دانلود تحقیق بررسی روش های اقتصادی کاهش ضایعات محصولات کشاورزی

اختصاصی از یارا فایل دانلود تحقیق بررسی روش های اقتصادی کاهش ضایعات محصولات کشاورزی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:17

چکیده:
موضوع بحث انگیز روند افزایشی ضایعات مواد غذایی، یکی از چالشهای جدی اکثر کشورها به ویژه، کشورهای در حال توسعه است، سیاستمداران و اندیشمندان مجامع علمی در جهان سوم درصدد برآمده اند برای کاهش ضایعات محصولات کشاورزی در مراحل کاشت، داشت و برداشت و مراحل توزیع و مصرف چاره اندیشی کنند. بر همین اساس ضرورت دارد به خط مشی سیاست کلان، راهکارهای عملی و اجرایی جهت جلوگیری از ضایعات از جانب دولت و نیز بالا بردن سطح آگاهی عمومی در کاهش ضایعات اهمیت داده شود. در این مقاله همچنین مسایل مبتلا به مراحل کاشت، داشت و برداشت و نیز مرحله مصرف، تاثیر ضایعات در قیمت غذایی کشور، اثر فرسودگی ماشینهای کشاورزی در افزایش ضایعات، حمایت از کشاورزان در جهت افزایش بهره وری، اصلاح نظام خرید تضمینی، بسته بندی، خود کفایی در غلات در افق ده ساله، سهم کشاورزی در عوامل تولید ملی و ارزش تولید در اقتصاد ملی تجزیه و تحلیل شده است. در بخش دیگری از مقاله برنامه کنار گذاری کشت محصول (Set aside)، سیاستهای کاهش هزینه مبادله (Transaction cost)، کاهش یارانه بعضی از محصولات غذایی، بکارگیری مناسب خرید تضمینی، افزایش کیفیت بسته بندی، کاهش ضایعات از طریق بازاریابی مناسب (کارایی سیستم بازاریابی و ضایعات در سیستم بازاریابی) و نقش مجموعه فعالیت های بازاریابی، وظیفه متخصصین بازاریابی و پرهیز از دور باطل تولیدات نامناسب، نقش بازاریابی نامناسب و در افزایش ضایعات مورد بحث قرار گرفته است. با توجه به اهمیت استراتژیک بخش کشاورزی در ارزش تولید ناخالص کشور و ارزش صادرات غیر نفتی و اشتغال کشور کاهش ضایعات می تواند علاوه بر افزایش عملکرد محصولات زراعی و باغی، در ایجاد اشتغال، توسعه صادرات غیر نفتی و ایجاد امنیت غذایی از اهمیت بالایی برخوردار است.
لغات کلیدی: کاهش ضایعات، امنیت غذایی، اصلاح نظام خرید تضمینی، برنامه کنار گذاری کاهش هزینه مبادله، کیفیت بسته بندی، بازاریابی مناسب
مقدمه:
یکی از سیاستهای جدی دولتها در امر امنیت غذایی، کاهش ضایعات غذایی است و از طرف دیگر سازمان FAO راههایی را برای جلوگیری از ضایعات مواد غذایی به مسئولان کشاورزی و تأمین کنندگان موادغذایی دولتهای عضو، ارائه داده است.
موضوع با اهمیتی که دولتمردان هر کشوری باید درنظر بگیرند تعیین خط مشی کلان در رابطه با کاهش ضایعات می باشد و بعد از تعیین خط مشی و سیاست کلان بایستی مسئولیتها و وظایف، سازمانهای خصوصی و دولتی مشخص و تعیین شود. در این راستا باید دو راه حل در نظر گرفته شود. راه حل اول مربوط به بالا بردن سطح آگاهی عمومی در کاهش ضایعات از طریق روشهای جلوگیری از ضایعات می باشد. البته این راه حل در روند درازمدت ثمردهی خواهد داشت. راه حل دوم مربوط به تدوین سیاستها از طرف دولتها می باشد. اجرای این سیاستهای بعد از تدوین اثرگذاری سریعتری در کاهش ضایعات خواهد داشت. بطور مثال کاهش سوبسید نان از طرف دولت می تواند سریعاً بر مصرف نان تأثیر گذارد.
تأکید بر دو راه حل فوق به علت افزایش جمعیت و کاهش منابع طبیعی، امکانات و منابع محدود می باشد و پاسخگویی به نیاز غذایی افراد بتدریج از جانب مسئولان دولتی مشکل می شود، غذا و امنیت غذایی نه تنها وجه اقتصادی – اجتماعی دارد، بلکه به تازگی چهره سیاسی گرفته و به عنوان ابزار سیاسی مورد استفاده کشورهای صنعتی قرار می گیرد.
با توجه به شرایط فعلی اقتصاد و کاهش درآمد ارزی در کشور باید، از امکانات استفاده بیشتری کرد، تا تولیدات را افزایش داد و از بند واردات رها شد و نهایتاً از هدر رفتن ارز جلوگیری کرد.
در این مقاله هدف بر این است، اهمیت جلوگیری از ضایعات بیشتر شکافته شود و نیز روشهای اقتصادی جلوگیری از ضایعات مورد تجزیه و تحلیل و بررسی قرارگیرد و در پایان پیشنهادات و نتایج ارائه خواهد گشت.

مروری بر مطالعات انجام یافته درخصوص ضایعات محصولات کشاورزی
مهمترین مطالعات انجام شده در مورد ضایعات نان را می توان به صورت ذیل بیان نمود:
1- «قیمت تعادلی نان»، محسن محسنین، (1373). سازمان تحقیقات،‌آموزش و ترویج کشاورزی.
در این تحقیق که هدف از آن تعیین قیمت تعادلی نان بود، 55 نانوایی (تافتونی، بربری، لواشی، سنگکی و نواری) و 528 خانوار معمولی ساکن در تهران از لحاظ مصرف و ضایعات نان مورد بررسی قرارگرفته اند. بررسی های انجام شده نشان می دهد که ارتباط ضعیفی بین مجموع مخارج و مقدار مصرف سرانه نان وجود دارد و میزان ضایعات برابر 5/12 درصد مقدار خرید نان است. بیشترین ضایعات، در خانوارهای کم درآمد دیده شده و با افزایش تعداد افراد خانوار درصد ضایعات نیز افزایش می یابد. همبستگی ضایعات سرانه با تحصیلات و سن همسر منفی است.
2- «گزارش نتایج کیفی و ارزش نانوایی ارقام گندم کلیه نقاط ایران» (1367) پرویز ایرانی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، واحد تکنولوژی شیمی و غلات، کرج.
در این تحقیق 5231 نمونه از بذور کلیه نقاط ایران مورد آزمایش قرار گرفتند و از نتایج آن می توان گفت که در انتخاب ارقام گندم باید از ارقامی که دارای مقطع آردی هستند خودداری نمود و بیشتر گندم با دانه های شیشه ای را برگزید. چون دانه های آردی اکثراً از کیفیت ضعیف تری برخوردارند و به دلیل ایجاد حالت چسبندگی، مشکلات زیادی را در امر آسیاب کردن به وجود می آورند، خسارت آفت سن و مرض فوزاریوم، روی گندم های دانه نرم، بیشتر بوده و کیفیت نانوایی آنها را کاهش می دهد. در ضمن سایر نتایج تحقیقات نشان داد که برای تهیه نان مرغوب، آرد باید حداقل یک تا دو ماه برای ادامه فعل و انفعالات و استراحت در سیلو باقی بماند و درضمن باید سه مرحله اصلی (بهم زدن خمیر، زمان تخمیر و مرحله پخت) کاملاً رعایت شود.
3- موضوعی تحت عنوان جلوگیری از ایجاد ضایعات در محصولات فاسد شدنی که ناشر آن سازمان FAO است توسط علیرضا قدیمی با همکاری منصور عباس آبادی در سال 1379 در گروه پژوهشی استراتژیهای ملی و کشاورزی پایدار موسسه پژوهشهای برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی ترجمه شده است. در این مقاله به موضوعاتی همچون اهمیت محصولات فاسد شدنی، عوامل مرتبط با سیستمهای پس از برداشت و محصولات ریشه ای و غده ای اشاره شده است. در این گزارش بیشتر بر روی روشهای فنی جلوگیری از ضایعات، روشهای انبارداری و سردخانه ای، جلوگیری از ضایعات و روشها و طریقه حمل و نقل تأکید گردیده است.
4- در زمینه ضایعات مقاله دیگری تحت عنوان «تعیین و ارزیابی اقتصادی گندم در زمان برداشت و خرمنکوبی در مناطق هرات، مروست و ابرکوه استان یزد» در سال 1376 توسط محمود حمیدنژاد و بقیه بررسی شده که در فصلنامه شماره 34 موسسه پژوهش های برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی در تابستان 1380 انتشار یافته است این مقاله به نحوه سیاستگذاری و برنامه ریزی مناسب در زمینه کاهش ضایعات محصول گندم منوط به فراهم بودن آمار و اطلاعات مربوط بر میزان و ارزش ضایعات این محصول در مراحل مختلف تولید تا مصرف می باشد، پرداخته است و همچنین عوامل موثر بر آن را در هر یک از مراحل بررسی نموده است بخش اول این تحقیق به تعیین میزان ضایعات گندم در زمان برداشت و خرمنکوبی در استان یزد پرداخته و بخش دوم به ارزیابی اقتصادی این ضایعات اختصاص یافته است.

