پایان نامه/مقاله ارزیابی و رتبه بندی ریسک در زنجیره تامین با استفاده از روش تحلیل تاکسونومی 92 صفحه با فرمت ورد(word)

اختصاصی از یارا فایل پایان نامه/مقاله ارزیابی و رتبه بندی ریسک در زنجیره تامین با استفاده از روش تحلیل تاکسونومی 92 صفحه با فرمت ورد(word) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

(مطالعه موردی: مجتمع ذوب آهن اصفهان) 

چکیده

امروزه توجه به فرصت­ها و تهدیدهای موجود در عرصه صنعت و تجارت و ارزیابی توان صنایع و شرکت­ها در رویارویی با عدم قطعیت­ها و ریسک­های موجود ضروری و مهم بوده و مدیریت ریسک­های زنجیره تامین بسیار حائز اهمیت می­باشد. مدیریت ریسک فرایند شناسایی عوامل ریسک، ارزیابی آن­ها و برنامه ریزی برای کاهش اثرات نامطلوب ریسک­ها می‏باشد. ارزیابی ریسک یکی از مراحل مهم مدیریت ریسک بوده و با توجه به وجود ریسک­های فروان و نیز لزوم صرف بهینه منابع در زنجیره تامین، اهمیت زیادی دارد و نادیده گرفتن آن و حتی اجرای ناقص این فرایند ممکن است خسارات جبران ناپذیری را بر بخش­های مختلف زنجیره وارد کند. ارزیابی و رتبه­بندی بندی ریسک، برتری هر ریسک را بر اساس شاخص­های مرتبط مشخص کرده و در نتیجه امکان ارایه پاسخ مناسب برای هر ریسک فراهم می­گردد. در این تحقیق با ارایه یک مدل جامع و سلسله مراتبی برای ارزیابی ریسک، ضمن شناسایی ریسک­های اصلی زنجیره تامین با تکیه بر روش ساختار شکست ریسک و تعیین معیارهای اندازه­گیری، پرسشنامه جامعی تهیه شده و بر اساس آن اهمیت نسبی هر ریسک در شرکت ذوب آهن اصفهان به­عنوان مطالعه موردی با استفاده از روش تحلیل تاکسونومی تعیین شده است. لذا ریسک‏های مربوط به فرایند تامین و تامین کننده به­عنوان بحرانی­ترین ریسک­ها در این مجتمع شناخته شدند.

کلمات کلیدی: ارزیابی ریسک، زنجیره تامین فولاد، شرکت ذوب آهن اصفهان، تاکسونومی.

پایان نامه/پروژه آماده مدیریت ریسک در بانک ملی رشته مهندسی فن آوری اطلاعات بررسی با فرمت ورد(word)

اختصاصی از یارا فایل پایان نامه/پروژه آماده مدیریت ریسک در بانک ملی رشته مهندسی فن آوری اطلاعات بررسی با فرمت ورد(word) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

مؤسسات مالی نقش و اهمیت زیادی در ساختار اقتصادی هر کشوری دارند. این مؤسسات به مثابه قلب تپنده اقتصاد در دو بازار سرمایه و پول فعالیت دارند وباعث جریان پول ونقدینگی درجامعه می شوند بازارپول، بازاراوراق بهادار کوتاه مدت(باسررسید بیشترازیک سال)است. بازارسرمایه رابه دوشکل بازار اولیه وثانویه درنظرمی گیرند.

 بازار اولیه بازاری است که، در آن اوراق بهادار منتشر شده توسط شرکتها برای اولین بار عرضه می شود و فرآیند تامین مالی در این بازار انجام می گیرد.

بازار ثانویه بازار نقل و انتقالات دست دوم اوراقی است که قبلا منتشر شده است. مؤسسات مالی به مثابه عاملی برای انتقال سرمایه(یکی از نهاد های مهم تولید)از خانوارهابه بنگاه های اقتصادی، موظف هستند به نمایندگی از خانوارها برعملکرد بنگاه های تولیدی نظارت داشته باشند.

 مسئولیت این نظارت، خود را در تعهد این بنگاه ها به خانوارها در انواع ابزارهای مالی و پولی مانند ارز، اوراق قرضه، گواهی سپرده و.... نشان می دهد. بانک ها نیزبه عنوان مهمترین مؤسسات مطرح در بازار پول(به عنوان عامل)وسرمایه(به عنوان مشتری)وظایفی را بر عهده دارند.

