کاربر از طریق کنفرانس پست الکترونیکی
- امکان ارسال همزمان پیام برای چند نفرازطریق گروههای مباحثه وفهرست های پستی
- امکان عضویت در گروه های مباحثه ، گروه های خبری و فهرست های پستی
- سرعت بالای ارسال و دریافت نامه ها و پیام برای گروه ها و اشخاص
- عضویت در خدمات آگاهی رسانی جاری و اشاعه اطلاعات گزیده ناشران ، و...
- ارسال درخواستهای امانت بین کتابخانه ای و سایر مکاتبات اداری مربوط به درخواست و ارسال منابع اطلاعاتی
- ایجاد گروه های مباحثه و خبری در موضوعات مختلف کتابخانه ، کتابداری و اطلاع رسانی و تبادل تجربیات علمی و کاربردی
- پایین بودن هزینه
- حذف محدودیت های زمانی و جغرافیایی
- دریافت بعضی از مجلات الکترونیکی رایگان که از طریق پست الکترویکی توزیع می شود.
- تولید بولتن خبری و یا فهرست تازه های کتابخانه و ارسال آن از طریق فهرستهای پستی به مشترکین
- استفاده از پست الکترونیکی برای دسترسی به بسیاری از اطلاعات موجود در اینترنت
- سهولت ، سرعت و قابلیت های استفاده از پست الکترونیکی باعث شده که اکثر کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی علاوه بر مکاتبات شخصی که از بدیهی ترین خدمات پست الکترونیکی است ، برای اشاعه جدیدترین اطلاعات به مشتریان خود ، این ابزار پر قدرت اطلاع رسانی را به خدمت بگیرند.
کاربرد پست الکترونیکی در بخش ها و واحدهای کتابخانه متفاوت است و هر بخش یا واحد می تواند با توجه به نیازها و انجام یکسری اقدامات به تناسب کاربرد پست الکترونیکی در آن قسمت بکار برد. از جمله کاربردهای پست الکترونیکی در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی عبارتند از :
کاربرد پست الکترونیکی در واحد مرجع؛ ارائه خدمات مرجع از طریق پست الکترونیکی
از قدیمی ترین روش هایی است که برای ارائه خدمات مرجع الکترونیکی از سال 1990 مورد استفاده قرار گرفته است. در ابتدایی ترین طریقه ارائه خدمات مرجع از طریق پست الکترونیکی ، پیوندی در سایت اصلی کتابخانه یا مؤسسه ای که می خواهد خدمات مرجع از طریق آن ارائه شود ، قرار داده می شود که با انتخاب آن ، یک صفحه ساده پست الکترونیکی باز می شود و کاربر می تواند نیازهای اطلاعاتی خود را در آن صفحه وارد کند(حمیدی ، 1385، 119)