دانلود پایان نامه بهداشت کشاورزی در روستای قلعه خواجه شهرستان ورامین

اختصاصی از یارا فایل دانلود پایان نامه بهداشت کشاورزی در روستای قلعه خواجه شهرستان ورامین دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:122

فهرست مطالب:
مقدمه    4
تعریف بهداشت کشاورزی    6
مهمترین عوامل زیان آور کشاورزی    6
گوجه فرنگی    8
منشا گوجه فرنگی    8
تولید نشاء در مزرعه    9
تولید نشا در کانتینر    14
محیطهای کشت    15
کانتینرها    16
کاشت بذر    16
مقاوم سازی    19
عملیات پس از تولید    20
عملیات زراعی    20
آماده کردن مزرعه و بستر کاشت    21
آبیاری و زهکشی    22
روشهای کاشت    25
فاصله کاشت    32
رسیدن میوه    36
مدیریت علفهای هرز و گیاهان انگلی    37
برداشت ، عملیات پس از برداشت ، انبارداری و بازاریابی    38
درجه بندی و بسته بندی    41
انبارداری    42
آفات و بیماریهای مهم گوجه فرنگی    43
1- لکه موجی گوجه فرنگی    43
شرایط مناسب برای توسعه    44
2- لکه برگی گوجه فرنگی    45
شرایط مناسب برای توسعه    45
3- ورتیسیلیوم گوجه فرنگی    47
5- لکه سیاه برگ گوجه فرنگی    49
6- پوسیدگی گوجه فرنگی    50
7- ویروس موزائیک توتون ( TMV )    52
8- ویروس پیچیدگی زرد برگ ( TYLCV )    53
9- شانکر باکتریایی گوجه فرنگی    54
10- لکه باکتریایی گوجه فرنگی    57
11- لکه گرد گوجه فرنگی    58
ب) آفات گوجه فرنگی    60
1- مگس سفید گلخانه ( Trialeurodes vaporariorum )    60
2- کنه حنایی گوجه فرنگی ( Aculops Lycopersici)    60
سیستم کشت کف گلخانه    70
سیستم کشت در کیسه    70
ناهنجاریهای فیزیولوژیک    76
لکه های ( خال های ) طلایی ( Gold specks )    79
آبکی شدن میوه ( Watery fruit )    79
پوسیدگی گلگاه ( BER )    80
5) پفی یا تو خالی شدن میوه    82
محتوای منیزیم برگها    105
عوامل زیان آور شیمیایی محیط کار    111
توصیه های بهداشتی درمانی در هنگام بروز مسمومیت حاد    114
علائم مسمومیت مزمن    114
مواد شیمیایی    116
انواع عوامل زیان آور شیمیایی    117
مسمومیت ناشی ازسموم در کشاورزی    117
عوارض فیزیولوژیکی ناشی از تماس با سموم دفع آفات    118
بیماری های غیر سرطانی ناشی از آفت کش ها    119
گرد و غبارها    120
حوادث ناشی از وسایل مورد استفاده در کشاورزی    122
منابع :    126
 
مقدمه:
با توجه به افزایش بی رویه جمعیت و پیش بینی های انجام شده در خصوص رسیدن جمعیت دنیا به مرز 15 میلیارد نفر در 2020 ضروری است نسبت به تامین غذا و انرژی برای آنها فکر شود و از آنجائیکه درصد زیادی از این غذا و انرژی از محصولات کشاورزی و دامی و فراورده های آنها تامین می گردد لازم است اولاً خود کشاورزان از سلامتی کامل برخوردار بوده و از طرفی دیگر محصولات غذایی سالم و بهداشتی به جامعه عرضه گردد . بخش کشاورزی نسبت به گذشته تغییرات وسیعی داشته و این تغییرات بهداشت و ایمنی کشاورزان را از دست خوش تغییر کرده .
از بعضی جنبه ها به دلیل پیشرفت تکنولوژی حفاظت فردی و آگاهی از خطرات ، ایمنی و بهداشت کارکنان کشاورزی ارتقاء یافته ( در این راستا NOISH مرکز ایمنی و بهداشت کشاورزی را تاسیس کرده است ) و همچنین به دلیل به کارگیری موادی مانند انواع آفت کشها ایمنی و بهداشت کشاورزان به مخاطره افتاده است در دنیای امروزی تقریباً نیمی از نیروی کار در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند (حدود 3/1 میلیارد نفر) . با ابن وجود بخش کشاورزی به دلیل تمرکز نیروهای بهداشت حرفه ای بر روی صنایع مورد غفلت واقع شده است ، بیشتر قربانیان بخش کشاورزی ، کشاورزان کشورهای در حال توسعه می باشند طبق برآورد ILO سالانه 170000 نفر از کشاورزان به دلیل انجام کار کشته می شدند (حوادث در اثر ماشین آلات کشاورزی و مسمومیت ها است ) این بدان معناست که ریسک مرگ در کشاورزی دو برابر سایر مشاغل است . بعلاوه به دلیل عدم گزارش مرگ و میرها ، آسیب ها و بیماریهای ناشی از کشاورزی وضعیت ایمنی و بهداشت کشاورزان از آنچه مقامات رسمی بیان می کنند بدتر است . 
در بیشتر کشورها تنها عده کمی از کشاورزان توسط قوانین ملی و بیمه پوشش داده می شوند و بیشتر کشاورزان از هرگونه حفاظت اجتماعی محروم می باشند همچنین هیچگونه استاندارد بین المللی که به طور کامل ایمنی و بهداشت کشاورزان را مورد توجه قرار دهد وجود ندارد . برای دست یافتن به توسعه پایدار در بخش کشاورزی باید به وضعیت بهداشتی و رفاهی کشاورزان توجه کافی شود و همزمان با رشد کشاورزی ، حفاظت کشاورزان در برابر مخاطرات محیط کار افزایش یابد و در سطوح ملی و بین المللی بهداشت حرفه ای کشاورزان مورد توجه قرار گیرد . 
به منظور حفظ کشاورزان در برابر مخاطرات محیط کار اولین قدم شناخت مخاطرات و بیماریها و عوارضی است که ممکن است سلامتی کشاورزان را تهدید کند . 
 
تعریف بهداشت کشاورزی
بهداشت کشاورزی عملی است که با شناسایی ، ارزیابی و کنترل عوامل و شرایط زیان آور محیط کار و انجام مراقبت های بهداشتی ، درمانی حافظ سلامت کشاورزان کشور می باشد.
هدف
عبارت است از نگهداری و بهبود سلامت جسمی و روانی کشاورزان و افراد وابسته به آنها و رسانیدن آنها به حداکثر ممکن می باشد. که برای رسیدن به آن اقدامات زیر قابل انجام است.امید است با آموزش این گروه و رعایت اصول ایمنی و بهداشتی توسط کشاورزان گامی موثر در جهت ارتقاء سلامت جامعه و تولید بیشتر بر داریم.
مهمترین عوامل زیان آور کشاورزی
عوامل زیان آور فیزیکی
الف. صدا
ب. ارتعاش
ج. ماشین آلات کشاورزی 
د. اشعه های ماوراء بنفش و مادون قرمز
ه. گرما 
و. سرما
ی. رطوبت 
ن. الکتریسیته و .......
2.عوامل زیان آور کشاورزی
الف. انواع سموم مورد استفاده (بصورت اسپری و گرد و غبار)
ب. آفت کشها
ج. گرد گلها و گیاهان (گرد و غبار)
د. مواد سوختنی ( بصورت گاز و یا بخار )
3.عوامل زیان آور مکانیکی و ارگونومیکی
الف. استفاده از ابزار آلات نامناسب
ب. وضعیت نامناسب بدن در حین کار
ج. بلند نمودن و حمل بار به روش نادرست
4.عوامل زیان آور بیولو‍ژیکی
الف. از طریق تماس با حیوانات مختلف
ب. تماس با ضایعات و آلاینده های بیو لوژیکی
ج. تماس با انگل ، باکتری و ویروس های موجود در آب ، خاک و هوا 
5 . عوامل زیان آور روانی
الف. استرسها و فشارهای روانی ناشی از حرفه کشاورزی ب. خستگی
 
گوجه فرنگی
معرفی 
گوجه فرنگی زراعی یکی از محصولاتی است که به تازگی به لیست محصولات غذایی مهم جهان اضافه شده و در طی قرن گذشته با تولید سالانه حدود  50 میلیون تن  ، یکی از محبوب ترین سبزی ها محسوب می گردد.
وجود حالت تازه خوری و قابلیت فراوری این محصول ، نقش به سزایی در پذیرش سریع و همگانی آن به عنوان یک محصول غذایی مهم داشته است. 
گوجه فرنگی گیاهی است چند ساله که اکثرا در تمام جهان به صورت یک ساله کشت می گردد. این گیاه حساس به سرمای اول پاییز بوده و می توان آن را با موفقیت از خط استوا تا مدارات بالا ، کشت کرد. امروزه ارقام مختلفی برای محیطها ، روش های تولید و استفاده غذایی متفاوت تولید شده است. انطباق بسیار خوب این محصول به موارد استفاده و محیطهای متنوع ، از تنوع ژنتیکی بسیار زیاد موجود در جنس و سهولت نسبی استفاده از این تنوع در برنامه های اصلاحی مربوط می شود.
منشا گوجه فرنگی
تعداد زیادی از خویشاوندان زراعی و وحشی گوجه فرنگی در سلسله جبال آنددرپرو   ،  اکوادور و بولیوی ( مرکز تنوع گوجه فرنگی ) یافت می شود. این خویشاوندان اولیه گوجه فرنگی خوراکی ، محیطهای متنوعی را در طول و عرض جغرافیایی اشغال می کنند و خزانه ژنی پایان ناپذیری را برای اصلاح گونه ها فراهم می کنند.
بر طبق نظر جنگینز ، مکزیک مرکز تنوع و اهلی سازی گوجه فرنگی محسوب می گردد و چنین به نظر می رسد که انواع  زراعی آمریکای جنوبی از کزیک معرفی شده باشند. بنابراین سواحل شرقی آمریکای جنوبی و مکزیک ، مراکز اولیه پیدایش گوجه فرنگی محسوب می شوند. احتمالا جدّ ارقام زراعی گوجه فرنگی است که در مکزیک به طور گسترده ای کشت می شود.
 