یکی از این وظایف،  مدیریت ریسک توسط مؤسسات پولی و مالی است

تحقیق/مقاله آماده نقش هیات مدیره در مدیریت ریسک در عرصه سازمان‎ با فرمت ورد(word)

اختصاصی از یارا فایل تحقیق/مقاله آماده نقش هیات مدیره در مدیریت ریسک در عرصه سازمان‎ با فرمت ورد(word) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

به دنبال بحران اعتباری سال ۲۰۰۷ در سال ۲۰۰۸ و در نتیجه این بحران مالی در سطح بین‌الملل منجر به شنیدن صدای خرد شدن چرخ‌های اقتصادی کشورها و خانوارها بصورت کامل در زیر بار فشار اقتصادی حاکم بر اقتصاد سراسر جهان گردید که به تبع آن همزمان با ایجاد بحران و تبعات ناشی از آن مباحث متعدد و بصورتی گسترده در محافل عمومی و جوامع حرفه‌ای در بخش اقتصاد، درخصوص حوزه حاکمیت شرکت‌های بزرگ با موضوعیت مدیریت ریسک مطرح گردید. بطوریکه فدراسیون بین‌المللی حسابداری (IFAC) در این ارتباط به موضوع بحران مالی با این عبارت اشاره می‌نماید که “بحران مالی که در سال‌های اخیر دنده‌های اقتصاد را در زیر چرخ‌های خود خرد نموده است لذا از این رخداد می‌بایست درس‌هایی را آموخت که اهم آن عبارتند از”:

الف) آنچه به عنوان یک موضوع مهم و برجسته ناشی از کالبدشکافی بحران مطرح می‌باشد این است که در برخی از سازمان‌ها به ویژه مؤسسات مالی شیوه‌ها و ساختارهای کنترل داخلی و مدیریت ریسک در آن‌ها بصورت ناقص اجرا شده و یا عملاً شیوه‌های کنترلی بکار گرفته شده در آن‌ها بی‌اثر بوده است.

ب) عامل مهم دوم در بحران مذکور که دامنه گسترده‌تری داشته است به عنوان یکی دیگر از عوامل ایجاد بحران مربوط به تمرکز بیش از حد سازمان‌ها به اعمال کنترل‌ نسبت به گزارشات مالی خود در دوره‌های قبل از بحران بوده است.

در این گزارش بیشتر بر این موضوع استدلال شده است که به عنوان یک نتیجه غالب این موضوع است که فرآیندهای نظارتی زمان رسیدگی و حوزه مورد رسیدگی برای شناسایی ریسک‌های تحقق یافته صرف نگردیده است و غالب خطرات تحقق یافته در این فرآیند در مواردی به غیر از موارد مرتبط با ریسک‌های گزارشگری مالی بوده است یعنی اینکه ریسک‌های تحقق یافته ناشی از عملیات اجرایی در شرایط خاص بوده است. بنابراین این موضوعی تعجب‌آور نیست که در بسیاری از گزارشات منتشره که در ارتباط با بررسی حوادث سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ (بحران مالی) صورت پذیرفته است این نتیجه غالب حاصل شده است که این رخدادها ناشی از تشخیص اشتباه، قضاوت غلط و یا سوء مدیریت در ارزیابی و مدیریت ریسک در سطح سازمان‌ها و جامعه اقتصادی بوده است که در ساختار حاکمیت شرکت‌های بزرگ وجود داشته است و این موضوع به عنوان عامل اصلی و مرکزی این بحران در جامعه اقتصادی مطرح می‌باشد که عملاً به عنوان رویدادی مطرح است که لرزه‌ای بزرگ بر اقتصاد شرکت‌های بزرگ و بین‌المللی وارد نمود و پس‌لرزه‌های آن تا به حال که ۵ سال از زمان آغاز بحران می‌گذرد همچنان ادامه دارد.

