پاورپوینت اعتصاب و تأثیر آن بر روند جامعه.PPT

اختصاصی از یارا فایل پاورپوینت اعتصاب و تأثیر آن بر روند جامعه.PPT دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دسته بندی : پاورپوینت 

نوع فایل:  ppt _ pptx

( قابلیت ویرایش )

---

 قسمتی از محتوی متن پاورپوینت : 

تعداد اسلاید : 51 صفحه

موضوع: اعتصاب و تأثیر آن بر روند جامعه مقدمه : از پیامدهای احتمالی اختلافهای جمعی بین کارگران و سازمانهایشان با کار فرمایان، اعتصاب و تعطیل محل کار است.
معمولاً اعتصاب و تعطیل کارگاه از آخرین اقدامات طرفین کار است.
کارگران و کارفرمایان پس از آنکه تمهیدات و تدابیر بسیاری را برای اختلافهای بین خود به کار بردند و نتیجه ای از آنها نگرفتند درصدد بر می آیند که به این دو حربه متوسل شوند و خود و جامعه خویش را مشمول پیامدها و احتمالاً ضررها و خسارتهای نای از آنها کنند.
باید متذکر شد که اعتصاب خیلی بیشتر از تعطیل کارگاه اتفاق می افتد، زیرا کار فرمایان معمولاً شرایط کار را به طور یک جانبه تغییر می دهند و کارگران فاقد چنین امتیازی هستند و لذا برای ایجاد تغییر در شرایط کار به اعتصاب متوسل می شوند.
البته کار فرمایان اعتصاب را به عنوان اقدامی گروهی مخرب نیست به حقوق خویش قلمداد می کنند، زیرا در اعتصاب است که امتیازات کار فرما در حوزه کنترل کسب و کارش به مبارزه طلبیده می شود.
به این دلیل است که اعتصاب از جانب کار فرمایان همواره به عنوان عملی مخرب، غیر مسئولانه، خلاف منافع جامعه، خلاف منافع خود کارگران، عاملی جهت تضییع منابع، اقدامی تهاجم آمیز و توام با خشونت و ناسازگار با دموکراسی و اصولاً امری غیر ضروری توصیف شده است.
البته این طرز برخورد کار فرمایانه، به علت تناقضها و تعارضهای موجود در ساختار نظام روابط جمعی کار، تقریباً هیچ گاه موثر نبوده است و اغتصاب پیروزمندانه بر محدودیتهای موجود غلبه کرده است.
اعتصاب اقدامی نمایشی و گروهی، از جانب کارگران است که اولاً به منظور بیان مشکلات و نارساییهای اقتصادی، اجتماعی و شغلی موجود، ثانیاً برای اعتراض به سوء رفتار شغلی کار فرما و ثالثاً برای کنترل قدرت یک جانبه وی در فرایند تولید صورت می گیرد.این اقدام را ممکن است گروهی بزرگ متشکل و یا عده معدودی کارگر، برای مدتی طولانی و یا مدت زمانی کوتاه انجام دهند.
در هر حال، اعتصاب فصل مخصوصی در روابط صنعتی و شغلی گشوده است. به قول وایت هد، هر نوع تزلزلی در احترام به قرار دادها، نشانه واضحی از وجود اشکال در نظام روابط صنعتی است.
لذا با توجه به اشکالاتی که ذاتی نظامهای روابط صنعتی است شایسته است که به جای سرکوب هر نوع اعتراض و اعتصاب، در راه شناخت پدیده مزبور تلاش به عمل آید و تا آنجا که امکان دارد سعی شود که این پدیده پیچیده اجتماعی تحت نظم و نظارت در آید.
اعتصاب و تأثیر آن بر روند جامعه اعتصاب به معنی توقف موقت کار توسط گروهی از کارکنان به منظور بیان شکایت یا تحمیل یک تقاضا است.در اعتصاب اقدام علیه کارفرمایان انجام می‌گیرد؛ و در نهایت ممکن است کارگران و مدیران وارد ستیزه اجتماعی شوند. دریک تعریف کلی از اعتصاب باید گفت: اعتصاب دست از کار کشیدن کار گران (به معنای عام کارگر)، کارمندان و سایر گروه‌ها را گویند که ...
به منظور مختل شدن امور [در راستای رسیدن به اهداف و خواسته‌هایشان] صورت می‌گیرد.
اگر اعتصاب شکل سیاسی به خود بگیرد، اعتراض محقق می‌شود.
واژه‌های مشابه و در عین حال متفاوت با آن عبارتند از شورش، تحصن، انقلاب و ...
.   تعریف اعتصاب همانند سایر مفاهیم علوم انسانی تا حدود زیادی نسبی است، به گونه‌ای که عملی ممکن اس

  متن بالا فقط قسمتی از محتوی متن پاورپوینت میباشد،شما بعد از پرداخت آنلاین ، فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود پاورپوینت:  توجه فرمایید.