 تولید نشاء در مزرعه
جنوب شرقی ایالات متحده منبع اصلی نشاء گوجه فرنگی برای شمال شرقی ایالات متحد و جنوب کاناداست . اکثر نشاء ها در مزرعه ، در خاکهای جلگه ساحلی تولید می شوند . بذر گوجه فرنگی از اواسط فوریه تا اواخر آوریل کشت می شود و گیاهان ، بر حسب رقم ، تاریخ کاشت ، شرایط محیطی ، و عملیات مدیریتی ، در مدت 65 روز برای حمل و نقل آماده می شوند . 
نشاء ها معمولاً بعد از گیاه پوششی زمستانی چاودار ، که هرس زده شده و با گاوآهن برگردان دار به زیر خاک برده شده است کاشته میشوند . برای کاهش خسارت ناشی از شن های باد رانده ، ردیف های چاودار به عنوان بادشکن باقی می ماند در کذشته اکثر نشاء ها در زمین جدید کاشته می شد ، اما اکنون چندین سال در یک زمین به صورت ردیفی کاشته می شود تا بتوان از مزیت سیستم های فعلی آبیاری بارانی ثابت یا عقربه ای (سنتر پیوت) پایورت بهره برد . زمین با ایجاد پشته به وسیله یک کولتیواتور دوّار و پشته ساز آماده می شود ، طوری که عرض پشته ها m 2-5 ر 1 باشد .
علف کشهای توصیه شده پیش از کاشت برای کنترل گیاهان هرز با خاک مخلوط می شوند . برای کنترل مرگ گیاهچه ای میتوان قارچ کشها را با خاک مخلوط کرد . 
بذرهای پوشش داده شده گوجه فرنگی با یک بذر کار دقیق کاشته می شوند بطوری که با فاصله تقریبی cm 1 از یکدیگر در ردیفهای جفت زیگزاکی ، با چهار یا پنج ردیف جفت در هر پشته، قرار گیرند .عمق کاشت بذر فقط چند میلی متر است . مزارع را میتوان بر حسب شرایط سه یا چهار بار در روز آبیاری کرد تا قشر خاک مرطوب شود و سبز شدن یکنواخت گیاهچه ها تضمین شود . کودهای شیمیایی به شیوه توصیه شده با خاک مخلوط می شوند .
بوته ها زمانی برداشت می شوندکه اندازه آنها به حد قابل عرضه به بازار برسد ، اما برای رسیدن به حداکثر محصول و کاهش هزینه های کارگر ، چندین بار در طی فصل رشد بوته ها را می چینند تا بوته رشد یک نواخت داشته باشد. به این ترتیب به جای چند بار برداشت می توان گوجه فرنگی را در یک زمان برداشت کرد. چیدن سر بوته ها به منظور افزایش یکنواختی اندازه نشاء ، محصول میوه را نیز در مزارع تولید بالا می برد ، یکنواختی بیشتر اجازه می دهد که حداکثر محصول از مزارعی که ماشین برداشت فقط یک بار در آنها حرکت می کند به دست آید. این کار سبب تولید گیاهان مقاومتر ودارای ساقه های کلفتر و قویتر می شود و در نتیجه در مقابل شوک وارد شده به نشاء بهتر از گیاهان سرچینی نشده می توانند دوام بیاورند. عللاوه بر این ، اگر در مناطق شمالی ، به علت نامساعد بودن آب و هوا تاخیری رخ دهد ، می توان با سرچینی نشاها را مدت طولانیتری نگهداری کرد. سرچینی همچنین سبب عدم شکوفه دهی گیاهان زود گل خواهد شد و شاخه دهی جانبی را که باز هم سبب بهبود یکنواختی گیاه و افزایش محصول می شود ، تحریک خواهد کرد. بوته های سرچینی شده با جعبه بسته بندی تناسب کافی دارند ، از این رو شکستن ساقه به حداقل      می رسد. عیب عمده سرچینی ، انتشار پاتوژن های گیاهی است. این مسئله بخصوص در مورد تعدادی از پاتوژن های باکتریایی جدی است. به طور کلی سرچینی هنگامی آغاز می شود که گیاهان به ارتفاع cm20-19 رسیده باشند.در صورت امکان ، باید حداقل 4-3روز بین سرچینی ها و سرچینی و برداشت فاصله باشد. در طی هر بار چیدن متوالی ، ارتفاع تیغه های برش زیاد می شود.
نشاها را باید زمانی برداشت کرد که برگها خشک باشند و خاک زیاد مرطوب نباشد. قبل از برداشت ، برای شل کردن ریشه ها پشته ها را باید با یک میله فولادی از زیر نرم کرد. نشاها با دست از زمین کنده می شوند و خاک اطراف ریشه ها معمولا با محکم تکان دادن نشاها یا با زدن ریشه ها به پا جدا می شود. این نشاها با ریشه های برهنه در جعبه های چوبی آزاد و گشاد بسته بندی می شوند. دسته کردن نشاها و پیچیدن ریشه ها در خزه مرطوب منسوخ شده است زیرا نشاهایی که آزاد و گشاد بسته بندی شده اند به آسانی جدا می شوند و خوب زنده می مانند. در اغلب موارد ، جعبه های بسته بندی شده ، توزین و تعداد نشاها شمارش می شود. به این ترتیب برای در اختیار داشتن شمارش دقیق در حمل ونقل می توان تعداد نشاهای یک جعبه را از روی وزن جعبه تخمین زد. به طور کلی در هر جعبه ، 1000 نشا بسته بندی می شود. جعبه ها به قسمت بسته بندی می روند و در آنجا به تریلی کامیونهایی که عوامل محیطی در آنها قابل کنترل است منتقل و به بازارهای شمالی حمل می شوند.
به طور کلی ، روشهای مورد استفاده برای کنترل آفات در بستر نشاها مانند روشهایی است که در کشت عادی گوجه فرنگی به کار می روند. برای کنترل آفات از باکتری کش ها ، قارچ کش ها ، حشره کش ها و نماتدکش های توصیه شده استاندارد استفاده می شود. در صورت امکان ، تناوب زراعی توصیه می شود ، اما اغلب عملی نیست0
جورجیا دارای یک برنامه گواهی گیاه ، تحت نظارت وزارت کشاورزی جورجیا است که از یک شیوه منحصر به فرد کنترل آفات در تولید نشا استفاده می کند. تمام نشاهای تولید شده در این برنامه باید از بذری کاشته شوند که عاری بودن آن از پاتوژن های گیاهی ، مورد آزمایش قرار گرفته و گواهی شده باشد. علاوه بر این ، نمی توان نشاها را در مزرعه بعد از محصولی که میزبان نماتد کیست سویا بوده است تولید کرد. 
به هر توده بذری به محض کاشته شدن ، یک کارت که مشخص کننده موقعیت آن در مزرعه است اختصاص می یابد.به محض سبز شدن بذر ، هر بستر گیاهی به طور منظم توسط  یک بازرس ایالتی تا زمان برداشت محصول مورد آزمایش قرار می گیرد. به طور کلی ، بازرسها کیفیت نهایی و خصوصیات باغبانی گیاه ( از جمله هویت رقم ) را آزمایش می کنند و دنبال همه گونه علائم بیماری  می گردند.اگر علائم بیماری مشاهده شود ولی نتوان آن را در مزرعه تشخیص داد ، نمونه ها را به آزمایشگاه می آورند و در آنجا تشخیص توسط کارکنان آموزش دیده انجام می شود. اگر گمان می رود که گیاهان به یم بیماری مبتلا یا آلوده به نماتدها هستند ، از برنامه گواهی سازی حذف می شوند.
 

دانلود مقاله بیوتکنولوژی ومهندسی ژنتیک و کاربرد آن در کشاورزی

اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله بیوتکنولوژی ومهندسی ژنتیک و کاربرد آن در کشاورزی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:18

چکیده:

اشاره:
بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک دانش جدیدی است که نخستین دستاوردهای آن در هاله ای از بیم و امید ارزیابی می شود. در طول تاریخ بسیاری از پدیده های علمی در مرحله آغازین با تردید و مقاومت شدید روبه رو بوده اند. صدها نمونه از وقایع تلخ و شیرینی که بر این اساس رقم خورده، قابل شمارش است، اما کمتر دانشی به اندازه مهندسی ژنتیک با ساختار اصلی و قانونمند سامانه هستی درگیر شده است.دهه اخیر شاهد تحولاتی اعجاب آور و تحسین برانگیز در زمینه تولید فرآورده های حاصل از مهندسی ژنتیک و تکنولوژی زیستی بوده است. چنان که پیش بینی می شد، در آغاز هزاره سوم میلادی نیز بر سرعت تحولات در این زمینه افزوده شده است. تحولاتی که به همراه فنآوری ارتباطات سرنوشت اقتصادی و حتی اجتماعی و بعضاً سیاسی برخی از مناطق جهان را تحت تأثیر قرار خواهد داد. مهندسی ژنتیک و دست ورزی گیاهان زراعی و تولید گیاهان با مقاومت مطلق در مقابل آفات و امراض نباتی و بی نیاز از کاربرد سموم خطرناک تحولی را در کشاورزی ایجاد کرده است که تنها با «انقلاب سبز» قابل مقایسه است.
 مقدمه    
     کلمه بیوتکنولوژی اولین بار در مجمع سازمان ملل متحد ،  در شهر لیدز انگلستان و در سال 1920 به کار برده شد . بیوتکنولوژی یکی از مدرن ترین شاخه های زیست شناسی است که مجموعه ای از علوم بیوشیمی ، میکروبیولوژی سلولی ،  بیولوژی ،  مهندسی  ژنتیک و ... را شامل می شود. در دهه ششم از قرن بیستم اصلاح گران نباتات توانستند عملکرد بالایی از واریته های جدید به دست آورده و بدین ترتیب انقلاب سبز را به وجود آوردند . اما همزمان با افزایش جمعیت ، این افزایش نتوانست کمبود مواد غذایی را جبران کند لذا دانشمندان به تحقیق در این زمینه پرداختند. پیشرفت های جدید زمینه های جدید را بوجود آورده که با کمک آن می توان از میکروارگانیزم ها برای تولید محصولات تجاری متفاوت شامل مواد غذایی و دارو بهره گرفت. به همین کیفیت تکنیک هایی برای تشخیص بیماری ها ، تولیدات شیمیایی بیولوژی و سوخت برای آینده مورد استفاده قرار گرفته است. مهندسی ژنتیک یکی از ابزارهای کارآمد بیوتکنولوژی می باشد که هدف از آن،  شناخت ساختمان و کارآیی ژن ،  تولید پروتئین و مواد اولیه مفید دیگر به وسیله روش های متداول و نوظهور و تولید گیاهان و حیوانات تراریخته با ویژگی های مطلوب می باشد.البته باید توجه داشت که مهندسی ژنتیک با ژنتیک تفاوت داشته ،  بدین ترتیب که ژنتیک بیشتر یک علم است و به بررسی نحوه انتقال صفات از والدین به فرزندان می‌پردازد و از ابتدای قرن ۲۰ پس از کشف مجدد قوانین مندل به صورت یک علم نوین ظهور کرد ،  اما مهندسی ژنتیک یک فناوری یا یک تکنیک است که با استفاده از علوم مختلف طی دست‌ورزی یا دستکاری ژنتیکی موجودات زنده در سطح مولکول DNA تغییراتی در موجودات ایجاد می‌شود. مهندسی ژنتیک بخشی از بیوتکنولوژی مدرن امروزی است که از دهه ۸۰ میلادی به طور جدی مطرح شده است.
پیدایش و تعریف بیوتکنولوژی:
     منشا بیوتکنولو ژی به دوران ما قبل تاریخ بر می گردد، زمانی که از میکروارگانیزم ها برای فرایندهایی همچون تخمیر ، تولید ماست و پنیر از شیر،  تولید سرکه از ملاس ، تولید بوتانول و استون از نشاسته توسط    clostridium acetobutilycum  و یا تولید آنتی بیوتیک هایی نظیر پنیسیلین از penicillium notatum  استفاده کرده اند. معذالک  با کشف آنزیم های برشی در دهه 1970 بیوتکنولو ژی پیشرفت قابل ملاحظه ای کرد و به ابداع فنون متنوعی در فرآوری ژن انجامید ،  به طوری که به عنوان مهمترین انقلاب علمی این قرن در نظر گرفته می شود. گرچه بیوتکنولوژی در سال 1970 فراگیر شد اما نتایج  اولیه آزمایشگاهی آن فقط بعد از سال 1980 نمایان شد.
 در واقع بیوتکنولو ژی محصول تعامل بین علم بیولو ژی و تکنولو ژی است. به منظور تعریف بیوتکنولو ژی پیشنهاداتی ارایه شده است و محققین مختلف تفاسیر متفاوتی از این فنآوری ارایه داده اند. معذالک  تعاریف زیر به نظر می رسد که مناسب ترین تعاریف باشند:
1-      کاربرد علم و مهندسی در استفاده مستقیم یا غیر مستقیم از موجودات زنده و یا اجزا و تولیدات آنها در حالت طبیعی یا تغییر یافته آن موجودات
2-   استفاده تلفیقی از علوم بیوشیمی  میکروبیولوژی و مهندسی به منظور نایل شدن به استفاده صنعتی از قابلیت های میکروارگانیزم ها،  سلول های بافت کشت شده و اجزای متعلق به آنها (فدراسیون بیوتکنولوژی اروپا )
3-       استفاده کنترل شده از عوامل بیولوژیکی از قبیل میکروارگانیزم ها یا اجزای سلولی برای استفاده مفید (فرهنگستان علوم ایالات متحده )
4-      تولید فرآورده ها از طریق فرآیند زیستی که مستلزم فنون مهندسی است (فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران )
یکی از مشکلات اصلاح نباتات کلاسیک و مرسوم این است که دامنه موجوداتی که امکان مبادله ژن در بین آنها وجود دارد ،  به دلیل موانع گونه ای  شدیدا محدود است. فنآوری  جدید راهکار بهتری را برای کنترل و دست ورزی اهداف فراهم کرده اند و حصار های خاص گونه ای مانعی بر سر راه آنها محسوب نمی شود. این فنون جایگزین اصلاح نباتات  مرسوم نیستند  بلکه با ایجاد روش های نوین  دسترسی به اهدافی که با روش های مرسوم امکان پذیر نیست را ممکن می سازند.
فواید بیوتکنولوژی
     بیوتکنولوژی جبهه علمی هیجان انگیزی را در کشاورزی گشوده است. تکنیک های جدید حاصل از بیوتکنولوژی   در مقایسه ، سریع ،  بسیار ویژه و در مصرف منابع  کارآمد هستند.اکنون دیگر قدرت بیوتکنولوژی قدرتی تخیلی نیست. در چند سال اخیر توانسته ایم آنچه را که تنها در فکر می گذشت  به فعل در آوریم . به طور نمونه  دانشمندان یاد گرفته اند که چگونه  با تغییر ژنتیکی بعضی گیاهان مقاومت آنها را در برابر برخی علفکش ها افزایش دهند یا با استفاده از بیوتکنولوژی توانسته اند واکسن های مطمئن  و کارآ تری را  علیه بیماری های ویروسی و باکتریایی نظیر هاری کاذب، اسهال و تب برفکی بسازند. بیوتکنولوژی امروزه توانسته است بر روی ژن موجودات زنده کار کند و در جهت هدف های پیش بینی شده تغییراتی را ایجاد کند  که از این منظر عبارت از دخالت مستقیم در محتوای اطلاعات وراثتی سلول های زنده و توفیق در تولید گونه های جدید و بهتر است.
روش های جدید بیوتکنولوژی در علم کشاورزی شامل کشت سلولی،  کشت بافت و پروتوپلاست گیاهی ، هیبرید سلول های سوماتی،  دستکاری و انتقال جنین و DNA نوترکیب در شناسایی  تبیین ماهیت  انتقال و کنترل ژن است. دانشمندان بسیاری از این روش ها را برای بهینه سازی گیاهان و جانوران به کار برده اند. برای نمونه بیش از 40 نوع گیاه از الحاق پروتوپلاست تولید شده است  که سیب زمینی و گوجه فرنگی از جمله این نمونه ها به شمار می رود. کشت‌ بافت‌ به‌ عنوان‌ یکی‌ از بنیادی ‌ترین‌ روش‌های‌ فن‌آوری ‌بیوتکنولوژی‌ امروزه‌ به‌ صورت‌ گسترده‌ مورد استفاده‌ دانشمندان‌ قرارگرفته‌ است‌. طی‌ این‌ روش‌ها می‌توان‌ از یک‌ سانتی‌ متر مکعب‌ از بافت‌ یااندام‌ گیاه‌، چندین‌ میلیون‌ سلول‌ همانند تولید کرد که‌ بطور بالقوه‌ای ‌می‌توان‌ از آنها میلیون‌ها بوته‌ با خواص‌ یکسان‌ بدست‌ آورد. طی‌ این‌ شیوه ، ‌امکان‌ مطالعه‌ بهتر گیاه‌ در کم ‌ترین‌ زمان‌ و با بیش‌ترین‌ ضریب‌ اطمینان ‌ممکن‌ می‌باشد. برای‌ نمونه‌ در یک‌ آزمایشگاه‌ تحقیقاتی‌ به‌ نام‌ ماکس‌پلانک‌ (MAX Planck) در آلمان‌، ضمن‌ آزمایشی‌ معلوم‌ شد که‌ ازمیان‌ 42 هزار بافت‌ سیب ‌زمینی‌ مورد آزمایش‌ فقط 73 بافت‌ یعنی‌ (4درصد بافت‌ها) در برابر قارچ‌ سیب‌ زمینی‌ مقاوم‌ بودند. بافت‌ مقاوم‌ تکثیرگردیده‌ و گیاهان‌ مقاوم‌ به‌ قارچ‌، سپس‌ به‌ مزرعه‌ منتقل‌ گردیدند. (این‌شیوه‌ دست‌یابی‌ به‌ گونه‌های‌ مقاوم‌ فقط در مدت‌ 8 ماه‌ عملی‌ گردید، درصورتی که‌ در سال‌های‌ 1975 تا 1980 این‌ کار از طریق‌ روش‌های‌ اصلاح‌نباتات‌ حداقل‌ 10 تا 15 سال‌ زمان‌ می‌طلبد. این‌ کار در گیاهان‌ دیگر ازجمله‌ نخل‌ روغنی‌ حداقل‌ 30 سال‌ زمان‌ نیاز دارد. در حال‌ حاضر درکشورهای‌ صنعتی ‌، این‌ شیوه‌ بسیار رواج‌ یافته‌ و تحولات‌ شگرفی‌ در تولیدگونه‌های‌ گیاهان‌ زراعی‌ با خصوصیات‌ جدید بوجود آمده‌ است‌.
بیوتکنولوژی‌، روش‌های‌ جدید بهینه ‌سازی‌ گیاهان‌ به‌ طور مقرون‌ به‌صرفه‌ و از طرق‌ مختلف‌ را ممکن‌ ساخته‌ است ، که‌ برای‌ نمونه‌ می‌توان‌ به‌افزایش‌ مقاومت‌ در مقابل‌ خطرات‌ و بیماری‌ها، راه‌های‌ جدید مبارزه‌ باعلف‌های‌ هرز، مقاومت‌ بیشتر در مقابل‌ فشارهای‌ جوی‌ و محیطی‌ ازجمله‌ خشکسالی‌، سرما و نمک‌ و مواد شیمیایی‌ (مثل‌ آلومینیم‌)، استفاده ‌بهتر از مواد مغذی‌ مثل‌ نیتروژن‌، بهبود کیفی‌ فرآورده‌ها از طریق‌ ایجادتغییراتی‌ در ویژگی‌های‌ موادی‌ مثل‌ اسیدهای‌ چرب‌، اسیدهای‌ آمینه‌،طعم‌، مزه‌ و قابلیت‌ حفظ کیفیت‌ به‌ هنگام‌ ذخیره‌سازی‌ و بهبود درچگونگی‌ متابولیسم‌ گیاهی‌ (مثل‌ استفاده‌ از نیتروژن‌ فتوسنتز)، تولید گل ‌و دانه‌ و تقسیم‌ مواد غذایی‌ بین‌ ساقه‌ و دانه‌ اشاره‌ نمود.
فواید مهندسی   ژنتیک  :
      در طول تاریخ کشاورزی ، بشر از فرایند طبیعی مبادله ژنی در قالب اصلاح نباتات و به وجود آمدن تنوع خصایص بیولوژیکی استفاده نموده است. واقعیت فوق پشتوانه کلیه تلاش ها برای اصلاح گونه های کشاورزی ، خواه از طریق اصلاح نباتات و دام به صورت سنتی و یا از طریق تکنیک های بیولوژیکی ملکولی بوده است.در این دو مورد بشر، برای تولید انواع گیاهان و جانورانی که دارای صفات و خصایص مطلوب باشند ،  مانند گیاهان مقاوم به بیماری ها و دام های خوراکی که در آنها نسبت ماهیچه به چربی زیادتر است ،  تلاش کرده است .
دلیل اصلی و اولیه ایجاد مهندسی ژنتیک ناشی از رسیدن به اهداف سودمندی در علوم کاربردی ، بهداشتی  و  پزشکی به شرح  ذیل بوده است :
1-      شناخت ساختمان و کارآیی ژن
2-      تولید پروتیین های مفید و مواد اولیه دیگر بوسیله روش های نوظهور متداول
3-      تولید گیاهان و حیوانات تراریخته با ویژگی های مطلوب
تفاوت عمده میان اصلاح نبات و دام به صورت سنتی و روشهای "بیولوژیکی- ملکولی " انتقال ژن ها ، نه در هدف هاست و نه در فرآیندها،  بلکه در سرعت ، دقت ، قابلیت اطمینان و دامنه کار قرار دارد . هرگاه متخصصان سنتی اصلاح دام و نباتات دو گیاه یا دام دارای قابلیت جنسی را با یکدیگر آمیزش می دهند، ده ها ژن با یکدیگر درهم می آمیزند ، هریک از والدین نیمی از ژنوم ( یا مجموعه ژنهای ) خود را در قالب ادغام سلولی تخم و اسپرم به نسل خود منتقل می کند ، لیکن ترکیب آن نیمه در هر یک از سلولهای جنسی والدینی و به تبع آن در هر آمیزش تفاوت می کند . قبل از وقوع ترکیب "مطلوب" ژن ها و ایجاد صفات مورد نظر در نسل بعد باید آمیزش های زیادی صورت پذیرد.
با استفاده از روش های بیولوژیکی ملکولی و مطالعه تاثیر تک تک ژن ها می توان برخی از این مسایل را حل نمود. دانشمندان به جای اتکا به ترکیب های متوالی تعداد متنابهی ژن برای کسب نتایج دلخواه  می توانند هر ژن را به طور مجزا برای بررسی صفتی معین مستقیما در ژنوم سلول تخم قرار دهند.آنها نحوه تظاهر این ژن ها در رقم جدید گیاه یا دام را هم کنترل می کنند. خلاصه آنکه با تمرکز روی صفت مطلوب می توان از طریق انتقال ملکولی ژن مورد نظر،  مدت زمان لازم برای ایجاد ارقام جدید را کوتاه نمود و سطح دقت مطالعه را بالا برد. همچنین  می توان با استفاده از این روش ، ژن ها را میان گیاهان و یا جانورانی که از لحاظ جنسی قابل آمیزش نیستند مبادله نمود.
تکنیک های انتقال ژن ، کلید بسیاری از کار بست های بیوتکنولوژی هستند.اساس مهندسی ژنتیک عبارت است از توان شناسایی ژن مورد نظر یعنی ژنی که حاوی ویژگی مطلوب در موجودات است، مجزا کردن آن ژن ،  مطالعه کارکرد و اصول فعالیت آن  تغییر ژن و کار گذاشتن مجدد آن در میزبان طبیعی خود و یا گیاه و جانوری دیگر.این تکنیک ها ابزار هستند نه هدف .  با استفاده از آنها می توان طبیعت و وظیفه و کارکرد ژن ها را شناسایی نمود ، اسرار مقاومت به بیماری ها را گشود ، رشد و نمو را تنظیم نمود و یا در نحوه ارتباط میان سلول ها و موجودات دخل و تصرف نمود.
  مهندسی ژنتیک امکان ایجاد واریته ها و گیاهانی را فراهم می کند که دارای صفاتی هستند که دسترسی به  آنها از روش های معمول غیرممکن است. برای مثال با دست ورزی ژنتیک برنج طارم مولایی ، نه تنها به کرم ساقه خوار برنج بلکه به کلیه آفات پروانه ای و برخی بیماری های قارچی مانند شیت بلایت مقاوم شده است.
صفت مقاومت مطلق به کرم ساقه خوار و بیماری شیت بلایت در هیچ یک از ۱۲۰۰۰۰ نمونه برنج نگهداری شده در مؤسسه بین المللی تحقیقات برنج مشاهده نشده است. با توجه به عدم دسترسی به ارقام مقاوم نمی توان از روش های سنتی اصلاح نباتات برای ایجاد چنین صفات مهمی استفاده کرد. منافع اقتصادی و زیست محیطی این قبیل واریته های زراعی بی نیاز از توضیح است. کاهش مصرف سموم، کاهش هزینه های تولید، افزایش عملکرد، محیط زیست سالم تر برای انسان، دام و آبزیان و به ویژه انطباق کامل این فناوری با روش های مبارزه تلفیقی از معدود مزایای کاربرد گیاهان تراریخته مقاوم به آفات و بیماری است.

