پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیای سیاسی تحلیل ژئوپلیتیکی قفقاز جنوبی وتاثیر آن بر امنیت ملی ایران باتاکید بر(گرجستان)
اختصاصی از یارا فایل پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیای سیاسی تحلیل ژئوپلیتیکی قفقاز جنوبی وتاثیر آن بر امنیت ملی ایران باتاکید بر(گرجستان) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .
دانلود پایان نامه آماده
دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیای سیاسی تحلیل ژئوپلیتیکی قفقاز جنوبی وتاثیر آن بر امنیت ملی ایران باتاکید بر(گرجستان) با فرمت ورد و قابل ویرایش تعدادصفحات 116
مقدمه
فروپاشى اتحاد شوروى در سال ،۱۹۹۱ فرصتى را ایجاد کرد تا کشورهاى منطقه و بازیگران بین المللى به بازیابى و باز تعریف منافع ملى خود در حوزه قفقاز و در نتیجه به ترسیم معادلات جدیدى در روابط خود با کشورهاى تازه استقلال همت گمارند. آمریکا، اروپا، روسیه، ایران، ترکیه، چین، هند و پاکستان اصلى ترین بازیگران صحنه قفقازند که در تلاش براى برقرارى رابطه و حضور در عرصه منطقه قفقاز هستند. هر چند، این تلاشها همسو و یکنواخت نیست و هر کشورى بنا به ملاحظات و اولویتهاى استراتژیکى، اقتصادى، سیاسى و فرهنگى به تعقیب منافع و اهداف خود پرداخته که البته منجر به طیف بندى هاى استراتژیک منطقه اى و جهانى در این منطقه حساس شده است و از طرفى، کشورهاى این منطقه نیز به دلیل برخوردارى ازموقعیت هاى ژئوپلیتیکی و تاریخى، راهکارهاى متفاوتى را براى حفظ استقلال و تحکیم ثبات و امنیت خود انتخاب کرده اند که معادلات امنیتى و سیاسى منطقه قفقاز را بسیار پیچیده کرده است. تاریخ نشان داده که منطقه قفقاز همیشه حائز اهمیت بوده است و به لحاظ جغرافیایى، یکى از مناطق ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیک جهان به شمار مى رود. موقعیت جغرافیایى این منطقه در طول تاریخ نقش ارتباطى و تجارى مهمى رابین اروپا و آسیا بازى کرده است. به همین دلیل، قدرتهاى منطقه اى و جهانى همواره خواهان تسلط براین منطقه بوده اند. فروپاشى اتحاد شوروى نیز این خواسته استراتژیک را تشدید و این منطقه را کانون توجه قدرتهاى بزرگ کرد. خلأ امنیتى ناشى از فروپاشى، وجود منابع عظیم انرژى و انتقال آن به بازارهاى جهانى از جمله عوامل مهم رقابت بین قدرتهاى منطقه اى و فرامنطقه اى است. از سوى دیگر، منطقه ژئواستراتژیکى قفقاز از پیچیدگى زیادى برخوردار است و اجزاى تشکیل دهنده آن به طور لاینفک به یکدیگر وابسته اند و هر حرکتى که در یکى از واحدهاى تشکیل دهنده آن پدید آید، تأثیرات خود را به دیگر واحدهاى همجوار منتقل مى کند (که انتخابات اخیر و انتقال قدرت به عناصرى با گرایش غربى از این دسته تحولات هستند) به همین دلیل است که تأمین امنیت در این منطقه، ضرورت اجماع نظر بین کشورهاى ققفاز و قدرتهاى پیرامونى را مضاعف کرده است. روسیه به دنبال تثبیت موقعیت سیاسى، اقتصادى و نظامى گذشته خود بر قفقاز است و از طرفى، ایالات متحده نیز با سرمایه گذارى هاى اقتصادى به ویژه درزمینه انرژى و توسعه همکارى هاى نظامى به دنبال گسترش حوزه نفوذ خویش در منطقه هستند. سایر کشورها از جمله کشورهاى اتحاد اروپا، ایران و ترکیه هر یک به تناسب توانایى هاى سیاسى، اقتصادى و فرهنگى سعى مى کنند بیشترین تأثیر و نفوذ را دراین منطقه داشته باشند. دراین بین، رقابت و تأثیر در ایجاد ترتیبات امنیتى در قفقاز، یکى از موضوعات مهم بین این قدرتها و کشورهاى واقع در این منطقه بوده که متأثر از مسائل جغرافیاى سیاسى واقتصادى قفقاز است. در زمینه تأمین امنیت بیشتر، رقابت بین روسیه و آمریکا است. کشور گرجستان هم مانند جمهورى آذربایجان