• در این مطلب، متن اسلاید های اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
• در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون پاورپوینت قرار نخواهند گرفت.
  
• هدف فروشگاه ایران پاورپوینت کمک به سیستم آموزشی و رفاه دانشجویان و علم آموزان میهن عزیزمان میباشد. 
  

---

دانلود فایل  پرداخت آنلاین 

تاریخچه کار و روند آن

اختصاصی از یارا فایل تاریخچه کار و روند آن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

تاریخچه کار و روند آن

اصلاح طلبی مذهبی در سه بخش عمده قابل بررسی است:الف. اصلاح طلبی مذهبی در مسیحیت «Reformation» جنبش مذهبی در اروپای غربی قرن شانزدهم میلادی، که به عنوان نهضت اصلاح مذهب کاتولیک شروع شد و به نهضت پروتستان انجامید. این نهضت به وسیله یک کشیش آلمانی به نام «مارتین لوتر» آغاز شد. او علیه پاپ و کلیسا به پا خواست. اصل بنیادی مذهب پروتستان این عقیده بود که اعتقادات انسان موجب بخشودگی او می شود نه اعمالش.پروتستانها، فردگرایی و آزادی فردی و تساهل مذهبی را محترم می دانستند و اعتقاد داشتند که فرد مسیحی در مقابل خدا مسؤول است و نه کلیسا. تعالیم کلیسای کاتولیک، رستگاری را در اعمال انسان می دانست که اغلب به معنای شرکت در مراسم مذهبی بود. آیین پروتستان در اروپای شمالی و آمریکا رواج یافت. مذهب پروتستان، کار را عبادت می خواند، رابطه انسان و خدا را بدون واسطه کلیسا و روحانیت و آداب دینی می شناخت، ثروت را موهبت خدا می داند و خلاقیت را تشویق می کند. فرقه لوتری، فرقه آتگیکن، فرقه کالوینیست، فرقه کنگرگاسیونیست، فرقه متودیست، فرقه مراو از مهمترین فرقه های اصلاح طلب مذهبی به شمار می آیند.مسلما بررسی تاریخچه و روند کار اصلاح طلبی مذهبی، آراء و افکار آنان در این مختصر نمی گنجد. از اینرو منابع ذیل جهت مطالعه معرفی می شود:1. تاریخ تمدن، ویل دورانت، اصلاح دینی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ج 6.2. تاریخ فلسفه سیاسی غرب، عبدالرحمن عالم، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، ج 2.3. فرهنگ و مسیحیت در غرب، محمدرضا کاشفی، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.4. سکولاریسم در مسیحیت و اسلام، محمد حسن قدردان قراملکی، انتشارات دفتر تبلیغات.5. غرب شناسی، سیداحمد رهنمایی انتشارات مؤسسه آموزش و پژوهشی امام خمینی(ره).ب. اصلاح طلبی مذهبی در اسلاماصلاح طلبی مذهبی در اسلام، جزء لاینفک آموزه های دینی و ارزش های آن می باشد، از این رو از نظر تاریخی قدمتی به درازای تاریخ اسلام دارد. چنانکه شهید مطهری می نویسد: «اصلاح طلبی یک روحیه اسلامی است. هر مسلمانی به حکم اینکه مسلمان است خواه نا خواه اصلاح طلب و لااقل طرفدار اصلاح طلبی است، زیرا اصلاح طلبی، هم به عنوان یک شأن پیامبری در قرآن مطرح است و هم مصداق امر به معروف و نهی از منکر است که از ارکان تعلیمات اجتماعی اسلام است». (ر.ک: نهضت های اسلامی، مرتضی مطهری، انتشارات صدرا، ص 7)از این رو علاوه بر سیره و روش ائمه معصومین(ع) که سراسر، تعلیم و ارشاد و جنبش های اصلاحی است، در تاریخ اسلام حرکت های جنبش های اصلاحی فراوان می توان یافت که هر کدام نیازمند بررسی و تحقیق مستقل می باشند. نظیر قیام علویین در دوره اموی و عباسی، سربداران، سید جمال، اقبال، حضرت امام (ره) و ... .به طور کلی اصلاح طلبی مذهبی، عبارت است از بازپیرایی و واخوانی گزاره ها و آموزه های دینی، در جهت مهجوریت زدایی از آن و رفع اجمال و اهمال از آن، و تصحیح سیردین داری و مسیر دین داران، بر اساس انگیزه و رهیافت و روشی معین. (دین پژوهی معاصر، علی اکبر رشاد، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1382، ص