دانلود مقاله درباره نقش مواد معدنی در کشاورزی و خوراک حیوانات

اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله درباره نقش مواد معدنی در کشاورزی و خوراک حیوانات دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:71

مقدمه :
انسان نقش مواد معدنی را در خوراک حیوانات را از ابتدای اهلی کردن حیوانات و پرورش گله ای آنها تشخیص داده است. علیرغم قدمت این تشخیص هنوز هم موضوعات مهم و ناشناخته ای در مورد تغذیه و کاربرد مواد معدنی بویژه برای حیوانات پر تولید وجود دارد. برای بیان نقش و اهمیت کاربرد مواد معدنی در تهیه خوراک دام و طیور تقسیم بندی زیر را که بر اساس هدفهای افزودن این مواد در خوراک می باشند، ارائه می گردد.

الف: تکمیل عناصر مورد نیاز متابولیسم بدن حیوانات جهت سلامتی
ب: افزودنی های غیر مغذی تحریک کننده و افزایش دهنده قدرت هضم .
ج: افزودنی های معدنی جهت آماده سازی خوراک و افزایش کیفیت تولید.
تقسیم بندی فوق نقش و اهمیت بعضی از مواد معدنی را که جهت برآورد بیش از یک هدف قید شده اضافه می گردد را انکار نمی کند.

مواد معدنی مختلف به دلیل اینکه تأثیرات پیچیده ای در خوراک دام و طیور نشان می دهند که نقش کاربرد آن بیش از یک هدف یاد شده جلوه گر می شود. به همین دلیل در این نوشتار مواد معدنی و اهداف افزودن آنها را بطور کامل منفک نکرده و در مورد هر یک از ترکیبات معدنی و کانیهای خوراکی بطور کلی توضیحاتی ارائه می گردد.

۱-۱-عناصر مورد نیاز متابولیسم بدن
ضرورت وجود عناصر کلسیم ca ، فسفر p ، منیزیم، k ،Na ، cl ، s ، I ید، آهن، Cu مس، کبالت Co ، منگنز Mn ، روی Zn ، سلنیوم se ، مولیبدن Mo ، فلوئور F ، کروم Cr ، سلسیم Si، وانادیم V ، برای یک یا چند گونه حیوان ثابت شده است که بدون شک برای اکثر حیوانات نیز ضروری می باشند.
بهمین ترتیب مدارک کافی وجود دارد که نشان مید هد قلع Sn و نیکل نیز احتمالاً ضروری هستند. همچنین این احتمال می رود که به لیست عناصر ذکر شده عناصر مورد نیاز دیگری نیز درآینده افزوده گردد.

(عناصر مورد نیاز بدن حیوانات به چند روش تقسیم بندی می گردند. یکی از مناسب ترین روشها، استفاده از اختلاف وسیع در مقادیر مورد نیاز یا افزودنی در جیره می باشد. در این تقسیم بندی

مواد به عناصر پر مصرف ( یا اصلی ) و عناصر کم مصرف تقسیم بندی می شوند. در جدول شماره یک لیست عناصر مهم و مقدار عناصر پر مصرف و عناصر کم مصرف مورد نیاز در حیوانات اهلی ارائه شده است. البته عدم ارائه لیست بعضی از عناصر کم مصرف در جدول فوق الذکر از کم ارزشی این عناصر نمی باشد و تنها به دلیل مقدار کم این عناصر در بدن، و همچنین تأمین اکثر آنها در حالت معمولی توسط خوراکهای ترکیبی، بدون افزودن مکملهای معدنی این مواد است.

مقادیر مورد نیاز عناصر ضروری پر مصرف بطور قابل توجهی بیشتر از ۱۰۰ یا بصورت درصدی از وزن بدن حیوانات می باشد. و عناصر ضروری کم مصرف همیشه کمتر از این مقدار می باشد. در جدول (۱-۱ ) لیست برخی از عناصر و مقدار آنها آورده شده است)
جدول ( ۱-۱ ) لیست و مقدار عناصر کم مصرف و پر مصرف مورد نیاز در بدن حیوانات
عناصر پر مصرف درصد % عناصر کم مصرف Mg / kg
Ca ‌کلسیم ۵/۱ آهن ۵۰-۲۰

P فسفر ۱ روی ۵۰-۱۰
K پتاسیم ۲/۰ مس ۵-۱
سدیم Na 16/0 منگنز Mn 5/0-2/0
کلر Cl 11/0 ید I 6/0-3/0
گوگرد s 15/0 کبالت Co‌ ۱-۰۲/۰
منیزیم Mg 04/0 سلنیوم Se 7/1
مولیبدن Mo 4-1

( ۱ – ۳ ) اهمیت شکل شیمیایی مواد معدنی :
اگر چه اغلب شکل عناصر معدنی تغییری نمی کند ولی دارای فرمهای شیمیایی، ظرفیت، ترکیب و پیوندهای مختلفی می باشند. فرم شیمیایی تأثیر عمده ای روی مسیری که ماده معدنی بوسیله حیوان متابولیزه می شود می گذارد. اشکال مختلف شیمیایی مواد معدنی نه فقط جذب و مصرف مواد معدنی را تحت تأثیر قرار می دهد، بلکه متابولسیم بعد از جذب را نیز ممکن است بطور محسوسی تغییر دهد.

اختلاف عمده ای در شیوه استفاده از ترکیبات مختلف معدنی بین حیوانات متفاوت وجود دارد بطوریکه بعضی از ترکیبات شیمیایی مواد معدنی دارای قابلیت جذب بهتری توسط گونه ای از حیوانات بوده، در صورتیکه برای نوع دیگر دارای قابلیت بیولوژیکی پایین و یا حتی فاقد ارزش می باشد. به همین دلیل بایستی درباره انتخاب ترکیب شیمیایی مواد معدنی برای حیوانات دقت

بیشتری بعمل آید تا مواد معدنی که دارای ارزش بیشتری برای حیوان می باشد انتخاب شود.
در این زمینه به ذکر مثالهایی که بصورت جدول شماره (۱-۲) و (۱-۳ ) ارائه می گردد پرداخته شود. در جدول شماره ( ۱-۲ ) ارزش بیولوژیکی شکل های متفاوتی از ترکیبات فسفر برای یک گونه حیوان یعنی طیور اشاره شده است.