به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی و وجود قومیتهاى گوناگون، امنیت خود را با قدرتهاى منطقه اى و فرامنطقه اى گره زده است. سیاست نگاه به غرب در مسائل سیاسى و امنیتى به صورت جریانى تثبیت شده و نهادینه توسط مقامات این کشور مورد تعقیب بوده است. در مقایسه با آذربایجان و ارمنستان، گرجستان هیچ مرز مشترکی با ایران ندارد، ولی ملاحظات متعدد، دو کشور را برای همکاری ترغیب می‌کند. ایران در سیاست خود در قفقاز کوچک نمی‌تواند گرجستان را نادیده بگیرد و در مقابل گرجستان نیز نمی‌تواند ایران را نادیده بگیرد، چراکه گرجستان نیازمند آن است که روابط بین‌المللی خود را در جهت کاهش نفوذ روسیه گسترش دهد. در ارزیابی و تجزیه و تحلیل تحولات قفقاز جنوبی و جایگاه ایران به عنوان یک بازیگر منطقه ای باید به نقش قدرت های بزرگ و فرامنطقه ای به عنوان بر هم زننده اصلی ثبات و امنیت منطقه ای توجه جدی داشته باشیم که در این میان نقش ایالات متحده به عنوان یکی از این قدرت های اصلی باید مورد توجه قرار گیرد.
بیان مسئله:
دقت در وضعیت جدید ژئوپلیتیک قفقاز جنوبی نشان می دهد که بعد از فروپاشی شوروی و به استقلال رسیدن جمهوری های منطقه قفقاز،وضعیت راهبردی و جغرافیای سیاسی ایران در منطقه اهمیت زیادی پیدا کرده است. ایران از لحاظ جغرافیایی مانند پلی است که آسیای مرکزی را به اروپا متصل می سازد.از طرف دیگر ایران به دلیل واقع شدن در بین دو منطقه بسیار مهم خلیج فارس و قفقاز و برخورداری از دو منطقه ژئوپلیتیکی در شمال و جنوب،موقعیتی کم نظیر در عرصه معادلات بین المللی و منطقه ای پیدا کرده است. لذا فروپاشی شوروی و بدنبال آن گسترش ناتو به منطقه قفقاز جنوبی،یک تغییر ژئوپلیتیک اساسی در مرزهای شمالی ایران بود که بر روند سیاست خارجی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران تاثیر قابل ملاحظه ای گذاشت،نزدیکی جغرافیایی ایران به این منطقه ووجود پیوند های تاریخی و فرهنگی و تعلق ملت های منطقه به حوزه تمدنی ایران،همچنین تمایل کشورهای این منطقه به امریکا از جمله عواملی است که بر شدت این تهدیدات امنیتی افزوده است بدین ترتیب با حضور قدرت های بزرگ در منطقه قفقاز جنوبی و مشخصاً کشور گرجستان به عنوان یکی از زیر محیط های امنیتی منطقه ای ایران،ملاحظات امنیتی جدیدی را در منطقه ایجاد نموده و امنیت ملی و منافع جمهوری اسلامی ایران را متاثر ساخته است. در عین حال وضعیت ژئوپلیتیکی جدید برتی ایران،مشکلات امنیتی و مرزی به همراه آورده است که باید مورد توجه دقیق قرار گیرد.هدف سیاست خارجی در این شرایط جدید باید در جهت بهره برداری از فرصت ها و اجتناب از تهدیدات باشد.در این پژوهش سعی می شود تا ضمن تبیین وضعیت ژئوپلیتیکی جدید منطقه،تاثیرات امنیتی و اقتصادی کشورهای این منطقه بعد از فروپاشی،بر ایران مورد بررسی قرار گیرد ومشکلات و بحرانهایی که این کشورها با آن مواجه هستند و همچنین پتانسیل های بالایی راکه در زمینه های مختلف سیاسی،اقتصادی و فرهنگی و.... دارا هستند،نمایان شود. اهداف و منافع کشورها و قدرت های منطقه ای و جهانی و سیاست هایی که آنها برای رسیدن به منافع مورد نظر خود اعمال می کنند،همه مسائلی است که به لحاظ موقعیت ژئوپلیتیکی منطقه به نوعی با منافع ملی کشور ما در تقابل و تعامل هستند که مورد بررسی قرار می گیرد. در این میان جمهوری گرجستان با توجه به شرایط پدید آمده در منطقه،اهمیت استراتژیکی خاصی برای منطقه و برای کشور ما پیدا کرده است. لذا سعی شده است که با تبیین وضعیت ژئوپلیتیکی این کشور که با قرار دادن تحولات خود در چهار چوب روابط گسترده بین المللی موجب بروز اختلافاتی شده و نقش این کشور بر تحولات سیاسی و اقتصادی منطقه و جهان مورد بحث وبررسی قرار می گیرد.