روند تاریخی ادبیات و فرهنگ

اختصاصی از یارا فایل روند تاریخی ادبیات و فرهنگ دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 10

بخش اول

درس اول :

عصر حافظ ( دوران شکوه و شکست )

تاثیر حمله مغول و تاتار درزمینه های فکری و فرهنگی

1. پریشانی اندیشه 2. سستی بنیان های فلسفی

3. رواج خرافات 4. دل سپاری قضا و قدر

5. بی توجهی به دنیا

تاثیر حمله مغول درادبیات و ذوق ایرانیان

1. رواج و اژه های مغولی 2. دل مردگی و بی سرانجامی

3. پژمردگی ذوق ها و عواطف شاعران

تاثیر حمله مغول در مذهب و عقاید با وجود بی تعصبی و بی عقیدگی برخی ایلخانان

گسترش و تبلیغ مذهب زرتشتیان و مسیحیان

گسترش مذهب شیعه و تشکیل حکومت محلی آن ها مثل سربداران در خراسان – مر عشیان در مازندران

ارزنده ترین آثار هنر اسلامی 1. شاهنامه بایسنقری (بطور کامل )

عصر مغول 2. برگهای از قرآن بایسنقری در کتابخانه آستان قدس

شبه قاره هند

آسیای صغیر

مراکز ادبی عصر حافظ آذربایجان

اصفهان

فلات مرکزی ایران

پارس

موضوع عمومی شعر در عصر حافظ :

ضعف قصیده ( حمد و نعت و منقبت ، شکایت مسائ اجتماعی .....)

ابتکار در دو زمینه

الف ) تقلید از شیوه و سبک استادان پیش

تقلید به دو صورت ب) جوابگویی اشعار مشهور با همان وزن و قافیه

داستانسرایی به تقلید از : نظامی

در قصاید : خاقانی – اموزی – جمال الدین

در غزل : سعدی – امیر خسرو – ظهیر

بهترین تقلید ها از : عبید زاکانی – حافظ

سرودن منظومه حماسی : به تقلید از شاهنامه فردوسی

ضعیف تر شدن محتوا

9. شعر از نظر محتوا دور شدن از پختگی عصر مولوی و سعدی

رواج ساقی نامه – معما – ماده تاریخ

عبید زاکانی

10. رواج طنز اجتماعی سبماق اطعمه

حافظ

1.تباهی زبان شعر هم در لفظ و هم درساخت و کلام

11. زبان شعر عصر حافظ : 2. گسترش و عمومیت یافتن شعر و ادب در کوچه و بازار

3.وجود عرفان و ر غبت شاعران به طرح مسائل اجتماعی و حافظ باعث نجات زبان و فرهنگ فارسی شد.

فخرالدین عراقی : ( عارفی از سلسله سوختگان )

قرن 7 قبل از حمله مغول نام :ابراهیم محل تولد : روستای کمجان از فراهان نسبتها : همادنی – فراهانی – عراقی ( سکونت درعراق عجم )

آشنایی او با آثار محی الدین عربی از طریق صدالدین قونوی درقونیه : آشنایی با مولوی

آثار :

دیوان : 5 هزار بیت – قالبهای قصیده ، از همه بیشتر غزل ، مثنوی ، ترانه و قطعه

عشاق نامه : ده نامه : قالب مثنوی و غزل به وزن حدیقه سنایی – شاعر هر فصل را با مبحث عرفانی آغاز و با تمثیل و حکایت به پایان می برد.