فهرست :

معرفی

توانمندی‌ها

در مرحله ریسک نمودن

چگونه هیأت مدیره می‌تواند نقش کلیدی در مدیریت ریسک در بخش عمومی را بازی کند؟

نقش هیأت مدیره درخصوص مدیریت ریسک در سطح سازمان چیست؟

نقش هیأت مدیره در مدیریت ریسک در عمل

ایجاد ریسک‌پذیری

چارچوب‌های تضمین

چارچوب تضمین

نتیجه‌گیری

پی‌نوشت

تحقیق/مقاله آماده مثلث تقلب مطابق با مدل ریسک حسابرسی ‎ با فرمت ورد(word)

اختصاصی از یارا فایل تحقیق/مقاله آماده مثلث تقلب مطابق با مدل ریسک حسابرسی ‎ با فرمت ورد(word) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

مفهوم مثلث تقلب در ادبیات حرفهای حسابداری و حسابرسی در بیانیه شماره SAS-99 تحت عنوان بررسی تقلب در سطح صورتهای مالی تعریف شده است. برهمین اساس مطابق با بیانیه مذکور مثلث تقلب دارای3 مفهوم در 3 ضلع یک مثلث بشرح زیر می‌باشد چرا که تقلب در سازمان زمانی رخ خواهد داد که عواملی همچون: 1- فشار/ تشویق، 2- فرصت، 3- نگرش، در سازمان مورد توجه قرار نگرفته باشد. اگرچه امروزه انجام تحقیقات توسط کارشناسان حرفهای، روانشناسان، انجمنهای دانشگاهی درخصوص ارزیابی عوامل تقلب رو به گسترش بوده است و نتایج بدست آمده بیانگر این موضوع است که حسابرسان حسب مسئولیت خود در زمینه تعیین و ارزیابی ریسک های خود در زمان انجام عملیات حسابرسی این 3 شرط (عامل) را می‌بایست مورد توجه و بررسی قرار داده و آن‌ها را در مدل ارزیابی ریسک خود به تفسیر مورد توجه قرار دهند. هدف اصلی ما در این پژوهش ارائه یک مدل خطی از ریسک‌های متحمله حسابرسی می‌باشد که با تقلب آمیخته هستند تا از این طریق به یک ترکیب منطقی از شواهد حسابرسی دست یابیم، در ارائه این مدل بدنبال آن هستیم که نتیجه برآورد ریسک به منظور ارائه مدلی که ریسک حسابرسی (ریسک مورد پذیرش حسابرس) را تقریباً در سطح 05/0یا کمتر محاسبه (اطمینان گزارشگری در سطح 95 درصد) و برآورد ‌نماید و مهمتر اینکه بمنظور ارتقاء این مدل نیاز است که بوسیله ترکیب این عوامل با نیازمندیهای اعلام شده در پیشنویس جدید (AICPA 2002) در نظر گرفته شده برای تعدیل و  اصلاح بیانیه شماره 82-SAS  میباشد را مد نظر قرار دهیم.

فهرست :

مقدمه‌ای بر مفهوم ریسک حسابرسی و تاریخچه آن

نتیجه گیری براساس شواهد اعتقاد ی عملکرد

نمونه‌گیری و تجزیه و تحلیل از مدل پایه

ارزش‌های اعتقادی / باور بروی مدل پایه

اثر درستکاری مدیریت بر ریسک حسابرسی

مدل حسابرسی مبتنی بر ریسک مطابق با بیانیه شماره SAS-82

مثلث تقلب

نتیجه‌گیری

تحقیق ارتباط بین ریسک سیستماتیک سهام عادی و نسبت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

اختصاصی از یارا فایل تحقیق ارتباط بین ریسک سیستماتیک سهام عادی و نسبت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:156

فهرست مطالب:

چکیده:   ۱
مقدمه   ۳
بیان مسئله تحقیق   ۵
اهمیت و ضرورت تحقیق   ۶
پیشینه تحقیق   ۷
فرضیه تحقیق:   ۱۱
متغیرهای تحقیق:   ۱۲
روش تحقیق:   ۱۳
جامعه آماری:   ۱۳
گروه نمونه و روش نمونه گیری   ۱۳
روش گردآوری اطلاعات   ۱۴
روش تجزیه و تحلیل داه ها   ۱۵
۱- تحلیل عاملی   ۱۵
۲- تحلیل رگرسیون چندگانه   ۱۶
۱- آزمون معنی دار بودن ضرایب کلی (f)   ۱۸
۲- آزمون معنی دار بودن ضرایب جزئی رگرسیون(t)   ۱۸
قلمرو تحقیق:   ۱۹
هدف تحقیق و دلایل انتخاب موضوع:   ۱۹
چارچوب نظری :   ۲۰
محدودیتهای تحقیق   ۲۲
مقدمه   ۲۳
تعریف ریسک   ۲۵
طبقه بندی ریسک   ۲۷
ریسک مالی   ۲۸
ریسک ورشکستگی   ۲۹
ریسک سیاسی   ۳۱
ریسک بازار   ۳۱
ریسک گریزی   ۳۲
تئوری پرتفوی مارکوئیتز   ۳۴
روشهای اندازه گیری ریسک   ۳۵
نرخهای بازدهی مورد انتظار   ۳۷
کوواریانس بازدهی ها   ۳۸
کو واریانس و همبستگی   ۴۰
انحراف معیار پرتفوی   ۴۱
فرمول انحراف معیار پرتفوی   ۴۱
مرز کارآ   ۴۳
مرز کارآ و مطلوبیت سرمایه گذاران   ۴۴
تئوری بازار سرمایه   ۴۶
فرضیات تئوری بازار سرمایه   ۴۷
تدوین تئوری بازار سرمایه   ۴۹
دارایی بدون ریسک   ۵۰
کوواریانس با یک دارایی بدون ریسک   ۵۰
پرتفوی بازار   ۵۶
اندازه گیری و سنجش تنوع بخشی   ۵۷
تنوع بخشی و حذف ریسک غیر سیستماتیک   ۵۸
CML قاعده و تفکیک   ۶۰
اندازه گیری ریسک در CML   ۶۱
مدل قیمت گذاری دارائی سرمایه ای:   ۶۳
خط بازار اوراق بهادار SML   ۶۵
تأثیر فاصله زمانی   ۶۸
تأثیر شاخص بازار   ۷۰
تئوری قیمت گذاری آربیتراژ APT   ۷۱
نظریه میلر و مودیگلیانی   ۷۵
نسبت های مالی   ۷۶
انواع نسبت های مالی   ۷۷
دیدگاه نقدینگی   ۷۹
دیدگاه سودآوری   ۷۹
دیدگاه اهرمی   ۷۹
دیدگاه فعالیت   ۸۰
ریسک مالی:   ۹۳
ریسک ورشکستگی:   ۹۳
مدل های ارزیابی سهام   ۹۸
نسبت های مالی و ریسک سیستماتیک   ۹۹
نسبت های مالی و نرخ بندی اوراق قرضه   ۱۰۱
نسبت های مالی و ورشکستگی   ۱۰۲
رابطه تئوریک بین متغیرهای تحقیق و ریسک   ۱۰۳
نسبت های اهرمی   ۱۰۳
مالیات شرکت   ۱۰۹
اندازه شرکت Firm Size   ۱۱۰
قابلیت عرضه در بازار Market ability   ۱۱۱
احتمال ورشکستگی Probability of bankruptcy   ۱۱۱
تنوع بخشی Diversification   ۱۱۱
صرفه جوییهای مقیاس Economier of Scale   ۱۱۲
نسبت سود نقدی به سود هر سهام   ۱۱۲
سیاست سرمایه در گردش   ۱۱۳
نسبت دارایی جاری به فروش   ۱۱۴
انتخاب سیاست سرمایه در گردش   ۱۱۵
نسبت های نقدینگی   ۱۱۶
نسبت های گردش و سود دهی   ۱۱۷
سوابق تحقیق   ۱۱۹
تحقیق هامادا   ۱۱۹
تحقیق لو   ۱۲۲
تحقیق بیور، کتلروشولز   ۱۲۳
تحقیق بلکویی   ۱۲۵
تحقیق دکتر جهانخانی و لینگ   ۱۲۶
تحقیق بنزین و شالیت   ۱۲۹
سالمی و ویرتانن، الی و کالانکی   ۱۳۰
سایر تحقیقات   ۱۳۲
مقدمه   ۱۳۴
روش تحقیق   ۱۳۴
تحقیقات آزمایشی   ۱۳۶
جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری   ۱۳۸
روش گردآوری اطلاعات   ۱۳۹
روش آزمون فرضیه   ۱۳۹
روش تجزیه و تحلیل داه ها   ۱۴۰
۱- تحلیل عاملی   ۱۴۰
تحلیل رگرسیون چندگانه   ۱۴۱
اندازه گیری متغیرهای تحقیق   ۱۴۴
متغیر وابسته   ۱۴۴
نرخ بازده سهام   ۱۴۴
نرخ بازده پرتفوی بازار   ۱۴۶
فصل چهارم- تجزیه و تحلیل داده ها   ۱۵۰
۴-۱- مقدمه :   ۱۵۰
۴-۲- مقادیر و متغیرهای تحقیق   ۱۵۱
۴-۳- توصیف و تحلیل متغیرهای تحقیق   ۱۵۳
۴-۴- تحلیل ماهیت متغیرها و روش تجزیه و تحلیل  
۴-۵- آزمون فرضیه تحقیق 
خلاصه و نتیجه گیری و پیشنهادها 
۵-۱- مقدمه 
۵-۲- خلاصه تحقیق 
۵-۳- نتیجه گیری، مقایسه با نتایج تحقیقات پیشین و تفسیر نتایج تحقیق
مقایسه یافته تحقیق با تحقیقات پیشین: 
۵-۴- پیشنهادهای تحقیق
۵-۴-۱- پیشنهادهای کاربردی مبتنی بر نتایج تحقیق  
۵-۴-۲- پیشنهادهای مبتنی بر مبانی نظری 
۵-۴-۳- پیشنهادهای مبتنی تحقیقات آتی 
منابع فارسی: 
منابع لاتین: 