فهرست مطالب
عناوین صفحه
مقدمه
فصل اول:کلیات تحقیق
1-1 بیان مسئله ................ ........................... 1
1- 2 اهمیت ................................ ...... ........... 2
1-3 انگیزه های نگارنده.............................. .. 2
1-4 اهداف مورد نظر ................................ ....3
1-5 پیشینه تحقیق............................................... .....3
1-6 پرسش های مطرح................................. ... 4
1-7 فرضیات تحقیق....................................................4
1-8 تعریف مفاهیم........................................ ...........4
1-9 قلمرو تحقیق..................................... ....6
1-10 روش تحقیق و جمع آوری اطلاعات......... .....6
1-11 محدودیت های تحقیق............................ .....6
1-12 سازماندهی رساله............................... ....7
فصل دوم :مبانی نظری تحقیق
2-1 بررسی ژئوپلیتیک و عوامل موثر بر آن
2-1-1 تعریف و مفهوم ژئوپلیتیک ............. ..........8
2-1-2 عوامل موثر در ژئوپلیتیک..................... .....9
2-1-3 واقع گرایی و ژئوپلیتیک.............. ......10
2-2:بررسی امنیت و امنیت ملی
2-2-1 امنیت ........................................ ....... 11
2-2-2 مفهوم سنتی امنیت ............................ .... 12
2-2-3 مفهوم نوین ...................................... ....13
2-2-4 ابعاد امنیت ...................................... .......... 13
2-2-5 امنیت ملی............................ ................ 14
2-2-6 ویژگی های امنیت ملی ................ ..........15
2-2-7 ابعاد امنیت ملی.................................. ..........16
2-2-7-1 امنیت نظامی .................................. .....16
2-2-7-2 امنیت اقتصادی................................ ............17
2-2-7-3 امنیت سیاسی...................................... .....17
2-2-7-4 امنیت فرهنگی....................................... .....18
2-2-7-5 امنیت اجتماعی...................................... ........18
2-2-7-6 امنیت زیست محیطی.................................. ....19
2-2-8 تهدیدات امنیت ملی.................................. ..19
2-2-9 واقع گرایان و امنیت ملی ............................ ....20
2-2-10 امنیت منطقه ای......................................... ....21
2-2-11 امنیت بین المللی(جهانی.............................. ... 22
فصل سوم:ویژگی های منطقه قفقاز جنوبی و ساختار گرجستان در آن
مقدمه......................................................................... ... 24
3-1 ویژگیهای منطقه قفقاز جنوبی.................................. ... 25
3-1-1 موقعیت............................................................. ...25
3-1-2 قفقازجنوبی(ماورای قفقاز).................................... .......25
3-1-3 نگاهی مختصر به تاریخ و خصوصیات انسانی قفقاز جنوبی........ 26
3-1-4 واحد های سیاسی قفقاز جنوبی......................... ....29
3-2 گرجستان............................................................ .. 30
3-2-1 موقعیت جغرافیایی..................................... .....30
3-2-2 ویژگی جغرافیایی........................................ .......30
3-2-3 تاریخ گرجستان................................................... ..32
3-2-4 ویژگی های مذهبی فرهنگی اجتماعی................... .....33
3-2-5 ویژگی های سیاسی گرجستان............................. ... 34
3-2-6 ظرفیت های اقتصادی گرجستان.......................... .... 35
فصل چهارم:
4-1:بررسی جغرافیای سیاسی قفقاز جنوبی با تاکید بر گرجستان