لمعات : نثر ونظم – موضوع عرفان وسیر وسلوک عارفانه مهم ترین شرح برآن : اشعه اللمعات از جامی

شعر و نثر عراقی : گرم و دلپذیر کلام : ساده و استوار مثنوی و قصاید بیشتر رنگ حکمت و تحقیق و غزل شور و نشاط عارفانه

درس دوم

خواجوی کرمانی ( تحل بند شاعران ) قرن (8)

سعدی خواجو حافظ

- از بزرگان : خراجگان کرمان

- تخلص شعری او : خواجو

- تخلص تحل بند شاعران : به دلیل هنرنمایی در شعر

- شاعر معاصر او : حافظ صنایع الکمال

1. دیوان : قصاید غزلیات ، قطعات ، ترجیع و رباعیات ( 2 بخش ) بدایع الجمال

سام نامه همای و همایون گل ونوروز

آثار 2. شش مثنوی روفته الانوار کمال نامه گوهر نامه

- رساله اللبادیه : مناظره نی و بوریا

3.آثار منثور : ( 3 مناظره ) : نثر مزین و آمیخته به شعر - سبع المثانی : مناظره شمشیر وقلم

- شمس و سحاب

شعر و عرفان خواجو :

- قصاید : توحید و نعت و منقبت زهد و پند

- قطعات : مسائل اجتماعی و انتقادی

- قصیده به تقلید از سنایی در غزل از سعدی

درحماسه از فردوسی داستان غنایی از نظامی

ابن یمین (قطعه سرایی فارسی )

- شاعر شیعه مذهب عصر سربداران - تولد : قریه فریوممد جرین خراسان

- مردی قانع و گوشه گیر و دهقان پیشه - هنر او : خلث قطعات مشتمل بر پند و اندرز

موضوع قصیده : مدح و منقبت امامان شیعه

موضوع غزل : عشق و دلدادگی

- در شعر او قناعت پیشگی و بی اعتمادی دنیا تاکید شده

سیف فرغانی ( انتقاد اجتماعی )

- نیمه اول قرن 7 همزمان حمله مغول

تولد : فذغانه در ماوراء النهر علت شهرت

مولانه : مقالات نداشته

شاعران معاصر

سعدی : ستایش او و مکاتبه با او

فکر وشعر او

1. سبک شاعری : خراسانی هم در لفظ و هم در ساخت و دیدگاه

2. قصاید او به تقلید : رودکی ، انوری ، خاقانی ، سنایی ، عطار و کمال

3. ردیف های دشوار و هنرنمایی شاعرانه

4. غزل او در جواب سعدی

5. قالب قصیده را برای بیان انتقادهای کوبنده و طرح دیدگاههای اجتماعی و اخلاقی می سرود.

- عشق به امامان شیعه بخصوص امام حسین (ع) و رثای شهیدان کربلا

عبید زاکانی ( شیخ طبعی آگاه) قرن (8)

تولد : قزوین لقب زاکانی : از خاندان زاکانیان ( از اعراب بنی خفاجه ) بود آل اینجو و آل مظفر رامدح می کرد. هنر عبد : نکته یابی و انتقاد های ظریف اجتماعی

شیوه شاعری :

سخنان طنز آمیز او خنده آور ورکیک و اصطلاح جویانه و خیر خواهانه

چهراه ادبی ممتاز او در آثار طنز آمیز او ( نظم و نثر )

زبن تلخ و گزنده طنز آمیز او نشاندهنده شدت فساد اخلاق آن زمان

هزلیات او به شیوه سعدی و سوزنی ( قرن 6) است.

آثار او:

1. جدی : دیوان قصیده و غزل ترجیع و ترکیب رباعیات و مثنوی عشاق نامه : 3 هزار بیت

1. نظم : موش و گربه ( اثری سیاسی : زیرا دربیان حال ابواسحاق اینجو در برابر

2. طنز : مبارزالدین محمد فرمانروای کرمان ) حکایتی تمثیلی در انتقاد از اوضاع جامعه

2.نثر : اخلاق الاشراف – صد پند – رساله دلگشا – رساله تصریفات

درس سوم حافظ ( رند فرزانه شیراز )

نام : خواجه شمس الدین محمد شیرازی : حافظ

لقب : لسان الغیب

علت فال گرفتن از دیوان حافظ : آشنایی او با علوم قرآنی ( مثل قرائت ، تفسیر ، کلام و فلسفه )

در دربار ابواسحاق اینجو ، شاه شجاع مظفری و حاجی قوام الدین

1. شاه شیخ ابواسحاق : با او به حرمت رفتار می کرد .

پادشاهان معاصر 2. امیر مبارزالدین محمد : با تعصب و خشونت رفتار می کرد . ( غزل هایی در مبارزه با او و ریاکاری او او را «محتسب» خوانده

شیوه شاعری :

1. شاعری غزلسرا ( سعدی ، کمال ، سلمان ، خواجو )

2. اورا خاتم شعرای ایران می دانند : زیرا غزل را به کمال رسانده و بعد از او زبان فارسی رو به انحطاط و زوال است .