چکیده:

این تحقیق به مطالعه ارتباط بین ریسک سیستماتیک سهام عادی و نسبت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. مهمترین عواملی که در تصمیم گیری برای خرید سهام موثر است بازده و ریسک آن در مقایسه با سایر فرصت های سرمایه گذاری است. بنابراین در سرمایه گذاری ریسک و بازده نقش کلیدی دارند. هدف از اندازه گیری ریسک، افزایش توانائی در اتخاذ تصمیم بهتر است. ریسک پذیری را می توان احتمال تحمل زیان تعریف کرد. معمولا ریسک امکان وقوع یک رویداد نامطلوب است. روش های مختلفی برای تجزیه و تحلیل ریسک و بازده یک دارائی وجود دارد. برای بررسی رابطه نسبت های مالی با ریسک سیستماتیک با استفاده از فرمول کوکران 90 شرکت به صورت تصادفی انتخاب شده و اطلاعات و داده های آماری از اسناد سازمانی گردآوری و تحقیق با روش همبستگی و علی مقایسه ای و با هدف کاربردی مطالعه شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و ازمون فرضیه از تحلیل عاملی استفاده شده است که 10 صورت مالی به 4 عامل کلی نسبت های نقدینگی، نسبت های اهرمی، نسبت های فعالیت و سیاست تقسیم سود کاهش یافته است و تاثیر این عوامل و با تحلیل رگرسیون چندگانه بر روی ریسک سیستماتیک سهام عادی بررسی شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که عامل نسبت های اهرمی عامل سیاست تقسیم سود به صورت معنی دار ریسک سیستماتیک سهام عادی را تبیین می کنند. اما عامل نسبت های نقدینگی و عامل نسبت های فعالیت تاثیر معنی داری بر ریسک سیستماتیک سهام عادی ندارند. براساس نتایج کلی فرضیه تحقیق "بین ریسک سیستماتیک سهام عادی و نسبت های مالی رابطه معناداری وجود دارد." تائید شده است.

مقدمه

(ارتباط بین ریسک سیتماتیک سهام عادی و نسبتهای مالی )

طبق نظریات هیات تدوین استانداردهای حسابداری آمریکا هدف اصلی حسابداری این است که برای سرمایه گذاری و دیگر استفاده کنندگان اطلاعاتی سودمند ارائه نماید تا آنها بتوانند بدان وسیله جریانهای نقدی آتی را از نظر مبلغ، زمان دستیابی و عدم اطمینان پیش بینی و ارزیابی نمایند.