در جدول شماره (۳) اشکال شیمیایی مختلف از عنصر منگنز و قابلیت جذب بیولوژیکی آنها برای سه گونه مختلف از حیوانات نشان داده شده است.
جدول (۱-۲ ) ارزش نسبی بیولوژیکی منابع فسفرهای غیر آلی برای طیور
بتا – تری کلسیم فسفات ۱۰۰ درصد
دی کلسیم فسفات (۹۸-۹۶ ) درصد
پودر استخوان (۱۰۰ –۹۰ ) درصد
سنگهای فسفاته فلوئور زدایی شده (۹۴-۷۰) درصد

جدول شماره ( ۱-۴ ) ارزش نسبی بیولوژیکی ترکیبات مختلف منگنز
نوع حیوان / نمکهای منگنز دار خوک طیور نشخوار کنندگان
سولفات منگنز ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰
کربنات منگنز – ۷۰ –
اکسید منگنز ۱۰۰ ۹۰ ۱۰۰

۱-۴ نقش متابولیکی عناصر معدنی
عناصر معدنی نقش گسترده و متنوعی را در بدن ایفا می کنند. معمولی ترین نقش عناصر معدنی ارتباط آنها با سلولها می باشد. منیزیم جزء معمولی ترین فعال کننده آنزیمها می باشد. کلسیم جهت فعال سازی سیستمهای آنزیمی ارسال کننده پالس های عصبی و کنترل عضلانی لازم می باشد. فسفر، منیزیم، کلسیم عامل اصلی تکمیل کننده استخوان بندی بدن می باشند و عناصری همانند سدیم ، پتاسیم و کلر برای حفظ مایعات ضروری بدن لازم می باشند.

فعالیت عناصر کم مصرف متنوع می باشند بطور نمونه منگنز، مس، سلنیم و مولیبدن دارای نقش اساسی در بسیاری از سیستم آنزیمها می باشند.
آهن و مس جهت ترکیبات خون ضروری است. کبالت برای ویتامین B12 که تکمیل کننده کاربری انرژی است لازم است و ید نقش اصلی را در هورمون داراست. زئولیت ، باعث تسریع رشد در حیوانات و تسهیل حمل خوراک توسط این کانی می گردد. افزودن پرلیت و رمیکولیت ها باعث رقیق شدن شیر و تولید شیر کم چربی و مداوم می گردد و چندین مثال دیگر که در این موارد تا حد امکان هنگام معرفی مواد معدنی به نقش آنها نیز اشاره خواهد گردید.

۱-۵ مسائل ناشی از کمبود عناصر معدنی
کمبود مواد معدنی در خوراک روزانه حیوانات در جهت تأمین احتیاجات فعالیتهای روزمره، موجب بروز یک سری اثرات سوء در عملکرد طبیعی بدن حیوانات می شود.
کمبود عناصر معدنی ممکن است تغییرات اساسی روی تضعیف ماهیچه ها، لاغری، کم خونی، عقب ماندگی یا بسیاری از بیماریهای دیگر که از کمبود عناصر معدنی ناشی می شود را انجام دهد. تأمین عناصر معدنی مورد نیاز بدن حیوانات توسط مکملهای خوراکی می تواند این کمبود را کاهش داده اگر چه در این مرحله امکان عدم ظهور علائم کمبود عناصر معدنی وجود دارد اما جهت رفع نیاز و بهبود بایستی افزودن مکملهای معدنی ادامه داده شود.

جهت رشد و بازدهی بیشتر پرورش حیوانات با در نظر گرفتن مسائل و هزینه ها ی متوالی مالی توصیه می گردد مواد مغذی افزوده شود.
( بایستی در نظر گرفت که تمام مواد معدنی و در حقیقت تمام مواد مغذی اگر بیش از حد خورده شود می توانند سمی باشند. حد اطمینان بین حداقل مورد نیاز در جیره غذایی و مقداری که تأثیر سوء دارد در نوسان بوده و میزان آن بر حسب نوع مواد معدنی و شرایط فرق دارد. برای مثال اگر نمک طعام (Nacl) فقط به میزان ۴ تا ۵ برابر غلظت مورد نیاز خوراک در جیره خ

۱-۶- آلودگی با مواد سمی و ذرات سنگین فلزات
مواد معدنی شامل سرب ( pb ) ، جیوه Hg ، کادمیوم Co ، فلوئور F‌، (مولیبدن Mo ) مشکلات عملی بیشتری را برای خوراک بوجود می آروند.
این نوع خوراکهای آلوده باعث بروز انواع بیماریها می گردد. سازمان تنظیم غذای حیوانات در سال ۱۹۹۸ لیستی از عناصر و محدوده قابل قبول از وجود آنها را در غذا بصورت کامل ارائه کرده است.
(schedulte 5 part 1 )
در جدول شماره (۱-۴ ) برای نمونه حداکثر مقدار مجاز برای عناصر سنگین و سمی در ترکیبات و نمکهای منگنزهایی که جهت مصارف خوراکی تهیه می گردند ارائه گردیده است.

جدول شماره ۱-۴ حداکثر مقدار مجاز عناصر سنگین و سمی در ترکیبات منگنز خوراکی
عناصر حداکثر مجازmg/lit عناصر حداکثر مجاز mg/lit
سرب ۵ آرسنیک ۵
جیوه ۲/۰ سلنیوم ۱
کادمیوم ۱ کروم ۵
نقره ۵

( همانند جدول فوق برای اکثر مواد معدنی جهت مصارف خوراکی و کشاورزی جدولهای حداکثر مقدار مجاز وجود دارد لذا بایستی سعی گردد مواد معدنی که انتخاب می گردند سنگ مادر آنها فاقد این عناصر باشند در غیر اینصورت بایستی با روشهای کانه آرایی مواد مزاحم را تا حد مجاز حذف نمود.
۱-۷ کانیهای یا عناصر پر مصرف
بدلیل گستردگی عناصر مورد نیاز متابولیسم بدن، این عناصر را به دو گروه بزرگ عناصر پر مصرف و کم مصرف تقسیم بندی می شود. این تقسیم بندی بر اساس مقدار مورد نیاز و موجود در بدن حیوان می باشد و هیچگونه مقایسه ارزش متابولیکی عناصر را در بدن شامل نمی شود.
۱-۷-۱ منابع معدنی تأمین کننده کلسیم

کلسیم فراوان ترین عنصر معدنی دربدن حیوانات می باشد. حدود ۹۹ % از کلسیم در استخوان بندی و دندانهای حیوان جای می گیرد. کلسیم نقش مهمی در بدن داراست که از آن جمله می توان به موارد تشکیل استخوان و دندان، تولید مثل، ترشح شیر، افزایش وزن، تولید تخم مرغ، کیفیت پوسته تخم مرغ و غیر ه اشاره کرد.

کلسیم مورد نیاز جهت مصارف خوراکی بصورت کربنات کلسیم تهیه می گردد. در اوائل استفاده از مواد معدنی جهت تأمین کلسیم مورد نیاز طیور فقط از گوش ماهی استفاده می گردید. اخیراً از منابع دیگری همانند سنگ آهک، باطله های سنگ بری ها، صدف های دریایی، خرچنگ ها نیز استفاده می گردد.

سنگ آهک پر مصرف ترین ماده معدنی در خوراک دام و طیور می باشد. بطور متوسط (۲-۱) درصد در خوراک دام و ( ۸-۷) درصد در خوراک طیور تخم گذار مصرف می گردد.
حیوانات نشخوار کننده ای که اغلب توسط حبوبات و غله پرورش داده می شوند بیشتر در معرض کمبود کلسیم قرار دارند. این کمبود باعث نرمی استخوان، اشکال در دندان و استخوان بندی، کاهش رشد و غیره می گردد.

در مقابل مصرف بیش از اندازه مورد نیاز حیوانات باعث تأثیر منفی در جذب سایر عناصر می گردد.
طبق استاندارد ASTM (92- 706c) خواص شیمیایی مواد معدنی آهک مصرفی جهت خوراک دام و طیور بایستی مطابق مشخصات ارائه شده در جدول شماره ( ۱-۵ ( باشد.
جدول شماره ( ۱-۵ ( ‌مشخصات آنالیز شیمیایی منابع معدنی جهت مصارف خوراکی (ASTM )
انواع مصارف آهک مینیمم درصد

Caco3 ماکزیمم درصد
Mgco3 مینیمم درصد
Mgco3 رطوبت درصد
کلسیم بالا ۹۵ ۵ – ۵/۰
منیزیم دار ۶۰ ۳۵ ۵ ۵/۰
دولومیت ۴۹ ۴۶ ۳۵ ۵/۰
سنگ آهک ۸۲ – – –

از منابع غیر معدنی تأمین کلسیم در بازار تهیه خوراک دام و طیور می توان به باطله های گوشت، استخوان های خرد شده و پودر ماهی اشاره کرد.
این مواد همچنین جهت برآورد فسفر مورد نیاز جیره خوراک دام و طیور نیز افزوده می گردند. بزرگترین عیب این مواد بخصوص دو مورد اول بروز عدم رعایت نظافت و توزیع بیماریهای واگیر دار می باشد.

در اکثر کشورهای اروپایی با وجود منابع غیر معدنی کلسیم مصرف ماده معدنی آهک جهت تأمین کلسیم مورد نیاز رتبه اول را داراست. بطوریکه در کشور انگلستان مصرف سنگ آهک جهت خوراک دام و طیور سالیانه بطور متوسط ۳۷۰ هزار تن است. یکی از مسائل محدود کننده مصرف آهک که بایستی حتما مد نظر قرار بگیرد هزینه حمل این ماده معدنی از سر معدن تا محل مصرف می باشد که این مشکل می تواند خیلی از موارد معدنی را حذف نماید.
با وجود اینکه روند مصرف صدفهای دریایی برای طیور افزوده می گردد ولی این ماده جهت تأمین کلسیم مورد نیاز نشخوار کنندگان و سایر حیوانات پرورشی کمتر مصرف می گردد.
صدفهای دریایی جهت تأمین ویتامینهای مورد نیاز کمتر مورد توجه قرار می گیرند. به هر حال این ماده معدنی دریایی سالیانه در کشورهای اروپایی ۱۰۰ هزار تن جهت مصرف خوراک دام و طیور استفاده می گردد.
به هر حال تأمین کلسیم مورد نیاز طیور در صنعت پرورش مرغان تخمگذار از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا که جیره غذایی طیور ارتباط مستقیم با مقاومت پوسته تخم مرغ دارد. ثابت شده است که استفاده از صدف دریایی در خوراک طیور باعث افزایش کیفیت پوسته تخم مرغ گردیده و سایز تخم تولید شده را نیز افزایش داده و در نهایت باعث کاهش شکستگی تخم مرغها می گردد.
بنابر گزارش با اضافه کردن (۵-۴ ) درصد صدف دریایی به خوراک طیور ۲% کاهش شکستگی تخم مرغ را سبب می شود. در جدول شماره ( ۱-۶ ) آنالیز شیمیایی نوعی صدف دریایی که جهت مصارف خوراک دام و طیور استفاده می گردد آورده شده است.