دانلود پاورپوینت روند طراحی در معماری

اختصاصی از یارا فایل دانلود پاورپوینت روند طراحی در معماری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

در این بخش پاورپوینتی با موضوع و عنوان روند طراحی در معماری برای دانلود قرار داده شده است. این پاورپوینت در 70 اسلاید تدوین شده است. در ذیل فهرست مطالب و همچنین پیشنمایشی از آن آورده شده است.

فهرست مطالب:

• مقدمه
• معماری چیست؟
• طراحی چیست؟
• ماهیت طراحی چیست؟
• روند طراحی در معماری
  • شناخت مسئله
  • مطالعه و جمع‌آوری اطلاعات
  • آنالیز و تکمیل اطلاعات
  • برنامه‌ریزی
  • ارائه ایده‌های اولیه
  • معماری ایده ها
  • ارزیابی و جمع‌بندی گزینه‌ها
  • انتخاب گزینه نهایی و ارائه آن
• نتیجه‌گیری
• منابع

تهیه گزارش از روند سرمایه گزاری به یکی از کشورهای اسیایی و نتایج آن 14ص

اختصاصی از یارا فایل تهیه گزارش از روند سرمایه گزاری به یکی از کشورهای اسیایی و نتایج آن 14ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

مروری بر وضعیت بیوتکنولوژی در جهان

ترویج توانمندی‌های فناوری زیستی و ایجاد بسترهای فرهنگی لازم در جامعه، در کنار برنامه‌ریزی هدفمند و سرمایه‌گذاری کافی، از جمله برنامه‌ها و اقداماتی است که باید برای توسعة این علم و فناوری در کشور صورت گیرد. در مقالة زیر سعی شده است وضعیت این فناوری‌ نوین از نظر شاخص‌هایی چون سرمایه‌گذاری، بازده اقتصادی، فرآورده‌های تجاری و اشتغال‌زایی، در سطح جهانی مورد بررسی قرار گیرد:

مقدمه تعریف فناوری زیستی پیشینه بیوتکنولوژی ساختار اقتصادی و سرمایه‌گذاری بازار فرآورده‌های بیوتکنولوژی

مقدمه:

رشد سریع جمعیت و محدودیت منابع، نسل بشر را با خطر گرسنگی و کمبود امکانات بهداشتی مواجه نموده است. بر اساس گزارشات سازمان ملل، 800 میلیون نفر از جمعیت جهان (14 درصد) دچار فقر غذایی هستند که تا سال 2020 به یک میلیارد نفر خواهند رسید. اما تحولات گسترده علمی و تکنولوژیک جهان در قرن بیستم، به خصوص در حوزه فناوری زیستی (بیوتکنولوژی)، امروزه امیدهای فراوانی را در دل دولتمردان کشورهای جهان ایجاد کرده است. بیوتکنولوژی و فناوری ژن با ارایه مسیرهای راهبردی، این امید را به‌وجود آورده‌اند که می‌توان جهان را از کابوس فقر و گرسنگی رها ساخت و امنیت غذایی و بهداشتی را برای جهانیان به ارمغان آورد. بر اساس پیش‏بینی‏های بسیاری از متخصصین و صاحب‌نظران از جمله انجمن بین‏المللی علم و توسعه، جمعیت جهان در سال 2050 به 11 میلیارد نفر خواهد رسید و میزان تولیدات غذایی باید در آن زمان به سه برابر مقدار کنونی افزایش یابد که بدون فناوری زیستی میسر نخواهد بود (رجوع شود به: ضرورت بکارگیری فناوری‌های نوین در تأمین غذایی). دستاوردها و تحولات بزرگی که طی نیمه دوم قرن بیستم (از اواسط دهه 1970 میلادی) در حوزه علوم زیستی بوقوع پیوست، نویدبخش توانمندی‌های جدیدی در این عرصه بود. فناوری زیستی و از جمله مهندسی ژنتیک یا فنون دی‌ان‌آی نوترکیب، می‌تواند در جهت بهره‏وری بیشتر از منابع زیستی، حفظ محیط‏زیست و در نتیجه توسعه پایدار مؤثر واقع شود. بسیاری از صاحب‌نظران معتقدند سده بیست و یکم، قرن حاکمیت و شکوفایی فناوری زیستی است. به مدد این فناوری نوین، پتانسیل قابل توجهی در علوم زیست‏شناسی پایه، صنایع کشاورزی، فرآوری غذایی، دارو و صنایع شیمیایی پدید آمده است. بیوتکنولوژی یک علم نوین و صنعت استراتژیک، کلیدی و سریع‌الحصول می‌باشد که می‌تواند به صورت گسترده در جهت نیل به هدف توسعه پایدار ملی و بین‌‌المللی استفاده شود. بسیاری از کشورهای صنعتی و در حال توسعه جهان و از جمله آمریکا، ژاپن، کانادا، آلمان، انگلیس، فرانسه، ژاپن، کره‌جنوبی، هند، چین، تایوان و کوبا از اوایل دهه 1980 میلادی، این فناوری را به‌عنوان اولویت ملی و یکی از چند مورد فعالیت‏های استراتژیک شناخته‏اند و برای حمایت و گسترش آن، برنامه ملی تدوین نموده‏اند و بیوتکنولوژی را محور توسعه نوین قلمداد کرده‌اند. این کشورها با درک صحیح از توانمندی‌های فناوری زیستی توانسته‌اند سیاست‌های اصولی و برنامه‌ریزی مناسب برای سرمایه‌گذاری جدی در جهت تحقیق و توسعه هدفمند این فناوری انجام دهند. اکنون بسیاری از این کشورها از توانمندی‌ها و ارزش افزوده بسیار بالای این فناوری در اقتصاد خود بهره‌برداری می‌نمایند. آمریکا، ژاپن و کانادا از بزرگترین سرمایه‌گذاران در تحقیق‌وتوسعه صنعتی بیوتکنولوژی به شمار می‌آیند و ژاپن از رقبای اصلی آمریکا در این زمینه محسوب می‌شود. حتی کشورهای جنوب صحرای آفریقا که از محروم‌ترین کشورهای جهان هستند، طرح‏ها و برنامه‏هایی را برای استفاده از این فناوری آغاز کرده‏اند. به هر حال بیوتکنولوژی به دلایل متعدد از جمله ارزش افزودة زیاد، فراگیرشدن سریع، ایجاد موقعیت‏های برجسته اقتصادی و علمی، دانش‌محور بودن و کم بودن شکاف تکنولوژیک بین کشورهای پیشرفته و درحال‌توسعه، به عنوان یک فناوری مطلوب و ابزاری کارآمد، پویا و تعیین‌کننده در جهت تولید و توسعه ملی و کاهش وابستگی این کشورها به شدت مورد توجه اقتصادهای در حال توسعه قرار گرفته است. از سوی دیگر، در دنیای امروز مجهز شدن و پیشرو بودن در فناوری‏های نوین و دستیابی به جدیدترین یافته‏های علمی‌ـ پژوهشی، یکی از عوامل بسیار مؤثر در معرفی و کسب اعتبار جهانی برای هر کشور می‏باشد. بنابراین کشورهای در حال توسعه باید خود را به این فناوری مجهز کرده و از نتایج اقتصادی ـ اجتماعی آن بهره گیرند. همگام با تحولات نوین بیوتکنولوژی، بسیاری از کشورهای غنی و فقیر دنیا، سیاست‌ها و برنامه‌های ویژه‌ای را برای توسعه فعالیت‌های خود در زمینه بیوتکنولوژی اتخاذ کرده‌اند. برخی از این کشورها برای تسریع در توسعه این فناوری، ساختارهای ویژه‌ای را بنا نهاده‌اند و به نتایج قابل‌توجهی نیز دست یافته‌اند. این فناوری هنوز تا حدودی در مراحل اولیة رشد خود قرار دارد و بسیاری از سرمایه‌گذاران این صنعت، به مرحلة بازگشت سرمایه‌گذاری‌های تحقیقاتی خود نرسیده‌اند. بنابراین متأخرانی مانند کشورهای جهان سوم، هنوز هم می‌توانند سوار بر قطار بیوتکنولوژی شده و توانایی‌های بالقوة خود را به مرحلة ظهور برسانند. ترویج توانمندی‌های بیوتکنولوژی در جامعه و ایجاد بسترهای فرهنگی لازم برای توسعة آن در کنار توجه خاص به برنامه‌ریزی هدفمند و سرمایه‌گذاری کافی، از جمله برنامه‌ها و اقداماتی است که کشورهای در حال توسعه جهان و به خصوص کشورهایی نظیر ایران که تا حدودی از قافله این علم عقب مانده‌اند باید به آن توجه ویژه داشته باشند.