به عبارت دیگر، هدف اصلی حسابداری و تهیه صورتهای مالی، فراهم آوردن اطلاعات سودمند به منظور تسهیل در تصمیم گیری است. یکی از ویژگیهای کیفی اطلاعات حسابداری نیز سودمندی در پیش بینی است. معیار ارزش پیش بینی، ارتباط بین رویدادهای اقتصادی مورد علاقه تصمیم گیرنده و متغیرهای پیش بینی کننده می باشد. اگر اطلاعات حسابداری برای تصمیم گیری سودمند باشد، باید امکان پیش بینی بعضی از رویدادهایی که به عنوان داده های ورودی مدل های تصمیم­گیری استفاده می شود، فراهم کند. مدل های تصمیم گیری را می توان از طریق تئوری­های توصیفی، واکنش سرمایه گذاران و بازار به اطلاعات حسابداری شناسایی کرد.

تحقیقات نشان داده است که سودهای حسابداری منعکس کننده عواملی هستند که قیمت های سهام را تحت تاثیر قرار می دهند به عبارت دیگر سودهای حسابداری، اطلاعاتی را به بازار سهام منتقل می­کنند. البته علاوه بر سودها، سایر اطلاعات حسابداری نیز در بازار سرمایه در دسترسی سرمایه گذاران قرار دارد. به عنوان مثال گزارش های مالی سالانه شرکت ها شامل ترازنامه و صورت سود و زیان اطلاعات حسابداری بیشتری را فراهم می کند.

سرمایه گذاران، تحلیل گران مالی و ... از این اطلاعات در تصمیمات سرمایه گذاری استفاده می کنند. بنابراین می توان گفت که این اطلاعات نیز همانند سود، عواملی را به بازار سهام منعکس می کنند و ارزش بازار دارایی ها را تحت تاثیر قرار می دهند.

استفاده از اطلاعات حسابداری مجزا از سود برای اهداف ارزش گذاری و تاثیر مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای (CAPM) منتهی به این گردید که محققان حسابداری اثباتی به بررسی این موضوع بپردازند که آیا اطلاعات حسابداری، عواملی را که ارزش اوراق بهادار را تحت تاثیر قرار می دهند، منعکس می کنند؟

طبق مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای، ارزش بازار یک دارایی، تابعی از جریانهای نقدی مورد انتظار دارایی، ریسک جریانهای نقدی آن دارایی(B) ، قیمت بازار ریسک و نرخ بازده بدون ریسک می باشد.

بعید است که نرخ بازده بدون ریسک و قیمت بازار ریسک که در CAPM مشخص شده اند، با متغیرهای داخلی شرکت در ارتباط باشند ولی ممکن است اطلاعات حسابداری شرکت بتواند برای برآور جریانهای نقدی مورد انتظار و ریسک اوراق بهادار شرکت مفید واقع گردد. (زیمرمن1982 ) بنابراین تعجب آور نیست که تحقیقات، شواهدی را فراهم نمایند مبنی بر اینکه اطلاعات حسابداری برای برآورد جریانهای نقدی مورد انتظار و ریسک مفید هستند.

دومین تحقیق محقق در بر آن است که به طور تجربی ارتباط بین ریسک سیستماتیک سهام عادی و اطلاعات حسابداری را در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران بررسی نماید.

بیان مسئله تحقیق

(در سرمایه گذاری ریسک و بازده نقش کلیدی دارند. در مواقعی که رویدادهای آتی بطور کامل قابل پیش بینی نبوده و برخی رویدادها بر سایر رویدادها مرجع باشد، عامل مخاطره وجود دارد،) (رضا شباهنگ 1372)

ریسک بر دو نوع است: ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک

ریسک غیر سیستماتیک با تنوع بخشیدن قابل حذف است ولی ریسک سیستماتیک با تنوع بخشیدن حذف نمی شود و سرمایه گذاران در مقابل چنین ریسکی، صرف ریسک مطالبه می نمایند. شاخص ریسک سیستماتیک، بتای بازار یک سهم می باشد که بیانگر میزان حساسیت سهام یک شرکت یا دارایی خاص در ارتباط با عوامل ریسک زای بازار می باشد.

این بحث وجود دارد که ممکن است تفاوت ریسک سیستماتیک بین شرکتها به علت تفاوت تصمیم گیری های مالی شرکت باشد (بلکویی 1978) از سوی دیگر، اطلاعات حسابداری ودر نتیجه نسبتهای مالی نیز از تصمیم گیریهای مالی متاثر می شوند. لذا این سوال مطرح می شود که: آیا ارتباطی بین ریسک سیستماتیک سهام عادی و نسبت های مالی وجود دارد؟

یا به عبارت دیگر:

آیا نسبت های مالی قادر به تبیین ریسک سیستماتیک سهام عادی می باشند؟

اهمیت و ضرورت تحقیق

ضریب بنای یک سهم شاخص ریسک سیستماتیک تلقی می گردد، زیرا می توان با استفاده از آن، تغییرات نرخ بازده آن سهم را با نرخ کل بازار سهام مقایسه کرد.