جدول شماره ( ۱-۶) آنالیز صدف دریایی مصارف خوراک دام و طیور
Caco3 %93 Na %81 /0 Fe P.P.M 5/0
Ca %37 cl %56/0 Cu p.p.m 6
co3 %56 Mn p.p.m85 مواد آلی %۸/۲
Mg %18/0 K p.p.m131 چگالی Cm3 /g 8/2

۱-۷-۲ منابع تأمین کننده فسفر:
منابع تأمین کننده فسفر مورد نیاز و ترکیبات معدنی مورد استفاده در خوراک دام و طیور در فصول بعد بیشتر توضیح داده خواهند شد لذا در این قسمت از ارائه توضیحات صرفنظر می گردد.
۱-۷-۳ منابع معدنی تأمین کننده منیزیم

منیزیم از کلاتیونهای مهم و ضروری در تغذیه حیوانات و گیاهان است. این عنصر نقش بسیار مهم و اساسی در فعال کردن صدها آنزیم داراست.
کمبود این عنصر بیشتر در حیوانات نشخوار کننده و شیرده که در چراگاهها تغذیه می شوند مشاهده می گردد. این کمبود دلایل متعددی می تواند داشته باشد که از آن جمله می توان به کاهش مقدار منیزیم قابل دسترسی از گیاه که در نتیجه استفاده از گیاهان تازه پرورش یافته با کودهای نیتراته ناشی می شود، شرایط آب و هوایی و تغییر ترکیب جیره غذایی اشاره کرد.

امراض متعددی در اثر کمبود منیزیم در حیوانات مشاهده می گردد که می توان سرگیجه، ریزش مو، ضایعات پوست، ایجاد لخته های خون در لاله گوش و تورم لثه و غیره نام برد. در مرغان تخم گذار کمبود منیزیم باعث کاهش سریع تخم گذاری، کاهش اندازه تخم مرغ و وزن تخم مرغ می گردد. مقدار کلسیم و فسفر جیره باعث افزایش منیزیم مورد نیاز جوجه ها می شود.

چندین روش تأمین منیزیم مورد نیاز حیوانات وجود دارد. معمول ترین روش تأمین عنصر منیزیم به شکل منیزیم کلسینه۱ ‌می باشد. در شرایط ایده آل مقدار جذب منیزیم از این ترکیب بهتر می باشد.
عواملی که روی این جذب تأثیر می گذارد عبارتند از اندازه ذرات، درجه حرارت، عمل کلسینه منیزیم، منابع تأمین ماده معدنی.
بهترین دما جهت کارایی بالا و جذب بهتر در عمل کلسینه کردن ۸۰۰ الی ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد می باشد. در عمل جهت مصارف خوراک دام سایز منیزیم کلسینه بصورت معمول mm 5/1 – ۱/۰ می باشد. جهت مصارف خوراک طیور و آبزیان این رنج بین ۲ /۰ – ۱/۰ می باشد. منیزیم کلسینه بصورت جعبه های لیسیدنی، ترکیبات خوراکی بصورت پاشیده شده در چراگاهها ، همچنین بصورت منیزیم محلول در منابع نوشیدنی حیوانات جهت تأمین منیزیم استفاده می گردد. مصرف سالیانه این ترکیب در انگلستان بالغ بر ۴۰ هزار تن و در ایالات متحده حدود ۸۰-۶۵ هزار تن کوچک می باشد. در جداول شماره ( ۱-۷) نمونه ای از آنالیز شیمیایی منیزیم کلسینه مورد استفاده در خوراک دام و طیور آورده شده است.

جدول شماره (۱-۷ ) آنالیز شیمیایی منیزیم کلسینه مصرفی در خوراک دام و طیور
حداقل مقدار قابل قبول
%۸۵ Mgo
%7 ‍‍Cao
% 6/3 Sio2
%5/2 Fe2o2
%4/0 Al2o3
%5/1 LOI

۱-۷-۴ نمک Nacl
طلب نمک برای برقراری حیات یک پافشاری ذاتی برای تمام حیوانات است. نمک طعام تأمین کننده دو عنصر مهم و اساسی سدیم و کلر برای بدن حیوان می باشد. مقدار مصرف نمک برای گاوهای شیری قابل توجه می باشد. روشهای تهیه نمک برای خوراک دام و طیور عبارتند از: تهیه بلوکهای لیسیدنی از نمک و افزودن بصورت پاشیدن روی خوراک و ترکیب با سایر مواد غذایی .

کیفیت سنگ نمکهای معدنی برای مصارف خوراک دام و طیور متفاوت است. بایستی حداقل ۹۲% حاوی نمک طعام Nacl باشد. اندازه ذرات مصرفی جهت گاوها پنج میلیمتر می باشد. برای طیور اندازه ذرات کوچکتری مورد نیاز بوده و کیفیت نمک مصرفی نیز بایستی بهتر باشد. سایز مورد نیاز طیور (۶/۰ –۱۵/۰ ) میلیمتر می باشد. مصرف نمک در صنعت خوراک دام و طیور در کشور انگلستان به ۷۸ هزار تن در سال و در کشور آمریکا حدود ۰۰۰/۲۰۰۰ (دو میلیون ) تن کوچک در سال است.
نمکهای سدیم به آسانی جذب و در بدن به گردش در می آیند.

افزایش جزئی سدیم در جیره طیور و سایر حیوانات معمولاً مشکل مهمی بوجود نمی آورد مگر اینکه آب مصرفی حاوی مقداری نمک باشد. طیور با افزایش مصرف آب، نمک زیادی را دفع می کنند. حدود ۷% نمک در آب آشامیدنی باعث آبکی شدن مدفوع، کاهش رشد، کاهش اشتها، و احتمالاً تلفات جانی می گردد.

کلرمیل ترکیبی اضافی برای ترکیب با پروتئین دارد و این خاصیت کلر را قادر می سازد که در توان بخشی به قدرت یونی محیط خارج سلولی نقش عمده ای داشته و به عنوان آنیون دائمی گیرنده یون سدیم عمل نماید. در جدول شماره (۱-۸ ) مقدار مصرف نمک بصورت پوند در سال برای گروهی از حیوانات ارائه شده همچنان که قبلاً توضیح داده شده مصرف نمک برای گاوهای شیری بالا می باشد.

جدول شماره (۱-۸) مصرف سالیانه نمک برای برخی از حیوانات
حیوان Ib/year حیوان Ib/gear
گاوهای شیری ۵/۵۳ بوقلمون ۹
گاوهای گوشتی ۲۲ بره ۵/۴
گوساله (۲-۱ ساله) ۱۸ بزغاله ۵/۴
گوساله((۱-۰) ساله ۹ بوفالوی آبی ۲۵/۲۹
بز شیری ۱۸ طیور در خوراک ۴۱۷/۰
بز گوشتی ۹

۱-۸ برخی از کانیهای کم مصرف
علاوه بر کانیهای ذکر شده اغلب حیوانات احتیاج به مقدار متنابهی از عناصر را دارند. مقدار مصرف این عناصر و یا ترکیبات مختلف شیمیایی آنها در جیره خوراک دام و طیور کم می باشد. ولی بالا بودن قدرت مانور و قیمت این ترکیبات در مقایسه با عناصر پر مصرف یا ترکیبات معدنی آنها ارزش قابل توجهی را به این گروه می دهد. عناصر مهم و اساسی که در صنعت خوراک دام و طیور اغلب به صورت ترکیبات معدنی و شیمیایی به جیره غذایی افزوده می گردند عبارتند از: مس، منگنز، روی، آهن، سلنیم، کبالت . در این نوشتار بیشتر در مورد منگنز و منابع تهیه و ترکیب شیمیایی آن پرداخته می شود و در مورد برخی از عناصر توضیحات مختصر ارائه می گردد.

۱-۸-۱ منابع معدنی تأمین روی
بدن یک حیوان معمولی جمعا حدود mg/kg 30 روی دارد. روی در برخی از آنزیمهایی که در سوخت و ساز پروتئین ها و کربو هیدراتها دخالت دارند وجود دارد. کمبود روی در طیور باعث تعویق رشد، کوتاه و ضخیم بودن استخوانها و بزرگی مفصل زانو، ضایعات پوستی بخصوص در ناحیه پاها، کاهش رشد پرها و کاهش تولید تخم مرغ می گردد. در اکثر حیوانات اثرات کمبود روی مشابه طیور می باشد. کمبود روی در انسانها باعث کوتاهی قد، کاهش رشد بیضه ها و عدم بروز صفات جنسی و تشدید رنگ پوست می گردد. امکان تأمین روی مورد نیاز انسان از طریق افزایش روی در تخم مرغ، گوشت ، مرغ و خوک وجود دارد.

علاوه بر مصرف خوراکی، ترکیبات روی اثرات قابل توجهی بر سوخت و سایر بهبود سوختگی و زخمها دارد. اگر چه به نظر می رسد مقدار روی موجود در بدن قبل از سوختگی و زخم اهمیت اولیه ای در سرعت بهبود داشته باشد ولی این امکان وجود دارد که با مصرف نمکهای روی سرعت التیام زخمهای جراحی شده را تسریع نمود.

در مواردی که غذای معمولی روی مورد نیاز طیور را تأمین نکند از منابع معدنی روی استفاده می گردد که با توجه به قیمت آنها و سهل الوصل بودن آنها در شرایط متفاوت از سولفات روی، اکسید روی و کربنات روی استفاده می گردد.

۱-۸-۲ منابع تأمین آهن
آهن مورد نیاز بدن حیوانات بطور متوسط (۸۰-۲۰) mg/kg‌می باشند آهن در بدن حیوانات نقشهای مهم و اساسی را داراست که مهم ترین آنها وجود آهن در هموگلوبین خون می باشد. بطوریکه هموگلوبینهای خالص انواع حیوانات ( ۳۳۵/۰ ) درصد آهن داراست. با توجه به این توضیحات کمبود آهن باعث کمبود خون در بدن، زرد ی پوست، کاهش حجم هموگلوبینها می گردد. زیادی نمکهای آ‌هن در جیره باعث اختلالات تغذیه می گردد، مانند فسفات آهن غیر محلول که باعث کاهش جذب فسفر می گردد. فسفات آهن غیر محلول عناصر معدنی کمیاب را جذب کرده و در نتیجه مانع جذب آنها نیز می گردد.