تعریف فناوری زیستی (بیوتکنولوژی)

تعاریف مختلفی برای بیوتکنولوژی ارائه شده است که می‌توان به چند مورد زیر اشاره نمود: - کاربرد اصول علمی و مهندسی در عمل‌آوری مواد به وسیله سازواره‌های (ارگانیسم‌های بیولوژیکی) زیستی در راستای تهیه کالاها و خدمات. - تلفیق ژنتیک مولکولی،‌ بیوشیمی، میکروبیولوژی و فناوری جهت استفاده از ریز‌سازواره‌ها (میکروارگانیسم‌ها)، سلول‌ها، بافت‌ها و یا قسمتی از سلول یا موجود زنده به‌منظور تولید کالاها و ارایه خدمات. - استفاده از موجودات زنده، سلول‌ها، بافت‌ها و قسمت‌هایی از سلول (اندامک‌ها) و همچنین مولکول‌ها که در تغییرات زیست‌شناختی (بیولوژیکی)، شیمیایی و فیزیکی تأثیر می‌گذارند. - استفاده از فرآیندهای سلولی و مولکولی برای حل مشکلات یا ایجاد فرآورده‌ها در خدمت رفاه بشری. تعریف جامع بیوتکنولوژی توسط دولت آمریکا چنین عنوان شده است: بیوتکنولوژی (با مفهوم قدیم و جدید) در برگیرنده هر گونه فن و روشی است که از موجودات زنده و یا بخش‌هایی از آن‌ها استفاده کند تا فرآورده‌‌هایی را تولید، اصلاح و یا تغییر دهد و به بهینه‌سازی گیاهان و جانوران بپردازد و یا ریزسازواره‌‌هایی را برای کاربردهای ویژه تولید کند. بیوتکنولوژی در مفهوم جدید به کاربرد صنعتی دی-ان-ای نوترکیب، هم‌جوشی سلولی و فنون فراورش نوین زیستی گفته می‌‌شود. به عبارتی استفاده صنعتی از دی-ان-ای و دیگر فرآیندهای زیستی یا بهره‌گیری از پروتئین و یا دی-ان-ای نوترکیب و ادغام سلول‌‌ها برای تولید، در این فناوری مطرح می‌‌باشد. برخی از مردم،‌ بیوتکنولوژی‌ را فقط‌ با مهندسی‌ ژنتیک‌ و یا دستکاری در ساختار ژنتیک انسان و حیوانات می‌شناسند و از دامنه کاربردهای وسیع آن در زمینه میکروبیولوژی‌ صنعتی‌، مهندسی‌ بیوشیمی‌ یا تکنولوژی تخمیر و محیط‌زیست آگاهی ندارند و یا اطلاعات‌ آن‌ها کافی نیست. این فناوری با گسترش مرزهای دانش در حوزه‌های پزشکی و داروسازی، کشاورزی، صنعت و محیط‌زیست توانسته است کاربردهای متعددی در جهت بهبود زندگی بشر ارایه نماید. فناوری زیستی اکنون در صحنه رقابت و برتری‌های علمی، اقتصادی و حتی سیاسی به عنوان یکی از چند فناوری استراتژیک، راهبردی، فراگیر و کلیدی در دنیا مطرح می‌باشد. نکتة دیگر آن که بیوتکنولوژی از علوم چندبعدی (Multidiciplinary) می‌باشد که به همکاری طیف گسترده‌ای از متخصصین رشته‌های مختلف از جمله زیست‌شناسی، ژنتیک سلولی و مولکولی، بیوشیمی و مهندسی شیمی، بیوانفورماتیک، آمار حیاتی (بیومتری)، میکروبیولوژی، پاتولوژی، کشت سلول‌ها و بافت‌ها نیاز دارد. بنابراین لزوم توجه به انجام فعالیت‌های گروهی در این علم، بسیار ملموس و ضروری می‌باشد. بطور کلی فنون بیوتکنولوژی نوین را می‌توان به سه دسته کلی زیر تقسیم نمود: 1- فنون مهندسی ژنتیک و دی‌ان‌آی نوترکیب 2- فنون کشت سلول و بافت 3- نشانگرهای مولکولی