4- 1-1 تبیین ژئوپلیتیک منطقه قفقاز جنوبی..................... .......36
4-1-2 اهمیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک منطقه قفقاز جنوبی.... ....37
4-1-3 پیچیدگی امنیت در منطقه قفقاز جنوبی............................ .....40
4-1-4 اهمیت استراتژیک قفقاز برای روسیه.......................... ......43
4 -1-5انقلاب گل رز (مخملی).................................................... .........45
4-1-6سیاست خارجی دولت گرجستان پیش ازمیخائیل ساکاشویلی... .......47
4 -1-7سیاست خارجی دولت گرجستان درزمان میخائیل ساکاشویلی..... .............49
4-1-8 چالش امنیتی میان گرجستان و روسیه........... .50
4-1-8-1 تحولات سیاسی جدید در گرجستان و افزایش تنش در روابط روسیه و اتحادیه اروپا.......51
4-8-1-2تحولات جدید درمنطقه قفقاز با تمرکز بر مسئله انرژی............. ...54
بخش دوم :تاثیر ژئوپلیتیکی قفقاز جنوبی(باتاکید بر گرجستان) بر امنیت ملی ایران
4-2-1امنیت........................................... .........57
4-2-2 امنیت جمهوری اسلامی ایران............... ........57
4-2-3 عوامل مؤثر بر امنیت ملی و جهت گیری سیاست خارجی ایران. ...58
4-2-3-1شاخص های ژئوپلیتیکی................................. ............59
2-3-2-4 ساختار های اجتماعی و سیاسی..................... ..................59
3-3-2-4 منابع عظیم انرژی............................................ ....60
4-2-3-4تمایل به پیشرفت ونوگرایی....................... ......60
4-2-4 ابعاد امنیت ملی ایران.......................... ..................61
4-2-4-1 امنیت نظامی ایران ........................ .............61
4-2-4-2 امنیت اقتصادی ایران................. ....................62
4-2-4-3 امنیت سیاسی ایران..............................................................................................................62
4-2-4- 4 امنیت اجتماعی.............................................. ..........63
4-2-4-5 امنیت زیست محیطی.............................. ...............63
4-2-5 تهدیدات امنیتی جمهوری اسلامی ایران............ .....64
4-2-6 اهداف و سیاست های روسیه و گرجستان در منطقه قفقاز... ....65
4-2-7 بررسی اوستیای جنوبی و تأثیرات آن در ...... .. 67
4-2-8 روابط ایران و گرجستان............. ........71
4-2-9 حضور امریکا ، ناتو در منطقه و تأثیرات آن بر روابط ایران وگرجستان...... ...73
4-2-9-1 انتخاب های سیاسی غرب....... .............74
4-2-9-2 خطوط لوله وانتقال انرژی................. ............75
4-2-9-3 ایران و محیط امنیتی جدید................ ............76
4-2-9-4 تشدید رقابت های نظامی....... ....... ...............78
4-2-10 سیاست خارجی روسیه در قبال «CISوگوام».. ......80
4-2-11 اهمیت ناتو برای گرجستان........ ......84
4-2-12 اقدامات گرجستان در راستای پیوستن به ناتو......... .....85
4-2- 13 تقابل منافع ایران بابازیگران منطقه ای وفرا منطقه ای درروندگسترش ناتوبه گرجستان......86
4-2-14 ترکیه و اسرائیل در گرجستان......... ..........93
4-2-15 تأثیر حضور ناتو در قفقاز جنوبی (گرجستان) بر امنیت ملی ایران.. ....95
فصل پنجم
5-1نتیجه گیری و اثبات فرضیات............ ..... ....107
5-2پیشنهادات(راهکارها).......................... .......109 پیوست وضمائم:
1-نقشه ها
1-1نقشه کشورهای قفقاز......................... ...110
1-2 نقشه کشور گرجستان......................... .........111
1-3 نقشه سیاسی قفقاز جنوبی........................ ..............112
1-4 نشان دادن کشور گرجستان در قسمتی از نقشه جهان.. ........113
1-5 خطوط لوله نفت باکو-تفلیس-جیهان................ ...........114