زرده تخم مرغ منبع خوبی از آهن می باشد و یکی از بهترین منابع آهن در تغذیه انسان است. زیادی آهن زرده تخم مرغ باعث نارضایتی مصرف کنندگان می شود به دلیل اینکه سبز رنگ شدن هاله زرده تخم مرغ در هنگام آب پز کردن تخم مرغها شکسته می شوند قابل رؤیت است.
کمبود آهن موجود در جیره خوراک دام و طیور بصورت نمکهای معدنی و ترکیبات شیمیایی برطرف می گردد. در ایران بیشترین ترکیب مصرفی سولفات آهن می باشد که به راحتی از ترکیب اسید سولفوریک با قراضه های آهن تهیه می گردد از سایر ترکیبات آهن همانند اکسید هیدراته آهن در تهیه مکملهای معدنی استفاده می گردد.

دانلود تحقیق عوامل اتلاف محصولات کشاورزی در مراحل گوناگون و راهکارهای مقابله با آن

اختصاصی از یارا فایل دانلود تحقیق عوامل اتلاف محصولات کشاورزی در مراحل گوناگون و راهکارهای مقابله با آن دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:12

چکیده:

چکیده
اتلاف محصولات کشاورزی موجب خارج شدن بخش قابل توجهی از تولیدات کشاورزی از چرخه تولید تا مصرف می‌شود، به طوری که بر پایة آمارهای موجود به طور متوسط 35 درصد از محصولات کشاروزی در ایران و در مراحل گوناگون ضایع می‌شود که این خود غذای 15 تا 20 میلیون نفر از جمعیت کشور است. ضایعات کشاورزی در سه مرحله پیش از برداشت، برداشت و پس از آن روی می‌دهد ولی قسمت عمده ضایعات مربوط به مراحل برداشت و پس از آن (تا مرحله مصرف) می‌باشد. ضایعات پس از برداشت محصولات غیر دانه‌ای در مرحله جابه‌جایی،‌ حمل و نقل، انبارداری و فرآوری و محصولات دانه‌ای در مرحله خشک کردن و ذخیره سازی رخ می‌دهد. جابه‌جایی نامناسب در زمان رساندن محصول به بازار موجب زخمی شدن محصول و آسیبهای مکانیکی می‌شود و امکان فعالیت و رشد ریززنده‌ها را فراهم می‌کند. در مرحله نگهداری در انبار نیز عدم کنترل شرایط محیطی سبب افت کمی و کیفی قابل ملاحظه‌ای‌ می‌گردد. به طور کلی نگهداری مناسب و فرآوری پس از برداشت با گسترش صنایع تبدیلی کشاورزی افزون بر رعایت مراقبتهای قبل از برداشت، بروز فساد به وسیله عوامل خارجی یا داخلی را به تعویق انداخته یا ممانعت به عمل می‌آورد که در نتیجه آن مواد غذایی می‌تواند برای مدت طولانی‌تری قابل مصرف باقی بماند، بنابراین کاهش ضایعات محصولات کشاورزی، اصلاح سیستم غذایی و متعادل کردن مصرف نیاز به برنامه‌ریزی منسجم و هماهنگ با جمیع عوامل مؤثر دارد.  

مقدمه
با افزایش مداوم جمعیت دنیا نیاز به مواد غذایی روز به روز با سرعتی شگرف افزایش می‌یابد. سازمان خواروبار جهانی  اعلام کرده است که جمعیت جهان تا سال 2030 به بیش از 8 میلیارد نفر خواهد رسید که تأمین مواد غذایی این جمعیت نیاز به کوشش پیگیری در زمینه کشاورزی و علوم وابسته دارد. با وجود پیشرفتهای قابل توجه در سه دهه اخیر مصرف سالیانه مواد غذایی فقط در حدود 20 درصد افزایش یافته است. بر اساس برآوردهای موجود تا سال 2030 باید مقدار تولید محصولات غذایی در کشورهای در حال توسعه 70 درصد بیشتر از تولید فعلی آن باشد تا بتواند همگام با جمعیت رو به رشد حرکت نماید و بدرستی جوابگوی نیازهای آنها باشد.
مقدار تولید جهانی میوه‌ها و سبزی‌ها در سالهای 1993 تا 1995 به ترتیب 489 و 448 میلیون تن بوده است. در سال 1996 مقدار تولید سبزیها 2/3 درصد و میوه‌ها 6/1 درصد در سال افزایش نشان داده است، ولی این افزایش برای همه کشورها بویژه کشورهای در حال توسعه که به دلیل ضعف تکنولوژی توانایی رقابت با کشورهای توسعه یافته را ندارند،‌ یکنواخت نبوده است (12). از سوی دیگر افزایش تولید محصولات کشاورزی با توجه به شرایط آب و هوایی، محدودیت منابع آبی و نیز محدودیت زمینهای دارای پتانسیل تولید کشت‌های دیم در بسیاری از نقاط جهان امکان پذیر نیست بنابراین برای تأمین مواد غذایی باید بهره‌وری از عوامل تولید بویژه آب و خاک افزایش و ضایعات مواد غذایی تا حد امکان کاهش یابد (1). هر ساله مقدار بسیار زیادی از محصولات زراعی و باغی در مراحل گوناگون بویژه پس از برداشت دچار افت کیفیت می‌گردد به طوری که مقدار این ضایعات درکشورهای جهان سوم به دلیل کم توجهی به اصول نگهداری فرآورده‌های کشاورزی و عدم توسعه و تکامل روشهای علمی انبارداری و خسارت ناشی از آفتهای انباری بیش از کشورهای صنعتی است، اگر آسیب‌های وارده به محصولات کشاورزی در مزرعه‌ها و باغها نیز به آن افزوده شود موجب تولید مقدار زیادی ضایعات در محصولات کشاورزی خواهد شد به طوری که بر اساس آمار سازمان خواروبار جهانی مقدار این ضایعات در کشورهای آمریکای لاتین به 33 درصد و در آفریقا به 40 درصد بالغ می‌شود   (3 و 6). در کشور ما نیز به دلیل نارسایی‌های موجود در سیستم نگهداری، تبدیل و توزیع مقداری از محصولات کشاورزی ضایع می‌شود که مقدار آن به نسبت بالا است. بر پایة آمارهای موجود به طور متوسط 35 درصد از محصولات کشاورزی در ایران ضایع می‌شود که این خود غذای 15 تا 20 میلیون نفر از جمعیت کشور است (7).

عوامل ایجاد کننده ضایعات
پیش‌بینی مقدار ضایعات محصولات کشاورزی مشکل است زیرا عوامل اصلی تولید ضایعات مربوط به آسیبهای فیزیکی و حمله ریززنده‌ها می‌شود که در عمل در سه مرحله پیش از برداشت، برداشت و پس از آن رخ می‌دهد ولی بخش عمده ضایعات مربوط به مراحل برداشت و پس از آن ( تا مرحله مصرف) می باشد که دلایل اصلی تولید این ضایعات در محصولات کشاورزی بویژه میوه‌ها، سبزی‌ها و محصولات غده‌ای در زیر شرح داده می‌شود (12).
الف) ضایعاتی که منشأ فیزیکی دارند و بر اثر آب و هوای نامطلوب مانند گرما یا سرمای بیش از حد یا ناکافی به وجود می‌آیند. در بسیاری موارد شرایط محیطی نامناسب سبب ضایع شدن محصول ذخیره شده می‌گردد.
ب) عوامل فیزیولوژیکی که موجب پیری محصول در طول مدت نگهداری در انبار می‌شود و به علت واکنشهای طبیعی یعنی بیوشیمیایی یا شیمیایی به وجود می‌آید، در بسیاری موارد فرآورده‌های نهایی و حد واسط این واکنشها نا مطلوب بوده، موجب افزایش قابل توجه در افت ارزش غذایی محصولات کشاورزی می‌شود.
ج) آسیبهایی که منشأ‌ بیولوژیکی یا میکروبیولوژیکی دارند و بوسیله حشرات، باکتری‌ها،‌ کپکها، مخمرها، ویروسها، جوندگان و دیگر حیوانات به وجود می‌آیند.
د) آسیبهای مکانیکی که به علت نبود روشهای مناسب در طول دوره برداشت، بسته‌بندی و حمل و نقل منجر به زخمهای پوستی، خراش، شکستگی، فشردگی و لهیدگی میوه و سبزی‌ها می‌گردند به طوری که مستعد فعالیت و رشد ریززنده‌ها می‌شوند، جابه‌جایی نامناسب در زمان رساندن محصول به بازار موجب زخمی شدن و آسیبهای مکانیکی شده مزایای سرد کردن پس از برداشت را کاهش می‌دهد از طرف دیگر بر اثر صدمه دیدن بافت سلولی فعالیت آنزیمها تا حد زیادی افزایش یافته و محصول آسیب می‌بیند. به طور کلی ضایعات پس از برداشت محصولات غیر دانه‌ای در کشورهای در حال توسعه در مرحله جابه‌جایی،‌ حمل و نقل، انبارداری و فرآوری و در محصولات دانه‌ای در مرحله خشک کردن و ذخیره سازی رخ می‌دهد.
ه) ضایعات ناشی از عوامل اجتماعی و اقتصادی که بر اثر عوامل زیر به وجود می‌آیند.
1- سیاست‌گذاری‌‌ها: شامل شرایط سیاسی خاصی می‌شود که در آن یک راه حل تکنولوژیکی کافی نیست یا برای به مرحله اجرا گذاشتن آن با مشکلاتی روبرو است. برای مثال نبود اطلاعات و برنامه‌ریزی ضعیف در رابطه با مدیریت منابع انسانی، اقتصادی و علمی از جمله این موارد است که سبب ضایعات غذایی می‌گردد.
2- منابع: کمبود منابع انسانی، اقتصادی و فن‌آوری جهت گسترش برنامه‌های مورد نیاز برای جلوگیری یا کاهش ضایعات پس از برداشت مواد غذایی.
3- آموزشی: نبود اطلاعات کافی از اصول علمی مربوط به نگهداری، فرآیند، بسته‌بندی، حمل و نقل و توزیع محصولات غذایی.