اگر ضریب بنای یک سهم یک باشد، به این معنی است که تغییر پذیری بازده آن سهم و بازده پرتفوی بازار با هم ارتباط کامل دارند. چنانچه ضریب مزبور از یک بیشتر باشد، تغییر پذیری بازده سهام آن شرکت از بازار بیشتر است.

نرخهای بازده مورد انتظار سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار را می توان به عنوان تابعی از عامل بنای موجود شرکت های بورس بیان کرد. معادله نرخ بازده اوراق بهادار در صورت بکارگیری مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای به شرح زیر است:

Ri=RF+(RM-RF)Bi

که در آن:

Ri=نرخ بازده مورد انتظار اوراق بهادار

RF= نرخ بازده بدون ریسک

RM= نرخ بازده مورد انتظار برای مجموعه ای از سرمایه گذاریها (نرخ بازده بازار).

پیش بینی بازده مورد انتظار سهام شرکت های پذیرفته شد در بورس اوراق بهادار تهران برای سرمایه گذاران حائز اهمیت است. ریسک سیستماتیک (بتا) یکی از عوامل موثر در پیش بینی بازده مورد انتظار سهام می باشد. با آگاهی از ریسک سیستماتیک سهام عادی شرکت های مختلف، سرمایه گذاری مالی با اطمینان بیشتری صورت می گیرد.

در کشورهای صنعتی سازمانهایی وجود دارند که ریسک سیستماتیک شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار آن کشور را محاسبه می کنند.

در صورتی که متغیرهای حسابداری با ریسک سیستماتیک یا بتا مرتبط باشند، مدیران واحد تجاری ممکن است قادر گردند، تصمیمات بهتری را اتخاذ نمایند. بطور مشابه سرمایه گذاران نیز ممکن است بتوانند نوسانات آتی ریسک سیستماتیک را بر مبنای اطلاعات حسابداری منتشر شده پیش بینی کنند.

همچنین در صورت وجود رابطه بین بتا و نسبت های مالی ، شواهدی برای سودمندی اطلاعات حسابداری و شناخت محتوای پیش بینی آن فراهم می شود.

پیشینه تحقیق

خلاصه بعضی از تحقیقاتی که در ارتباط بین اطلاعات حسابداری و بتای بازار اوراق بهادار را مورد بررسی قرار داده اند و با موضوع این تحقیق ارتباط نزدیک دارد، در زیر اشاره شده است:

1- بیورکتلر و شولز (1970)، بر اساس عقل سلیم، 7 متغیر شامل درصد پرداخت سود نقدی (سود نقدی به سود سهام) رشد دارایی ها، اهرم مالی، نقدینگی، اندازه شرکت، تغییر پذیری سود، و بتای حسابداری را که به نظر می رسید با ریسک ارتباط دارند را انتخاب کردند. ارتباط این متغیرها با بتا در سطح شرکت و نیز در سطح پرتفوی هایی متشکل از 5 شرکت بررسی شد. نتایج نشان داد که 4 متغیر شامل درصد تقسیم سود، اهرم مالی، تغییر پذیری سود و بتای حسابداری طی هر دو دوره و برای هر دو سطح شرکت و پرتفوی دارای رابطه معنادار آماری در سطح احتمال 1% بودند.

2-هامادا (1972)، اثر ساختار سرمایه را روی ریسک سیستماتیک سهام عادی، مورد آزمون قرار داد. وی به این نتیجه رسید که ریسک سیستماتیک شرکت که دارای بدهی است از بتای متوسط شرکت بدون بدهی بیشتر است.

3-ویلیام برین و یوجین لرز (1973)، در تحقیق خود تاثیر تعدادی از متغیرهای مالی (از جمله نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام، اندازه شرکت، نسبت سود پرداختی و تعداد سهام مبادله شده) را روی بتا مورد بررسی قرار دارند.