پیشینه بیوتکنولوژی در جهان

شاید بتوان پیشینه بیوتکنولوژی را به 1750 سال قبل از میلاد مسیح نسبت داد که سومری‌ها از طریق جوشاندن و تخمیر توانستند آبجو تولید کنند. تهیه ماست، پنیر و خمیر نان نیز از مثال‌های دیگر در زمینه بیوتکنولوژی می‌باشند که از صدها سال پیش توسط بشر مورد استفاده قرار گرفته‌اند و امروزه از آن‌ها به عنوان بیوتکنولوژی سنتی یاد می‌شود. واژه "بیوتکنولوژی" برای اولین بار در سال 1919 توسط یک مهندس کشاورزی مجارستانی بکار رفت و واژه "بیولوژی مولکولی" در سال 1938 عنوان شد. همچنین یک میکروبیولوژیست دانمارکی برای اولین بار در سال 1941 واژه "مهندسی ژنتیک" را بکار برد. دستاوردها و پیشرفت‌های شگرف در زمینه زیست‌شناسی و ژنتیک سلولی و مولکولی و تغییرات اساسی در نوع فعالیت‌ها به خصوص طی نیمه دوم قرن بیستم، باعث گردید که زمینه ارایه دو واژه "بیوتکنولوژی سنتی" و "بیوتکنولوژی نوین" فراهم شود. تلاش برای توسعه این مفهوم جدید از اوایل دهه 1970 میلادی عمدتاً در آمریکا و در زمینه پزشکی آغاز گردید. نتایج این تلاش‌ها ظرف مدت اندکی پس از پیدایش فنون مهندسی ژنتیک، در اواخر دهه 70 میلادی (سال 1978و 1979) به ترتیب با تولید انسولین و هورمون رشد نوترکیب انسانی به ثمر نشست. اولین واکسن نوترکیب دامی در سال 1982 تولید شد. انسولین انسانی (هیومیولین) و واکسن هپاتیت B و اینترفرون (نوعی داروی ضدسرطان) به ترتیب در سال‌های 1982 و 1986 توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مجوز فروش دریافت کردند. فنون کشت سلول و بافت در اواخر دهه 70 توسعه یافتند و تکثیر گیاهان با روش مذکور از اوایل دهه 80 میلادی رایج شد. دست‌ورزی ژنتیکی گیاهان نیز در اوایل دهه 80 میلادی ارایه گردید و نتایج کاربردی آن از سال 1995 با ایجاد گیاهان تراریخته مقاوم به آفات، بیماری‌ها و علف‌کش‌ها به ثمر نشست. پیدایش تکنیک PCR و نشانگرهای مولکولی دی‌ان‌آ از اوایل دهه مذکور و تکامل تدریجی آن‌ها به کمک ابداع ابزارها و وسایل نوین پیشرفته باعث گردید که مفاهیم ژنومیکس، بیوانفورماتیکس و پروتئومیکس در اواسط دهه 90 به عرصه بیولوژی مولکولی وارد شوند و باب‌های جدیدی از کاربردهای بیوتکنولوژی نوین گشوده شود. مجموعه این دستاوردها موجب شد که پایان قرن بیستم با اتمام پروژه‌های بررسی ژنوم چندین موجود و از جمله انسان، آرابیدوپیس و برنج مصادف شود. اولین حیوان کلون‌شده حاصل از فنون کشت‌بافت با نام گوسفند دالی توسط دانشمندان اسکاتلندی در سال 1996 تولید شد و حتی بحث‌ توانایی برخی از کشورها جهت کلون‌کردن انسان و سایر جانوران نیز مطرح می‌باشد.

ساختار اقتصادی و سرمایه‌گذاری بیوتکنولوژی در جهان

گسترش کاربردهای بیوتکنولوژی، موجب تغییرات عمده‌ای در اقتصاد برخی از کشورهای جهان شده است. با توجه به نقش و اهمیت بیوتکنولوژی، برنامه‌‌ریزی و سرمایه‌گذاری‌‌های فراوانی (به خصوص طی دو دهه اخیر) توسط کشورهای مختلف جهان برای توسعه و گسترش آن انجام شده است. اکثر این سرمایه‌گذاری‌‌ها توسط کشورهای توسعه‌یافته و صنعتی به‌خصوص آمریکا صورت پذیرفته است. براساس آمار و ارقام سازمان ملل متحد از سال 1980 تا 1989 بیش از 12 میلیارد دلار در جهان برای انجام پژوهش‌های کاربردی و بنیادی در زمینه بیوتکنولوژی هزینه شده است. برخی از شرکت‌‌های بزرگ تجاری دنیا، سرمایه‌های خود را به پژوهش در این زمینه اختصاص داده‌‌اند. بیش از 10 شرکت بزرگ غذایی دنیا با بیش از 100 میلیارد دلار درآمد از این جمله هستند. فصول 16 و 34 از دستور کار 21 اجلاس زمین (Earth submit، ژوئن سال 1992- برزیل) به عنوان یک برنامه و طرح عملی و اجرایی برای