نتابج بدست آمده از این تحقیق بیانگر این مطلب بود که اگر چه بعضی از متغیرهای مالی از نظر آماری معنی دار نبودند ولی علامت ضرایب برآورده شده همگی با تئوریهای مالی مطابقت داشتند. به عنوان مثال رابطه ای منفی میان اندازه شرکت و نسبت سود پرداختنی با ریسک سیستماتیک مشاهده گردید و رابطه تعداد سهام مبادله شده با ریسک مثبت بود.

4- لو (1974)، مطالعه ای تحت عنوان ارتباط بین اهرم عملیاتی و ریسک انجام داد. در ابتدا از نظر تئوریک ثابت کرد، ریسک (کلی و سیستماتیک) با اهرم عملیاتی رابطه مثبت و با هزینه های متغیر رابطه منفی دارد. نتابج بدست آمده همه موافق فرضیات تحقیق بودند، یعنی هزینه های متغیر دارای رابطه منفی با هر دو نوع ریسک (کلی و سیستماتیک) و اهرم عملیاتی دارای رابطه مثبت با هر دو نوع ریسک بود.

5- بنزین و شالیت (1975) تحقیقی درباره ارتباط با عوامل تعیین کننده ریسک سهام شرکت ها انجام دادند. آنها تاثیر اهرم مالی، اندازه شرکت و سود پرداختی را روی ریسک سیستماتیک (بتا) مورد بررسی قرار دادند.

نتایج نشان داد که بتا دارای ارتباط مثبت با اهرم مالی و ارتباط منفی با سود پرداختی و اندازه شرکت می باشد.

6- بلکویی (1978) 15 نسبت مالی را انتخاب نمود و بر اساس رو ش تحلیل عاملی ارتباط بین 4 نسبت بهای تمام شده کالای فروش رفته- جمع دارایی ها، سود نقدی به سود هر سهم، دارایی جاری به بدهی جاری و بدهی بلند مدت به حقوق صاحبان سهام را با ریسک سیستماتیک مورد آزمون قرار داد. نتایج این تحقیق نشان داد که بین ریسک سیستماتیک سهام عادی و نسبت های فوق الذکر رابطه معنا داری وجود دارد. محیط مطالعه کانادا، تعداد شرکت های نمونه 55 شرکت و دوره مطالعه 1971 تا 1974 بود.

7- جهانخانی و لینگ (1980) تحقیقی پیرامون اثر سیاست های بانکهای تجاری و اثر آن روی ریسک انجام دادند. هدف آنها از این تحقیق، پی بردن به اثر سیاست های مالی مدیریت بانک ها، که در صورتهای مالی به صورت نسبت های حسابداری (مالی) بیان می شود. روی فرآیند ایجاد ریسک (ریسک سیستماتیک و ریسک کل) بود. نسبت های مالی مور استفاده در این تحقیق عبارت بودند از:

نسبت سود پرداختی، اهرم مالی، ضریب تغییرات میزان سپرده ها، ضریب تغییرات درآمد هر سهم، نسبت وام به سپرده، میزان وام های سوخته شده، میزان نقدینگی.

نتایج نشان داد که حدود 25% از تغییرات بتا و 43% از تغییرات ریسک کل توسط نسبت های مالی انتخاب شده قابل توجیه می باشد.

8- سالمی، ویرتانن، الی و کالانکی (1997)

در تحقیقی ارتباط بین نسبت های مالی و مجموعه ای از متغیرهای بازار (نرخ بازده، ریسک کل و ریسک سیستماتیک) را مورد بررسی قرار دادند.

متغیرهای مستقل شامل 20 نسبت مالی و متغیرهای وابسته شامل نرخ بازده، ریسک کل و ریسک سیستماتیک بودند.

قلمرو زمانی این تحقیق از 1976 تا 1993 بود که به سه دوره پنج ساله 1981-1976، 1987-1982 و 1993 و 1988 تقسیم شده بود.

نتایج نشان داد که بین نسبت های مالی و متغیرهای بازار رابطه ناپایداری وجود دارد. یا به عبارت دیگر رابطه بین نسبت های مالی و متغیرهای بازار در طول زمان تغییر کرد.

در بخش دیگری از این تحقیق، نسبت های مالی از 20 نسبت به 6 نسبت کلیدی زیر کاهش یافتند.